23DE VOLKSKRANT WOENSDAG 17 JANUARI 2018

Opinie&Debat

De grondwetswijziging is een belangrijke horde, maarhet parcours naar de gekozen burgemeester blijft lastig.

Dertien jaar na de mislukte poging om de benoem-de burgemeester uit de grondwet te halen, staathet onderwerp, een evergreen sinds 1966, opnieuw op de agenda. Het schrappen uit de

grondwet van de benoeming is een belangrijke fase in hetparcours dat uiteindelijk moet leiden tot de gekozen bur-gemeester. De etappe van deze week is de ‘tweede lezing’in de Tweede Kamer, die inhoudt dat een tweederdemeer-derheid vereist is. Hetzelfde geldt straks voor de senaat. Naar het zich laat aanzien gaat het dit keer eindelijk luk-

ken om de vereiste grondwetswijziging te realiseren. Maarbij gebrek aan eensgezindheid over de vraag wie de burge-meester mag kiezen (de kiezers of de leden van de

gemeenteraad) en hoe de verhouding tussen de gekozenburgemeester en de gemeenteraad moet worden gere-geld, is er nog een hoop duw- en trekwerk te verwachten.Tweederde van de kiezers is al een halve eeuw voor een

rechtstreeks gekozen burgemeester, die daarmee een democratisch gelegitimeerd mandaat krijgt voor zijn ofhaar programma. Deze variant biedt de beste garantievoor meer betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur, maar vereist ook een delicate afweging tussen decompetenties van B&W en de raad. De meeste burgemeesters zelf en veel politieke partijen

zijn echter tegen deze scherpste variant. Zij willen zo dichtmogelijk bij de huidige situatie blijven, waarbij de ge-meenteraad (die nu de kandidaat voordraagt) de burge-meester kiest. Deze indirecte variant is moeilijk aan hetontvoogde kiezersvolk te verkopen, maar dreigt wel in leven te worden gehouden door aan te dringen op de be-kende vertragingstactiek van ‘nader onderzoek’. Om de vaart erin te houden zou minister Ollongren van

Binnenlandse Zaken het ‘Franse model’ in overwegingmoeten nemen. Hierin zijn de lijsttrekkers van de partijendie aan raadsverkiezingen deelnemen tevens de kandida-ten voor het burgemeesterschap. De grootste partij (ofcombinatie van partijen op één lijst) levert voor vier jaarde burgemeester, die vervolgens de wethouders aanstelt.Zo krijgt de lokale democratie zonder grote verbouwingtoch de politieke zuurstof die nu zo node gemist wordt.

Hans Wansink

Vraag: waarom zijn vrou-wen in Boekarest zo voor-zichtig met achteruit par-keren? Antwoord: omdatze weten dat ‘wel 30 centi-meter’ in werkelijkheidminder dan de helft is.Voor lezers die dezegrap Stekel-onwaar-dig vinden: hij is (a)gemunt door vrouwen inBoekarest en (b) lokaalpopulair omdat hij ietsonthult over mannen inBoekarest. Ook buitenBoekarest zie je bij man-nen die typische neigingzichzelf extra centimeters

toe te kennen. Berlusconien Sarkozy stonden vaakop plateauzolen voor demeetlat. Deze maandbleek dat mannen zelfs in

de ruimte bluffen. Dekorte Japanse astro-naut Norishige Kanaikwam in december

aan in het ruimtesta-tion ISS. Op 9 januari

twitterde hij dat hij daar al9 centimeter is gegroeid.Hij heeft zich nu moetenverontschuldigen: hijgroeide maar 2 centime-ter, minder dan een kwart.

Olaf Tempelman

STEKEL

Minder dan de helft

Politieke klasse huiverigvoor rechtstreeks kiezen

Burgemeester kiezen

Kleine huisjes

W ethouders met groteplannen willen kleinehuisjes. Het is de trendvan het moment. Dus

komen er tiny houses op de Drentseleegten van Hoogeveen, in de eeu-wige ruimte van Flevoland, en on-der de eindeloze luchten van DenHelder. Een klein huisje is supersexy en

maximaal 50m2. Minder huis, meerleven is de slogan. Overgewaaid uitAmerika waar veel mensen wonenin tiny houses, ook al hadden ze hetgraag groter gehad.Hoogeveen ziet ‘kansen’ aan de

