Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Onderzoeksverslag
Op welke wijze
draagt Teach like a Champion bij
aan succesvol opbrengstgericht
werken?
Oktober 2016 – auteurs:
Suzanne Potuijt – locatieleider Koningin Wilhelminaschool Ingard Lachman – directeur CBS De Ark
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Inhoud
Inleiding ............................................................................................................. 3
1. Contextanalyse ............................................................................................... 4
1.1 Aanleiding ................................................................................................. 4
1.2 Theorie Teach Like a Champion ................................................................. 4
1.3 De doelstelling ........................................................................................... 5
1.4 Methodiek .................................................................................................. 5
1.4.1 Participatief praktijkgericht onderzoek ............................................... 5
2. Onderzoeksvraag ............................................................................................ 7
2.1 Onderzoeksvraag ....................................................................................... 7
2.2 Deelvragen ................................................................................................ 7
3. Beantwoording van de onderzoeksvragen ...................................................... 7
3.1 Wat vraagt de uitvoering van opbrengstgericht werken binnen Teach Like
a Champion van leiderschap? .......................................................................... 7
3.2 Welke leerkrachtvaardigheden dragen bij aan opbrengstgericht werken
binnen Teach Like a Champion? ....................................................................... 8
3.3 Hoe wordt er omgegaan met data binnen Teach Like a Champion? ........... 9
3.4 Wat vraagt opbrengstgericht werken binnen Teach Like a Champion van
ouders? ........................................................................................................... 9
4. Conclusies en aanbevelingen ........................................................................ 11
5. Toekomst ...................................................................................................... 14
6. Bronvermelding ............................................................................................ 15
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Inleiding Het Ministerie van OC&W heeft lerarenopleidingen en scholen subsidie gegeven om de samenwerking te versterken, met als doel het leren van studenten, schoolorganisaties en individuele professionals te bevorderen, ten dienst van de verbetering van het onderwijs voor de leerlingen, studenten en zittend personeel (lopende tot juni 2017). Daarbij zijn de volgende thema’s, geformuleerd: versterking van de samenwerking algemeen, omgaan met verschillen,
opbrengstgericht werken, ouderbetrokkenheid, pesten en startende leerkrachten. Deze samenwerking moet leiden tot aanpassingen van het opleidingscurriculum van de opleidingsschool en de lerarenopleiding (Wierenga, B. & Elings, G., 2014, Projectplan effectieve leraren, p.3). De projectgroep OGW heeft de opdracht om tot versterking van de samenwerking te komen tussen de lerarenopleiding Hogeschool InHolland en Kind en Onderwijs Rotterdam om zo te komen tot effectieve leerkrachten. Daarbij is opbrengstgericht werken (OGW)het thema waar wij
ons als werkgroep op richten. OGW gaat over de dagelijkse onderwijspraktijk waarin kwalitatief goed onderwijs wordt geboden aan alle leerlingen. Van het voorbereiden, het lesgeven tot aan het evalueren van de lessen. De plek waarin de leerkracht het verschil kan maken. Het zijn immers de leerkrachten die het effect
van hun lessen moeten beoordelen en die ook samen beslissen hoe ze verder gaan (Hattie,
2013). De vraag die zich dan aandient, is hoe het verschil door de leerkracht gemaakt kan worden? Want niet elke leerkracht maakt het verschil (Hattie, 2013). Er dient onderzocht te worden en zichtbaar gemaakt op welke wijze deze expertise het meest effectief is. Hattie (2013) ondersteunt dit in zijn onderzoek door te stellen dat het essentieel is dat leerkrachten leren van het wel al dan niet hebben van succes in hun werk. Leerkrachten moeten kijken naar de gevolgen voor het leren gebaseerd op het klassenklimaat, hun manier van lesgeven en de manier waarop leerlingen aan elkaar leren en samenwerken. Het lesgeven en leren is zichtbaar in de
klas van goede leerkrachten en leerlingen (Lemov, 2016). Om de professionalisering van leerkrachten te ontwikkelen hebben verschillende scholen van Stichting Kind en Onderwijs Rotterdam een start gemaakt met het uitvoeren van de technieken vanuit het boek Teach Like a Champion (TLAC, 2016). Lemov (2016) beschrijft in TLAC (2016) de negenveertig technieken, die hij uit zijn studie destilleerde, technieken die zonder uitzondering bijdragen aan hogere opbrengsten.
In Londen werken The Ark-schools aan hun succesvolle opbrengsten net als basisschool De Ark van Stichting Kind en Onderwijs Rotterdam volgens de technieken van TLAC (2016). Door een
bezoek te brengen aan een vijftal scholen van dit netwerk, waaronder Ark-Conway, die de beste opbrengsten heeft van alle 15.000 scholen van Engeland, zijn er diverse voorbeelden van good practices onderzocht (Ketelaar, 2016).
