Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere...

36

Transcript of Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere...

Page 1: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

1

Page 2: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

2

Broederlijk DelenHuidevettersstraat 1651000 Brusselwww.broederlijkdelen.be

Taalnazicht: Muriel Burgers

Vormgeving: Marine De Keyzer

December 2013

Bij de samenstelling van dit pakket hebben we teksten en illustraties ontleend waarvan we de bron niet konden achterhalen. Mogelijke rechthebbenden kunnen zich tot de verantwoordelijke uitgever wenden.

Zetten volop hun schouders onder dit product: Els Verheyen, Katrien Vissers, Mieke Casteleyn en Myriam Philippens van Broederlijk Delen

Een bijkomende dikke dankjewel aan: Terri Grootjans, Peter Ketelers en Laila Sumun voor hun kritische blik op het eindresultaat.

Dit spel is een product van Broederlijk Delen en sluit aan bij de vastencampagne. Het kan ook los daarvan gebruikt worden.

Naast het spel bevat deze bundel ook tekstsuggesties, Bijbelverhalen, impulsen tot gesprek, … Deze laten toe om samen met vormelingen stil te staan bij “vasten” en verschillende aspecten daarvan (solidariteit, engagement, soberheid en verbondenheid) aan te halen.

Page 3: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

3

Aan de slag met Planeet V een aanbod voor vormelingenPlaneet V neemt jongeren veertig dagen mee doorheen de vasten. De ‘V’ verwijst hierbij niet alleen naar vormelingen en vasten maar ook naar verbondenheid, verantwoordelijkheid en vriendschap. Het materiaal geeft aan catechisten en bege-leiders suggesties voor spel, gebeden en teksten, impulsen om tot (geloofs)gesprek te komen. Een deel van de vragen gaat specifiek over het campagnethema van Broederlijk Delen: ‘Plan(t) de toekomst’.

Het spel in het kort:

Groepsgrootte: 6 – 30

Doelgroep: vormelingengroepen (maar het spel is bruikbaar bij alle 10-14 jarigen)

Duur: Ongeveer 60’

Terrein: Binnen met een centraal verzamelpunt. De grootte van de ruimte is afhankelijk van het aantal deelnemers.

Doel: Zo snel mogelijk het logo van Broederlijk Delen vervolledigen door vragen en opdrachten (op een correcte manier) uit te voeren.

Page 4: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

4

Het spel in een notendopSpelconcept: doel van het spel

De vormelingen kruipen in de huid van een stel avonturiers. Hun missie: Planeet V omtoveren tot een meer leefbare pla-neet. Dit kan door 4 dansende figuren (van het logo van Broederlijk Delen) voor te leggen. Deze figuren verzamelen ze op de verschillende deelplaneten rondom Planeet V.

Spelmateriaal

★ Spelbord

Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van “VASTEN”: solidariteit, engagement, soberheid en verbon-denheid. Er bevinden zich 6 verschillende startplaatsen op het speelbord.

Op het speelbord zijn 3 soorten vakjes afgebeeld. Deze hebben elk een specifieke betekenis:

• Geel vakje: de vormeling(en) moeten een kaart nemen van de stapel schatkaartjes met een gele ster en de bijhorende vraag beantwoorden.

• Rood vakje: de vormeling(en) moeten een kaart nemen van de stapel schatkaartjes met een rode ster en reageren op de bijhorende vraag of stelling.

• Wisselvakje: de vormelingen hebben de gelegen-heid om één van de reeds verzamelde schatkaarten onderling te ruilen (zie verder).

Op elke planeet bevindt zich een geheime gang (rode bol). Van daaruit kan/kunnen de vormeling(en) zich rechtstreeks naar een andere planeet verplaatsen.

★ Schatkaartjes

Naast het spelbord liggen 2 stapels met schatkaartjes: één met een gele ster en één met een rode ster. Deze schatkaarten verwijzen elk naar één van de bovenvermelde planeten. Afhankelijk van hun kleur focussen ze daarnaast op een specifiek thema:

• Kaartjes met een rode ster: hierop staat een vraag of een stelling over één van de thema’s op de deel-planeten: solidariteit, engagement, verbondenheid of soberheid. Deze kaartjes vind je als bijlage bij deze handleiding terug.

• Kaartjes met een gele ster: hierop staat een vraag over de huidige Broederlijk Delencampagne. Deze vragen zijn als aparte bijlage te downloaden.

Elk schatkaartje heeft twee zijden: aan de ene kant staat een afbeelding van een bepaalde deelplaneet. Aan de andere kant staat een vraag of stelling die bij deze planeet hoort. Deze vragen en stellingen vind je ook verder in deze spelbrochure per planeet opgelijst. Op de achterkant van de kaartjes staan de afbeeldingen van de verschillende deelplaneten.

★ Memorykaartjes planeet Stilstaan

Bij de deelplaneet Stilstaan hoort een memoryspel. De afbeeldingen die op deze memorykaartjes terug te vinden zijn nodigen steeds uit tot een gesprek rond een bewuste levensstijl.

★ Spelkaartjes planeet Engagement

Voor de deelplaneet Engagement heb je spelkaarten nodig om het bijhorende spel te kunnen spelen. De kaarten zijn zo opgebouwd dat ze telkens een kernthema benaderen waar Broederlijk Delen rond werkt, met daaronder een mogelijk engagement dat je rond dit specifieke thema kan aangaan.

★ Dansende mannetjes

Planeet V bestaat uit vier dansende mannetjes. Elk man-netje verwijst ook naar een deelplaneet. Als een speler op het spelbord aankomt op een deelplaneet kan hij daar een dansend mannetje in de wacht slepen. Hiervoor zijn echter twee voorwaarden:

• spelers moeten 2 – bij de planeet passende – dezelfde schatkaarten kunnen voorleggen.

• spelers moeten een opdracht naar behoren vervul-len (zie verder).

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

"

3

Campagnebijlage

Plan(t) de Toekosmt

Plan(t) de Toekomst Plan(t) de Toekomst

Plan(t) de Toekomst Plan(t) de Toekomst

Plan(t) de Toekomst Plan(t) de Toekomst

Plan(t) de Toekomst Plan(t) de Toekomst

Plan(t) de Toekomst Plan(t) de Toekomst

"

Page 5: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

5

Spelvoorbereiding

★ Spel aanpassen aan de groepsgrootte

• Groep ≤ 6 vormelingen: de vormelingen spelen elk individueel. Wanneer ze een opdracht moeten uitvoeren, werken de individuele vormelingen wel samen. Sabotage is hierbij verboden!

• Groep > 6 vormelingen: er worden gelijkwaardige groepjes gemaakt die het tegen elkaar opnemen. De opdrachten voeren ze met hun groep uit. Indien de groep te klein is (< 3 leden) om de opdracht uit te voeren, kiest de groep een andere groep uit om samen met hen de opdracht tot een goed einde te brengen.

★ Spel opstellen

Om het spel vlot te laten lopen doe je op voorhand best volgende zaken:

• Print al het benodigde materiaal uit: spelbord, schat-kaartjes, kaartjes voor het memory spel, kaartjes voor de planeet engagement, pionnen en dansende mannetjes op p. 35.

