Digi-studeren: thuis op de bank college volgen
HLkrAn
t maart 2013 | nr. 1 hsleiden.nl
Alumni brengen beroepspraktijk de school in6 vragen over minorenRechtenstudenten naar Vilnius
Digi-studeren: thuis op de bank college volgenthuis op de bank college volgen
Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs
(Academische Pabo)
Biologie en medisch laboratoriumonderzoek
Bio-informatica
Chemie
Commerciële Economie
Communicatie
Culturele Maatschappelijke Vorming
HBO-Rechten
Human Resource Management
Informatica
Kunstzinnige Therapie
Leraar Basisonderwijs (Vrije Pabo)
Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn
Lerarenopleiding Omgangskunde
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Management in de Zorg
Opleiding tot Fysiotherapeut
Opleiding tot Verpleegkundige
Sociaal Juridische Dienstverlening
Sociaal Pedagogische Hulpverlening
Toegepaste Psychologie
Masteropleidingen
Jeugdzorg
Advanced Nursing Practice
Associate degree-opleidingen
Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn
Lerarenopleiding Omgangskunde
Management in de Zorg
Bacheloropleidingen8 Alumni Brengen BeroepsprAktijk Binnen school opleidingen maken steeds meer gebruik van de kennis van
alumni-studenten voor kwaliteitsverbetering van de opleiding. “en we versterken onze contacten in het werkveld.”
10 Digi-stuDeren: anDers leren Online hoorcolleges, smartboards, smartphones, iPads en
digitale toetsen. Naar een meer effectievere manier van leren.
14 nAAr litouwen Vijf rechtenstudenten vertrekken naar Vilnius voor een internationaal uitwisselingsprogramma over europese mensenrechten. “in het engels procederen in de oefenrechtbank.”
16 minoren geVen richting AAn je studie kiezen voor een minor is kiezen voor de ontwikkeling die jij zoekt!
10
en verder:3 Vijf vragen aan
4 Kort nieuws
5 Column Paul van Maanen
6 Door de ogen van
13 loopbaanladder
19 Vraag en aanbod
20 Mijn tas
6
16inhoud
HL-KRANT maart 201322
Academische Opleiding Leraar Basisonderwijs
(Academische Pabo)
Biologie en medisch laboratoriumonderzoek
Bio-informatica
Chemie
Commerciële Economie
Communicatie
Culturele Maatschappelijke Vorming
HBO-Rechten
Human Resource Management
Informatica
Kunstzinnige Therapie
Leraar Basisonderwijs (Vrije Pabo)
Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn
Lerarenopleiding Omgangskunde
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
Management in de Zorg
Opleiding tot Fysiotherapeut
Opleiding tot Verpleegkundige
Sociaal Juridische Dienstverlening
Sociaal Pedagogische Hulpverlening
Toegepaste Psychologie
Masteropleidingen
Jeugdzorg
Advanced Nursing Practice
Associate degree-opleidingen
Lerarenopleiding Gezondheidszorg en Welzijn
Lerarenopleiding Omgangskunde
Management in de Zorg
in deze rubriek: een student en een docent over hun opleiding en werk5Vijf vragen aan
cultuur als bindmiddel
dit studiejaar startte de pabo met de cultuurklas. 24 studenten volgen naast de reguliere lessen extra onderwijs
over cultuureducatie. docenten ellen Bothof (vakleerkracht muziek) en rebecca van ingen (cultuureducatie) en
eerstejaarsstudenten lieke terink (18) en tjeerd dijkstra (20) over de meerwaarde van een leerkracht met culturele bagage.
1. Waarom de cultuurklas?
tjeerd: “Voor mij is de cultuurklas precies dat beetje extra dat ik zoek op de pabo.
ik ben veel bezig met muziek, speel piano en zing. op de middelbare school deed
ik veel aan musical. kunst krijgt op de basisschool te weinig aandacht. ik heb dat
zelf heel erg gemist op mijn eigen basisschool.”
lieke: “het voegt iets toe aan de ontwikkeling van kinderen op de basisschool.
ik ben creatief, dans veel en graag, volgde op de middelbare school zes jaar
Beeldende Vorming en deed daar eindexamen in.”
ellen: “cultuur heeft niet alleen meerwaarde voor de vorming van jonge kinderen,
maar ook voor het welbevinden. Ze leren samenwerken en spreken nieuwe
talenten aan. een kind met faalangst kan opeens stralen tijdens de muziekles.”
2. Hoe krijgt de cultuurklas invulling?
ellen: “studenten krijgen extra lessen over verschillende kunstvormen en
erfgoededucatie. Ze geven elkaar workshops en ze krijgen les
van studenten kunstzinnige therapie. daarnaast bezoeken ze
voorstellingen en musea.”
rebecca: “na drie jaar krijgen studenten het certificaat interne
cultuurcoördinator. Ze zijn dan in staat om cultuureducatie
een plek te geven op de basisschool.”
tjeerd: “je leert om buiten je eigen discipline te kijken.
Beeldende kunst is bijvoorbeeld niet mijn passie. maar door de
cultuurklas krijg ik er een betere kijk op en krijg ik ideeën die ik
kan gebruiken in de lessen.”
lieke: “in de workshops leren we verschillende disciplines
aan elkaar. heel leuk om zo van medestudenten te leren
en dat te gebruiken tijdens mijn stage.”
3. Wat is de meerwaarde van een leerkracht
met kunstzinnige kwaliteiten?
ellen: “nu er steeds meer wordt gekort op
cultuur denk ik dat er meer behoefte aan zal
komen. scholen kunnen minder meedoen aan gesubsidieerde kunstprojecten, overal wordt in
gesneden. dan is het fijn om een inspirerende collega te hebben die met zijn passie het team
inspireert en de belangstelling voor cultuur aanwakkert.”
rebecca: “cultuureducatie kan op veel manieren een bijdrage leveren in de klas, denk
bijvoorbeeld aan het aanleren van een andere taal door middel van drama.”
tjeerd: “de cultuurklas is een extra puntje op je diploma. ik denk dat het zeker meetelt bij het
vinden van een baan.”
lieke: “door zang, dans, drama en cultuur leren kinderen sneller en makkelijker. het helpt bij
het vergroten van bijvoorbeeld het taalbegrip. onwijs belangrijk dus, dat je als leerkracht extra
culturele bagage meebrengt!”
4. Kunnen studenten de lessen direct toepassen tijdens de stage?
ellen: “tijdens mijn stagebezoeken zie ik alle studenten van de cultuurklas ermee werken. de
studente die net een les beeldend heeft gehad, vertaalt de opdrachten naar
jongere kinderen. Bij reguliere pabostudenten zie ik stagiairs minder vaak
een kunstzinnige draai geven aan de lessen of de klas begeleiden met
de gitaar.”
lieke: “ik gebruik het bij mijn stage in groep 3 bij alle vakken. we
zingen een liedje als opening van de taalles en gebruiken een gedicht
met veel getallen tijdens de rekenles. het verrijkt de lessen.”
tjeerd: “mijn stageschool staat in een achterstandswijk. cultuur heeft
geen prioriteit, de nadruk ligt op taalonderwijs. maar als het even kan
gaan we zingen en dansen en speel ik piano. dat vinden ze helemaal
fantastisch.”
5. Hoe anders is de cultuurklas dan de andere
paboklassen?
tjeerd: “de groep is heel hecht, we zoeken allemaal iets extra’s bovenop
de pabo. Bovendien gaan we in het kader van de studie regelmatig
samen op stap.”
ellen: “de studenten doen dit allemaal vanuit hun passie, natuurlijk merk
je dat. cultuur is een bindmiddel, dat maakt dat ze erg betrokken zijn bij
elkaar.”
jongere kinderen. Bij reguliere pabostudenten zie ik stagiairs minder vaak
een kunstzinnige draai geven aan de lessen of de klas begeleiden met
de gitaar.”
lieke:
zingen een liedje als opening van de taalles en gebruiken een gedicht
met veel getallen tijdens de rekenles. het verrijkt de lessen.”
tjeerd:
geen prioriteit, de nadruk ligt op taalonderwijs. maar als het even kan
gaan we zingen en dansen en speel ik piano. dat vinden ze helemaal
fantastisch.”
“in de workshops leren we verschillende disciplines
aan elkaar. heel leuk om zo van medestudenten te leren
3. Wat is de meerwaarde van een leerkracht
5. Hoe anders is de cultuurklas dan de andere
paboklassen?
tjeerd:
de pabo. Bovendien gaan we in het kader van de studie regelmatig
samen op stap.”
“de studenten doen dit allemaal vanuit hun passie, natuurlijk merk
je dat. cultuur is een bindmiddel, dat maakt dat ze erg betrokken zijn bij
5. Hoe anders is de cultuurklas dan de andere
paboklassen?
tjeerd:
de pabo. Bovendien gaan we in het kader van de studie regelmatig
samen op stap.”
ellen: “de studenten doen dit allemaal vanuit hun passie, natuurlijk merk
je dat. cultuur is een bindmiddel, dat maakt dat ze erg betrokken zijn bij
elkaar.”
vlnr tjeerd, rebecca, lieke, ellen
3
De Turkse gemeenschap in Zaandam discussieerde begin januari onder leiding van drie studenten Toegepaste
Psychologie van Hogeschool Leiden over de bereidheid tot mantelzorg. Ruim 45 personen in de leeftijd van
13 tot 80 jaar bespraken dit onderwerp, vaak nog een taboe in deze gemeenschap, met elkaar. De studenten
TP deden onderzoek naar verschillende Turkse generaties en hun opvattingen over verzorgingstehuizen en
mantelzorg. Meest in het oog springende gegeven uit het onderzoek is de verwestering die plaatsvindt in de
derde generatie. Concreet betekent dit dat de derde generatie weinig zin heeft om mantelzorg uit te voeren
voor de oudere generaties. De eerste en tweede generatie verwacht dit desondanks nog wel. Hier ontstaat
dus een conflict. Via discussies, rollenspellen, draaischijven en zelfontwikkelde voorlichtingsfilmpjes kwam
het thema mantelzorg aan de orde. Zowel deelnemers als organisatoren kijken terug op een geslaagde avond.
