Zuid - 18 februari 2016

16
Je paarse krokodil, roze strandbal, nieuwe waterpistool… mag op zondag allemaal mee! Zondagse zwempret in het Zuiderbad Informatie over afval Familiezwemmen Iedere zondagmorgen is het Zuiderbad van 10.00 tot 12.30 uur speciaal gereserveerd voor families. Ook voor kinderen zonder zwemdiploma. In het zwembad liggen dan geen lijnen in het water, dus je mag overal zwemmen! Voor de veiligheid moeten kinderen zonder zwemdiploma natuurlijk wel zwembandjes dragen en begeleid worden door een volwassene. www.amsterdam.nl/sport > Zwembaden > Zuiderbad Huisvuil U krijgt vanaf dit jaar geen papieren Afvalwijzer in de brievenbus. In 2016 verandert er niets aan de dagen en tij- den dat huisvuil en grofvuil wordt opgehaald. Alle informa- tie over afval vindt u op www.amsterdam/afval. Jaargang 3 nummer 2 18 | 02 | 16 editie Zuid Amsterdam Uitgave van de gemeente Amsterdam Samen met bewoners zijn problemen in de Pijp in kaart gebracht. Handhavers nemen daar gericht actie op 15 Albert Cuypstraat in 1961, ter hoogte van de Eerste Van der Helststraat | Foto Stadsarchief Amsterdam Dagelijkse geschiedenis Wat vindt u van de stad? Doe mee aan de enquête 11 Jaren zestig Elke periode in de geschiedenis heeft zijn eigen kenmerken. Op foto’s staat de tijd stil, alles en iedereen blijft eruit zien zoals op het moment dat het beeld wordt gemaakt. In de jaren zestig lieten jongens hun haar groeien en droegen ze spijkerpakken of ribfluwelen kleding. Vrouwen konden voor het eerst een maillot of panty dragen, onder hun steeds korter wordende rokjes. De vrije zaterdag werd ingevoerd en de tele- visie en auto deden langzaam maar zeker hun intrede. Op de Dam sliepen hippies. In de jaren zestig bestonden er twee op- vattingen over Amsterdam. Is de stad vooral een economische eenheid of staat de woonfunctie voorop? De stad groeide en ontwikkelde zich als plek om geld te verdienen. Maar natuurlijk bleef Amsterdam ook een stad om in te wonen. In dat decennium ontstond ook het ideaalbeeld van Amsterdam als woonplaats, ontmoetingscentrum en broedplaats van ideeën. In de stad anno nu blijft het balanceren tussen deze twee visies. Levend houden In 1960 werd het Anne Frankhuis ge- opend, waar bezoekers anno 2016 nog voor in de rij moeten staan. Het is een icoon in de dagelijkse herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. Dagelijks, maar ook op meer specifieke momen- ten in het jaar houden we de geschiede- nis levend. Door te vieren, of door te herdenken. Soms in kleine kring, als het gaat om bijvoorbeeld een overleden familielid. Lees verder op pagina 2 De Februaristaking was een daad van hartverwarmende solidariteit 3

description

 

Transcript of Zuid - 18 februari 2016

Je paarse krokodil,

roze strandbal, nieuwe

waterpistool… mag op

zondag allemaal mee!

Zondagse zwempret in het Zuiderbad

Informatie over afval

Familiezwemmen Iedere zondagmorgen is het Zuiderbadvan 10.00 tot 12.30 uur speciaal gereserveerd voor families.Ook voor kinderen zonder zwemdiploma.

In het zwembad liggen dan geen lijnen in het water, dus jemag overal zwemmen! Voor de veiligheid moeten kinderenzonder zwemdiploma natuurlijk wel zwembandjes dragenen begeleid worden door een volwassene.

www.amsterdam.nl/sport > Zwembaden > Zuiderbad

Huisvuil U krijgt vanaf dit jaar geen papieren Afvalwijzer inde brievenbus. In 2016 verandert er niets aan de dagen en tij-den dat huisvuil en grofvuil wordt opgehaald. Alle informa-tie over afval vindt u op www.amsterdam/afval.

Jaargang 3

nummer 2

18|02|16editie Zuid

AmsterdamUitgave van de gemeente Amsterdam

Samen met bewoners zijn problemen in de Pijp in kaart gebracht. Handhavers nemen daar gericht actie op

15

Albert Cuypstraat in 1961, ter hoogte van de Eerste Van der Helststraat | Foto Stadsarchief Amsterdam

Dagelijkse geschiedenis

Wat vindt u van de stad? Doe mee aan de enquête

11

Jaren zestig Elke periode in de geschiedenis heeft zijn eigenkenmerken. Op foto’s staat de tijd stil, alles en iedereen blijfteruit zien zoals op het moment dat het beeld wordt gemaakt.In de jaren zestig lieten jongens hun haar groeien en droegenze spijkerpakken of ribfluwelen kleding. Vrouwen konden voorhet eerst een maillot of panty dragen, onder hun steeds korterwordende rokjes. De vrije zaterdag werd ingevoerd en de tele-visie en auto deden langzaam maar zeker hun intrede. Op deDam sliepen hippies.

In de jaren zestig bestonden er twee op-vattingen over Amsterdam. Is de stadvooral een economische eenheid ofstaat de woonfunctie voorop? De stadgroeide en ontwikkelde zich als plekom geld te verdienen. Maar natuurlijkbleef Amsterdam ook een stad om in tewonen. In dat decennium ontstond ookhet ideaalbeeld van Amsterdam als

woonplaats, ontmoetingscentrum enbroedplaats van ideeën. In de stad annonu blijft het balanceren tussen dezetwee visies.

Levend houdenIn 1960 werd het Anne Frankhuis ge-opend, waar bezoekers anno 2016 nogvoor in de rij moeten staan. Het is een

icoon in de dagelijkse herinnering aande Tweede Wereldoorlog. Dagelijks,maar ook op meer specifieke momen-ten in het jaar houden we de geschiede-nis levend. Door te vieren, of door teherdenken. Soms in kleine kring, alshet gaat om bijvoorbeeld een overledenfamilielid.

Lees verder op pagina 2

De Februaristaking was eendaad van hartverwarmende solidariteit

3

2 Amsterdam | 18 februari 2016

Nieuwe gemeentewerf 100% duurzaam

VUmc viert vijftigste verjaardag

Schinkelbuurt De nieuwe werf op Luchtvaarstraat 9, pal naast de ringweg A10, isnu in gebruik. Meer dan 200 mensen werken hier dagelijks om uw afval op te halenen straten te onderhouden.

Jubileum Het VU Medisch Centrum bestaat 50 jaar. Dit jubileum wordt,gedurende het hele jaar, uitgebreid gevierd met activiteiten voor mede-werkers, patiënten, bezoekers, en zeker ook voor buurtgenoten.

Bij de bouw zijn de nieuwste duurzaam-heidstechnieken en energiebesparendematerialen gebruikt. Opvallend zijn dezonnepanelen op het dak, die de energieleveren om het gebouw te verwarmen ende elektrische voertuigen op te laden.Het gebouw is 100 % duurzaam.

Alle vuilnisauto’s en veegwagens die u inhet stadsdeel ziet rijden, hebben hier hunstalling. Maar huisvuil wordt hier nietopgeslagen: volle vuilnisauto’s rijden di-

Het moeten mensen met een vooruit-ziende blik zijn geweest, de bestuurdersvan de Vrije Universiteit die halverwegede jaren ‘50 besloten dat er een eigen zie-kenhuis moest worden gebouwd aan deDe Boelelaan. In tegenstelling tot andereNederlandse universiteiten, zette de VUvanuit het niets een gebouw met 720bedden neer. In 1956 ging de eerste paalde grond in. Doel: een gebouw dat min-stens vijftig jaar meegaat.

Hypermodern in 1966Dat ging niet over één nacht ijs. In 1957werd Dokter Frits Kothe als geneesheer-directeur aangesteld, een jaar later aange-vuld met zuster Neeltje Verburg. Zijkeken in verschillende landen naar inte-ressante ontwikkelingen op het gebiedvan zorg. Zo werd er tijdens de bouw eenintensive care toegevoegd, een destijdshypermodern idee dat uit Amerika was

overgewaaid. Toen het gebouw in 1966officieel werd geopend, was het een vande modernste ziekenhuizen van Europa.Alleen wat betreft duurzaamheid hebbende bouwers gefaald. Vijftig jaar is dan ookwel erg lang. Er moest halverwege dejaren ‘80 bijvoorbeeld een polikliniekkomen, waar specialisten hun patiëntenkonden ontvangen.

SmaakVerder verandert de smaak, dus kreegVUmc een paar jaar geleden een nieuwehedendaagse gevel. De afgelopen jaren iser bovendien in de zorg heel wat veran-derd en ook dat maakte aanpassingennoodzakelijk. Maar de fundamenten zijnnog net z0 stevig als bij de oplevering.Alle reden dus om dit jaar het jubileumuitgebreid te vieren.

Meer informatie: www.vumc50jaar.nl

rect naar het Afval Energie Bedrijf inWestpoort.

Big Bags en bouwafvalOp de nieuwe werf kunt u ook Big Bagsophalen en bouw- en sloopafval aanbieden(maandag t/m zaterdag, 08.30-17.00 uur).Maak wel eerst een afspraak via 14 020.

Werf Amsterdam-Zuid, Luchtvaartstraat 9.www.amsterdam.nl/afval

Het VU medisch centrum en de tuin gezien vanuit de lucht in 1969 Foto Stadsarchief Amsterdam

Nieuw monument op de Dam:plaats uw steen!WOII Amsterdam krijgt eennieuw monument erbij. Alle Am-sterdammers zijn uitgenodigd ommee te doen met het ontwerp.

Op 7 mei wordt dit nieuwe monumentop de Dam onthuld, ter nagedachtenisaan de slachtoffers van de schietpartij op7 mei 1945. Bij deze schietpartij, tweedagen na de capitulatie van de Duitse be-zetter, vielen 31 slachtoffers.

Plaats een steenOp het monument komen de namen vande slachtoffers. Het project ‘Plaats eenSteen’ zorgt voor een blijvend gedenkte-ken, online ontworpen door duizendendeelnemers. Tot 1 maart kunt ook u op www.plaats-eensteen.nl steentjes plaatsen en ver-plaatsen, om zo gezamenlijk de namenvan de slachtoffers te schrijven. Er zijn al10.000 steentjes geplaatst.

Na 1 maart worden alle muisklikken ver-eeuwigd in steen, als permanent onder-deel van het bekendste plein van hetland.

Meer informatie: www.de-dam-zevenmei1945.nl

Burgemeester Van der Laan plaatst zijnsteentje op www.plaatseensteen.nl

Subsidie voor tijdelijke kunstprojectenOpenbare kunst Een kunstproject uit-voeren in stadsdeel Zuid? Kunstenaars enkunstinstellingen kunnen subsidie aan-vragen voor hun tijdelijke kunstprojecten.

Er is subsidie beschikbaar voor nieuwekunstprojecten met een bijzondere artis-tieke kwaliteit. Deze kunstprojectenkunnen zowel op straat als binnen zijn,zolang de locatie maar openbaar toegan-kelijk is. Voor 2016 is er € 75.000,- aansubsidie beschikbaar. Bij een projectbe-

groting hoger dan € 10.000,- moet ersprake zijn van cofinanciering. De Ad-viescommissie voor de Kunst Zuid be-oordeelt de subsidieaanvragenartistiek-inhoudelijk en productioneel.

Vraag subsidie aan U kunt subsidie aanvragen tot 31 maart.Kijk voor meer informatie op www.amsterdam.nl/tijdelijkekunstzuid.Daar vindt u de voorwaarden en hetstappenplan.

De nieuwe gemeentewerf aan de Luchtvaarstraat

Amsterdam is een stad met twee zielen in de borst

Vervolg van pagina 1

Andere keren herdenken we gebeurte-nissen die ons allemaal nog bij staan,die een grote impact op de stad hebbengehad.

De Februaristaking van 1941 is zo’n ge-beurtenis die niet alleen toentertijd be-langrijk voor de stad was, maar die nogsteeds een onvergetelijke mijlpaal inonze geschiedenis is. Daarom is de jaarlijkse herdenking, waarover u meerleest op pagina 3, nog steeds springle-vend.

