Zondagavond, 21u stipt Poëzieavond zonder gastheer, zonder maagzweer
Zonder opsmuk
1
PALLIUM • MULTIDISCIPLINAIR TIJDSCHRIFT OVER PALLIATIEVE ZORG JAARGANG 16 – NUMMER 2 – APRIL 2014 5 VERSCHENEN Aanrader voor zorgverleners Door Rob Krol Aantasting van de hersenen door dementie zorgt voor geheugen- en gedragsproblemen, karakterverandering en lichamelijke gebreken. Bijzonder is dat het gevoelsleven juist toeneemt doordat de hersenstructuur amygdala centraler komt te staan. Wat dit betekent voor de omgang met mensen die dementeren, vormt het centrale thema in het boek. Dit wordt uitgewerkt met uitleg over de werking van de hersenen, nuttige tips, praktijkvoorbeelden en ervaringsverhalen. “Vanaf dat moment probeerde ik om nooit meer boos te worden, want dat loste nooit iets op. Bovendien kon hij veel beter boos worden dan ik” is zo’n citaat dat bij je binnenkomt. Maar ook praktische onderwerpen komen aan bod zoals muziek, voeding, beweging, woningaanpassing en verlichting. Een apart hoofdstuk is gewijd aan allerlei mogelijke hulpmiddelen en tot slot komen de meest gestelde vragen in alzheimer- cafe’s aan de orde. Als doelgroep worden ook familieleden genoemd, maar door het taalge- bruik is het vooral voor zorgverleners een echte aanrader. Ruud Dirkse en Lenie Vermeer, Handig bij dementie. Kosmos, Utrecht. ISBN 9789021555034. Weinig diepgang Door Rob Bruntink Over de impact van het overlijden van iemand zijn diverse soorten boeken te schrijven. Er zijn tal van egodocumenten verschenen, en er bestaan misschien evenveel vakboeken over rouwprocessen en/of rouwarbeid. De meest indringende zijn voor mij de persoonlijke ver- halen van ‘gewone’ mensen, die uitgenodigd worden te reflecteren en (altijd ook) te specu- leren over die impact. Journalist/tv-presentator Cornald Maas heeſt met 1000 vragen heb ik over de dood een dergelijk boek proberen te schrijven. Dat is niet volledig gelukt; de geïn- terviewden – zowel bekende als niet bekende Nederlanders – praten enerzijds inderdaad over de gevolgen van het overlijden van een broer, vader of partner, maar praten anderzijds ook veel over die overleden persoon. Dat laatste had geminimaliseerd mogen worden. De gekozen vorm – verhalen van enkele bladzijden lang – zorgt voor een beperkte diepgang. Het boek leest daardoor makkelijk weg, maar heeſt als nadeel dat er weinig beklijſt. Cornald Maas, 1000 vragen heb ik over de dood. Amsterdam, Prometheus. ISBN 9789044624717. Zonder opsmuk Ouderenpsychiater Boudewijn Chabot wijdt inmiddels een belangrijk deel van zijn leven aan het verstrekken van informatie over zelfeuthana- sie: manieren van sterven die draaien om eigen regie, zonder directe doktershulp. Hij schreef daarover samen met journalist Stella Braam het boek Uitweg, hij onderhoudt de website eenwaardiglevenseinde.nl en nu is er ook een dvd: Sterven in eigen regie. Ooggetuigen. De dvd telt vijf onderdelen van zo’n 15 tot 20 minuten, waarvan één geacteerd is, met daarnaast vier levensechte getuigenissen. In het geacteerde deel gaat actrice Annemarie Prins – op zeer realis- tische wijze overigens – de drie mogelijkheden voor een geregisseerde dood langs: een over- dosis medicatie, de heliummethode en STED (stoppen met eten en drinken). Ze bespreekt de weg naar de uitvoering en de voor- en nadelen die aan de keuze zijn gekoppeld. Dat doet ze heel praktisch, zonder emotionele opsmuk. Ook bij de vier getuigenissen overheerst het rati- onele verhaal. Nel Muller vertelt over haar man, die volgens haar aan vasculaire dementie leed en “eutha- nasie pleegde met een dode- lijk drankje”. Els Wijnoltz praat over haar tante, die na een jaren- lang ziekbed als gevolg van long- en hart- falen voor de heliummethode koos. En Karin Verhagen blikt terug op haar vader, die na het overlijden van haar moeder dood wilde en de doodswens ver- vulde door te stoppen met eten en drinken. Het niet minder bijzondere verhaal van huisarts Jaap Schuurmans, die euthanasie toepaste bij een vrouw met alzheimer die voor STED wilde kie- zen maar telkens vergat dat ze niet meer wilde drinken, is in feite – inhoudelijk gezien – een vreemde eend in de bijt. De verhalen werpen enerzijds een surrealisti- sche blik op de manier waarop wij in deze tijd met de dood omgaan, maar bieden anderzijds een duidelijk alternatief voor een dood die ver- oorzaakt wordt door het vermaledijde E-woord, de euthanasie. Dvd Sterven in eigen regie – Ooggetuigen, te bestellen via eenwaardiglevenseinde.nl.