Griendtseveenweg. In Den Helderligt de ‘focus’ op ‘eenvoudig en mi-lieubewust leven’ en, uiteraard, op‘vrijheid’. Een woonwijk met kleinehuisjes is er onderdeel van de ‘ma-gic mix’ die Den Helder voorstaatmet z’n ‘uitdagende en inspire-rende innovatiekalender’. In dewoonvisie van Zeist vallen ze onderhet kopje ‘flexibiliteit, creativiteiten diversiteit’. Nissewaard ziet eenkans voor twintigers die ondanksde gemeentelijke woonvisie geenhuis kunnen betalen, en is onver-wijld een ‘focusgroep’ begonnen.Iedereen een tiny house, in het

land waar het permanent bewonenvan caravans, trailers, chalets, botenen andere campingonderkomenste vuur en te zwaard wordt bestre-den. ‘Wie in overtreding is kan uitde woning worden gezet of eendwangsom tegemoet zien’, meldtdreigend de afdeling Veiligheid,Vergunningen en Handhaving vanDen Helder. En Amsterdam ont-mantelt de creatieve krakersge-meenschap van het ADM-terrein,een plek in de rokende havens waarze al jaren duurzaam wonen in tinyhouses en oude tramstellen. Dieverhuizen maar naar Almere Oos-terwold. Daarover is inmiddels‘ambtelijk overleg’ geweest. Het ene goedkope wonen is het

andere niet. Arme mensen in eentiny house op een camping zijn eenmaatschappelijk probleem, sexyhipsters in een duurzame caravaneen aanwinst. Vrijheid, leuk, maarwel binnen de beleidslijnen.Ter bestrijding van mijn opflak-

kerende cynisme klop ik aan bijHennie Tibben, die een prachtigtiny house bewoont en daar over-duidelijk gelukkig is. Het is een‘wikkelhuis’ van kartonnen muren,afgezet met hout. Veertig vierkantemeter, maar de ruimte voelt groter,warm als de buik van een schip.Haar persoonlijke ontwikkeling

maakt ze duidelijk aan de hand vanhaar veranderde stemgedrag: ‘VVD-D66-GroenLinks-Partij voor de Die-ren’. Ze stamt uit de marketing ensales ‘op strategisch niveau’ in ‘le-vensmiddelenland’, een wereld‘waarin alles maakbaar lijkt’. Ze hadzoals het hoort een koophuis meteen hypotheek totdat ze zichzelf‘niet meer kon motiveren om geldte verdienen voor een huis’. Henniebesloot ‘tijd en geld te herverdelen’,

Het wikkelhuis.

Kleine huisjes in het Homerus-kwartier.

Hennie Tibben in haar tiny house.

COLUMN IN ALMERE

Het Homeruskwartieris sowieso de leuksteplek van Nederland,omdat je er ziet hoeNederlanders willenwonen

Iedereen een tiny house, maar in caravans mag je niet wonen

Groningse student Jasper Been: Een campus in Yantai is de verkeerde

vorm van internationalisering P25

COMMENTAAR

Meer opinie? Lees het Opinieblog op Volkskrant.nl

Toine Heijmanst.heijmans@volkskrant.nl

verkocht haar huis en kwam hierterecht.Midden in het Homeruskwartier

is een landje vrijgemaakt voorkleine huisjes; het doet denken aaneen verzamelplaats voor huifkar-ren en Hennie is er de enige perma-nente bewoner, wat haar meteeneen soort van burgemeester maakt.Het Homeruskwartier is sowieso deleukste plek van Nederland, omdatje er ziet hoe Nederlanders willenwonen. Ze mogen er zelf hun hui-zen bouwen zonder veel ambtelijkoverleg, en nu barst het van de no-tarislandhuizen met pilaren enelektrische rolluiken. Er staat ookeen houten ranch, plus hyperduur-zame architectenstaaltjes, allesdoorsneden door die machtig vrijeAlmeerse busbanen.Plus negen tiny huisjes, op proef.‘Dit is waar we naar verlangen’,

zegt Hennie: ‘meer vrijheid’. Allesin Nederland is gemaakt zoals hethoort, zegt ze: huizen voor mensenmet een baan en een gezin en eenauto. ‘Alles is bedacht: zo werk je, zoleef je. Veel mensen denken nieteens meer na over de mogelijkhe-den. We zijn allemaal consumen-ten geworden. Er is weinig inge-richt voor een- en tweepersoons-huishoudens, voor samengesteldegezinnen. Voor mensen die iets an-ders willen.’ Het kleine wikkelhuis geeft haar

ook de mogelijkheid ‘te ontspullen’.De zolder van haar dure koophuisstond uiteindelijk ook alleen maarvol met ‘uitgestelde beslissingen’. Vrijheid!Maar dan begint Hennie over wat

er allemaal nodig is, waar je aanmoet voldoen, welke ambtelijke lij-nen naar ambtelijke rotondes lo-pen en weer terug voordat je met alje idealisme permanent bewonerkunt zijn van een klein huisje. Hetwas een dagtaak, zelfs in een vrijha-ven als deze, om zich er op papierpermanent te vestigen met be-drijfje (Moedige Marketing) en al.Vergunningen. Nutsvoorzienin-gen. ‘Dit huis heeft de geest van vrij-heid. Maar echte vrijheid is het na-tuurlijk niet.’ Zeewolde, Lelystad, Emmeloord,

Dronten – het enthousiasme overkleine huisjes waait vanuit Almerede hele polder door. Maar Henniezegt: waar moeten ze komen? ‘Er isgeen grond, alles is verkocht en tegelde gemaakt. Alles in Nederlandis dichtgetimmerd, en wordt uitge-drukt in geld en vergunningen.’Gedogen, dat gaat nog net in Ne-

derland, en af en toe een sexy alineain een woonvisie voor de vorm.