Twee zielenDe staking was een blijk van medemen-selijkheid, zegt burgemeester Van der

Laan in de speciale herdenkingskrantdie het Comité Herdenking Februari-staking 1941 uitgeeft. Maar we moetenook oog houden voor het onbegrip ende desinteresse waarmee de JoodseAmsterdammers die de Tweede Wereldoorlog overleefden te makenkregen.Ook van de gemeente, blijkt uithet rapport ‘Openstaande rekeningen’van het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. De studie toont aan dat de gemeente

zich onnodig kil en formeel heeft opge-steld tegenover Joodse erfpachters dietijdens de oorlog van hun bezit warenberoofd. Dat maakt, zo zegt de burge-meester, Amsterdam een stad met tweezielen in de borst: de Februaristaking ende massale deportaties. Het verzet mágtrots stemmen, als het leed van joden inen na de oorlog maar niet in vergetel-heid raakt.

3 Amsterdam | 18 februari 2016

Staakt! Staakt! Staakt!Jubileum Op donderdag 25 februari wordt bij de Dokwerker de Februaristakingherdacht. Een bijzondere bijeenkomst, want het is 75 jaar geleden dat de stakinguitbrak en vele tienduizenden burgers het werk neerlegden en opkwamen voor devervolgde Joodse bevolking. De staking in Amsterdam kreeg direct gevolg in andereplaatsen. Ook in de Zaanstreek, Kennemerland, Utrecht, Hilversum en Weesp werdgestaakt. Voor heel veel Nederlanders was de Februaristaking een inspiratiebron.

Solidariteit Op dinsdag 25 februari 1941 - ruim negen maanden na het begin vande bezetting - brak in Amsterdam een algemene werkstaking uit. Het tramverkeerkwam tot stilstand, vele fabrieken en winkels liepen leeg. De Februaristaking waseen daad van hartverwarmende solidariteit.

Februaristaking

De Februaristaking van 1941 heeft nationaal én internationaal grote indrukgemaakt. Het was de enige algemene

politieke staking in Europa tegen deanti-Joodse maatregelen van de nazi’sin bezet gebied. Als blijk van erkenningen waardering verleende Koningin Wil-helmina de gemeente Amsterdam in1946 het devies ‘Heldhaftig, vastbera-den, barmhartig’. Dit is sindsdien toe-gevoegd aan het stadswapen. De Februaristaking is nog steeds be-langrijk. U wordt dan ook van harte op-geroepen om op donderdag 25 februari2016 naar het Jonas Daniël Meijerpleinte komen en deel te nemen aan het de-filé langs de Dokwerker. De herdenkingwordt live uitgezonden op de televisie.Dat gebeurt in een uitzending op NPO1,van 16.00 tot 17.50 uur.

FototententoonstellingOp zondag 21 februari opent voormaligburgemeester Job Cohen om 17.00 uurop het Jonas Daniël Meijerplein een fo-totentoonstelling over de razzia’s die dedirecte aanleiding vormden voor de sta-king.

Alle GVB-vervoer een minuut stilBij deze bijzondere herdenking horenook bijzondere activiteiten. Zo zet hetGVB op 25 februari om 11.00 uur trams,bussen, metro en ponten in heel Am-sterdam een minuut stil om aandacht te

Dokwerker op Jonas Daniël Meijerplein

Twee dagen van strijd en hoop

Stakende trambestuurders in de Sarphatistraat in Amsterdam. Voor zover bekend deenige foto van de Februaristaking | Foto: Verzetsmuseum Amsterdam, P. Krüger

Op deze typemachine is het beroemdepamflet STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!!getikt | Foto: Verzetsmuseum Amsterdam

Al in 1940 begonnen de Duitse bezettersde Joodse burgers te discrimineren. Daar-door gesterkt trokken NSB'ers door deJoodse buurten in Amsterdam; ze mishan-delden bewoners en richtten vernielingenaan. Joodse jongens stelden zich ertegen teweer en één van de schermutselingen

leidde tot het overlijden van een NSB'er. Ineen reactie hierop pakten de bezetters op22 en 23 februari 1941 willekeurig 427jonge Joodse mannen op en deporteerdenhen naar concentratiekamp Mauthausen.Geen van hen overleefde het. Deze razziavormde dé aanzet voor de Februaristaking.

OoggetuigenIn de vroege ochtend van 25 februari ver-spreidde Mien ten Dam de ‘Staakt’-ma-nifesten rondom het Nassauplein. Zijspoedde zich daarna naar het naaiatelierin de Sint Willibrordusstraat en slaagdeerin de ongeveer tachtig meisjes en jongevrouwen tot staken te bewegen. "Ieder-een legde het werk neer. Zelfs de cheffin,van wie ik niet wist aan welke kant zestond. We liepen gezamenlijk richtingJordaan. Het leek of de hele stad op padwas. Overal zag je grote groepen Amster-dammers. Het was geweldig."

Harry Verheij, die in 1941 via de Ge-meentelijke Arbeidsreserve gedetacheerdwerd bij de tram, reageert: “Die razzia inde Jodenbuurt maakte diepe indruk. Ditkonden we niet over onze kant latengaan! Met de staking hebben we de Duit-sers een rake klap gegeven. Als je zo'nstaking meemaakt, krijg je het vertrou-wen weer terug in de mensen.”

RemisesBij de ingangen van de tramremises vande Havenstraat en de Lekstraat werd drukgedebatteerd toen het stakingsparool deronde deed. Sommige trams reden noguit, maar keerden vrij snel weer terug.Arbeiders van Publieke Werken, Stads-reiniging en het Gemeentelijk Energiebe-drijf sloten zich aan. Groepjes ervan

namen de pont naar Noord om mee tehelpen de stakingsgolf uit te breiden. Opde scheepswerven en bij bedrijven alsKromhout, Fokker en Verschure ging hetwerk plat.

Ben Sijes: “We pakten de fietsen en gin-gen als de donder de fabrieken uit, wantwe wisten: straks komt de Grüne Polizeien die mept je er weer uit. Eruit, eruit,naar de ponten, terug naar de stad. Daarop die pont, dat was iets schoons, dat iseen van de mooiste taferelen die ik inmijn leven heb meegemaakt. Die pontenstonden hartstikke vol en de Internatio-nale werd gezongen. Het was werkelijkeen grote belevenis.”

Dit artikel is een bewerking van een stukdat Jan de Boo schreef voor de specialeHerdenkingskrant die wordt uitgegevendoor het Comité Herdenking Februari-staking 1941.

De enige algemene politieke staking in Europa tegen de anti-Joodse maatregelen van de nazi’s in bezet gebied

Het programma van 25 FEBRUARI:

■ 11.00 uur: alle voer- en vaartuigen van GVB staaneen minuut stil

■ 12.00 uur: Dirk van Nimwegencentrum, Borger-straat 52, herdenking Februaristaking door stads-deel West.

■ 12.00-16.00 uur: Mozes en Aäronkerk aan hetWaterlooplein, tentoonstelling van zo’n veertigaffiches die door de jaren heen gemaakt zijn voorde herdenking van de Februaristaking.

■ 15.00 uur, hoek Amstel/Zwanenburgwal, herden-king van het Joodse verzet bij het daarvoor op-gerichte monument.

■ 15.00 uur, Stopera, herdenkingsbijeenkomst voorde Februaristaking, georganiseerd door kaderle-den van de FNV, met sprekers en compilatie vantheatervoorstelling STAAKT.

■ 16.30 uur, Jonas Daniël Meijerplein, start van her-denking van de Februaristaking bij de Dokwer-ker. Toespraak van burgemeester Van der Laan;voordrachten van Joost Prinsen en Thomas Spij-kerman, in aanwezigheid van de koning.

■ 17.00 uur, Jonas Daniël Meijerplein, start defilélangs de Dokwerker, gelegenheid tot het leggenvan bloemen en kransen.

vragen voor de staking en de betekeniservan.

De herdenkingKransen en bloemstukken kunnen tus-sen 12.00 en 15.00 uur worden afgege-ven in de Mozes en Aäronkerk aan hetWaterlooplein. Ophalen is mogelijk tot16.30 uur. De herdenking bij de Dok-werker begint om 16.30 uur. Om 17.00uur start het defilé.

Koninklijke aanwezigheidOok bijzonder is de aanwezigheid vanKoning Willem-Alexander. Zijne Ko-

ninklijke Hoogheid neemt dit jaar deelaan de jubileumherdenking en het de-filé bij de Dokwerker. Met zijn deel-name staat de koning in een 70-jarigetraditie. In 1946 was koningin Wilhel-mina aanwezig bij de eerste officiëleherdenking. In 1952 was koningin Juli-ana bij de onthulling van de Dokwerkeren in 1991 was koningin Beatrix bij deherdenking aanwezig.

Kijk voor meer informatie over de Fe-bruaristaking in 1941, de herdenking enhet volledige programma op www.amsterdam.nl/februaristaking.

4 Amsterdam | 18 februari 2016

Wat gebeurt er in Zuid

De parkeergarage biedt straks plaats aan600 auto’s en 60 fietsen. Het is een uniekproject binnen de gemeente Amsterdam:nooit eerder werd in de hoofdstad eenparkeergarage aangelegd onder een be-staande watergang. Op deze manierwordt optimaal gebruik gemaakt van debeperkte ruimte in de Oude Pijp.

Bestuurder Paul Slettenhaar: “De bouwvan de garage voorziet in een grote be-hoefte. Er komt een forse uitbreiding vanparkeerplaatsen voor auto’s. Tegelijker-tijd komt er ruimte vrij in de Frans Hals-buurt. Die gaan we gebruiken om debuurt aantrekkelijker, leefbaarder en vei-liger in te richten.”

Nieuwe inrichting Frans HalsbuurtDankzij de Boerenweteringgarage gaatde parkeerdruk in de Frans Halsbuurtaanzienlijk verminderen. Na openingvan de garage in 2017 verwijdert hetstadsdeel circa 275 parkeerplaatsen opstraat in de Frans Halsbuurt. Er komtmeer ruimte voor groen, voetgangers enfietsers. Waaronder extra parkeerruimtevoor bakfietsen en scooters.

Frans Halsbuurt Op dinsdag 12 januari is de

bouw van de parkeergarage onder de Boeren-

wetering gestart. Dit moment werd gemar-

keerd met het plaatsen van de eerste

damwand voor de bouwkuip.

Bouw parkeergarage onder Boerenwetering gestart

Voor het definitief ontwerp van de her-inrichting kunnen bewoners meedenkenover bepaalde details. U kunt dan denkenaan welke bomensoort er in de woonwijkkomt, of hoe de inrichting van de speel-

plekken eruit komt te zien. Maar u kuntook meedenken over kleine aanpassin-gen zoals geveltuinen, in-en uitritten, ende exacte locatie van fietsenrekken enscooterplekken. Het komend jaar houdt

De eerste damwand wordt geplaatst in de Boerenwetering, waar de bouwkuip komt voor de bouw van de parkeergarage Foto Stuart Acker Holt

het stadsdeel de buurt op de hoogte viawww.amsterdam.nl/zuid en via de Pijp-krant. De herinrichting gaat van start zodra deparkeergarage eind 2017 klaar is.