De centrale vraag is: Op welke wijze draagt Teach Like a Champion bij aan succesvol opbrengstgericht werken?
Participanten
Vanuit het project Effectieve Leraren is er onderzoek gedaan door 23 deelnemers, komend van: Team basisschool De Ark van Kind en Onderwijs Rotterdam;
6 derde- en vierdejaarsstudenten PABO InHolland; 2 projectleiders Effectieve Leraren; 2 Teach-experts van De CED-Groep.
Opbouw verslag In dit onderzoeksverslag wordt eerst de contextanalyse samengevat, vervolgens een beschrijving van de methodiek gegeven en aansluitend de onderzoeksvraag met bijbehorende deelvragen
gesteld. Daarna worden, op basis van de verzamelde data, de praktijkvraag en deelvragen beantwoord. Na deze hoofdstukken volgen de conclusie en aanbevelingen.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
1. Contextanalyse
1.1 Aanleiding
Het ministerie van OCW (2013) geeft aan dat volgens de inspectie veel leraren al enige
jaren moeite hebben met complexe vaardigheden als opbrengstgericht werken, het
afstemmen van onderwijs op verschillen tussen leerlingen en het begeleiden van- en
feedback geven aan studenten. Daarbij zijn er signalen dat de kwaliteit van de startende
leraren niet volledig op orde is. Scholen geven aan dat opbrengstgericht werken (OGW)
en passend onderwijs nog onvoldoende in het curriculum van de lerarenopleiding zijn
opgenomen.
De kwaliteit van de begeleiding en beoordeling in de praktijkcomponent van de
lerarenopleiding kan verbeterd worden aldus studenten, afgestudeerden en de Inspectie
van Onderwijs.
De ambitie is dat elke leraar in het primair-, voortgezet- en middelbaar beroeps
onderwijs in 2017 bekwaam is. Dat houdt o.a. in dat de leraar beschikt over adequate
inhoudelijke vakkennis en in staat is een taakgerichte sfeer in de klas te creëren,
opbrengstgericht kan werken en om kan gaan met niveauverschillen tussen leerlingen.
De kwaliteit van de leraar bepaalt de kwaliteit van het onderwijs aan leerlingen en
studenten (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,2013).
Met als gevolg dat Stichting KOR in haar strategisch beleidsplan (2016-2020) als
doelstelling heeft opgenomen dat:
Ons onderwijs door de beste leraren wordt gegeven;
Wij continu de kwaliteit van ons onderwijs ontwikkelen en bewaken;
Wij onderwijs in een veilig, stimulerend en ambitieus klimaat geven.
Om deze doelstelling vorm te geven, is er vanuit de PLG OGW (project Effectieve
Leraren) ingesprongen op het initiatief van basisschool De Ark om een praktijkonderzoek
te doen naar Teach-technieken in relatie tot OGW.
1.2 Theorie Teach Like a Champion
Doug Lemov is algemeen directeur van Uncommon Schools waar achterstand leerlingen
boven hun vermeende demografische lot uitstijgen.
Daarnaast geeft hij leiding aan het Teach Like a Champion-team. Lemov ontwikkelt en
geeft trainingen die gebaseerd zijn op de successen van uitzonderlijk presterende
leraren. Daarvoor was hij algemeen directeur van Uncommon Schools in de staat New
York, en vice voorzitter voor accountabillity van de State University of New York State
Charter Schools Institute. Hij was één van de oprichters van de Academy of the Pacific
Rim Charter School in Boston waar hij ook enige tijd leraar en schoolhoofd was. Doug
Lemov heeft Engels en geschiedenis gedoceerd op de universiteit en op scholen voor
voortgezet onderwijs. Hij heeft een BA van Hamilton College, een MA van Indiana
University en een MBA van de Harvard Business School.
Lemov heeft de afgelopen twaalf jaren scholen bezocht, waarbij leraren opmerkelijke
resultaten wisten te behalen. Door alle gebeurtenissen in de klas minutieus te observeren
constateerde hij overeenkomsten. Lemov zag dezelfde technieken die de leerkrachten
gebruikten om in hun klas opbrengst gericht te werken. Hij gaf de technieken namen en
ordende ze tot een nieuwe taxonomie van effectieve onderwijsgewoontes. In de
afgelopen vijf jaar is die taxonomie op de Uncommon Schools meer dan 25 keer herzien
doordat Lemov de sterleerkrachten in actie zag, hun werk op de band vastlegde en de
opnames analyseerde en zo zijn ideeën steeds verder uitwerkte. Uncommon Schools
heeft honderden eigen mensen opgeleid met behulp van deze taxonomie en video’s.