Zestig leerlingen van middelbare scholen uit de regio
maken een prototype van de uitvinding die zij voor
de Willie Wortel Wedstrijd bedachten. Deze wedstrijd
is bedoeld om middelbare scholieren te laten
kennismaken met de sector techniek. Het HLO helpt
de leerlingen bij het realiseren van hun idee door
samen met hen het prototype te bouwen. Dit jaar
werkt het HLO met leerlingen van het Driestar
College uit Oegstgeest aan de ‘Technotandenborstel‘.
In de tandenborstel zit een voorraad tandpasta,
waarbij er direct de juiste hoeveelheid tandpasta
korte berichten
Studenten TP onderzoeken mantelzorg Turkse families
Ervaring opdoen in biosciencebedrijven
Projecten in guatemala en ghana afgerondHogeschool Leiden sloot in 2012 twee internationale
onderwijsprojecten in Guatemala en Ghana af. Sinds 2008
werkten collega’s van Hogeschool Leiden, Stellenbosch
Universiteit in Zuid-Afrika en MDF Consultancy
samen aan de versterking van de capaciteit van
onderwijsinstellingen in Guatemala en Ghana. Namens de
hogeschool werkten mee: Huib Cornielje (M&B), Arie van
Kooten (PTM), Reinou Kuipers (Pabo), John de Best (VPK),
Dominique Hoozemans (CvB), Annemiek Ravenhorst en
Piet-Hein van der Ploeg (BOOSA). De subsidies van 1,2
miljoen euro (Guatemala) en 1,6 miljoen euro (Ghana)
vanuit het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn met de
goedkeuring van de eindrapportages definitief.
Het cluster Techniek werkt sinds kort samen met Bird
Recruitment, een bemiddelingsbureau voor middelbaar en
hoger laboratoriumpersoneel in de chemie en life science-
sector. Een van de diensten van Bird Recruitment is het
in- en uitlenen van professionals tussen bedrijven op het
Bio Science Park met een tijdelijk capaciteitsprobleem.
Onderwijsassistenten en instructeurs van het cluster
Techniek kunnen van deze in- en uitleenbemiddeling
gebruikmaken en zo praktijkervaring opdoen in de
branche waarvoor zij opleiden. Ze verrijken hun kennis,
terwijl ze in dienst zijn van de hogeschool.
leerzamevakantie
op de borstel komt. De leerlingen maken niet alleen de
tandenborstel, maar ook de tandpasta zelf. Onder leiding
van docent Karsten Kaspers gaan de jonge uitvinders
in het laboratorium van de hogeschool aan de slag. De
tandpasta wordt in vier verschillende kleuren en smaken
in de Technotandenborstel verwerkt. De komende
maanden werken de jonge uitvinders verder aan het
optimaliseren van hun prototype. Op 3 april presenteren
ze het eindresultaat tijdens de grote finale van de Willie
Wortel Wedstrijd.
Meer informatie: williewortelwedstrijd.nl.
Technotandenborstel
Deze zomer (van 12 tot en met 16 augustus) vindt de
eerste editie van ‘Buitenoog’ plaats, een week waarin
je op een ontspannen manier trainingen en workshops
in communicatie, toegepaste filosofie en creativiteit
krijgt aangeboden. Per dag bekijk je welke workshops
je wilt volgen. Maar je kunt ook besluiten een dag
heerlijk te ontspannen. Buitenoog vindt plaats op
een natuurkampeerterrein in de bossen vlakbij Elp in
Drenthe. Organisator van Buitenoog is Corina Borst,
docente Maatschappelijk Werk en Dienstverlening
bij Hogeschool Leiden, tevens betrokken bij het
honoursprogramma. Daarnaast is ze coach en
counselor en organiseert ze singleweekends voor
hogeropgeleiden en trainingen in communicatie en
creativiteit.
Corina Borst: ‘Buitenoog staat voor ontwikkeling,
ontspanning en ontmoeting, gericht op docenten,
trainers, coaches en managers die nieuwe technieken
en inzichten willen opdoen om hun teams beter aan
te sturen. Voor meer informatie en aanmelden kun je
terecht op buitenoog.nl.
HL-KRANT maart 20134
Paul van Maanen, voorzitter College van Bestuur[column]
Waarbenjijnu? Hogeschoolstudenten bloggen vanuit het buitenland
Patat als ontbijtAls we over de verschillen praten tussen Nederland en Namibië, is het voor de
inwoners hier moeilijk voor te stellen dat je in Nederland precies de hoeveelheid
eten kookt die je denkt nodig te hebben. Dat we altijd om 18.00 uur eten en dat je
afspreekt als er iemand wil blijven eten. Damaris kookt altijd grote hoeveelheden
eten, en wat overblijft wordt de volgende ochtend als ontbijt gegeten. Zelfs koude
patatjes. Lees de verhalen van Lisa op: Lisanamibie.waarbenjij.nu
Duikcursus Open WaterGisteren ben ik begonnen met de duikcursus Open Water. Donderdag met de groep
van CARMABI een dag met de boot naar de mooiste duiklocaties (so they say) van
Curaçao om in totaal 3 duiken te doen. En dan begin ik vrijdag aan de Advanced
Course, waarbij ik onder andere ga navigatieduiken, diepduiken, wrakduiken en
nachtduiken. Heel tof allemaal! Lees de ervaringen van Tim op: timencuracao.
waarbenjij.nu
Bijdragen aan een waarde(n)volle samenlevingHogeschool Leiden heeft een nieuwe positionering en huisstijl die
aansluit bij het Instellingsplan 2012-2016. Van ‘een kleinschalige
hogeschool met ruimte voor de menselijke maat’ verschuift de
focus naar een meer extern gerichte positionering: de hogeschool
wil ‘bijdragen aan een waarde(n)volle samenleving’.
Bij dit nieuwe motto hoort een aangepaste huisstijl in tekst,
beeld en kleur. Het nieuwe concept wordt nu uitgewerkt in een
huisstijlhandboek. De komende tijd wordt de nieuwe huisstijl
binnen de hogeschool geïntroduceerd. Vanaf het nieuwe studiejaar
krijgen ook de voorlichtingscampagnes een nieuw jasje.
40° 30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40°
30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40°
50° 60° 70° 80° 90° 100° 110° 120° 130° 140° 150° 160° 170° 180° 170°50°60°70°80°90°100°110°120°130°140°150°160°
100°110°120°130°140°150°160°
40° 50° 60° 70° 80° 90° 100° 110° 120° 130° 140° 150° 160° 170° 180° 170°50°60°70°80°90°
60°
50°
40°
30°
20°
10°
0°
10°
20°
30°
40°
50°
60°
70°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
30°
20°
10°
0°
10°
20°
30°
40°
50°
60°
70°
Tropic of Cancer
Tropic of Capricorn
International date line
Equator
Tropic of Cancer
Tropic of Capricorn
International date line
International date line
Equator
Greenland
South Georgia
Falkland Islands
Svalbard
New Caledonia
Guam
Queen Elizabeth Islands
Aleutian Islands
The Hawaiian Islands
The Bermuda Islands
Galapagos Islands
Cook Islands
Easter Island
South Shetland islands
South Orkney Islands
Novaja Zemlja
Severnaya Zemlya
New Siberian Islands
Wrangel Island
Kerguelen Islands
AntarcticaAntarctica
Minsk
Sofia
Prague
Budapest
Warsaw
Bucharest
Moscow
Bratislava
Kiev
Copenhagen
London
Dublin
Riga
Tallinn
HelsinkiOsloStockholm
Tirana
Sarajevo
Zagreb
Athens
Rome
Skopje
Valletta
Podgorica
Lisbon
Belgrade
Ljubljana
Madrid
Vienna
Brussels
Paris
Berlin
Vaduz
Amsterdam
Bern
Ankara
Ankara
Vilnius
Abu Dhabi
Damascus
Riyadh DohaMuscat
Beirut
Kuwait City
AmmanJerusalem Baghdad
Tbilisi
Nicosia
Nicosia
Manama
Baku
Yerevan
Sri Jayawardenapura
Islamabad
Kathmandu
Tehran
New Delhi Thimphu
Dhaka
Kabul
Hanoi
Dili
BangkokManila
Naypyidaw
Kuala Lumpur
Vientiane
Jakarta
Phnom Penh
Bandar Seri Begawan
Cairo
SeoulPyongyang
Tokyo
Beijing
Ulan Bator
Tashkent
Ashgabat
Dushanbe
Bishkek
Astana
Lomé
Freetown
Dakar
Abuja
Niamey
Nouakchott
Bamako
Monrovia
Bissau
Conakry
Accra
Banjul
Yamoussoukro
PraiaOuagadougou
Porto-Novo
Tunis
Khartoum
RabatTripoli
Algiers
TunisAlgiers
São Tomé Libreville
Malabo
KinshasaBrazzaville
N'Djamena
BanguiYaoundé
Kampala
Dodoma
Mogadishu
VictoriaKigali
Port Louis
Lilongwe
Antananarivo
Nairobi
Addis Ababa
Asmara
Djibouti
Moroni
Bujumbura
St. John's
Nassau
Bridgetown
Belmopan
Ottawa
San José
Havana
Roseau
Santo Domingo
San Salvador
St. George's
Guatemala City
Port-au-Prince
Tegucigalpa
Kingston
Mexico City
Managua
Panama City
Basseterre
San Juan
Castries
Kingstown
Port of Spain
Washington, D.C.
