Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Astma en COPD symposium 1-10-13 Karin...

WorkshopACQ en CCQ

Het gebruik in de dagelijkse praktijk

Astma en COPD symposium

1-10-13

Karin Aulbers en Chantal Kroese

De komende 50 minuten

• Zorgstandaard COPD en astma

• Ziektelast

• ACQ en CCQ

• Oefenen: Casuïstiek

• Afsluiting

Integrale gezondheidstoestand

Ziektelast (zorgstandaard)

• Geen absolute afkappunten, maar meer dynamisch

– Licht

– Matig

– Ernstig

Indeling in ziektelast

Licht Matig Ernstig

FEV1>50%, MRC<3, CCQ<2

geen adaptatieproblemen

goede voedingstoestand

geen freq exacerbaties

weinig comorbiditeit

criteria voor nadere analyse

diagnostische problemen

niet behalenbehandeldoelen

wens van de patiënt

Behandeling dicht bij huis mogelijk

‘gedeelde’ zorg

criteria voor nadere analyse

diagnostische problemen

niet behalen behandeldoelen

wens van de patiënt

intensieve begeleiding in de tweede of derde lijn

noodzakelijk

Overzicht astma controle Nivel Overzicht astma controle Nivel 20072007

Welk onderzoek, tijdschrift en jaartal

Astma Control Questionnaire

1. Hoe vaak bent u per nacht gemiddeld wakker geworden door uw longproblemen in de afgelopen week?

0. Nooit 1. Bijna nooit 2. Een paar keer 3. Verscheidene keren 4. Vaak 5. Heel vaak 6. Kon niet slapen vanwege astma

2. Hoe ernstig waren uw longproblemen bij het 's morgens wakker worden gemiddeld in de afgelopen week?

0. Geen klachten 1. heel lichte klachten 2. lichten klachten 3. matige klachten 4. vrij ernstige klachten 5. ernstige klachten 6. heel ernstige klachten

3. In welke mate mate werd u over het algemeen in de afgelopen week door uw longproblemen beperkt bij uw activiteiten?

0. helemaal niet 1. nauwelijks 2. een beetje 3. tamelijk 4. erg 5. heel erg 6. volledig

4. In welke mate heeft u zich over het algemeen kortademig gevoeld in de afgelopen week tengevolge van uw longproblemen?

0. helemaal niet 1. nauwelijks 2. een beetje 3. middelmatig 4. vrij ernstig 5. ernstig 6. heel ernstig

5. Hoe vaak had u in de afgelopen week over het algemeen een piepende ademhaling?

0. nooit 1. zelden 2. af en toe 3. geregeld 4. vaak 5. meestal 6. altijd

6. Hoe veel pufs/inhalaties van een kortwerkend luchtwegverwijdend middel (bijv. ventolin of bricanyl) heeft u op de meeste dagen genomen in de afgelopen week? (Als u niet zeker weet hoe u deze vraag moet beantwoorden, vraag dan a.u.b. om uitleg)

0. geen 1. 1-2 pufs/inhalaties 2. 3-4 pufs/inhalaties 3. 5-8 pufs/inhalaties 4. 9-12 pufs/inhalaties 5. 13-16 pufs/inhalaties 6. meer dan 16 pufs/inhalaties

Conclusie van de ACQ

• 6 vragen optellen en delen door 6

• < 0,75 Volledig onder controle• > 0,75 en < 1,5 Gedeeltelijk onder controle• > 1,5 Onvoldoend onder controle

• MCID = 0,5

20082008

CCQwww.ccq.nl

•10 vragen•3 domeinen

– Symptomen– Mentaal– Functioneel

http://www.ccq.nl/

Scoren van de CCQ

• Totaal: (1+2+3+4+5+6+7+8+9+10)/10 = 0-6

• Symptomen: vragen (1+2+5+6)/4 = 0-6

• Mentaal: vragen (3+4)/2 = 0-6

• Functioneel: vragen (7+8+9+10)/4 = 0-6

• MCID= 0,4

Interpretatie Scores CCQ

Totaal score

< 1: goede controle ziekte, minimale beperkingen.

1 - 2: mogelijk verbetering door interventie, medicatie/beweging/informatie

> 2: consult huisarts(longarts), exacerbatie?

Interpretatie Scores CCQ

Domeinscore:

• 0-1: Goed

• 1-2: matig

• 2-3: Vraag om interventie

• 3-4: Slecht ingesteld

Meerwaarde van CCQ en ACQ

Objectieve simpele meetinstrumenten. Helpt de ziektelast te bepalen.

Beter inzicht in klachten en functioneren In de follow-up goed bruikbaar om het effect van de behandeling te

evalueren. Zowel voor patiënt als de arts/ POH motiverend. Meer tevreden. Helpt om individueel een behandelplan te bepalen.

