DE VOLKSKRANT WOENSDAG 17 JANUARI 2018 Groningse … · 2019. 10. 29. · en diversiteit’....
1
23 DE VOLKSKRANT WOENSDAG 17 JANUARI 2018 Opinie & Debat De grondwetswijziging is een belangrijke horde, maar het parcours naar de gekozen burgemeester blijft lastig. D ertien jaar na de mislukte poging om de benoem- de burgemeester uit de grondwet te halen, staat het onderwerp, een evergreen sinds 1966, opnieuw op de agenda. Het schrappen uit de grondwet van de benoeming is een belangrijke fase in het parcours dat uiteindelijk moet leiden tot de gekozen bur- gemeester. De etappe van deze week is de ‘tweede lezing’ in de Tweede Kamer, die inhoudt dat een tweederdemeer- derheid vereist is. Hetzelfde geldt straks voor de senaat. Naar het zich laat aanzien gaat het dit keer eindelijk luk- ken om de vereiste grondwetswijziging te realiseren. Maar bij gebrek aan eensgezindheid over de vraag wie de burge- meester mag kiezen (de kiezers of de leden van de gemeenteraad) en hoe de verhouding tussen de gekozen burgemeester en de gemeenteraad moet worden gere- geld, is er nog een hoop duw- en trekwerk te verwachten. Tweederde van de kiezers is al een halve eeuw voor een rechtstreeks gekozen burgemeester, die daarmee een democratisch gelegitimeerd mandaat krijgt voor zijn of haar programma. Deze variant biedt de beste garantie voor meer betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur, maar vereist ook een delicate afweging tussen de competenties van B&W en de raad. De meeste burgemeesters zelf en veel politieke partijen zijn echter tegen deze scherpste variant. Zij willen zo dicht mogelijk bij de huidige situatie blijven, waarbij de ge- meenteraad (die nu de kandidaat voordraagt) de burge- meester kiest. Deze indirecte variant is moeilijk aan het ontvoogde kiezersvolk te verkopen, maar dreigt wel in leven te worden gehouden door aan te dringen op de be- kende vertragingstactiek van ‘nader onderzoek’. Om de vaart erin te houden zou minister Ollongren van Binnenlandse Zaken het ‘Franse model’ in overweging moeten nemen. Hierin zijn de lijsttrekkers van de partijen die aan raadsverkiezingen deelnemen tevens de kandida- ten voor het burgemeesterschap. De grootste partij (of combinatie van partijen op één lijst) levert voor vier jaar de burgemeester, die vervolgens de wethouders aanstelt. Zo krijgt de lokale democratie zonder grote verbouwing toch de politieke zuurstof die nu zo node gemist wordt. Hans Wansink Vraag: waarom zijn vrou- wen in Boekarest zo voor- zichtig met achteruit par- keren? Antwoord: omdat ze weten dat ‘wel 30 centi- meter’ in werkelijkheid minder dan de helft is. Voor lezers die deze grap Stekel-onwaar- dig vinden: hij is (a) gemunt door vrouwen in Boekarest en (b) lokaal populair omdat hij iets onthult over mannen in Boekarest. Ook buiten Boekarest zie je bij man- nen die typische neiging zichzelf extra centimeters toe te kennen. Berlusconi en Sarkozy stonden vaak op plateauzolen voor de meetlat. Deze maand bleek dat mannen zelfs in de ruimte bluffen. De korte Japanse astro- naut Norishige Kanai kwam in december aan in het ruimtesta- tion ISS. Op 9 januari twitterde hij dat hij daar al 9 centimeter is gegroeid. Hij heeft zich nu moeten verontschuldigen: hij groeide maar 2 centime- ter, minder dan een kwart. Olaf Tempelman STEKEL Minder dan de helft Politieke klasse huiverig voor rechtstreeks kiezen Burgemeester kiezen Kleine huisjes W ethouders met grote plannen willen kleine huisjes. Het is de trend van het moment. Dus komen er tiny houses op de Drentse leegten van Hoogeveen, in de eeu- wige ruimte van Flevoland, en on- der de eindeloze luchten van Den Helder. Een klein huisje is supersexy en maximaal 50m 2 . Minder huis, meer