Naar accenten streekgericht
bibliotheekbeleid provincie Antwerpen
DAG TWEE van dialoogbibliothecarissendag | 18 juni 2012
Programma
INLEIDINGnaar nieuwe situatie
AANZET ACCENTENvorming & consultancypubliekswerkingcollectie ondersteuningsamenwerking
FOCUS OP SAMENWERKINGgastsprekers
VRAAG & ANTWOORD
Naar nieuwe situatie
Nieuwe legislatuur
Aanpassing decretale opdrachten provincies
Naar eigen accenten naast PBS-project
Vandaag aanzet nieuwe accenten met focus op samenwerking
Naa
r nie
uwe
situ
atie
Provinciaal beleid
Missie departement cultuur
“Het scheppen van een herkenbare meerwaarde in het culturele veld voor de
inwoners van onze provincie. Dit doen we door te focussen, middelen te bundelen, keuzes te
maken, te vernieuwen waar nodig en te consolideren wat waardevol is.”
Naa
r nie
uwe
situ
atie
Provinciaal beleid
Visie departement cultuur
De verdere ontwikkeling van het departement cultuur tot een regionaal/bovenlokaal expertisecentrum met een regiefunctie.
Met specifiek voor het PBC• Uitbouwen en verhogen van een brede expertise rond
diversiteit, toegankelijkheid, duurzaamheid, technologische innovatie en ondernemerschap in de culturele sector
• Uitvoeren van de decretaal vastgelegde opdrachten
Naa
r nie
uwe
situ
atie
Vernieuwd decretaal kader
Decreet
Elke provincie geeft autonoom invulling aan het streekgericht bibliotheekbeleid ter ondersteuning van de bibliotheekwerking in de provincie. Speciale aandacht gaat naar de schaalvergroting van de bibliotheekwerking, door provinciale bibliotheeksystemen te ontwikkelen en aan te bieden, en door samenwerkingsverbanden tussen gemeenten te begeleiden, te stimuleren en te ondersteunen.
Welke thema’s (naast PBS) vind je belangrijk voor een volgende beleidsperiode?
Voorbereidende vraag bij vandaag…
Naa
r nie
uwe
situ
atie geclusterd uit
vrije antwoorden
ACCENTEN
VERPLICHT
Naa
r nie
uwe
situ
atie
Aanzet van invulling volgens vernieuwd decretaal kader
ProvinciaalBibliotheeksysteem
StructureelSamenwerken
Vorming & ConsultancyHUIDIGE
IMPULSEN?
wisselcollecties
collectiebeheer
publiekswerking
Doelgroepen
Innovatie
IBL
…
Deputatie
Aanzet voor nieuwe accenten
Noteer je vragen en opmerkingen
en bewaar ze tot na àlle presentaties.
We gaan dan graag in dialoog…
Vorming &Consultancy
blijft prioriteit
Verlenging van SAMENWERKINGtussen PBC en Inovant werd GOEDGEKEURDdoor de deputatie voor volgende ZES JAREN.
• (Online) Opleidingen op maat • Coaching • Open aanbod Inovant (incl. MS office…)
Vorm
ing
& c
onsu
ltanc
yBehoud van de huidige accenten
Dokeos - Digitaal Kenniscentrum Vrieselhof
• Verder uitbreiden van het gebruik voor interne communicatie
(bib modules)
• Tips en info sessies versie 2.0
Informatiebemiddeling
• I-Scans; coaching van bibliotheken rond infobemiddeling
• Wimmen; workshops op kleinere schaal met concrete werkbare
modellen
• Update basiscursus
• Studiedagen
• Stuurgroep informatiebemiddeling
• Mediawijsheid (cf enquête)
Vorm
ing
& c
onsu
ltanc
yBehoud van de huidige accenten
Organisatieontwikkeling
• Modulaire trajecten rond werkprocessen, dashboards…
• Workshops aanvullend op BBC (Beleids- en beheerscyclus)
• Ondersteuning van het traject “publieke werken” van Locus
• Intervisiegroepen
• Intervisiegroepen voor leiding gevendeen:
IBW
• Samenwerking tussen het PBC en de opleiding IBW van UA
• In 2014, drie studiedagen en één terugkomdag rond thema’s:
Bibliotheek en samenleving |
Lezen en lectuur | bibliotheek en organisatie.