Instructies geven aan de patiënt

Voor ACQ en CCQ : • patiënt moet zelf invullen, op een rustige plaats

• geen item open laten (alle vragen beantwoorden)

• 1 antwoord per vraag

• het best passende antwoord geven

• geen foute antwoorden mogelijk

• geantwoord moet worden op beperkingen t.g.v. de COPD cq astma en niet t.g.v. andere aandoeningen

• vragen gaan over een bepaald tijdsvak, namelijk 1 week

Aan het werk

ACQ

en

CCQ

Vrouw, september 2010

77 jaar. Geen relevante voorgeschiedenis; Roken: > 40 pakjaren, rookt nog steedsKlachten: hoesten, kortademig en LWILongfunctie: Voorlopige diagnose:BMI 20.7MRC 3

Patiënt vulde CCQ formulier 1 in bij longfunctie 1Vraag: totale score, domeinscores en interpretatie

Formulier Totaal Symptomen Mentaal Functioneel

1 2.4 4 0 2

2

3

4

5

CCQ 1

Plan van aanpak

• CCQ 2.4, MRC 3• Longfunctie beschrijven• Interventie plan

November 2010

• Patiënte voelt zich veel beter• Minder dyspneu, minder hoesten• Ze kan weer allerlei activiteiten doen• Inhalatiemedicatie gaat goed en bevalt goed• Roken gestopt• Gewicht neemt toe• CCQ 2


1 2.4 4 0 2

21.4 2.25 0.5 1

3

4

5

CCQ 2

Plan van aanpak

• Gaat het goed?• Moeten we ingrijpen• Actie punten?

Februari 2011

• Gaat wel aardig goed• Wel slechte winter gehad• 2x griep met veel hoesten en benauwdheid,

inmiddels gaat het wel weer• Medicatie bevalt goed, over het algemeen

minder klachten en veel minder hoesten• Gestopt met roken, is aan het sporten


1 2.4 4 0 2

21.4 2.25 0.5 1

32.3 2.5 1.5 2.5

4

5

CCQ 3

Plan van aanpak

• CCQ 2.3, MRC 3• Beschrijf de longfunctie• Waar is er werk aan de winkel• Wat valt je op• Wat verbetert er en wat verslechtert er

Juli 2011

• Patiënte is de laatste tijd toenemend dyspnoisch

• Het sporten gaat niet meer zo goed• Duidelijk minder inspanningsvermogen• Hoest veel, geen slijm.• Eetlust redelijk, niet afgevallen


1 2.4 4 0 2

21.4 2.25 0.5 1.0

32.3 2.5 1.5 2.5

44.1 4.25 3 4.5

5

CCQ 4

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat is er aan de hand?• Wat wil je weten, aanvullend onderzoek• Wat ga je doen

Mei 2012• Het gaat helemaal niet goed• Er bleek sprake te zijn van coronair lijden met

hartfalen• Ondanks maximale interventie gaat het steeds

slechter• Er is veel dyspneu, ADL is lastig• Het hoesten is ook veel erger geworden• De eetlust is helemaal weg en patiente is veel

afgevallen.• Ze heeft thoracale pijn en ziet het niet meer zitten


1 2.4 4 0 2

21.4 2.25 0.5 1

32.3 2.5 1.5 2.5

44.1 4.25 3 4.5

55.0 5.25 4 5.25

CCQ 5

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat is de reden van de achteruitgang?• Wat wil je weten?• Doe je aanvullend onderzoek?• Hoe verder?

Conclusie

• COPD controle is hard werken soms• Subdomeinen leveren veel informatie op• Natuurlijk beloop COPD• Co morbiditeit• Longfunctie verandert vaak niet zo veel• Anamnese en CCQ essentieel

Casus 2, september 2009

• Vrouw 39 jaar, roker, 30 PY, rookte ook heroine, daar inmiddels mee gestopt

• Opname ivm hoesten en forse dyspneu• Klachten zijn al langer een beetje aanwezig• Deed voor de opname alles nog• Niet bekend met astma in verleden• ADL geen probleem• Longfunctie en CCQ 1• Bij opname gestopt met roken


1 1.7 2.75 0 1.5

2

3

4

5

CCQ 1

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat is de voorlopige diagnose?• Wat doe je?• Medicatie?

November 2009

• Het gaat fantastisch• Medicatie bevalt goed• Heeft nergens meer last van, geen dyspneu en

geen hoesten• Rookt nog steeds niet, erg trots op zichzelf• Vraagt zich af of ze eigenlijk wel copd heeft• Controle longfunctie (2) en CCQ (2)


1 1.7 2.75 0 1.5

20.4 0.5 0 0.5

3

4

5

CCQ 2

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat is de conclusie• Wat ga je doen

Maart 2010

• Het gaat een iets minder de laatste tijd• In de winter flink de griep gehad• Net een flinke exacerbatie gehad waarvoor

antibiotica en prednison• Inspanning lukt verder uitstekend• Longfunctie en CCQ 3• MRC 1


1 1.7 2.75 0 1.5

20.4 0.5 0 0.5

31.9 2.75 0.5 1.75

4

5

CCQ 3

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat valt je op?• Wat ga je doen?• Wat is er aan de hand?• Wat zijn je interventies? Of wacht je rustig af?

