Wonen in Duitsland

http://www.finanzdesk.ag

Aan de inhoud van dit document kunnen geen rechten worden ontleend.

Dit document is met grote zorg samengesteld door Stershop BV. Incidentele onvolkomenheden

kunnen zich desalniettemin voordoen.

Stershop BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden, onvolkomenheden en/of ontstane schade ten aanzien van de in dit document getoonde informatie. Aan gegevens uit deze site kunnen

daarom geen rechten worden ontleend.

Niets van dit document mag zonder onze toestemming worden gebruikt voor andere documenten of

websites. Het kopiëren van dit document is alleen toegestaan voor persoonlijk gebruik.

Copyright Stefan Rooyackers, Uitgever Ebooks,


Informatie over de auteur

Ralph Baart

Met FinanzDesk Deutschland levert Ralph Baart innovatieve, snelle en betrouwbare dienstverlening op het gebied van hypotheken en verwante verzekeringen in Duitsland. Hij bemiddelt daarvoor voor diverse banken en verzekeraars in binnen- en buitenland. Ralph Baart houdt van een persoonlijke aanpak.

For life

Met het For Life logo heeft u de rest van uw leven recht op gratis updates die automatisch

voor u worden toegepast per e-mail. Hierdoor bent u altijd op de hoogte van de nieuwste

geheimen.


Inhoud Financieel Mogelijkheden en regelingen voor een woning in Duitsland Woning kopen Hypotheek Verplichte verzekeringen Zorgverzekering Werkloosheid Arbeidsongeschiktheid Pensioen Praktische zaken rondom uw verhuizing naar Duitsland

De eerste zaken Auto/Rijbewijs Water/Elektriciteit/Gas Televisie/Telefonie/Internet Ouders met kinderen Integratie Taal Bijlagen

Woordenlijst


Mogelijkheden en regelingen voor een woning in Duitsland Het is dankzij een wetswijziging van 2001 aantrekkelijker geworden om te verhuizen naar Duitsland of andere landen. In 2001 is namelijk bepaald dat hypotheekrente voor een woning in het buitenland af te trekken is. Het grote voordeel van een huis in Duitsland is de lagere koopprijs. U kunt zowel bij Nederlandse als Duitse banken terecht voor een hypotheek voor die woning in Duitsland. U moet wel rekening houden met de strenge voorwaarden van Nederlandse banken. Steeds meer Duitse banken gaan hypotheken aanbieden die overeenkomen met de hypotheken die wij in Nederland hebben. Hadden zij eerst nog alleen de traditionele vormen, zoals de annuïteiten hypotheek, nu komen er ook steeds meer de aflossingsvrije vormen. Ook de verhuisregeling die veel Nederlandse banken hanteren wordt steeds meer ontdekt door banken in Duitsland. De verhuisregeling houdt in dat u bij verhuizing de bestaande hypotheek zonder boete met de nieuwe hypotheek kunt aflossen.


