18 DeMorgen.MAANDAG 01/10/2018

Interview. Tim Burton bezoekt de expo ‘The World of Tim Burton’ in C-Mine in Genk

personage, dus dat zit goed. (lacht) Maar ik kondie film niet klakkeloos opnieuw maken, omdathij zo politiek incorrect is. Het wordt iets anders,met respect voor het gevoel van het origineel.”

Te dit of te datHoe gaat zo’n opdracht dan in zijn werk? Disneywil een remake onder de Burton-vlag, zoals hijeerder deed met Alice in Wonderland, omdat hetde franchise een zeker sérieux geeft. Maar krijgtde regisseur dan vrij spel voor het verlenen vanzijn naam? “Ik doe wat ik kan, ja. Maar absolutevrijheid? Geen sprake van. Als je met een grotestudio werkt, heb je nooit helemaal de controle.Kijk, eigenlijk hebben studiobazen mij nooit échtbegrepen. Ze houden niet van dingen die ze niet ineen duidelijk hokje kunnen stoppen. Hun beslis-singen worden vaak genomen op basis van angst.En dat is geen goede manier om creatieve keuzes

te maken.”Dat was al zo ten

tijde van TheNightmare Before

Christmas, een film diehij in 1993 maakte voor

Disney. “Even heeft de stu-dio ermee gedreigd de film

niet uit te brengen. Ze wildehet in de markt zetten als iets

voor kinderen, maar plots vondze het veel te griezelig. Vandaag

zijn er driejarigen die de liedjes uithun hoofd kennen. Iemand zei me

ooit dat zelfs zijn hond grote een fan van die filmis. (lacht) In mijn werk is het blijkbaar altijd te ditof te dat.”

Naast vertrouwde figuurtjes toont The World ofTim Burton ook schetsen en ontwerpen vooronvoltooide projecten. Welke hoopt hij ooit nogtot leven te wekken? “Ik wil zeker nog een stop-motion doen. En misschien draai ik ooit nog eenseen film op 8 millimeter, gewoon omdat het leukis. Maar ik wil me niet meer blindstaren opdroomprojecten. Edward Scissorhands en TheNightmare Before Christmas waren projecten diezo diep uit mezelf kwamen, dat ik ze absoluutmoest realiseren. Nu probeer ik me pas echt men-taal in een project te verdiepen als het er ook vankomt. Ik wil niet overontwikkelen.”

Tot 28/11 in C-mine, Genk. c-mine.be.

‘De studiobazen hebben mijnooit écht begrepen. Ze

houden niet van dingen die zeniet in een duidelijk hokje

kunnen stoppen’TIM BURTON FILMMAKER

Jack Skellington, het skeletfiguurtje uit The Nightmarebefore Christmas, is ontstaan op een servet in eenhotelbar. Dat vertelde Tim Burton ons in Genk, waar de filmmaker afgelopen weekend zijn reizendetentoonstelling The World of Tim Burtonkwam bezoeken.ROBIN BROOS

‘Op servettentekenen iseen vormvan therapie’

p het eerste gezicht komt hij er wat nonchalantvoor, met zijn wilde haren en iets te lange mou-wen. Maar wanneer Tim Burton zich tegenoverons zet en zijn zwart-wit gestreepte kousenoptrekt, valt pas op hoezeer hij hierover heeftnagedacht. Het sokkenpatroon is de rode draaddoor de grafiek van zijn tentoonstelling in C-Minein Genk. Het is allemaal onderdeel van The Worldof Tim Burton. De expo biedt een unieke inkijk inhet hoofd van die gekke filmmaker, aan de handvan persoonlijke tekeningen, schilderijen en foto’s.

Al in de eerste zaal wordt duidelijk hoe zijnbrein werkt. De schetsenreeks ‘Things You ThinkAbout in a Bar’ – ook uitgegeven in boekvorm –toont bekende en minder bekende figuurtjes, allegetekend op cocktail napkins.

“Ik doe dit vooral wanneer ik promo moetmaken voor een film”, legt Burton uit. “In zulkeperiodes moet ik veel reizen, ben ik vaak uitgeputen beland ik laat op de avond weleens in een barof restaurant. Omdat ik dan moe ben van een heledag praten, is dat tekenen een manier van… (denktna) Help! Het is haast een vorm van therapie. Watvastzit in mijn brein, kan er op die manier uit. Alsik dit soort dingen niet zou doen, dan zou ik ont-ploffen. Of het is een roep om hulp: ‘Haal me hierweg!’”

Instant zelfportretHet is geen toeval dat er in onze interviewruimteeen stapel servetten ligt. Burton snapt de hint enplukt een handvol uit de hoop, tegelijk zoekt zijnbodyguard naarstig naar een adequaat zwartstiftje. Vanaf nu gaan de vragen even verloren,maar we gunnen Burton zijn therapeutischmoment. Er volgen een paar onduidelijke kreun-tjes, een bizarre vorm van hardop nadenken,waarop de regisseur zich aan een instant tekeningwaagt. “Dit wordt een zelfportret”, zegt hij, terwijlhij lange kronkels trekt die later zijn haren zullenblijken.

“Soms ontstaan op die manier nieuwe ideeën.Zo zat ik ooit Jack Skellington te tekenen, nog nietwetende wie of wat hij was. Maar even vaak grijpik tijdens het schetsen terug naar oude persona-ges. Nog steeds kan ik een hele avond eindeloosdie Jack Skellington zitten tekenen. Puur als uit-laatklep, zoals anderen gaan sporten.” Met enkelepenseelstreken zet hij een Skellington op een vol-gend servetje.

Van de meest eenvoudige schetsen tot de groot-ste doeken: elk werk in de tentoonstelling draagteen duidelijke Burton-signatuur. Hoe heeft hij die

Oeigen stijl gevonden? “Ik heb me vooral lang moe-ten inhouden”, zegt hij. “Ik heb me door mijnkunstenopleiding aan CalArts moeten worste-len. Iedereen vond dat ik anders moest teke-nen, in een vooropgestelde stijl, maar dat kon ikniet. Tot ik op een bepaald moment dacht: fuck it,het kan me niet meer schelen. Die gedachte wasde meest geestverruimende ervaring die ik ooitheb meegemaakt. In één seconde tijd was mijnbrein compleet veranderd. Dit is hoe ík teken.”

En die stijl is ook terug te vinden in zijn films,met eigenaardige personages, grote ogen en veellappenwerk. Welk stempel hij zal drukken opDumbo, zijn versie van de originele Disney-teken-film uit 1941 die eind maart in de zalen komt, wilhij niet verklappen. Maar over het ontstaan wil hijwel spreken. “Ik maak enkel films waar ik mezelfin kan vinden. Op zich is Dumbo een wat freaky

► Tim Burton maakte tijdens het interview een paar schetsen op servetten, zoals een zelfportret (l.)en een ‘Jack Skellington’ (o.). © ILLIAS TEIRLINCK / TIM BURTON