... en verder in Amsterdam

Amsterdam Museum Centrum Hét stadsmuseum dat het verhaal van de stadvertelt van toen, nu en straks. Het bestaat sinds 1926, alsdependance van het Stedelijk Museum. Vanaf 1975 zithet museum in het pand van het oude Burgerweeshuis.De bezoekersaantallen zijn in 2015 verdubbeld. Kalverstraat 92. www.amsterdammuseum.nl

Meer Bijlmer in Bijlmer Meer Zuidoost De permanente, gratis tentoonstelling BijlmerMeer, Vitrine van Zuidoost neemt u mee door de rijkehistorie van de Bijlmer. Van het droogleggen van het Bijl-mermeer in de 17e eeuw en de toestroom van Surinaamseimmigranten tot de florerende tijden van AFC Ajax. Deobjecten zijn afkomstig van bewoners en van bestaandearchieven zoals het Ajax Museum en het Stadsarchief. Bi-bliotheek Bijlmer, Frankemaheerd 2. www.imagineic.nl

Buurtmuseum Indische BuurtOost Er was al een boekje met historische wandelin-gen; nu hangen er ook 23 historische informatieve bor-den verspreid door de Indische Buurt. Die vertellen hetrijke verhaal van de gebouwen (zoals Herberg Zeeburg,het oudste gebouw, uit 1675), straten en pleinen en hoedeze tot stand zijn gekomen, maar ook over de bewo-ners van de Indische Buurt.www.facebook.com/m.indischebuurt

Van EesterenmuseumNieuw-West Grijp uw kans en bezoek de museumwo-ning in de Freek Oxstraat 27-huis in Slotermeer. Elkevrijdag, zaterdag en eerste zondag van de maand. Ervaarde jaren vijftig in een moderne vijftigerjaren gezinswo-ning. Met kolenkachel, bakelieten telefoon, en Bruyn-zeelkeuken. Geheel ingericht volgens de principes enidealen van stichting Goed Wonen. www.vaneesterenmuseum.nl/museumwoning

Museum Het SchipWest Museum Het Schip heeft haar museale ruimtesverspreid over verschillende plekken in en rond hetprachtige 'Amsterdamse School' gebouw Het Schip. Zovindt u hier het voormalig Postkantoor. De andere bij-zondere binnenruimtes van het museum kunt u bezoe-ken met de rondleiding. Spaarndammerplantsoen 140.www.hetschip.nl

Museum Amsterdam-NoordNoord Het inzicht dat reinheid infectieziekten helptvoorkomen, bracht het gemeentebestuur ertoe om 21badhuizen te bouwen. Het badhuis in Vogeldorp, het eer-ste Tuindorp, kreeg de vorm van een stolpboerderij omhet landelijk karakter van Noord te benadrukken. In 2009werd het badhuis het Museum Amsterdam-Noord, overheden, verleden en toekomst van het stadsdeel. Zamen-hofstraat 28. www.museumamsterdamnoord.nl

Foto Stadsarchief Amsterdam

5 Amsterdam | 18 februari 2016

Waar komen straatnamen vandaan?Geschiedenis In de loop van de eeuwen is erin Amsterdam een netwerk van straatnamenontstaan, met thema’s zoals cultuur, natuur,sport of politiek. Maar hoe komen al dezestraten aan hun naam?

Van Oud-Ehrenstein tot Hemonylaan

De ‘Commissie naamgeving openbareruimten’ (CNOR) is ingesteld door hetcollege van B&W om te adviseren overde naamgeving in de stad. In deze com-missie zitten (naast ambtenaren van degemeente Amsterdam) cultuurkenners,een vertegenwoordiger van het Meer-tensinstituut en van PostNL, die let op delogistieke gevolgen van een naamkeuze.

Wat doet de CNOR? De CNOR adviseert het college vanB&W over namen voor nieuwe stratenen pleinen. De CNOR raadpleegt ook de

bestuurscommissie van het stadsdeelwaarin die nieuwe straat zich bevindt.Het gebeurt soms ook dat de CNOR eenvoorstel schrijft om een persoon te ver-noemen, zonder dat er direct een plaatsbeschikbaar is. Later kan deze naam dangekoppeld worden aan een plek in Am-sterdam. Floris Thoolen en Hans Tomson zijn lidvan de CNOR. Floris is coördinatorNaamgeving openbare ruimten en amb-telijk secretaris van de CNOR. HansTomson is, naast commissielid, jurist bijde gemeente Amsterdam.

Wie bedenken de namen in de stad?Floris: “Corporaties, stedenbouwers enprojectontwikkelaars. Ook bestuurdersen stadsdelen komen met adviezen – zijzijn de beheerders van de openbareruimte en kennen de cultuur van hunstadsdeel. Niet in de laatste plaats kun-nen ook Amsterdammers met een ideevoor een naam bij de CNOR terecht.” Hans: “Mensen houden van historischeverhalen en namen, en van mensenwaarvan zij vinden dat ze een vernoe-ming verdienen vanwege hun prestatiesvoor de stad.”

Welke overwegingen maken jullie?Hans: “We adviseren om namen in deopenbare ruimte te kiezen die passen bijde historie van een buurt of gebied. Alshet om mensen gaat, moeten ze natuur-lijk van onbesproken gedrag zijn en min-

stens vijf jaar overleden. In heel bijzon-dere gevallen kan het eerder, zoals bijNelson Mandela.”

Stel: Amsterdammers willen een straat-naam veranderd hebben. Hans: “Een straatnaam is in principevoor de eeuwigheid. Soms komen erpijnlijke feiten naar boven en verandert

het beeld van die persoon. Dan neemthet college van B&W het besluit om eennaam te veranderen. En bovendien,naamswijziging heeft verstrekkende ge-volgen. Denk aan postbezorging en be-bording van tramhaltes, en allewijzigingen in de basisregistraties diemoeten gebeuren. Dat is ongelooflijkkostbaar.”

Vieren van 10 jaar bevrijding, op de Stalinlaan in 1955. Een jaar later werd dezenaam veranderd naar Vrijheidslaan I Foto Nationaal ArchiefStalinlaan wordt Vrijheidslaan

Een voorbeeld van een zeldzame naamswijziging

is de Vrijheidslaan in de Rivierenbuurt. Na de Be-

vrijding werd de Amstellaan hernoemd tot de Sta-

linlaan. Ook Roosevelt en Churchill kregen een

eigen laan in de Rivierenbuurt. Maar toen Rusland

in 1956 Hongarije binnenviel, is de Stalinlaan ge-

wijzigd naar de Vrijheidslaan. Een passende naam

in de driehoek met Churchill-laan en Roosveltlaan.

Openbaar vervoer

Onderweg naar een betere lijn 51

De verouderde Amstelveenlijn (lijn 51) voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd en moet worden vernieuwd I Foto Wiebke Wilting

5vragen over de vernieuwing van de Amstelveenlijn

1. Waarom wordt de Amstelveenlijn vernieuwd?Lijn 51 rijdt sinds 1990. Hij voldoet nietmeer aan de eisen van de huidige tijd. Desneltrams zijn vaak overvol, ze zijn ver-ouderd en ze rijden niet vaak genoeg. Zezijn ook gevoelig voor storingen. Dit kostveel geld en leidt tot vertragingen. Daar-naast is de verkeersveiligheid rondom delijn niet optimaal.

De vernieuwing houdt in dat de huidigesneltramverbinding tussen AmstelveenWestwijk en station Amsterdam CSwordt omgebouwd naar een veilige,snelle, betrouwbare en comfortabeletramverbinding tussen AmstelveenWestwijk en station Amsterdam Zuid.Op station Amsterdam Zuid kunt ustraks overstappen op de Noord/Zuid-lijn, de Oostlijn, bus en trein. Er komennieuwe trams en langs de gehele lijn hal-tes met een lage in- en uitstap. In Am-stelveen worden ook drie ongelijkvloersekruispunten en een nieuw opstelterreinaangelegd.

Lijn 51 (de Amstelveenlijn) voldoet niet meer aan de eisen van de huidige tijd. De sneltrams zijn vaak overvol, zijn verouderd en ze rijden niet vaak genoeg. De Stadsregio Amsterdam heeft nu het ‘Uitvoeringsbesluit’ genomen over het vernieuwen van de Amstelveenlijn. Dit is het startschot voor het aanbesteden en later de daadwerkelijke bouw. Vijf vragen over de Amstelveenlijn.

2. Wat betekent het ‘Uitvoeringsbesluit’?Het Uitvoeringsbesluit is het definitievebesluit over de vernieuwingsplannen.Het is op 15 december genomen door deStadsregio, het samenwerking met de ge-meente Amsterdam en omliggende ge-meenten. De Stadsregio is onder meerverantwoordelijk voor het regionaleopenbaar vervoer.Het Uitvoeringsbesluit is belangrijk,omdat het zorgt voor een financiële bij-drage van het ministerie van Infrastruc-tuur en Milieu. Het vernieuwen van deAmstelveenlijn kost 300 miljoen euro.Van dit bedrag wordt 75 miljoen euro bij-gedragen door het ministerie.

3. Gaat de uitvoering nu ook snel beginnen?Nee, dit duurt nog even. Eerst vindt deaanbesteding plaats (het selecteren vaneen aannemer) en bereidt het ProjectteamAmstelveenlijn de uitvoering van hetwerk voor. In de gemeente Amstelveenworden bovendien twee bestemmings-plannen gewijzigd voor de bouw van de

drie ongelijkvloerse kruispunten en hetopstelterrein. Deze plannen moeten nogworden vastgesteld. In de gemeente Am-sterdam hoeven geen bestemmingsplan-nen te worden gewijzigd.

4. Wanneer vindt de vernieuwing danécht plaats?De voorbereidende werkzaamheden star-ten in 2017 en in 2018 starten de bouw-werkzaamheden. De nieuwe tramskomen vanaf begin 2020 aan. De ver-

nieuwde Amstelveenlijn gaat eind 2020in gebruik.

5. Hoe kom ik meer te weten?De website www.amstelveenlijn.nl staatvol met informatie, achtergronden en ac-tuele berichten. U kunt hier ook uw vra-gen stellen. Het projectteamAmstelveenlijn is ook bereikbaar via e-mail ([email protected]) of telefo-nisch via 020 470 4070 (24 uur per dag/7dagen per week).

6 Amsterdam | 18 februari 20166 Amsterdam | 18 februari 2016

Amsterdammer van het jaar

Asielopvang

‘Ik wil graag iets terugdoen voor Nederland’Gifgas Nasir Higazi groeide op in Iran. Hij

werd kolonel in het leger en raakte gewond

door gifgas tijdens de oorlog met Irak (1980-

1988) In 1987 vluchtte hij naar Nederland.

Nu helpt hij dag en nacht vluchtelingen en

daklozen. In januari werd Nasir uitgeroepen

tot Amsterdammer van het jaar 2015.

Vier locaties Noodopvang Amsterdam vangt sinds september 2015

tijdelijk vluchtelingen en asielzoekers op. Zij zijn hier in afwachting van

hun asielprocedure, die door de grote toestroom uit met name Syrië

vertraging heeft opgelopen. In totaal vangt de gemeente ongeveer

1.300 asielzoekers op, in vier locaties verdeeld over Amsterdam.

Nasir (69) werkt als vrijwilliger voorstichting De Regenboog Groep. De stich-ting helpt mensen die het sociaal moei-lijk hebben, zoals daklozen envluchtelingen. Het hoofdkantoor is aande Droogbak vlakbij het Centraal Station.Daar vindt het interview plaats, om10.00 uur ’s morgens. Nasir is buitenge-woon vriendelijk en bescheiden. Uit zijnhouding, zijn blik en zijn woordenspreekt één ding: hij leeft om anderemensen te helpen.

Het is nu tien uur in de ochtend. U werktook 's nachts. Heeft u vannacht gewerkt?“Ja, ik ben gisterenavond om acht uur be-gonnen. Ik heb vannacht een jongevluchteling opgevangen. Een Afghaansejongen van ongeveer dertien jaar, hij washelemaal alleen. Hij zou uit Afghanistanvertrekken met zijn invalide moeder,maar die ging uiteindelijk niet mee. Mis-schien had ze niet genoeg geld om demensensmokkelaars voor twee mensente betalen. Ik beschouw die mensen-smokkelaars als maffia. Hij werd afgezetbij het Centraal Station. Hij reisde meteen vrachtauto en vertelde dat de reisdertig dagen duurde. Hij spreekt alleenPasjtoe, Afghaans, en kan niet lezen enschrijven. Ik spreek die taal ook endaarom kon ik hem helpen. Hij was bangen huilde. Ik zei hem dat hij in Nederlandniet bang hoeft te zijn. Hij gaat morgenmet de politie naar een opvangcentrum

in Groningen. Hij kan me dag en nachtbellen en ik zal voor hem tolken. Vrijdagga ik naar Groningen om hem te helpen.”

U had een drukke nacht. Bent u moe?“Ik ben niet moe. Ik heb veel energie enwil doen wat ik kan. Ik slaap vier uur perdag: ik wil en kan niet slapen. Ik moetwerken; zonder werk weet ik niet wat ikmoet doen. Ik werk vijf dagen per weekveertien uur per dag voor de Regenboog.Sinds september help ik er vooral vluch-telingen. Er komen rond de twintigvluchtelingen per nacht aan in Amster-dam.”

U bent zelf gevlucht uit Iran. “Ik kom uit Isfahan, uit een grote familie.Ik werd kolonel in het leger en gaf leidingaan tweeduizend soldaten. We vochtenin de oorlog tegen Irak, die begon in1980. Er was een aanval met chemischewapens. Ik deed mijn gasmasker te laatop en raakte vergiftigd. Het gifgas rooknaar komkommer, dat vergeet ik nooit. Ikliep daardoor ernstige schade aan mijnnieren op.

Ik kon niet leven onder het fundamenta-listische regime en vluchtte in 1987 metmijn vrouw naar Nederland. We kwa-men aan in Arnhem. Ik ben nooit terug-gegaan naar Iran. Als ik terugga krijg ikde doodstraf, omdat ik deserteerde uithet leger. Ik kan pas terug als Iran een de-mocratie is. Naar de buitenwereld toe isIran nu een vriendelijk land, maar tegende bewoners is het hard en streng. Dedoodstraf wordt veel toegepast.”