Daarnaast hebben Uncommon Schools en Lemov duizenden andere leraren en honderden
schoolleiders trainingen gegeven en die hebben op hun beurt weer tienduizenden
collega’s getraind. De taxonomie is leidraad geworden voor de best presterende leraren
en scholen van de Verenigde Staten (Lemov, 2016).
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
1.3 De doelstelling
Met het oog op de verantwoording van de studiereis TLAC vanuit het project
Versterking Samenwerking hebben alle betrokken organisaties (Stichting Kind en
Onderwijs Rotterdam, De CED-Groep,Pabo Inholland) hun doelstellingen te verwachten
opbrengsten weergegeven:
Basisschool De Ark:
Basisschool De Ark heeft de ambitie om excellent te worden op het vlak van TLAC. De
studiereis naar Engeland draagt bij aan het onderzoek naar de toepassing van
technieken die – op basis van de ervaringen van de scholen in Engeland- en de
vertaling daarvan naar de Rotterdamse context.
De CED-Groep:
Als producteigenaar van TLAC in Nederland levert De CED-Groep belangrijke input op
het vlak van kennis , expertise en netwerkcontacten voor deze reis. Daarnaast geeft
deze studiereis hen de gelegenheid om het onderzoek naar de effecten van TLAC! Op
het vlak van opbrengstgericht werken voort te zetten.
Pabo Inholland:
In het licht van het project Versterking Samenwerking is deze studiereis een kans om
de samenwerking tussen alle partners te verdiepen: in deze studiereis is het hele
‘werkveld’ op dat vlak vertegenwoordigd: studenten en opleiders binnen de initiële
opleiding (Pabo) en nascholing/masters, leerkrachten en directeuren. Uit onderzoek
blijkt dat TLAC een middel kan zijn om te werken aan opbrengsten: met elkaar
(informele en formele – intervisie, werken aan onderzoeksvragen m.b.t.
opbrengstgericht werken, reflectiewerkvormen) wordt de professionele dialoog gevoerd.
Dit met als doel het eigen handelen te analyseren en daardoor de praktijk te
verbeteren.
1.4 Methodiek
1.4.1 Participatief praktijkgericht onderzoek
De onderzoeksvragen hebben geleid tot een participatief praktijkgericht onderzoek
waarbij kwalitatieve gegevens verzameld zijn. Participatief praktijkgericht onderzoek is
van belang wanneer het onderzoek de implementatie van een vernieuwing binnen de
beroepspraktijk als doel heeft.
Dit onderzoek heeft kennis en inzichten opgeleverd waarmee uiteindelijk de uitvoering
van opbrengst gericht werken versterkt kan worden binnen Stichting Kind en Onderwijs
Rotterdam en de Pabo InHolland.
Er is een samenspel ontstaan tussen het doen van onderzoek en vernieuwend
handelen. Deze onderzoeksstrategie heeft een verbinding gelegd tussen het theoretisch
kader en de methoden van dataverzameling en data-analyse. Het bestaat uit een
onderzoeksdeel en een handelingsdeel.
Het onderzoeksdeel bestaat uit het bestuderen van relevante theorie, het maken van
een onderzoeksontwerp, het verzamelen van data en het analyseren en evalueren van
data. Het bijgehouden logboek is hierbij van belang gebleken. Het logboek vormde het
materiaal om de structuur achteraf aan te brengen.
Het handelingsdeel bestaat uit alle activiteiten die zijn ondernomen om op basis van
het onderzoek systematisch een onderdeel aan de beroepspraktijk te veranderen of er
iets aan toe te voegen.
Het handelingsdeel vormt op zichzelf ook een onderwerp van kritische reflectie en
onderzoek. Heeft de verandering het gewenst gevolg? Dit proces zal doorlopen worden
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
op basisschool De Ark, Stichting Kind en Onderwijs Rotterdam en Pabo Inholland na de
studiereis.
De gebruikte databronnen tijdens dit onderzoek zijn: personen, documenten, en vier
andere praktijksituaties in Londen. De keuze voor de onderzoekspartner, 4 scholen van
The Arch netwerk, hangt samen met het vermoeden dat onze PLG opbrengstgericht
werken kan leren van het good practice voorbeeld met betrekking tot het werken met
Teach Like a Champion.
Binnen het onderzoek heeft een samenwerking plaats gevonden met participanten.