leven is de slogan. Overgewaaid uit Amerika waar veel mensen wonen in tiny houses, ook al hadden ze het graag groter gehad. Hoogeveen ziet ‘kansen’ aan de Griendtseveenweg. In Den Helder ligt de ‘focus’ op ‘eenvoudig en mi- lieubewust leven’ en, uiteraard, op ‘vrijheid’. Een woonwijk met kleine huisjes is er onderdeel van de ‘ma- gic mix’ die Den Helder voorstaat met z’n ‘uitdagende en inspire- rende innovatiekalender’. In de woonvisie van Zeist vallen ze onder het kopje ‘flexibiliteit, creativiteit en diversiteit’. Nissewaard ziet een kans voor twintigers die ondanks de gemeentelijke woonvisie geen huis kunnen betalen, en is onver- wijld een ‘focusgroep’ begonnen. Iedereen een tiny house, in het land waar het permanent bewonen van caravans, trailers, chalets, boten en andere campingonderkomens te vuur en te zwaard wordt bestre- den. ‘Wie in overtreding is kan uit de woning worden gezet of een dwangsom tegemoet zien’, meldt dreigend de afdeling Veiligheid, Vergunningen en Handhaving van Den Helder. En Amsterdam ont- mantelt de creatieve krakersge- meenschap van het ADM-terrein, een plek in de rokende havens waar ze al jaren duurzaam wonen in tiny houses en oude tramstellen. Die verhuizen maar naar Almere Oos- terwold. Daarover is inmiddels ‘ambtelijk overleg’ geweest. Het ene goedkope wonen is het andere niet. Arme mensen in een tiny house op een camping zijn een maatschappelijk probleem, sexy hipsters in een duurzame caravan een aanwinst. Vrijheid, leuk, maar wel binnen de beleidslijnen. Ter bestrijding van mijn opflak- kerende cynisme klop ik aan bij Hennie Tibben, die een prachtig tiny house bewoont en daar over- duidelijk gelukkig is. Het is een ‘wikkelhuis’ van kartonnen muren, afgezet met hout. Veertig vierkante meter, maar de ruimte voelt groter, warm als de buik van een schip. Haar persoonlijke ontwikkeling maakt ze duidelijk aan de hand van haar veranderde stemgedrag: ‘VVD- D66-GroenLinks-Partij voor de Die- ren’. Ze stamt uit de marketing en sales ‘op strategisch niveau’ in ‘le- vensmiddelenland’, een wereld ‘waarin alles maakbaar lijkt’. Ze had zoals het hoort een koophuis met een hypotheek totdat ze zichzelf ‘niet meer kon motiveren om geld te verdienen voor een huis’. Hennie besloot ‘tijd en geld te herverdelen’, Het wikkelhuis. Kleine huisjes in het Homerus- kwartier. Hennie Tibben in haar tiny house. COLUMN IN ALMERE Het Homeruskwartier is sowieso de leukste plek van Nederland, omdat je er ziet hoe Nederlanders willen wonen Iedereen een tiny house, maar in caravans mag je niet wonen Groningse student Jasper Been: Een campus in Yantai is de verkeerde vorm van internationalisering P25 COMMENTAAR Meer opinie? Lees het Opinieblog op Volkskrant.nl Toine Heijmans [email protected] verkocht haar huis en kwam hier terecht. Midden in het Homeruskwartier is een landje vrijgemaakt voor kleine huisjes; het doet denken aan een verzamelplaats voor huifkar- ren en Hennie is er de enige perma- nente bewoner, wat haar meteen een soort van burgemeester maakt. Het Homeruskwartier is sowieso de leukste plek van Nederland, omdat je er ziet hoe Nederlanders willen wonen. Ze mogen er zelf hun hui- zen bouwen zonder veel ambtelijk overleg, en nu barst het van de no- tarislandhuizen met pilaren en elektrische rolluiken. Er staat ook een houten ranch, plus hyperduur- zame architectenstaaltjes, alles doorsneden door die machtig vrije Almeerse busbanen. Plus negen tiny huisjes, op proef. ‘Dit is waar we naar verlangen’, zegt Hennie: ‘meer vrijheid’. Alles in Nederland is gemaakt zoals het hoort, zegt ze: huizen voor mensen met een baan en een gezin en een auto. ‘Alles is bedacht: zo werk je, zo leef je. Veel mensen denken niet eens meer na over de mogelijkhe- den. We zijn allemaal consumen- ten geworden. Er is weinig inge- richt voor een- en tweepersoons- huishoudens, voor samengestelde gezinnen. Voor mensen die iets an- ders willen.’ Het kleine wikkelhuis geeft haar ook de mogelijkheid ‘te ontspullen’. De zolder van haar dure koophuis stond uiteindelijk ook alleen maar vol met ‘uitgestelde beslissingen’. Vrijheid! Maar dan begint Hennie over wat er allemaal nodig is, waar je aan moet voldoen, welke ambtelijke lij- nen naar ambtelijke rotondes lo- pen en weer terug voordat je met al je idealisme permanent bewoner kunt zijn van een klein huisje. Het was een dagtaak, zelfs in een vrijha- ven als deze, om zich er op papier permanent te vestigen met be- drijfje (Moedige Marketing) en al. Vergunningen. Nutsvoorzienin- gen. ‘Dit huis heeft de geest van vrij- heid. Maar echte vrijheid is het na- tuurlijk niet.’ Zeewolde, Lelystad, Emmeloord, Dronten – het enthousiasme over kleine huisjes waait vanuit Almere de hele polder door. Maar Hennie zegt: waar moeten ze komen? ‘Er is geen grond, alles is verkocht en te gelde gemaakt. Alles in Nederland is dichtgetimmerd, en wordt uitge- drukt in geld en vergunningen.’ Gedogen, dat gaat nog net in Ne- derland, en af en toe een sexy alinea in een woonvisie voor de vorm.
Transcript of DE VOLKSKRANT WOENSDAG 17 JANUARI 2018 Groningse … · 2019. 10. 29. · en diversiteit’....
23DE VOLKSKRANT WOENSDAG 17 JANUARI 2018
Opinie&Debat
De grondwetswijziging is een belangrijke horde, maarhet parcours naar de gekozen burgemeester blijft lastig.
Dertien jaar na de mislukte poging om de benoem-de burgemeester uit de grondwet te halen, staathet onderwerp, een evergreen sinds 1966, opnieuw op de agenda. Het schrappen uit de
grondwet van de benoeming is een belangrijke fase in hetparcours dat uiteindelijk moet leiden tot de gekozen bur-gemeester. De etappe van deze week is de ‘tweede lezing’in de Tweede Kamer, die inhoudt dat een tweederdemeer-derheid vereist is. Hetzelfde geldt straks voor de senaat. Naar het zich laat aanzien gaat het dit keer eindelijk luk-
ken om de vereiste grondwetswijziging te realiseren. Maarbij gebrek aan eensgezindheid over de vraag wie de burge-meester mag kiezen (de kiezers of de leden van de
gemeenteraad) en hoe de verhouding tussen de gekozenburgemeester en de gemeenteraad moet worden gere-geld, is er nog een hoop duw- en trekwerk te verwachten.Tweederde van de kiezers is al een halve eeuw voor een
rechtstreeks gekozen burgemeester, die daarmee een democratisch gelegitimeerd mandaat krijgt voor zijn ofhaar programma. Deze variant biedt de beste garantievoor meer betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur, maar vereist ook een delicate afweging tussen decompetenties van B&W en de raad. De meeste burgemeesters zelf en veel politieke partijen
zijn echter tegen deze scherpste variant. Zij willen zo dichtmogelijk bij de huidige situatie blijven, waarbij de ge-meenteraad (die nu de kandidaat voordraagt) de burge-meester kiest. Deze indirecte variant is moeilijk aan hetontvoogde kiezersvolk te verkopen, maar dreigt wel in leven te worden gehouden door aan te dringen op de be-kende vertragingstactiek van ‘nader onderzoek’. Om de vaart erin te houden zou minister Ollongren van
Binnenlandse Zaken het ‘Franse model’ in overwegingmoeten nemen. Hierin zijn de lijsttrekkers van de partijendie aan raadsverkiezingen deelnemen tevens de kandida-ten voor het burgemeesterschap. De grootste partij (ofcombinatie van partijen op één lijst) levert voor vier jaarde burgemeester, die vervolgens de wethouders aanstelt.Zo krijgt de lokale democratie zonder grote verbouwingtoch de politieke zuurstof die nu zo node gemist wordt.
