Februari 2013

2

Diensten in de Evangelisch-Lutherse kerk, Datum/Dag Voorganger Lezingen Ouderling/

Organist 3 februari Sexagesima

ds. Chica van Dam

Joël 2: 12-21 of Genesis 1: 9-13 II Kor.11: 19-12: 9 / Lucas 8:4-15

Gerrit Bril / Gea Hoven

10 februari Quinquagesima

prof. dr. Markus Matthias

Jesaja 38: 1-6 I Kor. 13 Lucas 18: 31-43

Saskia Post / Gea Hoven

17 februari Invocavit

ds. Erwin de Fouw

Jesaja 58: 1-9 II Kor. 6: 1-10 Matteüs 4: 1-11

Lolke Folkertsma / Gea Hoven

24 februari Reminiscere

ds. Erwin de Fouw

Exod. 24: 12-18 I Tess. 4: 1-7 Matt.15: 21-28

Michiel Verhagen / Gea Hoven

3 maart Oculi

ds. Erwin de Fouw

Exod. 34: 1-10

Efeziërs 5: 1-9

Lucas 11: 14-28

Marjolein Schuit / Gea Hoven

BIJ DE EREDIENSTEN anaf zondag Septuagesima volgen wij het Lutherse leesrooster. Meer informatie over de herkomst van dit leesrooster vindt u in het Luthers

Dagboek, op pagina 6. Op zondag Quinquagesima, 10 februari, gaat professor Markus Matthias voor. Hij is hoogleraar Lutherana aan de Protestantse Theologische Universiteit (PTHU). Hij werkt aan de Amsterdamse afdeling van de PTHU, aan de Vrije Universiteit en houdt zich met name bezig met de geschiedenis van het lutheranisme. Matthias schreef voor het Luthers Dagboek een interessant artikel over Luther en het Oude Testament. U vindt het op de pagina’s 7 tot en met 10 van het dagboek. Wij laten professor Matthias vrij in zijn tekstkeuze.

V

3

Koestraat 2, Zwolle. Aanvang 10.00 uur Oppas

0-4 jr

Nevendienst

4 -10 jr

Andere informatie Elke zondag is er koffie/thee/limonade na de dienst!

Susanne Karin

Christa Els

1e collecte: KIA Werelddiaconaat 2e collecte: Onderhoudsfonds ELGZ

Beitske Annemarie

Jeanine Sammie/ Carolien

1e collecte: Lutherse Vakantie SLOA 2e collecte: ELGZ

Chantal Jennifer

Esmeralda Christa

1e collecte: LWF Augusta Ziekenhuis 2e collecte: ELGZ

Karin Rinske Emma

Saskia Els

1e collecte: Zonnesteen 2e collecte: ELGZ Na de dienst: wereldwinkelverkoop

Susanne Rienke

Sipco Petra

1e collecte: ORA 2e collecte: Jeugdwerk ELGZ Viering Heilig Avondmaal

Op 17 februari begint met zondag Invocavit de Veertigdagentijd. Wij zien dan hoe de weg van Jezus aanvangt vanuit de woestijn, met alle verstilling en verzoeking van dien. Het roept de vraag op: hoe gaan wij de weg van navolging, temidden van alles wat (ons geloof in) God en Christus lijkt te weerspreken? Op 24 februari, zondag Reminiscere, staat het gesprek tussen Jezus en een Kanaänitische vrouw centraal. Het leert ons iets over de volgorde van de gave van het heil, zoals het ook in Jezus aan de wereld geschiedt: eerst de Joden, dan de anderen. Maar uiteindelijk is de blijde boodschap zo dus voor allen bedoeld. Op 3 maart, zondag Oculi, gaat het over de kracht waarmee Jezus, die zelf dus eerder door de duivel op de proef werd gesteld, demonen uitdrijft. Hij wordt weliswaar een instrument in Gods hand, maar wijst toch ook weer van zich af. Het Woord houdt bij hem de voorrang boven alles: “Gelukkiger zijn zij, die naar het woord van God luisteren en ernaar leven.” Laten wij dat steeds bedenken in onze eigen weg van geloof. Op deze zondag vieren wij het Heilig Avondmaal.

Erwin de Fouw

4

UIT DE GEMEENTE Ingeschreven als dooplid: David Oosten en Annette Schaak (gedoopt op 13 januari 2013). Mevrouw J.A. van Kooten, Hazelaarlaan 31, 8024 XA Zwolle.

BESTE VRIENDEN, andaag kreeg ik tot mijn grote vreugde een bos bloemen uit de kerk thuis bezorgd. Dit deed mij heel veel goed.

Afgelopen 20 december 2012 is mijn oom, na een tijd ziek te zijn geweest, overleden. Hij was een bijzondere oom voor mij. Hij was solo-acteur en heeft veel opgetreden in zijn eigen huis. Dat heette dan: Theater thuis en hij was op zo’n avond parkeermeester, kassier, cateraar en acteur. Hij gaf voorstellingen in zijn eigen huis en dat werd door iedereen zeer gewaardeerd. Gelukkig heb ik nog goede herinneringen aan hem en daarom was ik blij en verrast toen ik de bloemen vandaag mocht ontvangen. Dit had ik niet verwacht, maar ik ben er heel erg blij mee. Het is zo fijn, dat je in zo’n periode even een gebaar uit de kerk krijgt. Ik waardeer dit bijzonder, en ben u allen heel dankbaar hiervoor. Met vriendelijke groeten, Tobie de Bordes