Deelnemers aan het onderzoek:
Leerkrachten en directie van basisschool De Ark;
Projectleiders Effectieve Leraren;
Projectleiders Teach Like a Champion;
Docenten van Pabo Inholland;
Studenten Pabo Inholland.
Medeonderzoekers:
Leerkrachten en directie van basisschool De Ark;
Projectleiders Effectieve Leraren;
Projectleiders Teach Like a Champion;
Docenten van Pabo Inholland;
Studenten Pabo InHolland.
Critical friends:
Leden van de projectgroep Effectieve Leraren;
Leden van de PLG opbrengst gericht werken.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
2. Onderzoeksvraag
Vanuit de bestaande verlegenheidssituatie volgen onderstaande onderzoeksvragen.
2.1 Onderzoeksvraag
Op welke wijze draagt Teach Like a Champion bij aan succesvol opbrengstgericht
werken?
2.2 Deelvragen
Wat vraagt de uitvoering van opbrengstgericht werken binnen Teach Like a
Champion van integraal leiderschap?
Welke leerkrachtvaardigheden dragen bij aan opbrengstgericht werken binnen
Teach Like a Champion?
Hoe wordt er omgegaan met data binnen Teach Like a Champion?
Wat vraagt opbrengstgericht werken binnen Teach Like a Champion van ouders?
3. Beantwoording van de onderzoeksvragen
3.1 Wat vraagt de uitvoering van opbrengstgericht werken binnen Teach Like a
Champion van leiderschap?
Een bovenschoolse visie op goed onderwijs versterkt het klimaat van een leven
lang leren. ‘Zo doen we dat hier’ in onze Stichting;
Iedere startende leerkracht verdient een gedegen begeleiding, zodat de visie en
missie kan worden uitgevoerd;
Iedere leerkracht is ambassadeur van de school en draagt het gedachtengoed
uit in woord en daad;
Bespreken, afspreken en aanspreken is voorwaardelijk voor het verkrijgen van
een professioneel leer- en werkklimaat;
Geen concessies: wees consistent en verlang van iedere professional dezelfde
beroepshouding;
WORK HARD; BE NICE geldt als leefregel voor alle betrokkenen in de school;
We leiden alle leerlingen op voor de universiteit, tenzij zij een andere keuze
maken om hun talenten in te zetten;
Draag de missie en visie uit in woord en beeld, zodat iedereen hieraan dagelijks
op een positieve wijze wordt herinnerd. Dit is o.m. terug te zien in de gangen
waar borden hangen met ondersteunende leer-leuzen;
Leren van elkaar door:
1.gezamenlijke lesvoorbereiding;
2.gezamenlijk de juiste denk- en leervragen door te spreken;
3.observeren bij een ‘champion’;
Regelmatige coaching (waarin gebruik kan worden gemaakt van het 6-step
model);
De directie maakt de leerkoppels op basis van ontwikkeling en niveau; dit kan
alleen als er voldoende input is verzameld door o.m. klassenbezoeken en
nagesprekken;
Creëer urgentiebesef bij het team en de achterban;
Vier de successen en maak zowel binnen de klas als binnen het team gebruik van de P-factor!
het neerzetten van een duidelijke begeleidingsstructuur: real-time coaching, co-
teaching, intervisie, peer-feedback.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
3.2 Welke leerkrachtvaardigheden dragen bij aan opbrengstgericht werken
binnen Teach Like a Champion?
Op de bezochte ARK-scholen vallen de deelnemers van de studiereis met name de
technieken op uit de hoofdstukken:
1. De lat hoog leggen (techniek 11 – 15);
2. Tempo (techniek 27 - 31);
3. Hoge verwachtingen (techniek 51 – 55).
Ook in de vrije evaluaties worden frequent woorden genoemd die horen bij deze
hoofdstukken:
Elke minuut telt;
Strakke overgangen;
Persoonlijke doelen leerkrachten;
Focus op ontwikkeling / groei;
Gedreven , serieuze werkhouding;
Hoge betrokkenheid van de leerlingen;
Het ongelooflijk enthousiasme, elke seconde weer;
Keihard werken voor de leerling met achterstand;
100%;
Meer tempo in de lessen / afwisseling.
In iedere school kenmerkt de cultuur zich door “willen leren”. Zowel leraren als
leerlingen waren:
1. Voor de volle 100% betrokken bij alles wat ze deden;
2. Er was heel duidelijk sprake van een visie om het leren van niet alleen leerlingen
(namelijk: middels Teach), maar vooral ook van de leraren te ondersteunen en te
begeleiden.