• Knip de schatkaartjes uit en leg deze op een mak-kelijk bereikbare stapel (in willekeurige volgorde) naast het spelbord.

• Knip de memorykaartjes voor de planeet Stilstaan uit en leg deze apart.

• Knip de kaartjes voor de planeet Engagement uit en leg deze apart.

• Knip en kleef de pionnen (p. 35)• Knip en kleef de dansende mannetjes (p. 35).

Speluitleg in een notendop

1. Je start, in groep of individueel (zie verder), elk van op een andere startplaats op het spelbord. Je verplaatst je over het spelbord met behulp van een pion.

2. Om je te verplaatsen, gooi je met de dobbelsteen. Het aantal ogen geeft aan hoeveel stappen je mag verplaatsen. Je bepaalt zelf in welke richting je je over het spelbord manoeuvreert.

3. Eens op een bepaald vakje gearriveerd, neem je het bovenste kaartje van één van de twee stapels met schatkaarten. De kleur van het vakje bepaalt van welke stapel: kaartjes met een gele of een rode ster.

4. Wanneer je de bijhorende vraag (juist – niet altijd van toepassing!) beantwoord hebt of zinvol op de stelling hebt gereageerd, mag je het schatkaartje houden. Je

legt deze kaart voor je op tafel zodat de andere spelers goed zien welke kaart je kon bemachtigen.

5. Vervolgens is het aan de volgende speler, die precies hetzelfde doet.

6. Het spel gaat op deze manier verder, tot je op een bepaalde planeet arriveert. Daar aangekomen, kan je een dansend mannetje in de wacht slepen. Hiervoor zijn echter twee voorwaarden:

• Je moet 2 – bij de planeet passende – dezelfde schatkaarten kunnen voorleggen.

• Je moet een opdracht naar behoren vervullen (zie verder).

7. In sommige gevallen kan het zijn dat je niet over de juiste schatkaarten beschikt voor de planeet in welke richting je uitgaat. Hiervoor zijn wisselvakjes op het spelbord voorzien (vakjes met pijltjes). Als je op zo’n vakje terecht komt, mag je één schatkaart omruilen met één van de andere ploegen.

8. Eenmaal alle vier de mannetjes verzameld zijn, begint de race naar Planeet V. Tijdens deze race hoeven geen kaartjes meer getrokken worden. Wie als eerste Planeet V bereikt, wint het spel.

Spelvarianten

1. Tijdsinvestering voor het spel = 1 sessie van 60’ waar-bij het spel integraal gespeeld wordt.

2. Tijdsinvestering voor het spel = 4 korte sessies van 15’ waarbij telkens op 1 deelplaneet gefocust wordt. De bijhorende opdracht wordt uitgevoerd en enkele specifieke vragen en/of stellingen rond dit thema passeren de revue.

Page 6: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

6

Uitgebreide speluitleg Planeet per planeet In het volgende onderdeel vind je telkens per planeet de bijhorende opdracht, vragen en stellingen terug. De opdracht is telkens als een soort van spel opgevat. De vragen en stellingen staan eveneens op de schatkaartjes vermeld maar komen doorheen het spel in willekeurige volgorde aan bod. Op de volgende pagina’s vind je ze echter geclusterd per planeet terug.

1. Solidariteit

Opdracht/Spel

Uitleg: De jongeren zitten in een kring op stoelen. Er staan echter slechts iets meer dan de helft stoelen t.o.v. het aantal deelnemers. Keer op keer wordt er een stoel weggenomen. Elke keer opnieuw moet de groep ervoor zorgen dat ieder-een plaats kan nemen op de overgebleven stoelen zonder dat iemand zijn voeten de grond raken. Uiteraard wordt dit steeds moeilijker naarmate het aantal stoelen vermindert.

Variant – in teams: Je kan de jongeren ook in twee groepen verdelen om te zien waar het meeste mensen overblijven. Op deze manier is er ook een beetje competitie.

Vragen en Stellingen

1. Heb je al eens een situatie meegemaakt dat je solidair was met iemand en daar heel fier op was?

2. Vind jij het moeilijk om te delen? Zou je bijvoorbeeld bereid zijn de helft van de cadeautjes die je krijgt voor je verjaardag aan iemand te geven die misschien helemaal niets krijgt? Hoe zou je je hier bij voelen?

3. Geef vier manieren om solidair te zijn met mensen uit onze directe omgeving en met mensen veraf?

4. Waar in je leven kom jij solidariteit tegen?5. Wanneer heb je zelf soms nood aan solidariteit van

anderen?6. Solidair zijn met anderen is niet altijd gemakkelijk.

Leg uit.7. Bespreek volgende stelling: ‘Delen is altijd een beetje

verliezen.’8. Bespreek volgende stelling: ‘Delen doe je voor jezelf.’9. Bespreek volgende stelling: ‘Solidariteit is echt wel iets

van vroeger. Nu is hier geen plaats voor’.10. Bespreek volgende stelling: ‘Solidair zijn is enkel gelijk

aan delen.’

2. Verbondenheid

Opdracht/Spel

Uitleg: De vormelingen nemen allemaal een stoel en plaat-sen die dicht bijeen in een cirkel met de leuning van de stoelen naar buiten. Hierna neemt iedere vormeling zo plaats op de stoel dat hij met zijn rechterzijde naar de leuning toe zit. Iedereen laat nu zijn bovenlichaam zakken tot hij met zijn hoofd in de schoot van de andere ligt. Als iedereen goed ligt, trekken één of twee vrijwilligers de stoelen één voor één van onder de poep van de vormelin-gen en dit zonder dat de cirkel ineen stuikt. Iedereen zal zich dus moeten opspannen. Als de cirkel eenmaal zweeft, proberen de vormelingen deze te draaien door allemaal voorzichtig en gelijktijdig vooruit te stappen. Opnieuw is het de bedoeling dat de cirkel niet in elkaar stuikt.

Variant - schoot zitten: Alle vormelingen gaan in een cirkel staan. Iedereen staat met het linkerbeen naar het midden van de cirkel. Op een teken loopt iedereen langzaam naar het midden van de cirkel totdat iedereen met zijn buik strak tegen de rug van diegene voor zich staat. Op een teken zakt iedereen langzaam door de knieën en gaat bij elkaar op de schoot zitten. Is dit gebeurd dan proberen de vormelingen de cirkel te draaien door voorzichtig vooruit te stappen.

Begeleidingstips: als begeleider is het belangrijk om de groep te “bewaken”. Geef aan dat als iemand het niet langer houdt de groep meteen weer opstaat. Wijs ook aan waar, volgens jou, de zwakke plekken in de cirkel zitten. Laat de vormelingen deze zwakke plekken samen oplossen. Het is immers een samenwerkingsspel.

Page 7: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

7

Vragen

De vragen bij dit onderdeel zoomen elk in op één specifiek thema: in verbondenheid met jezelf, met anderen, met de natuur, met God.

In verbondenheid met jezelf

1. Tijdens de vasten is het belangrijk om even stil te staan en na te denken over jezelf: “Wie ben ik?” Vul daarom onderstaand profiel in:

Naam

Leeftijd

Mijn hobby’s

Ik zou graag …

Bron: Bast & Vivi staan op! (Hasselt, 2011)

2. Ben je tevreden over wat je (be)denkt, doet of hoe je met anderen omgaat? Teken een portret van jezelf en schrijf scores bij je hoofd (denken), hart (houden van) en handen (doen).

