OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 1

OpleidingsplanArtsMaatschappijenGezondheid

Versie3.1/3november2016

Versie1.0 23oktober2015 Hanneke 1econceptVersie2.0 Augustus2016 Clementine 2econcept,na

consultatierondeWV,werkgevers.FeedbackWVverwerkt.

Versie2.1 12september2016 Clementine,Lode,Riet,Nienke

AanpassingparagraafstagesnabesprekingConciliumenopmerkingenConciliumenconsultatiedeel2,toevoeginginvoorwoordopbouwopleiding.

Versie3.0 24oktober2016 Ronald AanpassingterminologieaanKOERS:opleidingsinstelling,hoofdopleider,praktijkopleider

Versie3.1 3november2016 VvAwT Aanpassingafkortingvandeverenigingvanartsenwerkzaamindetuberculosebestrijding

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 2

InhoudsopgaveVOORWOORD.................................................................................................................................3

INLEIDING.......................................................................................................................................4

HOOFDSTUK1 DEARTSMAATSCHAPPIJENGEZONDHEID.........................................................51.1 OMSCHRIJVINGVANHETVAKGEBIED.................................................................................................51.2 MAATSCHAPPELIJKEONTWIKKELINGENENHUIDIGEUITDAGINGEN..........................................................61.3 WETENSCHAPPELIJKEONTWIKKELINGENINHETVAKGEBIED...................................................................8

HOOFDSTUK2 COMPETENTIEPROFIELARTSMAATSCHAPPIJENGEZONDHEID........................102.1 INLEIDINGOPHETCOMPETENTIEPROFIEL.........................................................................................102.2 TOELICHTINGOPHETCOMPETENTIEPROFIEL.....................................................................................102.3 HETCOMPETENTIEPROFIELARTSMAATSCHAPPIJENGEZONDHEID2015...............................................12

HOOFDSTUK3 INHOUDVANDEOPLEIDING............................................................................173.1 OPLEIDINGSVISIE.........................................................................................................................173.2 COMPETENTIEGERICHTONDERWIJS.................................................................................................173.3 THEMA’S,KRITISCHEBEROEPSACTIVITEITENENBEKWAAMHEIDSNIVEAUS...............................................17

HOOFDSTUK4 INRICHTINGVANDEOPLEIDING.......................................................................214.1 OPZETVANDEOPLEIDING.............................................................................................................214.2 DEPRAKTIJKOPLEIDINGBIJEENOPLEIDINGSINSTELLING.......................................................................214.3 HETCURSORISCHDEELVANDEOPLEIDING........................................................................................234.4 STUDIEBELASTING........................................................................................................................24

HOOFDSTUK5 BEGELEIDEN,TOETSENENBEOORDELEN..........................................................255.1 BEGELEIDENENFACILITEREN..........................................................................................................255.2 FEEDBACK..................................................................................................................................265.3 TOETSENENBEOORDELEN.............................................................................................................275.4 PORTFOLIO.................................................................................................................................285.5 VOORTGANGS-ENBEOORDELINGSGESPREKKEN.................................................................................305.6 VERLENGINGOPLEIDINGSDUUR......................................................................................................305.7 TOETS-ENBEOORDELINGSSYSTEEM................................................................................................30

HOOFDSTUK6 KWALITEITSZORGENDOCENTPROFESSIONALISERING.....................................326.1 KWALITEITSZORG.........................................................................................................................326.2 KWALITEITSDOMEINEN.................................................................................................................326.3 INTERNTOEZICHT.........................................................................................................................326.4 EXTERNTOEZICHT........................................................................................................................336.5 DOCENTPROFESSIONALISERINGENBIJ-ENNASCHOLING......................................................................33

LIJSTMETGEBRUIKTEAFKORTINGEN............................................................................................35

BEGRIPPENLIJST............................................................................................................................36

BIJLAGE1 THEMATOETSKAARTEN............................................................................................40

BIJLAGE2 COMPETENTIE-ENTOETSMATRIX............................................................................60

BIJLAGE3 IJKMOMENTENBEKWAAMHEIDSNIVEAUS...............................................................62

BIJLAGE4 GEBRUIKTEBRONNEN.............................................................................................64

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 3

Voorwoord

VooruligthetlandelijkopleidingsplanspecialistartsMaatschappijenGezondheidvandeKoepelvanartsenMaatschappijenGezondheid(KAMG).

DitopleidingsplanistotstandgekomeninsamenwerkingmetdevertegenwoordigersvandeonderwijscommissiesvandebijdeKAMGaangeslotenwetenschappelijkeverenigingenenhetLOSGIO(Landelijkoverlegvansociaalgeneeskundigeninopleiding),allenverenigdinhetConciliumKAMG.

OndervoorzitterschapvanClementineWijkmansisdooriederlidvanhetConciliumvolverveinputgeleverdaanhetopleidingsplan.Inditprocesishetsteedsgeluktomvanuithetspecifiekekaraktervandediversedeskundigheidsgebiedenvandeafzonderlijkeledentekomentotconsensusoverwat‘onsbindt’indepubliekegezondheidszorg,gerichtopgezondheidsbescherming,gezondheidsbevorderingenziektepreventie.

DekadersvanditopleidingsplanzijnaangeleverddoorK.O.E.R.S,dekwaliteitsvisieopleidingenenraamplansocialegeneeskunde,hetKwaliteitskaderopleidingensocialegeneeskundeendeHandreikingvoorpraktijkopleiders1.TekstdelenzijnuitK.O.E.R.Sovergenomendaarwaarzevantoepassingzijnophetopleidingsplan.

BinnenditnieuweopleidingsplanstaatcentraaldatdeartsinopleidingtotspecialistartsMaatschappijenGezondheidzijncompetentiesverwerftviameerjarigeleerlijnenaandehandvanthema’sdiegedurende4jaarincomplexiteittoenemen.Inhetbeginvandeopleidingstartdeaiosmetactiviteitenopmicroniveauenditzalgedurendedetijduitgebreidwordenmetactiviteitenenopdrachtengerichtopmeso-enmacroniveau.HetervaringopdoenviawerkpleklereninverschillendedeskundigheidsgebiedenbinnendesocialegeneeskundeenstagesinwerkveldendierakenaandesocialegeneeskundezijnvanbelangomhetbredewerkveldvandespecialistartsMaatschappijenGezondheidtelerenkennenendeinzetbaarheidvandespecialistartsMaatschappijenGezondheidtebevorderen.Erwordtgeenonderscheidgemaaktin1een2efaseenprofielen.Denadereengedetailleerdeuitwerkingvanhetopleidingsplaninonderwijs,inzijnalgemeenheidenbinnendeonderscheidendeskundigheidsgebieden,specifiekeberoepssituatieseneisengesteldaandeinvullingvanstageszalhiernavormkrijgeninnauwesamenwerkingmetdewetenschappelijkeverenigingenenhetLOSGIOonderverantwoordelijkheidvanhetConciliumvandeKAMG.

WehebbenhetopleidingsplanafgestemdmetdeNVVGomtotinzichtelijkebeschrijvingenvanmogelijkhedenenbeperkingenvoorgezamenlijkedelenvandeopleidingtekomen.Inalledriesociaalgeneeskundigeopleidingsplannenzijngezamenlijktekstenopgenomen,onderandereoverdekwaliteitsborgingenhettoetsen.HannekeHoekstra,externonderwijskundigadviseur,heeftnamensdeledenvanhetConciliumhetopleidingsplangeschrevenenwasookbetrokkenbijdeandereopleidingsplanneninhetsociaalgeneeskundigdomein.

Dejaren2015en2016hebbenvoorhetConciliuminhettekengestaanvandeontwikkelingvaneenherziencompetentieprofieleneennieuwLandelijkOpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid.Deimplementatiehiervanzalvanaf2017vormkrijgen.Dewetenschappelijkeverenigingen,opleiders,onderwijsinstellingenenwerkgeversspelenhierineengroterol.MetditplanhopenweeentoekomstbestendigeopleidingtotspecialistartsMaatschappijenGezondheidvormtegeven.

HannaBos,bestuurslidKAMG,portefeuilleonderwijs

1Zieookhttp://www.kamg.nl/koers-op-opleidingskwaliteitenhttp://www.medischevervolgopleidingen.nl/rubrieken/zelfevaluatie-en-kwaliteit/kwaliteitsborging-opleidingen-sociale-geneeskunde/

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 4

Inleiding

In2007isinhetkadervanhettoenmaligeprojectModerniseringMedischeVervolgopleidingenSocialeGeneeskunde(MMV)voordesociaalgeneeskundigeopleidingeneenHandboekSocialeGeneeskundegepubliceerdenisregelgevingaangepast,waarindecompetentieszijnvastgelegdendedaaropaangepastestructuurvaneneisenvoordeopleidingenbinnendeSocialeGeneeskunde.

Demoderniseringvandemedischvervolgopleidingenisverdergegaanenhetisduidelijkdatdeopleidingensocialegeneeskundeopnieuweenmoderniseringsslaginmoetenenwillen.Indemedischevervolgopleidingisnamelijkeenverschuivingwaartenemenrichtingtussentijdstoezichtenbegeleidingdoordeberoepsgroepenenopleidingsinstellingenzelf.VanuithetCollegeSocialeGeneeskunde(CGS)ishetverzoekgedaanaandeNVAB,NVVGenKAMGomhethuidigeHandboekSocialeGeneeskundeteactualiseren.NaaraanleidingdaarvanisinhetkadervanhetprogrammaMMVop16mei2013gesprokenovereenprojectvoorstelVersterkingKwaliteitszorgvooropleidingentotsociaalgeneeskundige.Doelvanhetprojectisomdekwaliteitvandeopleidingentotsociaalgeneeskundigesystematischteborgen.HetprojectleiddetotdeKwaliteitsvisieOpleidingen,RaamplanSocialeGeneeskunde(KOERS),hetKwaliteitskaderendeHandreikingvoorpraktijkopleiders.DezevormendebasisvoorditlandelijkeartsMaatschappijenGezondheid.

DeopleidingtotartsMaatschappijenGezondheidiseenvervolgopleidingensluitaanophetniveauvandemasteropleidinggeneeskunde.DitopleidingsplangeefteenbeschrijvingvanhetvakgebiedenhetcompetentieprofielvandeartsMaatschappijenGezondheid,diehetfundamentvormenvanhetopleidingsplanvoordemedischspecialistartsMaatschappijenGezondheid.

ErisgekozenvooréénlandelijkopleidingsplanvoorhetspecialismeartsMaatschappijenGezondheidvoordeduurvanvieropleidingsjaren.Hetopleidingsplanisgeneriekgeformuleerdenbevatgeneriekethema’smetbijbehorendekritischeberoepsactiviteiten(KBA’s).Hetdeskundigheidsgebiedwaarindeartsinopleidingtotspecialist(aios)wordtopgeleid,kleurtdegeneriekecompetentiesvandeartsMaatschappijenGezondheidin.

Devolgendedeskundigheidsgebieden2zijngedefinieerdnaarberoepsvereniging3:

• Infectieziektenenmilieu(NVIB,NVMM,VvAwT)• Jeugd(AJN)• Medischeadvisering(NVAG,VAGZ,VIA)• Bijzonderedoelgroepen(FMG,VVAK)• Zorgproducten(NVFG,NVDG)

IndebetreffendedeskundigheidsgebiedenwordtmetdeaiosbepaaldwelkedeKenmerkendeberoepssituaties(KBS)zijnwaarindeaiosdeKBA’skanuitvoeren.

2Denamenvandedeskundigheidsgebiedenzijnenwerknamenenkunnenopbasisvanontwikkelingenwordenbijgesteld.

3Dezeindelingwilnietzeggendatiedereaiosdevolledigeomvangvanhetdeskundigheidsgebied/huidigeprofielenkanenmoet

beheersen.DeindelingisgebaseerdopvergelijkbareKBS,ontwikkelingbinnendehuidigeprofielenomteverbinden,doelgroep-benadering,stageuitwisseling.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 5

Hoofdstuk1 DeartsMaatschappijenGezondheid

1.1 Omschrijvingvanhetvakgebied

1.1.1 SocialegeneeskundeArtsenMaatschappijenGezondheidzijnsociaalgeneeskundigen.Socialegeneeskundeisdetakvandegeneeskundediedeverbindinglegttussendesamenlevingendegeneeskunde,meerinhetbijzonder:dewisselwerkingtussenziekte,gezondheidensamenleving.DefocusvanhetwerkvanartsenMaatschappijenGezondheidisdegezondheidvandebevolkingalsgeheelofdeelpopulatiesdaarbinnen.ArtsenMaatschappijenGezondheidzijnsociaalgeneeskundigen–specialistendus-diehoofdzakelijkwerkzaamzijnindepubliekegezondheidszorg.Echter,ookinanderesectorenvandezorgwerkenartsenMGin–veelalleidinggevende–functies.Zijzijnimmersgoedvoorbereidophetgevenvanleiding.

Publiekegezondheidszorg,synoniemmetpublichealth,beoogthetbevorderenvanvolksgezondheidengelijkekansenopgezondheiddoorcollectievemaatregelengerichtopgezondheidsbescherming,gezondheidsbevorderingenziektepreventie.ArtsenMaatschappijenGezondheidrichtenzichdaarnaastophetbevorderenvanmaatschappelijkeparticipatie,hetbestrijdenvanziektenopcollectiefniveau,enhetgoedverdelenentoedelenvanzorg.

1.1.2 UitdagingenvoordeartsMaatschappijenGezondheidDeartsenMaatschappijenGezondheidzijntoegerustomdeuitdagingendiezichanno2016enindetoekomstvoordoen,aantegaan.Enkelevandieuitdagingenzijn:

Groteveranderingenindezorg:transitiesnaardegemeenteZorgvoorjeugdigenenouderenisovergeheveldnaardegemeenteentegelijkertijdversoberd.Hetgemeentelijkapparaatheeftonvoldoendemedischekennisinhuisomdeprocessendiehieruitvoortkomeninhoudelijkenorganisatorischgoedvormtegeven.ArtsenMaatschappijenGezondheidhebbenoverzichtoverdezeprocessenenzijkunnendegemeente(n)bijdeuitvoeringbegeleiden,ondersteunenen/ofleiden.Doorhunmedischekenniskunnenzehetvertrouwenvancollega-medicienanderezorgprofessionalsincure,careenwelzijnwinnenenalleparticipantenbetrekkenbijdezebredesamenwerkingsprocessen.

IntegratievanpreventieenzorgDezorgvoorziekenenziektenverschuiftnaareengeïntegreerdeaanpakwaarinpreventie,kwaliteitvanleven,maatschappelijkeparticipatieen,waarnodig,hetbiedenvanzorggecombineerdis.Ookkomtveelmeerdenadrukteliggenopzorgenpreventieinkleineregemeenschappen(wijk,buurt,gemeente).Degezondheidszorgverandertenversobertsterk.Burgerswordenmeerdanvoorheenzelfverantwoordelijkvooreenzogezondmogelijkbestaan.ArtsenMaatschappijenGezondheidleggenalsprofessionalsmetoogvoordegrotereverbanden,derelatietussenpreventie,cureencare,insamenspraakmetburgers,andereinstantiesenprofessionals.

GezondheidsbedreigingenGezondheidsrisico’svoordebevolkingzijnsomsnieuwensomshardnekkig,bijvoorbeeldmicro-organismen,verstoringenofvervuilingvanhetmilieu,rampenmaarookovergewichtenroken.ArtsenMaatschappijenGezondheidoverziendegezondheidssituatievandebevolkingendebedreiging(en).Zijonderzoekenenmonitorendepotentiëleernstenomvangengevolgendaarvanenhelpenomdebedreigingtevoorkómendanweltebestrijden.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 6

GezondheidvankwetsbaregroepenBepaaldegroepenindesamenleving,zoalsmensendieonderhetbestaansminimumeninarmoedeleven,verslaafden,dak-enthuislozen,ongedocumenteerdenenasielzoekers,laaggeletterden,slachtoffersvangeweld,lopenaanzienlijkmeergezondheidsrisico’sdande‘gemiddelde’bevolking.Hetanalyserenenhelpenterugdringenvandergelijkegezondheids-enzorgachterstandeniseenbelangrijketaakvanartsenMaatschappijenGezondheid,bijvoorbeeldalsbeleidsmakerbijdeoverheidofbijeenbedrijf,alsartsindejeugdgezondheidszorg,alsdoktervandestraatdiezorgtvoorzorgmijders,etc.

HetzorgstelselbeleidsmatighelpenvoorbereidenopdetoekomstDezorgstaatvoorgroteveranderingenzoalsaangegeveninhetrapportvandeAdviescommissieZorgopleidingenenBeroepen(april2015).ArtsenMaatschappijenGezondheidkunnenmethunorganisatorischeenbeleidsmatigekennisenhunbredesociaal-medischebasishelpenomdezorgorganisatieopdetoekomstvoortebereiden.

1.1.3 KerntakenartsMaatschappijenGezondheidDeartsMaatschappijenGezondheidvervultgeneeskundigetakenindepubliekegezondheidszorg.DaarmeedraagtdeartsMaatschappijenGezondheidbijaanhetbevorderenvandevolksgezondheidengelijkekansenopgezondheid,doorinterventiesgerichtopgezondheidsbescherming,gezondheidsbevorderingofziektepreventievanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel.Datdoethijdooreenofmeerkerntakenuittevoeren:(Jambroese.a.2013).

1. monitorenenrapporterenvangezondheidofdeterminantenvangezondheidenhetsignalerenvanontwikkelingendaarin;

2. opsporenenpreventievanziektenofgezondheidsrisico’s;3. gezondheidsbevorderingdoorpopulatie-ofomgevingsgerichteinterventies;4. gezondheidsbescherming;5. geneeskundigehulpbijenoefeningenpreventievanrampen;6. integraalgezondheidsbeleid;7. onderzoeknaareninnovatievandepubliekegezondheidszorg;8. waarborgenvanvoldoendeencompetenteberoepsbeoefenaren;9. kwaliteitsborging;10. vangnetfunctie.

1.2 MaatschappelijkeontwikkelingenenhuidigeuitdagingenArtsenMaatschappijenGezondheidgaangezamenlijk,alsberoepsgroep,alswetenschapsgebiedenalsvak,eenaantalmaatschappelijkeuitdagingeninrelatietothetvakgebiedaan.Ditinsamenwerkingmetcollega’suitanderezorgsectorenenmetrelevanteandereinstanties.

Ontwikkelingenenverwachtingen

Deburger/patiëntwordtsteedsmondigerenkritischerenhechttoenemendbelangaanautonomieenkeuzevrijheid.Dithangtsamenmetdetoenamevanhetopleidingsniveauvandebevolking,toegenomentoegankelijkheidvanmedischeinformatievooreenbreedpubliek,enversterkingvandepositievandeburgerinwet-enregelgeving.Daarnaastgroeitdeomvangvankennisbinnendemedischeenaanpalendevakgebieden.Ookdenadrukop“voorzorg”(preventie,vroeg-signalering,vroegeinterventies)wordtsteedsgroter,endaarmeedenoodzaakommaatschappelijkeactorendiemedeverantwoordelijkzijnvoor(on)gezondheid,tebetrekkenbijhetgezondheidsbeleid.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 7

VandeartsMaatschappijenGezondheidwordtverwachtdatdeze,metinachtnemingvandezeontwikkelingen,analytischenstrategischkanoperereninhetcomplexeveldvanzorg-engezondheidsbeleidopgemeentelijk,regionaalenlandelijkgebied,enwaarnodigookinternationaal.

OngezondeleefstijlenchronischemultimorbiditeitEriseenondubbelzinnigerelatietussenongezondeleefstijl(roken,ongezondevoeding,teweinigbewegenendergelijke)enwijdverbreidechronischeaandoeningenzoalsdiabetes,hart-envaatziekten,artroseenkanker.Chronischeaandoeningentredensteedsvakerincombinatieop,vooralbijouderen.Datleidttotafnemendekwaliteitvanleven,lichamelijkebeperkingen,minderzelfredzaamheid,meerzorgconsumptie,verminderdemaatschappelijkeparticipatieenvereenzaming.

JeugdOokbijdejeugdzijnongezonde,riskanteleefstijlen(drug-enalcoholgebruik,risicovolgebruikvansocialemedia)sterkinopkomst.Tevensiseronderdejeugdsprakevantoenamevanpsychosocialeenpsychiatrischeproblemenenstoornissen,bijeentegelijkertijdtoenemendekrapteinzorgvoorzieningenvoorjeugdigen.Steedsmeerkinderenleveninongunstigeopgroei-omstandigheden.Kindermishandelingkomtnogveelvoor.

InfectieziektenInfectieziektenbedreigenvoortdurenddevolksgezondheid.Erzijnzorgenovernieuweinfectieziekten,toenamevanbekendeinfecties,afnamevanbereidheidomtevaccineren,risico’sopinfectiesdiedemigratiestromenenhettoerismemetzichmeebrengen.Ookzijnerzorgenoverdetoenemendeantibioticaresistentie,ondermeervanuitdeveterinairesectormaarookdooronoordeelkundiggebruikvanantibioticaenresistentestammendieuitanderelandentotonskomen.

DisbalansinfinancieringVerreweghetgrootstedeelvandezorguitgavengaatnaarcure,careenthuiszorg.Slechtseenzeerbescheidendeelwordtgebruiktomopenbaregezondheidszorg,waarondercollectievepreventie,tefinancieren.Ditaandeellooptzelfsterug.Dezepublieketaakkomtdaarmeeondersteedsgroteredruktestaanterwijlhaarbelangduidelijktoeneemt.

AandachtvoorpreventiewordtveelgroterPreventiegeïntegreerdindezorg,ookwelvoorzorggenoemd(zieo.a.hetrapportvandeAdviescommissieInnovatieZorgberoepenenOpleidingen,april2015),wordteenhoeksteenvandetoekomstigezorg.Erdientveelefficiëntereneffectievermetfinanciënenzorgpotentieeltewordenomgegaan.Ermoetdusveeleerderwordengeïntervenieerd,inrelatietotdegrotegezondheidsbedreigingenendenoodzaaktotmeereigenregiebijdeburger.Opditmomentzijnpreventieencurenoggrotendeelsgescheidenenligtdenadrukvrijweltotaalopmedisch-specialistischecure.Datmoetradicaalveranderen.Dezorgzalsteedsmeerthematischingerichtworden,waarbijpreventieintegraalonderdeeluitmaaktvandezorg.