Analyse professionele cultuur
a) Wil om te leren:
De leerkrachten voeren niet zomaar de lessen uit, maar willen weten waarom ze
doen zoals ze doen. Dit blijkt uit het feit dat ze lesgeven met een duidelijk doel
én dat dat doel ook duidelijk zichtbaar is gemaakt voor de leerlingen;
De leerkrachten bereiden hun lessen zo duidelijk voor, dat deze door anderen
uitgevoerd kunnen worden: ze kijken naar wat ze aan het eind van de
desbetreffende les bereikt willen hebben en hakken hun les in haalbare,
controleerbare stappen. Voordat ze deze lessen geven aan de leerlingen,
oefenen ze de uitvoering en stellen ze de vragen alvast. Dit zorgt ervoor dat hun
‘live’ les met de leerlingen op zijn best wordt uitgevoerd;
De inrichting van de school helpt hierbij. In de scholen zijn citaten en doelen
zichtbaar waardoor je gemotiveerd wordt om deze waar te maken en na te
streven. Je ziet veel helden uit de geschiedenis die een voorbeeldfunctie
vervullen;
Deze instelling wordt overgebracht op de leerlingen. Veel van wat zij doen,
wordt zichtbaar gemaakt. Gaat het niet in een keer goed, maakt dat niet uit.
Fouten maken mag en elke fout is een kans om het nog beter te doen;
De leerkrachten werken hard met als resultaat vooruitgang en ontwikkeling (=
goede/hoge resultaten).
b) Visie op begeleiding en ondersteuning van leraren:
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Lessen worden nog beter door feedback van anderen. Dit gebeurt bijzonder veel
op de scholen, zowel dagelijks en wekelijks;
Er wordt cadeautje!;
Feedback gebeurt systematisch en er wordt gewerkt met coaches ingezet op het
creëren van vertrouwen/veilige leeromgeving waarin het mogelijk wordt om
feedback te geven, maar vooral ook om feedback te ontvangen. Feedback wordt
beschouwd als een. De coaches hebben tijdens de lessen de mogelijkheid om in
te breken en het over te nemen. Gedachte daarachter: “O, zo kan het ook! Laat
ik dat de volgende keer ook zelf eens proberen”. Iets wat daadwerkelijk ruimte
geeft voor uitproberen, opnieuw beginnen, kortom, om “stralend te falen”.
3.3 Hoe wordt er omgegaan met data binnen Teach Like a Champion?
Analyse van de resultaten
Er zijn nauwelijks data (van toetsen/niveaus) zichtbaar in de klassen en in de school. Er
zijn wel zichtbare data op het gebied van gedrag van kinderen. Deze data zijn door het
gedrag van de kinderen direct beïnvloedbaar. Uit gesprekken op de scholen komt naar
voren dat de data zichtbaar zijn voor leerkrachten. Op basis hiervan maken
leerkrachten plannen en voeren zij dit uit. Daarnaast houden de directeuren alle data
nauwlettend in de gaten. Data worden gebruikt bij klassenconsultaties (data driven
conversations).
Overige opvallende zaken:
Naar aanleiding van onze observaties zijn de volgende opvallende zaken geobserveerd:
Door het consequent toepassen van de TEACH-technieken wordt er veel tijd
bespaard, zodat er heel veel effectieve leertijd is;
De ARK-schools maken geen gebruik van bestaande methodes;
Doelen worden van te voren vastgesteld en vervolgens wordt er gekeken welke
stappen nodig zijn om deze doelen te bereiken;
Tussendoelen worden regelmatig getoetst;
Uitval wordt actief bestreden, door middel van werken in kleine groepjes wordt er
datagestuurd gewerkt;
Er staat een teacher en een co-teacher voor een groep. Twee professionals
kunnen samen de kinderen kwalitatief goed begeleiden, differentiëren in niveaus;
Door tijdens de werkdag de leerkrachten vrij te plannen is er tijd voor coaching-
gesprekken en het samen maken van de planning/ lesvoorbereiding;
De scholen streven naar het hebben van zestig leerlingen per leerjaar verdeeld
over twee groepen, zodat er altijd een duo-collega is;
Scholen gaan erg uit van het positieve van de leerlingen en benoemen dit.
3.4 Wat vraagt opbrengstgericht werken binnen Teach Like a Champion van
ouders?