In verbondenheid met anderen

3. Hoe ga je om met anderen? Behandel je hen zoals je vindt dat ze verdienen of zoals je zelf behandeld wil worden?

4. Schrijf alle mensen, dieren, ja ook planten en voor-werpen op die van je houden. Noem gewoon alles en iedereen op, zonder je te bekommeren om welke soort liefde het gaat. Het belangrijkste is dat jij inziet hoeveel vormen van liefde je omringen.

5. Hoe wil jij proberen om tijdens de vasten extra aan-dacht te hebben voor andere mensen?

In verbondenheid met de natuur

6. Los onderstaande rebus op en ontdek wat ons verbindt met elkaar.

7. De vastenperiode is een mooie tijd om (samen met anderen) te werken aan een betere wereld. Als je één wens zou mogen doen om de wereld te verbeteren, welke zou dat dan zijn?

8. Het gaat niet goed met ons klimaat. We kunnen daar iets aan doen. Ook jij kan, door kleine dingen te doen, het verschil maken. Wat wil jij doen?

In verbondenheid met God

9. Zoek jij soms contact met God? Hoe doe je dat? Door te bidden? Het zeer stil te maken? Door “goed” te doen, … ?

10. Is er iets in de natuur, in jezelf, in een ander mens, ... waarin jij duidelijk een spoor van God kan terugvinden?

11. Maakte je al eens iets mee dat je het gevoel gaf dat God bij je was?

Bron: Veertigdagenboekje 2010 (Hasselt, 2010)

Page 8: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

8

3. Soberheid

Opdracht/Spel

Uitleg: In het midden van de tafel liggen 16 kaartjes met de foto naar beneden. De kaartjes vormen telkens een duo van foto’s die tegengesteld zijn aan elkaar. (bv vlees-vegetarisme/lawaai-stilte …)

Eén voor één draait een speler 2 kaartjes om. Indien de kaartjes die een duo vormen getrokken worden, zegt de speler kort welke betekenis de foto’s voor hem hebben en mag deze speler nogmaals 2 kaartjes trekken. Vormen de 2 kaarten geen duo, dan worden de kaartjes weer omge-draaid en gaat de volgende speler verder tot alle duo’s gevonden werden.

Doel van het spel: zoveel mogelijke duo’s vormen en a.d.h.v. dit spel een gesprek op gang laten komen over materialisme/eenvoud/soberheid.

Vragen

1. Noem minstens 1 ding op dat je thuis wel hebt, maar eigenlijk wel zou kunnen missen.

2. Heb jij een smartphone/GSM? Waarvoor gebruik je hem? Gebruik je hem ook wel eens als het eigenlijk niet nodig is?

3. Stel: je wint de lotto. Wat zou je met al dat geld doen? Zou je ook iets aan anderen geven? Zo ja, aan wie/welke organisatie?

4. Wist je dat 23 % van de vuilbakken op Belgische scho-len bestaat uit weggegooid voedsel? Noem 2 manieren om te zorgen dat dit sterk vermindert.

5. Hoeveel kledingstukken hangen er in jouw kleerkast? Hoeveel zou je er eigenlijk wel kunnen missen?

6. Sluit je ogen gedurende 2 minuten en maak het muis-stil. Probeer niet te lachen. Waaraan heb je gedacht?

7. ‘Het woord is zilver terwijl de stilte goud is’ is een Afrikaanse wijsheid. Wat zou dit kunnen betekenen? Heb je zelf al eens meegemaakt dat je beter zweeg dan veel te zeggen?

8. Denk na over een plaats in jouw buurt waar het heel stil is. Vind je er geen in de buurt? Waar dan wel?

9. Denk jij wel eens na over wat voor een mens jij bent? Op welk moment doe je dat?

10. ‘Op het einde van de stilte bevindt zich de hemel.’, zegt een Afrikaans gezegde. Heb je dat zelf ook al eens ervaren hoe veel deugd stilte kan doen?

4. Engagement

Opdracht/Spel

Uitleg: De vormelingen nemen allemaal een stoel en plaatsen die in een cirkel. In het midden voorzie je best voldoende ruimte. Hierna krijgt elke vormeling vier wille-keurige kaarten. De bedoeling van het spel is om zo snel mogelijk vier kaarten van hetzelfde thema te hebben. Dit doe je door telkens de kaarten die je nodig hebt bij te houden, en de andere door te schuiven. Op een afgespro-ken signaal geeft elke vormeling een kaart van zijn keuze naar rechts door en ontvangt ook een kaart van de speler links van hem. Zodra een speler vier kaarten van hetzelfde thema heeft verzameld, gaat hij plat op de grond in het midden van de kring liggen. Alle andere spelers moeten dan zo snel mogelijk boven op deze onderste speler gaan liggen. De speler die als eerste op de grond is gaan liggen, leest de tips voor die op elke themakaart onderaan staan.

Variant – muur tikken: Indien je vreest dat dit spelletje misschien net iets te wild wordt, kan je ook afspreken dat de vormeling die als eerste vier kaarten van eenzelfde thema heeft verzameld, een bepaald punt elders in de ruimte moet aantikken. Alle anderen moeten dan zo snel mogelijk volgen.

Begeleidingstips: als begeleider is het belangrijk om het evenwicht tussen actief spelen en het uitwisselen van de tips goed te bewaken. Het spel leidt er immers soms nogal snel toe dat de vormelingen in een uitgelaten sfeer geraken.

Page 9: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

9

Vragen

De vragen bij dit onderdeel peilen zowel naar de redenen waarom iemand engagement opneemt (inspiratie) als naar de effectieve vorm van dit engagement.

Inspiratie om te komen tot engagement

1. Als jij iets voor een ander doet, doe je dat dan om iets terug te krijgen? Doe je bijvoorbeeld soms een klusje voor je ouders zonder daarvoor beloond te worden?

2. In de vasten vinden vele duizenden mensen het ook belangrijk om zich in te zetten voor Broederlijk Delen. Verzin 5 redenen waarom mensen zich zouden willen inzetten voor Broederlijk Delen.

3. Het is niet altijd gemakkelijk om te delen. Kan je een moment verzinnen waarop je eigenlijk wel iets kon delen, maar dit toch niet gedaan hebt? Waarom heb je dat toen niet gedaan?

4. Je inzetten voor anderen, gaat ook over durven opko-men voor wat je gelooft. Durf jij iets te zeggen als je ziet dat anderen iets doen waar je het niet eens mee bent? Als je bijvoorbeeld ziet dat er iemand gepest wordt?

5. ‘Goed doen voor een ander’, wat betekent dat voor jou?

Effectieve vormen van engagement

6. Vasten gaat niet alleen over iets niet doen, maar ook en vooral over iets wel doen. Geef een voorbeeld van een moment waarop jij iets hebt gedaan voor iemand anders.

7. Denk eens even na over wat anderen voor jou doen, zonder dat ze iets terug verwachten? Kan je hiervan een aantal voorbeelden geven?! Tip: probeer het gesprek ook naar een ‘hoger’ niveau te tillen en niet enkel bij ouders, familie en vrienden te blijven maar eventueel ook naar leiding in de jeugd-beweging, sportclub, …

8. Iets goed doen voor iemand anders is niet altijd gemakkelijk. Schrijf een manier op hoe je goed zou kunnen doen voor iemand uit je familie, iemand aan de andere kant van de wereld, de natuur.