VOORAANKONDIGING ONTMOETINGSMIDDAG wordt van harte uitgenodigd voor een ontmoetingsbijeenkomst in de Veertigdagentijd op vrijdag 15 maart. Vanaf half drie bent u welkom in het

gemeentecentrum. Over het thema van deze middag kunt u meer lezen in de Flambouw van maart 2013. U kunt zich alvast opgeven bij: Janke Geertsma: tel. 038 4609836/ geertsmajanke@gmail.com of Marga Konings: tel. 0341 258969/ margakonings@kpnmail.nl. Ook kunt u aangeven of u vervoer nodig hebt. Namens de bezoekgroep, Janke Geertsma

OPEN ZATERDAGOCHTEND p 2 maart verzorgt Henk Haverkamp een schilderworkshop rondom het thema ‘Veertigdagentijd en Pasen’. Natuurlijk

bent u ook welkom om gewoon een kopje koffie te drinken. Aanvang: 9.30 uur in het gemeentecentrum. Nadere informatie kunt opvragen bij Henk Haverkamp: hennyhenk20@kpnmail.nl of tel. 0529 434119.

V

U

O

5

NAVOLGING NU n maart wordt de tweede avond gehouden over hoe het geloof ons richting kan geven in het leven

van alledag. We gaan met elkaar in gesprek over wat het evangelie van ons vraagt in relatie tot belangrijke vragen in de samenleving, de kerk en ons eigen leven. Op 7 maart gaat het erover wat de kerk kan betekenen voor mensen die te kampen hebben met psychisch lijden. Te gast is in elk geval Timon den Boer, psychiater en lid van onze gemeente. De avond begint om 19.30 uur en wordt gehouden in het gemeentecentrum.

GESPREKSGROEP OP DE OCHTEND p twee donderdagen en een dinsdag in februari en maart vindt een serie gespreksochtenden plaats, van 10.00 tot 12.00 uur in het gemeentecentrum.

Wilt u er bij zijn, dan graag even opgeven bij ds. Erwin de Fouw. Donderdag 7 februari: Zorg rond het levenseinde: Etje Verhagen vertelt vanuit haar werk als palliatief consulent. Dinsdag 26 februari: Zelfcompassie, liefdevol omgaan met jezelf: hoe kijken we daarnaar vanuit het geloof en hoe ga je goed met jezelf om? Donderdag 14 maart: Visies op ouder worden: oud en wijs, oud en afgeschreven, oud en der dagen zat, oud en eerbiedwaardig? Hoe kijken we hiernaar en wat verwacht de maatschappij van senioren?

VOORBEREIDING VESPERS IN DE GOEDE WEEK p de volgende data zullen de vespers in de Goede Week worden voorbereid: 20 februari (in de vorige Flambouw stond per abuis: 20 januari), 6 maart en

19 maart, vanaf 19.30 uur in het gemeentecentrum. We bespreken de thematiek, de lezingen en kiezen de liederen. Wie wil meedoen, wordt verzocht zich op te geven bij Erwin de Fouw.

GAST ZIJN IN EEN KLOOSTER n het najaar hopen we met een groep belangstellenden uit onze gemeente een weekend als gast te verblijven in een klooster. U kunt hierover meer lezen in

de Flambouw van januari. We willen graag inventariseren wie belangstelling heeft voor het retraiteweekend in het najaar. In een volgende Flambouw zal bekend gemaakt worden in welk klooster we verblijven. Carolien Riemersma, mede namens Gilbert den Hartog, Etje Verhagen en Erwin de Fouw

I

O

O

I

6

GROTE SCHOONMAAK: KOM OOK HELPEN!

raditioneel krijgt onze kerk vlak vóór Pasen een grote schoonmaakbeurt.

Heb je even tijd, kom ons dan gezellig helpen. Vele handen maken licht werk. En er is altijd koffie met gebak. De Schoonmaakdag zal plaatsvinden

op zaterdag 23 maart 2013

(vanaf 9.00 uur ’s ochtends) en niet zoals eerder in een rooster aangegeven: 29 maart.

UIT DE KERKENRAAD ort verslag kerkenraadvergadering 10 januari 2013

De kerkenraad heeft voor het eerst in de nieuwe samenstelling en voor het eerst op donderdag vergaderd. Alle nieuwe ambtsdragers konden aanwezig zijn; van de zittende leden waren Michiel Verhagen en Erwin de Fouw verhinderd. We hebben vergaderd in een goede sfeer en zoals altijd de nodige zaken gedaan. Op verzoek van de voorzitter hebben wij allen aan het einde van de vergadering spontaan geantwoord op de vraag, wat voor ieder van ons de drie belangrijkste dingen zijn in de gemeente. Daarbij gaat het zowel om zaken die we waardevol vinden om te koesteren, maar ook om dingen waar we iets willen proberen te veranderen. Via de verslagen van de kerkenraad zullen we u op de hoogte houden van wat wij ‘agenderen’, oftewel behandelen. Voor de korte termijn geldt, dat wij er naar streven om het Beleidsplan 2012-2015 in definitieve vorm aan de gemeente voor te leggen op de jaarlijkse gemeenteavond van april.

De technische kant van de ledenadministratie is medio januari overgenomen door Cor Noorda; Chica van Dam blijft vanwege haar kennis van de gemeente inhoudelijk betrokken bij de ledenadministratie. Als er onduidelijke correspondentie binnenkomt, al dan niet via de landelijke ledenadministratie, zal zij uitzoeken hoe het precies zit. De kerkenraad is – met Chica van Dam – blij dat Cor Noorda een belangrijk deel van de ledenadministratie op zich wil nemen.

