ZA EİTEÇ) · 7. N TÜE 5. ÜNİTE ZA EİTEÇ) 3 • Zaman hızlı geçiyor. zarf • Çok büyük...

7. SINIF TÜRKÇE 5. ÜNİTE

ZARF (BELİRTEÇ)

3

• Zaman hızlı geçiyor. zarf

• Çok büyük bir evde yaşıyor. sıfat isim

• Zaman çok hızlı geçiyor. zarf zarf fiil

• Fazla yıpranmış kumaşlar vardı dolapta. zarf sıfat isim

Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili zarfların etkilediği sözcüğün türünü seçerek işaretle-yiniz.

1. Çocuk korkarak içeri girdi.

2. Elindeki kitabı okuduktan sonra gönderdi.

3. Benim kadar çalışırsan başarılı olursun.

4. En zor zamanlarımda onun desteğini gördüm.

5. Yarım saat dinlenelim, tekrar çalışırız.

6. Ayakkabım ayağıma biraz büyük olduğundan rahatsız oldum.

7. Ekmeği biraz fazla seviyorum galiba.

8. Uzun zamandır yurt dışına gitmeyi planlıyorum.

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

Zarf Fiil Sıfat

ÖRNEK

BİRLİKTE ÇÖZELİM

✽ Fiillerin, fiilimsilerin, sıfatların ya da zarfların anlamlarını etkileyen sözcüklerdir.

3

3

3

3

3

3

3

3

KARMA SORULAR

4

BİLFEN YAYINCILIK5. ÜNİTE

1. Zarf türünden bir sözcüğü etkileyen miktar zarfına iki örnek yazınız.

Fazla hızlı yürüdü.

Çok fazla beğendim.

2. İçinde zarf görevli sözcük bulunan üç tane cümle yazınız.

Bugün sonuçlar açıklanacak.

Elimizde daha fazla sonuç olmalı.

Beni dinle, hemen yukarı çık!

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “daha” söz-cüğü farklı türden bir sözcüğü etkilemiştir?

A) Başka bir zaman buraya daha kalabalık bir grupla gelelim.

B) Toplumsal sorunlara karşı daha duyarlı dav-ranmalıyız.

C) Yeterli bilgi için daha kapsamlı bir araştırma gerekiyor.

D) Daha ucuz bir ürün bulabilirsem almayı plan-lıyorum.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf kullanıl-mamıştır?

A) Olanlara şaşkınlığımdan gerçek düşünceleri-mi söyleyemedim.

B) Tüm bu sesler dışarıdan, bir üst sokaktan geliyordu.

C) Onu görmeye gittiğimde kardeşini de tanıma fırsatı buldum.

D) En başarılı öğrenciler genellikle bu liselerde okuyor.

6


Aşağıdaki cümlelere zaman anlamı katan sözcükleri yanlarında verilen kutulara yazınız.

1. Buraya gelmeden gerekli herkese haber verdik.

2. Karşısına birdenbire çıkınca ne yapacağını şaşırdı.

3. Yaşadığı acı olaylardan bahsederken gözleri doldu.

4. İstanbul’a tam yedi yıl önce yerleşmiştim.

5. Sabahtan beri telefonuma cevap vermesini bekliyoruz.

6. Akşama doğru işimizi bitirip geri döneriz.

7. Günlerden beri sıkıcı bir hava, şehri etkiliyordu.

8. Kar akşamdan sabaha kesintisiz yağmaya devam etti.

9. Yola çıktıktan sonra hava bozulmaya başladı.

10. Bayramlarda aile büyüklerimizi ziyarete giderdik.

11. Yolda yiyeceğiniz şeyleri geceden hazırlamıştım.

12. Az önce uğradı ve dosyaları alıp çıktı.

13. Müdür Bey henüz gelmediler, sonra uğrarsınız.

14. Daha işimiz bitmedi biraz beklemeniz gerekiyor.

15. Artık bu şehirde yaşamak istemiyorum.

16. Japonya’dan gelen heyet yarın burada olacak.

17. Okulumu geçen sene bitirmem gerekiyordu.


Buraya gelmeden

Karşısına birdenbire çıkınca

Yaşadığı acı olaylardan bahsederken

tam yedi yıl önce

sabahtan beri

akşama doğru

günlerden beri

akşamdan sabaha

yola çıktıktan sonra

bayramlarda

geceden

az önce

henüz, sonra

daha, biraz

artık

yarın

geçen sene

KARMA SORULAR

7


1. Zaman zarfı kullanılan üç tane örnek yazınız.

Yarın evrakları teslim etmeliyim.

