Innoveren in de sharing economy

Delen is het nieuwe krijgen Ed Peelen en Karin Rigterink

Domela Nieuwenhuis, tegenstander van kerk, koning, kapitaal, kazerne en kroeg, was terug op het

podium in Den Dolder, bij Manutan. Niet als de vader van het communisme in de Lage Landen, maar

mogelijk als iemand die de ‘sharing economy’, een warm hart zou toedragen. Zou hij in deze tijd hebben

geleefd, dan zou hij zich wellicht net zo hebben ingezet voor deze trend als voor de Communistische

Partij in Nederland.

De ‘sharing economy’ was het onderwerp waar de Yellow Cats zich op 18 juni over bogen. Kris Brees van

ICSB gaf een inleiding, waarin de essentie van de ‘sharing economy’ werd toegelicht. We zijn bezig de

kloven die het kapitalisme heeft geslagen op ecologisch, sociaal-maatschappelijk en spiritueel gebied te

dichten. We bewegen van een egosysteem, gericht op materiële zelfverrijking, naar een ecosysteem,

waarin de kloof tussen mens en natuur, mens en medemens en tussen de mens en zichzelf hopelijk worden

gedicht.

Om de connecties te herstellen, is innovatie nodig zodat we:

De natuur behandelen als een goed huisvader en niet als wegwerpartikel.

Een geldsysteem krijgen dat de economie dient in plaats van schaadt.

Technologie hebben die zich aanpast aan de mens.

Komen tot een herdefiniëring van werk.

De dominante leadership stijlen veranderen; faciliterend leiderschap is nodig, dat helpt dat we

samen bouwen.

Het oude marktmechanisme aanvullen zodat een meer holistische benadering mogelijk wordt, met

meer Aandacht voor het waarom (the why) en niet alleen voor het wat.

Andere doelen kunnen stellen; niet het bruto nationaal product, maar het bruto nationaal geluk

zou ons leidraad moeten zijn.

De rolverdeling tussen consument en producent kunnen veranderen en consumenten actief laten

meedoen.

Individueel eigendom kunnen aanvullen of vervangen door ‘commons-based ownership.

Kris gaf ons een raamwerk om de sharing economie te vatten en inzicht in de spelregels van deze snel

ontwikkelende wereld. Daarbij kwam een nieuwe woordenschat: Stigmergie, crowding out en lego-logica.

Onze hoop bij het realiseren van deze innovatie is gericht op platformen en virtuele communities.

Inzicht krijgen in het type platform en de manier waarop deze tot succes zijn te brengen, is cruciaal.

Belangrijk is massa krijgen, vertrouwen en de juiste matching tot stand te laten komen. Zoals dat gebeurt

bij bijvoorbeeld AirBnB, Wikipedia, Bitcoins of het Broodfonds. Vier voorbeelden van op zich geheel

verschillende platformen, die centraal of decentraal zijn aangestuurd met als doel winst op te leveren of

het algemeen belang te dienen (zie onderstaand figuur).

In twee cases is de evolutie van de ‘sharing economy’ in Nederland geïllustreerd. Allereerst heeft Ruth

van der Vlugt, oprichter van The Meetplant ons meegenomen in haar initiatief. Werkend als redacteur van

BNR Nieuwsradio, kwam zij op het idee de Boardroom in het BNR gebouw beter te benutten. Zij vroeg zich

af waarom daar niet vaker board members van verschillende bedrijven gebruik van maakten. Maar

hetzelfde gold voor andere bijzondere, moeilijk te krijgen ontmoetingsplekken. Ze ging op zoek naar een

webdeveloper die bereid was op winstbasis met haar te bouwen aan een platform waar bijzondere locaties

worden aangeboden. Inmiddels staan er 88 locaties on line. Huurders kunnen via het platform de locatie

boeken en betalen. Ze kunnen natuurlijk hun waardering geven aan de accommodatie. Zowel de huurder

als de verhuurder betalen een fee om op het platform te mogen komen. The Meetplant bevindt zich in een

fase waarin de technologie en het concept worden uitgeprobeerd; in september zal de volgende periode

aanvangen en schaalvergroting plaatsvinden.

Vervolgens heeft Olle Peters, onze gastheer bij Manutan, ons meegenomen in het initiatief van zijn

organisatie. Ingegeven door de wens van de oprichters de relatie met natuur, medewerker en klant te

verbeteren (with love) heeft Nederland zich opgeworpen als pilotland om te onderzoeken hoe dit vorm

kon krijgen. Vijftig master studenten van Business School van de Universiteit van Amsterdam zijn gevoed

met de initiële ideeën en hebben in teamverband new business plannen uitgewerkt. Een paar winnende

plannen zijn intern voorgelegd.

Een groep van ondernemers uit de ‘sharing economy’ zijn op de Gewoonboot, een duurzame

vergaderlocatie die ook op the Meetplant is te boeken in Amsterdam Noord, bijeengekomen om deze

ideeën een stap verder te brengen. Met bestaande software is een ruilplatform ontwikkeld, die het ‘lenen

bij de buren’ mogelijk maakt. Een service die gratis beschikbaar wordt gesteld voor klanten van Manutan,

maar ook tegen een kleine betaling toegankelijk is voor derden. Manutan faciliteert deze ‘leenmarkt’; zo

kunnen uitleners gebruik maken van de content van Manutan om hun producten grafisch af te beelden en

te beschrijven. Ook zijn er mogelijkheden om een verzekering af te sluiten om risico’s in te dekken.

Dit initiatief heeft Olle Peters een goede plaats in de lijst topmarketeers opgeleverd. Ondanks het

enthousiasme, de onderliggende business case, ingecalculeerde kannibalisatie-effecten, mogelijkheden om

extra klanten aan te trekken, free publicity te krijgen, het merk op de gewenste wijze te laden, heeft

Manutan er voorlopig vanaf gezien het platform life te laten gaan.

Meer informatie en presentaties van deze bijeenkomst:

http://yellowcats.nl/bijeenkomsten/bijeenkomsten-2015/innoveren-in-de-sharing-economy.html

Meer informatie over de Yellow Cats www.yellowcats.nl of mail km@yellowcats.nl