Hoe was het om in Nederland aan tekomen? “Ik vind Nederland een gastvrij land metaardige mensen. Het is een mooi land: dekoeien, de weilanden, de straten. Ik benhier blij. Ook met mijn gezin gaat hethier goed.”

Van oudsher gastvrij

De opvang van vluchtelingen is nietsnieuws voor de stad. Amsterdam is altijdeen gastvrije stad geweest voor mensendie op de vlucht zijn voor oorlog, ofomdat ze in hun thuisland niet zichzelfkunnen zijn. Rond 1700 had bijvoor-beeld ruim tien procent van de inwonersvan Amsterdam de Franse nationaliteit.Meer dan 50.000 Franse protestantenvluchtten naar Nederland omdat ze inFrankrijk gedwongen werden om katho-liek te worden. In de jaren zeventig entachtig van de vorige eeuw moest ervooral noodopvang komen voor mensenuit landen als Chili en Vietnam. In de ne-gentiger jaren waren het Afrikanen, Ira-kezen, Afghanen en mensen uit

voormalig Joegoslavië die naar Amster-dam kwamen. Inmiddels zijn we eenstad waarin we met 180 nationaliteitensamenleven. Divers en gastvrij.

Kijk voor alle informatie over denoodopvang van vluchtelingen enasielzoekers op www.amsterdam.nl/vluchtelingen. Hier vindt u ook con-tactgegevens van de diverse hulpor-ganisaties waar u terecht kunt als uzelf ook iets wilt doen voor de men-sen die onze stad opvangt.

Waarom doet u dit werk?“Nederland heeft mijn familie en mij ge-holpen. Ik wil graag iets terugdoen.Graag wil ik het volgende zeggen: be-

dankt, Nederland. Bedankt Amsterdam.En de Regenboog Groep extra bedankt!Dat is de waarheid.”

‘Het gifgas rook naar komkommer’

Foto De Regenboog Groep

7 Amsterdam | 18 februari 2016

Vrijwilliger van de Maand

Deze maand: Wandana JiawanLeeftijd: 28 jaarVrijwilligerswerk: begeleiden van jonge-ren in de Diamantbuurt bij het opzettenvan hun eigen buurtprojecten

Wat doe je? “Jongeren uit de Diamantbuurt beden-ken en ontwikkelen hun eigen projectendie de buurt beter kunnen maken. Tij-dens het project leren de jongeren huneigen ideeën om te zetten in een plan. Zevergaderen, doen onderzoek, debatteren,interviewen en komen uiteindelijk toteen resultaat. Betrokken buurtbewonerszoals ik coachen de jongeren daarbij,

waardoor het echt gezamenlijke, breedgedragen buurtprojecten worden waarwe allemaal van leren en die iets mooisbijdragen aan de wijk.”

“Momenteel begeleid ik de jongeren bijhet opzetten van hun eigen onderzoeks-,en interviewproject: ‘Migratieverhalen’.De jongeren houden interviews met huneigen ouders en met buurtgenoten die inde vorige eeuw vanuit andere landennaar onze stad verhuisden. Ze willenleren van deze migratieverhalen en zedoorgeven. Het resultaat van project ‘Mi-gratieverhalen’ zal een boekje zijn met

Buurtprojecten Iedere maand kiest stadsdeelZuid de ‘vrijwilliger van de maand’: een vrijwil-liger die zich met veel enthousiasme inzetvoor zijn of haar vrijwilligerswerk. Als dankgeeft stadsdeel Zuid een T-shirt, enbakkerij/café ‘Le Pain Quotidien’ feliciteert devrijwilliger met een heerlijke taart.

‘Het allermooist is de groei die jongeren doormaken’

een aantal migratieverhalen uit de wijken een eindpresentatie met gezamenlijkemaaltijd.”

Herinner je je een bijzonder moment tij-dens je werk?“Ik vind het ‘t allermooiste om de groei tezien die jongeren doormaken tijdens dezeprojecten. Ze ontdekken hun eigen stemin het debat en leren wat ze zelf op eigenkracht voor elkaar kunnen krijgen. Zezien wat ze zelf kunnen en ontwikkelenvaardigheden waarmee ze verder kunnengroeien in de maatschappij. Bijvoorbeeldhet meisje uit de groep dat aanvankelijk

niets durfde te zeggen en na het project inhaar klas durfde op te staan en durfde tespreken tijdens een debat. Ik geloof dathet dit soort kleine stappen zijn die uit-eindelijk een groot effect hebben.”

Wat krijg je er zelf voor terug?“Kennis, in mensen en in mezelf. Voormij is het ook een cadeau dat de jonge-renwerkers van Combiwel ons als coa-ches vertrouwen en aanmoedigen omzelf een groep te draaien. Ik heb me daar-door ook enorm kunnen ontwikkelen:fouten maken mag! Ga het maar gewoondoen, je kan meer dan je denkt.”

'Migratieverhalen': deel uw verhaalProject ‘Migratieverhalen’ wordt gehost doorCombiwel Jongerenwerk. Woont u in Amster-dam-Zuid en heeft u een migratieverleden? Deprojectleiders zijn nog op zoek naar verhalenover niet-Westerse arbeidsmigratie naar Amster-dam in de vorige eeuw. Neem contact op metCombiwel jongerenwerk: Linda Ruiter,[email protected] of 06 2758 1872.

Wandana Jiawan krijgt taart als bedankje voor haar vrijwilligerswerk: “Bij deze projecten zien jongeren wat zij zelf kunnen.”Foto Katrien Mulder

Amsterdammers in het nieuws

Het Amsterdammertje van het jaar is… Toby Pérez Vrijwilliger Hij doet niet alleen goed werk, hij

is ook nog eens heel erg aardig: Toby Pérez, dit

jaar gekozen tot Amsterdammertje van het

jaar. We ontmoeten hem samen met zijn vader

Joaquin op het Centraal Station, net voordat

ze samen met een team van vrijwilligers op

pad gaan om vluchtelingen op te vangen.

“Ik zag op televisie hoe de mensen vanuitSyrië in bootjes naar Europa vluchtten.Er waren ook kinderen bij. Kinderen diehuilden omdat ze het koud hadden enomdat ze gewoon in een ellendige situa-tie terecht waren gekomen. Ik vond hetheel zielig voor ze en ik wilde heel graaggaan helpen.”

Zo kwam de veertienjarige Toby terechtbij een groep vrijwilligers die zich inzetvoor de vluchtelingen. Toby: “Als vluch-telingen in Amsterdam aankomen heb-ben ze geen flauw idee waar ze naar toemoeten. Ze hebben een lange en gevaar-lijke reis achter de rug. Ze zijn moe en zehebben honger. Amsterdam zien ze vaakals eindpunt, maar ze kunnen hier hunasielprocedure niet starten. Daarvoormoeten ze naar Ter Apel, een dorp in deprovincie Groningen.”

WelkomZodra er internationale treinen op hetCentraal Station aankomen, gaan Toby

en de andere vrijwilligers er op af. Ophun fel oranje gekleurde T-shirts staat inverschillende talen ‘Vluchtelingen wel-kom’ en ‘Wij zijn hier om jullie te hel-pen’ Toby: “Wij geven de mensen etenen drinken en als het nodig is, geven weze extra kleren. Daarna brengen we zenaar inloophuis Blaka Watra aan deDroogbak 1. Daar krijgen ze een warmemaaltijd. Ze kunnen er douchen en sla-pen. De volgende dag worden ze op detrein gezet naar Groningen.”Toby geeft ons een rondleiding op hetstation. Hij laat ons zien waar de treinenaankomen en waar de vluchtelingen wor-den opgevangen. We zijn allemaal onder

de indruk van wat hij zegt. Hij verteltover de dankbaarheid van de vluchtelin-gen en over de mooie reacties die hij van-uit de omgeving krijgt. Ook vertelt hijhoe sommige mensen hem uitscheldenomdat ze tegen de komst van vluchtelin-gen zijn.

ZwaarToby is tenminste twee avonden in deweek op het Centraal Station te vinden.“In het begin hielpen we soms wel dertigof veertig mensen op een avond. Nu isdat iets minder, maar het aantal vluchte-lingen kan ook zo weer toenemen.” Hoe lang hij dit werk blijft doen? “Zo

lang het nodig is”, antwoordt Toby. “Hetis soms wel zwaar, omdat ik overdag ooknaar school ga. Maar ik moet er niet aandenken dat de vluchtelingen in mijn stadaankomen en dat niemand ze helpt. Hetminste wat ik dan kan doen is ze eenmaaltijd en een bed aan te bieden. Datwil ik nog heel lang blijven doen.”

Dit artikel is gemaakt door kinderenuit Amsterdam Zuidoost. Zij volgende brede schoolactiviteit ‘Buurt-krant’, onder begeleiding van EllenJansen.

Toby (links) met de kinderredactie op het Centraal Station

8 Amsterdam | 18 februari 20168 Amsterdam | 18 februari 2016

Langs de tijdlijn

Amsterdam na de TweeOnze stad ontstond in de dertiende eeuw als een klein vissersdorpje, toen vissers langs de oevers van de rivier de Amstel begon-nen met de aanleg van palissades, een omheining van in de grond geslagen palen. Inmiddels is Amsterdam een wereldstad. Eenstad met een rijke historie, ook in het jongste deel van onze geschiedenis. Na de Tweede Wereldoorlog veranderde de samenstel-ling van de Amsterdamse bevolking snel. Veel oorspronkelijke Amsterdammers vertrokken, daartegenover stond de toestroomvan Surinamers, Turken en Marokkanen. Inmiddels telt Amsterdam ruim 800.000 inwoners uit 180 verschillende landen, die alle-maal Amsterdammer zijn en wonen in een stad vol gebeurtenissen en ontwikkelingen die in ons geheugen staan gegrift.

1958 In dit jaar werd de eerste steen ge-legd van tuinstad Buitenveldert. In 1959werden hier de eerste woningen in gebruikgenomen. Nu wonen er ongeveer 20.000mensen, waaronder veel ouderen, en ookeen grote Joodse gemeenschap. Deze zui-delijke uitbreiding van Amsterdam was,naast de westelijke tuinsteden, onderdeelvan het Algemeen Uitbreidingsplan uit1935. Door WO II werd dit plan pas in de

jaren '50 uitgevoerd. De westelijke woonwij-ken zijn ook aangelegd als tuinsteden: stro-ken met langgerekte flatgebouwen,afgewisseld met groen en sportvelden. Zoverrezen de wijken Slotermeer (1951-1954),Geuzenveld (1953-1958), Slotervaart, (1954-1960), Overtoomse Veld (1958-1963) en Os-dorp (1956-1962). Te midden van dezewestelijke tuinsteden kwam de Sloterplas teliggen.

1965 Op het Spui was het bronzenbeeld Het Lieverdje, een stoer Amster-dams jongetje met een hart van goud,elke zaterdagnacht het middelpunt vaneen happening met Robert JasperGrootveld. Hij protesteerde tegen de si-garettenindustrie. Tegelijk werd de anar-chistische jeugdbeweging Provo

opgericht. Zij provoceerde het gezag,gekleed in spijkerpakken en met langeharen. Die explosie van jeugdcultuurmaakte Amsterdam wereldberoemd.Hippies en rugzaktoeristen kwamen vanheinde en verre naar Amsterdam en slie-pen in het Vondelpark en zelfs op deDam, tot dit in 1970 werd verboden.

1975 De Twintigjarige Stadsoorlogwoedde van 1965 tot 1985. Het waseen opstand van vrijgevochten jongerentegen het gezag. Het begon met Provoen eindigde met ingrijpen door de over-heid in de Staatsliedenbuurt. De rellenrond de Nieuwmarkt vormden eenhoogtepunt. Voor het aanleggen van demetro naar de Bijlmer zou een grootdeel van de Nieuwmarktbuurt geslooptworden. De Weesperstraat zou eensnelweg worden naar de Prins Hendrik-kade. De gemeente had een 'groot-

schalige' visie op de stad, terwijl debuurtbewoners hun oude kleinschaligebuurt wilden behouden. In april 1975waren er grote rellen tussen bewonersen actievoerders en de politie. De pan-den werden ontruimd en de metro ge-bouwd. Maar op de lange duur wonnende 'kleinschaligen'. De snelweg kwamer niet en de brede weg loopt nu doodbij café Tisfris. De visie van het stadsbe-stuur veranderde; er kwamen geennieuwe grote flatwijken, maar de oudebuurten werden opgeknapt.

