DISRUPTIEVE
GEDRAGSSTOORNISSEN
• Beheersing van emoties en gedrag
• Rechten van anderen
• Conflict met maatschappelijke normen en
waarden
Indeling
• Gedragsstoornissen in DSM 5
• Oppositioneel-Opstandige Stoornis
• Normoverschrijdend-Gedragsstoornis
• Kritische beschouwing DSM 5
Disruptieve, Impulsbeheersing en
andere gedragsstoornissen
• Periodiek explosieve stoornis
• Pyromanie
• Kleptomanie
• Oppositioneel-opstandige stoornis
• Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• Anti-sociale persoonlijkheidsstoornis
• Anders gespecificeerd / ongespecificeerd
Disruptieve, Impulsbeheersing en
andere gedragsstoornissen
• Oppositioneel-opstandige stoornis
ODD
• Normoverschrijdend-gedragsstoornis
CD
Disruptieve, Impulsbeheersing en
andere gedragsstoornissen
• Boze en prikkelbare stemming
• Brutaal en ongehoorzaam gedrag
• Wraakzuchtig
ODD
ODD
• Film ODD
ODD
• Boze en prikkelbare stemming
verlies van kalmte
licht geraakt of snel geïrriteerd
vaak boos of ontevreden
ODD
• Brutaal en ongehoorzaam gedrag
ruzie met gezagsfiguren/volwassenen
actief verzet of weigering te voldoen aan regels
anderen met opzet ergeren
anderen de schuld geven van eigen gedrag of fout
ODD
• Wraakzuchtig
hatelijk of wraakzuchtig in afgelopen 6 maanden
Clustering van symptomen
• Boze en prikkelbare stemming
• Brutaal en ongehoorzaam gedrag
• Ontevredenheid en wraakzuchtig
Frequentie criterium
• Opstandigheid
• Ruzie maken
• Vernielen van
spullen
• Weglopen
• Agressie
• Driftbuien
• Criminaliteit
• Egocentrisme
Ernst criterium
Licht beperkt tot 1 setting
Matig sommige symptomen in minstens
2 settings
Ernstig sommige symptomen in drie of
meer settings
ODD in de DSM 5
• Clustering van symptomen
• Frequentie criterium aangepast aan leeftijd
• Ernst criterium toegevoegd
• Comorbiditeit met CD mogelijk
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• Film CD
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• agressie gericht op mensen en dieren
• vernielen van eigendom
• leugenachtigheid of diefstal
• ernstige schending van regels
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• agressie gericht op mensen en dieren
pesten, bedreigen intimideren
vechten
een wapen gebruiken
mensen mishandelen
dieren mishandelen
iemand dwingen tot seksuele handelingen
stelen in confrontatie met slachtoffer
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• vernielen van eigendom
brand stichten met schade als doel
eigendommen van anderen vernielen
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• leugenachtigheid of diefstal
inbreken in huis, gebouw of auto
liegen om er zelf beter van te worden
stelen zonder directe contact met slachtoffer
Normoverschrijdend-gedragsstoornis
• ernstige schending van regels
niet op tijd thuis komen, start voor 13e jaar
2 of meer keer weggelopen of weggebleven
vaak spijbelen van school, start voor 13e jaar
Specifier en ernst criterium
• Specifier leeftijd start gedragsproblemen
Licht weinig kenmerken en weinig
schade voor anderen
Matig midden tussen licht en ernstig
Ernstig veel kenmerken en aanzienlijke
schade voor anderen
CD in de DSM 5
• Naamsverandering
• Met beperkte prosociale emoties Specifier
toegevoegd om subtypering te verbeteren (LPE specifier)
Reductionisme van de DSM
• Grote diversiteit binnen zelfde diagnose
Reductionisme van de DSM
• Grote diversiteit binnen zelfde diagnose
• Wisselend beloop in de tijd
Reductionisme van de DSM
• Grote diversiteit binnen zelfde diagnose
• Wisselend beloop in de tijd
• Behandeling niet altijd effectief
Reductionisme van de DSM
Indelingen te over…
DSM III socialized unsocialized
DSM III-R groepsgebonden / individueel
agressief
DSM IV childhood onset/adolescent onset
DSM 5 childhood onset/adolescent onset
Limited Prosocial Emotions
Paden van antisociaal gedrag
Specificeer begin gedragsproblemen
Begin in kindertijd ernstige variant, met meer agressie, slechtere
prognose en verminderde reactie op behandeling
Criminogene omgeving en kindfactoren
Begin in adolescentie extreme variant van normaal regelovertredend gedrag
in de puberteit, self limiting, grote invloed peers,
maturity gap
Film Kevin symptomen
Nieuw inzichten
Begin in kindertijd
Bij 50 tot 70 % verdwijnen de CD symptomen in de
adolescentie
Begin in adolescentie
Groot deel persisteert in antisociaal gedrag tot in
volwassenheid
Nieuw inzichten
• Genetische
• Neurobiologische parameters
• Neuropsychologisch functioneren
• Structurele en functionele imaging studies
Heeft de DSM 5 het antwoord?