De kerkenraad heeft een gift van € 500,- ontvangen voor de aanschaf van een piano.

T

K

7

Dit jaar wordt een plan gemaakt voor (groot) onderhoud aan het orgel; daarbij is vanuit de kerkenraad naast de kerkrentmeester financiën ook betrokken Jan Grisnich in zijn functie als orgelbouwer.

De kerkenraad heeft kort teruggeblikt op de diensten rondom Kerst en naast grote waardering ook enkele aandachtspunten meegegeven voor de leiding van de kindernevendienst.

De kerkenraad heeft beraadslaagd (‘geconsidereerd’) over een aantal voorstellen tot wijziging van de kerkorde. Dergelijke wijzigingen worden voorlopig vastgesteld door de Synode van de PKN en komen daarna naar de plaatselijke gemeenten voor reactie. Onze reactie wordt via onze vertegenwoordigers ingebracht in de classis Zwolle. Vanuit de classis gaat advies naar de Synode, die uiteindelijk de gewijzigde bepalingen van de Kerkorde vaststelt. Ditmaal stonden onderwerpen op de agenda over de pensioengerechtigde leeftijd van predikanten, het voeren van jaargesprekken met predikanten, een regeling voor het tuchtrecht van geschorste predikanten en afspraken over de verhouding tot resp. samenwerking van migrantengemeenten met de Protestantse Kerk in Nederland.

De kerkenraad constateert dat er geen vertegenwoordiger van onze gemeente is om Madzy van der Kooij op te volgen in het Podium van Kerken in Zwolle. Dit zal worden meegedeeld aan het Podium. Wij blijven wel op de hoogte van de ontwikkelingen via agenda’s en verslagen; in voorkomende gevallen kunnen wij ook onze inbreng leveren.

De kerkenraad zal via de jeugdouderling en de leiding van de kindernevendienst nadere praktische afspraken maken met De Zonnesteen over het gebruik van de ruimtes op zondag en het netjes achterlaten daarvan. Uitgangspunt is dat bij het over en weer gebruiken van elkaars ruimtes de gebruiker ervoor zorgt dat eventuele rommel tijdig wordt opgeruimd.

De kerkenraad zal publiciteit geven aan het toneelstuk ‘As I Left My Father’s House’ dat via SLAG naar Zwolle wordt gehaald. De voorstelling zal plaatsvinden op zondag 2 juni op een nader te bepalen plaats in Zwolle. De kerkenraad staat van harte achter dit project. Op een later moment wordt besloten of wij als gemeente ook een financiële bijdrage in de kosten van het project verlenen.

Lolke Folkertsma, secretaris ELG Zwolle

8

BERICHTEN VANUIT DE DIACONIE

BESTELLING HUISPAASKAARSEN UITERLIJK 17 FEBRUARI Binnenkort gaat de diaconie weer naar de Kaarsenfabriek aan de Morsestraat om een mooie Paaskaars te kiezen voor onze kerk. Dit jaar valt Pasen vroeg en dus moeten we er op tijd bij zijn om de bestelling door te geven. Dat geldt ook voor de Huispaaskaarsen. In het gemeentecentrum wordt weer een bestellijst opgehangen waar u aan kunt kruisen welke Huispaaskaars u wilt bestellen. Dat kan uiterlijk tot zondag 17 februari. Op de lijst zullen we nog aangeven welke keus er is gemaakt wat betreft de Paaskaars in de kerk. U kunt daar dan eventueel uw keus op afstemmen. Verdere informatie op de website van de kaarsenfabriek: www.vnk-kaarsen.nl . KERKBALANS DIACONIE (RECTIFICATIE) In de tekst over Kerkbalans in de vorige Flambouw staat een storende fout. Er staat: “De jaarlijkse bijdrage voor de diaconie (via Kerkbalans) vervangt vanaf nu de gebruikelijke zes collectes voor de diaconale kas. (…). Mocht aan de hand van de toezeggingen bij Kerkbalans blijken dat de diaconie relatief slecht ‘scoort’, dan zal het beleid moeten worden bijgesteld. Vooralsnog gaan we er van uit dat dit nodig zal zijn.” Dit moet natuurlijk zijn: Vooralsnog gaan we er van uit dat dit niet nodig zal zijn. Jan Grisnich DIACONALE COLLECTEN KIA Werelddiaconaat De opbrengst van de diaconale collecte op zondag 3 februari is bestemd voor Kerk in Actie Werelddiaconaat: Het thema is Water, bron van Leven. Centraal staat Mozambique, een van de armste landen ter wereld. Toegang tot schoon drinkwater is er een groot probleem. De Kerk van Mozambique probeert hier heel praktisch verbetering in te brengen. Op de theologieopleiding in Ricatla, die via Kerk in Actie wordt ondersteund, leren studenten niet alleen over theologische onderwerpen, maar ook over gezondheid en hygiëne. Ze leren hoe belangrijk schoon drinkwater is en hoe ze kunnen zorgen voor de installatie van ’touwpompen’. De nieuw ontwikkelde touwpompen zijn veel schoner en lichter in gebruik dan de huidige open putten en kunnen

