Prof. dr. Kees Goudswaard
Delta Lloyd Congres Pensioenvisie 2011Haarlem, 13 oktober 2011
Faculteit der RechtsgeleerdheidAfdeling Economie
Kunnen we verder met het pensioenakkoord?
• analyse van de belangrijkste veranderingen in het akkoord: pensioenleeftijd, voorwaardelijke rechten, afspraken over premie
• lastige punten / nog te regelen: discontovoet, de balans tussen jong en oud, invaren oude rechten, communicatie
• verdere discussiepunten over toekomst stelsel
Inhoud
• koppeling aan levensverwachting
• pensioenleeftijd naar 66 in 2020, 67 in 2025, waarschijnlijk 68 in 2030, …
• deze koppeling maakt het systeem aanzienlijk robuuster en is goed uit te leggen
• flexibele AOW met korting / bonus van 6,5% per jaar
• toch met 65 stoppen: in hoeverre wordt koopkracht-verlies gecompenseerd?
Pensioenleeftijd
• nadelen garanties: 1) zijn nooit keihard geweest
2) zijn duur en worden duurder en 3) met nominale
garanties groot koopkrachtrisico (geldillusie)
• akkoord: reëel kader hanteren, rechten aanpasbaar
(min én plus) aan ontwikkeling financiële markten
• schokken worden max. 10 jaar uitgesmeerd
• ruimte voor decentrale keuzes tav mate van
zekerheid (beleggingsmix)
Van garanties naar voorwaardelijke rechten
• voorkomen dat premies automatisch verder stijgen
• dat betekent niet dat de premies voor altijd en
overal vastliggen
• gooi premie-instrument niet helemaal weg, maar
verwacht er niet te veel meer van (wordt steeds
botter)
Premies
• thans: risicovrije marktrente (termijnstructuur)
• akkoord: maximaal verwachte rendement
• hoger dan risicovrije rente is logisch bij
voorwaardelijke rechten, maar verwachte
rendement is te hoog (verkeerde prikkels) → iets
'prudents' er tussenin
Discontovoet
• discontovoet van belang voor intergenarationele balans, maar er is veel meer
• ouderen verliezen nominale garanties, maar schokken worden verzacht
• rechten jongeren zullen sterker fluctueren (ook plussen uitdelen!), maar jongeren hebben niet meer de druk van inhaalpremies
• keuze voor egalisatiereserve is ook van belang
• nieuwe toezichtskader (ftk 2) moet zo worden ingericht dat hervorming intergenerationeel fair is
Oud versus jong
• akkoord: invaren oude rechten in nieuwe contracten wenselijk (anders uitvoering en toezicht erg complex)
• juridisch probleem bij verplicht collectief invaren (eigendomsrecht EVRM)
• als niet verplicht, dan individuele keuze voor oud of nieuw?
• SZW voert nader onderzoek uit
Van oud naar nieuw
• communicatie moet beter
• helderheid over waarde van de aanspraken en de
mate van onzekerheid daarin (bandbreedte)
• laat zo goed mogelijk de koopkracht van het
pensioen zien
Communicatie
• er moet nog veel gebeuren en worden uitgewerkt
(invaren, discontovoet, buffers, preciese aanpas-
singsmechanisme aan schokken, communicatie)
• maar pensioenakkoord vormt een goede en
belangrijke stap naar toekomstbestendig stelsel
• dat betekent niet dat er geen verdere
veranderingen zullen gaan optreden
Huidige stand
• van doorsneesysteem naar degressieve opbouw?
• van verplichte aansluiting naar meer keuzevrijheid?
• naar (veel) minder pensioenfondsen?
• verbreding: een tweede pijler pensioen voor alle
werkenden?
• versmalling: verplicht sparen (met solidariteit) tot een
bepaalde inkomensgrens?
Discussiepunten toekomst pensioen
Top Related