Şimdi senden bahsediyorduk.

Gece yarısı yola çıkacaklar.

2. Eylemi zaman bakımından sınırlandıran söz-cüklerin olduğu üç örnek yazınız.

Seni daima seveceğim.

Oğlum her zaman güler yüzlüdür.

Birazdan misafirler gelir.

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde cümlenin anlamını zaman bakımından tamamlayan söz-cük kullanılmamıştır?

A) Her geçen gün yabancı markalara eğilim ar-tıyor.

B) Bu mevsimin akşamları insana sanki huzur veriyor.

C) Kalabalık dağılınca uzaktan elinde afiş taşı-yan kız göründü.

D) Bir haftadır beklediğim elektronik posta da-ha gelmedi.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin ne zaman yapıldığını belirten bir sözcük kullanıl-mıştır?

A) Kapılar kapandıktan sonra konser salonuna kimseyi almıyorlar.

B) Her zamanki tavırları devam ettiğinden onunla konuşmuyoruz.

C) Ondan haber alabilirsen mutlaka bizi de bil-gilendir.

D) Bir türlü sonuçlanamayan işlerimiz gittikçe yoluna giriyor.

9


Aşağıdaki cümlelerde fiili durum bakımından tamamlayan sözcükleri bularak yanlarında verilen kutulara yazınız.

1. Çınarların eğilip bükülmüş gövdeleri yaşadıkları acıyı apaçık gösteriyor.

2. Senin buraya dönmeni herkes büyük bir şaşkınlıkla karşıladı.

3. Sivas’a giderken bakımsız ağaçları görüp kederlendik.

4. Bebek uyanmasın diye usulca kapattım kapıyı.

5. Yağmurlar bastırdı diye kendimizi eve kapattık.

6. Bu çocuk tıpkı babası gibi konuşuyor, öyle davranıyor.

7. Onunla göz göze gelince tatlı tatlı gülümsedi bana.

8. Aramızdaki buzlar yavaş yavaş erimeye başlamıştı.

9. Yerel değerlere bağlı kalayım derken dili iyiden iyiye sığlaşıyor.

10. Anılar etrafımı sarınca saklanacak bir liman ararım tüm çabamla.

11. Babam büyük bir aceleyle yanıma yaklaştı ve konuşmaya başladı.

12. Çocuk, evin içinde dünyadan habersiz yaşamaya devam ediyordu.

13. Kendini kötü hissedince hemen bir taksiyle hastaneye gitti.

14. Hayvanlara karşı biraz daha duyarlı davranmalıyız.

15. Kadının tavırları bana bir tuhaf geldi.


apaçık

büyük bir şaşkınlıkla

bakımsız ağaçları görüp

Bebek uyanmasın diye usulca

Yağmurlar bastırdı diye

tıpkı babası gibi, öyle

tatlı tatlı

yavaş yavaş

iyiden iyiye

tüm çabamla

büyük bir aceleyle

dünyadan habersiz

bir taksiyle

duyarlı

bir tuhaf

KARMA SORULAR

10


1. İkilemelerin durum zarfı olarak kullanıldığı üç cümle yazınız.

Yana yakıla beni arıyordu.

Apar topar evden çıktık.

Sınava sallana sallana girdi.

2. Eylemi durum bakımından etkileyen üç cümle yazınız.

Bu seneki tatilimiz güzel geçti.

Ben de bu işi kolaylıkla yaparım.

Sere serpe yatmış televizyon izliyor.

1. Aşağıdaki cümlelerde geçen ikilemelerden hangisi tür bakımından diğerlerinden farklı-dır?

A) Tatilde Akdeniz’in pırıl pırıl sularına bırakı-verdi kendini.

B) Merdivenleri zıplaya zıplaya tırmanmaya başladı.

C) Bu defa zar zor çözebilmişti bu sınavın so-rularını.

D) Yağmur ince ince yağıyordu yaprakların üzerine.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde eylem, durum bakımından nitelendirilmemiştir?

A) Münazaraya katılan öğrencilerin hepsi güzel konuştu.

B) Alışverişimiz tahmin ettiğimizden de uzun sürdü.