Woning kopen Het daadwerkelijk kopen van een woning in Duitsland en het voorafgaande proces kent voor een deel hetzelfde en voor een deel een ander karakter dan in Nederland. Voor het kopen van een woning in Duitsland gelden twee overeenkomsten en de inschrijving in het Grundbuch (Kadaster). U sluit om te beginnen een koopovereenkomst, Kaufvertrag, en daarna moeten de partijen de eigendom van het stuk grond en de woning aan de koper overdragen middels een Auflassung. Beide overeenkomsten moeten, net als in Nederland, door een notaris worden ondertekend. U wordt pas echt eigenaar van uw woning als de inschrijving in het Grundbuch rond is. De notaris zal hiervoor de aanvraag doen. In het Grundbuch staan zaken als de ligging, grootte van het stuk grond en of er hypotheken op het pand rusten. De inschrijving in het Grundbuch is overigens niet de volgende dag al geregeld. U kunt zich wapenen tegen inmenging van de verkoper, die eigendom aan een derde kan overdragen, of schuldeisers door de aantekening Auflassungsvormerkung te laten vermelden. Let op! In Duitsland is het niet gebruikelijk dat er een financieringsvoorbehoud in de koopovereenkomst wordt opgenomen. U zult hier zelf op moeten toezien. Let op! De koopovereenkomst is in Duitsland bindend. U kunt ook niet met een boete van de koop af. Het is daarom zeer verstandig eerst de financiering te regelen en de notaris te vragen om een ontwerpcontract. Controleer aan de hand van een Nederlandse vertaling alle overeengekomen zaken. Let op! U heeft een woonvergunning nodig om een woning te kunnen kopen. U kunt voor een koopwoning terecht bij lokale banken en makelaars. In het Duits heet een makelaar een Immobilienmakler. Zij kunnen voor u bemiddelen. Houd er echter rekening mee dat het beroep makelaar niet beschermd is in Duitsland. Wettelijke voorschriften bestaan niet, dus er zijn veel makelaars met beperkte kennis van zaken. U kunt het beste een beroep doen op een makelaar die is aangesloten bij de vakvereniging Ring Deutschler Makler of het Verband Deutscher Makler. De courtage of vergoeding voor de makelaar zal in veel gevallen een stuk hoger liggen dan in Nederland. Maak altijd goede afspraken. De notaris is verantwoordelijk voor het controleren van het Grundbuch, het aanvragen van de eigendomsoverdracht in het Grundbuch en het tekenen van de Auflassung en Kaufvertrag. De notaris licht ook de gemeente in over de grondverkoop en de Belastingdienst, die u vervolgens de aanslag van de overdrachtsbelasting stuurt. Deze belasting moet betaald worden voordat de inschrijving in het Grundbuch afgerond kan worden. De kosten voor de notaris liggen vast in Duitsland. U betaalt altijd bij iedere notaris hetzelfde courtage, namelijk 1,5%. Kopers Kosten aankoop woning

- Notaris (1,5%) - Inschrijving Grundbuch - Overdrachtsbelasting (3,5%) aan de Finanzamt (Belastingdienst), nodig voor

de inschrijving in het Grundbuch

- Courtage makelaar (3-6%) - Afsluitprovisie hypotheek (1%) - Taxatiekosten tussen €750,- en €1000,- (inclusief BTW)


Nieuwbouw Uiteraard is het ook in Duitsland mogelijk een nieuwbouwwoning te kopen. Net als in Nederland zijn hier allerlei wettelijke voorschriften en normeringen voor. Een deel van de regels is nationaal vastgelegd en voor een deel per deelstaat. U moet er rekening mee houden dat de regels niet geheel hetzelfde zijn als in Nederland. Ook moet u begrijpen dat er soms aanzienlijke verschillen zijn in de bouwstijl en bouwkwaliteit van de twee landen. U kunt op drie manieren een nieuwbouwwoning verkrijgen: Projectontwikkelaar (Bautrager)