Ajax Europees kampioen

Foto: Ajax

1950 1960 1970 198

Stadsuitbreiding1970 De gouden tijd van Ajax duurde van1965 tot 1973. 'Voetbal is oorlog' was hetmotto van trainer Rinus Michels, die danook bekend stond als de generaal. Hetteam speelde het revolutionaire 'totaalvoet-bal'. Dankzij de stugge Rinus Michels en hetenorme talent van de spelers bereikte Ajaxde wereldtop. Het seizoen 1970-1971 waseen topjaar voor Ajax. De club had een

bijna onoverwinnelijk team met legendari-sche spelers als Johan Cruijff, Arie Haan enPiet Keizer. Ajax eindigde in de Eredivisiecompetitie op een tweede plaats, maar wonwel de Europacup I en de KNVB beker.In 1995 floreerde Ajax opnieuw in Europadoor onder leiding van Louis van Gaal deChampions League en de Super-Cup te winnen.

Provo

Nieuwmarktrellen

Foto Stadsarchief Amsterdam

Foto ANP

Foto ANP

9 Amsterdam | 18 februari 20169 Amsterdam | 18 februari 2016

ede Wereldoorlog

1980 Op 30 april 1980 werd prinsesBeatrix in Amsterdam beëdigd en inge-huldigd tot Koningin der Nederlanden.De grote ceremonie was in de NieuweKerk op de Dam. Dit vormde voor dekraakbeweging en anarchistische groe-pen aanleiding om protesten en rellen teorganiseren. 'Geen woning geen kro-ning' was het motto. Bij de Blauwbrugover de Amstel was een grote confronta-tie tussen actievoerders en de politie. Deactievoerders gooiden stenen en de po-litie achtervolgde hen te paard op hetWaterlooplein. Aan het eind van de dagveranderde het Rokin in een ongekendslachtveld. Er vielen vele gewonden,maar tot ieders grote opluchting geendoden. Ongeveer twee maanden eerder,op 3 maart, hadden tanks de barricadenbij een kraakpand in de Vondelstraatomver gereden. 1980 was het hoogte-en dieptepunt van de rellen in Amster-dam.

2001 Op 1 april 2001 waren de ogenvan de wereld gericht op Amsterdam. Opdie dag werd in onze stad het eerste ho-mohuwelijk ter wereld gesloten. Vier stel-len stapten die dag in het huwelijksbootje.Zij werden in het stadhuis in de echt ver-bonden door toenmalig burgemeester JobCohen. Het homohuwelijk was een vol-gende bevestiging van Amsterdam als GayCapital, na de eerste Amsterdam Gay

Pride in 1996 en de Gay Games, waarvande stad in 1998 gastheer was. De ge-meente wil nog steeds dat Amsterdameen veilige, open en internationaal aan-trekkelijke roze stad is. Een stad waarin ie-dereen zichzelf mag zijn, een stad waariniedereen in vrijheid kan leven: een zoge-naamde gay destination. Daarom is in april2015 de roze agenda gepresenteerd. www.amsterdam.nl/rozeagenda

1992 Zondagavond, 4 oktober 1992. Hetbord lag bij velen nog op schoot toen deuitzending van Studio Sport werd onder-broken door het bericht dat er in de Bijl-mermeer een vliegtuig was neergestort.Een Boeing van de Israëlische luchtvaart-maatschappij EL AL boorde zich om 18.36uur in de flats Groeneveen en Kruitberg. 43mensen overleefden de ramp niet.

In de dagen, maanden en jaren na de rampbleven er vragen over de lading van hetvliegtuig, de mannen in witte pakken enhet aantal slachtoffers. De Bijlmerrampwordt elk jaar herdacht bij ‘De boom diealles zag’. Tijdens deze herdenking vliegener geen vliegtuigen over de Bijlmer, nor-maal gesproken een drukke aanvliegroutevoor Schiphol.

Geen woning geen kroning

Homohuwelijk

80 1990 2000 20102013 Op 30 april 2013 zijn wederom alle

ogen op Amsterdam gericht, want erwordt een koning ingehuldigd. Na 33 jaardoet Koningin Beatrix afstand van detroon in het paleis op de Dam. Enkele urenlater wordt de nieuwe Koning ingehuldigdin de Nieuwe Kerk. De sfeer in de stad iscompleet anders dan in 1980: nu is

Amsterdam trots en viert de stad uitbun-dig feest. Overal zijn festiviteiten, zoals ophet Museumplein. De dag eindigt met deKoningsvaart op het IJ. De stad ontvangtdie dag zo’n 700.000 bezoekers. In totaalmaken 1.500 journalisten gebruik van hetperscentrum, waarvan 70 tot 80 procentinternationale pers is.

Koning ingehuldigd

Bijlmerramp

Foto ANP

10 Amsterdam | 18 februari 2016

Buurtpagina

Stadion- en HoofddorppleinbuurtIedere maand staat een van de wijken van Zuid in de aandacht op deze pagina. Deze maand is dat Stadion- en Hoofddorppleinbuurt

Wijkagenten politie■ 0900 8844

(voor spoedgevallen, bel 112)■ Of neem contact op met uw wijkagent

via www.politie.nl/wijkagenten

Meldingen Openbare Ruimte■ Telefoon 14 020■ www.amsterdam.nl/mor

Huis van de Wijk Olympus■ Programmacoördinator:

Marietta de Zorzi■ Hygiëaplein 10■ 06 8317 0915■ [email protected]

Handige contactgegevens Stadion- en HoofddorppleinbuurtGebiedsmakelaar■ De gebiedsmakelaars van het gebieds-

team zijn de schakel tussen bewoners, organisaties en de gemeente.

Hoofddorpplein■ Filiz Alkan■ 06 1352 5586■ [email protected]

Stadion- en Schinkelbuurt■ Netty Verwaal■ 06 1229 3214■ [email protected]

Bewonersinitiatieven■ Voor vragen over bewonersinitiatieven

kunt u terecht bij de gebiedsondersteuner:■ Philia Scheuerman■ 020 252 1404■ [email protected]

Winkelstraatmanager Hoofddorpplein enOlympiaplein

■ Floor Thomasse■ [email protected]

Ondernemerscontacten■ Hulp voor ondernemers in hun contact

met de gemeente. Voor vragen over ondernemen in het stadsdeel.

■ Margreet Bakker ■ 06 1926 6453■ [email protected]

Contact met de wijkbestuurder Sebastiaan Capel■ [email protected]■ Kijk op pagina 15 voor de spreekuren

van de bestuurders.

Meer weten over de buurten van Zuid?www.amsterdam.nl/buurten en klik op‘Zuid’.

Speelveld voor Rambo en zijn vriendenBuurtinitiatief Twintiger Charlotte woont aan het Van Tuyll van Serooskerken-plein met haar hond Rambo. Charlotte wilde graag dat het hondenspeelveld op hetplein opgeknapt werd. Charlotte: “Ik ben gaan praten met het stadsdeel en zo ishet balletje gaan rollen.”

Rambo is een speelse labrador die demensen uit de buurt met veel enthousi-asme begroet. “Mijn hond Rambo en zijnvrienden kunnen nu loslopen op huneigen speelveld”, zegt Charlotte. “Daar-voor heb ik een plan geschreven, eenbouwtekening gemaakt en uitgezochthoeveel een hek kost. Verder moest ikdriehonderd handtekeningen in de buurtverzamelen. Het hek staat er nu; een ste-vig draadwerk van 1.20 meter hoog. Dehonden kunnen er niet meer onderdoorof overheen. Ook staan er op het veldbankjes waar hondeneigenaren met el-kaar een praatje kunnen maken.”

BallenbakOok de honden begroeten elkaar, op huneigen manier weliswaar, met druk snuf-felen en kwispelen en blaffen. Ze zijn dolop elkaar en op balletjes. Aan het hekhang een ballenbak. Charlotte: “Dat hadik ook bedacht.”

Doorzetten“Het is doorzetten en doorgaan als jeecht iets wilt veranderen in je buurt.Maar het plein is een stuk levendiger ge-worden en netter ook.” En Rambo? Hijspringt en rent met zijn vriendjes achterhun eigen balletje aan. “Het plein is een stuk levendiger en netter geworden.” I Foto Lenette van der Plas

Zoek de verschillen: het Olympisch Stadion lag in 1928 nog aan de rand van destad, in een weiland I Foto Stadsarchief Amsterdam

De primeur van Olympisch vuur uit AmsterdamOlympisch Stadion Elke Amsterdammerweet waar het Olympisch Stadion staat, fietster geregeld langs of bezoekt de evenementen.Maar wat maakt dit rijksmonument in histo-risch perspectief eigenlijk zo bijzonder?

Terug naar het jaar 1928: Amsterdam wasnog veel kleiner in omvang en aan derand van de toenmalige stad verrees, inhet weiland, een iconisch gebouw voorde Olympische Spelen. Het huidigeOlympisch Stadion vormde het hoofd-stadion, eromheen stonden tijdelijke ac-commodaties en werden huizengebouwd. De architect Jan Wils ont-wierp een zeer herkenbaar stadion in destijl van de Amsterdamse School. Het ge-bruik van rode bakstenen, de typerendevormen en de roodkleurige kozijnen vanramen en deuren, zijn duidelijke ken-merken van deze bouwstijl.

Voor het eerst Olympisch vuur Het nu wereldberoemde Olympisch vuuris ook een Amsterdamse uitvinding vanarchitect Wils. Tijdens de OlympischeSpelen van 1928 brandde voor het eerstdit Olympische vuur. Toen simpelwegelke avond met een lucifer aangestoken

en nog niet met de uitgebreide ceremoniezoals we die nu kennen.

Naast de primeur van het Olympischevuur, werd er in Amsterdam in 1928 ookvoor het eerst een openingsdefilé gehou-den met Griekenland - de bakermat vande Olympische Spelen - voorop, en hetorganiserende land als afsluiter. Dezevolgorde word ook nu nog gehanteerd.En wat dacht u van het bekende blauwebord met de witte ‘P’ van Parkeren? Watvrijwel niemand weet, is dat dit bord tij-dens de Spelen van 1928 is bedacht! Deorganisatie verwachtte dat er veel bezoe-kers met de auto zouden komen, een heleuitdaging voor de stad. Door de intro-ductie van dit simpele P-bord wisten be-zoekers waar ze konden parkeren en wasde organisatie veel minder menskrachtkwijt.

Volg een rondleidingHet zal u niet verbazen dat er nog veelmeer verhalen te vertellen zijn over hetOlympisch Stadion. Tijdens de rondlei-dingen komen verleden, heden en toe-komst van het stadion bij elkaar. Voorbasisschoolkinderen van groep 7/8 iszelfs een speciale rondleiding ontwik-keld samen met de gemeente. Want ook

de jonge generatie hoort zijn olympischegeschiedenis te leren kennen en te bele-ven.

Meer informatieRondleiding op aanvraag voor groepenvanaf 5 personen. Kosten bedragen € 10,-

per persoon. Basisscholen uit Amster-dam kunnen t/m april 2016 gebruikma-ken van een gratis schoolrondleiding.

Meer informatie: www.olympischsta-dion.nl, e-mail [email protected] of telefoon: 020 305 4400.

11 Amsterdam | 18 februari 2016

Gezond In de nabije toekomst krijgen Am-sterdammers alleen nog een parkeervergun-ning als hun auto de lucht in de stad nietontoelaatbaar vervuilt. Het is één van demaatregelen die de stad neemt om de luchtschoon te maken. Ook worden de milieuzonesuitgebreid. De Amsterdamse lucht moet zoschoon en gezond mogelijk worden, met zomin mogelijk stikstofdioxide, fijnstof en roet.

Schone lucht

In een Amsterdam met schone luchtkunt u prettig wonen, wandelen en fiet-sen. Kinderen spelen lekker buiten, zon-der dat u zich zorgen hoeft te maken overuw gezondheid. Te veel luchtverontrei-niging heeft impact op de kwaliteit vanleven en belemmert daarnaast. Op som-mige plekken mogen nu geen scholen ofwoningen gebouwd worden omdat deluchtkwaliteit daar te slecht is. Dat moetanders.