C) Adresi başkalarına sormamıza gerek kalma-dan kolayca bulduk.

D) Ablamın iş görüşmesi beklediğimizden daha iyi geçti.

11


3. Yer - Yön Zarfları

✽ Fiillerin anlamlarını yer ve yön bakımından niteleyen zarflardır. Fiillere “Nereye?” sorusu

sorularak yer - yön zarfı bulunur. Yer - yön zarfları hâl eki almamalıdır.

• Binadan içeri girdi. zarf

• Binadan içeriye girdi. isim

• Arabasını geri park etti. zarf

• Arabasını geriye park etti. isim

• Elindekileri bırakmak için yukarı çıktı. zarf

• Elindekileri bırakmak için yukarıya çıktı. isim

Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin türlerini yanlarına yazınız.

1. Annem kapıyı açmak için aşağıya iniyordu. ..............................................

2. Haftaya hep birlikte dışarı çıkarız. ..............................................

3. Arabayı biraz ileri park eder misin? ..............................................

4. Yukarı kata çıkmak için sağa dönmeniz gerekiyor. ..............................................

5. Fotoğrafta ben gözükmüyorum, biraz öte git. ..............................................

6. Şimdi hiç dağılmadan geriye dönüyoruz. ..............................................

7. İçeriye girdiğinde tanıdık kimseye rastlamamıştı. ..............................................

8. Ben de sizler gibi aşağıdaki yolu kullandım. ..............................................

9. Yukarısı için pek ferah olmadığı söyleniyor. ..............................................

10. Bana da buradan daha ileri gitmemem söylendi. ..............................................

ÖRNEK


İsim

İsim

İsim

İsim

Zarf

Zarf

Zarf

Zarf

Sıfat

Sıfat

KARMA SORULAR

12


1. Yer - yön zarfı kullanılan üç örnek yazınız.

Arabayı geri etti.

Poşetleri yukarı çıkarmış.

Yağmur başladı, içeri girelim.

2. “Geri” sözcüğünü yer yön zarfı olacak şekilde cümlede kullanın.

İşimiz bitince geri dönecek.

1. Gece gündüz başımda Hep sabırla bekledin Nazlı bir çiçek gibi Üstüme çok titredin.

Bu dizelerde aşağıdaki zarf türlerinden han-gisinin örneği yoktur?A) Zaman zarfı B) Durum zarfıC) Yer-yön zarfı D) Miktar zarfı

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz-cük yer-yön zarfıdır?

A) Sen de benim gibi dışarı çıksaydın.

B) Elindekileri yukarı rafa yerleştir.

C) İçeriden çok ses geliyordu.

D) Aşağıda bana da yer verdiler.

14


Aşağıda verilen sözcükleri miktar belirteci olacak şekilde birer cümlede kullanınız.

Çok

En

Pek çok

Pek

Fazla

Epey

Kadar

Daha

Oldukça


Çok fazla düşünüyor.

En büyük daireyi aldılar.

Pek çok güzel mekân vardı.

Bu işi pek uzatmayın.

Bu yaz memlekette fazla kaldı.

Vakit epey geç olmuş.

Senin kadar olamadık.

Elimde bu üründen daha kalmadı.

Bu konuda oldukça hevesli.

KARMA SORULAR

15


1. Miktar belirteci kullanılan üç cümle yazınız.

Fazla konuşuyor.

Bana daha çok geldi.

Müzik çok duygulandırdı.

2. “Daha” sözcüğünü miktar belirteci olacak şekilde bir cümlede kullanınız.

Bize şimdikinden daha fazla doküman lazım.

1.

İşteki başarımızı takım hâlinde çok çalışarak kazandık.

Şirket çalışanlarının hazırladığı bu yazıda baştan kaçıncı sözcük miktar anlamı taşımak-tadır?

A) 3. B) 4. C) 5. D) 6.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin mik-tarını belirten bir zarf kullanılmıştır?

A) Okul kütüphanesinde farklı türlerde epey ki-tap vardı.

B) Bütün hafta sonu çalışınca oldukça yorul-muştu.

C) Genç adamın çok parası vardı ama adam mutlu değildi.

D) Yapılması gereken dağ gibi ütü vardı çamaşır odasında.

17


Aşağıdaki cümlelerde geçen soru sözcüklerinin türünü verilen boşluklara yazınız.