Buenos Aires
La Paz
Brasília
Santiago
Quito
Asunción
Lima
Montevideo
Caracas
Caracas
Funafuti
Nuku'alofa
Apia
Melekeok
Saipan
Yaren
Majuro
South Tarawa
Palikir
Port Vila
HoniaraPort Moresby
Suva
Wellington
Canberra
Canada
United States
United States
MexicoThe Bahamas
Cuba
Cuba
JamaicaBelizeGuatemala
El Salvador
HondurasNicaragua
Costa Rica Panama
Ecuador
4. Antigua and Barbuda
Antigua and Barbuda
5. Dominica
Dominica
DominicanRepublic
Dominican Republic
6. Grenada
Grenada
Puerto Rico
Puerto Rico
3. Saint Kitts and Nevis
Saint Kitts and Nevis
2. Saint Lucia
Saint Lucia
Haiti
Haiti
1. Saint Vincent and the Grenadines
Saint Vincent and the Grenadines
12
3 45
6
Barbados
Trinidad and Tobago
Argentina
Bolivia
Brazil
Chile
ColombiaGuyana
Paraguay
Peru
Uruguay
V
Venezuela
Suriname
Belarus
Belarus
Bulgaria
Bulgaria
Czech Republic
Hungary Moldova
Poland
Romania
Russia
Russia
Russia
Slovakia Ukraine
Denmark
Estonia
FinlandIceland
Ireland
LatviaLithuania
Norway
Sweden
United Kingdom
Denmark
Ireland
LatviaLithuania
Sweden
United Kingdom
Albania
Andorra
10. Bosnia and Herzegovina
Croatia
Greece
Greece
Italy
Italy
7. Macedonia
7
Malta
Malta
8. Montenegro
8
Portugal
San Marino
9. Serbia
9
Slovenia
Spain Vatican City
Austria
Austria
Belgium
France
Germany
Poland
Romania
Ukraine
PortugalSpain
France
Germany
LiechtensteinLuxembourg
Monaco
Netherlands
Switzerland
Turkey
10
Kazakhstan
Kyrgyzstan
TajikistanTurkmenistan
Uzbekistan
China Japan
Mongolia
North Korea
South Korea
Taiwan
Egypt
BruneiCambodia
Indonesia
Laos
Malaysia
Myanmar
Philippines
Singapore
Thailand
Timor-Leste
Vietnam
Afghanistan
Bangladesh
Bhutan
India
Iran
Maldives
NepalPakistan
Sri Lanka
Armenia
Azerbaijan
Bahrain
Cyprus
Cyprus
Georgia
IraqIsrael
Jordan KuwaitLebanon
Oman
Qatar
SaudiArabia
Syria
United ArabEmirates
WestBank
Yemen
Turkey
Burundi
Comoros
Djibouti
Eritrea
Ethiopia
Kenya
Madagascar
Malawi
Mauritius
Rwanda
Seychelles
Somalia
Tanzania
UgandaCameroonCentral African
Republic
Chad
Congo
1
11
12Gabon
13. São T
13
Algeria
AlgeriaMorocco Tunisia
MoroccoTunisia
Sudan
LibyaWestern Sahara
Namibia
South Africa
14. Benin
14
Burkina FasoCape Verde
Côte d'Ivoire
Gambia
GhanaGuineaGuinea-Bissau
Liberia
Mali
Mauritania
Niger
Nigeria
Senegal
Sierra Leone
Togo
Australia
New Zealand
Fiji
Papua New Guinea
Solomon Islands
Vanuatu
Federated States ofMicronesia Kiribati
Marshall Islands
Nauru
Northern Mariana Islands
Palau
Samoa
Tonga
Tuvalu
40° 30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40°
30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40°
50° 60° 70° 80° 90° 100° 110° 120° 130° 140° 150° 160° 170° 180° 170°50°60°70°80°90°100°110°120°130°140°150°160°
100°110°120°130°140°150°160°
40° 50° 60° 70° 80° 90° 100° 110° 120° 130° 140° 150° 160° 170° 180° 170°50°60°70°80°90°
60°
50°
40°
30°
20°
10°
0°
10°
20°
30°
40°
50°
60°
70°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
60°
50°
40°
30°
20°
10°
0°
10°
20°
30°
40°
50°
60°
70°
Tropic of Cancer
Tropic of Capricorn
International date line
Equator
Tropic of Cancer
Tropic of Capricorn
International date line
International date line
Equator
Greenland
South Georgia
Falkland Islands
Svalbard
New Caledonia
Guam
Queen Elizabeth Islands
Aleutian Islands
The Hawaiian Islands
The Bermuda Islands
Galapagos Islands
Cook Islands
Easter Island
South Shetland islands
South Orkney Islands
Novaja Zemlja
Severnaya Zemlya
New Siberian Islands
Wrangel Island
Kerguelen Islands
AntarcticaAntarctica
Canada
United States
United States
MexicoThe Bahamas
Cuba
Cuba
BelizeGuatemala
El Salvador
Honduras
Costa Rica
Ecuador
4. Antigua and Barbuda
Antigua and Barbuda
5. Dominica
Dominica
Dominican Republic
6. Grenada
Grenada
Puerto Rico
3. Saint Kitts and Nevis
Saint Kitts and Nevis
2. Saint Lucia
Saint Lucia
Haiti
1. Saint Vincent and the Grenadines
Saint Vincent and the GrenadinesBarbados
Trinidad and Tobago
Argentina
Bolivia
Brazil
Chile
ColombiaGuyana
Paraguay
Peru
Uruguay
Venezuela
Belarus
Belarus
Bulgaria
Bulgaria
Czech Republic
Hungary Moldova
Poland
Romania
Russia
Russia
Russia
Slovakia Ukraine
Denmark
Estonia
FinlandIceland
Ireland
LatviaLithuania
Norway
Sweden
United Kingdom
Denmark
Ireland
LatviaLithuania
Sweden
United Kingdom
Albania
Andorra
10. Bosnia and Herzegovina
Croatia
Greece
Greece
Italy
Italy
7. Macedonia
7
Malta
Malta
8. Montenegro
8
Portugal
San Marino
9. Serbia
9
Slovenia
Spain Vatican City
Austria
Austria
Belgium
France
Germany
Poland
Romania
Ukraine
PortugalSpain
France
Germany
LiechtensteinLuxembourg
Monaco
Netherlands
Switzerland
Turkey
10
Kazakhstan
Kyrgyzstan
TajikistanTurkmenistan
Uzbekistan
China Japan
Mongolia
North Korea
South Korea
Taiwan
Egypt
BruneiCambodia
Indonesia
Laos
Malaysia
Myanmar
Philippines
Singapore
Thailand
Timor-Leste
Vietnam
Afghanistan
Bangladesh
Bhutan
India
Iran
Maldives
NepalPakistan
Sri Lanka
Armenia
Azerbaijan
Bahrain
Cyprus
Cyprus
Georgia
IraqIsrael
Jordan KuwaitLebanon
Oman
Qatar
SaudiArabia
Syria
United ArabEmirates
WestBank
Yemen
Turkey
Burundi
Comoros
Djibouti
Eritrea
Ethiopia
Kenya
Madagascar
Malawi
Mauritius
Rwanda
Seychelles
Somalia
Tanzania
UgandaCameroonCentral African
Republic
Chad
Congo
1
11
12Gabon
13. São T
13
Algeria
AlgeriaMorocco Tunisia
MoroccoTunisia
Sudan
LibyaWestern Sahara
Namibia
South Africa
14. Benin
14
Burkina FasoCape Verde
Côte d'Ivoire
Gambia
GhanaGuineaGuinea-Bissau
Liberia
Mali
Mauritania
Niger
Nigeria
Senegal
Sierra Leone
Togo
Australia
New Zealand
Fiji
Papua New Guinea
Solomon Islands
Vanuatu
Federated States ofMicronesia Kiribati
Marshall Islands
Nauru
Northern Mariana Islands
Palau
Samoa
Tonga
Tuvalu
Curaçao
Maak werk van je studie“Zomaar wat studeren kan niet meer” stelt Jet Bussemaker, onze nieuwe minister van
OCW. Het is me uit het hart gegrepen. Studeren is een serieuze kwestie en zeker geen
vrijblijvendheid. Wat mij betreft zijn studenten 40 uur in de week met hun studie bezig.
Studeren is belangrijk, juist nu er steeds meer druk op de ketel is. Het gaat je gewoonweg
geld kosten als je er geen serieus werk van maakt! We merkten dat de aankondiging van de
langstudeerboete – die uiteindelijk niet doorging – studenten ertoe aanzette hun studie
serieuzer te nemen.
Ook als hogeschool moeten wij kijken waar we kwaliteitsverbetering kunnen bereiken.
De minister kondigt een nieuwe wet aan: Kwaliteit in verscheidenheid. Daarnaast wil de
minister het mogelijk maken om vaker een bindend studieadvies af te kunnen geven, niet
alleen in het eerste studiejaar maar ook in het tweede, derde of vierde jaar. Haal je, ook na
je propedeuse, niet genoeg studiepunten, dan kun je niet verder en loop je het risico dat
je een heel jaar moet overdoen. Het betekent dat er meerdere momenten en instrumenten
komen voor hogescholen om onze studenten scherp te houden. In het uiterste geval kan
de opleiding bij de hogeschool niet worden afgemaakt.