Een projectontwikkelaar koopt zelf een stuk perceel en ontwikkelt bouwplannen daarvoor. Soms wacht hij op een koper, zodat deze zijn wensen kan inbrengen of zelfs het type huis kan bepalen. In dat geval gaat het om Schüsselfertig. De afspraak over wat geleverd wordt, komt duidelijk vast te liggen. Het huis is tijdens de aanbouw eigendom van de eigenaar van de grond, de projectontwikkelaar. Daarom moet het moment van overdracht in het Grundbuch en de betaling van de bouwsom op elkaar afgestemd zijn. Hiervoor heeft u een Makler- und Bautragerverordnung nodig. Aannemer (Generalunternehmer) Een aannemer bouwt een huis op grond die u zelf gekocht heeft. Werk in Duitsland het liefst alleen met Duitse aannemers om te vermijden dat uw huis later niet in trek is bij kopers. Wanneer u met een aannemer in zee gaat, kunt u afspreken welke werkzaamheden u zelf doet. Dit zijn Eigenleistungen. U kunt met één aannemer of met meerdere aannemers werken voor de bouw van uw huis. Het voordeel van één aannemer is natuurlijk de vaste, overeengekomen prijs zonder inmenging van derden. Ontwerp, bouw en kwaliteitscontroles zijn echter dan ook in handen van één persoon, net als het contract waardoor wijzigingen aanbrengen lastig kan zijn als de aannemer tegenwerkt. Let op! De concurrentie in Duitsland is groot. Daardoor kan het voorkomen dat u een enigszins goedkope offerte voor uw ogen krijgt waarin echter luxe voorzieningen weggelaten zijn. Controleer daarom offertes en wees er zeker van dat alle werkzaamheden erin opgenomen zijn om niet later voor een hogere rekening te komen staan. Duitse aannemers bouwen overigens over het algemeen meer (zichtbaar) solide dan hun Nederlandse collega‟s en vaak ook tegen een lagere prijs. Architect Wanneer u een Duitse architect inschakelt, voert hij ook de regie over de bouw. Een architect is dus meer dan degene die het ontwerp indient. Een Duitse architect zal per deelopdracht een aannemer zoeken. U moet dus zeker zijn dat de persoon die u wilt inschakelen ook voldoende ervaring heeft met het leiden van een bouw en de administratieve zaken. U kunt het beste een architect uit de eigen deelstaat kiezen. Bouwvergunning

Elk bouwplan wordt ingediend bij de desbetreffende gemeente die het vervolgens met advies doorstuurt naar de Kreisverwaltung. Deze commissie toetst of u zich aan de bouwnormen heeft gehouden. U heeft als bouwer tot 5 jaar na de oplevering de verplichting om gebreken te herstellen. U kunt dus geen contract hebben waarin een korte termijn staat vermeld.


Woning financieren

Ook in Duitsland kunt u de aankoop van een woning financieren door middel van een hypotheek. U kunt hiervoor zowel in Nederland als in Duitsland zelf terecht. Zoals eerder gemeld, komen er steeds meer mogelijkheden voor de aflossingsvrije hypotheek. Populair zijn nog steeds de traditionele vormen, zoals de annuïteiten hypotheek. Hieronder staat kort de kern van elke hypotheekvorm. Annuïteiten hypotheek Bij een annuïteitenhypotheek betaalt u elke termijn een gelijk bedrag aan rente en aflossing. Aan het eind van de looptijd is de gehele hypotheeklening terugbetaald. Lineaire hypotheek Bij een lineaire hypotheek wordt elke maand een vast bedrag afgelost. Het bedrag aan rente wordt steeds lager doordat uw uitstaande lening elke maand lager wordt. Leven hypotheek Bij de leven hypotheek betaalt u tijdens de looptijd alleen rente, geen aflossing. U lost het hypotheekbedrag af door de uitkering uit een levensverzekering, die u bij het aangaan van de hypotheek afsluit. De hoogte van de uitkering staat niet van te voren vast, maar wordt bepaald door beleggingen. Uiteraard betaalt u een premie voor de levensverzekering. Spaar hypotheek

Bij de spaar hypotheek betaalt u tijdens de looptijd alleen rente, geen aflossing. U lost het hypotheekbedrag af door de uitkering uit een spaarverzekering. De hoogte van de uitkering is altijd gelijk aan de hypotheekschuld. Uiteraard betaalt u een premie voor de spaarverzekering. Beleggingshypotheek

Bij de beleggingshypotheek betaalt u tijdens de looptijd alleen rente, geen aflossing. U lost het hypotheekbedrag af door de uitkering uit een effectendepot. De hoogte van de uitkering wordt opgebouwd door beleggingen. Uiteraard betaalt u een inleg voor het effectendepot. Hybride hypotheek

Bij de hybride hypotheek betaalt u tijdens de looptijd alleen rente, geen aflossing. U lost het hypotheekbedrag door een combinatie van sparen en beleggen. U betaalt daarvoor een premie voor een gemengde verzekering en een inleg voor beleggingen. U bepaalt zelf de verhouding tussen sparen en beleggen. Aflossingsvrije hypotheek

Bij de aflossingsvrije hypotheek betaalt u alleen rente en geen aflossing. De aflossing gebeurt door verkoop van woning of met een gespaard kapitaal uit een verzekering of belegging. Deze hypotheekvorm wint aan populariteit in Duitsland. Meestal kunt u een hypotheek tot maximaal 80% van de vrije verkoopwaarde krijgen. U moet dus vaak eigen geld inbrengen.