9

gemakkelijk worden gebruikt voor irrigatie. Kerk in Actie leert lokale vaklieden hoe ze dat zelf kunnen doen en betrekt theologiestudenten hierbij. Dat is belangrijk voor de organisatie en bewustwording van de bevolking. Een waterpomp kost 250 euro en geeft maar liefst vijftig mensen toegang tot schoon water. Lutherse vakantie SLOA De diaconie collecteert op zondag 10 februari voor het fonds van de SLOA (Stichting Lutherse Ontspannings Activiteiten). De SLOA financiert al jaren allerlei activiteiten die het mogelijk maken dat mensen die dat niet kunnen betalen, op vakantie kunnen. Ook in onze gemeente werkt de diaconie intensief samen met de SLOA. De service gaat veel verder dan ondersteuning met geld. Gevraagd en ongevraagd wordt onze diaconie terzijde gestaan met praktische dienstverlening en adviezen. Dat gaat soms heel ver. Wij zijn hun daar zeer erkentelijk voor. Daarnaast is er het jaarlijkse uitje voor ouderen, dat mede mogelijk is met geld uit dit fonds. Een Luthers fonds dat het verdient om te blijven bestaan! Van harte aanbevolen dus. Meer info: http://sloavakantie.nl LWF Augusta Ziekenhuis Op zondag 17 februari is er een diaconale collecte voor het Augusta Victoria Ziekenhuis in Jeruzalem. Dit ziekenhuis wordt beheerd door de Lutherse Wereld Federatie. Dit ziekenhuis is opgericht na de oorlog van 1948. De eerste twee jaar was het ziekenhuis onder het beheer van het Internationale Comité van het Rode Kruis, vervolgens kwam het onder eigendom en beheer van LWF. Het Augusta ziekenhuis wil zorg bieden aan alle bewoners, ongeacht ras, religie, nationaliteit, geslacht, of het vermogen om te betalen. De meerderheid van de patiënten bestaat uit verwijzingen van de Palestijnse Autoriteit en de VN hulporganisatie voor de Palestijnen. Het Augusta ziekenhuis biedt een groot aantal gespecialiseerde diensten die niet gemakkelijk toegankelijk of beschikbaar zijn in andere ziekenhuizen in de bezette Palestijnse gebieden. Een groot deel van de behandeling door het ziekenhuis is liefdadigheidszorg. Dit is alleen mogelijk door de donaties en steun van kerken, organisaties en individuen. De Zonnesteen De opbrengst van diaconale collecte op zondag 24 februari is bestemd voor de Zonnesteen, gevestigd in ons pand aan de Koestraat. Het inloophuis is er voor mensen die met kanker te maken hebben. Het heeft een steeds duidelijker plek in de samenleving verworven. Kanker is vaak een ziekte die je overkomt en waarbij je je geen raad weet wat je aan moet met je leven. Hulp en praten met lotgenoten kan dan een verademing zijn. Vele mensen maken inmiddels gebruik van de mogelijkheden voor lotgenotencontact of doen mee aan activiteiten die helpen door de moeilijke levensfase heen te komen. Stichting De Zonnesteen blijft bij gebrek aan subsidiemogelijkheden volledig afhankelijk van giften en sponsoring. Uw bijdrage wordt dan ook zeer gewaardeerd.

10

ORA Op zondag 3 maart collecteert de diaconie voor de Stichting ORA. Het Ora is een afgeleide van ‘Ora et Labora’. Men probeert met name het Labora in de praktijk te brengen. Stichting ORA is een interkerkelijke hulporganisatie. ORA ondersteunt initiatieven in 20 landen in Azië, Afrika en Oost-Europa. ORA werkt nauw samen met lokale kerken en lokale organisaties. Gebieden waar rampen plaatsvinden, probeert men zoveel mogelijk te benaderen vanuit samenwerking met kerken. De nadruk bij de hulpverlening ligt op het ondersteunen van kerkelijke gemeenten, die georganiseerd met zoveel mogelijk vrijwilligers de getroffen gebieden bezoeken. ORA voorziet hen van de nodige middelen om overlevende geloofsgenoten en andere overlevenden te helpen met eerste levensbehoeften als voedsel, schoon drinkwater, dekens en een noodonderkomen. Jeugdwerk eigen gemeente De 2e collecte op zondag 3 maart is bestemd voor het Jeugdwerk in onze eigen gemeente.

HET GROENE GELOOF isschien heeft u in Trouw van de afgelopen weken het debat gevolgd over ‘het groene geloof’.

Duurzaamheid is voor velen een nieuwe religie geworden, of men nu reeds godsdienstig was of niet. Ook in de kerken is duurzaamheid steeds meer een thema, dat terugkeert in de preek, de kerkdienst en in het beleid. Het bracht mij ertoe om weer eens te kijken, naar wat ik eerder bij de Duitse theologe Dorothée Sölle (1929-2003) heb gelezen. Zij probeerde, zeker in de laatste werken die zij schreef, een verbinding te leggen tussen ecologisch denken en bijbels denken. Als altijd was zij daarbij zeer kritisch ten opzichte van hoe de kerken hebben gesproken en gehandeld en nog altijd spreken en handelen op het punt van het rentmeesterschap. In haar latere werk (zoals ‘De hemel aarden – Een ecofeministische benadering van de Bijbel’, 1996 München en Baarn) verwijt Sölle de christelijke klassieke theologie eraan heeft bijgedragen, dat de mens op aarde vervreemd en vereenzaamd is geraakt en dat er sprake is van een ecologische catastrofe. Dit komt mede door de enorme tegenstelling die de theologie altijd heeft gezien tussen mens en God. Als God ‘ganz anders’ is, dan heerst Hij over aarde en wordt die aarde vervolgens voor de mensen een plek van louter feiten. De wereld wordt profaan en de mens gebruikt/misbruikt de aarde, zonder haar heiligheid nog recht te doen. Sölle vond, dat de christelijke theologie het tij moet proberen te keren door op zoek te gaan naar bevrijdende elementen in het religieuze erfgoed (het christelijke erfgoed, maar ook ander religieus erfgoed, zoals de wijsheid van