Ouders staan open voor huisbezoeken. Alle scholen gaan bij instroom van de
leerlingen op huisbezoek (1x per schoolloopbaan). Hierdoor kunnen zij de
leerlingen in de juiste groep van het leerjaar plaatsen;
Ouders worden 3 x per jaar op een ouderavond verwacht;
Ouders volgen de ontwikkeling van hun kind nauwgezet aan de hand van de 1
tot 3 geschreven rapporten per schooljaar;
Ouders nemen deel aan de workshops voor ouders (huiswerk, yoga, muziek,
boekenclub);
Ouders zijn zichtbaar in de school. Dit wordt mogelijk gemaakt door het open
deur beleid;
Directeuren ontvangen leerlingen en ouders aan het begin van de schooldag bij
de deur met als doel iedereen welkom heten, maar ook controleren van het
huiswerk en aanspreken op het te laat komen;
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Elke ouder tekent een contract waarin wordt aangegeven wat er van de ouders
wordt verwacht. In dit contract staat: dat de leerlingen op tijd moeten komen,
leerlingen elke dag op school aanwezig moeten zijn en leerlingen maken thuis
met hulp van de ouder hun huiswerk (40 min. per dag);
Ouders worden aangemoedigd om wekelijks aanwezig te zijn bij de successen
van de kinderen;
Ouders staan open voor opvoedingsondersteuning, zodat het een positieve
invloed heeft op de leeropbrengsten.
Dit betekent voor school:
School moet een open community zijn waardoor de ouder makkelijk binnen kan
komen met vragen;
Het is belangrijk dat de directeur zichtbaar en aanspreekbaar is bij het begin van
de dag;
Het is belangrijk dat ouders bewust zijn van de leerstof van de kinderen en hier
actief mee aan de slag gaan. Dit zorgt voor continuïteit van de leerstof;
Het huisbezoek geeft een belangrijk beeld van waar het kind vandaan komt en
waar het kind het beste kan worden geplaatst.
Door deze stappen te ondernemen krijgen de ouders een groter
verantwoordelijkheidsgevoel voor hun kinderen en hun leerproces. De relatie tussen
ouders en school wordt hierdoor versterkt.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
4. Conclusies en aanbevelingen
Het praktijkgericht onderzoek is er op gericht om vanuit de PLG OGW (project Effectieve
Leraren) op het initiatief van basisschool De Ark onderzoek te doen naar Teach-
technieken in relatie tot OGW. Hieruit voortkomend is de onderzoeksvraag: Op welke
wijze draagt Teach Like a Champion bij aan succesvol opbrengstgericht werken? gesteld.
Waarbij de deelvragen voor de beantwoording van de onderzoeksvraag een belangrijke
rol hebben gespeeld.
Zoals blijkt uit het onderzoek:
“Excellent learning is a direct result of excellent teaching!”
Alle vier de bezochte scholen werken op dezelfde manier aan OGW. Dit wordt vorm
gegeven door:
De beste leerkrachten voor de klas te plaatsen. Alle leerkrachten zijn universitair
geschoold;
Te zorgen voor extra begeleiding van beginnende leerkrachten. Klassenbezoeken
en intervisie in de eerste drie jaar na de opleiding;
Tijd onder schooltijd te creëren om intervisie vorm te kunnen geven;
Verplichte nascholing van 2 weken te volgen in de zomervakantie;
Een leerlijn te hanteren voor leerkrachten (the great teacher);
Inzet van co-teachers in elke klas. Hierdoor krijgen de leerlingen meer
aandacht. Ook worden er kinderen in kleine groepjes geholpen die een
onderdeel niet goed begrijpen;
Verlengde leertijd aan te bieden, langere schooldagen (8.30 – 16.00 uur);
De focus te leggen op taal en rekenen als bouwstenen voor alle vakken;
Hoge verwachtingen te hebben van de kinderen;
Persoonlijke aandacht voor elk kind te hebben, achtergronden van de kinderen
te kennen om een kind verder te kunnen helpen;
WORK HARD, BE NICE geldt als leefregel voor alle betrokkenen in de school.
Dit houdt o.a. in snel door het curriculum heen gaan om de doelen te bereiken.