Augustus 2011

• Patiënt voelt zich weer goed opgeknapt, het kwam waarschijnlijk allemaal door de griep

• En ze is weer gaan roken, want ze heeft astma en geen copd

• Ze kan alles en ze doet alles• Wil geen medicijnen meer en geen controle

meer


1 1.7 2.75 0 1.5

20.4 0.5 0 0.5

31.9 2.75 0.5 1.75

40 0 0 0

5

CCQ 4

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat valt je op?• Wat ga je doen?

Februari 2012

• Het gaat uitstekend, ook met het roken• Geen enkele klachten• Alleen forse inspanning (trap lopen) is lastig

maar dat doet ze gewoon niet• Medicatie gaat goed, ze gebruikt het

regelmatig• Geen andere klachten• Longfunctie en CCQ 5


1 1.7 2.75 0 1.5

20.4 0.5 0 0.5

31.9 2.75 0.5 1.75

40 0 0 0

51.8 1.75 0 2.75

CCQ 5

Plan van aanpak

• Beschrijf de longfunctie• Wat valt je op?• Wat is er aan de hand?• Wat doe je?

Casus 3, september 2012

Vrouw 52 jaar. Jaarcontrole.Bekend met huisstofmijt allergie. Roken: nooitIn de VG diagnose astma gesteld, obstructie met totale reversibiliteit. Med: seretide wisselend, naar gelang patiënte klachten heeft.Klachten: geenAfgelopen jaar: 2 maal een exacerbatie.Longfunctie: zie bijlageBMI 30.1

Patiënt vulde ACQ formulier 1 in bij longfunctie sept 2012

Longfunctie september 2012

2 4 6 8

2

4

6

8

10

12

-2

-4

-6

-8

Flow (l/s)

Volume (l)

BaselinePost BD1

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

2

4

6

8

-2

-4

-6

Volume (l)

Tijd (s)

BaselinePost BD1

Index Base %Pred Post 1 %Pred Verandering [Min Pred Max] Eenh FEV1 2.84 95 2.89 96 2 2.38 3.00 3.62 l FVC 4.04 116 4.01 115 -1 2.78 3.49 4.20 l PEF 7.01 101 5.77 83 -18 5.45 6.93 8.41 l/s FEV1/FVC 70 89 72 91 3 69 79 90 % FEF25 4.54 77 4.85 82 7 3.71 5.93 8.15 l/s FEF50 2.53 61 2.69 65 6 2.34 4.15 5.96 l/s FEF75 0.62 37 0.80 48 29 0.53 1.66 2.79 l/s Longleeftijd 57 Jaren

Plan van aanpak

• ACQ 0,8• Longfunctie beschrijven• Interventie plan

Controle mei 2013

• Afgelopen jaar 1x een exacerbatie, recent in april 2013 waarvoor prednison stootkuur en veel last van rhinitis klachten gehad.

• Nasonex neusspray is toegevoegd aan seretide 50/250, 2d1 inhalatie en ventolin zn.

• Patiënte heeft nog enige hoestklachten maar voelt zich verder wel beter.

Longfunctie mei 2013Index Base %Pred Post 1 %Pred Verandering [Min Pred Max] Eenh FEV1 2.96 100 2.88 97 -3 2.35 2.97 3.59 l FVC 4.16 120 4.01 116 -4 2.76 3.47 4.18 l PEF 6.22 90 6.20 90 -0 5.42 6.90 8.38 l/s FEV1/FVC 71 90 72 91 1 69 79 90 % FEF25 4.47 76 4.50 76 1 3.68 5.90 8.12 l/s FEF50 2.57 62 2.78 67 8 2.31 4.12 5.93 l/s FEF75 0.78 48 0.74 45 -5 0.51 1.64 2.77 l/s

2 4 6 8

2

4

6

8

10

12

-2

-4

-6

-8

Flow (l/s)

Volume (l)

BaselinePost BD1

2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

2

4

6

8

-2

-4

-6

Volume (l)

Tijd (s)

BaselinePost BD1

Plan van aanpak

• ACQ 1,5• Longfunctie beschrijven• Follow-up plan?

Juni 2013

• Telefonische controle• Geen longfunctie• Het gaat erg goed met patiënte.

Plan van aanpak

• ACQ 0,17• Controle over 1 jaar

Samenvattend

CCQ= Objectief simpel meetinstrument. Helpt de ziektelast te bepalen.

ACQ : helpt in de astma controle Bij patient 2 moet je eigenlijk over naar

ACQ na 2e (normale) longfunctie Nachtelijk klachten een slecht teken bij

astma als ook veel rescue medicatie

Samenvattend

• Zorgstandaard bij COPD en Astma centraal

• Hiermee staat ziektelast centraal en dus hoeveel last een patiënt heeft, niet de dokter.

• Dit laatste helpt bij aanpak interventies

Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Astma en COPD symposium 1-10-13 Karin...

Documents

Transcript of Workshop ACQ en CCQ Het gebruik in de dagelijkse praktijk Astma en COPD symposium 1-10-13 Karin...