M

11

de oorspronkelijke bevolking van Noord- en Zuid Amerika). Haar eigen inspiratie haalde Sölle met name uit de bevrijdingstheologie en de feministische theologie. Zij vindt, dat we iedere theologie de vraag moeten stellen of zij wel oog heeft voor de biologische en sociale werkelijkheid waarin mensen leven. Op basis hiervan komt Sölle tot een theologie van de schepping, waarin mensen medescheppers van God worden genoemd. Daarbij is voorondersteld dat de oorspronkelijke schepping onvoltooid is. Toen God zei: “het is zeer goed”, betekende dat niet: het kan niet beter… Christelijk geloof is geen deïsme, met een God als klokkenmaker die met een slinger de schepping in gang heeft gezet, waarna de werkelijkheid zich min of meer vanzelf ontrolt. De schepping is een voortgaand proces en de mens heeft eraan deel. Daarvan wordt God overigens niet minder God, aldus Sölle. God wordt juist meer God als mensen hun eigen creatieve krachten gebruiken. Gods scheppingskracht is niet exclusief aan Hem voorbehouden. Hij deelt die scheppingskracht met ons. Sterker nog: God heeft mensen nodig, om het scheppingsproces verder te laten gaan. Met Carter Heyward spreekt Sölle van God als ‘kracht tot relatie’. Bijbels verbindt zij het met het begrip ‘heilig’, dat in de bijbel zowel voor God als mensen wordt gebruikt. Als mens deelhebben aan de schepping, in zowel sociale als meer ecologische zin, is dus ‘Imitatio Dei’. Sölle vindt dat vooral de protestantse traditie de mens die mogelijkheid tot rechtvaardig handelen ontzegt. Ze spreekt veel te pessimistisch over de mens en legt zich neer bij de onveranderbaarheid van de wereld en de zondigheid van de mensen, waar alleen iets buiten hem – God – hem van kan bevrijden. Daartegenover houdt Sölle een pleidooi voor een visie op leven en werken, die wortelt in de joods-christelijke idee van het geschapen zijn naar Gods beeld. Uit haar scheppingstheologie en de bijbehorende antropologie (mens is medeschepper) ontwikkelt ze een theologie van de arbeid, die vooral vraagt naar de effecten van onze Westerse politiek ten aanzien van industrie en grondstofgebruik op de bevolking van de Derde Wereld. Er is alleen verzoening met de natuur mogelijk, als er ook – en gelijktijdig – verzoening met de armen is. Die verzoening is nodig, want hoe het rijke Westen nu omgaat met de arme delen van de wereld komt neer op een oorlog tegen de armen, die dagelijks aan zeer veel mensen het leven kost. Volgens Sölle moet er voorrang gegeven worden aan (zinvolle) arbeid boven kapitaal: mensen moet weer door landbouw hun brood kunnen verdienen. Goede arbeid is concreet en richt zich op het vervullen van menselijke levensbehoeften. We moeten ook in het Westen weer voortdurend de vragen stellen naar: wat willen we produceren? Wat hebben we echt nodig? Welke sociaal-politieke betekenis kunnen we toekennen aan onze arbeid? Daarom hekelt Sölle de globalisering, die alleen ten goede kan komen aan de Eerste wereld en prijst de zelfvoorzienende economie van de armen, die veel minder roofbouw pleegt op de natuurlijke voorraden. Erwin de Fouw

12

WETENSWAARDIGHEDEN ELGZ (10): NIPPEN UIT KOMMEN Ons gemeentelid E.W. Bartels heeft een grote verzameling over de geschiedenis van onze gemeente. Hij heeft speciaal voor de Flambouw enkele interessante wetenswaardigheden opgetekend.

e gemeente bezit een tiental tinnen kommen. Deze kommen werden vroeger (tot kort voor de oorlog) gebruikt door de toen bestaande ‘grote kerkenraad’.

Nee, niet als asbakken, maar om na de vergadering er brandewijn uit te nippen/drinken. Men moet niet denken dat het hele orgiën waren. Volgens de beschrijvingen werd er ongeveer een bodempje ingeschonken, te vergelijken met een borrelglaasje. Ik vermoed dat daarmee aan het einde van de vergaderingen de verhitte gemoederen werden ‘geblust’. In sommige kommen staan nog de namen van de gebruiker(s) gekrast. Ieder had zo z’n eigen kom.

LUTHERSE SCHAAKDAG 2013 OP HOEKELUM p zaterdag 23 maart 2013 zal voor de

negende keer de Lutherse Schaakdag worden gehou-den in het Koetshuis van Kasteel Hoekelum, Edese-weg 124 in Bennekom. Ontvangst vanaf 10.00 uur, begin om 10.30 uur, einde rond 16.00 uur. Hoofdschotel is een schaaktoernooi met korte partijen (geen snelschaak) waaraan zowel ervaren als minder ervaren schakers met plezier en kans op succes kunnen deelnemen. Voorts zal Frank Buunk (kunsthandelaar te Ede) vertellen over ‘De kunst van schaakspellen’ (met voorbeelden). De dag staat onder auspiciën van de ‘Vrienden van Hoekelum’ en wordt opnieuw geleid door Hans Mudde en Klaus Bodlaender. De deelnemersprijs (inclusief koffie, thee, drankje en lunch) bedraagt € 20, te voldoen bij aankomst. De lunch vindt in het Kasteel plaats. Opgave liefst zo snel mogelijk, maar uiterlijk 18 maart bij Klaus Bodlaender, tel. 0318 414073 of bij Hans Mudde, tel. 070 3659738, e-mail: hansmudde@planet.nl.