TransitievanzorgnaargemeentemetgelijktijdigebezuinigingenGemeentenzijnverantwoordelijkgewordenvoordeuitvoeringvandeWetmaatschappelijkeondersteuning(WMO),deJeugdwet,endeParticipatiewet2015.Tegelijkzijnforsebezuinigingendoorgevoerdopdezeterreinenenwordenmensentotmeerzelfstandigheideneigenverantwoordelijkheid,endustotgedragsveranderinggedwongen.Hetsamengaanvanbeidebewegingenheeftgroteconsequentiesvoordeuitvoeringvandezeactiviteitenendreigttotzorgtekortenteleiden.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 8

LeefbaarheidonderdrukEenaantalontwikkelingenzetde(gepercipieerde)leefbaarheidvanachterstandswijkenendeopenbareruimteonderdruk:schaarserwordenderuimte,eenzijdigsamengesteldebevolking,somshogewerkloosheid,toestroomvanvluchtelingen,(industriële)inrichtingvandeopenbareruimte(intensieveveehouderij,vliegvelden)eneerdergenoemdegezondheidsbedreigingendooro.a.eenongezondeleefstijl.

MedischleiderschapDediscussieovermedischleiderschapwordt–gelukkig-sindskortetijdvolopgevoerd.Medischleiderschapisdedurfenhetvermogenomgewenste/noodzakelijkeveranderingenmogelijktemakenindegezondheidszorgteneindedekwaliteitenefficiëntievandezorgteverbeteren.Daartoemoetdeartsverantwoordelijkheidnemen,zichtbaarwillenzijn,voorbeeldgedragtonen,innovatiefzijn,verbindingenaanleggen,samenwerkenenorganiseren.Datkanzowelopkleineschaal,indeeigenpraktijk,alsindeeigenorganisatieofineenlokaal(wijk)ofstedelijkgebied.

Internationaleinbedding

Deinternationaleinbeddingvanhetvakgebiedverdientmeeraandacht.Debovenbeschrevenuitdagingenvanpreventie,mulitmorbiditeit,socialeongelijkheid,migratiestromenenandererisico’sspelenimmerswereldwijd.NederlandendeNederlandseartsMaatschappijenGezondheidzittennietin“splendidisolation”.DeartsenMGbehorenpermanentalerttezijnopdegrote–ookpotentiële-gezondheidsbedreigingendieindewereldoponsafkomen,endeeffectendiezijkunnenhebbenop(determinantenvan)gezondheid,oponzegezondheidszorgsystemenendeuitdagingendiedaaruitvolgen.

Positioneringvakgebied

DesocialegeneeskundeenhetspecialismeMaatschappijenGezondheidstaannietineenhelderdaglicht.Velenwetennietwaarhetspecialismevoorstaat,watdezespecialistendoen,watzijkunnenenleverenenwathunkwaliteitenzijn.Datgeldtvoormedischecollega’swerkzaamindecureencare,maarookvoorwerkgeversenandereinstellingen/organisatiesinhetdomeinvandepublichealth,waaronderoverheden.Geneeskundestudentenkiezenrelatiefzeldenvoorditspecialisme.Desocialegeneeskundeisindeuniversitairemedischecentraallerminsteenspeerpuntinonderzoekenonderwijs.

Demaatschappelijkegezondheidsproblemenen-ontwikkelingenzoalshierbovengeschetst,vragenechterwelomsociaalgeneeskundigeprofessionalsdiegoedvoorbereidzijnomdezeuitdagingenaantegaan.Wetenschappelijkenprofessioneelgevormdviaeenkwalitatiefuitstekendeopleiding,enerkendalsspecialistendieindemaatschappelijkezorgorganisatorisch,beleidsmatigenwetenschappelijkhetvoortouwkunnenenwillennemen.

1.3 WetenschappelijkeontwikkelingeninhetvakgebiedDevisiedatdeaansluitingtussendepraktijkvandepubliekegezondheidszorgendeacademischesocialegeneeskundeverbeteringbehoeft,wordtbreedgedeeld.HoogleraarsocialegeneeskundeEssink-Bot,artsMaatschappijenGezondheid,sprakinhaaroratiein20134devreesuitdatdeacademischesocialegeneeskundeinfeiteislosgeraaktvanhaareigenwerkveld.Hetfeitdathetpassinds2010weermogelijkisomeenopleidingtotartsMaatschappijenGezondheidtevolgenmeteenacademischeafdelingsocialegeneeskundealspraktijkopleiding,illustreertdit.

4http://www.pharos.nl/documents/doc/volksgezondheidszorg_populatie_en_patient.pdf

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 9

Eensuboptimaleverbindingtussenpraktijkenacademiebelemmertdeontwikkelingvanhetvakgebiedvandepubliekegezondheidszorg.Eengoedeverbindingtussenwetenschapenpraktijkdraagtbijaandevertalingvanonderzoeksvragenuitdepraktijknaarwetenschappelijkevraagstellingenenonderzoeken.En,deanderekantop,eengoedeverbindingtussenwetenschapenpraktijkkanerookaanbijdragendatresultatenvanwetenschappelijkonderzoekhunwegvindenindepraktijkvandepubliekegezondheidszorgendaareffectiefgeïmplementeerdworden.Opdiemanierwordtgewerktaanevidencebasedpubliekegezondheidszorg.

Sinds2005is,onderanderen,inelfAcademischeWerkplaatsenPubliekeGezondheidgewerktaaneenbetereverbindingtussenpraktijkenacademie.IndeAcademischeWerkplaatsPubliekeGezondheidBrabant/Maastrichtlooptbijvoorbeeldonderzoeknaardebegeleidingvanziekteverzuimopmiddelbarescholendoordejeugdarts.HetLandelijkCentrumInfectieziektebestrijdingheeftsamenmetdeUniversiteitUtrechtbijeenkomstenentrainingenontwikkeldvoorethischereflectieopcasuïstiekindeinfectieziektebestrijding.Eenaiostweedefase,profieljeugdgezondheidszorg,doetinhet“AmsterdamBornChildrenandtheirDevelopment”(ABCD-)cohortwetenschappelijkonderzoeknaarhetverbandtussenlagesociaaleconomischestatusvandezwangereendepsychosocialeontwikkelingvanhetkind.Dezeenanderevoorbeeldenvormeneenuitstekendbegin,maarerisveelmeerverbindingtussenpraktijk,opleidingenacademienodig.BijdeherzieningvanhetopleidingsplantotartsMaatschappijenGezondheidisexplicietaandachtgeschonkenaandenoodzakelijkeacademiseringvandeopleidingtotartsMaatschappijenGezondheid.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 10

Hoofdstuk2 CompetentieprofielartsMaatschappijenGezondheid

2.1 InleidingophetcompetentieprofielDeopleidingenhetberoepsprofielartsMaatschappijenGezondheidinNederlandzijninlijnmethetCanadesesysteemvanbeoordelingentoetsing:deCanadianMedicalEducationDirectionsforSpecialists,kortwegCanMEDSgenoemd.Ditmodel5heefthetCollegeGeneeskundigeSpecialismen(CGS)vertaaldineenalgemeencompetentieprofielvoordegeneeskundigespecialist,welkedebasiscompetentiesbeschrijftvandegeneeskundigspecialistaandehandvan28competenties.Deze28competentieszijngegroepeerdin7competentiegebieden.HetCGShanteertdevolgendedefinitievaneencompetentie:

“Debekwaamheidomeenprofessioneleactiviteitineenspecifieke,authentiekecontextadequaatuittevoerendoordegeïntegreerdeaanwezigheidvankennis,inzichten,vaardigheden,attitude,persoonskenmerkenen-eigenschappen.”

Hetcompetentieprofielvormtnietalleendekernvanhetberoepmaarwordtookalsbasisgebruiktvoordeopleidingen.Hetgeeftaanoverwelkekennis,inzicht,vaardighedenenhoudingdeartsMaatschappijenGezondheidbeschikt.Debelangrijkstefunctiesvaneencompetentieprofielzijndevolgende,het:

• zorgtvooreengoedeaansluitingvandevervolgopleidingartsMaatschappijenGezondheidopdepraktijk;

• maaktopleidenenwerkentransparant;deontwikkelingvandeaiosistoetsbaarendaarmeeisdeontwikkelingincompetentgedragmeetbaar.Deaiosweetvoorafaanwelkecompetentieshij6uiteindelijkmoetvoldoenomalsspecialistgeregistreerdtekunnenworden.

• geefteenbeknoptebeschrijvingvandekerneninhoudvanhetvak;• beschrijfttoetsbareminimumeisenvanwatvaneenartsMaatschappijenGezondheid

magwordenverwacht;• geeftrichtingaandebij-ennascholingdierelevantisvoordeperiodiekeherregistratie

vandeartsMaatschappijenGezondheid.

2.2 ToelichtingophetcompetentieprofielDeartsMaatschappijenGezondheidverrichtzorgzowelophetindividugericht,zoalsomschreveninartikel1,lid1en2vandeWetopdeberoepenindeindividuelegezondheidszorg(11november1993)alscollectievezorg.Inhetcompetentieprofielis'individuencollectief'veelalvervangendoor'individuenencommunitiesendebevolkingalsgeheel'.HiermeewordtaangeduiddatdeartsMaatschappijenGezondheidzichnietalleenrichtopééniemandóf'iedereen',maardathijjuistoogheeftvoormensenengroepeninhunmaatschappelijkecontext.BijgebrekaaneenNederlandswoordofuitdrukkingdiedezeverbondenheidvanmenseninhunomgevinggoedomvat,isvoorcommunitygekozen.

CommunityisdaarmeeeennieuwwoordinhetcompetentieprofielartsMaatschappijenGezondheid.Hetiseennietnadergespecificeerdegroepmensendiezichverbondenwetendooreenbepaaldonderwerpofeenbepaaldeeigenschap.DegroephoeftgeenofficiëleorganisatieofformelestatustehebbenomvoordeartsMaatschappijenGezondheidalsgroepbelangrijktezijn.Hetkangaanomeendoelgroep(bijvoorbeeldwanneerzijeenrisicofactordelen)ofom 5PM:Inmiddelsisditmodelaangepastineenversie2015.DezezalwordeningepastophetmomentdatdeKNMGdezeheeftuitgewerktvoordeNederlandsesituatie.6Inditopleidingsplanwordtdeterm“hij”gebruiktteraanduidingvandeindividueleartsMaatschappijenGezondheid,aios,waarooksprakekanzijnvan“zij”.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 11

mensenindeomgevingvaneencliënt,ofmensenmetgedeeldebelangendieingesprekgaanmetdeartsofanderebeleidsmakers.Hetkanookgaanomoudersvankinderenvaneensportclubofombetrokkenenbijeenburgerinitiatief,omdeinwonersvaneenpaarstratenofjongerenmeteenbepaaldeleefstijl.

Diversetheoretischemodellenvoorindividueleencollectievedeterminantenvangezondheidenontwikkelingeninenbuitendepubliekegezondheidszorg(transitiesinzorgenwelzijn,participatie,inzetopeigenkracht,andersdenkenovergezondheidenzorg)hebbenbijgedragenaanenzijneeninspiratiegeweestvoorhetnieuwecompetentieprofielanno2015.Explicietvernoemenvanmodellenisachterwegegelatenvanwegedeveranderingenvanconceptenindetijd.

DeartsMaatschappijenGezondheidiseenspecialistdienietenkel'signaleert'maarhijonderneemtookactieopwathijsignaleert:agenderen,beleidontwikkelen,ernaarhandelen,beleidtoetsenenevalueren,andereneroverleren.DeartsMaatschappijenGezondheidbeschiktoverdecompetentiesomdatgenetedoendatdegezondheidvangroepenmensenindesamenlevingzalverbeterenenbeschermen,endatgezondheidsachterstandendoetverkleinen.DeverbindingdiedeartsMaatschappijenGezondheidactieflegtmetinstantiesenorganisaties,ookbuitendegezondheidszorg,isversterktinhetnieuwecompetentieprofiel,zowelpubliekalsindividueel.DeartsMaatschappijenGezondheidneemthierbijeenmedischleidenderol.Weverstaanhieronderdatdesociaalgeneeskundigeverantwoordelijkheidneemtomeenveranderingtengoedeopgangtebrengenenverankerdtekrijgen.Ditmetalsdoelverbeteringvandekwaliteitvanzorgeneenoptimaleverdelingvandemiddelen.BijhetnieuweCanMedsframeworkvan2015isdecompetentiemedischleiderschapverderontwikkeld,metalsdoeldatallemedicizichmeerbewustzijnvanhunleiderschapenditookadequatergaaninzetteninhetmaatschappelijkeveld.Medischleiderschap7iseenbredecompetentie,eenhoudingofinstellingdiejuistvoordeartsMaatschappijenGezondheidalsbasisgeldtvooralhaarcompetentiesenkritischeberoepsactiviteiten.

7Medischleiderschapisonderteverdelenindiverseniveaus

-Frontline’leiderschap:richtzichopalleartsen;állenhebbenkennisenvaardighedennodigdiegepaardgaanmetdezevormvanleiderschap,gerichtopkwalitatiefhoogstaandezorgvoorpatiëntenenoogvoorhetwelzijnvandemaatschappijenzichzelf.

- Klinischleiderschap:richtzichopartsendiehunmanagementenleiderschapscapaciteitenverderwillenontwikkelenofontwikkeldhebbenenpositienemeninverschillendewerkgroepenofmanagementrollen.Dezeartsenspeleneenbelangrijkerolbijdeorganisatievanhetzorgproces.Zijvormendeschakeltussendeorganisatieendewerkvloer.- Bestuurlijkleiderschap:heeftbetrekkingopartsendiezichprimairrichtenopbestuurlijketaken,inplaatsvanopklinischetaken.(MMV,2015)

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 12

2.3 HetcompetentieprofielartsMaatschappijenGezondheid2015COMPETENTIEGEBIED1 MEDISCHHANDELEN

Competentiesenindicatoren

1.1 DeartsMaatschappijenGezondheidbezitadequatekennisenvaardigheidnaardestandvanhetvakgebied

1.1.1DeartsMaatschappijenGezondheidanalyseertenbeoordeeltgezondheidengezondheidsvraagstukkenensteltdaarbijprioriteiten

1.1.2DeartsMaatschappijenGezondheidbeoordeelt(volks)gezondheidsontwikkelingendievaninvloedzijnopdeindividueleen/ofcollectievegezondheideninitieertinterventies

1.2DeartsMaatschappijenGezondheidpasthetdiagnostisch,therapeutischenpreventiefarsenaalvanhetvakgebiedgoedenwaarmogelijk‘evidencebased’toe

1.2.1DeartsMaatschappijenGezondheidverrichtallehandelingenophetgebiedvandeindividuelegezondheidszorgzoalsomschreveninartikel1,lid1en2vandeWetopdeBeroepenindeIndividueleGezondheidszorg(11november1993)

1.2.2DeartsMaatschappijenGezondheidbewaakt/beoordeeltdegezondheidvandebevolkingdoormiddelvanregistraties,peilingen,(bijbehorende)administratievesystemenenanderesignalen

1.2.3DeartsMaatschappijenGezondheidinitieert,voertuitenevalueertpreventieprogramma’sdieinhetkadervandevolksgezondheidwordenuitgevoerd

1.2.4

DeartsMaatschappijenGezondheidmaaktoverwogenkeuzenbijdeinzetvanverschillendemethodiekenenuitvoerenvaninterventiesgerichtophetvoorkómen,vroegtijdigopsporenenbehandelenvanafwijkingen,hetversterkenvangezondheidsbevorderendefactorenendoorhetbeïnvloedenvandeomgevingenhetzorgsysteem

1.2.5DeartsMaatschappijenGezondheidintegreertrelevanteinformatieoverenvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheeltotgevraagdeenongevraagdevoorstellenvoorstrategisch,tactischenoperationeelbeleid

1.2.6DeartsMaatschappijenGezondheidstreefternaarelkebeoordeling,keuzeeninterventieteonderbouwenmet(wetenschappelijke)evidence

1.3 DeartsMaatschappijenGezondheidleverteffectieveenethischverantwoordepatiëntenzorg

1.3.1DeartsMaatschappijenGezondheidlevertgevraagdenongevraagdeffectieveenethischverantwoorde(sociaal)geneeskundigezorgaanindividuen,communitiesendebevolking,ookalsdebelangenopdeverschillendeniveausopgespannenvoetmetelkaarstaan

1.4 DeartsMaatschappijenGezondheidvindtsneldevereisteinformatieenpastdezegoedtoe

1.4.1DeartsMaatschappijenGezondheidisinstaatominformatietevindendierelevantisvoordevraagstellingophetniveauvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel,pastdezeinformatieonderbouwdtoeenhoudtrekeningmetonzekerheden

COMPETENTIEGEBIED2 COMMUNICATIECompetentiesenindicatoren

2.1DeartsMaatschappijenGezondheidbouwteffectievewerkrelatiesopmetindividuen,communitiesenorganisaties

2.1.1

DeartsMaatschappijenGezondheidadresseertenagendeertgevraagdenongevraagdgezondheidenbedreigingendaarvan,ophetniveauvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheeleninsamenhangmethet(volks)gezondheidssysteem.DeartsMaatschappijenGezondheidneemthierbijeenmedischleidendehoudingenrol

2.2 DeartsMaatschappijenGezondheidluistertgoedenverkrijgtdoelmatigrelevanteinformatie

2.2.1 DeartsMaatschappijenGezondheidluistertactief,exploreertadequaatenverkrijgtaldusdoelmatiginformatievanenoverdegezondheidvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel

2.2.2DeartsMaatschappijenGezondheidgaatactiefopzoeknaarbronnenopmicro-,meso-enmacroniveau

2.3DeartsMaatschappijenGezondheidbespreektmedischeinformatiemetindividuen,communitiesenorganisaties

2.3.1DeartsMaatschappijenGezondheidadresseertenagendeertgevraagdenongevraagdgezondheidenbedreigingenvangezondheidvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel.DeartsMaatschappijenGezondheidneemthierbijeenmedischleidendehoudingenrol

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 13

2.3.2DeartsMaatschappijenGezondheidbespreektmedischeenanderevoordegezondheidrelevanteinformatieindecontextvanindividuen,communitiesenorganisaties

2.3.3 DeartsMaatschappijenGezondheidcommuniceertmetindividuen,communitiesen/oforganisatiesovergezondheidsrisico’senadviseerthierover,ooktentijdevanmaatschappelijkeonrust

2.4DeartsMaatschappijenGezondheiddoetadequaatmondelingenschriftelijkverslagoverindividueleenvolksgezondheidsproblemen

2.4.1DeartsMaatschappijenGezondheidpastdecommunicatievemethodenaanpersituatie,degesprekspartnersenhetbeoogdedoel,opmicro-,meso-enmacroniveau

COMPETENTIEGEBIED3 SAMENWERKING

Competentiesenindicatoren

3.1 DeartsMaatschappijenGezondheidoverlegtdoelmatigmetcollegaebinnenenbuitendegezondheidszorg,omdebevolkinggezondtekrijgenentehoudenenomgezondheidsverschillenteverkleinen

3.1.1DeartsMaatschappijenGezondheidzorgtvoorrandvoorwaardenvoorgoedesamenwerkingindecontextvanhetvakgebied

3.1.2

DeartsMaatschappijenGezondheidspreektdezelfdetaalalszorgprofessionalsenartsen.DeartsMaatschappijenGezondheidkanbetekenisgevenaaninformatie,kentdecontextvancollegae,kaninterpreterenenkanvertalennaaractiesvooranderezorgverleners,organisaties,communities,bevolking,bestuurdersenbeleidsmakers

3.2DeartsMaatschappijenGezondheidverwijstadequaatzowelnaaranderezorgverlenersalsnaarandereinstantiesindemaatschappij

3.2.1DeartsMaatschappijenGezondheidweetwaarvoor,naarwieenwanneerteverwijzennaarzorgverlenersen/ofinstantiesenhandeltdaarnaar

3.3 ArtsMaatschappijenGezondheidleverteffectiefintercollegiaalconsult

3.3.1DeartsMaatschappijenGezondheidvraagtenlevertintercollegiaalconsultzoweltenbehoevevanindividuen,communities,organisatiesendebevolkingalsgeheel.DeartsMaatschappijenGezondheidhoudtrekeningmetverschillenindenkwerelden,passendbijdesituatie

3.4DeartsMaatschappijenGezondheiddraagtbijaaneffectieve(interdisciplinaire)samenwerkingenketenzorg

3.4.1DeartsMaatschappijenGezondheidscheptvoorwaardenvoorhettotstandkomenvanketenzorgenintersectoralesamenwerking

3.4.2DeartsMaatschappijenGezondheidheeftinzichtinenmaaktgebruikvanzijneigenrolenpositieenderollen,belangenenverantwoordelijkhedenvanandereactoren

3.4.3DeartsMaatschappijenGezondheidoverlegtdoelmatigmetverantwoordelijkenenanderenmetinvloedopdevolksgezondheid,terbevorderingvandevolksgezondheid

COMPETENTIEGEBIED4 KENNISENWETENSCHAP

Competentiesenindicatoren

4.1 DeartsMaatschappijenGezondheidbeschouwtmedischeinformatiekritisch

4.1.1DeartsMaatschappijenGezondheidanalyseertepidemiologische,demografische,statistischeengezondheid-economische,kwalitatieveenanderegegevensbetreffendehunconsequentiesvoordevolksgezondheidengezondheidszorgofontwikkelingendaarin

4.1.2DeartsMaatschappijenGezondheidbeoordeeltdegegevenszoalshierbovengenoemdkritischophunkwaliteitenrelevantievoordegezondheidopindividueelencollectiefniveau

4.2DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertdeverbredingenontwikkelingvanwetenschappelijkevakkennis

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 14

4.2.1

DeartsMaatschappijenGezondheidrapporteertophelderewijzezowelmondelingalsschriftelijkoverderesultatenvanwetenschappelijkonderzoekbetreffendeindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel.Hijgeeftdeonderzoeksresultatenbetekenist.b.v.toepassingindepraktijkbinnenenbuitendegezondheidszorg

4.2.2

DeartsMaatschappijenGezondheididentificeertproblemenindepraktijkenvertaaltdezenaarwetenschappelijkevraagstellingen