Maximale hypotheek De standaard maximale hypotheek voor een woning in Duitsland is €500.000,-. Uw maximale hypotheek is afhankelijk van het financieringsbedrag op het onderpand of op inkomen. U kunt op uw woning een hypotheek van maximaal 110% van de vrije verkoopwaarde (vvw) krijgen. Voor een nieuwbouwwoning is dat 125%. Op basis van inkomen kunt u een hypotheekbedrag van ongeveer 5,5 keer het gezamenlijke bruto jaarinkomen krijgen. Het laagste bedrag van de twee, de 110/125% van vvw of 5,5 keer inkomen, is uw maximale hypotheek. Afwijkingen ten opzichte van Nederland

WAO of Wajong uitkering valt onder inkomen Bij nieuwbouw is er tot €300.000,- geen taxatie nodig voor het verkrijgen van

een hypotheek. Er is geen leeftijdsbegrenzing voor het verkrijgen van een hypotheek. U moet binnen 24 uur na uw hypotheekaanvraag toezeggen.

Hypotheekrente Heeft u een vaste rente gedurende uw rentevasteperiode, dan kunt u rente volgens onderstaande tabel verwachten1:

Rentevasteperiode Rente vanaf

1 jaar vast 1%

2 jaar vast 2%

5 jaar vast 3%

10 jaar vast 4%

15 jaar vast 5%

20 jaar vast 6%

1 http://www.grenswoningen.nl/hypotheekrente-duitsland.html


Verplichte verzekeringen Net als in Nederland is het ook in Duitsland noodzakelijk en verplicht uw woning en bezittingen te verzekeren. 1. Opstal / woonhuis (Wohngebaude)

Een opstalverzekering dekt alle eventuele schade aan uw woning en alle bijbehorende roerende (niet-verhuisbare) zaken. U kunt denken aan schade door brand, explosie, blikseminslag, vandalisme, inbraak, storm, overstromingen, aardbevingen. In Duitsland wordt de opstalverzekering automatisch overgenomen van de “oude” eigenaar. U kunt echter deze verzekering laten beëindigen door dat binnen 30 dagen na inschrijving in het Grundbuch aan te geven. De opstalverzekering is verplicht! Zonder bewijs van verzekering wordt er in Duitsland geen bouwvergunning verleend. Bouwt u een eigen woning, dan kunt u al bij het begin van de bouw de opstalverzekering aanvragen. Zo bent u al gedurende de bouw beschermd tegen brand. 2. Inboedel Een inboedelverzekering dekt schade aan verhuisbare zaken in uw woning, zoals meubilair en elektronica. De waarde van de inboedel wordt aan de hand van het aantal vierkante meters oppervlakte bepaald. 3. Aansprakelijkheid