D

O

13

STUDIEDAG NEDERLANDSE LUTHERSE VROUWENBOND 9 maart 2013 te Utrecht: ‘Reformatie en Tolerantie’.

et bestuur van de NLVB heeft voor het jaar 2013 voor haar jaarthema besloten aan te sluiten bij de thema’s van de

Lutherdecade. Voor 2013 is dat ‘Reformatie en tolerantie’. Over het begrip ‘tolerantie’ valt veel te zeggen. Een open houding naar andersgelovigen, andersdenkenden, anderslevenden, de kennismaking met elkaar en het respectvol voeren van de dialoog kan je leven verrijken, zeker. Maar tolerantie kent wel grenzen en dat is buiten beschouwing gelaten in bijvoorbeeld de campagne die SIRE momenteel voert: ‘Tolerantie, daar knapt heel Nederland van op!’ Tolerantie is een lastig woord, dat verwarring kan scheppen. Volgens het woordenboek betekent het: “verdraagzaamheid jegens andersdenkenden”, maar dat is een vlag die de lading toch niet helemaal dekt. Tolerantie is niet hetzelfde als overal en tegen iedereen ‘ja en amen’ zeggen, als jijzelf een andere mening bent toegedaan, er andere principes op nahoudt. Tolerantie roept spanning op overal waar mensen met verschillende achtergronden en andere waarden en normen samenleven. Ook binnen kerken die zich tot dezelfde geloofstraditie rekenen, zoals de lutherse wereldkerk, hebben we met die spanning te maken. Zo zal de kerk voorlopig wel uitgedaagd blijven om toe te werken naar gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen, van hetero- en homoseksuelen, van rijken en armen. Voor de studiedag die op zaterdag 9 maart 2013, van 10.00 tot 16.00 uur, in de Evangelisch-Lutherse Kerk te Utrecht zal plaatsvinden is als gastspreekster uitgenodigd: Kathleen Ferrier. Zij is bekend vanwege haar werk voor de migrantenkerken en als CDA-politica, die zich uitsprak tegen samenwerking met de PVV van Geert Wilders. In het ochtendprogramma zal zij een inleiding verzorgen en met ons in gesprek gaan. In het middagprogramma is er de mogelijkheid om in een aantal workshops op verschillende manieren (onder andere creatief, bibliodrama, gesprek) het thema ‘tolerantie’ verder uit te diepen. De dag wordt afgesloten met een vesper. Zowel vrouwen als mannen worden van harte uitgenodigd deze dag bij te wonen. De kosten bedragen €15. Voor koffie en thee wordt gezorgd, een lunchpakketje neemt u zelf mee. U kunt zich tot uiterlijk 24 februari opgeven bij de secretaris van de NLVB, Coby Aartsen-Kraaijpoel, tel. 0575 515396, e-mail c.aartsenkraaypoel@telfort.nl

H

14

2013: DE REKENING BIJ DE ARMEN NEERGELEGD? et jaar 2012 is achter de rug. Het is 2013. De economie is nog niet goed en we krijgen nog

een aantal bezuinigingsrondes. Velen van ons zullen het merken, maar met dat al zijn we nog steeds een van de rijkste en gelukkigste landen ter wereld. Dit is wel anders bij de armen in ontwik-kelingslanden. Rijke landen, waaronder Nederland hebben drastisch bezuinigd op ontwikkelingshulp. Dat zullen duizenden, zo niet miljoenen mensen direct merken. En ze hadden al vaak bijna niets te eten, zeker als ze geen werk konden krijgen. Gelukkig is er een modern alternatief voor ontwikkelingshulp: microkrediet van Oikocredit! Oikocredit geeft mensen geen geld, maar leent hen geld zodat ze zelf hun inzet en creativiteit kunnen inzetten om een bedrijfje of handeltje op te zetten. Zo kunnen ze in hun eigen behoefte voorzien, hun kinderen te eten te geven en hen naar school sturen. De lening wordt vervolgens met rente terugbetaald. Ook dat hoort er ook bij. Oikocredit leent aan die instellingen die zich richten op de armsten en daarbij de mens op het oog hebben. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door mensen die een deel van hun spaargeld in Oikocredit uitzetten voor praktische leenhulp aan hard werkende mensen in ontwikkelingslanden. In de tijd dat u uw spaargeld niet nodig heeft, kan het zijn werk doen voor anderen. Investeren bij Oikocredit betekent: investeren in mensen! Het mosterdzaadje dat u met uw geld plant kan uitgroeien tot een grote boom die rijke vrucht draagt en mensen voedt en schaduw biedt. Dat is wat van ons als christenen verwacht mag worden en waar wij trots op mogen en kunnen zijn. Doe daarom mee met een deel van uw spaargeld. Zie www.oikocreditnederland.nl, neem contact op met het kantoor in Utrecht (tel. 030 2341069) of met ondergetekende. Oikocredit wenst u een goed 2013! Jaap Wiegers, vrijwilliger Oikocredit Nederland tel. 0570 565566/jaapwiegers@home.nl

UIT HET LATIJN Tertullianus (Quintus Septimius Florens Tertullianus, ca. 155 - ca. 230) – een schrijver met wie ik al heel lang worstel.

l in mijn gymnasiumtijd, als 17-18-jarige, heb ik de eerste stukken van zijn Apologeticum gelezen: stug Latijn, moeilijk te vatten – mijn toenmalige docent

Latijn, mgr Henning, die voor mij het grote voorbeeld werd in de klassieken, vond hem “wellicht de lastigste Latijnse auteur”. Dat Apologeticum werd dus mijn allereerste grote vertaalproject in het Esperanto (1982). Tertullianus was de allereerste christelijke auteur in het Latijn: bijna niets bestond er al in die taal, de christelijke terminologie moest hij zelf uitvinden, woorden als sacramentum, trinitas – Gods ‘drieheid’, triniteit, et cetera komen van hem.