4.2.3

DeartsMaatschappijenGezondheidwerktzodanigdatgegevensuitdepraktijkbijdragenaandevermeerderingvandewetenschappelijkebasisvanhetvak

4.2.4 DeartsMaatschappijenGezondheiddraagtactiefbijaanwetenschappelijkonderzoek

4.3DeartsMaatschappijenGezondheidontwikkeltenonderhoudtcontinuedeeigenprofessioneleontwikkeling

4.3.1

DeartsMaatschappijenGezondheidkentzijneigenmogelijkhedenenbeperkingenenvraagtanderenomfeedback,opgronddaarvanvolgthijeenpersoonlijkleerplan.DeartsMaatschappijenGezondheiddoetwatnodigisvoorpersoonlijkeenprofessioneleontwikkeling,intervisiehoortdaarbij

4.3.2

DeartsMaatschappijenGezondheidverstaatonderkennisenwetenschapookvaardighedenenonbewusteofontastbarekennis(tacitknowledge).DeartsMaatschappijenGezondheidneemthierbijeenhoudingaanvaneenlevenlangleren

4.4 DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertdedeskundigheidovervolksgezondheid

4.4.1DeartsMaatschappijenGezondheiddeeltzijnkennisvanuitzijnexpertisemetstudenten,aio’s,collegae,patiëntenenanderenbinnenenbuitendegezondheidszorg

4.4.2

DeartsMaatschappijenGezondheidstimuleertcollegaeenanderenbinnenenbuitendegezondheidszorginhunprofessioneleontwikkeling

COMPETENTIEGEBIED5 MAATSCHAPPELIJKHANDELEN

Competentiesenindicatoren

5.1 DeartsMaatschappijenGezondheidkentenherkentdedeterminantenvanziekteenzorgvraag

5.1.1DeartsMaatschappijenGezondheididentificeertdeterminantenvanziekteéngezondheidensteltderisico’svast,voordegezondheidvanindividuenencommunitiesevenalsvoordebevolkingalsgeheel

5.2DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertdegezondheidvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel

5.2.1DeartsMaatschappijenGezondheidherkentsignalenvanzorgbehoefteengezondheidsrisico'svanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheelenanticipeertdaaropdoorhetdoenvanvoorstellenvoorverderonderzoek,beleiden/ofinterventies

5.2.2DeartsMaatschappijenGezondheidbeoordeeltdeinvloedvanmaatschappelijkeontwikkelingenopdegezondheidenintervenieerthieroptengunstevandegezondheidvanindividuenencommunitiesendebevolkingalsgeheel

5.2.3DeartsMaatschappijenGezondheidmonitortdegezondheidvanindividuenencommunitiesendebevolkingalsgeheelendoetzonodigvoorstellenvoordoelmatigeinterventies

5.2.4

DeartsMaatschappijenGezondheiddoet(beleids)voorstellenterverbeteringvandegezondheidssituatievanindividuenencommunitiesofdebevolkingalsgeheel.DaarmeezorgtdeartsMaatschappijenGezondheidervoordatvoldaanwordtaandezorgbehoefteophetniveauvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel

5.3 DeartsMaatschappijenGezondheidhandeltvolgensderelevantewettelijkebepalingen

5.3.1 DeartsMaatschappijenGezondheidhandeltvolgensderelevantewettelijkebepalingenendraagtbij

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 15

aandeontwikkelingvanhetwettelijkkader

5.4 DeartsMaatschappijenGezondheidtreedtadequaatopbijincidentenindezorg

5.4.1DeartsMaatschappijenGezondheidtreedtadequaatopbijincidentenindemaatschappijdiedevolksgezondheidbedreigenenherkentsamenhangtussenincidenten

5.4.2DeartsMaatschappijenGezondheidadviseertdeverantwoordelijkeoverhedengevraagdenongevraagdovertenemenmaatregeleninsituatiesdieeenbedreigingvormenvoordevolksgezondheidenherkentsamenhangtussendebedreigingen

COMPETENTIEGEBIED6 ORGANISATIE

Competentiesenindicatoren

6.1DeartsMaatschappijenGezondheidorganiseerthetwerkdusdanigdatereenbalansisinzorgvoordepubliekegezondheidszorgenpersoonlijkeontwikkeling

6.1.1DeartsMaatschappijenGezondheidorganiseerthetwerkdusdanigdaterruimteisvoorpersoonlijkeontwikkeling

6.2 DeartsMaatschappijenGezondheidwerkteffectiefendoelmatigbinneneengezondheidszorgorganisatie

6.2.1DeartsMaatschappijenGezondheidgeeftfunctioneelenhiërarchischleidingaan(delenvan)organisatie,projectenenoverlegorganen

6.2.2DeartsMaatschappijenGezondheidvervultrepresentatievefunctiesbinnenlandelijkeorganenindegezondheidszorg,opregionaal,landelijkeninternationaalniveau

6.2.3

DeartsMaatschappijenGezondheidspeelteenactieverolinveranderingsprocessenenkwaliteitsprocessen

6.2.4

DeartsMaatschappijenGezondheidsuperviseerttakenvanartsen(inopleiding),anderezorgverlenersenoverigenwaarvoorhijeindverantwoordelijkis

6.2.5 DeartsMaatschappijenGezondheidwerktkostenbewustingezondheidszorgorganisaties

6.3DeartsMaatschappijenGezondheidbesteedtdebeschikbaremiddelenvoordegezondheidszorgverantwoord

6.3.1

DeartsMaatschappijenGezondheidmaaktopgrondvaninzichtindeverschillendegezondheidsvoorzieningeneendoelmatigeafwegingbijtoewijzingvanvoorzieningenenbestedingvanbeschikbaremiddelenvoorindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheelen/ofondersteuntdezeafwegingdoorhetinzichtelijkmakenvanmogelijkegezondheidseffecten

6.4DeartsMaatschappijenGezondheidgebruiktinformatietechnologievooroptimalepubliekegezondheidszorgenvoorbij-ennascholing

6.4.1 DeartsMaatschappijenGezondheidgebruiktinformatietechnologievooroptimalezorg

6.4.2DeartsMaatschappijenGezondheidmaaktgebruikvanelektronischeinformatiebronnentenbehoevevandeontwikkelingvandeeigencompetenties

COMPETENTIEGEBIED7 PROFESSIONALITEIT

Competentiesenindicatoren

7.1 DeartsMaatschappijenGezondheidleverthoogstaandezorgopintegere,oprechteenbetrokkenwijze

7.1.1DeartsMaatschappijenGezondheidinformeertdeverschillendebelanghebbendenovervoorhenbelangrijkeaspectenvanbevindingen,waarbijgewezenwordtopanderevisiesengestreefdwordtnaareengezamenlijkebesluitvorming

7.1.2DeartsMaatschappijenGezondheidhandeltvanuithetcentralebelangvanindividu,communityenvolksgezondheiden/ofspecifiekedoelgroep,gewogen(ethisch,sociaal,juridisch,economisch)tegenhetbelangvandepopulatiewaardezedeelvanuitmaakt

7.1.3DeartsMaatschappijenGezondheidbewaaktenverhoogtdekwaliteitvanheteigenwerk,datvandeberoepsgroepenvandeorganisatiewaarinhijwerkt

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 16

7.1.4 DeartsMaatschappijenGezondheidsteltzichtoegankelijkopenistoetsbaarentransparant

7.2DeartsMaatschappijenGezondheidvertoontadequaatpersoonlijkeninterpersoonlijkprofessioneelgedrag

7.2.1 DeartsMaatschappijenGezondheidgedraagtzichvolgensprofessionelecodes

7.2.2 DeartsMaatschappijenGezondheidstaatopenvoorfeedbackéngeeftopgepastewijzefeedback

7.2.3 DeartsMaatschappijenGezondheidorganiseerthetwerkzodanigdaterbalansistussenwerkenprivé

7.3 DeartsMaatschappijenGezondheidkentdegrenzenvandeeigencompetentieenhandeltdaarbinnen

7.3.1 DeartsMaatschappijenGezondheiddraagt/isverantwoordelijkvoorheteigenhandelen

7.3.2

DeartsMaatschappijenGezondheidgeeftgrenzenaanenkanverantwoordelijkheiddelenofoverdragen

7.4DeartsMaatschappijenGezondheidoefentdegeneeskundeuitnaardegebruikelijkeethischenormenvanhetberoepDeartsMaatschappijenGezondheidgedraagtzichvolgensprofessionelecodes

7.4.1

DeartsMaatschappijenGezondheidiszichbewustvaneigenwaarden,normen(envooroordelen)enkanermeeomgaaninrelatietotdeander

7.4.2

DeartsMaatschappijenGezondheidheeftkennisvandegebruikelijkeethischenormenenhandelthiernaar

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 17

Hoofdstuk3 Inhoudvandeopleiding

3.1 OpleidingsvisieDeopleidingsvisiesluitaanbijdeprincipesvanhetcompetentiegerichtlerenvanvolwassenenwaarinhetcyclischkaraktervanhetlerenindepraktijkcentraalstaat.Deaiosleertbijuitstekdoorenininteractiemetzijnomgeving.Eenbelangrijkuitgangspuntisdathetlerengrotendeelsplaatsvindtineenzoauthentiekmogelijkepraktijkomgevingendathetlerenexplicietgemaaktwordtdoorreflectie.Omcompetenttelerenhandelenindepraktijkisdeelnameaandewerkzaamhedenvandeberoepsgroepessentieel.Deaiosleertvandeindepraktijkaanwezigepraktijkopleiderenberoepsgenotenenneemtgeleidelijkhethandelingsrepertoire(kennis;vaardigheden;houding;normenenwaarden)vandeberoepsgroepover.Derolvandepraktijkopleiderisdievanbegeleidervandeaiosbijhetleerproces

Concretefeedbacktijdenshetlerenindepraktijkisbelangrijkomtekunnenlerenvanervaringen.Deuittevoerenwerkzaamhedenenverantwoordelijkhedenverschuivengedurendedeopleidingvanmindernaarmeercomplex.Debegeleidingwordtindeloopvandeopleidingminderintensief.Inhetpraktijkonderdeelstaanwerkenenlerenindepraktijksituatieenreflectiedaaropcentraal.Hetstimulerenvandeaiostotreflectieopdeeigenervaringenmotiveerttotlerenenontwikkelen.Parallelaanhethandelendervaren,leertdeaiosdoorcursorischonderwijsenzelfstudiewaarbijeenberoepkanwordengedaanopuitlegeninstructievaneenopleider.

3.2 CompetentiegerichtonderwijsDeopleidingkiestvoorcompetentiegerichtonderwijs(CGO)datgerichtisophetadequaatverrichtenvankritischeberoepsactiviteiteninspecifiekekenmerkendeberoepssituaties.Hetlerenindepraktijkisleidendenhetcursorischonderwijshieraanondersteunend.Hetcursorischonderwijsgeefthandvattenendiepgangvoorhetpraktijkleren.Competentiegerichtopleidenbereidtdeaiosookvooropeen‘levenlangleren’.Datgebeurtoptimaaldooropdewerkvloerdeaiostefacilitereninhetleerprocesenookdoorveelinitiatiefenverantwoordelijkheidvoorhetleerprocesteleggenbijdeaioszelf.Dezezelfsturingvindtondermeerplaatsinoverlegmetdepraktijkopleideraandehandvandocumentatieinhetportfolio.Hetfaciliterenvanhetleerprocesvereistspecifiekeattitudesenvaardighedenvandepraktijkopleider,dievooraleencoachenderolheeft.Dezespecifiekeattitudesenvaardighedenzijnbeschrevenineencompetentieprofielvandepraktijkopleider.

Uitgangspuntenvoorcompetentiegerichtopleidenzijndevolgende:

• Hetsluitaanbijhetlerenvanvolwassenen;ditgaatuitvanzelfsturingeneigenverantwoordelijkheidvoorleren,functionerenenhetontwikkelenvandecompetenties.

• Lerenisgekoppeldaandeauthentiekewerksituatie(workplacebasedlearning).• Individueleervaringenindeberoepspraktijkvormenhetaanknopingspuntvoorgerichte

leeractiviteiten.• Opleidenismaatwerk.Individuelecapaciteiteneneerderverworvencompetenties

vormenhetaanknopingspuntvoorgerichteondersteuningdooropleiderseneenopmaatgemaaktopleidingsplan.

• Toetsingenbeoordelingvindenplaatsaandehandvanwatdeaioslaatzienindepraktijk.

3.3 Thema’s,kritischeberoepsactiviteitenenbekwaamheidsniveaus

3.3.1 Thema’sOmdeinhoudvandeopleidingvormtegevenzijntienthema’ssamengesteld.Dethema’szijngebaseerdopdekerntakenzoalsbeschrevendoorJambroes(2013).Eriseenkoppelinggemaakt

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 18

tussendezethema’smetomschrijvingendecompetentiesuithetcompetentieprofiel.Ditisverderuitgewerktinspecifiekecompetentiesperthemaindevormvanthema-entoetskaartenenzijzijnopgenomeninbijlageTabel3.1Overzichtthema’senbeschrijving

nr. Thema Omschrijving

1Monitorenenrapporterenvan(determinantenvan)gezondheidensignalerenvanontwikkelingendaarin

DeartsMaatschappijenGezondheidonderneemt,metverantwoordingvanuitzijnsociaalgeneeskundigeenmedischeexpertise,eendiversiteitaanactiviteitenomgezondheidvanindividuen,communitiesenbevolkingtebevorderenentebeschermenenvroegtijdiggezondheidsbedreigingentesignaleren.OmhierinvullingaantegevenmonitortdeartsMaatschappijenGezondheiddeterminantenvangezondheidensignaleerthijontwikkelingenhierin.Vanuitzijnmedischeexpertisegeefthijbetekenisaandebevindingenenrapporteerthijhierovernaaranderen,professionals,beleidsmakersenleken

2Opsporenenpreventievanziektenofgezondheidsrisico’s

DeartsMaatschappijenGezondheidvoertmedischezorguitomziektenengezondheidsrisico’soptesporenteneindedegezondheidvanindividuen,vancommunitiesen/ofvandebevolkingalsgeheeltekunnenbeschermenentebevorderen.DeartsMaatschappijenGezondheidgaatdaarbijuitvanwatdeburgerkanennodigheeftomeengezondleventeleiden

3 Gezondheidsbevordering

Gezondheidsbevorderingisgerichtophetbevorderenenbehoudenvandegezondheidvanindividuen,communitiesendetotalebevolkingeninhetbijzondervanrisicogroepen.Hetbevorderenvandegezondheidgebeurtdooreengeïntegreerdecombinatievangezondheidsbevorderendeactiviteiten.Dezeactiviteitenzijngerichtophetverbeterenvangezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenengezondheidsgedrag(healthliteracy)vanmensenzelf,vanhunleefomgevingenvanorganisaties

4 Gezondheidsbescherming

Gezondheidsbeschermingiseropgerichtindividuen,groepenofdehelebevolkingtebeschermentegenblootstellingaanrisicofactoren.Erwordtnaargestreefddeomgevingvanmensenzointerichtenoftebeïnvloedendatdekansopblootstellingaanrisicofactorenzokleinmogelijkis.DeartsMaatschappijenGezondheidbeïnvloedt,inhetkadervangezondheidsbescherming,deomgevingomdegezondheidpositieftebeïnvloeden.Risicocommunicatieishierbijzeerbelangrijk

5Preventie,beheersingengeneeskundigehulpbijincidenten

DeartsMaatschappijenGezondheidherkentenbeoordeelthetpatroonvangezondheidsrisico’senhetontstaanvanincidenten.DeartsMaatschappijenGezondheidadviseertterpreventievan,tervoorbereidingopentijdensennaincidentenengeeftzonodiggeneeskundigehulp.Hetgaathierbijomincidentendiehetindividu,groepenmensenofdehelebevolkingkunnenbetreffen.Zoalsinfectieziekte-uitbraken,milieucalamiteiten,postmarketingsurveillance,enmaatschappelijkeonrustalsgevolgvaneenfamiliedrama,eenzedenmisdrijf,eenfaillietezorginstellingofeenontsnaptetbs’er.DeartsMaatschappijenGezondheidneemteenmedischleiderschapbijdergelijkeincidenten

6 Integraalgezondheidsbeleid

DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertenbeschermtdegezondheiddoordeinzetvanmeerderesectorenbinnenenbuitenhetvolksgezondheidsdomein.Hetgaatbijvoorbeeldom:ruimtelijkeordening,onderwijs,veiligheid,socialezakenenmilieu.Integraalgezondheidsbeleidiseropgerichtgezondheidofdeterminantenhiervaninsamenhangaantepakken(Stormetal.,2007).Integraalgezondheidsbeleidkanplaatsvindenopmeerderebestuursniveaus(lokaal,nationaaleninternationaal)

7 Onderzoekeninnovatie

DeartsMaatschappijenGezondheiddraagtinsamenwerkingmetonderzoekersenonderzoeksinstellingenbijaandewetenschappelijkebasisvanhetvakgebied.DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertinnovatiebinnenenbuitendepublichealthdooreffectieveimplementatievanresultatenvanwetenschappelijkonderzoekindepraktijk

8Waarborgenvanvoldoendeencompetenteberoepsbeoefenaren

DeartsMaatschappijenGezondheiddraagtbijaanontwikkelingvancompetenties,opleidingenbij-ennascholingvanprofessionals(inclusiefzichzelf)enadviseerttenbehoevevancapaciteitsontwikkelingvoordeadequateinvullingvandegeneeskundigetakenindepublichealth

9 Kwaliteitszorg-enborging

DeartsMaatschappijenGezondheiddraagtmedezorgvoordekwaliteitenwaarborgingvandekwaliteitinde(preventieveenindienvantoepassingindecuratieve)zorgsectoropbasisvaneenvisieopdevolksgezondheidinrelatietotkwaliteitsbeleid.DeartsMaatschappijenGezondheidhoudthierbijrekeningmetwettelijkekaders,kwaliteitsbeleiddatvoordegehelemedischeberoepsgroepgeldt,maatschappelijkeenethischeaspecten

10 Vangnetzorg

Vangnetzorgisdezorgvoorkwetsbaremensendietijdelijkzorgofondersteuningnodighebbenmetalsdoeldeverbeteringvandeleef-engezondheidssituatie,tervoorkomingvanverergeringvandemedischeproblematiekofterbeperkingvanmaatschappelijkeoverlast.Ditkanookwordenveroorzaaktdoorsysteemaanpassingenwaardoormensenbuitendeaangebodenzorgvallen.DeartsMaatschappijenGezondheidleidttoenaarregulierezorgen/ofondersteuningsinstanties

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 19

3.3.2 KritischeBeroepsactiviteitenErisconformK.O.E.R.SgekozenomcompetentiesteverbindenaanzogenaamdeKritischeBeroepsactiviteiten(KBA).Dezegeldenenalsuitgangspuntvoorhetopleiden.KBA’svormensamenhetgeheelvanelementendieeenprofessiekarakteriseren.Zijgeveneenspecifiekerbeeldvandelokalewerkpraktijk(professioneleactiviteitineenspecifieke,authentiekecontextindedefinitievaneencompetentiezoalsbeschrevendoorhetCollegeGeneeskundigeSpecialisten)enbehorentothetwerkvandeerkendeberoepsbeoefenaar.Zeleidentoteenerkendenmeetbaarwerkresultaat,zijnobserveerbaarenbeoordeelbaarnaarprocesenproduct.EénKBAkanmeerderecompetentiesbetreffen.VoortoetsingenbeoordelingwordtuitgegaanvantenhoogstedriecompetentiesperKBA.EenKBAwordtuitgevoerdineenkenmerkendeberoepssituatie.

Figuur3.1RelatieKBAencompetenties

DeKBA’szijngeformuleerdinzogenaamdeleeruitkomsten.Eenleeruitkomstgeeftenbeschrijvingvanwateenlerendeweet,begrijptenkandoennaafrondingvaneenleerproces.Eenleeruitkomstbeschrijftduswateenaioswordtgeachtteweten,tebegrijpenentekunnentoepassennaafrondingvaneenleerperiode.

3.3.4 BekwaamheidsniveauDeKBA’swordenbeoordeeldopbasisvanbekwaamheid.Erwordenvijfbekwaamheidsniveausonderscheiden(tabel3.2).

Tabel3.2 1 2 3 4 5

OmschrijvingHeeftkennisvan

Handeltonderstrengesupervisie

Handeltonderbeperktesupervisie

Handeltzondersupervisie

Superviseerteerstejaarsaios

Alsbeginsituatievandeaioswordtuitgegaanvanhetmasterniveaugeneeskunde.DeopleidingtotartsMaatschappijenGezondheidbouwtdusvoortophetbasiscurriculumgeneeskunde8PerKBAzijnijkmomentenvastgesteldwaarinhetniveaudatdanbehaaldmoetzijnisaangegeven.De 8Zij-instromers,anderegeneeskundigspecialisten,hebbeneenmogelijkheidomviahetaantonenvanverworvencompetentieshetopleidingstrajectteverkorten.

Competenties (onzichtbaar)

vaardigheden e

Eindproduct (zichtbaar) Gedrag / handelen in praktijk (zichtbaar)

competenties weerspiegeld in gedrag binnen een authentieke context

integratie

attitudes e

kennis

in Kritische BeroepsActiviteiten

Bron: bewerking Woldberg naar Wijnen 07

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 20

KBA’shebbentweeijkmomenten.Hetgeeftaanwanneerdeaiosopeenbepaaldniveaumoetkunnenwerken.Erisgeenniveau5gedefinieerdbehalvebijKBA8.1en8.4(bijlage1).BijKBA8.1moetdeaiosaantonendathijeeneerstejaarsaioskansuperviserenbijminimaaldrieverschillendekenmerkendeberoepsactiviteiten.DeaiosbespreektmetdepraktijkopleiderinwelkeKBA’shijniveauwilaantonen.Niveau5wordtgetoetstdoormiddelvaneencombinatievantoetsen:video-opnames,observatiedoorderdenenfeedbackgegevendooreengesuperviseerdeeerstejaarsstudent.

Inbijlage2isdecompetentiematrixopgenomenenbijlage3bevatdeijkmomentenbekwaamheidsniveaus.