U kunt in Duitsland veel sneller en voor grote bedragen aansprakelijk worden gesteld voor schade. U kunt hiervoor een Duitse Privathaftplicht versicherung aanschaffen. Met deze verzekering verzekert u zichzelf tegen ongelukken en schade die onopzettelijk door u zijn aangebracht. Ook schade aangericht door huisdieren kunt u laten verzekeren. In Duitsland worden – in tegenstelling tot in Nederland – honden en paarden apart verzekerd. Wordt uw huis in Duitsland gebouwd of verbouwd, dan is een Bauherrenhaftplichtsversicherung zeker noodzakelijk. U bent als opdrachtgever aansprakelijk voor lichamelijke en materiële schade tijdens de bouw. Met de speciale aansprakelijkheidsverzekering bent u verzekerd tegen dit soort schade. 4. Aparte bouwverzekering (Bauleistungsversicherung) Bij nieuwbouw beschermt de Bauleistungsversicherung al uitgevoerde bouwwerkzaamheden tegen schade door regen, storm, hoogwater en constructiefouten. De verzekering is meestal niet nodig in geval van een projectontwikkelaar, dan ligt de aansprakelijkheid bij hem. 4. Rechtsbijstand Als u al een rechtsbijstandverzekering in Nederland heeft, scheelt u dat drie maanden wachttijd. U kunt dan meteen een rechtsbijstandverzekering in Duitsland afsluiten. In Duitsland is de rechtsbijstandverzekering noodzakelijk en zal de verzekering vaak bij de hypotheek inbegrepen zijn. De afhandeling van schade en claims verloopt niet hetzelfde als in Nederland. Veel vaker zal de rechter worden ingeschakeld.


Zorgverzekering

In Duitsland kent met een verplichte zorgverzekering, de Krankenversicherung. U schrijft zich voor deze verzekering in bij een Krankenkasse. Het Duitse zorgstelsel kent een inkomensgrens voor toelating. Valt u onder de loongrens, dan bent u zowel tegen ziektekosten als voor ziekengeld verzekerd. Ziekengeld wordt betaald bij kortdurende ziekte. Als u in Nederland blijft werken, kunt u de zorgverzekeraar waarbij u nu ingeschreven staat aanhouden. U kunt zich dan via formulier E106 in laten schrijven bij een Krankenkasse naar keuze in Duitsland. U heeft recht op medische zorg volgens het woonlandpakket in Duitsland en volgens het basispakket in Nederland. Ontvangt u alleen een Nederlandse uitkering terwijl u in Duitsland woont, dan heeft u geen recht op Nederlandse zorg. U kunt uitsluitend in Duitsland bij de medische specialisten terecht. U moet zich inschrijven bij het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) in Diemen. Zij geven u formulier E121 waarmee u zich vervolgens kunt laten inschrijven bij een Krankenkasse naar keuze. Zie hiervoor: http://www.buitenland.cvz.nl/

http://www.buitenland.cvz.nl/


Werkloosheid Zodra u woont en werkt in Duitsland, heeft u recht op een Duitse werkloosheidsuitkering, de ALG I. Dit geldt ook als u na uw verhuizing in Nederland blijft werken, ook al betaalt u een Nederlandse WW-premie. Dit is geregeld volgens Europese regelgeving. Mocht u werkloos raken in de situatie dat u in Nederland werkt en in Duitsland woont, dan kunt u bij het Nederlandse UWV formulier E301 aanvragen. Dat formulier heeft u nodig om een Duitse werkloosheidsuitkering aan te vragen. Die aanvraag doet u bij de Agentur für Arbeit in uw Duitse gemeente. U krijgt een uitkering die gebaseerd is op het loon wat u in Nederland verdiende. De hoogste en de vaststelling van de uitkering gebeurt weer volgens Duits recht. De maximale looptijd is 18 maanden. Ontvangt u een Duitse werkloosheidsuitkering, dan bent u belastingplichtig in Duitsland en niet in Nederland. Uw recht op hypotheekrenteaftrek vervalt. U kunt uw Nederlandse WW-uitkering tot maximaal 3 maanden in Duitsland laten doorbetalen indien u in Duitsland gaat werken. U heeft dan formulier E303 van het UWV nodig. Ook dit formulier moet u bij de Agentur für Arbeit afgeven. Hoogte werkloosheidsuitkering:

- Met kind(eren): 67% van laatste netto salaris - Zonder kind(eren): 60% van laatste netto salaris