Studiereizen
• Bezoek aan inspirerende bibliotheken
Maatwerk
Publiekswerking
Van losse acties Pu
blie
ksw
erki
ngEvoluties 2005-2012
Naar een gestructureerde werking Pu
blie
ksw
erki
ngEvoluties 2005-2012
Leesbevordering
Literaire events
Doelgroepenwerking
Aangevuld met permanente acties
Uitleendienst
Mediadeals
Professionalisering activiteiten en diensten (mede door samenwerking met specialisten)
Samenwerking gestimuleerd publieksbereik ↗
geslaagde incubatorrol
Publ
ieks
wer
king
Resultaten 2005-2012
Publ
ieks
wer
king
Stimulerende rol blijven behouden, zeker qua doelgroepenwerking (i.f.v. provinciedoelstellingen toegankelijkheid en diversiteit)
Expertise-uitwisseling blijven stimuleren
Uitleendienst: afbouw/focus
Aanzet voor nieuwe accenten
¿ van incubator naar loslaten ?vb. evenementen > initiatief meer aan bibliotheken > ondersteuning mits samenwerking?
¿ mediadeals in crisistijden ?behouden als budget daalt?
Collectieondersteuning
Colle
ctieo
nder
steu
ning
Situatie en uitdagingen
Collectiebudget…ga uit van minder i.p.v. meer middelenherverdeling in functie van digitale content
Fysieke collecties…blijven globaal te grootblijven globaal te weinig gebruikt
Organiseer collecties…nog meer rationeel veel meer in samenwerkingminder fysiek dan numeer digitaal dan nu
Colle
ctieo
nder
steu
ning
Aanzet voor nieuwe accenten
Rationaliserenaanbod tools collectiemanagement blijft beter afgestemde verhouding fysiek/digitaal uitbouw managementtools binnen PBS
Samenwerken bevorderen gezamenlijk collectieplan wisselcollecties binnen samenwerking accentcollecties binnen samenwerking betere afstemming met buurcollecties
Interbibliothecair Leenverkeer (IBL)= structurele samenwerkingnaar voordeel binnen PBS netwerk?
Logistieke ondersteuningetiketten, kastklaar maken… structurele samenwerking als voorwaarde?
Samenwerking
van ad hoc
Sam
enw
erki
ngAanzet voor nieuwe accenten
naar structureel
Sam
enw
erki
ngDecretale omkadering
Projectvereniging met rechtspersoonlijkheid
Vlaamse subsidie van 0,33 euro per inwoner (maximum 82.500 euro), mits:
1° minimaal vier aangrenzende gemeenten, één met centrumfunctie
2° alle aangesloten gemeenten brengen samen jaarlijks een bedrag in
3° een cultuurnota indienen over het intergemeentelijk
samenwerkingsverband
Provinciale subsidie: enkel met projectsubsidies
Interlokale vereniging (ILV) zonder rechtspersoonlijkheid
Beperkte formele voorwaarden
Flexibel in functie van verdere regioscreening/staatshervorming
Provincie kan ondersteunen via werkings- óf projectsubsidie
Rupelbib & Bibkwintet zijn Antwerpse voorbeelden
meest haalbaar…
huidige samenwerkingsgroepen KANS voor structurele samenwerking
een overzicht…
steden/gemeenten met
centrumfunctieLokaal
Cultuurbeleid
Bestaande groeperingen
samenwerking
Interlokale verenigingen
Rupelbib
Bibkwintet
Informele samenwerking
Bibburen
Benebib
Kempen Noordoost
Kempen centrum
Bodukap+
Bestaande groeperingen
(wissel)collectiesdoelgroepen
Overlappingenen
open plekken
WKBals één groep
weinig realistisch voor structurele samenwerking…
Sam
enw
erki
ng Aanzet voor nieuwe accenten
Stimulans tot formele samenwerking (geleidelijk opbouwend) Subsidies in de toekomst uitsluitend voor formele groepen
Provinciale wisselcollecties in de toekomst uitsluitend aan formele groepen
Voorbeeld Oost-Vlaanderen…
Strategie (concept)Bottom up
Bibliotheken/gemeenten nemen vrij initiatief tot samenwerkingsstructuur
PBC faciliteert beperkt (bemiddelen, basisredactie overeenkomsten)
Focus op structureel management
uitdovende/minder subsidies voor ad hoc projecten (geleidelijk afbouwend)
meer subsidies voor structureel bibliotheekmanagement in samenwerking
(collectiebeheer, promotie, werkprocessen…)?