9. De vastentijd is de ideale tijd om ook jouw steentje bij te dragen aan een betere wereld. Hoe wil jij de komende periode jouw steentje bijdragen?

10. In je omgeving zie je vast en zeker heel wat mensen die zich inzetten voor iemand anders. Som eens vijf mensen op en vertel er kort bij op welke manier ze zich inzetten voor iemand anders.

Page 10: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

10

Tekstsuggesties, impulsen tot gesprek en actiepuntenIn dit onderdeel geven we voor elke deelplaneet graag een aantal mogelijkheden om telkens ook een stuk zingeving in te bouwen. Een mogelijkheid is om dit steeds vlak voor het te spelen spel te laten plaatsvinden. Je kan er natuurlijk ook voor opteren om dit altijd vlak na het spel te doen, om van daaruit dan ook een korte nabespreking bij het spel te laten starten.

1. Solidariteit

1. Inleiding

Wereldwijde solidariteit en naastenliefde zijn geen begrip-pen die los van elkaar bestaan. We hebben de verant-woordelijkheid gekregen om solidair te zijn, om er te zijn voor alles en iedereen. De vasten is de ideale periode om hierbij stil te staan, om op te lijsten wat we echt de moeite waard vinden om ons voor in te zetten. Daarnaast is het ook de tijd om de uitdaging aan te gaan om solidariteit heel concreet toe te passen op ons eigen leven: bewust onze levensstijl veranderen en/of anderzijds een actie doen voor Broederlijk Delen om solidair te zijn met andere mensen in het Zuiden. Om zo de onvergetelijke ervaring op te doen dat solidair zijn en delen met anderen behoorlijke uitdagingen zijn en vaak betekenen dat we tegen de stroom in moe-ten roeien. Maar bovenal ook dat solidariteit ook gewoon ongelofelijk plezant kan zijn!

2. Bijbeltekst

Mt, 25,35-25,40:

En de Koning sprak: “Want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen mij op, ik was naakt, en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezochten mij, ik zat gevangen en jullie kwa-men naar mij toe.” Dan zullen de rechtvaardigen hem antwoorden: “Heer, wanneer hebben wij u hongerig gezien en te eten gegeven, of dorstig en u te drinken gegeven? Wanneer hebben wij u als vreemdeling gezien en opgenomen, u naakt gezien en gekleed? Wanneer hebben wij gezien dat u ziek was of in de gevangenis zat en zijn we naar u toe gekomen?” En de koning zal hun antwoorden: “Ik verzeker jullie: alles wat jullie gedaan hebben voor een van de minsten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor mij gedaan.”

Impulsen tot gesprek:

• Waar mocht ik deze week voedsel zijn voor wie honger had? Hoe heb ik te drinken gegeven?

• Wat zou die laatste zin ‘Wat je gedaan hebt voor een van de minsten van mijn broeders of zusters, dat heb je voor mij gedaan’ kunnen betekenen?

3. Tekst

Het verhaal van de bomen

Lang geleden waren alle bomen heel kleine plantjes. Ze wiegden in de wind en wuifden naar elkaar. Het was een vrolijk gedoe.

Allemaal zochten ze met hun wortels in de grond naar eten en drinken. Boven hun hoofden zorgde de zon ervoor dat ze het niet koud hadden en een beetje konden groeien. Maar op den duur hadden de bomen zoveel voedsel uit de grond gehaald dat alles opraakte. Ze begonnen honger te lijden. Op zekere dag staken al die kleine boompjes hun hoofden bij elkaar om een oplossing te vinden voor de hongersnood.

Een stevig boompje zei: “We zijn hier met teveel. Enkelen zouden moeten verhuizen.”

“Neen,” antwoordde een groene kastanje, “we houden zo van deze grond. Hier zijn we geboren en hier willen we blijven!”

“Ik wil wel verhuizen”, bood een dun dennenboompje aan.

Maar een oude beukenboom wreef even onder zijn kruin en het werd heel stil op de vergadering. Toen opende hij zijn mond en sprak: “Vrienden, als we eens ieder jaar onze bladeren lieten vallen, voor we aan onze winterslaap begonnen. Dan zou er tegen de komende lente nieuw voedsel zijn voor iedereen.”

Iedereen juichte dat voorstel toe en besloot om het te pro-beren. Sinds die dag lieten alle bomen hun bladeren vallen in de herfst. In enkele jaren werden ze allemaal groot en sterk, ieder naar zijn soort.

“Zie je wel”, fluisterde de beuk tot de eik, “Als ieder deelt van wat hij heeft, dan is er genoeg voor iedereen.”

Page 11: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

11

4. Gebed/bezinning

Vertel het verhaal: ‘De glimlach van God’

Er was eens een kleine jongen die God wilde ontmoeten.

Hij wist wel dat het een verre reis zou worden om bij God te komen, dus pakte hij zijn kleine koffer en stopte die vol met koekjes en pakjes sap. Zo ging hij op weg.

Hij was nog maar langs drie grote flats gegaan, toen hij een oude vrouw zag. Ze zat op een bank in het park en staarde zo’n beetje naar de duiven. De jongen ging naast haar zitten en deed zijn koffer open. Hij wilde wat drinken, maar toen hij net een slok wilde nemen, merkte hij dat de vrouw er erg hongerig uitzag. Daarom bood hij haar een koekje aan. Zij nam het dankbaar van hem aan en glimlachte naar hem. Haar glimlach was zo intens mooi, dat hij het nog eens wilde zien en daarom gaf hij haar ook een pakje sap. Opnieuw schonk zij hem haar glimlach. De jongen was helemaal vertederd en verrukt!

Zo zaten ze daar de hele middag, aten en glimlachten, maar er werd geen woord gesproken. Toen het begon te schemeren voelde de jongen zich moe worden. Hij stond op om naar huis te gaan. Maar na een paar stappen draaide hij zich om, rende terug naar de oude vrouw en omhelsde haar heel stevig.

En zij schonk hem een stralende glimlach. Toen de jongen even later thuis kwam, verbaasde zijn moeder zich over de vreugde die op zijn gezicht lag en zij vroeg:

“Wat heb je vandaag gedaan dat je zo blij bent?”

En hij antwoordde: ”Ik heb met God gepicknickt.”

Nog voordat zijn moeder nog verder kon vragen zei hij: “En weet je, zij had de mooiste glimlach die ik ooit gezien heb!”

Intussen was ook de vrouw stralend thuisgekomen. Haar zoon was verbluft toen hij die vredige uitdrukking op haar gezicht waarnam.

Hij vroeg: “Moeder, wat heb je vandaag beleefd, wat heeft je zo gelukkig gemaakt?”

Zij antwoordde: “Ik heb in het park koekjes gegeten met God.’

En voordat haar zoon nog iets kon zeggen, vervolgde ze:

“En weet je, hij is veel jonger dan ik dacht!”