Dat klinkt hard. Maar het is de realiteit van 2013. Steeds meer moeten hogescholen
sturen op studiesucces en kwaliteit. De beleidsvrijheid van de opleidingen neemt ook af.
Vroeger ging OCW alleen over het “wat” en bepaalden wij zelf het “hoe” van een opleiding.
Inmiddels moeten we door een hoepeltje springen. Zo komen er landelijke toetsen voor de
kennisbasis bij de pabo’s en lerarenopleidingen. Dan bepalen wij dus niet meer zelf.
Serieus studeren, werken aan kwaliteit. Hogeschool Leiden zoekt, zoals jullie weten, de
meest geschikte studenten. Dat betekent niet dat we alleen de studenten met de hoogste
cijfers selecteren. Studenten die weten wat zij willen en zich goed hebben georiënteerd in
opleidingenland. Met de numerus fi xus en decentrale selectie vanaf het komend studiejaar
kunnen we beter selecteren en hogere eisen stellen aan onze nieuwkomers.
Kwaliteit van de één vraagt ook kwaliteit van de ander. De hogeschool kan niet
achterblijven. We willen dat onze studenten tevreden zijn over datgene wat wij bieden.
De studenttevredenheid moet daarom omhoog. Het is niet hopeloos als je gemiddeld
een 7 scoort met alle opleidingen. Maar het is aan de lage kant als je deze 7 vergelijkt met
collega-hogescholen. Het is te verklaren. Door onze onstuimige groei zijn de investeringen
achtergebleven. We werken hard om deze achterstand in te halen. Want
waar wij van jullie kwaliteit eisen, mogen jullie kwaliteit verwachten.
De realiteit van 2013 is pittig. Maar geeft hoop. Minister
Bussemaker neemt haar taak serieus, ze weet waar ze
het over heeft. Ze was zelf rector op de Hogeschool van
Amsterdam, kent onze wereld dus van binnenuit. Daarbij
is ze heel realistisch, dat is erg belangrijk. Pas in 2014
zal echt duidelijk zijn hoe de maatregelen van dit
kabinet gaan uitpakken. Tot die tijd gaan wij
serieus door met kwaliteitsverbetering. En
maken we werk van onze opleidingen.
Lisa Vleugel,studente Verpleegkunde, loopt stage in een ziekenhuis in Rundu, Namibië.
Tim Jonkers, student Biologie en medisch laboratoriumonderzoek, doet in samenwerking met de stichting CARMABI (Caribbean Research and Management of Biodiversity) onderzoek naar de microbiologische kwaliteit van het Curaçaose kustwater.
collega-hogescholen. Het is te verklaren. Door onze onstuimige groei zijn de investeringen
achtergebleven. We werken hard om deze achterstand in te halen. Want
waar wij van jullie kwaliteit eisen, mogen jullie kwaliteit verwachten.
De realiteit van 2013 is pittig. Maar geeft hoop. Minister
Bussemaker neemt haar taak serieus, ze weet waar ze
het over heeft. Ze was zelf rector op de Hogeschool van
Amsterdam, kent onze wereld dus van binnenuit. Daarbij
is ze heel realistisch, dat is erg belangrijk. Pas in 2014
zal echt duidelijk zijn hoe de maatregelen van dit
kabinet gaan uitpakken. Tot die tijd gaan wij
serieus door met kwaliteitsverbetering. En
maken we werk van onze opleidingen.
beeld en kleur. Het nieuwe concept wordt nu uitgewerkt in een
huisstijlhandboek. De komende tijd wordt de nieuwe huisstijl
binnen de hogeschool geïntroduceerd. Vanaf het nieuwe studiejaar binnen de hogeschool geïntroduceerd. Vanaf het nieuwe studiejaar
door de OGEN VAn
HL-KRANT maart 20136
Waar: restaurant hogeschool leiden
Wat: warme truiendag, 8 februari 2013
“Lekker een warm kopje snert of chocolademelk”. Zo’n 400 studenten stonden er graag voor
in de rij tijdens warme truiendag begin februari. een dag waarop de thermostaat van de
hogeschoolverwarming terugging naar achttien graden, bijna drie graden lager dan normaal.
hiermee ging onze co2-uitstoot met 21 procent omlaag!
meer weten over duurzaamheid op hogeschool leiden? Zie: hsleiden.nl/duurzaamheid.
7
waarom is goed alumnibeleid belangrijk voor de kwaliteit van het onderwijs op hogeschool leiden?“onze alumni zijn het contact met het werkveld. juist in het hbo is dat heel belangrijk. de
lijntjes die je hier uitzet, brengen de beroepspraktijk binnen school. kennisverdieping en –
verbreding, eigen werkervaring en kennis van het werkveld inbrengen in de opleidingen,
dat is zeer van belang. Alumni geven trainingen en, zoals bij de clusters m&B en sw/tp
gastlessen op de hogeschool. in het werkveld spelen onze oud-studenten een rol in het
versterken van het netwerk, toegevoegd aan de contacten die wij al hebben.”
jaarlijks zet de hBo-raad de hBo-monitor uit, een landelijk tevredenheidsonderzoek onder alumni. de hBo-monitor geeft inzicht in de waardering van alumni van het genoten onderwijs en de aansluiting op de beroepspraktijk. wat doet de hogeschool hier vervolgens mee?“de uitkomsten komen in de kwaliteitscyclus van de opleidingen en worden zo meegenomen
in de ontwikkelingen die er zijn, naast bijvoorbeeld de onderwijsevaluaties. maar daar kan nog
veel meer mee worden gedaan.”
hogeschool leiden zette Alumni-net op, een digitale omgeving waar afgestudeerden zich kunnen inschrijven zodat zij met elkaar en de opleiding in verbinding blijven en hun ervaringen in de beroepspraktijk kunnen delen. is Alumni-net druk bezocht? “Bij de opzet van Alumni-net in 2007 werkten we nog niet met social media. inmiddels zie je
dat dit platform zo langzaamaan wordt vervangen door linkedin en Facebook. het idee is
dat de social media het contact met de oud-studenten ondersteunt, zo doet iedere opleiding
wel iets op linkedin of Facebook of op beide platforms. het aantal linkedin-groepen groeit,
wisselend per opleiding. het is een gegeven dat hbo-studenten vooral een band hebben met
hun opleiding en daarna pas met de hogeschool zelf.”
uit de instellingstoets is gebleken dat hogeschool leiden haar alumni in het werkveld meer kan stimuleren om in grotere getale deel te nemen aan externe enquêtes. gebeurt dit?“om alumni te kunnen stimuleren deel te nemen aan de hBo-monitor is het van belang dat
er structureel actief contact is tussen de opleiding en de alumni. het netwerk Alumnibeleid
onderzoekt hoe we dit contact het beste kunnen vormgeven. daarnaast is de bereidheid om
een enquête zoals de hBo-monitor in te vullen groter als een alumnus weet dat de opleiding
en de hogeschool gebruik maakt van de feedback. dit kan onder andere door tijdens de
opleiding te laten zien hoe feedback van alumni het onderwijs voor de zittende student kan
verbeteren.”
Meer info over alumnibeleid? Neem contact op met Iris Spaargaren: [email protected]
Alumni brengen beroeps-praktijk binnen school
Opleidingen maken steeds meer gebruik van de kennis van oud-studenten voor
kwaliteitsverbetering van de opleiding. Kennisverdieping, eigen werkervaring en
kennis van het werkveld inbrengen in de opleidingen is belangrijk, stelt Iris Spaargaren,
beleidsadviseur BOOSA.
HL-KRANT maart 20138
Verhalen van oud-studentenop hsleiden.nl/jouw-toekomst ontmoet je oud-studenten van m&B-opleidingen.
waar zijn zij terechtgekomen? welk advies hebben zij voor de huidige studenten?
kun je beter doorstuderen, solliciteren of aan het werk? lees hier de verhalen van
onze alumni.
Alumni-inzet opleidingenopleidingen zetten alumni in voor verschillende doelen: voorlichting aan nieuwe
studenten, verbeteren van het onderwijsaanbod en contact met het werkveld.
VoorlichtingVoor de opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening geven alumni tijdens de
kennisdagen eind maart voorlichting aan potentiële studenten. ook tijdens de studie
geven oud-studenten gastcolleges over wat je met de studie kunt doen. Bij techniek
doen alumni dat aan het eind van het vierde jaar door te vertellen in welke banen ze zijn
terechtgekomen. Bij commerciële economie delen alumni in speciale bijeenkomsten hun
ervaringen over hun (pre)master en hun werk. deze opleiding zet alumni overigens óók in
om hun specifieke kennis.
management en Bedrijfm&B organiseert de studium generale, en het gusta-van-Bavel symposium. onlangs
heeft het cluster zijn alumnibeleid en aanpak geformuleerd. de komende jaren gaan
zij hier meer op focussen. m&B ziet tevredenheid van de alumni en hun werkgevers als
belangrijke indicator voor de kwaliteit van de opleidingen. Volgens m&B kunnen de oud-
studenten het beste beoordelen of onze opleidingen de studenten goed voorbereiden
op de beroepspraktijk. daarnaast kunnen zij informatie geven over de invulling van ons
curriculum. de relatie met de alumni wordt daarom de komende jaren versterkt. het
cluster gaat hen nog meer betrekken bij de inhoud van de m&B-opleidingen.
Verbeteren onderwijsaanbodAls het gaat om het verbeteren van het onderwijsaanbod, betrekken opleidingen op
verschillende manieren alumni hierbij. Bij techniek gebeurt dat direct na het afstuderen.