Joris Eeraerts & Patrick Van DammeBeleidsmedewerkersstreekgericht bibliotheekbeleid provincie Oost-Vlaanderen
Paul Kellens Bibliothecaris HerzeleInterlokale vereniging Route 42
Gastsprekers
Maar eerst…
34
Samen Betere Bibliotheken
Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse openbare
bibliotheken
18 juni 2012
PBC Vrieselhof, Ranst
35
36
Streekgericht Bibliotheekbeleid
In den beginne was er niets …. (1980 - …)
37
Streekgericht Bibliotheekbeleid
In den beginne was er niets …. (1980 - …)• De meeste bibs werkten min of meer geïsoleerd
• COB Gent had goeddraaiende bovenlokale werking contactvergaderingen voor bibliothecarissen
• Geen regionale samenwerking
• Uitzondering : het Meetjesland
• meer dan 20 jaar samenwerking
• sinds 1983 2-tal bijeenkomsten per jaar
• op vrijwillige basis
• zonder extra middelen of ondersteuning
38
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Vriendenclubs (1999 – 2000)• In verschillende regio’s kwamen initiatieven om
samen te werken• informeel• vaak karakter van vriendenclubje• uitwisselen van ervaringen stond centraal• geringe betrokkenheid van gemeentebestuur• geen extra middelen• vrijblijvend• bovenop gewone dagtaak• vaak promotionele activiteiten met gedeelde
facturen
39
Streekgericht Bibliotheekbeleid
SBB in Oost-Vlaanderen (2001 - 2002)• Decreet lokaal cultuurbeleid maakt provincies
verantwoordelijk voor SBB• 1ste prioriteit OVL : oprichten en ondersteunen
van regionale samenwerkingsverbanden• Afbakening van regionale
samenwerkingsverbanden• in overleg met gemeenten en bibs• rekening houdend met bestaande
8 regionale samenwerkings-verbanden
40
Streekgericht Bibliotheekbeleid
8 Regionale Samenwerkingsverbanden
41
• in sommige regio’s werd samenwerking gewoon verdergezet
• in andere kwam ze moeizaam van de grond
• men begon met concrete projecten m.b.t. promotie
• meestal succesvol
• toonden voordelen & beperkingen
• meer mogelijk door schaalvergroting
• efficiëntieverhogend
• moeilijk om extra budgetten vrij te maken
• verrekening van kosten is niet eenvoudig
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Met vallen en opstaan
42
Streekgericht Bibliotheekbeleid
• Provincie wou samenwerking impuls geven door• samenwerking te formaliseren
• hen financiële armslag te geven
• samenwerking structureel onderdeel van bibwerk
• Keuze structuur : decreet intergemeentelijke samenwerking
• interlokale vereniging
• projectvereniging
• dienstverlenende vereniging
• opdrachtgevende vereniging
En toen werd het ernst … (2003)
43
Subsidie voor ondersteuning samenwerkingsverbanden• subsidie voor samenwerkingsverband : 0,3 EUR/inw.
• rechtstreeks op rekening van samenwerkingsverband
• voorwaarde : juridische structuur conform decreet IGS
MAAR : geen enkele OVL bib voldeed !!