Leerkrachten kijken wat er nodig is voor de kinderen. Er zijn geen
methodeboeken. Leerkrachten volgen de leerlijn;
Een krachtige leeromgeving neer te zetten, worden kinderen gestimuleerd om
opbrengstgericht te werken. Er zijn veel visuele ankers die het leren zichtbaar
maken;
Educatief partnerschap met ouders aan te gaan. Ouders tekenen een contract
waarin staat dat ze thuis ook het leren stimuleren en er tijd aan besteden;
Te reflecteren op mindere resultaten. Vier de successen en maak zowel binnen
de klas als binnen het team gebruik van de P-factor!;
Te focussen op differentiatie in de verwerking van de lessen en in de
vraagstelling van de leerkrachten naar de leerlingen toe;
Gerichte klassenconsultaties; de schoolleider neemt relevante data mee tijdens
het klassenbezoek. Patronen worden besproken tijdens vergaderingen en daar
wordt het teamplan vastgesteld;
Te zorgen als schoolleider voor een gedragen visie en missie. Alle beslissingen te
toetsen aan de missie en de visie van de school en de stichting;
Draag de missie en visie uit in woord en beeld, zodat iedereen hieraan dagelijks
op een positieve wijze wordt herinnerd. Dit is o.m. terug te zien in de gangen
waar borden hangen met ondersteunende leer-leuzen;
Een bovenschoolse visie op goed onderwijs versterkt het klimaat van een leven
lang leren. ‘Zo doen we dat hier’ in onze Stichting;
Feedback te zien als cadeautje (Feedback is a gift!);
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Kwalitatieve feedback te geven. De feedback bestaat uit continuïteit en
kwaliteit; er wordt tevens gebruik gemaakt van het 6-step model:
o Praise/ Probe (onderzoeken)/ Action step/ Practice/ Plan Ahead/ Follow-
up
o Real-time feedback;
Te werken met de techniek “Begin aan het eind”. Voor iedereen wordt een
duidelijk beeld neergezet over de te behalen doelen;
Analyse van data;
Gebruik te maken van de talenten/kwaliteiten van teamleden; leidt specialisten
op en zet hen gericht in;
Bewaken van de doorgaande lijn;
70/20/10 regel voor nascholing. Welke vorm van nascholing werkt het best voor
de persoonlijke en de schoolontwikkeling?;
Teamleden uit te dagen en op de juiste plek in te zetten. Schoolleider moet zijn
team dus goed kennen;
Professionele cultuur. Bespreken, afspreken en aanspreken is voorwaardelijk
voor het verkrijgen van een professioneel leer en werkklimaat;
Voorwaardelijk is de intrinsieke motivatie voor de eigen ontwikkeling van de
leerkracht;
Investeren in minder verschillende gezichten voor een groep;
Iedere leerkracht is ambassadeur van de school en draagt het gedachtengoed
uit in woord en daad;
Geen concessies: wees consistent en verlang van iedere professional dezelfde
beroepshouding;
We leiden alle leerlingen op voor de universiteit, tenzij zij een andere keuze
maken om hun talenten in te zetten;
Leren van elkaar door:
*gezamenlijke lesvoorbereiding
*gezamenlijk de juiste denk- en leervragen door te spreken
*observeren bij een ‘champion’;
De directie maakt de leerkoppels op basis van ontwikkeling en niveau; dit kan
alleen als er voldoende input is verzameld door o.m. klassenbezoeken en
nagesprekken;
Creëer urgentiebesef bij het team en de achterban;
het neerzetten van een duidelijke begeleidingsstructuur: real-time coaching, co-
teaching, intervisie, peer-feedback.
Aanbevelingen naar aanleiding van de studiereis of WAT NEMEN WE MEE?
Directie
Volgens de directeuren van de verschillende scholen wordt het principe van TLAC
sterker wanneer dit door de gehele school op dezelfde wijze wordt ingezet.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Personeelswisselingen- er is veel verloop binnen de scholen- werken averechts op het
effect, maar dit wordt deels opgevangen door een adequaat scholings- en
begeleidingsaanbod. Wekelijks wordt, voorafgaand aan de schooldag, een korte
ochtendmeeting ingepland om een thema aan te kaarten dat raakvlak heeft met TLAC.
Dit thema wordt ingebracht door de directeur die onderwijsinhoudelijk leider is. Alle
vergaderingen hebben een vast stramien met HOW, WHAT en WHEN als startvraag.
What to teach?
When to teach?
How to teach it?
Leerkrachten
Een nieuwe leerkracht krijgt een programma aangeboden om aan de standaarden te
kunnen voldoen die gelden binnen de Ark schools. Het bestuur is van mening dat
opbrengstgericht werken een voorwaarde is voor goed onderwijs en het is gebleken dat
de werkwijze van TLAC (Teach like a champion) een hoge bijdrage levert aan de
opbrengsten. Iedere week worden de leerkrachten een dagdeel uitgeroosterd om te
werken aan een co-planning. Vaak valt dit samen met lessen die in de middag worden
gegeven door vak-docenten, anders vangen de stagiaires de klas op. Het curriculum,
met daarin per blok helder omschreven leerdoelen, dient als leidraad.
Ib’er
De interne coaches zijn excellente leerkrachten met een speciale taak. Zij beheersen de
TLAC technieken volledig (expert) en kunnen d.m.v. regelmatige co-teaching hun
collega’s op een evenwaardige en veilige manier aanspreken en begeleiden.