Eerste Europese stadAmsterdam is enorm ambitieus. In 2025moet het verkeer schoon zijn en is onzestad uitstootvrij. Amsterdam is de eerstestad in Europa waar deze ambitie is vast-

gelegd. Daarom worden er niet in de toe-komst, maar nu al maatregelen genomen.Het gemeentebestuur heeft een aantalbelangrijke besluiten genomen, waarmeeeen grote bijdrage wordt geleverd aan deleefbaarheid van onze stad. De gemeenteneemt haar verantwoordelijkheid en sti-muleert u om dat ook te doen. Schonelucht is voor iedereen belangrijk, en be-reiken we alleen door allemaal onze bij-drage te leveren.

Schoon parkerenBenzineauto’s die voor 1992 zijn ge-bouwd krijgen straks geen parkeerver-gunning meer. Voor auto’s die op dieselrijden ligt de grens op 2005. De bedoe-

ling is dat deze regel rond septemberwordt ingevoerd. Het geldt alleen voornieuwe aanvragen, of als u het kentekenop een bestaande vergunning wilt aan-passen.

Amsterdam ElektrischOnze stad is koploper op het gebied vanelektrisch rijden en wil dat ook blijven.Daarom wordt het aantal elektrische op-laadpunten uitgebreid van 1.000 naar4.000. Onlangs zijn ook de eerste tweesnellaadpunten geplaatst bij de taxi-standplaats op het Centraal Station. Opnog een aantal plekken in de stad verrij-zen dit jaar punten waar elektrische voer-tuigen razendsnel kunnen worden

opgeladen, wat vooral voor het beroeps-matige verkeer belangrijk is.

Uitbreiding milieuzonesVoor het vrachtvervoer geldt al sinds 2013een milieuzone. Dit betekent dat vracht-wagens die voor oktober 2005 zijn ge-bouwd, de stad niet meer in mogen. Zijmoeten hun vracht aan de rand van destad afleveren, waarna het met kleinere,schone voertuigen de stad in wordt ge-bracht. De komende jaren wordt de mi-lieuzone uitgebreid. Volgend jaar, in 2017,worden er ook voorwaarden gesteld aanhet bestelvervoer. Bestelauto’s die voor2000 zijn gebouwd wordt dan de toegangtot Amsterdam ontzegd. En in 2018 wordteen volgende stap gezet in het verschonenvan de lucht door vervuilende taxi’s. Metzowel de bestel- als de taxibranche zijn af-spraken gemaakt. Brom- en snorfietsenvan vóór 2011 dragen zo ernstig bij aan deluchtvervuiling dat de gemeente ook dezevoertuigen uit de stad wil weren.

Openbaar vervoerOm in 2025 alleen schoon verkeer in destad te hebben, wordt ook het openbaarvervoer uitstootvrij. Het GVB gaat er-voor zorgen dat de bussen uitstootvrijgaan rijden en er wordt ook gekeken hoebijvoorbeeld de veerponten schoon kun-nen worden gemaakt.

Luchtvervuiling Een belangrijke motiva-tie voor de grote schoonmaak van deAmsterdamse lucht is uw gezondheid.“Luchtverontreiniging scheelt in Neder-land gemiddeld twee jaar op de levens-verwachting”, zegt dr. Van der Zee,longarts in het OLVG. “Het is niet alleenslecht voor de longen, maar luchtveront-reiniging heeft vooral ook effect op hethart- en vaatstelsel. Wanneer ergens eenpiek in de luchtvervuiling wordt geme-

ten, dan merken ziekenhuizen dat er bin-nen 24 tot 48 uur meer mensen wordenopgenomen met hartinfarcten. Het be-treft dan vaak oudere mensen, die alklachten hebben.” De lucht is tegenwoordig al een stukschoner dan dertig jaar geleden. “We sto-ken niet meer op kolen bijvoorbeeld”,aldus dr. Van der Zee. “Auto’s zijn nu ookminder vervuilend dan vroeger. Maar eris nog steeds te veel verontreiniging,

waardoor kinderen een vergroot risicohebben op astma of allergieën. Ook hetverlies van de longfunctie gaat sneller enhet gevaar van longkanker is groter.” Hoewel een groot deel van de luchtver-ontreiniging in Nederland letterlijk komtoverwaaien uit het buitenland, hebbende maatregelen van Amsterdam wel de-gelijk zin, volgens dr. Van der Zee. “Juistlokaal merk je het effect van schone luchtdirect.”

Op weg naar een uitstootvrij 2025

Meer informatieDe weg naar een uitstootvrij 2025 maakt onder-deel uit van de Agenda Duurzaamheid van de ge-meente. De besluiten die zijn genomen gaan nuhet inspraaktraject in. Wilt u meer weten over watde gemeente aan duurzaamheid doet, én wat uzelf kunt bijdragen aan een schone en gezondestad? Kijk voor alle informatie opwww.amsterdam.nl/duurzaam

Twee jaar langer leven met schone lucht

Onderzoek: Wat volgens u beter kan, nemen we graag mee

De gemeente Amsterdam werkt aan een gast-vrije stad. Een stad die leefbaar en duurzaamis, niet alleen voor toeristen en bezoekers,maar vooral voor bewoners en ondernemers.

We willen dan ook graag van u weten hoe u de stad er-vaart. Uw mening willen wij gebruiken om maatregelente treffen om van de stad een plezierige woon-en werk-plek te maken. Uiteraard willen we de goede dingen be-houden. En wat volgens u beter kan, nemen we graagmee in onze maatregelen. U kunt tot eind februari meedoen aan de enquete. Kijkop www.amsterdam.nl/stadinbalans

Enquête

Wat vindt uvan de stad?

Openbaar vervoer, vracht- en bestelvervoer worden allemaal uitstootvrij

12 Amsterdam | 18 februari 201612 Amsterdam | 18 februari 2016

Stadspas

loop binnenmet de stadspasaanbiedingen maart

Van deze aanbiedingen kunt u alleen gebruik maken als op de achterzijde van uw Stadspas het woord “aanbiedingen” in de kleur paars gedrukt staat.

Bijlmer Parktheater

100 Highlights Cruise

In maart kunt u voor € 2 naar een voorstelling in het Bijlmer Parktheater. Met (bekroonde) jeugdvoorstellingen in devoorjaarsvakantie zoals AaiPet en Pokon. En ons paradepaardje: het In The PictureFestival waar jong talent uit Zuidoost laatzien wat het kan! Bekijk het hele aanbod vanmaart op bijlmerparktheater.nl en koop sneluw tickets!

Geldig: 1 t/m 31 maart Stadspasprijs: voor € 2 naar een voorstelling naar keuze (normaleprijzen variëren van € 7 tot € 18,50)

Carré

Koninklijk Theater Carré presenteert Broadway aan de Amstel met PIPPIN, eenduizelingwekkende musical vol buitenge-wone acrobatiek. De voorstelling vertelt hetverhaal van Pippin die op zoek is naar zich-zelf en de zin van het leven. Deze ‘eye-popping razzle dazzle’ is met originele Amerikaanse cast, slechts 5 wekente zien in Nederland. 9 maart tot en met 10april, exclusief in Koninklijk Theater Carré.

Geldig: 9 maart, 11 t/m 31 maart op dinsdag, woensdag en donderdagStadspasprijs: € 5, exclusief € 1 restaura-tietoeslag per kaart en boekingskosten(éénmalig € 4,50 per boeking). Alleen geldig op de tweede rang (normale prijs€ 59,50) Kaartverkoop: aan de kassa van Carré(dagelijks geopend van 16.00 tot 18.00uur en vanaf 1,5 uur voorafgaand aan eenvoorstelling). Niet geldig i.c.m. andereaanbiedingen of op reeds gekochte kaart-jes. Zolang de voorraad strekt

€ 5

De FilmHallen

De FilmHallen vertonen dagelijks debeste films in 9 mooie filmzalen. Van de beste Hollywood films tot kleine arthouse cinema, in de FilmHallen is altijd iets te zien voor jong en oud. In demaand maart mag je voor € 1 één filmnaar keuze bezoeken.

Geldig van: 1 t/m 31 maartStadspasprijs: € 1 (normale prijs € 11)Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: kosteloos reserveren opwww.filmhallen.nl en uiterlijk een halfuur voor aanvang van de film uwStadspas tonen bij de kassa Adres: Hannie Dankbaarpassage 12 (inde Hallen-Amsterdam)Meer info: www.filmhallen.nl of 020 820 8122

Gratis

Heb je je eigen stad wel eens bekeken vanaf het water? Niet voor nietsmaken jaarlijks vele bezoekers een rondvaart door het UNESCO Werelderfgoed: de grachtengordel. Vanaf de boot kun je ontspannengenieten van het uitzicht op de grachtenpanden uit de Gouden Eeuw,de vele bruggen en andere highlights. Amsterdam is het mooist vanafhet water, kom varen met de Canal Company!

Geldig: van 1 maart t/m 24 maartStadspasprijs: gratis (normaal € 14,50)Kaartverkoop: pas laten scannen aan de kassa’s van Canal Company(zie website voor verkoopadressen)Meer info: www.canal.nl

Gratis

€ 2

Allard Pierson

€ 1

Adres: Koninklijk Theater Carré, Amstel 115-125 Meer info: www.carre.nl/pippin

Kom je met de Stadspas naar het DWDD Pop-Up Museum dan ont-vang je gratis het boek dat bij de tentoonstelling is uitgegeven. Vanaf 1 maart liggen er 200 boeken klaar voor iedereen die zich meldt met deStadspas. Maar wees er snel bij, want als ze op zijn, zijn ze op.

Geldig: vanaf 1 maart, dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uurStadspasprijs: gratis (normale prijs € 10) Kaartverkoop: aan de kassaAdres: Oude Turfmarkt 127Meer info: www.allardpiersonmuseum.nl

Foto Terry Shapiro

Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: 020 311 3933Adres: Anton de komplein 240Meer info: www.bijlmerparktheater.nl

13 Amsterdam | 18 februari 201613 Amsterdam | 18 februari 2016

Schone lucht

Apparaat te leenWitgoedregeling Kunt u zich een dag zonder koelkast voorstellen?Een week zonder wasmachine of gasfornuis? Als een van deze appara-ten stuk gaat, komt dat altijd ongelegen. We hebben ze elke dagnodig, kunnen niet zonder. Als u een laag inkomen hebt is het extravervelend, omdat u niet zomaar eventjes een nieuwe koelkast kuntkopen. Als u de vervanging niet kunt betalen, kan de witgoedregelingvan de gemeente uitkomst bieden.

De witgoedregeling is een noodvoorzie-ning. Een speciaal fonds (Fonds Bijzon-dere Noden Amsterdam) regelt voor u devervanging van een kapotte wasmachine,koelkast of gasfornuis. Amsterdammersdie geen andere mogelijkheden hebbenom aan het apparaat te komen, kunnenvan de regeling gebruik maken. U krijgthet apparaat in bruikleen.

Hoe werkt het?U kunt de witgoedregeling niet zelf aan-vragen. Dit doet een hulpverlener voor u.Gaat uw wasmachine, koelkast of gasfor-nuis stuk en kunt u de kosten echt nietzelf betalen? Ga dan bijvoorbeeld naareen hulpverlener van de Maatschappe-lijke Dienstverlening in uw stadsdeel ofnaar een financieel spreekuur.

U moet kunnen aantonen dat u recht heeftop de witgoedregeling. Neem uw bankaf-schriften, bewijzen van schulden en/ofeen afwijzing van de gemeentelijke Kre-dietbank mee. Hiermee kun u laten ziendat u een laag inkomen en weinig vermo-gen heeft. Vervolgens krijgt u een huisbe-zoek. Daarna hoort u of uw hulpverlenereen aanvraag kan doen. Het fonds laat uw

hulpverlener weten of uw aanvraag wordtgoedgekeurd. Het hele traject kan een paarweken in beslag nemen.

Meer weten?Kijk voor meer informatie en voor allevoorwaarden op www.amsterdam.nl/pakjekans. Op deze site zijn alle regelin-gen verzameld. U vindt daar niet alleen

de hulp die wordt aangeboden in hetkader van armoedebestrijding, maar ookregelingen die daarbuiten vallen. Bij-voorbeeld de kwijtschelding van de ge-meentebelasting, het jeugdsportfonds enwoonlastentoeslag.

U kunt ook contact opnemen via tele-foonnummer 020 252 6000.