Arbeidsongeschiktheid In Nederland is de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) van toepassing voor arbeidsongeschiktheid. U krijgt te maken met veel regels wanneer u arbeidsongeschikt wordt. Als u in Duitsland woont, maar in Nederland werkt, houdt u het recht op de wettelijke regels van Nederland. Nederlandse WIA

Bij kortdurende arbeidsongeschiktheid heeft u recht op doorbetaling van 70% van uw loon. Na 104 weken heeft u recht op een WIA-uitkering, indien u voor minstens 35% arbeidsongeschikt bent. De WIA is verdeeld in twee regelingen, de IVA (voor volledige, duurzame arbeidsongeschiktheid) en WGA (voor gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid). Bij de IVA wordt 70% tot 75% van het laatstverdiende loon uitgekeerd. De WGA is onderverdeeld in meerdere regelingen die samenhangen met het percentage arbeidsongeschiktheid. Zo is er de loongerelateerde uitkering, loonaanvullende uitkering en een vervolguitkering. Bij beide wettelijke uitkeringen hangt een maximum aan het laatstverdiende loon. Wij raden u voor dit onderwerp een apart boek aan: Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) Werken in Duitsland

Ook in Duitsland wordt onderscheid gemaakt tussen kortdurende arbeidsongeschiktheid (ziekengeld) en langdurige arbeidsongeschiktheid. De werkgever zal bij ziekte de eerste 6 weken uw loon doorbetalen. Daarna ontvangt u een ziekengelduitkering of Krankengeld van de Krankenkasse. De hoogte bedraagt maximaal 70% van uw gemiddelde brutoloon. U heeft recht op Krankengeld voor maximaal 78 weken in een periode van 3 jaar. Bent u na 78 weken nog steeds ziek, dan valt u onder de regelingen voor langdurende arbeidsongeschiktheid. In Nederland is dit 104 weken. U kunt in Duitsland na 78 weken arbeidsongeschiktheid aansprak maken op een zogenoemde Erwerbsminderungsrente, waarbij de hoogte bepaald wordt door het aantal uren per dag dat u nog wel kunt werken. Er zijn uiteraard bepaalde voorwaarden aan de uitkering verbonden. De Erwerbsminderungsrente maakt deel uit van de Duitse Rentenversicherung. Dit is een wettelijke en verplichte verzekering voor werknemers. Met de renteverzekering bent u verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, ouderdom en overlijden. De opbouw van de uitkering (Rente) wordt bepaald door het loon dat u jaarlijks verdient en de looptijd van de verzekering. Arbeidsverleden in Nederland en Duitsland Het is mogelijk dat u zowel in Nederland als in Duitsland een wettelijke verzekering voor arbeidsongeschiktheid heeft opgebouwd. U heeft in dat geval in beide landen recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Was u op het moment dat u arbeidsongeschikt werd in Nederland verzekerd, dan heeft u recht op een volledige WIA-uitkering. Krijgt u ook nog een Duitse uitkering, dan wordt de WIA-uitkering hiermee verminderd. Was u toen u arbeidsongeschikt werd verzekerd in Duitsland,


dan wordt de WIA-uitkering op een bepaalde manier berekend. De Duitse uitkering wordt dan niet van de WIA-uitkering afgehaald. Let op! Ontvangt u de Nederlandse WIA-uitkering als enige inkomen, dan blijft u belastingplichtig in Nederland. Niet-wettelijke aanvullingen op uw inkomen worden belast in Duitsland.


Pensioen In Nederland bouwt u AOW op, onze wettelijke ouderdomsuitkering. De AOW kent vaste uitkeringsbedragen voor alleenstaanden, alleenstaande ouders en partners. Daarnaast kunt u zelf pensioen opbouwen via pensioenverzekeraars. Uw recht op AOW vervalt zodra u in Duitsland werkt. Voor ieder jaar dat u in het buitenland werkt en nog geen 65 bent, krijgt u 2% minder AOW van Nederland. U bouwt nu u in Duitsland werkt een verzekering op in Duitsland, dat meerdere ouderdomsuitkeringen kent:

Regelaltersrente: uitkering vanaf 65 jaar; Altersrente für langjährig Versicherte: uitkering vanaf 63 jaar; Altersrente für Frauen: uitkering voor vrouwen vanaf 60 jaar; Altersrente wegen Arbeitslosigkeit und Altersrente nach Altersteilzeitarbeit:

uitkering voor werklozen en deeltijdwerkers vanaf 60 jaar; Altersrente für schwerbehinderte Menschen: uitkering voor

arbeidsongeschikten vanaf 60 jaar. De „Altersrenten‟ maken deel uit van de Duitse Rentenversicherung. Dit is een wettelijke en verplichte verzekering voor werknemers. Met de renteverzekering bent u verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, ouderdom en overlijden. De opbouw van de uitkering (Rente) wordt bepaald door het loon dat u jaarlijks verdient en de looptijd van de verzekering. U blijft wel recht houden op de Nederlandse AOW als u na uw verhuizing naar Duitsland in Nederland blijft werken. Heeft u een niet-werkende partner en kinderen in Duitsland, dan zijn zij niet meeverzekerd voor AOW. Zij kunnen alleen een ouderdomsverzekering opbouwen als zij zelf werken. Het is voor uw partner wel mogelijk om binnen een jaar na verhuizing bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) een vrijwillige AOW-verzekering af te sluiten.


Praktische zaken rondom uw verhuizing naar Duitsland


De eerste zaken

Inschrijving Duitse gemeente

Er komen een hoop praktische zaken kijken bij uw verhuizing naar Duitsland. Zodra u een woning heeft gevonden en uw financiering heeft geregeld, kunt u zich richten op de daadwerkelijke verhuizing. U moet zich om te beginnen uit laten schrijven bij uw Nederlandse gemeente. Daarna volgt inschrijving in uw nieuwe Duitse gemeente (Stadtverwaltung of Gemeinamt). U heeft daarvoor de volgende papieren nodig:

De schriftelijke verklaring van afmelding van uw Nederlandse gemeente Een geldig paspoort Geboorteregisteruittreksel

Verblijfsvergunning

U heeft in veel gevallen voor uw verblijf in Duitsland een verblijfsvergunning nodig. Deze kunt u bij de toekomstige gemeente in Duitsland aanvragen bij de Vreemdelingendienst (Auslanderbehörde). In Europa geldt de regel dat iedereen vrij mag kiezen waar hij wil wonen en/of werken. Een verblijfsvergunning mag in principe niet geweigerd worden. De volgende criteria zijn belangrijk:

Geldig paspoort en schriftelijke verklaring van afmelding van Nederlandse gemeente

Eigen inkomen Ziektekostenverzekering

Paspoort U kunt uw Nederlandse paspoort houden. Wanneer deze toe is aan verlening, doet u dat via een van de Nederlandse consulaten. De aanvraag daarvoor kan echter twee maanden duren. U kunt wellicht indien uw paspoort bij verhuizing nog slechts 9 maanden of minder geldig is deze voor vertrek bij uw Nederlandse gemeente laten verlengen. U heeft na vijf jaar de mogelijkheid u tot Duitser te laten naturaliseren.


