„Als gezin bij elkaar kunnen zijnin een moeilijke periode. Dat isgoed voor zowel het zieke kind alsvoor de ouders en broertjes ofzusjes. Bovendien houden oudersde zorg voor hun zieke kind betervol door dichtbij te kunnen zijn.Dat weten we niet alleen uit erva-ring, maar is door onderzoek aan-getoond. Daarbij zijn we continubezig met vernieuwen, houden weoog voor de wensen van de oudersen spelen we in op de ontwikkelin-gen binnen het ziekenhuis”, verteltmanager Nancy Haanappel.

GeschiedenisDoor de speerpunten Neonatolo-gie, Kindercardiologie en stamcel-transplantaties bij kinderen vanhet Willem-Alexander Kinderzie-kenhuis in het LUMC, kwamensteeds meer gezinnen van ver naarLeiden voor de behandeling vanhun zieke kind. Zo ontstond debehoefte aan een ’thuis ver vanhuis’. Na de nodige voorbereidin-gen gingen op 1 oktober 1993 dedeuren van het Ronald McDonaldHuis aan de Boerhaavelaan 3 en 5in Leiden open. Het was het vijfdeHuis in Nederland. Ruim vijf jaarlater kwam ook het pand op num-mer 7 beschikbaar en kon het – nawat aanpassingen - worden toege-voegd. Tegelijkertijd werden ookde algemene ruimtes vergroot en

kwamen er extra gastenkamers bij.„De dag van de heropening wasmijn eerste werkdag”, herinnertHaanappel zich. Het huis telt negentien gastenka-mers. „Op jaarbasis is de bezettinggemiddeld 70 procent, inclusiefpieken en rustige momenten. Inprincipe zijn alle ouders, waarvanhun kind is opgenomen welkomom hier te verblijven. De aanmel-ding verloopt via de kinderafde-ling. Mocht er een wachtlijst zijn,dan bepaalt het ziekenhuis deprioriteit. Bijna op iedere afdelingkan een ouder naast het kind sla-pen. Want een ouder in de buurt,blijft het belangrijkste”, legt Haan-appel uit. Gemiddeld verblijvengasten 14 dagen. Zij betalen daar-voor een eigen bijdrage van 15 europer kamer per nacht. Het verschilmet de werkelijke kosten wordtbetaald uit sponsorgelden en gif-ten. Een belangrijk hoogtepunt inde geschiedenis van het RonaldMcDonald Huis Leiden was destart in 2002 van het huiskamer-project: de daktuin en de ouderzit-kamers, op de kinderafdeling vanhet Willem-Alexander Kinderzie-kenhuis.

Nieuwe daktuinEen andere sfeer dan de zieken-huisomgeving met een duidelijkeverbinding tussen buiten en bin-nen. Een veilige ruimte waar kin-deren hun energie kwijt kunnen,

waar gezonde en zieke kinderensamen spelen én waar steeds ge-noeg te ontdekken en beleven valt.Dat waren de belangrijkste voor-waarden voor het ontwerp van denieuwe daktuin. „Natuurlijk moesthet daarnaast praktisch zijn vooriedereen die er werkt. Denk aan hetbedieningsgemak van de tv envoldoende opbergruimte.” Alsexterne stichting binnen de murenvan het LUMC kreeg het RonaldMcDonald Huis grote vrijheid inde inrichting van de ruimtes die bijde huiskamer horen. „Zowel in defamiliekamer, de ouderkamer alsde daktuin mochten we de kleuren,vormen en materialen kiezen.” Assistent-manager MargriettaZwaan was er de afgelopen driejaar druk mee. „We moesten na-denken over echt alles, tot de deur-knopjes aan toe. Persoonlijk kijk ikterug op een enorme leerzame,maar intensieve periode met eengeweldig resultaat. Een kind is hierkind en geen ziek kind. De daktuinwas en is een fijne en veilige plekwaar het gezin van het zieke kindeven samen kan ontspannen in eenheftige periode.”

TovenaarsMirato Totaalprojecten en VanSchie Architecten wonnen in hetnajaar van 2016 de pitch. Intoszorgde voor de uitvoering. „Alstovenaars hebben de maatwerk-bouwers alles tot in de laatstedetails perfect afgewerkt”, laatMargrietta Zwaan weten. „Het wasgeweldig om te merken dat veelleveranciers en betrokkenen neteen stapje harder liepen of in natu-ra bijdroegen omdat ze het zo’nmooi project vonden.” Gastenorganiseerden kleine of grotereacties en ’adopteerden’ een deelvan de daktuin. „Hard nodig want

ons werk kunnen wij alleen doendankzij de bijdragen van onzedonateurs en sponsors.” Eind juni 2018 ging de deur van denieuwe daktuin open. De eerstereacties van kinderen, ouders en devrijwilligers zijn positief. Ook demedewerkers van het ziekenhuiszijn tevreden. Kinderen die voorhet eerst op de nieuwe daktuinkomen, reageren met „Wauw, dit isgaaf.” En een ouder van een jongendie regelmatig de daktuin bezoekt,vertelde dat haar zoon het span-nender vond om de nieuwe dak-tuin te zien dan om weer bij de artste zijn.