1. Bu dosyaları kime vermeliyim?

2. Hangi mevsimde burayı gezmek daha keyiflidir?

3. Gecenin bu saatinde ne gezip duruyorsunuz?

4. Arabanı kaç liraya satmayı düşünüyorsun?

5. O çocuk bizimle nasıl konuşuyor öyle?

6. Müze ne gün ziyaretçilere açık olacakmış?

7. Hemen öğrenelim, işin aslı neymiş?

8. Oyunun başlaması için ne kadar bekleyeceğiz?

9. Neredeki yollarda bakım çalışması yüzünden trafik durmuş?

10. Niçin bunları bana daha önce anlatmadın?

11. İki gündür sürekli seni soran adam kimmiş?

12. Sen kaçıncı soruyu çözmek için yardım istiyorsun?

13. Kütüphanemizi zenginleştirmek için nasıl kitaplar alalım?

14. Ne kadar paraya bu mobilyaları aldın?

15. Düğün için gelen bu kalabalık nerede kalacakmış?

16. Annemin gönlünü nasıl alabilirim acaba?


Zamir

Zamir

Zamir

Zamir

Zamir

Sıfat

Sıfat

Sıfat

Sıfat

Sıfat

Sıfat

Zarf

Zarf

Zarf

Zarf

Zarf

KARMA SORULAR

18


1. “Nasıl” sözcüğünü soru zarfı olacak şekilde bir cümlede kullanınız.

Bu dağı nasıl tırmanacağız?

2. Soru anlamının zarfla sağlandığı üç cümle örneği yazınız.

Benimle nasıl konuşursun?

Ne zaman yemeğe gideceğiz?

Varmamıza ne kadar kaldı?

1. Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı farklı türden bir sözcükle sağlanmıştır?

A) Ne istiyorsun doğum günü hediyesi olarak?

B) Ne giyindin mezuniyet töreninde?

C) Ne kendini bu kadar hırpalıyorsun?

D) Ne taşıdı elindeki büyük mavi kutuyla?

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zarfla sağlanmıştır?

A) Türkçe derslerine kim geliyor?

B) Arkadaşınla niçin kavga ettin?

C) Nasıl bir roman okuyorsun?

D) Konulardan hangisini anlamadın?

19


Aşağıdaki görselde yer alan çocuklardan cümlesinde zarf kullananları bularak kutuları işa-retleyiniz.

Meh

met

Ufu

k

Sina

n

Yaku

pMur

at

Mur

atYa

kup

Meh

met

Ufu

kSi

nan

Ateş

tüm

har

aret

iyle

yanıyo

r. Ba

lıklar

hazırs

a ge

tirin.

Akşa

m iç

in

bira

z da

ha

odun

top

lama -

lıyım

.

Balık

lar

az s

onra

at

eşte

olur.

Bunu

biraz

kuv

vet -

lend

irmem

iz

gere

kiyo

r sa

nırım

.

Kamp

çadırı -

mızda

ufa

k bir

eksiklik v

ar.

SIRA SENDE

33

33

20


Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili zarfların etkilediği sözcüğün türünü seçerek işaret-leyiniz.

1. Yaşlı adam çekine çekine içeri girdi. Zarf Fiil Sıfat

2. Elindeki dosyaları ilgili yerlere paket paket gönderdi. Zarf Fiil Sıfat

3. Benim kadar çalış bak sen de başaracaksın. Zarf Fiil Sıfat

4. En deneyimsiz olduğum noktalarda onun desteğini gördüm. Zarf Fiil Sıfat

5. Beş dakika kadar dinlenelim, yoksa iş bitmeyecek. Zarf Fiil Sıfat

6. Ayakkabım ayağıma biraz dar geldiğinden rahatsız oldum. Zarf Fiil Sıfat

7. Yemeği biraz fazla kaçırdım, midem bulandı. Zarf Fiil Sıfat

8. Uzun zamandır yurt dışında tatil yapmadım. Zarf Fiil Sıfat

9. Beş dakika bile geciksen derse giremiyorsun. Zarf Fiil Sıfat

10. Son gelişmeler herkesin huzurunu biraz kaçırdı. Zarf Fiil Sıfat

11. Bizimkinden daha geniş bir ev istiyormuş. Zarf Fiil Sıfat

12. Derdini oldukça sakin bir sesle anlattı. Zarf Fiil Sıfat

13. Dün söylediğim işleri az önce bitirdi. Zarf Fiil Sıfat

SIRA SENDE

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

21


Aşağıdaki görselde soru zarfı kullanan kişileri işaretleyiniz.