Het financieel spreekuurOp veel plekken in Amsterdam zijn financiëlespreekuren. U kunt hier terecht met al uw vragenover geldzaken. De medewerkers helpen u ookmet het aanvragen van extra’s. Zoals geld voorschoolkosten en gratis openbaar vervoer voor ou-deren. De locaties bij u in de buurt vindt u op www.amsterdam.nl/pakjekans

Stadspas

loop binnen met de stadspas

Joods Historisch Museum

Bounz

Amy Winehouse, een van de meest suc-cesvolle artiesten van de afgelopen tijd,staat centraal in Amy Winehouse: A Family Portrait. Deze persoonlijke tentoonstelling, samengesteld doorAmy’s broer Alex Winehouse en The Jewish Museum Londen, belicht Amy’spassie voor muziek en mode, haar joodsefamiliegeschiedenis en schooltijd. Ook iser aandacht voor Camden Town waarAmy lange tijd woonde.

Gratis

Wilt u weten waar u nog meer korting krijgt met uw Stadspas, kijk dan in deStadspas Kortingsgids 2015/2016.Stadspas, Antwoordnummer 47197, 1070 WB AmsterdamTelefoon: 020 252 6000 (8.30-17.00 uur).Aan deze informatie kunnen geen rechten ontleend worden.Wijzigingen voorbehouden.

Gratis

Geldig: t/m 4 septemberStadspasprijs: gratis, (normale prijs€ 15). Op vertoon van de Stadspas bijde Museumshop ontvangt u een postervan de tentoonstelling (1 per Stadspasen zolang de voorraad strekt)Kaartverkoop: aan de kassaAdres: Nieuwe Amstelstraat 1Meer info: www.jck.nl/amy-winehouse

Springen bij Bounz. Bij Bounz gaat trampoline-springen een stapje verder. Lekker een uur langspringen op een veld dat bestaat uit 32 aaneenge-schakelde trampolines en een meterslange tum-blingbaan. In de maand maart mag u 2 keer (!)een uur komen springen. In verband met piektij-den staan hieronder de beschikbare periodes.Reserveren is verplicht. Op maandagen is Bounz gesloten.

Geldig: van 1 maart t/m 31 maart (van dinsdag t/m vrijdag)Stadspasprijs: gratis (normaal € 7)Kaartverkoop: aan de kassaReserveren: 020 611 4481 of per e-mail [email protected]: Willinklaan 5Meer info: www.bounz.nl

Foto Mark Okoh Camera Press London

14 Amsterdam | 18 februari 2016

Europese Unie

Vernieuwing

Grondlegger De eerste helft van 2016 is Nederland voor de twaalfde keervoorzitter van de Europese Unie. Vrijwel alle vergaderingen vinden plaats inAmsterdam, op het Marineterrein. Ook wordt er dertien keer een ministeri-ële vergadering met vakministers georganiseerd in het Scheepvaartmuseum.

Erfpacht 2016 is een belangrijk jaar voor de Amsterdamse erfpacht. De ge-

meente wil eeuwigdurende erfpacht invoeren, als eerste voor nieuwbouw.

Voor mensen die nu al erfpachter zijn, wordt de waarde van de grond nog

maar één keer bepaald na vaststelling van de Overstapregeling. Grote prijs-

stijgingen horen dan tot het verleden. De erfpachtvernieuwing moet zorgen

voor meer zekerheid en duidelijkheid voor de erfpachter. Maar waar komt

erfpacht vandaan en waar gaat het precies naartoe?

Het verdrag van Amsterdam

Ter ere van het voorzitterschap is de stad aangekleed met onder andere deze vlaggen

Nederland is een van de grondleggers vanhet huidige Europa. Na de Tweede We-reldoorlog werd in 1951 het Verdrag vanParijs getekend. Nederland ondertekendemet Frankrijk, West-Duitsland, Italië,België en Luxemburg dit verdrag, dat alsdoel had de vrede in Europa te verzeke-ren. Voor dat doel werd de productie vankolen en staal, die toen golden als de be-langrijkste middelen voor de productievan oorlogswapens, onder het gezag ge-plaatst van een gemeenschappelijkeHoge Autoriteit. De EGKS (EuropeseGemeenschap voor Kolen en Staal) geldtals de eerste aanzet tot de Europese Unie.

Het verdrag van AmsterdamIn de eerste helft van 1997 was Nederlandook voorzitter van de Europese Unie. Op2 oktober van dat jaar, tijdens het voor-zitterschap van Luxemburg, onderteken-den de ministers van Buitenlandse Zakenvan de vijftien lidstaten het Verdrag vanAmsterdam. In dit verdrag zijn afsprakengemaakt over het openen van de grenzenvoor personen, en een Europees beleidvoor asiel en immigratie. De afsprakenvan het Akkoord van Schengen zijn methet Verdrag van Amsterdam binnen de

Europese Unie ondergebracht. Onder-werpen die ook tijdens het huidige voor-zitterschap actueel zijn.

Anno nuEuropa is al eeuwenlang enorm belang-rijk voor Amsterdam. En omgekeerdspeelt de stad ook al heel lang een belang-rijke rol op het continent. Amsterdam istenslotte een internationale, open enbruisende stad en kent een lange geschie-denis wat betreft handel en ondernemen.De ambitie van de stad is om haar positieals Europese vestigingsregio en economi-sche motor te versterken. Qua handels-positie valt Amsterdam in de categorieBrussel, Frankfurt en Chicago. En alsvestigingslocatie van internationalehoofdkantoren staat Amsterdam op devierde plaats binnen de EU. Van oudsheris de welvaart van Amsterdam en deregio verbonden aan de positie als inter-nationaal zaken- en handelscentrum. Ditmaakt de stad in Europa en de rest van dewereld interessant als toegangspoort enverbindende schakel tussen internatio-naal werkende bedrijven, organisaties ensteden. Dat is goed voor de stad én goedvoor Europa.

Het verleden en de eeuwigheid

Meer weten? De Europastrategie van Amsterdamvindt u op www.eu2016.amsterdam. Opdeze pagina is ook alle informatie overhet huidige voorzitterschap te vinden,

zoals de kalender en het culturele pro-gramma. Ook als u meer wilt weten overde eeuwenlange relatie tussen Amster-dam en Europa kunt u op deze site te-recht.

Al in het oude Egypte en in het Ro-meinse rijk werd staatsgrond in erfpachtuitgegeven. In Amsterdam dateren deeerste uitgiften in erfpacht uit de 15e en16e eeuw. De grond binnen de vesting-werken was volledig benut. Het stadsbe-stuur onteigende landbouwgronden

rond de stad om verder te kunnen uit-breiden. Het bestuur slaagde er echterniet in alle grond ook weer te verkopen.Een deel werd daarom in erfpacht uitge-geven voor tuinbouwdoeleinden. Zoontstond in de zeventiende eeuw dePlantagebuurt.

Erfpacht voor de gemeenschapTussen 1850 en 1896 werden terreinenvoornamelijk aan ondernemers in erf-pacht uitgegeven. Zij wilden vaak lieverhun kapitaal in hun bedrijf investeren,dan in grond. Het raadslid mr. M.W.F.Treub - later wethouder en uiteindelijkminister - diende in 1890 een motie inom enkele percelen bouwgrond niet teverkopen. Hij wilde ze ‘in opstal uitge-ven‘. Eind 1896 leidde dit tot de invoe-ring van erfpacht. Het ging om eenerfpachtstelsel met erfpacht op langeretermijn (75 jaar), met een vaste canon(vergoeding voor gebruik). De uitvoe-ring ging langzaam. Bezwaren leidden in1915 tot herziening. Voortaan werdgrond uitgegeven in voortdurende erf-pacht, met de mogelijkheid om de canonen de bepalingen na 75 jaar te verande-

ren, en daarna telkens na 50 jaar. Wehebben vandaag de dag nog voortdu-rende erfpacht. Door de jaren heen zijnde Algemene Bepalingen (de spelregelsvan het stelsel) gewijzigd om aan deeisen van de tijd te voldoen.

Eeuwigdurende erfpacht: meer weten? De gemeente wil voortdurende erfpachtveranderen in eeuwigdurende erfpacht.Binnenkort kunt u inspreken op de Alge-mene Bepalingen van dit nieuwe stelsel.Daarna kan bij nieuwbouw eeuwigdu-rende erfpacht ingaan. Vervolgens komter een overstapregeling. Daarin staat opwelke manier mensen die nu al erfpach-ter zijn, kunnen overstappen naar hetnieuwe stelsel. Ook hierop kunt u reage-ren. Meer weten? Kijk dan op www.am-sterdam.nl/erfpacht.

In de zeventiende eeuw ontstond de Plantagebuurt dankzij erfpacht

15 Amsterdam | 18 februari 2016

ColofonJaargang 3, nummer 2, 18 februari 2016■ Amsterdam is een uitgave van de gemeente Amsterdam ■ Amstel 1 ■ Postbus 202, 1000 AEAmsterdam ■ E-mail: [email protected]■ Internet: www.amsterdam.nl ■ Telefoon: 14 020 (Ingesprektoon of geen toon? Bel 020 624 1111) ■ Hoofdredactie: Djoe Lan Tan ■ Eindredactie: JeroenNan ■ Beeldredactie: Edwin van Eis ■ Coördinatie:Thea Bielsma ■ Fotografie, tenzij anders aangegeven:Edwin van Eis, Marjolijn Pokorny en Alphons Nieuwenhuis

Aan dit nummer werkten mee:Stefan Baas (eindredactie Zuid), Minka Bos, Thijs deBruijn (Movement), Lenette van der Plas, Anne Rademakers en Eva de Visser

■ Vormgeving: Floppy Design (Amsterdam)■ Productie: Movement (Amsterdam)■ Druk: De Groot Drukkerij BV Goudriaan / KoninklijkeDrukkerij Vorrselmans BV Zundert ■ Verspreiding: Post NL ■ In deze krant staat informatie van de gemeente Amsterdam ■ De volgende editie van Amsterdam verschijnt op 24 maart ■ De krant wordt huis aan huis verspreid, ook bij brievenbussen met een JA-NEE of NEE-NEE sticker omdat het om overheidsinformatie gaat ■ Klachten over de bezorging? Bel Post NL via tel. 0900 0990 (€ 0,45 per minuut)

Leefbaar en veilig

Van maart tot november 2015 deed stads-deel Zuid een proef met intensieve hand-having en toezicht in de Pijp. Deze proefbleek een succes.

Met bewonersDe basis voor de proef was om samenmet buurtbewoners de problemen in dewijk in kaart te brengen, en daar gerichtactie op te ondernemen. Bewoners ken-

nen de wijk immers het beste en ook deplekken waar en waarop de handhavingbeter kan. In de Pijp liggen de problemenvooral rond: ■ het aanbieden van huisvuil, ■ fietsen op de stoep, ■ fiets- en autoparkeren, ■ overlast van horeca en uitstallingen

van winkels. De gerichte acties hebben resultaatgehad. Zo wordt er nu onder andere min-der afval verkeerd aangeboden, houdenfietsers zich beter houden aan de regelsen is er minder overlast van horeca op hetGerard Douplein en omgeving. Naast dehandhavingsactiviteiten, zijn deze resul-taten ook behaald dankzij fysieke maat-regelen zoals verplichtefietsparkeervakken en markeringen voorterrasafmetingen en winkeluitstallingen.

Gerichte acties De Pijp is populair. De markt,het winkelaanbod en de cafés en restaurantstrekken dagelijks veel bezoekers. Maar daar-door is de druk op de buurt erg hoog. Om dePijp voor iedereen leefbaar en veilig te hou-den, is het nodig om regels af te spreken. Endeze te handhaven.

Buurt ziet verbeteringUit de evaluatie van de proefperiodeblijkt dat de leefbaarheid aantoonbaar isverbeterd. Bewoners, ondernemers én dehandhavers zien verbeteringen. Daaromgaat het stadsdeel in 2016 door met dezevorm van handhaven in het drukke deelvan de Oude Pijp.

AirbnbToekomstige acties zijn gericht op com-municatie met aanbieders van Airbnb-ac-commodaties, om toeristen te wijzen opde regels voor het aanbieden van huis-vuil. Maar ook op het maken van afspra-ken met ondernemers overbevoorrading, en het uitbreiden vanfietsparkeerplaatsen. Verder gaat hetstadsdeel door met het verwijderen vanfietswrakken en weesfietsen. Dit geldt

ook voor onjuist geparkeerde fietsen inde 1e Van der Helststraat. Eind 2016 vindter weer een evaluatie plaats.