OntwerpDaan van Schie namens ontwerp-team Mirato en Van Schie Architec-ten: „Wij wilden met andere vor-men vooral de harde rechte lijnenvan het ziekenhuis doorbreken. Inde eerste brainstormsessie in eencafé op de Stationsweg in Leiden is

het eerste concept in een snelleschets ontstaan. In twee jaar tijd isalles gedraaid, verschoven en ge-spiegeld tijdens het ontwerppro-ces, maar de ’vormentaal’ is tot heteinde aan toe overeind gebleven.De rondingen en gelaagdheidscheppen een ’Alice in Wonder-land’-achtige wereld die gebaseerdis op 3 pijlers: speelsheid, gebor-genheid en wijsheid.”De daktuin is helemaal opgebouwduit ronde, organische vormen watzorgt voor een vriendelijk karakter.Bovendien is er gewerkt met na-tuurlijke materialen en rustigekleuren. Een prominente plek isgereserveerd voor de Verhalen-boom bij de glijbaan en schommelen de grote blokkenkast. Onder hetbabyspeeleiland oftewel de snoe-zelplek met grote kussens vertellende mol, bever eekhoorn, uil en hetkonijn in de ronde kastjes hetverhaal van de daktuin. Vanuit diekastjes lopen sporen in een bijpas-sende kleur naar de diverse speel-en ontdekplekken. Zo staat de uilsymbool voor ervaringen opdoen,leren en wijsheid. Op de daktuinspelen zieke en gezonde kinderensamen. De uil wijst de weg naar degamehoek en het keyboard. Oudersschuiven aan bij de koffietafel waarbijna vanzelf gesprekken ontstaan.De daktuin heeft een aangrenzen-de buitenruimte van 90 vierkantemeter met houten banken en eenlevensgroot schaakspel.

OuderzitkamersTegelijkertijd met de daktuin werdook een nieuwe ouderzitkamergemaakt: bij de kinderafdeling’Bos en strand’. Een jaar eerderwerd al de familiekamer op deNeonatale Intensive Care Unit(NICU) in gebruik genomen. Deouderzitkamer op de kinder-IC

maakt ook deel uit van de huiska-mer. De ouderzitkamers zijn uit-sluitend bestemd voor ouders ofverzorgers van kinderen die zijnopgenomen op de genoemde afde-lingen.

VrijwilligersIn totaal werken bij Ronald McDo-nald Leiden 170 vrijwilligers inclu-sief het bestuur. Zeventig vrijwilli-gers zijn actief in de Huiskamer(Daktuin en zitkamers), gevestigdin het LUMC. De vrijwilligerszorgen ervoor dat de ruimtessteeds opgeruimd zijn en er gezel-lig uitzien, zij zorgen voor spelma-teriaal op de daktuin en biedenaandacht en een luisterend oor.Margrietta Zwaan: „De avondvoordat we de nieuwe daktuin enouderkamer in gebruik namen,dronken we met elkaar champagneom te toasten op het resultaat.”„Onze vrijwilligers hebben eengroot hart en wapperende han-den”, vertelt Jennifer Blogg. Sinds2009 is zij als assistent-managerverantwoordelijk voor het vrijwilli-gersbeleid en de dagelijkse, prakti-sche gang van zaken in het HuisLeiden. Marie-Anne Scargo en Loekie vanOoij zijn daar beiden vrijwilligersvan het eerste uur. Direct na deinformatiebijeenkomsten over deopening van het Huis in Leidenmeldden zij zich aan. Marie-Anne(73) begon nog voor de officiëlestart toen de keuken nog niet wasingericht. Zolang haar gezondheidhet toelaat blijft ze graag wekelijksdrie uur actief om nieuwe gasten teontvangen, in- en uit te schrijven,rond te leiden en de was en strijkte verzorgen. „Het is dankbaarwerk. Ik merk dat ouders blij zijndat alles geregeld is. Soms hebbenwe fijne gesprekken.”

Loekie (80) maakte persoonlijknogal wat mee in haar leven. Ookzij vindt het fijn om zich in tezetten voor ouders en kinderen ineen moeilijke periode. „Als gastenvertrekken, maken wij de kamersweer gereed voor nieuwe gasten.Vooral strijken doe ik graag. Ikwerk samen met een goede vrien-din en ook mijn schoondochter is

inmiddels vrijwilliger geworden.” Nancy Haanappel is een tevredenmanager. „Het is heel bijzonderom al 25 jaar te draaien als stich-ting zonder winstoogmerk en meteen groot team van zeer betrokkenvrijwilligers, die vaak al heel langaan ons verbonden zijn. Daar benik best trots op en enorm dankbaarvoor!”’

Yuna Kooij vermaakt zich best. PUBLICITEITSFOTO’S

Emy de Boer is geboren met het hypoplastisch linkerhartsyndroom. Acht jaargeleden kwam daar een ziekte bij waardoor ze eiwitten verliest. Bij elke opna-me komt ze graag langs op de daktuin.