Hans Wansink
Vraag: waarom zijn vrou-wen in Boekarest zo voor-zichtig met achteruit par-keren? Antwoord: omdatze weten dat ‘wel 30 centi-meter’ in werkelijkheidminder dan de helft is.Voor lezers die dezegrap Stekel-onwaar-dig vinden: hij is (a)gemunt door vrouwen inBoekarest en (b) lokaalpopulair omdat hij ietsonthult over mannen inBoekarest. Ook buitenBoekarest zie je bij man-nen die typische neigingzichzelf extra centimeters
toe te kennen. Berlusconien Sarkozy stonden vaakop plateauzolen voor demeetlat. Deze maandbleek dat mannen zelfs in
de ruimte bluffen. Dekorte Japanse astro-naut Norishige Kanaikwam in december
aan in het ruimtesta-tion ISS. Op 9 januari
twitterde hij dat hij daar al9 centimeter is gegroeid.Hij heeft zich nu moetenverontschuldigen: hijgroeide maar 2 centime-ter, minder dan een kwart.
Olaf Tempelman
STEKEL
Minder dan de helft
Politieke klasse huiverigvoor rechtstreeks kiezen
Burgemeester kiezen
Kleine huisjes
W ethouders met groteplannen willen kleinehuisjes. Het is de trendvan het moment. Dus
komen er tiny houses op de Drentseleegten van Hoogeveen, in de eeu-wige ruimte van Flevoland, en on-der de eindeloze luchten van DenHelder. Een klein huisje is supersexy en
maximaal 50m2. Minder huis, meerleven is de slogan. Overgewaaid uitAmerika waar veel mensen wonenin tiny houses, ook al hadden ze hetgraag groter gehad.Hoogeveen ziet ‘kansen’ aan de
Griendtseveenweg. In Den Helderligt de ‘focus’ op ‘eenvoudig en mi-lieubewust leven’ en, uiteraard, op‘vrijheid’. Een woonwijk met kleinehuisjes is er onderdeel van de ‘ma-gic mix’ die Den Helder voorstaatmet z’n ‘uitdagende en inspire-rende innovatiekalender’. In dewoonvisie van Zeist vallen ze onderhet kopje ‘flexibiliteit, creativiteiten diversiteit’. Nissewaard ziet eenkans voor twintigers die ondanksde gemeentelijke woonvisie geenhuis kunnen betalen, en is onver-wijld een ‘focusgroep’ begonnen.Iedereen een tiny house, in het
land waar het permanent bewonenvan caravans, trailers, chalets, botenen andere campingonderkomenste vuur en te zwaard wordt bestre-den. ‘Wie in overtreding is kan uitde woning worden gezet of eendwangsom tegemoet zien’, meldtdreigend de afdeling Veiligheid,Vergunningen en Handhaving vanDen Helder. En Amsterdam ont-mantelt de creatieve krakersge-meenschap van het ADM-terrein,een plek in de rokende havens waarze al jaren duurzaam wonen in tinyhouses en oude tramstellen. Dieverhuizen maar naar Almere Oos-terwold. Daarover is inmiddels‘ambtelijk overleg’ geweest. Het ene goedkope wonen is het
andere niet. Arme mensen in eentiny house op een camping zijn eenmaatschappelijk probleem, sexyhipsters in een duurzame caravaneen aanwinst. Vrijheid, leuk, maarwel binnen de beleidslijnen.Ter bestrijding van mijn opflak-
kerende cynisme klop ik aan bijHennie Tibben, die een prachtigtiny house bewoont en daar over-duidelijk gelukkig is. Het is een‘wikkelhuis’ van kartonnen muren,afgezet met hout. Veertig vierkantemeter, maar de ruimte voelt groter,warm als de buik van een schip.Haar persoonlijke ontwikkeling
maakt ze duidelijk aan de hand vanhaar veranderde stemgedrag: ‘VVD-D66-GroenLinks-Partij voor de Die-ren’. Ze stamt uit de marketing ensales ‘op strategisch niveau’ in ‘le-vensmiddelenland’, een wereld‘waarin alles maakbaar lijkt’. Ze hadzoals het hoort een koophuis meteen hypotheek totdat ze zichzelf‘niet meer kon motiveren om geldte verdienen voor een huis’. Henniebesloot ‘tijd en geld te herverdelen’,
Het wikkelhuis.