3.3.5 GroeiDeaiosontwikkeltcompetenties.Hijisnietineenscompetent.PerleeruitkomstzijntweeformeleijkmomentenvastgesteldomdeaiostehelpenzijnIndividueelOpleidingsplan(IOP)vormtegevenendetussenstandadequaattekunnenmonitoren.Heteersteijkomentgeeftaandatdeaiosindatjaarietsmoetlatenzienendusaanhetwerkmoetzijngeweestindebetreffendeberoepssituatie.InhetIOPmaaktdeaioszijnplanningenindevoortgangsgesprekkenwordtdegroeigeëvalueerd.

3.3.6 ThematoetskaartenDethema’smetdespecifiekecompetenties,deKBA’s,detoetsingenhetbekwaamheidsniveauzijnbeschrevenopdezogehetenthematoetskaarten.DezekaartengevensturingaanzowelhetIOPalsaandetoetsingenbeoordeling(bijlage1).Zijgeveneenopbouwweervanuitvoeringvanzorgenadviseringnaarmeercomplexezorgenaanpaknaarheteindevande4-jarigeopleiding.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 21

Hoofdstuk4 Inrichtingvandeopleiding

4.1 OpzetvandeopleidingDesociaalgeneeskundigeopleidingArtsMaatschappijenGezondheidispostacademischegeneeskundigevervolgopleidingtotgeneeskundigspecialist,artsMaatschappijenGezondheid,diebijeenfulltimeaanstellingvierjaarduurt.DezetermijnligtvastindeEuropeseregelgeving9.

Deopleidingiscompetentiegerichtenduaalvankarakterencombineertlerenenwerkenindepraktijkmetondersteunendcursorischonderwijs.DeopleidingomvatdevolledigebreedtevanhetdomeinartsMaatschappijenGezondheidenlooptindetijdopquamoeilijkheidsgraad.Erwordtgewerktmetlangdurige,meerjarige,leerlijnenwaarineenopbouwzichtbaarisvanmicro-naarmeso-enmacroniveau.Vaneenvoudigeproblematiek,naarcomplexeaanpak.Ongeveer80%vanalleleeractiviteitenvindtplaatsophetwerk,indepraktijk.Hetisvanbelangomtijdensdeopleidingbinnendiversewerkplekkenendeskundigheidsgebiedenervaringoptedoen.Slechtseenkleindeelvandeopleidingisnietwerkplekgebonden.Veelalheeftdatdevormvancursorischonderwijsoplokaalenlandelijkniveau.

Indeopleidingwordtdeaiosbegeleidenbeoordeelddoorzijnpraktijkopleidereninstituutsopleider,iederopzijneigendeskundigheid.Gedurendezijnopleidingwordtvandeaiosverwachtdathijintoenemendematezelfstandigwerkt.Dehuidigeengeplandeprofielen(IZB,MMK,TBC,JGZ,forensischegeneeskunde,B&A,I&A,donorgeneeskundeenfarmaceutischegeneeskunde)wordentenbehoevevanditopleidingsplansamengevoegdindeskundigheidsgebieden:

• Infectieziektenenmilieu(NVIB,NVMM,VvAwT)• Jeugd(AJN)• Medischeadvisering(NVAG,VAGZ,VIA)• Bijzonderedoelgroepen(FMG,VVAK)• Zorgproducten(NVFG,NVDG)

Deopleidingbestaatuiteenpraktijkopleidingbijeenopleidingsinstellingeneencursorischdeelbijeenopleidingsinstituut.

4.2 DepraktijkopleidingbijeenopleidingsinstellingDepraktijkopleidingheefteenaantoonbareverbindingmetcompetentiesenKBA’s,heefteenlogischevolgordeendeonderwerpenzijngoedherkenbaar.Indepraktijkopleidingwordencompetentiesinhun‘geheel’geoefendengetoetst.Competentieszijnhierzichtbaarintermenvanobserveerbaargedrag,dieleidentotberoepsproductendieaandespecificatiesvoldoen.Hetervaringsleren,werkpleklerenkrijgtvormindemeester-gezelrelatie.Tijdenshetwerkpleklerendoetdeaiospraktischeervaring(combinatievanwetenenkunnen)opindesocialegeneeskunde.Hijleertindepraktijkaandehandvanhetindividueelopleidingsplan(IOP)waarinhijleerdoelenformuleertdoorpraktijkopdrachten,opdrachtenvanuithetcursorischonderwijsenvanuitdethematoetskaarten.HetIOPbiedtmogelijkhedenomteverdiepen,bijvoorbeeldalsvakmens,ofteverbreden.Hijwordtopgeleidvanuiteendeskundigheidsgebiedbinnenhetdomeinvanpubliekegezondheid.Deaiosstippeltdeweguithoehijindetijd–enopwelkewijze–toewerktnaardeontwikkelingvandecompetentiesaandehandvanpraktijkbeoordelingen.

Devolgendeelementenkenmerkendepraktijkopleiding:

9artikel25.2enbijlageV5.1.3vandeRichtlijn2005/36/EGvanhetEuropeesParlementendeRaadvandeEuropeseUnie(EU,2005).

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 22

• Werkplekleren.• Begeleidingdoordepraktijkopleider.• Uitvoeringvanpraktijkopdrachten.• MeerdereopvolgendeKortepraktijkbeoordelingen(KPB).• Langepraktijkbeoordelingen(LPB).• MultipleSourceFeedback(MSF).• Uitvoeringvanpraktijktoetsen.• Uitvoeringvanvoortgangs-enbeoordelingsgesprekken.• Stages.• Reflectieverslagen.

4.2.1 DeopbouwvandepraktijkopleidingDepraktijkopleiding,hetwerkplekleren,vindtplaatsonderverantwoordelijkheidvaneenerkendepraktijkopleiderartsMaatschappijenGezondheidineenerkendeopleidingsinstelling.Vanbelangisdataiostijdensdeopleidingzijncompetentiesopdiversewerkplekkenendeskundigheidsgebiedenvanhetdomeinvandesocialegeneeskundeontwikkelt.Daarvoorlooptdeaiosdiversestages.Deopleidingsinstellinggaathiervoorsamenwerkingsverbandenaanmetandereopleidingsinstellingenenorganisaties.

Destageshebbentotdoel:

- Eenverdiepingvandevakkennisindepraktijkvanheteigendeskundigheidsgebied- Eenbredereoriëntatieophetterreinvandesocialegeneeskundedoorstagetelopenin

anderedeskundigheidsgebieden.- Eenbetereverbindingteleggentussenandereonderdelenvandegezondheidszorgende

socialegeneeskunde,bijvoorbeeldalsdoorontwikkelingvanhetmedischhandelen(klinischestages,laboratoriumstages).

Desamenwerkingmetdiverseketenpartnersookbuitendegezondheidszorg,binnenhetterreinvandepubliekegezondheid,teversterkenenzichdaarinteontwikkelenindezinvanbijvoorbeeldeenbeleidsstage.InhetIOPbeschrijftdeaioszijnleerdoelenvoorhetwerkpleklereninheteigendeskundigheidsgebied,ineenanderdeskundigheidsgebiedenbinnenhetdomeinvandesocialegeneeskunde,medeopbasisvandestageeisenenleerdoelenvanhetdeskundigheidsgebied.(Hoofd)opleiderenaiosbepalensamen,opbasisvanhetIOP,hoedestagesingevuldworden.Debeschrevenduurisopbasisvaneenfulltimeaanstelling:bijeendeeltijdaanstellingwordendestagesnaarratoverlengd.Plaatsenomvangvandestages:a)minimaaltweestagesbinnenheteigendeskundigheidsgebiedb)minimaaléénstagebuitenheteigendeskundigheidsgebiedc)beleidsstage:minimaalvijftiendagenbuitendegezondheidszorg.Destagesaenbvinden,indienmogelijk,indiverseopleidingsinstellingenplaats.Tenminsteeenstagevindtplaatsbuitendeeigenopleidingsinstelling.Ad.a)Deaiosontwikkeltzijncompetentiesdoorminimaaltweestagestedoenbinnenheteigendeskundigheidsgebiedterverdiepingvandevakkennismeteentotaleomvangvanminimaal6maanden.Deperiodekanookgebruiktwordenvoormeerderekortestagesmedeopbasisvandeleerdoelenencriteriadiedewetenschappelijkeverenigingbinnenhetdeskundigheidsgebiedgesteldhebbenaanhetwerkplekleren.Destageskunnengevolgdwordenbijdeeigen

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 23

opleidingsinstelling,maarookbijeenandereopleidingsinstellingoforganisatie.Dezestageswordenmetnameindeeerste2jarenvandeopleidinggelopen.

Voorbeeld:eenaiosbinnendeskundigheidsgebiedjeugd,dieopgeleidwordttotjeugdarts,kanstagelopenbinnendeeigenofeenandereJGZorganisatie,maarkanookkiezenvooreenstagebijeenvertrouwensarts.

Ad.b)Deinvullingvanstageineenanderdeskundigheidsgebiedisvooriedereaiosanders.Iedereaioslooptminimaalzesmaandenstagebuitenheteigendeskundigheidsgebiedenindienmogelijkbuitendeeigenopleidingsinstelling.Destagekanookplaatsvindenophetgebiedvanonderzoek,onderwijsofbeleid.Deduurvanminimaalzesmaandenzorgtvooreenserieuzekennismakingmethetanderedeskundigheidsgebied/anderterreindatdoordeaios,insamenspraakmetdepraktijkopleider(s),gekozenis.Dezestagezalveelalinhet3e/4ejaarvandeopleidingvallen.

Voorbeeld:eenaiosbinnendeskundigheidsgebiedinfectieziektenenmilieukanstagelopenbijdeskundigheidsgebiedjeugd,maarkanookeenspecifiekeonderzoeksvraagbeantwoordentijdenseenstagebijeenacademischziekenhuis.

Ad.c)Daarnaastdienterbinnendepraktijkopleidingeenbredeverkenningindevormvanhetdoenvaneenstagevanminimaal15dagenineensector/werkomgevingbuitendegezondheidszorg,dievaltbinnenhetdomeinvandeartsMaatschappijenGezondheid.Ditkanookgaanommeerderewerkplekken.Bijvoorkeurwordendezestagedagenvanafheteinde2ejaaringepland.

Voorbeeld:eenaiosbinnendeskundigheidsgebiedmedischeadviseringkanstagelopenbijhetministerievanVWSofbijhetwijkteamvaneengemeente,ofbeidenenkeledagendoenomzichoptimaalteoriënteren.

Doormiddelvandezestagesenbredeoriëntatiekandeaioseenbijdrageleverenaandekwaliteitsverbeteringvandesocialegeneeskundeenprofileringvanhetberoep.

4.3 HetcursorischdeelvandeopleidingErkendeopleidingsinstitutenbiedenhetcursorischonderwijsaan.Hetgaathierbijomsamenhangendeactiviteitendiehetlerenenwerkenindepraktijkondersteunen.Deactiviteitenkunnenonderverdeeldwordenindriesoortenonderwijs.

Inhettheoretischeonderwijsleertdeaioszijnhandelenvoorafenachterafbeterteonderbouwen.Inhetonderwijsgerichtopvaardighedenoefentdeaiosdesoepelheidvanzijnhandelenenverbreedthijzijngedragsrepertoire.Inhetonderwijsgerichtopreflectieleertdeaioszijnhandelenenhoudingkritischbeschouwen.Alsineenkwaliteitscirkelleerthijbijtestellenendaardoortotzelfsturingencompetentieontwikkelingtekomen.Keuzeonderwijsbehoorttotdestudiebelastingvanhetinstituutsonderwijs,ditkanindetoekomstookregionaalonderwijszijn.

Bijhetlereninhetopleidingsinstituutwordtdeaiosbegeleidenbeoordeelddooreeninstituutsopleider.Aios,instituutsopleiderenpraktijkopleiderhebbenregelmatigcontactoverdeopleiding,devoortgang,deresultatenvanopdrachtenentoetsen.Deinstituutsopleiderkandaarnaastgevraagdenongevraagdadviserenoverstudiegedragvandeaiosenzijnprofessionelevorminginmeeralgemenezin.

Devolgendeelementenkenmerkenhetinstituutsonderwijs:

• Modulairopgebouwdcontactonderwijsmetverschillendedidactischeactiverendewerkvormendiehetleerprocesfaciliteren.

• Zelfstudieene-learning.• Opdrachtenentoetsen.• Uitvoeringvantripartiete(beoordelings)gesprekken.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 24

4.4 StudiebelastingBijeenvierjarigefulltimeopleidingwordtuitgegaanvan60EuropeanCredits(EC’s)perjaar,waarbijeenEC28studiebelastingsurentelt.Detotaleopleidingheeftduseenstudiebelastingvan4x60EC’s=6720uren.Deverhoudingvandestudiebelastingtussendepraktijkopleidingenhetcursorischonderwijsis5op110Indiendeopleidingparttimegevolgdwordt,vindtaanpassingplaatsvandeduurvandeopleiding.

Tabel4.1 EC Studiebelastingtotal(uren) Studiebelasting per jaar(uren)Praktijkopleiding 200 5600 1400Cursorischonderwijs 40 1120 280Totaal 240 6720uur 1680uur

Voorhetcursorischonderwijsbetekentditdatergemiddeld280uurperjaarbeschikbaaris,bestaandeuitcontacttijd,zelfstudieentoetsing.Indestudiebelastingvandepraktijkopleidingzijnallestagesendedagenterverbredinggeïncorporeerd.

10Dezeverhoudingenverdelingisongewijzigdmethethandboeksocialegeneeskunde2006.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 25

Hoofdstuk5 Begeleiden,toetsenenbeoordelen

5.1 Begeleidenenfaciliteren

5.1.1 LeerklimaatEenaioskanzichalleendangoedontwikkelenalshijineenorganisatiewerktmeteencultuurdieeenopenleer-enwerkklimaatbiedt.Ineendergelijkeorganisatiestaatscholingenontwikkelinghooginhetvaandelzodatdatmedewerkerszichkunnenaanpassenaandeeisendievoortvloeienuiteenvoortdurendveranderendesamenleving.Hetmanagementheefteenondersteunendeensturendetaakenkaneenveiligeomgevingcreëren.Eenveiligeomgevingisimmerseenvoorwaardeomtereflecterenophetprofessionelehandelen.Opleidingsinstellingenpraktijkopleiderzorgenervoordatdeaiosnaastzijnuitvoerendetakenvoldoendeleerruimteheeftwaarinhijzichkanontwikkelen.Debasisvooreengoedleer-enwerkklimaatiselkaarfeedbackgeven.Feedbackzorgtervoordatopalleniveausgeleerdkanworden.Lereniseenprocesvan‘hetaangaanvanverbintenissen’.

5.1.2 BegeleidersTijdensdeopleidingwordtdeaiosbegeleidenbeoordeelddoorzijnpraktijkopleidereninstituutsopleider,iederopzijneigentaak.Dezeactorenindeopleidingenhebbenduidelijkomschrevenverantwoordelijkheden.DezeverantwoordelijkhedenzijninK.O.E.R.S.benoemdenvoorelkeactorafzonderlijkopbasisvanK.O.E.R.S.uitgewerktinkwaliteitsaspectenineenseparaatKwaliteitskaderpraktijkopleiders(ProjectgroepVersterkingKwaliteitszorg,2016).

Tijdenshetlerenindepraktijkwordtdeaiosbegeleiddooreenpraktijkopleider.Depraktijkopleiderdraagtzorgvooreenveiligeenuitdagendeleeromgevingenvolgtdetakenenwerkzaamhedenvandeaioskritisch.Zokanhijregelmatigterugkoppelinggevenendeaansturinggerichtafstemmen.Naastdebesprekingvandetakenenwerkzaamhedenkomeninbegeleidingsgesprekkentussenpraktijkopleiderenaiosookoperationelezakenendevormingvandeaiosinmeeralgemenezinaanbod.Deaioswordtdaarnaastbegeleiddoorcollega’sopdewerkvloer.Ditallesvereisteengoedebereikbaarheidentoegankelijkheidvanpraktijkopleidersenhunvervangers.Depraktijkopleidersvoerendegesprekkenconformhettoetskader.Eénvandepraktijkopleidersistevenshoofdopleider.Dehoofdopleiderheeftnaastdedirectebegeleidingvandeaios,extratakenzoalsbeschreveninK.O.E.R.S.Dezetakenbevindenzichophetgebiedvandeopzet,kwaliteitenuitvoeringvandepraktijkopleiding.

Depraktijkopleiderisgemotiveerdenbekwaamomopteleidenenhijdientaantoonbaaraffiniteittehebbenmethetdelenvankennis(training,onderwijs).Tevensheefthijvoldoendevakinhoudelijkeervaringenisersprakevaninhoudelijkesenioriteit.Ookdidactischecompetentiesmoetenaantoonbaarverworvenzijn.Hetopleidingsinstituutbeoordeeltofdepraktijkopleidervoldoendegemotiveerdisenvoldoendedidactischevaardighedenheeftomalspraktijkopleidertefungeren.Deerkenning11alspraktijkopleidervindtplaatsbijgeblekengeschiktheid.

Deinstituutsopleiderbegeleidtdeaiosinzijnopleidingsproces.Voornoemdeopleiderisalsspecialistingeschrevenineenvanderegistersvansociaalgeneeskundigenenwerkzaamineenopleidingsinstituut.

11Dehuidigeerkenningisniethieropnognietgebaseerd.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 26

5.1.3 BegeleidingsprocesHetbegeleidingsprocesisgebaseerdopafnemendesturingentoenemendezelfsturing.Inheteersteopleidingsjaarisdebegeleidingintensiefenvindtmeersteunenaansturingplaats.Depraktijkopleideriseenrolmodel,eenleermeesterdiezijngezeldeessentievanhetvakleert.Hijgeeftsturingaandegoederichting.Naheteersteopleidingsjaardientdeaioszelfstandigerzijnleerprocestesturen.InallejarenishetIOPvanbelangomhetleerprocestemonitorenentesturen.Degroeiinervaringslerenisgerichtoptoenameincomplexiteitbinnendethema’s,KPB’s,vanmicro-mesonaarmacroniveau.

5.1.4 IndividueelOpleidingsplanDeaiosstelteenIOPopmetleerdoelenvooreenbepaaldevastgesteldeleerperiode,meestaleenperiodevaneenhalfjaartothetvolgendevoortgangs-ofbeoordelingsmoment.AandehandvanhetIOPwordtdevoortganggeëvalueerd.HetIOPwordtgoedgekeurddoordepraktijk-eninstituutsopleider.Indecyclusvanvoortgangs-enbeoordelingsgesprekkenwordthetIOPgeëvalueerdopbasisvandebesprekingvanhetportfolioenvindtbijstellingvanhetIOPplaats.Praktijkopleidereninstituutsopleidergevendaarbijhunfeedback,beoordelingenvisieopleerbaarheid,devoortgangencompetentieontwikkeling.Medeopbasisdaarvankomtdeaiostotnieuweleerdoelenvoordevolgendeperiode.

5.2 FeedbackHetgevenenontvangenvanbetekenisvollefeedback,hetstellenvanvrageneneenonderzoekendeattitudeineenopenleer-enwerkomgevingisessentieelomtelerenentegroeien.Feedbackheefttotdoelomdeaiostestimulerenenuittedageninzijnontwikkelingen-waarnodig-zijnopleidingsplanbijtestellen.Daarnaastishetvanbelangomderesultatenvandefeedbackookdaadwerkelijkeenvervolgtegeven:hetgaateromwatdeaiosermeedoet.Ditgeldtvoorallebijopleidenbetrokkenactorenendeopleidingsomgeving.

Feedbackgevengebeurtveelalinformeeltijdenshetwerk.Formeelfeedbackgevengebeurtaandehandvanspecifiekefeedbackinstrumenten.Dezefeedbackinstrumentenvariërenindeopleidingsjaren.Zowordterindeeerstejarenmeergebruikgemaaktvankortepraktijkbeoordelingenwaarhetgaatomkortesituatiestebeoordelen,zoalseencliëntgesprek.Indehogerejarenwordendeopdrachtenomvangrijkerenintensieverwaarbijeenuitgebreidepraktijkbeoordelingofeenkritischepraktijkbeschouwingmeeropzijnplaatsis.

HetdomeinvandeartsMaatschappijenGezondheidkenmerktzichdoordesamenwerkingmetanderedangezondheidswerkerszoalsbeleidsmakers,gemeenteambtenaren,ministeriesetc.Feedbackvandezesamenwerkingspartnersisessentieelvoordeaios.Zijkunnendusookgevraagdwordenomfeedbackinstrumentenintevullen.

5.2.1 FeedbackinstrumentenindepraktijkopleidingDeKPBiseeninstrumentomgestructureerdfeedbacktegevenopeenobserveerbaretaakdiedoordeaioswordtuitgevoerd.Dezetoetsiseenvoudigindedagelijksepraktijkuittevoeren.Ookoverlegsituaties,teamoverlegenpatiënten-/multidisciplinairebesprekingenkunnenhiermeegetoetstworden.DeKPBwordtnabesprokenenerwordenleerpuntengeformuleerd.DeKPBisdoorde(directe)observatievanhetfunctionerenopdewerkvloerhetmeestvalidealsseparatetoets.DeKPBisgerichtophetgevenvanfeedback.ErzijnmeerdereKPB’snodigomtoteenbetrouwbarebeoordelingtekomen.Bijbeoordelingdoorverschillendebeoordelaarsneemtdebetrouwbaarheidtoe.HetinitiatieftothetafnemenvaneenKPBkanzoweldoordeaiosalsdoordepraktijkopleidergenomenworden.Deaiosblijftverantwoordelijk.HetonderwerpvandeKPBwordtingoedoverlegbepaald.EenKPBwordtvoorbesproken(waarwordtopgelet)en

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 27

nabesproken,directnadeobservatieofbespreking.Deaioswordtnaarhetniveauvandeopleidingbeoordeeld.

DeLPBiseeninstrumentomgestructureerdfeedbacktegevenopeenlangerdurendeopdracht/taakdiedeaiosuitvoert,bijvoorbeeldbijhetuitvoerenvaneenpreventieproject.DeLPBwordtgedurendedeprojectperiodeeenàtweekeergedaan,afhankelijkvandelengtevandeopdracht.Tijdensgenoemdeperiodeverzameltdeaiosfeedbackvananderen(MSF),reflectiesvanzichzelfenproducten.TijdenshetLPB-gesprekwordtaandehandhiervanfeedbackgegeven.