Al 25 jaar biedt het Ronald McDonald Huis Leideneen huiselijke omgeving voor ouders met een kindin het ziekenhuis. En ook in de Ronald McDonaldHuiskamer in het LUMC is er reden tot feest. Nanieuwbouw en reorganisatie van dekinderafdelingen is de daktuin verhuisd naar eennieuwe locatie, midden tussen de kinderafdelingen,en totaal vernieuwd. Een feestelijke, officiëleopening staat gepland voor 19 september.

De nieuwe daktuin.

Een thuis inhet ziekenhuis

May-lisa de Laat

Leiden ✱ Vijfentwintig jaar oud entoch gloednieuw. Het Leidse Ro-nald McDonald Huis bestaat eenkwart eeuw en de ’huiskamer’daarvan in het ziekenhuis is deafgelopen tijd compleet ver-nieuwd. De nieuwe ouderzitkamer,daktuin en familiekamer zijn al ingebruik genomen, maar de officiëleopening is 19 september.

DINSDAG 28 AUGUSTUS 2018 LDN 14

6 Regionaal

Leidenen omgeving

Ronald McDonaldHuis viert zijn 25everjaardag

LDN 27 DINSDAG 28 AUGUSTUS 2018

Regionaal 7

Leidenen omgeving

Gewoonlijk erger ik mij aande geluidjes van elektroni-sche apparaten, maar de piepvan onze tolbadge klonk mijvan de zomer als muziek inde oren. Steeds wanneer weop de Franse en Spaansebetaalroutes de hefbomennaderden, stuurde ik kinder-lijk enthousiast naar destrook van de automatischeincasso. Piep, poortje open engassen maar. Geen geklooimet muntjes of creditcard,gewoon om de file heen endoorkarren, grijnzend, wantal die automobilisten diezichzelf zaten op te vretenomdat ze toch weer voor deverkeerde rij hadden geko-zen, dachten natuurlijk: kijkdie domme Hollander eens,die denkt zeker dat-ie zo-maar de snelle baan kannemen?Nou, dat dacht deze Hollan-der niet alleen, hij kon hetook, omdat hij zo bijdehandwas geweest bij de ANWB-winkel op de Stationswegeen zendertje voor de Zuid-Europese tolwegen aan teschaffen. ‘Voor weinig’, zoalswe dat in Leiden zeggen, endat piepkleine kastje, dat jeop de voorruit achter despiegel plakt, geeft ook nogeens het fijne gevoel dat jevoor niets naar je vakantiebe-stemming peest. Misleidingnatuurlijk, want je bent nogniet thuis of de rekeningvoor al die tolpassages zit al

in je mailbox.Wat wel lekker in de porte-monnee voelt, zijn de Spaan-se wijnprijzen. Mijn vrouwen ik zijn nogal weg van deCatalaanse Peralada en als wemet de auto op vakantiegaan, nemen we die graag inalle soort en maten mee naarhuis. Een behoorlijke Perala-da kun je in een supermarktaan de Costa Brava al vooreen paar euro op de koptikken.Opmerkelijk genoeg was hetjuist bij wijnhandel Noord-man aan de Haagweg dat ikkennismaakte met Peralada,waarvan de cava mij werdaangeprezen als een verruk-kelijk alternatief voor cham-pagne. Ik was meteen ver-kocht, mijn lief al evenzeer,en bij ons trouwen, twintigjaar geleden, huppelde deCatalaanse bubbeltjeswijnvrolijk in vele tientallenchampagneglazen.Het toeval wilde dat mijnschoonouders niet zo langdaarna een eigen familieplekin het noordoosten van Cata-lonië vonden. Het Spanje-huis, zoals onze kinderen hetdoopten, bleek midden inPeralada-gebied te liggen,een eldorado als het omkostelijk eten en drinkengaat. Mijn laatste vondst isde Jardins Negre waarvan ikper ongeluk ontdekte dat jedie ook ijskoud kunt drin-ken. Omdat ik ‘m ietsje wildekoelen, had ik deze rodeverleiding in de ijskast gezeten ‘m vervolgens glad verge-ten. De aroma, die de geurenoproept van de tuinen rondhet fraaie wijnkasteel Perala-da, knalden eruit toen ik ‘mvoorzichtig opentrok.

Met de Jardins Negre pro-beren we het vakantiege-

voel thuis nog een tijdjevast te houden. Als-ie

op is, wordt het tijdom de tolbadge

weer op de vooruitte plakken en de

slagbomen teopenen op wegnaar Alt Empor-dà, de streekvan de welrie-

kende wijnen. Ofzou mijn Spaanse

favoriet inmiddels ookal gewoon in Leidse rek-ken liggen?

Jaap Visser

Visser in de stadJaap Visser reageren: jaap@kickuitgevers.nl

De lol van koudewijn en de tolweg

Alles is in het nieuw gestoken.