5. Lied

In onderstaand lied wordt opgeroepen om solidair te zijn. Solidariteit is niet altijd even simpel. Het vergt moed om op te staan wanneer iedereen blijft zitten. Solidariteit gaat ook over rechtvaardigheid.

Get up, stand up (Bob Marley)

So you better: Get up, stand up! (In the morning! get up!) Stand up for your rights! (Stand up for our rights!) Get up, stand up! Don’t give up the fight! (Don’t give it up, don’t give it up!) Get up, stand up! (Get up, stand up!) Stand up for your rights! (Get up, stand up!) Get up, stand up! (... ) Don’t give up the fight! (Get up, stand up!) Get up, stand up! (... ) Stand up for your rights! Get up, stand up! Don’t give up the fight!

6. Actiepunt

Probeer tijdens deze vastenperiode er te zijn voor iemand anders die je nodig heeft. Wil je niet alleen er zijn voor de mensen heel dichtbij rondom je, maar ook voor andere mensen in de wereld? Steek dan de handen uit de mouwen en ga voor solidariteit met mensen uit het Zuiden. Ideeën nodig? Surf naar www.broederlijkdelen.be/doe-mee. Of je nu koffie schenkt, kilometers aflegt of narcissen verkoopt … Bedankt!

Page 12: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

12

2. Verbondenheid

1. Inleiding

Broederlijk Delen vindt dat alles en iedereen in de wereld onderling met elkaar verbonden is (één-wereldgedachte). We zouden allen broers kunnen zijn (“broederlijk”). Ook Jezus vertelt dat we allemaal, als kinderen van eenzelfde God, als broers en zussen, met elkaar verbonden zijn. De vastentijd biedt ons een uitgelezen kans om extra oog te hebben voor “die naaste”.

2. Bijbeltekst

Mt, 12, 47-50:

Op een mooie dag zat Jezus samen met zijn volge-lingen. Plots stapte iemand op Hem toe en zei: “Uw moeder en Uw broers staan buiten. Ze willen U graag spreken.” Jezus stelde de man een vreemde vraag: “Wie zijn, volgens jou, mijn moeder en mijn broers?” Na een tijdje gaf Hij zelf het antwoord: “Kijk! Dat zijn mijn moeder en mijn broers!” en Hij wees naar de mensen om Hem heen. Zij begrepen er niets van. Jezus legde daarom uit wat Hij bedoelde: “Iedereen die de wil doet van mijn Vader in de hemel die is mijn broer, mijn zus en mijn moeder.”

Impulsen tot gesprek:

• Wat zegt Jezus over zijn familie in het Bijbelverhaal? • Wat bedoelt Hij hiermee, volgens jou?• Kunnen wij, broer of zus (van Jezus) zijn?• Wat moeten we, volgens jou, hiervoor concreet

doen?Ter verduidelijking kan verwezen worden naar het volgende Bijbelverhaal:

Mc, 12, 28-34:

Een Schriftgeleerde wendde zich tot Jezus met de volgende vraag: “Wat is het belangrijkste gebod van God?” Jezus ant-woordde: “Dit is het belangrijkste: Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en heel uw ziel, met heel uw verstand en met inzet van al uw krachten. En het tweede gebod is: Heb uw naaste lief als uzelf. Een belangrijker gebod dan deze twee zijn er niet.”

Met daarbij de volgende vragen:

• Wie zijn die naasten van wie we moeten houden, denk je?

• Hoe kunnen we laten zien dat we van deze naasten houden, volgens jou?

3. Tekst

“Alle mensen zijn zussen en broers van elkaar.Geen enkele mens hoeft een vreemde te zijn.God is de gemeenschappelijke band die alle mensen ter wereldmet elkaar verenigt.Als wij de band met iemand verbreken, zelfs al is het onze grootste vijand,dan doen we God veel verdriet aan.”

Uit: “Alle mensen zijn broeders” van Mahatma Gandi, India.

4. Gebed

Lieve God,als wij nu eens allemaal samen opstaan,enthousiast en heel spontaan.als wij nu eens allemaal,de ander als een broer of zus vertrouwen,samen zorgen voor elkaar.Als wij nu eens samen opstaan en verdergaan.Dan komt de wereld in beweging … en kan er zelfs een wave ontstaan!Lieve God, steek Jij ons aan?

(Het is ongetwijfeld leuk om na het lezen van dit gebed samen de wave te doen.)

5. Lied

We hebben allemaal wat (Elly & Rikkert 1986)

Refrein: We hebben allemaal wat.We zijn allemaal raar.En toch zijn we broertjes en zusjes.We hebben allemaal wat.We zijn allemaal raar.En toch houden we van elkaar.

Hoi, ik ben Rik.Ik maak me niet dik.Dat kan je wel zien.Je bent mager (Nou nou je overdrijft ook wel)En ik ben El.Dat weet ik nou wel.Hé zing jij es gauw een toontje lager (Oké).

Dan zijn we wel raar.We dienen elkaar.Met wat Jezus ons hier heeft gegeven.En als je Hem dient.Dan word je zijn vriend.En heb jij het eeuwige leven.

Refrein

Page 13: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

13

6. Actiepunt

Probeer tijdens deze vastenperiode extra oog te hebben voor “die andere” en er écht voor hem of haar te zijn. Met een knuffel, een schouderklopje, een pluim, een lief woord, een luisterend oor, … of door dingen samen te doen, te helpen, … verricht je wonderen!

3. Soberheid

1. Inleiding

Vasten heeft met ‘stilstaan’ en ‘soberheid’ te maken. Stilstaan is nadenken over de manier waarop jij leeft, over wat voor een mens jij wil zijn. Soberheid verwijst dan weer naar eenvoud, leven met en beetje minder, minder aandacht besteden aan wat niet belangrijk voor je is.

2. Bijbeltekst

Ook Jezus maakte tijd om stil te staan en na te denken over wat écht belangrijk voor hem was. Jezus verbleef 40 dagen alleen in de woestijn. Dat is een hele tijd. Veel tijd om na te denken en stil te staan. Zo dacht Hij ook na over wat écht belangrijk was in zijn leven en wat niet.

Mt 4,1 ev.

Veertig dagen verbleef Jezus nu al in de woestijn. Hij had de hitte van de middag gevoeld en de kou van de nacht. Hij had bijna niets gegeten. Nog nooit in zijn leven was hij zo lang alleen geweest. Hij keek uren naar de zon op het zand. ’s Nachts luisterde hij naar het getrippel van knaagdiertjes. Hij dacht aan het huis van zijn vader en moeder. Aan het stevige dak dat zijn vader zelf had gemaakt en waaronder hij zich altijd veilig had gevoeld. Aan de lekkere geuren die uit de kookpot van zijn moeder opstegen. Het leek allemaal zo ver weg. Hier in de woestijn waren zulke dingen onbelangrijk, je had er niets aan.

Hij dacht ook aan alles wat hij geleerd had van de rabbijn. De psalmen die hij uit het hoofd kende, de lange rij spreuken. Het schrijven waar hij zo lang op geoefend had. Ook daar had je hier helemaal niets aan.

(Vertaling uit Kolet Janssen, het grote avontuur van God en mens. Kinderbijbel met meer dan 150 verhalen, uitg. Davidsfonds, 2004, p. 164.)

Impulsen tot gesprek:

• Wat zou jij heel erg missen als je een tijd van huis weg bent?