• Overgangsregeling tot eind 2007
• samenwerkingsverbanden zonder juridische structuur
• 2/3 van de subsidie per inwoner
• rechtstreeks aan gemeente
Streekgericht Bibliotheekbeleid
En toen werd het ernst … (2003)
44
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Subsidie voor ondersteuning samenwerkingsverbanden• inhoudelijke voorwaarden :
• collectieafspraken• gemeenschappelijke promotie• streven naar gemeenschappelijk
reglement of tarieven• opleiding personeel• uitwisselen van ervaring• leesbevordering• initiatieven met andere culturele actoren
• jaarlijks één project organiseren• bibliotheekconsulenten wonen vergaderingen bij
En toen werd het ernst … (2003)
45
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Projectsubsidies voor regionale samenwerking(aanpassing reglement projectsubsidies 1999)
• voor projecten van gemeentelijke openbare bibliotheken of samenwerkingsverbanden van openbare bibliotheken
• subsidie bedraagt maximum 75 % van de voor subsidiëring aanvaarde uitgaven
• mogelijkheid om een voorschot te ontvangen (op aanvraag)
En toen werd het ernst … (2003)
46
Streekgericht BibliotheekbeleidStructuur in de chaos … (2004)
Proces van formalisering samenwerking• Oprichting van
• 1 project vereniging
• 4 interlokale verenigingen
• begeleiding door bibliotheekconsulenten voor opstellen statuten
Voordelen van formalisering• sterkere betrokkenheid politiek
• grote pot werkingsmiddelen via prov. subsidie
• makkelijkere besteding middelen
• mogelijkheid om personeel aan te werven
47
8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen• projectvereniging COMEET (CultuurOverleg
Meetjesland) : werkgroep bibliotheken Meetjesland
• interlokale vereniging BibArt (Bibliotheken van het Aalsters Regionale Team)
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Het huis staat er … (2006 - 2007)
48
8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen• interlokale vereniging De Leesdijk (regio Dendermonde)
• interlokale vereniging Route 42 (regio Zottegem)
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Het huis staat er … (2006 - 2007)
49
8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen• interlokale vereniging ZOVLA (regio Zuid-Oost-
Vlaanderen)
• interlokale vereniging Vlaamse Ardennen
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Het huis staat er … (2006 - 2007)
50
8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen• dienstverlenende vereniging Intergemeentelijk
Samenwerkingsverband Land van Waas (ICW) : werkgroep BiblioWaas
• informeel samenwerkingsverband Groep ZES (regio Gent)
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Het huis staat er … (2006 - 2007)
51
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Het huis staat er … (2006 – 2007)Uitbouw van de samenwerking
• grotere en duurzame projecten worden mogelijk
• Lang lezen de peuters (Born to read)
• computerklassen
• regionale lezingenreeksen : Vesalius voorbij
• uitbouw gemeenschappelijke website
• aanschaf wisselcollecties
• …
52
Streekgericht Bibliotheekbeleid
De eerste verbouwingen … (2008 - 2009)Samenwerkingsverband Regio Gent
• te groot verschil tussen klein en groot• spanning tussen grootstad - dorpen• geen “echte regio”
• oprichting interlokale vereniging De Vijf• erkenning Filiaalwerking Gent als apart
samenwerkingsverband
9 regionale samenwerkings-verbanden
53
Streekgericht Bibliotheekbeleid
De eerste verbouwingen … (2008 - 2009)
• Enkele regio’s wilden werking evalueren• Tegelijk nadenken over toekomst op langere
termijn (bv. 2018)• SWOT• Doelstellingen• Externe begeleiding• Work in progress
54
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Evalueren en plannen (2010 - 2012)
2012 - …• Aanzetten tot regionaal collectiebeleid• Evolutie naar meer structurele samenwerking
i.p.v. louter projectmatig werken (backoffice)
“Regionale netwerkbibliotheek”• Gezamenlijke communicatie- en
promotiestrategie voor de regio• Gezamenlijke competentie- en personeelsbeleid
(regionale competentieprofielen)• Delen van personeel t.b.v. de regio
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Evoluties & Tendenzen
2012 - …• Stimuleren van leesbevordering en
mediawijsheid• Projecten rond nieuwe media• Betrokkenheid van lokale besturen verhogen• Draagvlak en ervaringsuitwisseling bij
medewerkers verhogen• Kennis- en ervaringsuitwisseling blijven heel
belangrijk• Opvolgen Regioscreening !
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Evoluties & Tendenzen
57
Kernwoorden :
• Betrokkenheid
• Beheersbaarheid
• Bereikbaarheid
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Aan de slag … (2012 - …)
58
Samen
Betere
Bibliotheken
Streekgericht Bibliotheekbeleid
59
Streekgericht Bibliotheekbeleid
Team SBB Oost-VlaanderenJoris Eeraerts Patrick Van Damme
Beleidsmedewerker Beleidsmedewerker
Bibliotheken [email protected] [email protected]
Meer dan de somvan de leden
Innovatievecreativiteit
Fondsenwerving
StafMedewerker
Kapitaalkracht
Schaalvergroting
Schaalvergroting
Kapitaalkracht
Stafmedewerker
Innovatieve creativiteit
Fondsenwerving
Project
uw vragen en opmerkingen
Naar accenten streekgericht
bibliotheekbeleid provincie Antwerpen
DAG TWEE van dialoogbibliothecarissendag | 18 juni 2012
Top Related