Afgestudeerden krijgen een vragenformulier waarin ze hun oordeel over de opleiding geven.
daarnaast nemen techniek-alumni ook deel aan de landelijke hBo-monitor.
Bij de lerarenopleiding voor gezondheidszorg & welzijn en omgangskunde geven zij feedback
op het opleidingsaanbod en zitten ze in begeleidingscommissies. Bij de sector Zorg gebeurt
dat via de door de sector ondersteunde ‘chartres-kring’. dat is een netwerk dat oud-studenten
kunstzinnige therapie oprichtten na een studiereis. die kring inventariseert ook de behoefte
aan nascholing bij alumni.
maar ook laagdrempelig, via linkedin- en Facebook-groepen, praten en denken alumni
mee met het aanbod. en passant gebeurt dat bij maatschappelijk werk en dienstverlening,
wanneer een alumnus een gastcollege geeft en zo informeel feedback geeft.
contact met het werkveldheel actief zijn opleidingen in hun onderhoud met het werkveld. Alumni krijgen uitnodigingen
voor een reünie (techniek bestaat volgend jaar 50 jaar, Zorg dit jaar 20 jaar), de lectorale rede
natuur & ontwikkeling kind van de lerarenopleiding basisonderwijs op 20 maart, de jaarlijkse
studieconferentie van de lerarenopleiding voortgezet onderwijs op 18 april waarop studenten
presentaties geven en de jaarlijkse uitreiking van de prijs voor het beste afstudeerproject bij
toegepaste psychologie. sterker, bij de lerarenopleiding basisonderwijs krijgen alumni een
kortingsvoucher op een post-hBo-opleiding of een andere cursus dit studiejaar.
een stap verder gaan de bijeenkomsten waarin kennis en visies worden gedeeld. Zo houdt
de lerarenopleiding basisonderwijs ‘onderwijscafés’ met het werkveld (dus ook alumni) over
actualiteiten. de sector Zorg nodigt alumni uit voor een bijeenkomst om tot een visie voor
opleiden in de zorg te komen en heeft werkveldteams van docenten en mensen uit de praktijk
opgezet. de opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening organiseert al borrels met
inhoudelijke thema’s, maar wil het contact met het werkveld uitbreiden.
Vrijwel alle opleidingen denken er verder aan om het gebruik van social media, en dan met
name Facebook en linkedin, uit te breiden om contact met alumni levendig te houden.
onderwijscaféde lerarenopleiding basisonderwijs organiseren drie
á vier keer per jaar een onderwijscafé voor studenten,
professionals uit het werkveld (onder ander alumni)
en docenten. marina Boekenstijn: ‘tijdens deze cafés,
die steeds in het teken staan van een bepaald thema,
ontmoeten we elkaar en wisselen we op informele
wijze kennis uit. Als invulling kiezen we de éne keer
praktijkverhalen, de andere keer thema’s vanuit de
pabo, of onderwerpen vanuit de studenten, zoals het
presenteren van onderzoeksresultaten aan het werkveld.
het éne café wordt drukker bezocht dan het andere.
houd onze agenda op hsleiden.nl/professionals/
educatie in de gaten!’
á vier keer per jaar een onderwijscafé voor studenten,
professionals uit het werkveld (onder ander alumni)
en docenten. marina Boekenstijn: ‘tijdens deze cafés,
die steeds in het teken staan van een bepaald thema,
ontmoeten we elkaar en wisselen we op informele
wijze kennis uit. Als invulling kiezen we de éne keer
Verbeteren onderwijsaanbodAls het gaat om het verbeteren van het onderwijsaanbod, betrekken opleidingen op
verschillende manieren alumni hierbij. Bij techniek gebeurt dat direct na het afstuderen.
Afgestudeerden krijgen een vragenformulier waarin ze hun oordeel over de opleiding geven.
die steeds in het teken staan van een bepaald thema,
ontmoeten we elkaar en wisselen we op informele
wijze kennis uit. Als invulling kiezen we de éne keer
praktijkverhalen, de andere keer thema’s vanuit de
pabo, of onderwerpen vanuit de studenten, zoals het
presenteren van onderzoeksresultaten aan het werkveld.
het éne café wordt drukker bezocht dan het andere.
houd onze agenda op hsleiden.nl/professionals/
educatie in de gaten!’
een gastcollege van een alumnus kunstzinnige therapie, tijdens de
personeelsmiddag
9
Digitale toetsen en online hoorcolleges . . . Hogeschool Leiden
verkent de digitale mogelijkheden in het onderwijs.
Het resultaat? Een nieuwe, meer effectieve manier van leren.
anders lerendigi-studeren:
HL-KRANT maart 201310
lezen en studeren voor het tentamen? peter: “een college
is niet het doel. het doel is kennisoverdracht. het is aan
de student om te bepalen hoe zij hun kennis vergaren. ik
wil recht doen aan de verschillende manieren van leren.
de één leest liever een boek, de ander bekijkt graag een
instructiefilmpje.”
het vereist wel extra inzet van de docenten om deze manier
van leren te faciliteren. peter was, samen met thomas, vooral
bij de eerste filmpjes bijna een dag bezig om zo’n filmpje
er goed op te krijgen. peter: “maar je leert er veel van. Van
de techniek, maar ook hoe ik iets het beste kan uitleggen.”
en als het filmpje eenmaal af is, kan peter het jaar erop
hetzelfde filmpje gebruiken.
niet elke docent staat te springen om dit nieuwe middel
te gebruiken, maar dat is een kwestie van tijd, denkt peter.
“toen de eerste overheadprojectors in de klas verschenen,
klonk ook vaak de vraag wat je met zo’n ding moest. maar al
snel werd het gemeengoed. Zo gaat dat met filmpjes ook.”
digitaal toetsenweblectures en instructiefilmpjes zijn niet de enige
voorbeelden van digitalisering op de hogeschool. neem de
smartboards. peter: “daarop kan ik, net als op een ouderwets
schoolbord, sommen in stappen uitleggen. het handige aan
zo’n smartboard is dat je die uitleg op kunt slaan en meteen
op de elektronische leeromgeving, elo, kunt zetten, zodat
studenten het thuis nog eens rustig kunnen nakijken.”
ook kennen we het digitaal toetsen. daaraan zitten twee
grote voordelen: het nakijken gaat sneller, zodat studenten
eerder hun cijfer binnen hebben. “maar je kunt ook
gemakkelijker een analyse van zo’n toets maken”, zegt nico
juist, beleidsadviseur informatiemanagement. “Zo kun je
bijvoorbeeld zien hoe een lichting studenten het doet in
vergelijking tot vorige jaren.”
‘wifi is oké’de hogeschool laat studenten en docenten redelijk vrij in
hun gebruik van digitale onderwijsmethoden, zegt nico.
“wij zeggen niet: ‘Zo moet je het doen’. maar wij faciliteren
vooral, zorgen voor de voorzieningen die je nodig hebt.”
die basics zijn een goed wifi-netwerk, een goed werkend
intranet en een goede elo. de rest heeft iedereen zelf wel.
“een flipped classroom, daar gaat het naartoe. waar je
vroeger op school de theorie kreeg voorgeschoteld en
thuis met oefenopdrachten aan de slag ging, wordt dat
nu andersom: thuis leer je de theorie, op school is er
tijd en ruimte om die theorie in praktijk te brengen, met
begeleiding van een docent”, zegt thomas uittenbogaard,
coördinator weblectures.
digitalisering van het onderwijs is ondersteunend
aan deze nieuwe manier van leren. thomas draagt
zijn steentje bij door weblectures te maken: hij filmt
bij veel opleidingen de hoorcolleges en zet ze online.
thomas: “ik zet meestal twee beelden naast elkaar: op
het ene scherm zie je de docent, op het scherm ernaast
de powerpointpresentatie die erbij hoort. door in de
powerpointpresentatie te bladeren, kunnen studenten
door het filmpje heen skippen.”
erg handig, vindt tweedejaarsstudent communicatie dion
Bremmer: “soms kan ik niet bij een hoorcollege zijn, dan
bekijk ik hem online. en een week voor de toets komen
de weblectures ook weer van pas. ik lees steeds een
aantal hoofdstukken uit het boek en bekijk daarna het
bijbehorende hoorcollege. de stukken die ik niet nodig
heb, sla ik over. Zo kan ik efficiënt studeren.”
ruimte voor interactiedocent Bedrijfseconomie peter hennevanger is, samen
met thomas, nog een stap verder gegaan met de
weblectures. naast complete hoorcolleges zijn er van hem
ook korte instructiefilmpjes van vijf à tien minuten online
te zien. peter: “het voordeel daarvan is dat studenten de
instructies op ieder moment kunnen bekijken. ook om
twee uur ’s nachts, als dat voor hen het beste werkt.”
door studenten thuis die theorie te laten bekijken, kan
peter de contacturen met zijn studenten beter benutten
voor andere zaken. “die theorie staat al in het boek,
in de elektronische leeromgeving en in de vorm van
instructiefilmpjes en weblectures online. tijdens de
contacturen hoef ik dus minder op de theorie in te gaan
en is er meer ruimte voor interactie. ik gebruik die tijd om
vragen van studenten te beantwoorden.”
maar was de oude manier dan niet goed? moeten
studenten niet gewoon naar college komen, de boeken
peter hennevanger, thomas uittenbogaard
11
nico: “studenten hadden al smartphones en ipads voordat
de hogeschool die had. Bijna iedereen heeft zo’n apparaat
in zijn binnenzak. studenten verwachten alleen dat die
gemakkelijk aansluiten op het netwerk van de hogeschool.”
student dion Bremmer is het daar niet helemaal mee eens:
“het wifi is oké, daar is niets mis mee. maar ik vind wel dat
er op de hogeschool te weinig computers zijn. dan ben ik
toch genoodzaakt om thuis te studeren. dat is jammer.”