Transcript of Zonder opsmuk
PALLIUM • MULTIDISCIPLINAIR TIJDSCHRIFT OVER PALLIATIEVE ZORG JAARGANG 16 – NUMMER 2 – APRIL 2014 5
V E R S C H E N E N
Aanrader voor zorgverleners
Door Rob Krol
Aantasting van de hersenen door dementie zorgt voor geheugen- en gedragsproblemen, karakterverandering en lichamelijke gebreken. Bijzonder is dat het gevoelsleven juist toeneemt doordat de hersenstructuur amygdala centraler komt te staan. Wat dit betekent voor de omgang met mensen die dementeren, vormt het centrale thema in het boek. Dit wordt uitgewerkt met uitleg over de werking van de hersenen, nuttige tips, praktijkvoorbeelden en ervaringsverhalen. “Vanaf dat moment probeerde ik om nooit meer boos te worden, want dat loste nooit iets op. Bovendien kon hij veel beter boos worden dan ik” is zo’n citaat dat bij je binnenkomt. Maar ook praktische onderwerpen komen aan bod zoals
muziek, voeding, beweging, woningaanpassing en verlichting. Een apart hoofdstuk is gewijd aan allerlei mogelijke hulpmiddelen en tot slot komen de meest gestelde vragen in alzheimer-cafe’s aan de orde. Als doelgroep worden ook familieleden genoemd, maar door het taalge-bruik is het vooral voor zorgverleners een echte aanrader.
Ruud Dirkse en Lenie Vermeer, Handig bij dementie. Kosmos, Utrecht. ISBN 9789021555034.
Weinig diepgang
Door Rob Bruntink
Over de impact van het overlijden van iemand zijn diverse soorten boeken te schrijven. Er zijn tal van egodocumenten verschenen, en er bestaan misschien evenveel vakboeken over rouwprocessen en/of rouwarbeid. De meest indringende zijn voor mij de persoonlijke ver-halen van ‘gewone’ mensen, die uitgenodigd worden te reflecteren en (altijd ook) te specu-leren over die impact. Journalist/tv-presentator Cornald Maas heeft met 1000 vragen heb ik over de dood een dergelijk boek proberen te schrijven. Dat is niet volledig gelukt; de geïn-terviewden – zowel bekende als niet bekende Nederlanders – praten enerzijds inderdaad over de gevolgen van het overlijden van een broer, vader of partner, maar praten anderzijds ook veel over die overleden persoon. Dat laatste had geminimaliseerd mogen worden. De gekozen vorm – verhalen van enkele bladzijden lang – zorgt voor een beperkte diepgang. Het boek leest daardoor makkelijk weg, maar heeft als nadeel dat er weinig beklijft.
Cornald Maas, 1000 vragen heb ik over de dood. Amsterdam, Prometheus. ISBN 9789044624717.
Zonder opsmuk
Ouderenpsychiater Boudewijn Chabot wijdt inmiddels een belangrijk deel van zijn leven aan het verstrekken van informatie over zelfeuthana-sie: manieren van sterven die draaien om eigen regie, zonder directe doktershulp. Hij schreef daarover samen met journalist Stella Braam
het boek Uitweg, hij onderhoudt de website eenwaardiglevenseinde.nl en nu is er ook een dvd: Sterven in eigen regie. Ooggetuigen. De dvd telt vijf onderdelen van zo’n 15 tot 20 minuten, waarvan één geacteerd is, met daarnaast vier levensechte getuigenissen. In het geacteerde deel gaat actrice Annemarie Prins – op zeer realis-tische wijze overigens – de drie mogelijkheden voor een geregisseerde dood langs: een over-dosis medicatie, de heliummethode en STED (stoppen met eten en drinken). Ze bespreekt de weg naar de uitvoering en de voor- en nadelen die aan de keuze zijn gekoppeld. Dat doet ze heel praktisch, zonder emotionele opsmuk.Ook bij de vier getuigenissen overheerst het rati-onele verhaal. Nel Muller vertelt over haar man, die volgens haar aan vasculaire dementie leed en
“eutha-nasie pleegde
met een dode-lijk drankje”. Els Wijnoltz praat over haar tante, die na een jaren-lang ziekbed als gevolg van long- en hart-falen voor de
heliummethode koos. En Karin Verhagen blikt terug op haar vader, die na het overlijden van haar moeder dood wilde en de doodswens ver-vulde door te stoppen met eten en drinken. Het niet minder bijzondere verhaal van huisarts Jaap Schuurmans, die euthanasie toepaste bij een vrouw met alzheimer die voor STED wilde kie-zen maar telkens vergat dat ze niet meer wilde drinken, is in feite – inhoudelijk gezien – een vreemde eend in de bijt.De verhalen werpen enerzijds een surrealisti-sche blik op de manier waarop wij in deze tijd met de dood omgaan, maar bieden anderzijds een duidelijk alternatief voor een dood die ver-oorzaakt wordt door het vermaledijde E-woord, de euthanasie.
Dvd Sterven in eigen regie – Ooggetuigen, te bestellen via eenwaardiglevenseinde.nl.