DePraktijkopdrachtisnauwverwantaandeKPB’s.DezegestructureerdeopdrachtisafgeleidvaneenKBSenwordtdoordeaiosindepraktijkuitgevoerd.Vanuithetcursorischonderwijskrijgtdeaiospraktijkopdrachtendiehemhelpenderelatieteleggentussendeinhoudvandecursusendetoepassingervanindepraktijk.Deaiosleverteenproductofeendienstendepraktijkopleiderbegeleidtdeaios.Deopdrachtenhetproceswordenvolgensvastgesteldecriteriabeoordeelddoordepraktijkopleider.

ViaMSFwordtaanallebetrokkenenopdewerkplekgevraagdhetfunctionerenvandeaiostebeoordelenvolgenseenvastformat.Dithoudtindatandereartsen,verpleegkundigen,secretariëlemedewerkers,collegaaios,paramedici,patiënten/cliëntenenleidinggevendennaareenkortebeoordelinggevraagd.Onderwerpenalsprofessioneelgedragensamenwerkingkunnenhiermeegoedinkaartwordengebracht.Hetiseengestructureerdewijzevanverzamelen,verwerkenenbesprekenvanfeedback.

DebeoordelingvaneenverrichtingofvaardigheidvaneenaioswordenmeteenOSATSbeoordeeld.Nahetuitvoerenvandeverrichtingkandeaiosinkortetijdviafeedbackbeoordeeldworden.Debeoordelaarbepaaltofdeaiosonder,opofbovendenormvanhetmomentvanopleidinggepresteerdheeft.DeOSATSdientvormendtezijnwaarbijtipsgegevenkunnenwordenaandeaios.NavoldoendeOSATSkandepraktijkopleidertijdensdebekwaamheidsbeoordelinghetinstrumentalssummatiefgebruiken.

5.3 ToetsenenbeoordelenIndeopleidingssituatiewordtonderscheidgemaakttussentoetsenenbeoordelen(Brandetal.,2010):

• Toetsenismeten,waarderenenbegeleidenenheefteeneducatiefdoel(=ontwikkelingsgerichttoetsen).

• Beoordelenismeten,waarderenenbeslissenenheefteenselectiefdoel(=selectieftoetsen).

5.3.1 ToetsenindepraktijkToetsingvindtplaatstijdensbegeleidingvandeaiosdoordepraktijkopleiderenanderenuitdeopleidingsgroep.Toetsingondersteuntdeontwikkelingvandeaiosenheefttotdoel:

• aantegevenwelkecompetentiesvoordeberoepsbeoefeningvanbelangzijn(doelbepaling);

• inzichttegevenindesterkeendezwakkekantenvanprofessioneelhandelen(potentiebepaling);

• inzichttegevenindevoortgangenontwikkelingvancompetenties(positiebepaling).Dedagelijksepraktijkvandeaiosbiedtvoldoendeactiviteitenwaaropfeedbackgegevenkanworden.Veelalwordtfeedbackimplicieteninformeeltoegepast.Doorfeedbackmeerexpliciettemakenengerichtintezetten,doorregelmatigvragentestellenenreflectietebevorderenkandepraktijkopleider(ofanderenuitdeopleidingsgroep)eenbelangrijkebijdrageleverenaandeverhogingvandekwaliteitvandeopleiding.Doorookfeedbackaandeaiostevragenoverzijn

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 28

eigenrolenfunctioneren,zetdepraktijkopleiderzichzelfsterkneeralsrolmodel.Feedbackwordtdanooknietingezetalsafvinkscoresopeenlijstjemaaralseenbetekenisvolleinteractie.Uiteraardgeldthetvoorgaandeevenzeervoortoepassingopdetoetsingbinnenhetopleidingsinstituut

5.3.2 ToetseninhetcursorischonderwijsInhetcursorischonderwijskunnendevolgendetoetsinstrumenteningezetwordenafhankelijkvandeleerdoelenvaneenmoduleofeenstudieactiviteit.Ineentoetsmatrixwordtvoorafaangegevenwelketoetseneenmoduleofeenstudieonderdeelingezetworden.

EenonderwijsmodulewordtaltijdafgeslotenmeteenModuletoets.Dezetoetskanverschillendevormenhebbenafhankelijkvandeleerdoelen,zoalseenopdracht,eenverslagofeenliteratuurstudie,debat,schriftelijkekennistoets,variantenopenvragencasus-enessayvragenvoortoetsingvangeleerdetheorieenpeerassessments.

TijdenszijnopleidingmaaktdeaiosjaarlijkseenCriticalAppraisedTopic(CAT).EenCATiseenkritischebeoordelingvaneenonderwerp,gerelateerdaaneenconcretepraktijksituatie.Ditleidtvervolgensnaareengestandaardiseerd,oprecenteliteratuurgebaseerdantwoordopdesociaalgeneeskundigevraag.Eendergelijkeexercitiebegintbijhetformulerenvaneenbruikbarevraagstelling,wordtvervolgensomgezetnaareenvraagstellingineengerichteliteratuursearchwaarnaselectievanrelevanteliteratuurplaatsvindt.Heteindigtvervolgensmeteenconclusiedieantwoordgeeftopdeinitiëlevraag.

TweekeerperopleidingdientdeaioseenReferaattehoudenovereenactueelonderwerp.Eenreferaatiseenvantevorenvoorbereidemondelingepresentatieovereenactueelonderwerpinhetvakgebied.

Onderzoeksverslagenpresentatie:hetonderzoeksverslagvanhetuitgevoerdeonderzoekendepresentatiewordenzoweldoordepraktijkopleideralsdeinstituutsopleiderbeoordeeld.

5.4 PortfolioHetportfolioiseengeorganiseerde,doelgerichteverzamelingbewijsmateriaalvandeverworvencompetentiesenopleidingsinhoudvandeaios.Hetportfolio,deontwikkelingendevoortgangsgesprekkenhangennauwmetelkaarsamen.Hetportfolioendevoortgangsgesprekkenzijneenleidraadindeopleiding,waarbijhetinformatieverschaftopbasiswaarvanhetvoortgangsgesprekwordtgevoerd.Deaioslegtzijnontwikkelingvastinhetportfolio.

5.4.1 OnderdelenvanhetportfolioHetportfoliokentdevolgendeonderdelen:

• CurriculumVitae:persoonlijkegegevens:naam,adres,geboortedatum,BIG-registratienummer,relevantepersoonlijkegegevens.

• Praktischegegevensalswerkgever,stageverlener,praktijkopleider.• HetIOP:Uitwerkingvanhetopleidingsplanvanhetbetreffendespecialisme,hierarts

MaatschappijenGezondheid,opindividueelniveau,hetopleidingsschema,eventueelverkregenvrijstellingen.

• Documentenvoordetoetsing(bewijsstukken),documentatievanminimaalverplichtetoetsingvancompetenties(KPB’s,uitwerkingenpraktijkopdrachten,verslagenvanvoortgangs-enbeoordelingsgesprekken,reflectieverslagen).

• Logboek;eenregistratievandoordeaiosuitgevoerdeopleidingsactiviteitenenpuntenuitbegeleidingsgesprekken.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 29

5.4.2 PortfolioalsontwikkelinstrumentDeaiosendepraktijkopleiderbrengen-opbasisvanhetportfolio- invoortgangsgesprekkendecompetentieontwikkelingvandeaiosinbeeld,hetleerproceswordtbesprokenenbeargumenteerdbeoordeeld(bekwaamheidsniveaus).Voorhetopvolgendehalvejaarwordenafsprakengemaakt.Hetportfoliodienttevensalsinputvoorzogenaamdetripartietevoortgangsgesprekkentussenaios,instituutsopleiderenpraktijkopleider.

5.4.3 PortfolioalsbeoordelingsinstrumentOpbasisvanhetportfoliowordteenbeoordelingsgesprekgevoerdaanheteindvanheteerstejaarvandeopleidingenaanheteindvandeopleiding.Ditkaneventueelooktussentijds,ingevalvantwijfeloverdegeschiktheid.Deconclusievandebeoordelingaanheteindvanheteersteopleidingsjaarbetreftookhetaldannietvoortzettenvandeopleidingdoordeaios.Bijtwijfelaandegeschiktheidkandeopleidingbeëindigdwordendanwelwordtereengeïntensiveerdopleidingstrajectvoordeaiosingezet.Debeslissingwordtdoorbeideopleidersonderbouwdoppapiergesteldenondertekend.DeinstituutsopleiderinformeertdeRegistratiecommissieGeneeskundigSpecialistenoverbeëindigingvandeopleidingdanwelovereenwijzigingvanhetopleidingsschemavandeaios.Deconclusiebijhetgesprekaanheteindvandeopleidingisdoorgaanspositief.

5.4.4 WerkenmeteenportfolioDeaioszoektzelfnaareenoptimaleinvullingvanhetportfolio.Hetinitiatiefhoortbijdeaiosteliggen,ditgeldtvoordezelfontwikkeling,debeoordelingenendeoverigedocumentatie,zoalsbeschrevenindeverschillendehoofdstukkenvanhetportfolio.Doorteinvestereninhetportfolioinvesteertdeaiosindeeigenvoortgangenontwikkelingtijdenszijnopleiding.BijaanvangvandeopleidingsteltdeaioseenIOPop.

Depraktijkopleidingstartmeteenintroductiegesprektussenaiosenpraktijkopleider.Hierbijwordendedoelstellingenendethema’svandepraktijkopleidinggekoppeldaandepersoonlijkeaandachtsgebiedenindecompetentieontwikkelingvandeaios.Deleerdoelenvandeaioswordenzichtbaar.Erwordenopleidingsactiviteitengepland,alsooktoetsmomenten.Pertoetsmomentwordenhetdoelendetoetepasseninstrumentenbepaald.Deaiosbeschrijftzijnontwikkeldoelen(SMART-geformuleerd).HijwerktaandehandvanzijnIOP,ontwikkeltcompetenties,zorgtvoorbewijsstukkendiezijncompetentieontwikkelingaantonen,reflecteertengeeftbetekenisaanzijnreflectie.Deaiosdietijdensdepraktijkopleidingwisseltvanstage,zorgtvooreenoverdrachtsdocument:eenschriftelijkverslagdataanheteindvandevoorafgaandeperiodevanpraktijkopleidingdeweerspiegelingvormtvandecompetentieontwikkelingvandeaiosdaarin,endeaandachtspuntenvoordevolgendeperiode.

Deaiosdientoverzijnontwikkelingtereflecteren.Ditkanaandehandvandegekregenfeedbackmaardaarnaastishetnoodzakelijkdatdeaiosbijhoudtwelkeervaringenaandeontwikkelingvandecompetentiesvaneenbepaaldthemahebbenbijgedragen.Dedoorgemaakteontwikkelingendieneninhetportfoliobijgehoudenteworden.Hierindientdeaiosperleerperiodeaantetekenenhoeeraaneenthemaisgewerkt:wathijheeftgedaan,waterisgeleerdenhoeditiservaren.Naastdetoetsingsverslagenreflecteertdeaiosopzijngroeienvorderingenenhijbespreektditmetdepraktijkopleidertijdensdevoortgangsgesprekken.

Depraktijkopleiderhoudtvoortgangsgesprekkenmetdeaiosaandehandvanhetportfolio.Deaiostoontviazijnportfoliodevoortgangvanzijncompetentieontwikkelingaanenerwordtbesprokenwelkezakeneventueelmeeraandachtvrageninderesterendeopleidingstijd.Tevenswordtopbasisvanhetportfoliobezienofisvoldaanaandeportfolioverplichtingen.Inhetvoortgangsgesprekbekijktdepraktijkopleidermetdeaiosofallecompetentiesindeachterliggendeperiodeaanbodzijngekomenenwordendoelengeformuleerdvoordevolgendeperiode.Doorhetportfolioalsagendategebruikenvoordevoortgangsgesprekkenkaneen

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 30

evenwichtigerenveelzijdigerbeeldvandeaiosverkregenwordenenkanopeenmeergegrondewijzebijgestuurdenbeoordeeldworden.

Depraktijkopleiderendeinstituutsopleidermotiverendeaiostotadequaatportfoliogebruikmaarhijzelfblijftverantwoordelijk.Hetportfolioiseenmiddelisomtoteengefundeerdoordeeltekomenengeendoelopzich.

5.5 Voortgangs-enbeoordelingsgesprekken

5.5.1 VoortgangsgesprekOmdevoortganggoedtemonitorenvindenhalfjaarlijksevoortgangsgesprekkenplaatstussendeaiosenzijnpraktijkopleideropbasisvanhetportfolioenhetIOP.Ineengestructureerdgesprekreflecterenzijopdeontwikkelingsgangvandeaios.ErwordenafsprakenvoorverdereontwikkelinggemaaktenvastgelegdinhetIOPvooreenbepaaldeperiode.Dooreenenanderookoptenemeninhetportfolioontstaatereenreferentiepuntvoorhetopvolgendevoortgangsgesprek.Depraktijkopleiderheeftindezegesprekkennadrukkelijkderolvancoach.Hetvoortgangsgesprekisgeenbeoordelingsgesprek.Tevenswordtopbasisvanhetportfolioonderzochtofisvoldaanaandeportfolioverplichtingen.Dezegesprekkenvindenvierkeerplaatsinheteersteopleidingsjaarendaarnatweekeerperjaar.Heteerstegesprekheefthetkaraktervaneenintakegesprek.

5.5.2 BeoordelingsgesprekTijdensenaanheteindvandeopleidingvindenbeoordelingsgesprekkenplaatstussenpraktijkopleider,instituutsopleiderenaiosoverdegeschiktheidvandeaios(geschiktheidsbeoordelingen).UitdezegesprekkenmoetblijkenofdeaioszichopallecompetentiegebiedenbinnendeKBA’sheeftontwikkeld,eenvoldoendebekwaamheidsniveauheeftbereiktenaanalleverplichtingenindeopleidingheeftvoldaan.Deinstituutsopleiderzieteroptoedatdezegesprekkenwordengeorganiseerdentijdigplaatsvinden.Dezetripartietegesprekkenwordengehoudenaanheteindvaniederopleidingsjaar.Heteindgesprek(geschiktheidsbeoordeling)vindtuiterlijkdriemaandenvoorheteindvandeopleidingplaats.

Deconclusievandebeoordelingaanheteindvaniederopleidingsjaarbetreftookhetaldannietvoortzettenvandeopleidingdoordeaios.Bijtwijfelaandegeschiktheidkandeopleidingbeëindigdwordenofwordereengeïntensiveerdopleidingstrajectvoordeaiosingezet.Debeslissingwordtdoorbeideopleidersonderbouwdoppapiergesteldenondertekend.

5.6 VerlengingopleidingsduurDeopleidingkantenhoogstemetzesmaandenwordenverlengdbijonvoldoendefunctioneren.Hieraandienteengeïntensiveerdtrajecttengrondslagteliggen.

5.7 Toets-enbeoordelingssysteemOmtoteenadequaattoetssysteemtekomendatdedoelenbehaalddiegesteldzijn,dienthetsysteemtevoldoenaaneenseteisen:

• Competentiegerichttoetsenfocustnietopeenenkeletoets,maarmaakteenpatroonindetijdzichtbaar.

• OpdrachtenentoetsenzijngerichtopcompetentiesinKBA’s.Eentoetsmatrixlaatzienomwelketoetsonderdelenhetgaat,metwelkefrequentiezijwanneerwordeningezet,hoezegearrangeerdzijn,hoezesamenhangenenhoezeelkaaraanvullen.

• Opdrachtenentoetsenhebbenzoveelmogelijkbetrekkingophandeleneneindproducten.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 31

Hetleer-enontwikkeleffectvantoetsenenbeoordelenwordtbevorderddoor:

• goedeentijdigeinformatieoverdetoetsensnelleterugkoppelingvanresultaten;• aiosenpraktijkopleiderswordendoorhetopleidingsinstituutendeopleidingsinstituut

tijdigenvoldoendegeïnformeerdoverhettoetsbeleid,depraktischeuitwerkingendefeitelijketoetsendievoordieaiosopdatmomentvanbelangzijn;

• professionaliseringvan(instituuts-/praktijk)opleidersendocenten.

Dezeeisenwordenuitgewerktineenhandboektoetsingwaarinhettoetsbeleidendekwaliteitseisenpertoetszijngeoperationaliseerd(tabel5.1).

Tabel5.1toets-beoordelings-enbegeleidingsvormen.

Ont

wikke

lings

gerich

t(O

)se

lectief(

S)

Jaar1

Jaar2

jaar3

jaar4

Toets-beoordelings-enbegeleidingsvormen

PRAKTIJK

OAfhankelijkvanIOPenijkmomentenbekwaamheidsniveauintoetskaarten

KortePraktijkbeoordeling(KPB)LangePraktijkbeoordeling(LPB)Kritischepraktijkbeschouwing

O 1x 1x 1x 1x 360-gradenfeedback(=multisourcefeedback)

O 1x 1x 1x 1x Referaat

O 1x 1x 1x 1x Zelfreflectiecompetentieontwikkeling

CURSORISCHONDERWIJS

S 1x 1x 1x 1x CriticalAppraisalTopic(CAT)

S iederemodule

iederemodule

iederemodule

iederemodule

Moduletoetsen

S 1xOnderzoeksverslagenpresentatie(ookbeoordeelddoordepraktijkopleider)

S 1x 1x Referaat

GESPREKKEN

O 4x 2x 2x 2x Voortgangsgesprekkenpraktijkopleider

O 1x 1x 1x 1xTripartietevoortgangsgesprekkeninstituutsopleider,aiosenpraktijkopleider

S 1x Geschiktheidsbeoordelinginstituutsopleider,aiosenpraktijkopleider

S 1xGeschiktheidsbeoordelinginstituutsopleider,aiosenpraktijkopleider

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 32

Hoofdstuk6 Kwaliteitszorgendocentprofessionalisering

6.1 KwaliteitszorgKwaliteitszorgishetgeheelvanactiviteitendatondernomenwordtomdekwaliteitvandeopleidingteonderzoeken,teborgenofteverbeterenenopenbaartemaken.Kwaliteitszorgkentdusmeerderefunctiesdievaakgelijktijdiginhetgedingkunnenzijn.Debelangrijkstefunctieszijn:

• verantwoordingafleggen(accountability);• communicatieoverdekwaliteitmetallebetrokkenpersonenengroepen;• verbetering(improvement);• hettijdigsignalerenvanzwakkeplekken:earlywarningsystem.

Bijhetvormgevenvandekwaliteitsborgingwordteenaantaluitgangspuntengehanteerd,namelijk:

• HetvoldoetaandekwaliteitskadersenhetkwaliteitssysteemzoalsinK.O.E.R.SeninhetKwaliteitskaderOpleidingensocialegeneeskundeisvoorgeschreven.

• Hetkwaliteitszorgsysteemiszovormgegevendaterflexibelgereageerdkanwordenopalleprikkelsvanbinnenenbuitenhetvakgebied.

• Hetkwaliteitszorgsysteemmagnietleidentoteenbureaucratischemoloch.• Iedereen,vanaiostotwetgever,heefteenrolenverantwoordelijkheidindePDCA-cyclus.• Kwaliteitmaggeentoevalzijn.Erdientspraketezijnvaneensystematischeaanpak.

Erissprakevaneengelaagdsysteemvankwaliteitszorg.Hetveldverzorgtzelfdeinternekwaliteitsbevorderingen-borging(continuencyclisch,bijvoorbeelddoorinterneaudits),deRGSisexterntoezichthouder.Hetzwaartepuntvandezekwaliteitsborgingligtbijhetinternekwaliteitssysteem,dusinhetveld.VervolgenshoudtdeRGStoezichtopdeuitvoeringvandatkwaliteitssysteem,naasthetvijfjaarlijksetoezichtdatdeRGShoudtopdekwaliteitindevormvandeerkenningvanopleidingsinstitutenen-instellingenenopleiders.

6.2 KwaliteitsdomeinenKwaliteitsdomeinenzijntebeschouwenalseenverdelingvanonderdelenvandeopleidingenvandesocialegeneeskundediegezamenlijkdekwaliteitvandeopleidingendefiniëren.Voordesocialegeneeskundeisgekozenvoordevolgendedomeinen:

• visieenkwaliteitsbeleid;• academischniveau;• opleidingsprogramma;• leeromgevingenbegeleiding;• toetsing,beoordelingenresultaten;• management,stafenorganisatie.

DezedomeinenzijnverderuitgewerktinKwaliteitskaderOpleidingensocialegeneeskundeendienendoordiverseactorentewordenuitgevoerd(ProjectgroepVersterkingKwaliteitszorg,2015b).

6.3 InterntoezichtDekwaliteitvandeopleidingenhangtgrotendeelsafvandekwaliteitvandeopleidingsinstituten,opleidingsinstellingenenopleidersendekwaliteitvandesamenhangensamenwerkingdaartussen.Omdiekwaliteitteborgenisereensysteemvaninterntoezicht.Ditsysteemomvat

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 33

eentweejaarlijksekwaliteitsevaluatie,opalleniveausvanaios,praktijkopleider,instelling,instituutenwetenschappelijkevereniging.Daarbijwordtdekwaliteitvandeopleidingzowelinhoudelijkalsorganisatorischgeëvalueerd,doormiddelvanzelfevaluatiedoorelkvandeactorenindeopleidingenaldusookdoorinputvanhenenvandewetenschappelijkeverenigingen.

DeevaluatievindtplaatsaandehandvanhetKwaliteitskaderdatdoordewetenschappelijkeverenigingenwordtopgesteldendoorhetCGSwordtvastgesteld.Ookdeinformatieafkomstiguitevaluatiesvanafzonderlijkecursussenofmoduleswordtverwerktindekwaliteitsevaluatie.

Dekwaliteitvandecursussen/moduleswordtsystematischgetoetstviagestandaardiseerdeevaluatie.Assistenteninopleidinggevenpermodulehunoordeeloverdekwaliteitvanhetonderwijsendedocent.Aanheteindvandeopleidingwordthetgehelecursorischedeelvandeopleidingschriftelijkgeëvalueerd.Degebiedendieaandeevaluatiewordenonderworpenzijninhoudvanhetcursorischedeelvandeopleiding,organisatieenconditiesvanhetcursorischedeelvandeopleiding,destudiebelastingenhetniveau.