Ouders
Wel werd benadrukt dat ouderbetrokkenheid belangrijk was voor het leren van de
kinderen. Huisbezoeken, contracten en het presenteren van leerlingenwerk op
inloopmomenten zijn voorbeelden van ouderbetrokkenheid. Ook worden er bijvoorbeeld
workshops gegeven waarin de school aan de ouders uitlegt hoe de lessen rekenen in
elkaar zitten. Op deze manier is er één lijn, waarbij de ouders het kind bijvoorbeeld
makkelijker kunnen helpen met het huiswerk.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
5. Toekomst
Tijdens de studiereis is er onderzocht wat de verschillende organisaties voor elkaar
kunnen betekenen, in het licht van de voortzetting van het project (nog 1 jaar te
gaan).
Intenties:
Basisschool De Ark:
Vanuit het perspectief “Scholen halen hoge opbrengsten. Wat doen ze daarvoor?” het
formuleren van concrete resultaten op de geformuleerde onderzoeksvragen. Deze
resultaten leveren vervolgens de follow-up naar te toekomst.
De CED-Groep:
Vanuit het perspectief van het professionaliseren van leerkrachten: de wens bestaat om
aan de slag te gaan met een groep studenten die:
1. in hun fase naar Startbekwaam leerkracht begeleid zijn in de principes en de
technieken van TLAC;
2. in het eerste jaar van hun functioneren als leerkracht op een school verder
worden begeleid (coaching en feedback) in TLAC. Met als doel onderzoek doen
naar en het aantonen van de mogelijke effecten van TLAC op de opbrengsten
van de school.
Pabo InHolland:
Volgen en scholen van die studenten die deelgenomen hebben aan deze studiereis. Veel
staat en valt op dit vlak met coaching en begeleiding. Dat zou dan ook de follow-up/de
tweede stap moeten zijn (in samenwerking met CED).
Op basis van de intenties zijn er ambities voor de toekomst:
Follow-up begeleiding en coaching studenten
Plannen, vastleggen en organiseren van trainingen/masterclasses op de Pabo, in
samenwerking met het CED;
Organiseren en plannen van schoolbezoeken door de deelnemende studenten
aan de studiereis van TLAC! op Teach-scholen in Rotterdam, waaronder De Ark.
Professionalisering Startende leerkrachten
Verkennen en onderzoeken van de mogelijkheden om vanuit een duidelijk lijn
(startbekwaam – basisbekwaam – professionaliseringsbekwaam) leerkrachten
verder te professionaliseren op het vlak van TLAC! in samenwerking met De
CED-Groep;
Follow-up van de ontwikkelde begeleidingsmethodiek (vanuit PLG project): deze
wordt nu uitgezet onder de startende leerkrachten. Vervolg is dat onderzocht
wordt wat de resultaten zijn van het begeleiden volgens deze methodiek en hoe
hier een vervolg aan kan worden geven. Iets wat aansluit bij de vraag die ook
het CED heeft: “Hoe krijg je startende leerkrachten zo snel mogelijk op de rails
van opbrengstgericht werken?” Dat vraagt iets van:
Begeleiding en coaching op de werkvloer;
Mogelijke aanpassingen in / verdieping van onderdelen van het curriculum Pabo.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
6. Bronvermelding
Literatuur
Berg, R. van den, (2016). Strategisch beleidsplan Kind en Onderwijs Rotterdam (2016
– 2020).
Hattie, J. (2013). Leren zichtbaar maken. Nederlandse vertaling van Visible Learning for
Teachers.
Rotterdam: Bazalt educatieve uitgaven.
Oorspronkelijke editie 2011, Visible Learning for Teachers.
Ketelaar, T. (2016). Revolutie in het Engelse Onderwijs.
Gedownload van https://www.nrc.nl/nieuws/2016/04/05/revolutie-in-het-engelse-
onderwijs-1605798-a980337. Datum raadpleging 4-10-2016.
Lemov, D. (2016). Teach Like a Champion 2.0. 62 technieken om leerlingen te laten
excelleren. Nederlandse vertaling van Teach like a Champion 2.0, 62 Techniques that
Put Students on the Path to College.
Meppel: Ten Brink.
Oorspronkelijke editie 2014, Teach like a Champion 2.0, 62 Techniques that Put
Students on the Path to College.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (2013). De lerarenagenda.
Gedownload van www.delerarenagenda.nl. Datum raadpleging 28-11-2014.
Wierenga, B. & Elings, G. (2014). Projectplan effectieve leraren.
Teach Like a Champion verslag – plg Opbrengstgericht werken – project Effectieve Leraren okt. 2016
Top Related