■ Bouw- en Woningtoezicht: 14 020 (09.00 -10.00 uur)

■ Meldingen openbare ruimte: 14 020■ Bedrijfsafval: 020 252 1111■ Horeca-overlast: 020 421 4567■ Meldpunt Zorg en Overlast: 020 252 1670

e-mail: [email protected]: www.amsterdam.nl/zuidpostadres: postbus 74019, 1070 BA Amsterdamfacebook.com/ZuidAmsterdamNLtwitter.com/stadsdeelzuid

Stadsdeelkantoor President Kennedylaan 923Stadsloket Zuid is sinds 2 juni geopend vanmaandag tot en met vrijdag van 08.00 tot 18.00uur. De meeste zaken regelt u aan de inloopba-lie, soms moet u een afspraak maken.

Afspraak makenBij het Stadsloket moet u een afspraak makenvoor:■ aangifte huwelijk (ondertrouw) of

geregistreerd partnerschap ■ naamswijziging ■ inname en beoordeling brondocumenten ■ aanvraag M46-verklaring ■ erkenning ■ inzage bouwarchief ■ inzage ingediende aanvragen ■ inzage verleende vergunningen

■ voorbespreken omgevingsvergunning(WABO)

■ exploitatievergunning escortbemiddelaar

Bel voor het maken van een afspraak met 14 020of maak de afspraak online via www.amsterdam.nl/openingstijden.

Sociaal LoketVoor informatie en advies over Wmo-voorzienin-gen, zorg en welzijn.e-mail: [email protected]: 020 252 4255■ Stadsdeelkantoor Zuid,

President Kennedylaan 923Inloopspreekuur: ma, di, wo en vr 08.30-12.00 uurOp afspraak: do 13.00-20.00 uur (bel voor eenafspraak vóór wo 12.00 met het Loket)

■ Dienstencentrum De Berlage, Lekstraat 13aInloopspreekuur: ma 13.30-16.30 uur. Wo09.00-12.00 uur

■ Huis van de Wijk Buitenveldert, A.J. Ernststraat 112Inloopspreekuur: ma, di en do 13.30-16.30 uur

■ Huis van de Wijk De Pijp, 2e van der Helststraat 66Inloopspreekuur: di 09.00-12.00 uur. Wo en vr13.30-16.30 uur

■ Huis van de Wijk Olympus, Hygiëaplein 10Inloopspreekuur: ma, wo en vr 09.00-12.00 uur

Spreekuren dagelijks bestuurIedere week houden de leden van het dagelijksbestuur (DB) spreekuren voor bewoners uit hetstadsdeel. e-mail: [email protected]

Sebastiaan CapelSpreekuur: elke donderdag, van 9.00-10.00 uurLocaties: oneven weken in Huis van de Wijk Ri-vierenbuurt (Rijnstraat 115). Even weken inHuis van de Wijk Olympus (Hygiëaplein 10).

Paul SlettenhaarSpreekuur: elke vrijdag, van 10.30-11.30 uurLocaties: oneven weken in Huis van de WijkBuitenveldert (A.J. Ernststraat 112). Evenweken in Huis van de Wijk Coenen-Lydia (Roe-lof Hartplein 2a).

Marijn van BallegooijenSpreekuur: elke maandag, van 16.00-17.00 uurLocatie: oneven weken in Huis van de Wijk DePijp (2e Van der Helststraat 66). Even weken inWijkcentrum De Pijp (Gerard Doustraat 133).

Kijk voor meer info en exacte data op:www.amsterdam.nl/zuid, onder Bestuur en Organisatie > Dagelijks bestuur.

Stadsdeel Zuid - contact en openingstijden

Handhaven helpt in de Pijp

Handhavers controleren in de Pijp gerichtop de grootste problemen in de wijk,zoals fietsen op de stoep

Beste zorg

Slachtoffers seksueel geweld0800 0188 Het Centrum Seksueel Geweld Amsterdam-Amstelland (CSG) biedtdag en nacht hulp aan iedereen die kort geleden een aanranding of verkrachtingheeft meegemaakt. Om goede zorg te bieden, wordt door verschillende hulpverle-ners samengewerkt. Het CSG heeft geen locatie die u kunt bezoeken, maar is eensamenwerkingsverband van organisaties met expertise op medisch, psychisch enforensisch gebied. Het Centrum Seksueel Geweld is 24 uur per dag, 7 dagen perweek bereikbaar via het gratis telefoonnummer 0800 0188.

Iedereen kan slachtoffer worden van sek-sueel geweld. U verdient na zo’n vrese-lijke gebeurtenis de best mogelijke zorg.Daarom werken artsen, verpleegkundi-gen, politie, psychologen, maatschappe-lijk werkers en seksuologen nauw samen.Alle professionals houden zich aan hunberoepsmatige geheimhoudingsplicht.Als u dat wilt, brengt het CSG u in contactmet de politie. U krijgt dan een gesprekwaarin wordt uitgelegd hoe de procedure

bij de politie werkt. Slachtofferhulp Ne-derland of gespecialiseerde advocatenkunnen u helpen bij het juridische traject.

Ook als u geen aangifte wil doenin Amsterdam werken de verschillendeorganisaties al langer samen om goedezorg te bieden aan slachtoffers van seksu-eel geweld die zich bij de politie melden.Met de komst van het Centrum SeksueelGeweld, per 1 januari 2016, is deze nood-

zakelijke zorg nu ook beschikbaar voorslachtoffers die zich niet bij de politiemelden. Dit is belangrijk, omdat lang nietiedereen na een verkrachting of aanran-ding contact wil met de politie. Naarschatting wordt in slechts 10% van deverkrachtingen of aanrandingen aangiftegedaan.

Cijfers in AmsterdamVanaf 2012 tot mei 2015 hebben 260

mensen aangifte gedaan van een ver-krachting of aanranding. Daarvan was97% vrouw. De daders waren in 54% vande aangiften een onbekende. Een onbe-kende dader betekent meestal dat deidentiteit van de dader wel bekend is,maar dat het slachtoffer en de dader el-kaar korter dan 24 uur kennen.

Wilt u meer informatie, kijk dan opwww.centrumseksueelgeweld.nl

16 Amsterdam | 18 februari 2016

‘Ondernemers, kom naar Zuidas’

De Pijp Eind februari start in de Pijp een nieuw project: De ‘Eetclub van Jong enOud’, een initiatief van Stichting SeniorenStudent en Cordaan. Bij De Eetclub vanJong en Oud bereiden én nuttigen 15 senioren maandelijks een warme maaltijdsamen met enthousiaste studenten.

Eruit in Zuid

Iedere senior levert hierbij een bijdrageop zijn of haar eigen manier, zodat ieder-een naast gast ook vrijwilliger is. Een bij-

drage kan zijn: helpen met het bedenkenvan recepten, het bereiden van de maal-tijd of het promoten van het gastoptre-den bij buurtbewoners. Na iederemaaltijd zal namelijk een bijzondere gasteen optreden verzorgen. Voor deze op-

Plintenmanager Sinds 2008houdt Saskia Rill zich bezig metde Zuidas als zogenaamde ‘plin-tenmanager’. Een unieke functiedie wel wat uitleg nodig heeft.Want wat zijn ‘plinten’? En watvalt daar aan te managen?

Kort door de bocht: Saskia Rill helpt on-dernemers die een zaak willen beginnenin Zuidas zodat het een levendigere om-geving wordt. Saskia Rill: “Een fantasti-sche uitdaging.”

Levendigheid als doel, plinten als middelBij het woord plint denken velen aan hetlatje tussen de vloer en de muur. Niet aanstadsinrichting. Maar in de bouwwereldworden de begane grond en de eerste ver-dieping van een pand ook een ‘plint’ ge-noemd. Daar vallen dus onder anderewinkels en horeca onder.

Saskia Rill: “Plinten zijn ontzettend be-langrijk voor de uitstraling van een straatof een gebied, want lege winkelpandenhebben invloed op de beleving van eenstad. Een plint die gevuld is met een win-kel, een sportschool of een restaurantgeeft direct reuring op straat. En een ge-bied waar veel mensen rondlopen geeftsneller een gevoel van veiligheid.”

“Als afdeling Zuidas hebben wij een spe-ciaal programma ontwikkeld: Leef Zui-das”, vertelt Rill. “Sinds een tijd bouwenwij vanuit die visie aan een plek waar hetfijn is om te wonen, werken en verblij-ven. Zoiets is lastiger over te laten aan demarkt.”

Opticien, slager en visboer Rill kent veel mensen, waardoor ze vaakhoort waar behoeftes of kansen liggen. Jekunt haar zien als een soort makelaar,“maar wel eentje zonder winstoogmerk”.Het mooiste is als nieuwe ondernemersiets toevoegen aan het gebied. “Daarombenader ik zelf ook ondernemers als ikdenk dat ze een aanwinst zijn. Een opti-cien, een slager en een visboer kunnenwe bijvoorbeeld best gebruiken hier.”

Nu het nog kan“Veel mensen denken bij Zuidas aangrote kantoren, maar het is ook pionie-ren. Zo vestigden zich leuke nieuwe on-

Zuidas

Gratisproefles

Goed voor één proefles bij

Nordic Walking■ 40+, ouderen, beginners■ Vondelpark (Ingang

Amstelveense Weg)■ Vondeltuin (restaurant de

Vondeltuin)■ Vrijdag 9.15 uur■ 0229 239 447■ [email protected]■ www.sportwandelschool.nl ■ Aanmelding vooraf per mail of

telefonisch

Diplomazwemmen, wedstrijdzwemmer en waterpolo bij zwem-vereniging De Meerkoeten■ Jong en oud met A- en B-diploma■ De Mirandabad, De

Mirandalaan 9■ Wo. 19.00-20.00 uur (diploma-

en wedstrijdzwemmen) en20.00-21.00 uur (waterpolo)

■ Telefoon: 06 3196 2706■ Proefles: [email protected] ■ Algemene info lidmaatschap:

[email protected]■ www.demeerkoeten.nl■ Loop voor aanmelding door

naar het 25-meterbinnenbad (inzwemkleding) en meld je bij

één van de zwemmers.

KTV Olympia, turnen en trampolinespringen■ Van 18 tot 81 jaar, van

totale beginner tot ervaren turner■ Schoolgebouw “De Mozaïek” ■ Verbindingstraat 2 (2 hoog) ■ Maandag en woensdag,

20.00-22.00 uur■ 06 4223 9260■ [email protected]■ www.ktvolympia.nl■ Aanmelding niet verplicht

dernemers zoals het Zwarte Fietsenplan,radiostation Zuidas FM en de Wijnboe-tiek. En er komt veel meer aan. De toe-name van reizigers, bewoners enbezoekers in Zuidas biedt namelijk volopkansen voor mensen met een onderne-mersgeest. Juist omdat het gebied nogniet af is en de bouwontwikkelingen on-verminderd doorgaan is het zaak ‘de kanste grijpen nu het nog kan’.”

Ondernemers die zich willen vestigen inZuidas kunnen contact opnemen metSaskia Rill: 06 222 03743, e-mail:[email protected].

‘Plintenmanager’ Saskia Rill: “De toename van reizigers, bewoners en bezoekers in Zuidas biedt volop kansen voor ondernemers.”

Eet mee met de ‘Eetclub van Jong en Oud’

Wilt u ook een gratis proefles aanbieden in deze rubriek? Dan kunt u mailen naar [email protected].

Zuid beweegt!Bewegen is gezond, maar vaak komthet er niet van. Stadsdeel Zuid geeftu graag een duwtje in de rug meteen gratis proefles. Iedere maandstaan er in deze krant vouchers die ubij een sportaanbieder in de buurtkunt inleveren voor een gratis proef-les. U mag per sportaanbieder éénkeer gebruik maken van de proefles.

Meld u nu aan voor De Eetclub voor Jong en Oud, doe mee met de maandelijkse diners en geniet van de gastoptredensFoto: Stichting Seniorenstudent

tredens gaan de deuren open voor allebuurtbewoners en andere geïnteresseer-den.

d’Oude RaaiDe maandelijkse Eetclub en bijbeho-rende optredens vinden plaats op Cor-daan-locatie d’Oude Raai aan deFerdinand Bolstraat 321. Op zondag 28februari vindt de eerste bijeenkomstplaats. Houd de website van StichtingSeniorenStudent (www.stichtingsenio-renstudent.nl) in de gaten voor meer in-

formatie over de data, tijden en inhoudvan alle toekomstige optredens.

Meedoen aan de Eetclub?Bent u 65+, vindt u het leuk om nieuwecontacten op te doen en houdt u vankoken en eten? Senioren die maandelijksdeel willen nemen aan De Eetclub vanJong en Oud kunnen zich nu aanmelden!Neem contact op met Anne Rademakersvan Stichting SeniorenStudent voormeer informatie: [email protected] of 020 308 0916.