Ookdocentenwordenbetrokkenbijdeevaluatievanhetcursorischonderwijsviagestructureerdeschriftelijkeevaluaties.Deresultatenvandeevaluatieswordenindeopleidingscommissievanhetopleidingsinstituutbesprokenenzonodigwordthetprogrammabijgesteld.Uitdedaaropvolgendeevaluatieblijktdanofdeaanpassingenvoldoendezijngeweest.

Aaneenevaluatieisaltijdeenoordeelvandegezamenlijkeactorenomtrentdekwaliteitvandeopleidingverbonden.Daarinwordtaangegevenwatgoedisenwatbeterkan.Eenverbeterplanmetaanwijzingenvoorverbeteringmaaktdanookdeeluitvandeevaluatie.Hetverbeterplanomvatverbeterpuntenindeopleidingenzijngekoppeldaandeactordiehetbetreft.Deverantwoordelijkheidvoordekwaliteitvandeopleidingiseengezamenlijke;elkvandeactorenbinnenhetopleidingsgebouwheeftindeinternekwaliteitscycluszijneigenverantwoordelijkheid.

6.4 ExterntoezichtIngevolgedeRegelingspecialismenenprofielengeneeskunstishettoezichtopdeopleidingendeverantwoordelijkheidvandeRGS.Metdeinvoeringvaneengelaagdsysteemvantoezichtopdeopleidingenwaarbijhetveldzelfeengoedfunctionerendsysteemvaninternekwaliteitsbewakingheeft,kandeRGShaartoezichthoudendetaakmeeropafstandinrichten.Deerkenningvanopleidersenopleidingsinstitutenen-instellingendiebetrokkenzijnbijdeopleiding,blijfteenvijfjaarlijkseactiviteitwaarbijaanerkenningseisenwordtgetoetst.Deerkenningseisenkunnenechtermindergedetailleerdzijndannuhetgevalis.Hetactiefparticiperenineencyclischinterntoezichtsysteemenerzijdseneenbeperktaantalaanvullendeorganisatorischeeninhoudelijkeerkenningseisenanderzijdszoudenmoetenkunnenvolstaan.

InhetkaderbesluitCSGzijnbepalingenencriteriaopgenomendierichtinggevendzijnvoordeopleidingsduur,verlenging,erkenning,registratieenherregistratie.

6.5 Docentprofessionaliseringenbij-ennascholingDocentprofessionaliseringvanpraktijkopleidersisvangrootbelangenhetgebruikvannieuweopleidingsmethodenindepraktijkvergteengoedeinstructie.Depraktijkopleider,deledenvandeopleidingsgroepalsmededeaiosdienengoedvoorbereidtewordenopdevernieuwdesystematiekvanfeedbackmetdebijbehorendeinstrumenten.

Hetdoelvandedocentprofessionaliseringbetreft:

• hetontwikkelenenonderhoudenvancompetentiesvanpraktijkopleidersenbegeleiders/docentenpassendbijcompetentiegerichtonderwijs;

• hetopgangbrengenvanenbijdragenaaneenkwaliteitscyclusvoorhetonderwijs;

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 34

• debevorderingvanvakontwikkelingvoorverantwoordingvanhethandelendoorpraktijkopleidersenbegeleiders/docentendiebijdeopleidingbetrokkenzijn.

DebasishiervoorligtinhetKaderbesluitCCMS(CentraalCollegeMedischSpecialisten).Ditbetekentdatookmetdepraktijkopleidersnaareencompetentiegerichtopleidingsplanwordttoegewerktwaarbijcertificeringaanheteindmogelijkis.

Specifiekopditdoelgerichtescholingvoordemedischevervolgopleidingenwordtaangebodeninalleregio’svanhetland.OokwordtoverwogenomdescholingvanuitdeKAMGoptezetten.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 35

Lijstmetgebruikteafkortingen

CAT

CGS

IOP

KBA

KPB

KPR

LOP

MSF

OSAT

PO

RGS

CriticallyAppraisedTopic

CollegeGeneeskundigeSpecialismen

IndividueelOpleidingsplan

KritischeBeroepsActiviteit

KortePraktijkBeoordeling

KortepraktijkReflectie

Landelijkopleidingsplan

MultiSourceFeedback

ObjectiveStructuredAssesmentofTechnicalSkills

Praktijkopleider

RegistratiecommissieGeneeskundigSpecialisten

Afkortingencompetenties:

MeHamedischhandelen

Com communicatie

Sam samenwerken

K&W kennisenwetenschap

Org organisatie

MaHa maatschappelijkhandelen

Prof professionaliteit

Wetenschappelijkeverenigingen(WV)binnenKAMG

AJN ArtsenJeugdgezondheidszorgNederland

VvAwT VerenigingvanArtsenWerkzaamindeTuberculosebestrijding

NVIB NederlandseVerenigingInfectieziekteBestrijding

VIA VerenigingIndicerendeArtsen

VVAK VerenigingVertrouwensartsenKindermishandeling

FMG ForensischMedischGenootschap

NVDG NederlandseVerenigingDonorGeneeskunde

NVFG NederlandseVerenigingFarmaceutischeGeneeskunde

NVAG NederlandseVerenigingArtsenBeleidManagementOnderzoek

VAGZ Verenigingvoorartsen,apothekersentandartsenbinnenzorgverzekeraars

NVMM NederlandseVerenigingMedischeMilieukunde

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 36

Begrippenlijst

Begrip Omschrijving

Bekwaamheidsbeoordeling Eenoordeeloverhetniveauvanbekwaamheidopeenbepaaldaspectvandeaiosopeenbepaaldmoment.

Beoordelingsgesprek Gestructureerdgesprektussenaiospraktijk-eninstituutsopleiderwaarineenbeoordelingplaatsvindtvandeaiost.a.v.voortgangindeopleidingencompetentiegroei.

Competentie Debekwaamheidomeenprofessioneleactiviteitineenspecifieke,authentiekecontextadequaatuittevoerendoordegeïntegreerdeaanwezigheidvankennis,inzichten,vaardigheden,attitude,persoonskenmerkeneneigenschappen.

Competentiematrix EenoverzichtwaarinduidelijkwordtbinnenwelkeKBA’swelkecompetentiesteoefenen,lerenentetoetsenzijn.

Coördinerendinstituutsopleider

Eenineenopleidingsinstituutwerkzameopleiderdieverantwoordelijkisvoordecoördinatievandegeheleopleidingbinnenhetopleidingsinstituut.

CriticallyAppraisedTopic(CAT)

Eenpresentatiewaarineensamenvattingwordtgegevenvaneenantwoordopeenscherpomschrevenklinischevraagopbasisvanliteratuuronderzoek,volgenseenvasteprocedure.

Cursorischonderwijs Gestructureerdonderwijsincursusvorm,insamenhangmetpraktijkleren.

Eindbeoordeling Eengeschiktheidsbeoordelingvandeaiosaanheteindvandeopleiding.

Eindtermen Omschrevenkwaliteitenophetgebiedvankennis,inzicht,vaardighedenenberoepshouding,waaroverdeaiosaanheteindevandeopleidingdienttebeschikken.

Geïntensiveerdbegeleidingstraject

Aanvullendebegeleidingtijdenseenintijdomschrevendeelvandeopleidingmetalsdoelhetherstellenvandevertragingindecompetentieontwikkelingvandeaios.

Geschiktheidsbeoordeling Debeoordelingvandepraktijkopleiderendeinstituutsopleider(a)tijdensdeopleiding:ofzijdeaiosaldannietgeschikteninstaatachtendeopleidingvoorttezettenof(b)aanheteindvandeopleiding:ofdeaioshetspecialismewaarvoorhijisopgeleidzelfstandigennaarbehorenkanuitoefenennadatdeopleidingisbeëindigd.

Geschillenprocedure Deprocedureovergeschillendiebetrekkinghebbenopdevorm,

inhoudenduurvandeopleidingofdeinschrijvinginhetopleidingsregister,zoalsvastgelegdinhetkaderbesluit.

Hoofdopleider Eenineenopleidingsinstellingwerkzamepraktijkopleiderdieverantwoordelijkisvoordecoördinatievandegeheleopleidingbinnendeopleidingsinstelling.

Individueelopleidingsplan(IOP)

Uitwerkingvanhetopleidingsplanvanhetbetreffendespecialismeopindividueelniveau.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 37

Instituutsopleiding Cursorischonderwijsineenopleidingsinstituut,georganiseerdinleerlijnen,datdecompetentieontwikkelingvandeaiosondersteuntendatmetdepraktijkopleidingeengeïntegreerdgeheelvormt;

Kennistoets Eenperiodieketoetstijdensdeopleidingdiedetotalekennisvandeaioszoalsvastgelegdinhetopleidingsplanweerspiegelt.

KritischeBeroepsactiviteit(KBA)

Eenactiviteitdie‘menkantoevertrouwen’aaneenaiosophetmomentdatvoldoendecompetentieszijnverworvenomdeactiviteitzelfstandiguittevoeren,ookEPA(EntrustableProfessionalActivity)genoemd.

KortePraktijkbeoordeling(KPB)

LangePraktijkbeoordeling(LPB)

Instrumentomgestructureerdefeedbacktegevenopeengeobserveerdetaakdiedoordeaiosindepraktijkwordtuitgevoerd,kanondervoorwaardenookselectiefgebruiktworden.EenKPBiseentoets,waarbijdirectepraktijkobservatieplaatsvindt,waarbijfeedbackmetnamewordtgegevenophethandelenineenconcreetarts-cliëntcontact.(Duur5tot15minuten).ZoweldeaiosalsdepraktijkopleiderkunnenbesluitentothetafnemenvaneenKPB.VoorennabesprekingvandeKPBiseenwaardevolletoevoegingenvergroothetleermomentvoordeaios.Dezefeedbackwordtopgenomeninhetportfoliovandeaios.Hetiseenformatiefinstrument

IdemalsKPBdanoverlangdurendetaak/opdracht,vindtminimaal2xplaatsafhankelijkvandelengtevandeopdracht.

Deaiosverzameltfeedbackvananderen(MSF),ervindengedragsobservatiesplaats,KPB’s,reflectiesvanzichzelfenbeoordelingvandeindedagelijksepraktijkgebruikteschriftelijkproductenzoalsdossiers,adviezen,verwijzing,brievenenpresentaties.

Korte/kritischePraktijkreflectie(KPR)

Methodiek,diedereflectievandeaiosmetnameondersteuntopzijnontwikkelingalsprofessional.Deonderwerpenvanreflectieoverstijgendedagelijkseendirectecliëntenzorg.Hetzijnonderwerpenalswerkstijl,verhoudingtotprofessionelewaardenengedragenandereaspectenvanMedischleiderschapenLevenslangLeren.Dezereflectiewordtbesprokenmetdepraktijkopleiderofeenanderepraktijkopleider.DeaioslegtconclusiesvoorzijnIOPvasten/ofmaakteenkortverslagdatlaterweergebruiktkanwordenincombinatiemetanderetoetsenofreflectie.

Landelijkopleidingsplan(LOP) EendoordebetreffendewetenschappelijkeverenigingopgesteldendoorhetCGSvastgesteldopleidingsplandatdestructuureninhoudvandeopleidingtotsociaalgeneeskundigebevatendatdebasisvormtvoorhetuitgewerkteopleidingsplan.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 38

Logboek

Eenregistratievandoordeaiosuitgevoerdeopleidings-activiteiten,waarintenminstedeverplichteopleidings-activiteitenzijnopgenomen.

Module Eenintijdeninhoudomschrevenonderdeelvandeopleidingwaaraancompetentiesenvastebeoordelingsmomentenzijnverbonden.

Moduleopdracht Afsluitendeselectieveopdracht/toetsvaneenmodule.

MultiSourceFeedback(MSF) Gestructureerdverzamelen,verwerkenenbesprekenvanfeedbackoverdehoudingenhetgedragvandeaiosverkregenvanuitverschillendeperspectievenzoalscollega’s,cliënten,enleidinggevenden.Onderwerpenalshoudings-engedragsaspectenzijnhiervoorgeschikt.Deaioszetzelfeen360gradenfeedbackin.Doordeaioswordtbepaaldwieergevraagdwordenhetfeedbackformulierintevullen.Eenverslagmetconclusiesenevt.teondernemenleeractiviteitent.a.v.wordtbewaardinportfolio.

Opleiding Deopleidingofgedeeltevandeopleidingtotsociaalgeneeskundige.

Opleidingsactiviteit Eenactiviteitdieinhetkadervanentenbehoevevandeopleiding(praktijkofcursorischdeel)vandeaiosplaatsvindt;InhetinternetoetsingskaderCGSookwelleermiddelgenoemd.

Opleidingsgroep Hetsamenwerkingsverbandvandesociaalgeneeskundigen,inclusiefdehoofdopleider,praktijkopleiderenplaatsvervangendpraktijkopleider,vaneenopleidingsinstellingbetrokkenbijdeopleidingvanhetdesbetreffendespecialisme.

Opleidingsschema

OSATS

Eenoverzichtvandebegin-eneinddatum,devolgordeendelocatie(s)van(onderdelenvan)deopleidingvandeaiosdatpastbinnenhetIndividueelOpleidingsplan.

Debeoordelingvaneenvaardigheidofeenverrichting.

Overdrachtsformulier Eenschriftelijkverslagdatdeweerspiegelingvormtvandecompetentieontwikkelingvandeaiosaanheteindevaneengedeeltevandeopleidingbijeenpraktijkopleider.Hetverslagwordtdoordepraktijkopleideropgesteldendoorenaiospraktijkopleiderondertekend.Hetverslagisgerichtaandepraktijkopleiderwaardeaioszijnopleidingvervolgtenheefttendoeldecontinuïteitenvoortgangvandeopleidingtewaarborgen.

Portfolio Eendoordeaiosbijgehoudenverzamelingvandocumentenwaarinopsystematischewijzeverantwoordingwordtgedocumenteerd.

Praktijkopdracht Gestructureerdeopdracht,afgeleidvaneenKritischeBeroepsactiviteitvanhetspecialisme,doordeaiosindepraktijkuittevoeren.Depraktijkopleiderbegeleidtdeaiosenbeoordeeltdeopdrachtopeindproductvolgensvastgesteldecriteriaenproces.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 39

Praktijkopleiding Ineenopleidingsinstellinglerenvandevaardighedenendedaaraantengrondslagliggendewetenschappelijkeconceptenrespectievelijkdedenk-enwerkwijzendienodigzijnvoorhetfunctionerenalssociaalgeneeskundigeinhetbetreffendespecialismewaarbijintoenemendematezelfstandigwordtgewerktonderbegeleidingvaneenpraktijkopleiderendiemetdeinstituutsopleidingeengeïntegreerdgeheelvormt;

Praktijkopleider EendoordeRGSvoordeopleidingerkendesociaalgeneeskundigeonderwiensverantwoordelijkheiddegeheleopleidingofeengedeeltevandeopleidingtotsociaalgeneeskundigeplaatsvindt.

ProtocolToetsingenBeoordeling

Referaat

Hetgeheelaanafsprakenopwelkemomentenmetwelketoets-instrumentendeaioswordtbeoordeeldenhoebesluitvormingplaatsvindtoverdevoortgangenvoltooiingvandeopleiding.

Eenreferaatiseenbondigemondelingepresentatiedoordeaiosovereenwetenschappelijkartikel.Dezekaneenvervolgkrijgenineenintercollegialebesprekingvanhetonderwerp.Defeedbackvindtplaatsdoorpeerscollegaeenpraktijkopleider/docent.

Stage Eengedeeltevandeopleidingonderverantwoordelijkheidvaneenopleidingsinstituut/instelling,waarbijkennisnemenvaneninzichtverkrijgenindepraktijkopdevoorgrondstaatendeeigenwerkzaamheidondergeschiktis;

Thema Eenonderdeelvaneenspecialismewaarinvoordatspecialismelogischsamenhangendeberoepsactiviteitenofberoepssituatieszijngeclusterd;

Toetsing Eenonderzoeknaardematewaarindeaiosdecompetentieontwikkelt(hetzichdoordeaioshebbeneigengemaaktvandebeoogdekennisenvaardigheden;veelaleenformatievetoetsing).

Toetsmatrix Eenoverzichtwaarinisbeschrevenmetwelkeopleidingsactiviteitenentoetsinstrumentendecompetentiesindetijdindeopleidingbeoordeeldworden,opgenomeninhetopleidingsplan.

Uitgewerktopleidingsplan Eenopbasisvanhetlandelijkopleidingsplandoorhetbetreffendeopleidingsinstituutinsamenwerkingmetdebetreffendeopleidingsinstelling(en)opgesteldopleidingsplan,datdestructuureninhoudvandeopleidingtotsociaalgeneeskundigebevatendatdebasisvormtvoorhetindividueleopleidingsplan.

Uitvoerendinstituutsopleider Eenspecialist,ingeschreveninéénvanderegistersvansociaalgeneeskundigenenwerkzaamineenopleidingsinstituut,diedeaiostijdensdeopleidingbegeleidt.

Voortgangsgesprek Eengestructureerdgesprektussendepraktijkopleiderendeaioseninvoorkomendegevallendeinstituutsopleider,tenbehoevevanreflectieoverdeopleidingendevoortgangindeontwikkelingvandeaiosinhetbijzonder.

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 40

Bijlage1 Thematoetskaarten

Thematoetskaart1Monitorenenrapporterenvan(determinantenvan)gezondheidensignalerenvanontwikkelingendaarinDeartsMaatschappijenGezondheidonderneemt,metverantwoordingvanuitzijnsociaalgeneeskundigeenmedischeexpertise,eendiversiteitaanactiviteitenomgezondheidvanindividuen,communitiesenbevolkingtebevorderenentebeschermenenvroegtijdiggezondheidsbedreigingentesignaleren.OmhierinvullingaantegevenmonitortDeartsMaatschappijenGezondheiddeterminantenvangezondheidensignaleerthijontwikkelingenhierin.Vanuitzijnmedischeexpertisegeefthijbetekenisaandebevindingenenrapporteerthijhierovernaaranderen,professionals,beleidsmakersenleken.

Themakaart1Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o kiestvoorofadviseertoverdemeesteffectievemaniervanmonitorenvandedeterminantenvangezondheidendegezondheidvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel,rekeninghoudendmetdefinanciëlemiddelen

o monitort,registreertenrapporteertoverontwikkelingenin(determinanten)vangezondheido beoordeeltdekansdateenrisicooptreedto analyseertderisico’svoor,enbeoordeeltmogelijkeimpactvandezerisico’sopdegezondheidvan

individuen,communitiesenbevolkingalsgeheelo geeftduidingvanuitzijnmedischeexpertiseaanderesultatenvandemonitoringensignalering

Communicatie

o communiceertoverdoelennutvanmonitoringenoverkeuzesvanmethodenendefinancieeleconomischeconsequentiesdaarvan

o rapporteertdebevindingenaancollega’s,debetrokkenorganisatie(s),autoriteitenenpubliekopeenmanierdieopdedoelgroepisafgestemd

o brengtzijnduidingopbasisvanzijnmedischeexpertiseoveraananderen

Samenwerkingo neemteenmedischleidenderolaaninde(multidisciplinaire)samenwerkingmetcollega’so onderhoudteenrelevantnetwerkinhetkadervanmonitorenensignaleren

Kennisenwetenschap

o gebruiktdatauitverschillenderelevantebronnenopeffectieveenwetenschappelijkverantwoordemanieromontwikkelingeninde(determinantenvan)devolksgezondheidvasttestellenenteonderbouwen

o gebruiktdemeestactueleenwetenschappelijkemethodenvanmonitoringenrapportageofondersteunt/draagtbijaandetotstandkomingervan

o kanvanuitzijnbevindingeneenonderzoeksvraagformuleren

Maatschappelijkhandelen

o werktaantoonbaareffectiefenkostenefficiëntenhoudtdaarbijrekeningmetschaarsteofbeperkingenmetbetrekkingtotfinanciëlemiddelen

o draagtzorgvoorhetvertalenvanderesultaten/bevindingenvooreenbreedpublieko agendeertdebevindingenvanontwikkelingen(vandeterminanten)vandevolksgezondheidbij

belangrijkebelanghebbendepartijenrekeninghoudendmetdecontextwaarinhetadviesuitgevoerdmoetworden

Organisatie

o neemtinitiatieftotagenderingvanmonitoringenrapportagevanontwikkelingenvan(determinantenvan)volksgezondheid,

o weetanderenindeorganisatieteactiverenbijtedrageno houdtvanuitzijnmedischeverantwoordelijkheidtoezichtopwerkprocessen

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeenprofessionele

normenenwaarden

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 41

Toetskaartthema1

niveau-indeling heeftkennisvanhandeltonderstrengesupervisie

handeltonderbeperktesupervisie

handeltzondersupervisie

superviseerteerstejaarsstudenten

niveau Toets

KBA Leeruitkomsten Competenties jr1

jr2

jr3

jr4

1.1

Deaiostoontaandathijdoorgebruiktemakenvaneenmeestactueleenwetenschappelijkemethodevanmonitoringinstaatisomdezeopjuistewijzeuittevoerenmetalsdoelgezondheidvanindividuen,communitiesenbevolkingtebevorderenentebeschermenenvroegtijdiggezondheidsbedreigingentesignaleren

MedischhandelenCommunicatieMaatschappelijkhandelenProfessionaliteit

3 4

o KPB’so LPB’so Schriftelijke

producten(dossier,verwijzingetc.)