• Wat zou je niet missen?• Wat is voor jou heel belangrijk in je leven?• Wat gebruik je wel vaak, maar is eigenlijk niet zo

belangrijk voor je?

3. Tekst

Het verhaal van monnik Valentijn: ·Heel lang geleden leefde er in Italië eens een eenvoudige monnik.

Hij heette Valentijn. Hij woonde in een oud klooster met nog veel andere monniken.Valentijn was de tuinman van het klooster en daarom moest hijiedere dag in de tuin werken: spitten, zaaien, planten, wieden, hakken ….Op een dag leunde hij op zijn hark en zuchtte:“Wat doe ik nu eigenlijk?Spitten, wieden zaaien en harken. Maar voor de rest niets.Ik laat de zon niet schijnen. Ik laat het niet regenen.Ik ben een monnik die alleen maar goed is voor het domme werk.

In het klooster zijn heel knappe monnikenmet diepe rimpels in hun voorhoofd van het denken.Francisco kan geleerde boeken schrijvenen monnik Pedro kan prachtig zingen; hij mag altijd voorzingen in de kerk.Iedereen luistert naar zijn prachtige stem. Wat moet ik beginnen tussen al die grote knappe monniken?Ik heb niets om trots op te zijn.Verdrietig zat Valentijn voor zich uit te kijken. Opeens begon de kloosterklok te luiden,Valentijn moest naar de kerk.Hij liep naar het klooster.Maar dit keer leek het net alsof de klok een ander liedje zong.Speciaal voor hem: “Het is belangrijk groot te zijn in kleine dingen!”Oei, dat klonk wel moeilijk. Het liedje bleef maar in Valentijns hoofd rondzingen.Hij moest er steeds aan denken toen hij tussen de andere monnikenin de kerk zat. Dat was het dus.Hij moest zorgen groot te worden in kleine dingen.

Page 14: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

14

Hij moest denken aan alle kleine dingen die hij elke dag deed:zaaien, spitten, wieden ….Ja, al die kleine dingen moest hij elke dag doen, had de klok gezegd.En de klok had hem blij gemaakt.En vanaf die dag werkte Valentijn met veel meer liefde in zijn tuin.Zo kwam het dat zijn tuin volstond met de prachtigste bloemenen aan zijn appelbomen de heerlijkste vruchten hingen. In de keuken van het klooster waren er volop groenten en fruit.En ’s zomers zorgde Valentijn voor ruikers verse bloemenop de kamers van de monniken. Er was meer dan genoeg.Daarom deelde Valentijn zijn bloemen, appels, sla en bes-sen ook uitaan de mensen in de buurt.Aan iedereen die langs kwam gaf hij een bloemetje.Toen Valentijn stierf zeiden de mensen tegen elkaar:“We mogen monnik Valentijn nooit vergeten.Hij was groot in kleine dingen!

4. Gebed

Goede God,help onsaf en toe even stil te zijnen dan te wetendat U altijd heel dicht bij ons bent.Amen

(bron: http://www.nabbi.be/junior-gebedjes/ )

5. Lied

Niets is sterker dan de stilte (Stef Bos)Niets is sterker Dan de stilte Niets heeft zoveel kracht Als het zwijgen van de nacht Niets is sterker Dan de stilte Niets is sterker dan het woord Dat niemand hoort

Er is vandaag weer zoveel gezegd Zoveel mensen op de wereld Hebben zoveel uitgelegd

Gekanker op een ander door die beterweters Maar die beterweters zouden beter moeten weten En vergeten wat ze weten Want

refr.

Neem een voorschot op de dood Voel de stilte om je heen Wie de zwijgzaamheid verdragen kan Voelt zich nooit alleen Kom hier bij me, hou me vast En vraag niet wat ik voel Woorden zeggen veel te vaak Wat ik niet bedoel

refr.

Niets is sterker (niets is sterker) Dan de stilte (dan de stilte) Niets heeft zoveel kracht Als het zwijgen van de nacht (zwijgen van de nacht) Niets is sterker (niets is sterker) Dan de stilte (dan de stilte) Niets is sterker dan het woord Niets is sterker dan het woord Dat niemand hoort

6. Actiepunt

Wat zou jij tijdens deze vastenperiode/week wel eens willen ‘opgeven’, omdat je het eigenlijk niet zo belangrijk vindt?

Page 15: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

15

4. Engagement

1. Inleiding

Vasten draait niet alleen om iets niet doen, maar ook en vooral om iets wel doen. Vasten is jezelf klaar maken voor een nieuwe start, voor het opnemen van een nieuw engagement. Ook vanuit ons christelijk geloof worden we opgeroepen een bijdrage te leveren aan het verminderen en opheffen van lijden en maatschappelijke nood van (groepen) mensen in onze samenleving. In dit onderdeeltje zoomen we dan ook in op het ons inzetten voor de anderen, ons dienstbaar opstellen.

2. Bijbeltekst

Jakobusbrief, 14-18

Broeders en zusters, wat heeft het voor zin als iemand zegt te geloven, maar hij handelt er niet naar? Zou dat geloof hem soms kunnen redden? Als een broeder of zuster nauwelijks kleren heeft en elke dag eten te kort komt en één van u zegt dan: ‘Het ga je goed! Kleed je warm en eet smakelijk!’ zonder de ander te voorzien van de eerste levensbehoeften – wat heeft dat voor zin? Zo is het ook met geloof: als het zich niet daad-werkelijk bewijst, is het dood. Maar dan zegt iemand: ‘De een gelooft, de ander doet.’ Laat mij maar eens zien dat je kunt geloven zonder daden; ik zal u door mijn daden tonen dat ik geloof.

Impulsen tot gesprek:

• Hoe kan je volgens dit verhaal tonen dat je gelooft?• Doe jij soms wel eens dingen niet waarvan je beloofd

had het wel te doen?• Hoe kan je geloof jou helpen om het goede te doen?• Kan je na dat je dit verhaal hebt gehoord, de uit-

spraak ‘veel blabla, weinig boemboem’ uitleggen?

3. Tekst

Ik heb een droom…Ik heb een droom, dat eenshet Westen zal verrijzenen de mooiste waarheid van haar geschiedenisten volle zal beleven:’dat alle mensen als gelijken geschapen zijn’.

Ik heb een droom, dat eensin onze grootsteden en stedende inwijkelingen en vluchtelingenniet meer leven moetenin gore achterbuurten en halve getto’s.

Ik heb een droom, dat eensde man en de vrouw in de straatniet bang meer zullen zijnvan al wie anders is of denkt,maar samen zullen praten en lachenover hun gezamenlijk wel en wee.

Ik heb een droom, dat eenskinderen van migranten of vluchtelingenkunnen spelen, leren en groot wordenzonder bijkomende moeite en pijnomwille van hun huidskleur.

Ik heb een droom, dat eensmensen niet meer beoordeeld zullen wordenop hun uiterlijk maar op de ruimte, warmte en rijkdomvan hun hart.

Ik heb een droom, dat eensracisten en brutale geweldenaarszullen inzien hoezeer zij zichzelf kwetsen en vernederendoor groot en belangrijk te willen zijnop andermans kap.

