Voorstellen:

• Eric van Schagen• Alumnus TU/e 1981• CEO Simac Techniek NV Veldhoven• Voorzitter FHI, Incubator 3+, RvC Technostars• Investeerder in technologie-bedrijven• Voorheen onder meer RvT Fontys, Bestuur TLE (ROC

Eindhoven)

Kenniseconomie / opleidingen

• Iedereen telt mee, opleidingen op alle niveau’s zijn belangrijk

• Industriële activiteit is “vluchtig” geworden en gaat daarheen waar de randvoorwaarden het gunstigst zijn

• Kennis is de belangrijkste randvoorwaarde om onze welvaart te behouden

• Zonder export geen economie: wij kunnen niet zonder bepaalde producten uit het buitenland, dus moeten wij ook producten / diensten kunnen exporteren

• Internationaal denken is essentieel

Onderwijs, wie hebben we nodig

• De doeners: uiteindelijk willen we iets concreets: een huis, een auto, een computer, een product, etc

• De praktische denkers en proces-mensen, slim toepassen van bestaande technieken (HBO niveau / bachelors)

• De “uitvinders” en richtinggevers (academisch niveau, masters)

• De verbinders van deze categorieën• Mensen die niet alleen plannen kunnen maken maar

ook (zelfstandig) kunnen uitvoeren

Maatschappelijke uitdagingen en implicaties voor het onderwijs

• Minder actieve mensen => eenvoudig werk moeten we automatiseren / uitbesteden en verdwijnt => groter aandeel hoog (of goed?) opgeleiden nodig

• Vergrijzing => langer werken maar ook langer leren• Minder leerkrachten en digitalisering => meer ELO

(elektronische leeromgeving)• Complexiteit neemt toe => leren samenwerken en

communiceren• Globalisering neemt toe => keuzes maken en

onderwijs meer zien als investeren• Internationalisering => kennis van culturen (en

misschien ook talen)• Informatie (of in ieder geval de hoeveelheid

opgeslagen gegevens) neemt explosief toe

Lopen wij achter op het buitenland?

Ik ben / blijf optimistisch

• Met de mentaliteit hoger opgeleiden zit het volgens mij goed (kwantiteit is een probleem)

• Mogelijk wat minder “parate kennis”• Te lage en te late arbeidsparticipatie• Relatief veel vaardigheden op gebied van

samenwerking, internationaal, etc• Uiteindelijk ook zeker ambitie en inzet• Sterktes blijven benutten!

Welke kennis?

• Alle kennis is er al, het gaat om combineren, polijsten en afbreken (afleren), naar analogie van de Indische goden Brahma (schepper), Vishnu (beschermer) en Shiva (verwoester)

• Kennis om samen te werken en af te kijken• Kennis om de make or buy decision goed te nemen

(open innovatie, geen Not Invented Here syndroom)• Kennis om internationaal zaken te doen• Multidisciplinair denken• Hoe ga ik om met de enorme overvloed aan

informatie: selecteren

De grootste uitdagingen van de komende jaren

• Arbeidsproductiviteit in het onderwijs met 3-5% per jaar verhogen (zowel financieel als demografisch een noodzaak) met behoud/toename van kwaliteit

• Een leven lang (af)leren invoeren• Investeren in /prioriteit geven aan opleidingen met een

goede ROI voor Nederland