1.2Deaiostoontaandathijderesultatenvaneenmonitoringkananalyserenenkanduidenenopbasishiervanvoorstellenvoorbeleidkanpresenterenaanbelangrijkebelanghebbendepartij(en)metalsdoeldegezondheidvanmensentebevorderenentebeschermen

1.2a. indeeigenorganisatieMedischhandelenCommunicatieK&W

3 4 o Presentatievan

resultaten

1.2baaneenbeleidsinstantieopregionaal-enbovenregionaalniveau

MedischhandelenCommunicatieSamenwerkingK&W

3 4o Presentatievan

resultaten

1.3

Deaiostoontaandathijopbasisvangesignaleerdegezondheids-determinanteninstaatisomeenplanvanaanpakomgerichttemonitorenoptestellenenuittevoeren(hieraanleidingtegeven)metalsdoelgezondheidvanindividuen,communitiesenbevolkingtebevorderenentebeschermenenvroegtijdiggezondheidsbedreigingentesignaleren

MedischhandelenMaatschappelijkhandelenOrganisatieSamenwerking

3 4

o Praktijkopdrachto Planvanaanpako Kritischepraktijk-

beschouwing

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 42

Thematoetskaart2 Opsporenenpreventievanziektenofgezondheidsrisico’sDeartsMaatschappijenGezondheidvoertmedischezorguitomziektenengezondheidsrisico’soptesporenteneindedegezondheidvanindividuen,vancommunitiesen/ofvandebevolkingalsgeheeltekunnenbeschermenentebevorderen.DeartsMaatschappijenGezondheidgaatdaarbijuitvanwatdeburgerkanennodigheeftomeengezondleventeleiden.

Themakaart2Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o beoordeeltgezondheid,steltgezondheidsrisico’sen/ofziektenen/ofdedaaruitvoortkomendebeperkingenvast

o beoordeeltgezondheidsrisico’sengebruiktdaarbijregistraties,peilingen,administratievesystemenenandererelevantieinformatie

o beoordeelt(volks)gezondheidsontwikkelingendievaninvloedzijnopindividueleofcollectievegezondheid

o identificeertrisicogroepenmetbetrekkingtotziekteengezondheido beoordeeltdeverdelingvanziekteengezondheidsrisico’soverdebevolkingo beoordeeltdematevangelijketoegangéngelijkgebruikvanzorgbijgelijkebehoeftemet

eengelijkekwaliteitvanzorg(‘equity’12)o vertaaltdematevanequitynaarbeleidafgestemdopdediversedoelgroepenengericht

ophetbiedenvangelijkekansenopgezondheido initieertenevalueert(medisch)beleidopindividueelofcollectiefniveau

Communicatieo overtuigtbelangrijkeanderenommaatregelentenemeno hanteerterkendeevidence-basedmethodiekenomtemotiverentotgedragsveranderingo stemtdecommunicatieafopdeontvanger(s)enevalueertofdeboodschapoverkomt

Samenwerking

o leidtde(multidisciplinaire)samenwerkingzodatbetrouwbaremonitoringkanplaatsvinden

o neemteenmedischleidenderolaanindesamenwerkingmetcollega’senpubliekbijpreventievanziektenofgezondheidsrisico’s

o maaktindesamenwerkingdeverschillendebelangenbespreekbaarenbehartigtdaarbijhetindividuelebelangenhetgezondheidsbelangvandebevolkingalsgeheel

Kennisenwetenschap

o baseertzijnmedischhandelenoppracticebasedprofessionelerichtlijnenenwetenschappelijkeevidence

o maaktgebruikvanwetenschappelijkepublicatiesombevindingen,analysesenvoorgesteldemaatregelenteonderbouwen

Maatschappelijkhandelen

o werktaantoonbaareffectiefendoelmatigo maaktweloverwogenkeuzestussenschadelijkheideneffectiviteitvanvoorgenomen

integraalbeleido adviseertgevraagdenongevraagd(politieke)beleidsmakerso zetzichinomgezondheidsbevorderendemaatregelentenemeno adviseertverantwoordelijkeinstantiesgevraagdenongevraagdoverontwikkelingendie

mogelijkeenbedreigingvoor(delen)vanbevolkingvormeno analyseertopvoorhandmogelijkerisicovollesituatiesbijsysteemaanpassingen,die

kunnenleidentotgebrekkigeofgeenzorgverleningvoorkwetsbaregroepenofinbepaaldekwetsbareomstandigheden

Organisatieo beweegtzichbinneneenorganisatieopoperationeel,tactisch,strategischenniveauom

gezondheidsdoelentebereiken

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)

12Whitehead&Dahlgren1991.Whatcanbedoneaboutinequalitiesinhealth?

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 43

gezondheidszorgo kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijke

belangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijeno hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroep

Toetskaartthema2 niveau Toetsing

KBA Leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

2.1

Deaioslaatziendathijindividueleencollectievegeneeskundigecontroleskanuitvoerenmetalsdoelhetopsporenenbeschrijvenvangezondheidsrisico’senziekten,enditvertaaltinindividueelmedischbeleid

MedischhandelenCommunicatieSamenwerkingProfessionaliteit

3 4

o KPB’so LPB’so Schriftelijkeproducten

(dossier,verwijzingetc.)

2.2

Deaioslaatziendathijeenpreventiebeleidopcollectiefniveaukanuitvoerenmetinachtnemingvandemogelijkhedenenbeperkingenvandedoelgroep(en)metalsdoelhetopsporenenbeschrijvenvangezondheidsrisico’senziekten

MedischhandelenMaatschappelijkhandelenSamenwerking

3 4

o LPB’so Kritische

praktijkbeschouwingo MSFo Praktijkopdracht

Schriftelijkeproducten(dossier,verwijzingetc.)

2.3

Deaioslaatziendathij,doormiddelvanhetanalyseren,beoordeleneninterpreterenvanverzameldegegevens(medische)beleidkanopstellen,uitvoerenenevaluerenopcollectiefniveaumetalsdoeldegezondheidvanindividuen,vancommunitiesen/ofvandebevolkingalsgeheeltekunnenbeschermenentebevorderen

MedischhandelenSamenwerkingMaatschappelijkhandelenK&W

3 4

o Presentatievansignaleringsrapportageenbeleidsadvies

o LPBo Kritische

praktijkbeschouwing

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 44

Thematoetskaart3 GezondheidsbevorderingGezondheidsbevorderingisgerichtophetbevorderenenbehoudenvandegezondheidvanindividuen,communitiesendetotalebevolkingeninhetbijzondervanrisicogroepen.Hetbevorderenvandegezondheidgebeurtdooreengeïntegreerdecombinatievangezondheidsbevorderendeactiviteiten.Dezeactiviteitenzijngerichtophetverbeterenvangezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenengezondheidsgedrag(healthliteracy)vanmensenzelf,vanhunleefomgevingenvanorganisaties.

Themakaart3Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o stelthetgewenstegezondheidsniveauvastmethetindividuenoppopulatieniveauopbasisvandemeestrecentewetenschappelijkeinzichten

o steltgezondheidsrisico’sindebevolkingvasto identificeertrisicogroepenopbasisvanepidemiologischedataendemeestrecente

wetenschappelijkeinzichten(kwalitatieveenkwantitatieveanalyse)o identificeertcompenserende/contraproductievemechanismenopbasiswaarvande

gewensteresultaten(nog)nietzijnbereikto signaleertsamenhangende(somsinterntegenstrijdige,danwelcummulatieve)mechanismeno maakteensociaalgeneeskundigeanalysevanbedreigendeenbeschermendefactoren

gezondheidsrisico’senderelatiemetgedrago geeftmedischeadviezenaananderendiebeslissingennemenoverhetinzettenvanmiddelen

omindividuen,communitiesendetotalebevolkingtebereikeno zeterkendemethodiekeninomconceptenovergezondheidengezondgedragte

beïnvloedeno geeftmedischleidingaangezondheidsbevorderendeprojectenofcampagneso implementeertadequatemaatregelen

Communicatie

o overtuigtbelangrijkeanderenommaatregelentenemenomgezondgedragtebevorderenvanindividuen,communitiesendetotalebevolking

o stemtdecommunicatieafopdeontvanger(s)enevalueertofdeboodschapoverkomto maaktdeethischenormatieveenjuridischeaspectenvangezondheidsbevordering

bespreekbaar

Samenwerking

o werktadequaatsamenmetandere(medische)professionalso neemteenmedischleidenderolaanindesamenwerkingomtekomentot

gezondheidsbevorderingo stimuleerttotinnovatiesvannieuweinterventiesdraagtzorgvoorborgingvandemonitoring

opdeinterventieszelfendeeffectenvandeinterventieso zorgtvoorrandvoorwaardenvooreffectievegezondheidsbevorderingo maaktindesamenwerkingdeverschillendebelangenbespreekbaarenbehartigtdaarbijhet

gezondheidsbelangvandebevolkingalsgeheel

Kennisenwetenschap

o gebruiktepidemiologischekennisoverbeloop,prognoseeneffectenopdemiddellangeenlangeretermijn

o kandeconsequentiesvandestructiefgezondheidsgedragadequaatweergeveno gebruiktdebeschikbarewetenschappelijkeevidenceombevindingen,analysesen

voorgesteldemaatregelenteonderbouweno maaktgebruikvannieuwetechnologieënindegezondheidszorg

Organisatie

o neemtindeorganisatieeenmedischleidendeverantwoordelijkheidenrolopzichtenbehoevevangezondheidsbevordering

o beweegtzichbinneneenorganisatieoptactisch,strategischenoperationeelniveauomgezondheidsdoelentebereiken

Maatschappelijk o doetmedischebeleidsvoorstellentenbehoevevangezondheidsbevordering

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 45

handelen o maaktafwegingenaangaandekosten,effectiviteitendoelmatigheido maaktdefinanciëleconsequentiesinzichtelijkvoordediscussieovergepastgebruik13o maaktweloverwogenkeuzestussenschadelijkheideneffectiviteitvanvoorgenomen

interventieso schatdemaatschappelijkebelastinginvanvoorgenomeninterventieso zetgezondheidsbevorderendeonderwerpenopdeagendao houdtrekeningmetdemaatschappelijkeinvloeden,effectenvanpeerpressure,

cummulerende(negatieveenpositieve)effectenopdesociale,fysiekeenmentalegezondheid

o zeteffectievemiddeleninomdepolitiekeenpubliekeopinietebeïnvloeden

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeen

professionelenormenenwaardeno draagtbijaandediscussieoverzinvollezorg

Toetskaartthema3

niveau Toetsing

KBA Leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

3.1

Deaiostoontaandathijdoorgebruiktemakenvanerkendemethodiekeninstaatiseensociaalgeneeskundigadviesopindividueelniveautegevenmetalsdoelhetverbeterenvangezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenengezondheidsgedragvanmensenzelfenvanhunleefomgeving

MedischhandelenMaatschappelijkhandelenProfessioneelhandelenCommunicatie

3 4

o KPB’so Schriftelijke

producten(dossier,verwijzingetc.)

3.2

Deaioslaatziendathijeffectiefenprofessioneelmedischleidingkangevenaangezondheidsbevorderendeprojectenofcampagnesmetalsdoelhetverbeterenvangezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenengezondheidsgedragvanmensenzelfenvanhunleefomgeving

MedischhandelenCommunicatieSamenwerking

2 4

o MSFo LPB’so Schriftelijke

producten(dossier,verwijzingetc.)

3.3

Deaioslaatziendathijbeleidsplankanopstellenvoorgerichtegezondheidsbevorderingmetkansen,bedreigingenenonzekerhedeneneenkosteneffectiviteitsraming

MedischhandelenMaatschappelijkhandelenOrganisatieK&W

3 4o Beleidsplano Presentatie

13http://knmg.artsennet.nl/Nieuws/Overzicht-nieuws/Nieuwsbericht/148741/Passende-zorg-in-de-laatste-levensfase-niet-alles-wat-kan-hoeft.htm

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 46

Thematoetskaart4 GezondheidsbeschermingGezondheidsbeschermingiseropgerichtindividuen,groepenofdehelebevolkingtebeschermentegenblootstellingaanrisicofactoren.Erwordtnaargestreefddeomgevingvanmensenzointerichtenoftebeïnvloedendatdekansopblootstellingaanrisicofactorenzokleinmogelijkis.DeartsMaatschappijenGezondheidbeïnvloedt,inhetkadervangezondheidsbescherming,deomgevingomdegezondheidpositieftebeïnvloeden.Risicocommunicatieishierbijzeerbelangrijk.

Themakaart4Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o stelthetgewenstegezondheidsniveauvastmethetindividuenoppopulatieniveauopbasisvandemeestrecentewetenschappelijkeinzichten

o steltgezondheidsrisico’sindebevolkingvasto identificeertrisicogroepenopbasisvanepidemiologischedataendemeestrecente

wetenschappelijkeinzichten(kwalitatieveenkwantitatieveanalyse)o identificeertcompenserende/contraproductievemechanismenopbasiswaarvandegewenste

resultaten(nog)nietzijnbereikt.o neemtmaatregelen(ofadviseerthierover)omdeblootstellingaanrisicofactorenteverkleinen

doorbeïnvloedingvandeomgevingvanmensenofdeomgevingandersinterichteno neemtmaatregelenomdegezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenen

gezondheidsgedrag(healthliteracy)vanmensentevergroteno hanteerterkendeup-to-datemethodiekenomdeomgevingvanindividuen,communitiesofde

bevolkingzodanigteveranderendatdegezondheidoptimaalbeschermdwordt

Communicatieo bepaaltstrategieënomanderenteovertuigenmaatregelentenemeno communiceertadequaatoverrisico’s(risicocommunicatie)o stemtdecommunicatiezodanigafopdedoelgroepdatdezebegrepenwordt

Samenwerking

o werkteffectiefsamenmetbelangrijkebelanghebbendepartijeno maaktindesamenwerkingdeverschillendebelangenbespreekbaaro neemteenmedischleidenderolaanindesamenwerkingomtekomentot

gezondheidsbeschermendemaatregeleno geeftleidingaanhetuitvoerenvangezondheidsbeschermendemaatregelenenhoudttoezicht

opdenalevingervan

Kennisenwetenschap

o gebruiktdebeschikbarewetenschappelijkeevidenceombevindingen,analysesenvoorgesteldemaatregelenteonderbouwen

o maaktgebruikvannieuwetechnologieënindegezondheidszorg

Maatschappelijkhandelen

o maaktafwegingenaangaandeeffectiviteitendoelmatigheido maaktweloverwogenkeuzestussenschadelijkheideneffectiviteitvanvoorgenomen

interventieso schatdemaatschappelijkebelastinginvanvoorgenomeninterventieso zetzichinombelangrijkebelanghebbendepartijennutennoodzaakvan

gezondheidsbeschermendemaatregelentelateninzienenmaatregelentetreffeno zetgezondheidsbeschermendeonderwerpenopdeagenda

Organisatie

o neemtindeorganisatieeenmedischleidendeverantwoordelijkheidenrolopzichtenbehoevevangezondheidsbescherming

o beweegtzichbinneneenorganisatieoptactisch,strategischenoperationeelniveauomgezondheidsdoelentebereiken

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroep

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 47

o maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeenprofessionelenormenenwaarden

Toetskaartthema4 niveau Toetsing

KBA leeruitkomsten Competenties jr1

jr2

jr3

jr4

4.1

Deaiostoontdathijinstaatisopbasisvandemeestrecentewetenschappelijkeinzichtendeactueleofteverwachtenomgevingsrisico’steanalysereneneenplanvanaanpakoptestellenenuittevoerenmetalsdoeldepersoontebeschermentegenblootstellingaangezondheidsrisico’sindeomgevingenhieroveradequaattecommuniceren

4.1a Ophetniveauvaneenindividu

MedischhandelenCommunicatieSamenwerkingMaatschappelijkhandelen

3 4

o KPBo Dossiermedisch

Schriftelijkeproducten(dossier,verwijzingetc.)

4.1bOphetniveauvancommunitiesofdebevolking

MedischhandelenOrganisatieSamenwerkingMaatschappelijkhandelen

2 4

o MSFo LPBo Schriftelijke

producten(dossier,verwijzingetc.)

4.2

Deaioslaatziendathijmedischleidingneemtindesamenwerkingmetanderenenandereorganisatiesmetalsdoeltekomentotgezondheidsbeschermendemaatregelen

MedischhandelenCommunicatieSamenwerkingOrganisatie

2 4o MSFo LPB

4.3Deaioskaneen(toekomst)scenariostudieuitvoerenvoor(toekomstige)gezondheidsrisico's

MedischhandelenK&W 2 4

o VerslagScenario-studies

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 48

Thematoetskaart5 Preventie,beheersingengeneeskundigehulpbijincidentenDeartsMaatschappijenGezondheidherkentenbeoordeelthetpatroonvangezondheidsrisico’senhetontstaanvanincidenten.DeartsMaatschappijenGezondheidadviseertterpreventievan,tervoorbereidingopentijdensennaincidentenengeeftzonodiggeneeskundigehulp.Hetgaathierbijomincidentendiehetindividu,groepenmensenofdehelebevolkingkunnenbetreffen.Zoalsinfectieziekte-uitbraken,milieucalamiteiten,postmarketingsurveillance,enmaatschappelijkeonrustalsgevolgvaneenfamiliedrama,eenzedenmisdrijf,eenfaillietezorginstellingofeenontsnaptetbs’er.DeartsMaatschappijenGezondheidneemteenmedischleiderschapbijdergelijkeincidenten.

Themakaart5Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o herkentenbeoordeelthetpatroonvangezondheidsrisico’senhetontstaanvanincidenteno adviseertterpreventievan,tervoorbereidingop,tijdensennaincidentenengeeftzonodig

geneeskundigehulpo identificeertrisicogroepeninzakeincidenteno initieertgezondheidsonderzoekenhanteertdaarbijpassende(epidemiologische)

methodiekeno maakteenanalysevanbedreigendeenbeschermendefactoreno geeftonafhankelijksociaalgeneeskundigadviesovertenemenmaatregeleno initieertsociaalgeneeskundigeinterventiesenmaatregelenomdepsychosocialeimplicaties

vaningrijpendesituatiesoptevangeno onderneemtvanuitzijnsociaalgeneeskundigeexpertiseactiesopbasisvanbeschikbare

informatieenprioritering/triage.o draagtzorgvoordecontinuïteitvandenoodzakelijkemedischezorgbijincidenteno neemteenmedischleiderschapbijincidenteno isgetraindenneemtdeelaanoefeningenvoorcrisisbeheersing

Communicatie

o communiceertadequaatoverrisico’s(risicocommunicatie)volgensdegeldendekennisenvaardighedenzowelaanpubliek,mediaalsaanbelangrijkebelanghebbendepartijen

o iszichbijderisicocommunicatiebewustvandeimpactvanzijnboodschap.o stemtdecommunicatieafopdeontvanger(s)enevalueertofdeboodschapoverkomto verkrijgtdoelmatigrelevanteinformatieo overtuigtbelangrijkeanderenommaatregelentenemeno adresseertgevraagdenongevraagdbedreigingenvangezondheido informeertbetrokkenenovergezondheidsrisico’so neemteenmedischleidenderolenhoudingbijbesprekenenagenderenvanmedische

informatieo zorgtvooreengoedeverslagleggingenoverdracht

Samenwerking

o neemtinitiatieftotoverlegmet(medische)professionalso overlegtdoelmatigmetverantwoordelijkenenanderenmetinvloedopdegezondheido maaktindesamenwerkingdeverschillendebelangenbespreekbaaro neemtingezamenlijkheidvanhet(multidisciplinaire)teameenbesluitentoontdaarbij

medischleiderschap

Kennisenwetenschap

o deeltdeeigenexpertisemetandereteamledeno maaktzoveelmogelijkgebruikvanwetenschappelijkeevidenceombevindingen,analysesen

voorgesteldemaatregelenteonderbouweno neemtdeelaancrisistrainingen

Organisatieo neemtdeelaanregionaleen/oflandelijke(crisis)overleggenterafstemmingensignaleringen

toontdaarinmedischleiderschap

Maatschappelijkhandelen

o herkentsamenhangtussenverschillendeincidentenenonderneemtdaaropeffectiefactie(agenderen,adresseren)

o maaktweloverwogenkeuzestussenschadelijkheideneffectiviteitvanvoorgenomeninterventiesenisdaarbijdepleitbezorgervandevolksgezondheid

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 49

o schatdemaatschappelijkebelastinginvanvoorgenomeninterventieso beïnvloedtbelangrijkebelanghebbendepartijentothetnemenvanproportionele

gezondheidsbevorderendeof-beschermendemaatregeleno zeteffectievemiddeleninompubliekeopinietebeïnvloedeno zeteffectievemaatregeleninomdepolitiekeenbestuurlijkebesluitvormingtebeïnvloedeno kentdemogelijkhedenzoalsverwoordbinnenwet-enregelgevingengebruiktdeze/handelt

daarbinnen

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroep

Toetskaartthema5 niveau

KBA Leeruitkomsten Competenties jr1

jr2

jr3

jr4

5.1

Deaiostoontdathijkanadviserenovermedischinhoudelijkbeleidterpreventievanincidentenencalamiteitenoftervoorbereidinghierop

MedischhandelenK&Wcommunicatie

2 4 o Adviesnota

5.2

Deaiostoontmedischleiderschapbijincidentenencalamiteiten(tentijdeenbijdenazorg)enverantwoordelijkenkanadviseren

MedischhandelenSamenwerkingOrganisatieProfessionaliteit

2 4

o Schriftelijkeproducten(dossier,verwijzingetc.)

o MSFo KPBo Praktijkopdracht

5.3

Deaiostoontdathijkancommunicerenmethetpubliek/mediaoverdegezondheidsgevolgententijdevaneenincidentofcalamiteit

MedischhandelenCommunicatieMaatschappelijkhandelenProfessionaliteit

3 4

o Communicatie-boodschap

o KPBo Praktijkopdracht

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 50

Thematoetskaart6 IntegraalgezondheidsbeleidDeartsMaatschappijenGezondheidbevordertenbeschermtdegezondheiddoordeinzetvanmeerderesectorenbinnenenbuitenhetvolksgezondheidsdomein.Hetgaatbijvoorbeeldom:ruimtelijkeordening,onderwijs,veiligheid,socialezakenenmilieu.Integraalgezondheidsbeleidiseropgerichtgezondheidofdeterminantenhiervaninsamenhangaantepakken(Stormetal.,2007).Integraalgezondheidsbeleidkanplaatsvindenopmeerderebestuursniveaus(lokaal,nationaaleninternationaal).