Kleine huisjes in het Homerus-kwartier.
Hennie Tibben in haar tiny house.
COLUMN IN ALMERE
Het Homeruskwartieris sowieso de leuksteplek van Nederland,omdat je er ziet hoeNederlanders willenwonen
Iedereen een tiny house, maar in caravans mag je niet wonen
Groningse student Jasper Been: Een campus in Yantai is de verkeerde
vorm van internationalisering P25
COMMENTAAR
Meer opinie? Lees het Opinieblog op Volkskrant.nl
Toine [email protected]
verkocht haar huis en kwam hierterecht.Midden in het Homeruskwartier
is een landje vrijgemaakt voorkleine huisjes; het doet denken aaneen verzamelplaats voor huifkar-ren en Hennie is er de enige perma-nente bewoner, wat haar meteeneen soort van burgemeester maakt.Het Homeruskwartier is sowieso deleukste plek van Nederland, omdatje er ziet hoe Nederlanders willenwonen. Ze mogen er zelf hun hui-zen bouwen zonder veel ambtelijkoverleg, en nu barst het van de no-tarislandhuizen met pilaren enelektrische rolluiken. Er staat ookeen houten ranch, plus hyperduur-zame architectenstaaltjes, allesdoorsneden door die machtig vrijeAlmeerse busbanen.Plus negen tiny huisjes, op proef.‘Dit is waar we naar verlangen’,
zegt Hennie: ‘meer vrijheid’. Allesin Nederland is gemaakt zoals hethoort, zegt ze: huizen voor mensenmet een baan en een gezin en eenauto. ‘Alles is bedacht: zo werk je, zoleef je. Veel mensen denken nieteens meer na over de mogelijkhe-den. We zijn allemaal consumen-ten geworden. Er is weinig inge-richt voor een- en tweepersoons-huishoudens, voor samengesteldegezinnen. Voor mensen die iets an-ders willen.’ Het kleine wikkelhuis geeft haar
ook de mogelijkheid ‘te ontspullen’.De zolder van haar dure koophuisstond uiteindelijk ook alleen maarvol met ‘uitgestelde beslissingen’. Vrijheid!Maar dan begint Hennie over wat
er allemaal nodig is, waar je aanmoet voldoen, welke ambtelijke lij-nen naar ambtelijke rotondes lo-pen en weer terug voordat je met alje idealisme permanent bewonerkunt zijn van een klein huisje. Hetwas een dagtaak, zelfs in een vrijha-ven als deze, om zich er op papierpermanent te vestigen met be-drijfje (Moedige Marketing) en al.Vergunningen. Nutsvoorzienin-gen. ‘Dit huis heeft de geest van vrij-heid. Maar echte vrijheid is het na-tuurlijk niet.’ Zeewolde, Lelystad, Emmeloord,
Dronten – het enthousiasme overkleine huisjes waait vanuit Almerede hele polder door. Maar Henniezegt: waar moeten ze komen? ‘Er isgeen grond, alles is verkocht en tegelde gemaakt. Alles in Nederlandis dichtgetimmerd, en wordt uitge-drukt in geld en vergunningen.’Gedogen, dat gaat nog net in Ne-
derland, en af en toe een sexy alineain een woonvisie voor de vorm.