Ik heb een droom, dat eensiedere discriminatie zal verdwijnen, ·dat onrecht wordt recht getrokken, ·dat hatelijke opmerkingen veranderenin een hartelijk gesprek, ·dat vooroordelen omgebogen wordenin het voor elkaar opnemen, ·dat Gods liefde niet alleen beleden wordtmaar bovenal gedaan.

Dit is onze hoop, dit is ons geloof,waardoor wij willen blijven werkenaan wat nu nog onmogelijk schijnt:het nieuwe Jeruzalem,een thuis voor alle volken!

Naar Martin-Luther King

Page 16: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

16

4. Gebed

God,Elke dag daag jij ons uit om het beste van onszelf te geven,om meer te doendan enkel te dromen van een zevende hemel.Het goede doen in de wereldIs soms moeilijkAls we moeten ingaan tegen de stroomAnders doen dan alle anderenIn onze wereld, openstaan voor iedereen.Moeilijk, inderdaadMaar het begin van de hemel op aarde.Amen

5. Lied

De wereld is een toverbal,geen mens weet hoe het worden zal,maar één ding dat weet iedereen:je kunt het niet alleen.refrein:Dus zullen we er samen iets van moeten waken, de wereld is een mooi maar bewerkelijk ding.Dus zullen we er samen iets van moeten maken,hei, hei, hei, hei, kom maar in de kring.Bekijk toch eens die wereldkaart,de mens is toch iets beters waard.Je ziet dat het een puinhoop is.Zo gaat het helemaal mis.RefreinWe praten zus, we praten zo,we roepen ach, en wee en oh,maar wil j’elkaar ooit goed verstaan,dan doe je er iets aan!

6. Actiepunt

Probeer tijdens deze vastenperiode een keer iets extra te doen voor iemand anders. Stel je voor. Je doet iemand een hele grote gunst en vertelt hem of haar dat hij of zij je niets terug moet geven, maar je vraagt wel om die gunst aan drie andere mensen te verlenen, die elk op hun beurt opnieuw drie anderen een gunst moeten doen, enzovoort.

AdressenlijstNationaal Secretariaat Huidevettersstraat 1651000 Brussel02-502 57 [email protected]

Regionale diensten

Regionaal Secretariaat Antwerpen Rolwagenstraat 732018 Antwerpen03-217 24 [email protected]

Regionaal secretariaat Limburg Tulpinstraat 753500 Hasselt011-24 90 [email protected]

Regionaal secretariaat Oost-Vlaanderen Sint-Salvadorstraat 309000 Gent09-269 23 [email protected]

Regionaal secretariaat Vlaams-Brabant en Mechelen Varkensstraat 62800 Mechelen015-29 84 [email protected]

Regionaal secretariaat Brussel Huidevettersstraat 1651000 Brussel02-213 04 [email protected]

Regionaal secretariaat West-Vlaanderen Sint-Jorisstraat 138800 Roeselare051-26 08 [email protected]

Page 17: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

17

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Page 18: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

18

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Klimaat

Ik recycleer mijn afval

Klimaat

Ik draai de kraan toe als ik mijntanden poets

Klimaat

Ik neem de fiets in plaats van me te laten brengen met de auto

Klimaat

Ik eet geen vlees

Voedsel

Ik gooi de overschot van mijn etenniet in de vuilbak

Voedsel

Af en toe kopen mijn ouders fair trade producten

Voedsel

Tijdens de vasten ben ik bereid niet te snoepen

Voedsel

Ik eet geen vlees

Page 19: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

19

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Page 20: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

20

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Grondstoffen

Ik wil proberen wat vaker dingen tweedehands te kopen. Op die manieren krijgen spullen die anders misschien zouden weggegooid worden, toch een

tweede leven.

Grondstoffen

Ik vind het niet nodig elk jaar met een vliegtuig op vakantie te gaan

Grondstoffen

Ik wil niet altijd de allernieuwste GSM, een paar jaar met dezelfde GSM is geen probleem

Grondstoffen

Tijdens de vasten ben ik bereid mijn GSM/Face-book niet te gebruiken

Armoede in de wereld

Tijdens de vasten wil ik mijn zakgeld afstaan aan het goede doel

Armoede in de wereld

In plaats van veel cadeautjes te vragen voor mijn vormselfeest, vraag ik ook dat de mensen iets

geven aan het goede doel

Armoede in de wereld

Ik wil aan mijn leerkracht op school vragen ook daar iets te organiseren voor Broederlijk Delen

Armoede in de wereld

Als jongeren kan ik misschien niet heel veel doen tegen de grote armoede in de wereld, maar ik kan

wel al proberen niemand uit te sluiten.

Page 21: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

21

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Page 22: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

22

Bijlage 1

Spelkaartjes bij Planeet Engagement

"

Rechtvaardigheid

Als er iemand nieuw in de groep is, durf ik als eerste de stap zetten om deze persoon te leren

kennen

Rechtvaardigheid

Ik durf iets te zeggen als iemand een racistische opmerking maakt

Rechtvaardigheid

Ik wil tijdens de vastenperiode proberen elke dag minstens één oprecht compliment aan iemand te

geven

Rechtvaardigheid

Ik durf iets zeggen als iemand gepest wordt

Page 23: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

23

Bijlage 2

Memorykaartjes bij Planeet ‘soberheid’

"

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Page 24: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

24

Bijlage 2

Memorykaartjes bij Planeet ‘soberheid’

"

Smartphone Brief

Vlees Vegetarisch

Wii gezelschapsspel

Alleen Groep

Page 25: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

25

Bijlage 2

Memorykaartjes bij Planeet ‘soberheid’

"

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Page 26: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

26

Bijlage 2

Memorykaartjes bij Planeet ‘soberheid’

"

Stilte Lawaai

Natuur Stad

Vasten Feestmaaltijd

Luxe Eenvoud

Page 27: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

27

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Solidariteit Planeet Solidariteit

Planeet Solidariteit Planeet Solidariteit

Planeet Solidariteit Planeet Solidariteit

Planeet Solidariteit Planeet Solidariteit

Planeet Solidariteit Planeet Solidariteit

"

Page 28: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

28

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Solidariteit

Heb je al eens een situatie meegemaakt dat je soli-dair was met iemand en daar heel fier op was?

Planeet Solidariteit

Vind jij het moeilijk om te delen? Zou je bijvoor-beeld bereid zijn de helft van de cadeautjes die je krijgt voor je verjaardag aan iemand te geven die misschien helemaal niets krijgt? Hoe zou je je hier

bij voelen?

Planeet Solidariteit

Geef vier manieren om solidair te zijn met mensen uit onze directe omgeving en met mensen veraf.

Planeet Solidariteit

Waar in je leven kom jij solidariteit tegen?

Planeet Solidariteit

Wanneer heb je zelf soms nood aan solidariteit van anderen?

Planeet Solidariteit

Solidair zijn met anderen is niet altijd gemakkelijk. Leg uit.

Planeet Solidariteit

Bespreek volgende stelling: ‘Delen is altijd een beetje verliezen.’

Planeet Solidariteit

Bespreek volgende stelling: ‘Delen doe je voor jezelf.’

Planeet Solidariteit

Bespreek volgende stelling: ‘Solidariteit is echt wel iets van vroeger. Nu is hier geen plaats voor’.