Themakaart6Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o steltgezondheidseffectenvastvanontwikkelingenbinnenenbuitenhetvolksgezondheidsdomein

o maakteenanalysevanbedreigendeenbeschermendefactorenoplokaal,nationaalofinternationaalniveau

o analyseertderisico’svoor,enduidtdemogelijkeimpactvandezeontwikkelingenopdegezondheidvanindividuen,communtiesendevolksgezondheidalsgeheel

o geeftsociaalgeneeskundigeadviezenopbasisvananalyseenduidingo initieertmaatregelendieinvloedhebbenopdegezondheid

Communicatieo overtuigtrelevanteanderen(organisaties,leidinggevenden,ondergeschikten,collega’s,

autoriteiten)vandemogelijkeimpactvandebevindingeno stemtdecommunicatieafopdeontvanger(s)enevalueertofdeboodschapoverkomt

Samenwerking

o initieerten/ofparticipeertsamenwerkingmetsectorenbinnenenbuitenhetgezondheidsdomein

o identificeertbelanghebbendepartijenuitdezesectorendiebetrokkenmoetenwordenbijdezesamenwerking,zoalsgezondheidsdeskundigen,belangengroepen(zoalsbuurtbewoners,patiëntenorganisaties)enandererelevantebetrokkenen(zoalsbedrijveneninstellingen)

o gebruikmakenvanhetkrachtenveldendedynamiekvanbeleidsprocessenomintegraalgezondheidsbeleidtebewerkstelligen

o werkteffectiefsamenmetdesleutelfigurenopdiverse(nationaaleninternationaal)bestuursniveau

o doetvoorstellenommetbelangenverschillenomtegaanenblijftdaarbijdepleitbezorgervoordevolksgezondheid

Kennisenwetenschap

o interpreteertwetenschappelijkepublicaties,ookbuitenhetvolksgezondheidsdomein)o maaktgebruikvanwetenschappelijkeevidencepublicatiesombevindingen,analysesen

voorgesteldemaatregelenteonderbouweno draagtzijnkennismetbetrekkingtotgezondheidseffectenover,ookbetreffendesectoren

buitenhetvolksgezondheidsdomein

Organisatieo neemtindeorganisatieeenmedischleidendeverantwoordelijkheidenrolopzichten

behoevevanintegraalgezondheidsbeleid

Maatschappelijkhandelen

o maaktafwegingenaangaandekosteneffectiviteitendoelmatigheido maaktweloverwogenkeuzestussenschadelijkheideneffectiviteitvanvoorgenomen

interventieso schatdemaatschappelijkebelastinginvanvoorgenomeninterventieso zetzichinvoorgezondheidsbeschermendeen–bevorderendemaatregelen,ookbuitenhet

volksgezondheidsdomeino zetgezondheidsbeschermendeen-bevorderendeonderwerpenopdeagenda

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 51

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeen

professionelenormenenwaarden

Toetskaartthema6 niveau Toetsing

KBA Leeruitkomsten Competenties jr1

jr2

jr3

jr4

6.1

Deaiostoontaandathij,opbasisvananalysevanfactorenenactorenbinnenenbuitendegezondheidszorg,eenadviesvoorintegraalgezondheidsbeleidkanformuleren

MedischhandelenSamenwerkingOrganisatieK&W

2 4 o Beleidsadvies

Krachtenveldanalyseo Praktijkopdracht

6.2

Deaiostoontaandathijinsamenwerkingmetactorenuitanderewerkveldenuitvoeringkangevenaandesociaalgeneeskundigeonderdelenvanintegraalgezondheidsbeleid

MedischhandelenSamenwerkingOrganisatie

3 4

o MSFo LPBo Schriftelijkeproducten

(dossier,verwijzingetc.)

6.3

Deaiostoontaandathijinstaatisderolvandesociaalgeneeskundigeinhetintegraalgezondheidsbeleidteevaluerenenopbasishiervanvoorstellentedoendezerolteverbeteren

MaatschappelijkhandelenSamenwerkenProfessionaliteit

3 4o Procesevaluatieo Kritische

praktijkbeschouwing

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 52

Thematoetskaart7 OnderzoekeninnovatieDeartsMaatschappijenGezondheiddraagtinsamenwerkingmetonderzoekersenonderzoeksinstellingenbijaandewetenschappelijkebasisvanhetvakgebied.DeartsMaatschappijenGezondheidbevordertinnovatiebinnenenbuitendepublichealthdooreffectieveimplementatievanresultatenvanwetenschappelijkonderzoekindepraktijk.

Themakaart7Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandeleno borgtdeveiligheidengezondheidvanbetrokkenenbijonderzoeko analyseertontwikkelingenindevolksgezondheidengezondheidszorgenhungevolgenvoor

(groepenin)debevolkingenvertaaltdezeineenonderzoeksvoorstel

Communicatie

o communiceerteffectiefmetrelatiesindeonderzoekswereldo communiceertnieuweontwikkelingen,richtlijnen,onderzoeksresultateneninterventies

adequaatnaarbelangrijkebelanghebbendepartijenenpublieko presenteertmondelingenschriftelijkderesultatenenimplicatiesvanzijneigenonderzoek

Samenwerking

o draagtzorgvoorgoederandvoorwaardenvoorwetenschappelijkonderzoekeninnovatie,waarondergoedesamenwerkingenverbindingmetonderzoekersenonderzoeksinstellingen

o zorgtvoorgoederandvoorwaardenengoedesamenwerkingtenbehoevevandevertalingvanresultatenvanwetenschappelijkonderzoekt.b.v.praktijkvaneninnovatieindepublichealth

o overlegteffectiefendoelmatigmetverantwoordelijkenenanderenmetinvloedopdevolksgezondheid,terbevorderingvanonderzoekeninnovatiebinnendevolksgezondheid

Kennisenwetenschap

o werktzodanigdatgegevensuitdepraktijkbijdragenaandevermeerderingvandewetenschappelijkebasisvanhetvak

o identificeertkennisleemtesindesociaalgeneeskundigeberoepspraktijkbeantwoordtdeonderzoeksvraagdoormiddelvankwalitatiefofkwantitatiefonderzoek

o verkrijgtdoelmatigrelevanteinformatietenbehoevevanonderzoekeninnovatieo vertaaltderesultatenvanwetenschappelijkonderzoeknaardesociaalgeneeskundige

beroepspraktijko draagtbijaandeontwikkelingvanevidence-enpractice-basedrichtlijnenvoordepublic

health,pastdezetoeendraagtzeuito publiceertoverderesultatenvanzijnonderzoekconformeisengesteldaaneen

wetenschappelijkeartikel,communitiesenbevolkingo geeftdeonderzoeksresultatenbetekenist.b.v.toepassingindepraktijkbinnenenbuitende

gezondheidszorgo onderbouwtelkebeoordeling,keuzeeninterventieopprofessionelemanierenzomogelijk

metwetenschappelijkeevidenceo rapporteertophelderemanierzowelmondelingalsschriftelijkoverderesultatenvan

wetenschappelijkonderzoek/innovatiesbetreffendeindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheel

o beoordeeltwetenschappelijkonderzoekopmethodischekwaliteito vertaaltresultatenvanwetenschappelijkonderzoekinrichtlijnenvoormedischhandelenen

voorpraktijksituatiesendraagtdezeuit

Maatschappelijkhandelen

o beschouwtinnovatieskritischopbasisvanefficiëntie,kosteneffectiviteitenmeerwaardeinrelatietotgezondheid

o betrektactiefhetburger/patiëntenperspectiefbijhetontwikkeleneninterpreterenvanwetenschappelijkeevidenceeninnovatie

o vertaaltrelevantemaatschappelijkevragennaarwetenschappelijkevraagstellingeno bewaaktbijwetenschappelijkonderzoekeninnovatieindepublichealthde

maatschappelijkeeffecten,belangenennadelenenweegtdezetegenelkaarafo beoordeeltdeinvloedvanmaatschappelijkeontwikkelingenopdevolksgezondheiden

agendeertdezet.b.v.wetenschappelijkonderzoek

Organisatie o maakteenplanvanaanpakrondonderzoeken/ofinnovatiesindepublichealthquainzet

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 53

vanmens,middelenetc.o geeftleidingaaninnovatieprojectentenbehoevevandepublichealtho werkteffectiefendoelmatigbinneneen(gezondheidszorg)organisatie

Professionaliteit

o kentzijngrenzenmetbetrekkingtotdemethodologieenuitvoeringvanwetenschappelijkonderzoek

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroep

Toetskaartthema7 niveau Toetsing

KBA leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

7.1

Deaioslaatziendathijinstaatiseenpraktijkprobleemomtezettenineenwetenschappelijkvraagstellingmetalsdoeldezeteonderzoeken

MedischhandelenK&W

4 o Wetenschappelijkvraag

7.2 Deaioslaatziendathijopbasisvandegeformuleerdevraagstelling:

7.2aeenonderzoeksvoorstelkanopzetten K&W 2 3

o Onderzoeksvoorstelo Presentatie(KPB)

7.2b hetonderzoekkanuitvoeren

MedischhandelenSamenwerkingK&W

2 3o MFSo Kritische

praktijkbeschouwing

7.2c

eenonderzoeksrapportindevormvaneenpubliceerbaarwetenschappelijkartikelkanschrijven

MedischhandelenK&W

2 3 o Publiceerbaarwetenschappelijkartikel

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 54

Thematoetskaart8 WaarborgenvanvoldoendeencompetenteberoepsbeoefenarenDeartsMaatschappijenGezondheiddraagtbijaanontwikkelingvancompetenties,opleidingenbij-ennascholingvanprofessionals(inclusiefzichzelf)enadviseerttenbehoevevancapaciteitsontwikkelingvoordeadequateinvullingvandegeneeskundigetakenindepublichealth.

Themakaart8Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen o bezitadequatekennisenvaardigheidnaardestandvanhetvakgebied

Communicatieo pastcommunicatievemethodentoepersituatievooropleidingenscholingvan

sociaalgeneeskundigen,andereprofessionalsenstudentenbinnenhetdomeinvande(publieke)gezondheid

Samenwerking

o draagtzorgvoorgoedesamenwerkingmetopleidingsinstitutenvoormedischeprofessionalsenanderezorgprofessionals

o agendeertenonderbouwtdekwalitatieveenkwantitatievebehoefteaanartsenMaatschappijenGezondheid

Kennisenwetenschap

o signaleertscholingsbehoeftenbijanderesociaalgeneeskundigen(inopleiding),(medisch)studentenenandereprofessionals

o analyseertenbeoordeeltdecompetentiesenkwaliteitvanmedischhandelenvansociaalgeneeskundigen(inopleiding),(medisch)studentenenandereprofessionals

o verbetertcompetentiesenkwaliteitvanhetmedischhandelenvansociaalgeneeskundigeprofessionalsenstudentenbinnenhetdomeinvandepubliekegezondheidenmaakthierbijgebruikvanwetenschappelijkepublicaties.

o deeltzijnkennisenbevordertdecompetentiesvansociaalgeneeskundigeprofessionalsdoorvastleggingvan(wetenschappelijke)vakkennisinrichtlijnenenstandaarden

o geeftscholingenaan(medisch)studentenenmedischeprofessionalstenbehoevevandepublichealth

o treedtopalshoofdopleidervoordepraktijkopleidingofpraktijkopleidervanartseninopleidingtotspecialistMaatschappijenGezondheid

o treedtopalsopleideren/ofstagebegeleidervanmedischstudenten/coassistenten

Maatschappelijkhandelen

o handeltvolgensderelevantewettelijkebepalingenendraagtbijaandeontwikkelingvanhetwettelijkkadervaneisenvoorbevoegd-enbekwaamheid

o draagthetbelanguitvanpublichealthindeopleidingtotbasisartsentotgeneeskundigspecialisten

o promootdeopleidingenhetberoepvanartsMaatschappijenGezondheid

Organisatie

o draagtbijaaneenonderbouwdecapaciteitsplanningo superviseertstudentenbinnenhetdomeinvandepubliekegezondheid,coassistenten,

artsen(inopleiding)enandereprofessionalso draagtbijaanhetopstellenen/ofonderhoudenvaneenkennismanagementsysteemten

behoevevandepublichealthoplokaal-,regionaal-enbovenregionaalniveau

Professionaliteit

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeen

professionelenormenenwaardeno treedtopvooranderenalseenverantwoordelijkrolmodelo steltzichtoetsbaaropenstaatopenvoorfeedback

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 55

Toetskaartthema8 Niveau Toetsing

KBA Leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

8.1

Deaioslaatziendathijanderenkancoachenenbegeleidenenheneffectieffeedbackkangevenmetalsdoelbijtedrageneenhunprofessioneleontwikkeling:1xbinnenhetprimaireproces1xbinnenoporganisatorischniveau1xbinnenopbeleidsmatigniveau.

MedischhandelenSamenwerkenProfessionaliteit

3 5o KPBo LPBo MSF

8.2

Deaioslaatziendathijmedischeinhoudelijkelessenkanverzorgenopeendidactischverantwoordewijzemetalsdoeldekennistevergrotenbijanderen

MedischhandelenK&WCommunicatieProfessionaliteit

3 4 o KPBo MSF

8.3

Deaioslaatziendathijopdidactischeverantwoordewijze(medisch)studentenenaioskanbeoordelenenditkanverantwoordenenuitleggen

MedischhandelenCommunicatieMaatschappelijkhandelen

3 4 o KPBo MSF

8.4

Deaiostoontaandathijdoormiddelvaneenpersoonlijkontwikkelingsplanenportfoliosturingkangevenaanzijnregistratieenherregistratiemetalsdoeldekwaliteitvandeberoepsuitoefeningteborgen

MaatschappelijkhandelenProfessionaliteit

3 5o Portfolioo IOP

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 56

Thematoetskaart9 Kwaliteitszorg-enborgingDeartsMaatschappijenGezondheiddraagtmedezorgvoordekwaliteitenwaarborgingvandekwaliteitinde(preventieveenindienvantoepassingindecuratieve)zorgsectoropbasisvaneenvisieopdevolksgezondheidinrelatietotkwaliteitsbeleid.DeartsMaatschappijenGezondheidhoudthierbijrekeningmetwettelijkekaders,kwaliteitsbeleiddatvoordegehelemedischeberoepsgroepgeldt,maatschappelijkeenethischeaspecten

Themakaart9Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o leverteffectieveenethischverantwoordezorgaanindividuen,communitiesendebevolking,ookalsdebelangenopdeverschillendeniveausopgespannenvoetmetelkaarstaan

o legtverantwoordingafoverdekwaliteitvandeverleendesociaalgeneeskundigezorgaanbevoegdeenverantwoordelijkepersoneneninstanties

Communicatieo communiceertoptransparantemanieroverprocesenresultatenvanzijnkwaliteits-en

veiligheidsbeleidrichtingbelanghebbendepartijen,overhedenenpubliek

Samenwerkingo superviseertanderenindepraktijkbinnendegesteldekwaliteitskaderso betrektanderenbijkwaliteitsontwikkelingen-verbeteringbinnendesociaalgeneeskundige

zorg

Kennisenwetenschap

o integreertrelevanteinformatieoverenvanindividuen,communitiesendebevolkingalsgeheeltotgevraagdeenongevraagdevoorstellenvoorstrategisch,tactischenoperationeelkwaliteitsbeleid

Organisatie

o kentdemeestvoorkomendekwaliteitssystemenbinnendegezondheidszorgenpastdezetoe

o gebruiktwetenschappelijkegegevensbijhetopstellenvankwaliteitskadersengebruiktdezeookbijhettoetsenvandekaders

o ontwerptbeleid,protocollenenstandaardprocedurestenaanzienvankwaliteitenveiligheidvandepublichealth

o draagtbijaanhetopstellenen/ofonderhoudenvaneenkwaliteits-ofkennismanagementsysteemtenbehoevevande(publieke)gezondheidszorg,oplokaal-,regionaal-,bovenregionaal-en/ofinternationaalniveau

o bevorderthetimplementerenvankwaliteitsbevorderende/evaluerendeprocessenofprocesonderdelenindeorganisatievanhetwerkeninhetvakgebiedvande(publieke)gezondheidtenaanzienvansociaalgeneeskundigeaspecten

o kandeverschillendebelangendievaninvloedzijnophetkwaliteitsbeleidhanterenenweetdieadequaatintezetten

Maatschappelijkhandelen

o draagtbijaandeprocessenvankwaliteitsbeleidvoorhetborgenvandekwaliteitvandegezondheidszorg(zowelpreventiefalscuratief)

o draagtbijaanhetontwikkelenvankwaliteitsbeleidvoordegeheleberoepsgroepartsenM&G

o hanteertdeethischeaspectendieinvloedhebbenophetopstellenenuitvoerenvanbeleids-enkwaliteitskaders

Professionaliteit

o maaktbijmaatregelenenbeleidsvoorstelleneenafwegingtussenhetindividuelebelangenhetbelangvandelenvandebevolkingofdebevolkingalsgeheel

o hanteertdekwaliteitscyclusbijdebeoordelingdekwaliteitvanheteigensociaalgeneeskundigwerkendievandeorganisatiesofprofessionalsinde(publieke)gezondheidszorg

o kandeprofessionelenormenenwaardenlatenprevalerenbovenzijnpersoonlijkebelangen(indiendieafwijken)enbovendebelangenvananderebelanghebbendepartijen

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeen

professionelenormenenwaarden

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 57

Toetskaartthema9 niveau Toetsing

KBA leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

9.1

Deaioslaatziendathijopbasisvanwetenschappelijkegegevenseenprotocolofeenprocedurekanontwikkelenmetalsdoeldekwaliteitvandepublichealthenveiligheidvanallebetrokkenenindepublichealthteverbeteren

MedischhandelenK&W

3 4

o Protocol/standaardprocedureKPB(presentatie)

9.2

Deaioslaatziendathijeenkwaliteitszorgactiviteit(zoalseenauditofeenequivalentdaarvan)kanuitvoerenindeeigenorganisatiemetalsdoeldekwaliteitvandeverleendediensten/zorgteevalueren

MaatschappelijkhandelenSamenwerkenOrganisatie

3 4 o LPBo Praktijkopdracht

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 58

Thematoetskaart10 VangnetzorgVangnetzorgisdezorgvoorkwetsbaremensendietijdelijkzorgofondersteuningnodighebbenmetalsdoeldeverbeteringvandeleef-engezondheidssituatie,tervoorkomingvanverergeringvandemedischeproblematiekofterbeperkingvanmaatschappelijkeoverlast.Ditkanookwordenveroorzaaktdoorsysteemaanpassingenwaardoormensenbuitendeaangebodenzorgvallen.DeartsMaatschappijenGezondheidleidttoenaarregulierezorgen/ofondersteuningsinstanties.

Themakaart10Specifiekecompetenties

Competentiegebied DeartsMaatschappijenGezondheid…

Medischhandelen

o zorgtvoortoeleidingvankwetsbaregroepenenindividuennaarregulierewelzijns-engezondheidszorgorganisaties

o stimuleertgezondheidskennis,gezondheidsvaardighedenengezondheidsgedrag(healthliteracy)

o signaleert,analyseertenevalueertontwikkelingenindezorgvoorkwetsbaregroepenendoetbeleidsvoorstellenterverbetering

o ontwikkeltinnovatieprogramma’somdevangnetfunctieteoptimaliseren

Communicatie

o rapporteertoverdebevindingenm.b.t.dezorgaankwetsbaregroepenaancollega’s,relevanteorganisatieseninstanties

o communiceertmetkwetsbaregroepenindividuenopeenmanierdiepastbijdemogelijkhedenenbehoeftesvandedoelgroep

o communiceertenverantwoordtdevangnetzorgnaarhet‘brede’publiek

Samenwerking

o werktsamenmetanderendiedienstenverlenenaandekwetsbaregroepenenindividuenenkentdaarbijdeeigensociaal-medischerol

o neemthetinitiatieftotsamenwerkingmetrelevanteinstantiesdieeenverantwoordelijkheidhebbenvoordegezondheidvandebevolkingofvankwetsbaregroependaarin

Kennisenwetenschap

o steltzichactiefopdehoogtevandekennisenwetenschapoverzorgaankwetsbaregroepen

o identificeertproblemenindepraktijkenvertaaltdezenaarwetenschappelijkevraagstellingen

o vertaaltwetenschappelijkebevindingeninpraktijkaanpassingeneninbeleid

Maatschappelijkhandelen

o agendeertafwezigezorg,ofdegebrekkigetoegankelijkheiddaarvanofnadeligeleefsituatieszowelbijdedaarvoorverantwoordelijkeorganisatiesenpolitiek

o lichthetpubliekendepolitiekvooroverdeimplicatiesvanziektenenaandoeningenbijkwetsbaregroepenenhetontbrekenvanzorgdaarvoor

Organisatie

o organiseertzorgaankwetsbaregroependienognieteldersindegezondheidszorgterechtkunnenenneemtdaarbijeenleidenderolaan

o neemteenmedischleidenderolaanindezorgcoördinatiebinnendevangnetzorgo analyseertopvoorhandmogelijkerisicovollesituatiesbijsysteemaanpassingen,diekunnen

leidentotgebrekkigeofgeenzorgverleningvoorkwetsbaregroepenofinkwetsbare(leef)omstandigheden

Professionaliteit

o maaktethischeafwegingeneniszichdaarbijbewustvandeeigenpersoonlijkeenprofessionelenormenenwaarden

o hanteertdeethischeengezondheidsrechtelijkeprincipesvandemedischeberoepsgroepo Iszichbewustvanzijnmaatschappelijkeenprofessioneleverantwoordelijkheidenhandelt

daarnaaro bespreekteigennormenenwaardeninzakevangnetzorg

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 59

Toetskaartthema10

niveau Toetsing

KBA leeruitkomsten Competentiesjr1

jr2

jr3

jr4

10.1 Deaioslaatziendathijinsamenwerkingmetanderezorgverleners/organisaties…

10.1a.

kwetsbaregroepeninkaartkanbrengeneneenmethodiekkanopstellenvoorhetbereikenvanenhetbiedenvandebenodigdezorgaandezekwetsbaregroepen

o Medischhandeleno Samenwerkeno Organisatie

3 4 o Rapportageo MSFo Praktijkopdracht

10.1b.advieskangevenhieroveraanbeleidsmakers

o Medischhandeleno Maatschappelijk

handeleno Communicatie

3 4

o Beleidsadvieso KPB(presentatie)o Kritischepraktijk-

beschouwing

*)uitvoerenenevaluerenvandezezorgzitinthema1,2of3

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 60

Bijlage2 Competentie-entoetsmatrix

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 61

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 62

Bijlage3 IJkmomentenbekwaamheidsniveaus

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 63

OpleidingsplanartsMaatschappijenGezondheid,2016 64

Bijlage4 Gebruiktebronnen