H

A

15

Eén van zijn vele werken gaat over het verschijnsel ‘ketters’. Volgens Tertulllianus is het christelijk geloof zelf eigenlijk redelijk eenvoudig, hij probeert het kort te omschrijven – zie het citaat hieronder – maar denk eraan: zelfs wat wij de traditionele geloofsbelijdenissen noemen – Nicea et cetera – bestonden nog niet. Naar zijn idee komt met name uit de Griekse filosofie de te grote nieuwsgierigheid, de overbodige vragen – en dus ook al die ketterijen ... In veel opzichten lijken veel huidige moslims op hem: redelijk simpel geloof, vaak angst voor invloed van vrouwen, vaak angst voor vragen stellen … Eén van Tertullianus’ werken gaat ook over de verplichting dat de vrouwen sluiers dragen – toevallig? In zijn “De praescriptione haereticorum – prescriptie tegen ketters” probeert hij te bewijzen dat de ketters geen recht hebben uit de Bijbel te citeren. De Bijbel is volgens hem namelijk eigendom van de kerk. Buitenstaanders hebben er geen recht op … Karakteristiek is ook zijn uitspraak: Wat heeft Athene te maken met Jerusalem? (het symbool van de filosofie versus het symbool voor het geloof.) WIJ christenen, sinds de Christus hebben wij geen behoefte meer aan nieuwsgierigheid. Na het evangelie heeft studie geen zin meer. Mijns inziens draaft vriend Tertullianus vaak door. Toch blijft hij fascinerend. Hier dus, hoe hij voor zichzelf poogt het christelijk geloof kort te omschrijven: (De Praescriptione haereticorum) “13: - 1 De regel van het geloof – om direct bij het begin duidelijk te belijden, wat we verdedigen – is uiteraard het volgende: wij geloven, - 2 dat er absoluut maar Eén God is, niemand anders dan de Schepper van de wereld, die het universum geschapen heeft met zijn woord, dat Hij als allereerste heeft uitgezonden. - 3 Dat woord, ook wel genaamd zijn zoon, is op allerlei manieren zichtbaar geworden bij de aardsvaders (Abraham, Isaac, Jacob), is steeds weer hoorbaar geweest bij de profeten, is uiteindelijk afgedaald uit de geest van God de Vader, en uit diens kracht in de maagd Maria is het in haar schoot vlees geworden, werd geboren en leefde als Jezus de Christus. - 4 Toen predikte hij een nieuwe wet en een nieuwe belofte van het Hemelrijk, deed wonderen, werd gekruisigd, verrees ten derde dage, werd opgenomen ten hemel en nam plaats aan de rechter hand van de Vader. - 5 Hij stuurde de vertegenwoordigende kracht van de Heilige Geest om de gelovigen te leiden; hij zal komen in glorie om de heiligen mee te nemen tot genot van de vrucht van eeuwig leven en hemelse beloften en om de profanen te oordelen in het gedurige vuur, na de verrijzenis van beide groepen, nadat ze hun aardse lichaam terug ontvangen hebben. - 6 Deze regel van het geloof, die de Christus zelf – zoals wij accepteren – heeft vastgesteld, wordt bij ons niet betwijfeld tenzij via vragen, die de ketters stellen – vragen die ook ketters maken.” Gerrit Berveling

16

TAIZÉREIS omende zomer is er voor jonge mensen tussen de 16 en 30 jaar gelegenheid om een week naar Taizé te gaan. In het Franse dorpje Taizé is een

kloostergemeenschap waar vele jongeren van over de hele wereld inspiratie opdoen en elkaar ontmoeten. De bedoeling is om te gaan van zondag 7 tot en met zondag 14 juli 2013. Op zondag 17 februari is er in de Oosterkerk om 11.30 uur een informatiebijeenkomst over deze reis. Bram Visscher, student theologie in Zwolle, die zelf een jaar als vrijwilliger in Taizé is geweest, zal iets vertellen en laten zien over de bedoeling en de sfeer van Taizé. Meer inlichtingen bij Wim Hortensius, predikant van de Oosterkerk (w.hortensius@online.nl of tel. 038 4524660). Iedere jongere is van harte welkom om mee te gaan!

DEUREN GROTE KERK ÉLKE ZONDAGMIDDAG OPEN p bepaalde zondagen waren er al jaren bijzondere diensten op de zondagmiddag: Cantatediensten, Michaëlsvieringen en -vespers. In 2013 zijn

daar ook de Taizévieringen en Gaandewegdiensten bij gekomen. Met ingang van dit jaar is er elke zondag om 16.30 uur een dienst in de Grote of St. Michaëlskerk. Deze uitbreiding van diensten is een initiatief van de Protestantse Gemeente Zwolle en de Evangelisch Lutherse kerk in Zwolle. De Gaandewegdiensten (Gaandeweg verwijst naar de gezamenlijkheid van de wijkgemeenten en naar het gezamenlijke, centrale kerkblad) worden voorbereid en geleid door voorgangers en gemeenteleden uit de verschillende wijken. De Taizévieringen zijn meer algemeen meditatief van aard, terwijl in de Gaandewegdiensten nadrukkelijk wordt aangesloten bij wat speelt in de samenleving. Zo zal er in 2013 aandacht worden geschonken aan onmisbare waarden in het leven. Middels deze diensten willen wij de veelkleurigheid van de PGZ tot haar recht laten komen. Welkom! Met vriendelijke groet, Commissie Grote Kerk

DIENSTEN GROTE KERK Taizéviering, 3 februari (16.30 uur).