e-mergeom de beste technieken toe te passen kijkt
hogeschool leiden goed hoe ze het bij andere
onderwijsinstellingen aanpakken. Bijvoorbeeld via
surF, een samenwerkingsorganisatie van verschillende
universiteiten en hogescholen. en via e-merge, een
samenwerkingsverband tussen hogeschool leiden,
universiteit leiden en de haagse hogeschool. nico:
“Zo blijkt de tu delft een pionier op het gebied van
weblectures. Zij nemen alle colleges op. de techniek die zij
al langer gebruiken, gebruiken wij nu ook.”
de hogeschool leert dus van anderen en voert nieuwe
dingen in, zoals op dit moment een nieuw intranet.
nico: “studenten willen snel hun cijfers, roosters en
roosterwijzigingen kunnen inzien. die communicatie doen
we nu via nieuwsbulletins, maar die worden niet altijd goed
gelezen. dat moet beter, dus vanaf het nieuwe studiejaar
gaat die communicatie via dat nieuwe intranet.”
online cursussenook volgt de hogeschool trends in digitalisering van het
onderwijs, om ze later misschien ook in te voeren. Massive
open online courses bijvoorbeeld, zijn volledige online
cursussen, open voor iedereen. Zo kan je met tienduizend
man tegelijk één cursus doen. of het werken met ipads
in de klas, zodat studenten met behulp van apps kunnen
oefenen. dit gebeurt al bij het cluster educatie.
en de weblectures kunnen nog beter, vindt weblecture-
coördinator thomas uittenbogaard. “ik zou graag ipads
of een ‘digitale lessenaar’ gebruiken. dan kan een docent
dingen stap voor stap uitleggen tijdens het college. daar
heb je natuurlijk ook een smartboard voor, maar dan staat
de docent met zijn rug naar de studenten.”
er is dus nog genoeg mogelijk. de hogeschool staat er
open voor, ook voor initiatieven van docenten zelf. peter:
“Zo ben ik ook met die instructiefi lmpjes begonnen.
thomas en ik praatten erover, en op een gegeven moment
zijn we het gewoon gaan dóén.”
Veel wetenschappelijk onderzoek is er nog niet gedaan
naar het eff ect van deze manier van onderwijs. thomas:
“maar bij de tu delft is gebleken dat studenten niet per
se beter scoren, ook niet slechter. het grote voordeel is de
eff ectiviteit.”
Nico: “Wij faciliteren vooral en
zorgen voor de voorzieningen
die nodig zijn”
Thomas: “Ik zou graag iPads of een ‘digitale lessenaar’ gebuiken”
HL-KRANT maart 201312
Camille gardenier (28)Studie: toegepaste psychologie
Afgerond in: augustus 2012
Huidige baan: freelance trainer voor ggZ en sinds kort moeder van baby odile
Wilde als kind worden: vrachtwagenchauff eur
Vorig jaar afgestudeerd en nu moeder en trainer, dat is snel gegaan?“toen ik afstudeerde, heb ik eerst een reis naar thailand gemaakt. het trainen kwam
toevallig op mijn pad via mijn vriendin en studiegenoot Fleur Vink. na haar stage bij
de ggZ werd zij door hen ook gevraagd voor een externe trainingsopdracht. samen
ontwikkelden we een training emotionele intelligentie voor ggZ-medewerkers. dat
beviel zo goed dat de ggZ ons vroeg deze training vaker te geven.”
Heb je veel aan je studie bij dit werk?“heel veel, vooral de minor training en coaching bleek ontzettend leerzaam. ik heb
daarnaast veel geleerd van de gemotiveerde docenten uit de beroepspraktijk. mijn
stage in België over stresspreventie, ziekteverzuim en omgaan met agressie was een
goede voorbereiding op de praktijk.”
aan welke docenten heb je veel gehad?“docente doreen van nieuwenhoven stelde hoge eisen, zij motiveerde mij nét iets
meer te doen. Barbara lochtmans begeleidde ons duidelijk met veel plezier. Van haar
kreeg ik een goed beeld van de verwachtingen in de beroepspraktijk. shake sarkisian
stond altijd klaar om te helpen en leerde me mensen vanuit een positief perspectief
te benaderen.”
ga je na je verlof door met de trainingen?“het is ontzettend leuk om te doen, maar de inkomsten zijn te onregelmatig. ik moet
op zoek naar een vaste baan. niet als vrachtwagenchauff eur, hoewel me dat nog
steeds leuk lijkt, lekker rondrijden met een muziekje op de achtergrond. Voorlopig
ga ik binnen mijn netwerk op zoek naar een nieuwe baan, bijvoorbeeld bij de politie.
daar zou ik willen meewerken aan het ontwikkelen van interventies om verzuim terug
te dringen en de arbeidsmotivatie te verhogen.”
loopbaanladderNatascha Fleming (30)Studie: sociaal-pedagogische hulpverlening, hogeschool leiden,
sociale wetenschappen/orthopedagogiek, universiteit leiden
Afgerond in: respectievelijk 2006 en 2011
Huidige Baan: sociaalpedagogisch hulpverlener en onderzoeker
bij rivierduinen, organisatie voor geestelijke gezondheidszorg
Salaris: varieert vanaf 1.500 euro per maand afhankelijk van toeslagen
voor onregelmatige diensten
Wilde als kind worden: kinderadvocaat
twee functies bij rivierduinen, draai je een dubbele werkweek?“nee hoor, integendeel. ik werk zelfs parttime om meer tijd te hebben voor mijn grote passie
vioolspelen. ik werk deels als sociaalpedagogisch hulpverlener op de opnameafdeling voor
volwassenen met een chronische aandoening zoals schizofrenie en depressie. ik begeleid
deze mensen bij laagdrempelige activiteiten, zoals boodschappen doen bij de supermarkt,
en bij creatieve activiteiten en het structureren van dag en nacht. onderzoeker ben ik bij de
jeugdafdeling. kinderen worden na de intakegesprekken naar mij doorverwezen. Aan de
hand van een vragenlijst breng ik de problematiek in kaart.”
Was je studie een goede voorbereiding op de praktijk?“ja, ik heb zoveel geleerd tijdens mijn studie aan de hogeschool: samenwerken, doordenken,
refl ecteren, omgaan met opbouwende kritiek, feedback geven. Vaardigheden waar ik veel
aan heb. mijn stages vond ik heel bijzonder: eerst bij de onderwijsbegeleidingsdienst in
lisse en bij ggZ rivierduinen en later bij pico plata, een ggZ-instelling op curaçao. het enige
wat ik in de studie heb gemist, is kennis over medicijnen. dat leer ik nu in de praktijk, maar
het was handiger geweest om dat te weten vóórdat ik ging stagelopen of werken.”
Zijn er docenten waar je nog wel eens aan terugdenkt?“jazeker, er zijn vier docenten die veel indruk op me hebben gemaakt. ik ben Annelies korff
de gidts dankbaar voor haar tip om minder spreektaal in mijn verslagen te gebruiken. het
taalgebruik op de Antillen is informeler, maar dat past niet goed in de verslagensfeer. ik
ben blij dat zij mij daarop wees. rini tak was naast docent ook mijn stagebegeleider. hij
heeft me geleerd om door te zetten. ineke schippers hielp me te ‘landen’ in nederland. ik
kom van curaçao en kwam na de havo in nederland voor mijn studie. Zeker in het begin
had ik last van heimwee. Zij hielp me een beetje boven mezelf uit te stijgen en alles te
relativeren. walter diederiks heeft mij meer inzicht gegeven in de normen en waarden en
omgangsregels binnen onze multiculturele samenleving.”
ga je je kinderdroom nog realiseren?“ik koester nog steeds
de droom om advocaat
voor kinderen te worden.
Veel problemen ontstaan
in iemands jeugd, het is
zo mooi om dan hulp te
kunnen bieden. ik ben
dus nog steeds van plan
rechten te gaan studeren.
ik ben nog niet uitgeleerd.”
Camille
Natascha 13
Met de keuze voor een minor kun je zelf richting geven aan je studie. goed om te weten hoe het werkt.
6 vragen over minoren
beroepsontwikkeling. ook moet de stof van voldoende inhoudelijk niveau zijn. daarom
dien je altijd toestemming te krijgen van de examencommissie van je eigen opleiding,
naast goedkeuring van de examencommissie van de opleiding waarbij je de minor wilt
gaat volgen. Als je een tijdje in het buitenland wilt studeren, neem dan contact op met
het international offi ce.
5. waar vind ik meer informatie over minoren?
het aanbod van de minoren van hogeschool leiden voor studiejaar 2013-2014 vind je
op bovengenoemde link. het aanbod van deelnemende onderwijsinstellingen bij kies
op maat vind je op kiesopmaat.nl.