Peki, orada ne kadar kalacağız?

Bizden başka kimler orada

olacak?

Hangi yoldan gideceğiz?

Bugün okula gitmediğimizi biliyorum ama

nereye gidiyoruz?

Amca neden hiçbirimize cevap

vermiyorsun?

Çocuklar! Hepinize cevap vereceğim ama niçin emniyet kemerlerinizi takmı-

yorsunuz?

Emin Amca

Esin Berkay

Tekin

Deniz

Umut

Esin

Emin Amca Berkay Umut

Deniz Tekin

SIRA SENDE

3 3

3

KARMA SORULAR

22


1. Cevap seçeneğindeki ikilemeyi zarf göre-vinde kullanınız.

Üzerindeki ceket eski püskü görünüyordu.

2. Cevap seçeneğindeki sorunun türünü yazıp bunu zarf olarak bir cümlede kullanınız.

Ne kadar zaman: Soru sıfatı

Gideceğimiz yere ne kadar kaldı?

3. Cevap seçeneğindeki yer - yön zarfını isim olarak bir cümlede kullanınız.

Konser saati yaklaşınca dinleyicileri içeriye aldı-lar.

1. Aşağıdakilerin hangisinde ikileme farklı bir görevde kullanılmıştır?

A) Er geç beni anlayacaksın.

B) O, gece gündüz demeden çalışan biridir.

C) Eski püskü kıyafetler içinde bizi karşıladı.

D) Sabah akşam bu sözleri duyuyorum.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru anlamı bir zarfla sağlanmamıştır?

A) Sana yapılan saygısızlığı niçin bana söyleme-din?

B) Sorumluluklarını yerine getirmeyi ne zaman öğreneceksin?

C) Ne kadar zaman oldu doğduğun yerden ay-rılalı?

D) Bunca işi yoluna koymayı tek başına nasıl başardın?

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin yönünü bildiren zarf kullanılmıştır?

A) Polisi görünce hızla olay yerinden uzaklaştı.

B) Kedicik fırsatını bulur bulmaz içeri sızdı.

C) Yukarı kattan günün her saati gürültü geli-yor.

D) İleriki yıllarda konunun daha da aydınlanma-sı bekleniyor.

KARMA SORULAR

23


4. İçinde zarf geçen bir cümle yazınız.

Bugün de hiç beklemediğim kadar yoğun çalıştık.

5. İçerisinde zaman zarfı bulunan bir cümle yazınız.

Her sabah kalktığımda ilk işim duşa girmek olur.

6. Cevap seçeneğindeki sözcüğü zarf olacak şekilde bir cümlede kullanınız.

Gece sokaktan gelen gürültüyle yerlerimizden fır-ladık.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf yoktur?

A) Bana yapılan iyiliklere hiçbir zaman kayıtsız kalmadım.

B) Dayısı da yurt dışına gidince zavallı çocuk yapayalnız kaldı.

C) Geçici çözümler değil, kalıcı planlar bulmalı-yız.

D) Hep sonradan gelir aklım başıma.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı bir zarf kullanılmıştır?

A) Sorumsuz insanlardan değil topluma, kendi-sine dahi hiçbir zaman hayır gelmez.

B) Başından geçenleri yanındakilere sakince anlattı.

C) Herkesin ortasında onunla böyle konuşman doğru değildi.

D) Arkadaşının yaptıklarını odada bulunan her-kese çekinmeden anlattı.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zaman bildi-ren sözcük zarf göreviyle kullanılmamıştır?

A) Ay sonu hesaplarını tamamladığın gece ofis-te kimse kalmamıştı.

B) Proje ödevini yetiştirebilmek için bütün gece çalışmıştı.

C) Kitabın basılıp basılmayacağı dün gece belli oldu.

D) Gece, bir yorgan gibi serin karanlığını örttü üzerime.

ZA EİTEÇ) · 7. N TÜE 5. ÜNİTE ZA EİTEÇ) 3 • Zaman hızlı geçiyor. zarf • Çok büyük...

Documents

Transcript of ZA EİTEÇ) · 7. N TÜE 5. ÜNİTE ZA EİTEÇ) 3 • Zaman hızlı geçiyor. zarf • Çok büyük...