Planeet Solidariteit

Bespreek volgende stelling: ‘Solidair zijn is enkel gelijk aan delen.’

Page 29: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

29

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Verbondenheid Planeet Verbondenheid

Planeet Verbondenheid Planeet Verbondenheid

Planeet Verbondenheid Planeet Verbondenheid

Planeet Verbondenheid Planeet Verbondenheid

Planeet Verbondenheid Planeet Verbondenheid

"

Page 30: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

30

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Verbondenheid

Tijdens de vasten is het belangrijk om even stil te staan en na te denken over jezelf: “Wie ben ik?”

Vul de tabel op p. 7 in met jou naam, leeftijd, hobby’s en “ik zou graag...”

Planeet Verbondenheid

Ben je tevreden over wat je (be)denkt, doet of hoe je met anderen omgaat? Teken een portret van

jezelf en schrijf scores bij je hoofd (denken), hart (houden van) en handen (doen).

Planeet Verbondenheid

Hoe ga je om met anderen? Behandel je hen zoals je vindt dat ze verdienen of zoals je zelf behandeld

wil worden?

Planeet Verbondenheid

Schrijf alle mensen, dieren, ja ook planten en voorwerpen op die van je houden. Noem gewoon

alles en iedereen op, zonder je te bekommeren om welke soort liefde het gaat. Het belangrijkste is dat

jij inziet hoeveel vormen van liefde je omringen.

Planeet Verbondenheid

Hoe wil jij proberen om tijdens de vasten extra aandacht te hebben voor andere mensen?

Planeet Verbondenheid

Los de rebus op op p. 7 en ontdek wat ons verbindt met elkaar.

Planeet Verbondenheid

De vastenperiode is een mooie tijd om (samen met anderen) te werken aan een betere wereld. Als je

één wens zou mogen doen om de wereld te verbe-teren, welke zou dat dan zijn?

Planeet Verbondenheid

Het gaat niet goed met ons klimaat. We kunnen daar iets aan doen. Ook jij kan, door kleine dingen

te doen, het verschil maken. Wat wil jij doen?

Planeet Verbondenheid

Zoek jij soms contact met God? Hoe doe je dat? Door te bidden? Het zeer stil te maken? Door “goed” te

doen, … ?

Planeet Verbondenheid

Is er iets in de natuur, in jezelf, in een ander mens, ... waarin jij duidelijk een spoor van God kan

terugvinden?

Page 31: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

31

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

Planeet Engagement Planeet Engagement

"

Page 32: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

32

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Engagement

Als jij iets voor een ander doet, doe je dat dan om iets terug te krijgen? Doe je bijvoorbeeld soms een klusje voor je ouders zonder daarvoor beloond te

worden?

Planeet Engagement

In de vasten vinden vele duizenden mensen het ook belangrijk om zich in te zetten voor Broederlijk Delen. Verzin 5 redenen waarom mensen zich zou-

den willen inzetten voor Broederlijk Delen.

Planeet Engagement

Het is niet altijd gemakkelijk om te delen. Kan je een moment verzinnen waarop je eigenlijk wel iets kon delen, maar dit toch niet gedaan hebt? Waarom

heb je dat toen niet gedaan?

Planeet Engagement

Je inzetten voor anderen, gaat ook over durven opkomen voor wat je gelooft. Durf jij iets te zeg-gen als je ziet dat anderen iets doen waar je het

niet eens mee bent? Als je bijvoorbeeld ziet dat er iemand gepest wordt?

Planeet Engagement

‘Goed doen voor een ander’, wat betekent dat voor jou?

Planeet Engagement

Vasten gaat niet alleen over iets niet doen, maar ook en vooral over iets wel doen. Geef een voor-

beeld van een moment waarop jij iets hebt gedaan voor iemand anders.

Planeet Engagement

Denk eens even na over wat anderen voor jou doen, zonder dat ze iets terug verwachten? Kan je

hiervan een aantal voorbeelden geven?

! Tip: probeer het gesprek ook naar een ‘hoger’ niveau te tillen en niet enkel bij ouders, familie en vrienden te blijven maar eventueel ook naar

leiding in de jeugdbeweging, sportclub, …

Planeet Engagement

Iets goed doen voor iemand anders is niet altijd gemakkelijk. Schrijf een manier op hoe je goed zou

kunnen doen voor iemand uit je familie, iemand aan de andere kant van de wereld, de natuur.

Planeet Engagement

De vastentijd is de ideale tijd om ook jouw steentje bij te dragen aan een betere wereld. Hoe wil jij de

komende periode jouw steentje bijdragen?

Planeet Engagement

In je omgeving zie je vast en zeker heel wat men-sen die zich inzetten voor iemand anders. Som

eens vijf mensen op en vertel er kort bij op welke manier ze zich inzetten voor iemand anders.

Page 33: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

33

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

Planeet Soberheid Planeet Soberheid

"

Page 34: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

34

Bijlage 3

Schatkaartjes

Planeet Soberheid

Noem minstens 1 ding op dat je thuis wel hebt, maar eigenlijk wel zou kunnen missen.

Planeet Soberheid

Heb jij een smartphone/GSM? Waarvoor gebruik je hem? Gebruik je hem ook wel eens als het eigenlijk

niet nodig is?

Planeet Soberheid

Stel: je wint de lotto. Wat zou je met al dat geld doen? Zou je ook iets aan anderen geven? Zo ja, aan

wie/welke organisatie?

Planeet Soberheid

Wist je dat 23% van de vuilbakken op Belgische scholen bestaat uit weggegooid voedsel? Noem 2 manieren om te zorgen dat dit sterk vermindert.

Planeet Soberheid

Hoeveel kledingstukken hangen er in jouw kleer-kast? Hoeveel zou je er eigenlijk wel kunnen mis-

sen?

Planeet Soberheid

Sluit je ogen gedurende 2 minuten en maak het muisstil. Probeer niet te lachen. Waaraan heb je

gedacht?

Planeet Soberheid

‘Het woord is zilver terwijl de stilte goud is’ is een Afrikaanse wijsheid. Wat zou dit kunnen beteke-

nen? Heb je zelf al eens meegemaakt dat je beter zweeg dan veel te zeggen?

Planeet Soberheid

Denk na over een plaats in jouw buurt waar het heel stil is. Vind je er geen in de buurt? Waar dan

wel?

Planeet Soberheid

Denk jij wel eens na over wat voor een mens jij bent? Op welk moment doe je dat?

Planeet Soberheid

‘Op het einde van de stilte bevindt zich de hemel.’, zegt een Afrikaans gezegde. Heb je dat zelf ook al

eens ervaren hoe veel deugd stilte kan doen?

Page 35: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

35

PionsPrint de pions, knip ze uit. Plooi ze in het midden en plak beide kanten tegen elkaar. Plooi de voetjes naar buiten.

Engagement

Engagement Soberheid

Soberheid

Solidariteit

Solidariteit

Verbondenheid

Verbondenheid

➊ ➌➋

Dansende mannetjes:

Page 36: Zetten volop hun schouders onder dit★ Spelbord Op het spelbord staan, rond Planeet V, 4 andere planeten afgebeeld. Deze 4 planeten belichten elk één aspect van ... afbeeldingen

36