Specifier:
beperkte prosociale emoties
• Gebaseerd op onderzoek kille en
emotieloze trekken:
Callous-Unemotional traits
Callous-Unemotional traits
• Empathie
• Weinig schuld en berouw
• Verminderd gevoelsleven
Callous-Unemotional traits
• Ernstiger agressief
• Persistentie van agressie en delinquentie
• Meer negatieve levenservaringen
• Minder angst (fearlessness)
• Neurobiologische verschillen (HPA-as, ANS, Imaging)
• Verminderde reactie op behandeling
Specifier:
beperkte prosociale emoties
• Gebrek aan berouw of schuld
• Ongevoelig – gebrek aan empathie
• Onverschillig over prestaties
• Vlak of deficiënt affect
Subtypes van CD in DSM 5
• Begin in kindertijd met LPE
zonder LPE
• Begin in adolescentie met LPE
zonder LPE
Subtypes van CD in DSM 5
• Begin in kindertijd met LPE
zonder LPE
• Begin in adolescentie met LPE
zonder LPE
Subtypes van CD in DSM 5
• Begin in kindertijd met LPE
zonder LPE
• Begin in adolescentie met LPE
zonder LPE
Subtypes van CD in DSM 5
• Begin in kindertijd met LPE
zonder LPE
• Begin in adolescentie met LPE
zonder LPE
Kanttekening
Kanttekening
• Met name gebaseerd op bevolkingsonderzoek
• Met name in kinderen
• Nauwelijks informatie over meisjes
• Gebruik van 1 vragenlijst
• Werkgroep DSM 5: voorstel tot nieuwe specifier
24 specialisten, 11 antwoorden
Nauwelijks onderzoek naar LPE specifier
Comorbiditeit en ontwikkeling
Film Kevin diagnoses
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD ASP
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD ASP
INTELLIGENTIE
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD ASP
INTELLIGENTIE
MIDDELENGEBRUIK
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD ASP
INTELLIGENTIE
MIDDELENGEBRUIK
Comorbiditeit en ontwikkeling
ADHD ODD CD ASP
INTELLIGENTIE
MIDDELENGEBRUIK
Specifier:
beperkte prosociale emoties
• Gebrek aan berouw of schuld
• Ongevoelig – gebrek aan empathie
• Onverschillig over prestaties
• Vlak of deficiënt affect
Specifier:
beperkte prosociale emoties
• Gebrek aan berouw of schuld
• Ongevoelig – gebrek aan empathie
• Onverschillig over prestaties
• Vlak of deficiënt affect
Film Kevin geweten
Specifier:
beperkte prosociale emoties
• Gebrek aan berouw of schuld
• Ongevoelig – gebrek aan empathie
• Onverschillig over prestaties
• Vlak of deficiënt affect
Normale ontwikkeling
Beloning beloning beloning
Nu nu nu
Ik ik ik
Het komt wel goed
Ik kan alles
Film Kevin Perspectief
Hoe nu verder?
LPE specifier heeft potentie
Terughoudendheid is gepast
Onderzoek is noodzakelijk
Top Related