6. hoe schrijf ik me in voor een minor?de inschrijving is gestart op 1 maart 2013 via ‘intekenen’ op intranet. je kunt via de App
bar naar ‘intekenen’ navigeren. de deadlines voor aanmelding zijn:
Periode start / einddatumperiode 1 en 2 1 maart t/m 26 april 2013periode 3 en 4 1 maart t/m 1 november 2013
wegens de grote belangstelling voor de minoren hebben zich bij aanvang van de
openstelling van het inschrijfsysteem problemen voorgedaan. deze zijn inmiddels
verholpen. Aankomend studiejaar zal een ander inschrijfsysteem in gebruik genomen.
studente kelly dutry van haeften doet de opleiding
maatschappelijk werk en dienstverlening. Ze is
vierdejaars en volgde de minor Agoog in de geestelijke
gezondheidszorg. “deze minor sloot het beste aan bij
mijn interesses en ik hoopte er kennis op te doen die ik in
allerlei situaties van maatschappelijk werk kan toepassen.
psychiatrie kom je nu eenmaal overal tegen. in de minor
bestudeer je psychiatrische ziektebeelden en daarnaast ga
je dieper in op verslavingszorg. onderdeel van de minor is
de opdracht om in tweetallen iemand te interviewen die in
de verslavingszorg wordt behandeld. ik vond het een hele
leerzame en leuke ervaring. je krijgt een duidelijk beeld
van ontstaan, verloop en behandeling van verslaving. Van
de interviews hebben we schriftelijk verslag gedaan en
uiteindelijk een boekje voor de cliënt gemaakt. daarnaast
moesten we als projectgroep een FAct-team (FAct staat
voor een multidisciplinaire ggZ-behandeling, red.) vormen en drie
casussen behandelen. we dachten na over de benadering van de
zorgmijdende cliënt, het behandelplan en het begeleidingsplan.
het leukste vond ik het gastcollege van psychiater Alderliefste
(ja, die van de Franse chansons!) over verslaving. er ging veel tijd
zitten in het volgen van de lessen, het lezen van literatuur en
uitwerken van opdrachten. ik had per week twee hele dagen les
en besteedde ongeveer 14 uur per week aan thuisstudie.”
1. wat houdt een minor in?Alle bacheloropleidingen van hogeschool leiden bestaan uit een major en één of meer
minoren. een minor is de keuzeruimte binnen het onderwijsprogramma van jouw opleiding.
minoren geven je de kans je te ontwikkelen zoals jij wilt. er zijn verschillende mogelijkheden.
je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een minor binnen je eigen opleiding, voor een minor bij
een andere opleiding of voor een minor bij een andere onderwijsinstelling.
2. wanneer krijg ik ermee te maken?in het derde of vierde jaar van je studie.
3. moet je één of meerdere minoren volgen?
je moet minimaal één minor volgen. Verder gelden de volgende eisen: de major is het
hoofdprogramma van minimaal 180 en maximaal 210 studiepunten. Voor je diploma heb je
in totaal 240 studiepunten nodig. naast het hoofdprogramma vul je de overige studiepunten
in met één of meer minor(en).
4. welke minoren zijn mogelijk (bij mijn studie)?
de minoren van dit studiejaar kun je vinden op intranet: intranet.hsleiden.nl/minoren/
minor. hier staat ook alle informatie over de wijze van aanmelden. je kunt ook besluiten
jouw minor te volgen bij een andere (inter)nationale hogere onderwijsinstelling. een groot
aantal nederlandse hogescholen en een paar universiteiten hebben zich verenigd in het
samenwerkingsverband kies op maat. Voorwaarde is wel dat de minor bijdraagt aan jouw
Verslavingszorgminor Agoog in de geestelijke gezondheidszorg
HL-KRANT maart 201314
Bedrijf voor sleutelarmbandenstudente suzanne van hal heeft met vier medestudenten voor de minor jong
ondernemen een studentbedrijfj e opgezet. Zij is manager pr & promotie hiervan.
“ik studeer cultureel maatschappelijke Vorming. dat is een vrij brede studie, maar er
staan niet zo veel economische of commerciële vakken op het programma. ik wil
daarom mijn minoren benutten om te leren ondernemen en commercieel te denken.
dus heb ik gekozen voor de minoren jong ondernemen en duurzaam ondernemen.
Voor duurzaam ondernemen volg ik colleges. Voor jong ondernemen heb ik samen
met vier andere meiden een bedrijfj e opgezet dat een sleutelarmband in de markt wil
zetten. dat is een product waarin je sleutels veilig kunt opbergen, zodanig dat je er
geen last van hebt bij bijvoorbeeld sporten of uitgaan.
Zo’n zestig aandeelhouders waren bereid te investeren in ons idee. we hebben een
startkapitaal van 2.500 euro en zijn nu in onderhandeling met een producent. iedere
woensdag overleggen we met elkaar voor of na het hoorcollege. daarnaast werken
we ook op vrijdag samen aan dit project. Af en toe blazen we stoom af in de kroeg, dat
hoort er ook bij. we doen mee aan de landelijke competitie voor studentbedrijven van
hBo en mBo, wie weet vallen we in de prijzen. en we staan straks op de marktdag in
leidschendam die is georganiseerd door de stichting jong ondernemen. daar laten
we ons product zien. ik hoop dat ik door de combinatie van mijn studie met deze
minoren straks een sociale onderneming kan starten.”
minor jong ondernemen
internationaal uitwisselingsprogramma over mensenrechten
rechtenstudenten naar Vilnius, litouwen
Binnenkort selecteert de afdeling Recht weer vijf studenten voor deelname aan het uitwisselingsprogramma
over mensenrechten in Europa. Het is het tweede jaar dat dit wordt georganiseerd.
het programma op de litouwse universiteit, dit jaar van
29 april tot 11 mei, is volledig gericht op het europees
recht. net als vorig jaar nemen rechtenstudenten uit België,
turkije, portugal, engeland, nederland en litouwen deel
aan de uitwisseling. derk van werkhoven (vierdejaars
rechten), gaf zich vorig jaar zonder aarzeling op voor
het mensenrechtenprogramma aan de international
school of law and Business in Vilnius, de hoofdstad van
litouwen. “het eerste traject waar ik mijn rechtskennis
echt kon toepassen, samen met andere studenten. Zo’n
kans krijg je niet snel.” het erasmus intensive program,
met de onderwerpen security, human rights and
democratization/globalization, is gesubsidieerd door
het erasmus-programma van de europese unie. dit
uitwisselingsprogramma loopt drie jaar en hogeschool
leiden is steeds deelnemer.
het europees recht is volgens derk breder en interessanter
dan het nederlands recht. ‘ik kreeg veel nieuwe inzichten
over hoe andere landen het recht in hun cultuur toepassen
en wat daarbij komt kijken. Zo werkte ik bijvoorbeeld
samen met een student uit turkije. hier merkte ik hoe
geloof een grote rol kan spelen, ook in het recht.” derk kon
door het project in Vilnius zijn kennis over het europees
recht uitbreiden. “ik leerde zaken die ik niet in colleges
leer. in de moot court, de oefenrechtbank, konden we
het geleerde direct toepassen in een rechtszaak of bij het
schrijven van een paper.”
Andere culturen ook ronja grundeken (vierdejaars hBo-rechten) nam
deel aan ‘Vilnius’. Zij kreeg de tip van haar docent en
stagebegeleider leonie kool. “dit past helemaal in jouw
straatje, zei ze, en dat klopte.” ronja liep tijdens het
project tien maanden stage bij europa decentraal, een
kenniscentrum van de Vng over europees recht. “door
mijn stage ben ik al langer met europese onderwerpen
bezig. maar in Vilnius werd alles echt. hier kon ik het
internationaal recht en het toepassen daarvan voor het
eerst van zo nabij meemaken.”
Behalve voor je kennis van het recht was Vilnius ook
een mooie gelegenheid om je engels op te vijzelen,
vertelt ronja. “het was een behoorlijke uitdaging om in
het engels te procederen in een oefenrechtbank, maar
het heeft me veel opgeleverd. naast ervaring, kennis
van het europees recht en mensenrechten, leerde ik
samenwerken met studenten uit andere landen. mijn
engels is met sprongen vooruitgegaan!”
leonie kool, docent europees recht en human
rights, gaf in Vilnius samen met collega joost in ’t
groen, docent en coördinator internationalisering,
een werkcollege over de europese verdragen
voor mensenrechten. “in onze cases moesten de
studenten uit de verschillende landen uitzoeken welke
rechtsbescherming openstaat als een bepaald recht
is geschonden.” de leidse studenten hielden zich
uitstekend staande, zegt leonie kool. “Ze durfden veel
te zeggen, konden de thema’s goed aan en dat ook nog
eens in uitstekend engels. het was erg leerzaam om de
standpunten te horen van andere studenten, afkomstig
uit landen met andere culturen, pratend vanuit een ander
perspectief.” ook konden we hier het onderwijsniveau van
de studenten met elkaar vergelijken. “ik prijs me gelukkig
met onze eigen school, met de vanzelfsprekendheid van
goed onderwijs en goed lesmateriaal.
roze soep het dagelijks leven in litouwen was soms confronterend
voor de studenten, merkte de docent. ‘litouwen is een
land met een eenvoudige levensstandaard. dat merkte je
bijvoorbeeld in de schoolkantine. onze studenten waren
niet blij met de koude, roze litouwse bietensoep. maar ze
moesten er ook om lachen, iedere dag weer diezelfde soep!”
Van de studenten die deelnamen gaat een groot aantal
verder met internationaal recht en mensenrechten. leonie
kool: “Zij hebben hier contacten gelegd en zijn in het
onderwerp gedoken. dat werkt inspirerend en motiverend.”
litouwse studenten en studenten van andere
hogescholen/universiteiten komen ook regelmatig
onderwijs volgen op onze hogeschool. “studenten
verbreden hun blikveld, hebben ambitie om met
hogeschool leiden samen te werken. Zo breiden ze hun
mogelijkheden in europa uit.”
HL-KRANT maart 201316
VOLG OOR ONLINE: WWW.OOR.NLTWITTER, FACEBOOK, OOR SPOTIFY APP EN ONZE IPHONE APPS OOR EN OORCAL
WELKE HOGESCHOOL LEVERT DE MEESTE ABONNEES EN WINT
IS OOR GEK GEWORDEN? Als student betaal je nu nog maar € 44,95 voor een jaarabonnement op het oudste en beste muziekblad van Nederland. Dat is slechts € 3,75 per editie (12 x per jaar). En dan kun je ook nog een concert winnen !?