Gaandewegviering, 10 februari (16.30 uur), thema: ‘De 10 waarden’, liturg: ds. Iemke Epema.

Michaëlsviering 17 februari (16.30 uur), thema: ‘De naakten kleden’, liturg: Jan Jaap Stegeman.

Michaëlsvesper 24 februari (16.30 uur), liturgen: ds. Harm Bousema en Els Rademaker.

Gaandewegviering, 3 maart (16.30 uur), thema: ‘De 10 waarden’, liturg: Edward van ‘t Slot

Michaëlsviering 10 maart (16.30 uur), thema: ‘De zieken bezoeken’. Meer informatie: www.michaelsvieringen.nl

K

O

17

GEBED OM ZEGEN Wij bidden U, God, dat U ons leven wilt zegenen, dat wij leven als mensen met elkaar, dat wij elkaar steunen en helpen, dat onze woorden goed doen, dat onze daden recht doen. Wij bidden U, God, dat U het leven wilt zegenen van alle mensen die wij ontmoeten op onze levensweg, van allen die ons dierbaar zijn, van alle mensen die leven moeten met moeite en pijn. Wij bidden U, God, dat U het leven wilt zegenen van hen die hulp nodig hebben en van hen die hulp geven; dat wij oog hebben voor elkaars waarde en dat we elkaar waarderen zoals we zijn. Wij bidden U, God, voor het huis waar we wonen en leven – dat er vertrouwen en eerbied voor elkaar mag zijn. Dat wij mensen elkaar tot een zegen zijn. Zo bidden wij. Marinus van den Berg Uit: Om levensmoed (2001)

18

FLAMBOUW MAART 2013 Kopijdatum: zondag 17 februari 2013

Verschijning: zondag 3 maart 2013

AGENDA Alle bijeenkomsten zijn in het gemeentecentrum, tenzij anders vermeld. Over bijna alle activiteiten vindt u elders in deze Flambouw meer informatie.

datum tijd activiteit maandag 20.00-22.00 cantorij (niet tijdens schoolvakanties)

dinsdag 20.00-21.00 bidstond t.h.v. Zitha van Breet, Lassuslaan 68 woensdag 10.00-11.00

za 2 feb 9.30-12.00 Open Zaterdagochtend

zo 3 feb 16.30 Taizéviering Grote Kerk

di 7 feb 10.00-12.00 Gespreksgroep op de ochtend

zo 10 feb 16.30 Gaandewegviering Grote Kerk

di 12 feb 13.30-15.00 Gespreksgroep ‘Het Verhaal gaat …’

wo 13 feb 9.45-11.45 Gespreksgroep ‘Als Vrouwen aan het Woord komen’

do 14 feb 19.30 Kerkenraadsvergadering

19.30 Thema-avond ‘Tien waarden om in te geloven’: ‘liefde’

zo 17 feb 16.30 Michaëlsviering, Grote Kerk

zo 17 of 24 feb

17.30/19.30 Gespreksgroep Ad Fontes (voor Lutheranen 30+)

wo 20 feb 19.30 Voorbereidingsgroep Stille Week

do 21 feb 17.30 Maaltijdgroep ‘Zwaan schuif aan’

za 23 feb 10.00-16.30 Lectio Divina, Klooster Sion Diepenveen

zo 24 feb 10.00 Dienst met nagesprek, o.a. over Kloosterdag

11.00 Wereldwinkelverkoop

16.30 Michaëlsvesper, Grote Kerk

di 26 feb 10.00-12.00 Gespreksgroep op de ochtend

za 2 maart 9.30-12.00 Open Zaterdagochtend

zo 3 maart 16.30 Gaandewegviering, Grote Kerk

wo 6 maart 19.30 Voorbereidingsgroep Stille Week

do 7 maart 19.30 Thema-avond: Navolging nu

zo 10 maart 16.30 Michaëlsviering, Grote Kerk

do 14 maart 10.00-12.00 Gespreksgroep op de ochtend

vr 15 maart 14.30 Ontmoetingsmiddag met viering Heilig Avondmaal

19

ZONDER TITEL wat ik zie wat ik tast wat ik met eigen ogen waarneem dit alles zal voorbijgaan wat ik geloof wat ik aanvoel wat ik als realiteit aanvaard dit alles zal voorbijgaan geeft soms een dromerige stemming soms meditatief soms droevig maar alles ontluikt alles is wondervol leven immers is wonder maar dit alles zal voorbijgaan de mens z´n toekomst op aarde en plannen aspiraties enzovoort de mens zijn nageslacht kleinzoons kleindochters enzovoort de mens overal sporen op aarde kunstwerken resultaten records maar net zo goed rommel ballast de mens veroorzaakt veroorzaakt enzovoort en dit alles zal voorbijgaan geeft met zelfde koppigheid ruimte aan nieuwe hoop aan nieuwe pogingen aan nieuw levensbegin mooi is het wondere leven! Gerrit Berveling (2009)

20