JA. OOR IS GEK GEWORDEN. De hogeschool die de meeste nieuwe abonnees levert, wint een gratis optreden van een van OOR’s favoriete Nederlandse bands tijdens het eindejaarsfeest in de eigen studentenvereniging of schoolaula.
DUSSS...Ga naar WWW.OOR.NL/STUDENTENKORTING en neem een abonnement!
Verkoop je gebruikte studieboeken nu heel makkelijk
via de HL Bookshop!!!
HLBookshop is gevestigd in de Hogeschool Leiden
meer info: 071 - 518 87 89www.hlbookshop.nl
Je krijgt er een hoge prijs voor, gemiddeld 40% van de
nieuwwaarde.
Geen gedoe meer met het zelf verkopen van
losse boeken en zorgen over je geld.
Lever je boeken in met een lijst
waarop je boeken staan. Tot 1 augustus kun je
de niet-verkochte boeken ophalen.
Je kunt je boeken inleveren vanaf de
meivakantie.
Half juli hoor je welke boeken zijn verkocht.
HLK nr 3-hele pagina.indd 1 12-03-13 16:02
17
> Hulp bij huishouden®
> Verzorgende®
> Verzorgende 3 IG®
> Verpleegkundige®
Flexibel werken op basis van een 0-uren contract?Solliciteer nu!
Zorgtalent werft kandidaten voor verschillende functies in de regio’s Leiden, Alphen aan den Rijn, Duin en Bollenstreek & Amstelveen. Wij hebben volop mogelijkheden voor kandidaten die een zorg/medische opleiding volgen. Ook zoeken wij oproepkrachten zonder die specifieke achtergrond.
www.zorgtalent.nl
Ben je op zoek naar een baan in de zorg, maar wil je een vast contract? Kijk dan op www.werkenbij.activite.nl
flexkracht
‘t Gangetje 8 - LeidenRaadhuisstraat 241 - Alphen aan den Rijn
BLIJ VERDRIETIG OPGELUCHT BOOS WOEST
wat je verhaal ook is, jouw verhaal telt
DOE MEE!www.patientenwetenbeter.nl
HLK nr 3-halve pag-2.indd 1 12-03-13 11:26
NachtNachtNachtNachtNachtNachtvavavaNNN de de de
v v v v v viooliooliool
1 juni 2013
www.nachtvandeviool.nl
met klassiek, jazz en hoofdgast emmy verhey
topviolisten in het rijksmuseum van oudheden
Het Rijksmuseum van Oudheden wordt gesteund door:
ra
pe
nb
ur
g 2
8,
le
ide
n w
ww
.rm
o.n
l
Vraag & Aanbod
Vorig jaar waren Wijnand van Deutekom en Dennis Wagenaar
nog student Informatica & Mediatechnologie. Inmiddels zijn ze
ondernemers en maakten ze samen met Studio Projectie, het bureau
waar zij stageliepen, de ShopApp.
tijmen van dobbenburgh is directeur van studio projectie in leiden. “Als stagiairs vielen
wijnand en dennis al op. niet zozeer omdat ze bovengemiddeld goed zijn – hoewel
ze goede programmeurs zijn, krijgen we wel vaker goede stagiairs – maar om hun
persoonlijke kwaliteiten én omdat ze zo gemotiveerd waren. dat is belangrijk: je moet in
dit vak niet afwachtend zijn.”
tijmen zit met zijn webdesignbureau studio projectie in het markante pand aan de
leidse haagweg 4. hij zocht mensen met kennis van mobile development. de twee
toenmalige studenten van hogeschool leiden hadden hier interesse in. Voor studio
projectie ontwikkelden ze tijdens afzonderlijke stages mobiele applicaties voor ‘digitale
factuur’, waarmee je online facturen kunt maken.
Volgens tijmen bood de opleiding wijnand en dennis een goede voorbereiding op
‘het echte werk’. “hun docenten weten veel, zijn ondernemend en luisteren naar het
werkveld”, zegt tijmen. “Bij een andere hogeschool heb ik wel eens gemerkt dat er
‘meelifters’ zijn, mindere studenten die in groepsprojecten voldoendes halen dankzij de
betere.”
tijdens de stage voelde tijmen snel een klik met studenten wijnand en dennis, die
al vrienden waren. het drietal richtte het bedrijf Zerok op. Zowel tijmen als student
dennis hadden ieder afzonderlijk het idee voor een app met voordeeltjes van, met
name kleinere leidse winkels: de shopApp. iemand verzamelt dagelijks de voordeeltjes.
duizend mensen hebben de app al gedownload, ook niet-leidenaren. “Voor ons reden
om de shopApp ook in andere steden te lanceren.”
een werkplek voor wijnand en dennis bij studio projectie was nooit aan de orde. tijmen:
“ik participeer liever in projecten. iedereen is dan verantwoordelijk voor zijn eigen
aandeel en het werkt makkelijker dan dat je een groot bedrijf moet managen. ook
wilden zij zelf iets beginnen.” tijmen is enthousiast over de kwaliteit die hogeschool
leiden aflevert. “Áls iets beter kan, dan is dat: meer inspelen op het werkveld, kritischer
beoordelen van studenten en meer stimuleren van ondernemerschap.”
Dennis Wagenaar (22) en Wijnand van Deutekom (23) “Het was mijn eerste sollicitatiegesprek, maar Tijmen wist informatie boven tafel
te krijgen, zonder dat ik het gevoel had bij een sollicitatiegesprek te zitten. Ik
heb nog nooit zo gelachen.” Het was het moment in 2011 dat Wijnand bij Studio
Projectie langskwam voor een stageplek. “Met álle medewerkers klikte het.”
“De werksfeer, de opdracht, alles was leuk”, memoreert ook Dennis. Hun opleiding
bood een goede basis, menen beide jonge ondernemers. Wijnand: “Maar bij
een mobiele app komt meer kijken. Zoals: waar zet je een knop neer, welke kant
op schuift een scherm weg. Dat is psychologie. Ik moest ook eerst een voor mij
onbekende programmeertaal leren. En alles moet op een veel kleiner scherm.”
Recept voor succesvol ondernemerschap is volgens Wijnand het aanvoelen van
behoeftes. “Wij misten een goede ShopApp. De bestaande waren niet handig
en niet mooi. Als iedereen die behoeftes feilloos zou aanvoelen, kon iedereen
miljonair worden.” De heren hebben vele ideeën voor apps. “We zijn bezig met een
game, een unieke manier van urenregistratie en een leuke uitleen-app”, vertelt
Dennis.
In Nederland verkiezen de meeste mensen loondienst. Zo niet deze entrepreneurs.
“Als ondernemer ben je vrijer én verantwoordelijker”, zegt Dennis. Wijnand:
“Om voor onszelf te beginnen, is dit een goed moment. We hebben nog weinig
vaste lasten. Dankzij de joint-venture met Tijmen leren we bovendien het
ondernemerschap. Het is voor iedereen een mooie symbiose.”
Geïnteresseerd in de ShopApp? Neem een kijkje op deshopapp.nl.
“we werken nog steeds samen, nu als ondernemers”
v.l.n.r. tijmen, dennis, wijnand
een stagebegeleider en zijn of haar stagiair(e)
19
Hogeschool Leiden Bezoekadres: Zernikedreef 11, 2333 CK Leiden postadres: Postbus 382, 2300 AJ Leiden telefoon: (071) 518 88 00 e-mail: [email protected] internet: hsleiden.nl
hoofdredactie: Marketing & Communicatie e-mail: [email protected] teksten: Maters & Hermsen Journalistiek, Leiden Advertenties: Bureau Nassau, Amsterdam Vormgeving: Creja ontwerpen, Leiderdorp
druk: De Groot Drukkerij, Goudriaan Foto’s: Hielco Kuipers, Frank Hoyinck en shutterstock oplage: 10.000 exemplaren issn 1876 – 7257 De HL krant verschijnt 4 keer per jaar.
“Mijn zelfgesmeerde boterhammen. Ik woon nog thuis, maar zoek nu een kamer in Leiden. Ik ben het heen en weer reizen zat, dat kost zo veel tijd. Dan hoef ik na het Cordiaal eten op maandagavond, niet meer met de laatste trein naar huis.”
“De meeste uren op school breng ik door in het Grand Café. Om rustig te studeren of met mijn medestudenten aan een project te werken. Onder het genot van een kopje thee of koffie of een biertje op z’n tijd.”
“Bij een commerciële opleiding hoort rekenen. Voor ingewikkelde sommen gebruik ik deze grafische rekenmachine. Het is handig dat je hierin ook je samenvattingen kunt opslaan."
“ik lees graag boeken van sporters, vooral biografieën. Meestal lees ik over voetballers, mijn favoriete sport. ik trap zelf in het weekend ook graag een balletje. nu koos ik voor agassi, ik ben benieuwd naar zijn verhaal.”
“ik doe alles op mijn laptop! ik heb niet eens een pen bij me, die leen ik zo nodig. ik scan mijn boeken of haal ze van internet om ze vanaf de laptop te kunnen lezen. Verslagen maak ik direct in Word en lever ik digitaal in, heel efficiënt!”
“in de studiegroepjes gaat veel communicatie via Whatsapp. Heel vervelend als iemand daar niet op zit. als er cijfers bekend zijn, krijg ik een berichtje. Dan kan ik ze direct via internet bekijken.”
Timo Krijkamp (18) Tweedejaarsstudent Commerciële Economie
Alles op mijn laptop
Top Related