Auto / rijbewijs U kunt in Duitsland uw Nederlandse rijbewijs aanhouden. Wanneer het rijbewijs toe is aan vernieuwing, moet u naar uw Duitse gemeente voor een nieuw exemplaar. U krijgt dan een Europees rijbewijs, die overigens in Duitsland goedkoper is dan in Nederland. Wilt u liever een Nederlands rijbewijs, dan moet u daarvoor bij een van de consulaten zijn. De overheid in Duitsland staat toe dat u tot een jaar na uw verhuizing naar Duitsland met uw Nederlandse gele kenteken blijft rijden. U moet daarna uw auto in Duitsland laten registreren. U zult echter vooraf bij uw Nederlandse verzekeringsmaatschappij moeten navragen hoe lang zij uw auto blijven verzekeren als u in Duitsland werkt. In veel gevallen is dat 6 weken. Werkt uw verzekering hier niet aan mee en stopt deze meteen bij verhuizing, dan moet u direct bij verhuizing uw auto in Duitsland laten registreren, zodat u een Duits kenteken krijgt. Duitse verzekeringsmaatschappijen accepteren geen auto met Nederlands kenteken! Vergeet niet uw no-claim door uw Nederlandse verzekeringsmaatschappij te laten vastleggen (een royementsverklaring). Het afmelden van het Nederlandse kenteken gebeurt bij het RDW. Dit kan al per brief door nieuwe en oude papieren met een begeleidend schrijven op te sturen. De afmelding kan een paar weken op zich laten wachten. Het is echter niet nodig om met uw verhuizing daarop te wachten. Pas zodra uw Nederlandse verzekering stopt met het verzekeren van uw auto, is afmelding absoluut noodzakelijk. Als uw verzekering nog enkele maanden na verhuizing naar Duitsland doorgaat, kunt u de afmelding bij het RDW vanuit Duitsland regelen. Autorijden in Duitsland is over het algemeen goedkoper dan in Nederland. De aanschafprijs ligt lager omdat er geen BPM wordt berekend. Vooral een jonge, tweedehandse auto is in Duitsland goedkoper. De wegenbelasting of Kfz-Steuer is ook lager dan in ons land. Deze belasting wordt bepaald aan de hand van een code op het kentekenbewijs, de brandstof (benzine of diesel), de mate waarin uw type auto milieuvervuilend is en de cilinderinhoud. Overigens is autorijden niet altijd goedkoper dan in Nederland. U zou netto zelfs goedkoper uit kunnen zijn in Nederland. Dit heeft te maken met ingewikkelde fiscale regels. Veel autohandelaren passen hun prijzen aan het lokale belastingniveau aan. Omdat in Nederland de belastingen vrij hoog liggen, wordt de nettoprijs laag gehouden om geen al te hoge brutoprijs te krijgen. Merken als BMW, Mercedes en Porsche hanteren door heel Europa dezelfde nettoprijs. Importeert u een auto van 2 tot 4 jaar, dan verliest uw auto een deel van de waarde, namelijk de bij aanschaf betaalde BPM en BTW. U kunt beter uw auto in Nederland inruilen voor een nieuw exemplaar (geen tweedehandse) en deze zonder kenteken meenemen naar Duitsland. Zelfs Duitsers zullen dit traject vaak volgen. De Duitse wegenwacht is de ADAC. Rijdt u met een Duits kenteken, dan kunt u beter lid zijn om geholpen te worden. www.adac.de Let op:

- Het is verboden om uw auto op straat te wassen.

http://www.adac.de/


- U bent verplicht een gevarendriehoek en verbandtrommel in uw auto te hebben die voldoen aan de DIN-norm.

- Op alcohol in het verkeer staan strenge straffen. Rijden met meer dan 0,5 promille een boete van minstens €250,- en een rijverbod van een maand. In geval van herhaling worden de straffen hoger.

Autoverzekering

Zodra u een auto naar Duitsland importeert, moet u een Duitse autoverzekering afsluiten. De Nederlandse verzekering wordt beëindigd zodra het Nederlandse kenteken is afgemeld. Duitse autoverzekeraars van de Kfz-haftplicht versicherung zijn wettelijk verplicht elke auto tot een voorgeschreven minimumbedrag te verzekeren.


Televisie / telefonie / internet In Duitsland beschikt de kabelaansluiting over ruim 40 kanalen. Nederlandse zenders zijn uitsluitend via een schotel en decoder te ontvangen. In Duitsland zijn verschillende aanbieders voor telefonie. Om vertraging te voorkomen is het echter beter de huidige aansluiting van de vorige bewoners over te nemen. Het is mogelijk uw telefoonnummer mee te verhuizen naar Duitsland. Het telefoonnetwerk is overigens in handen van Deutsche Telekom. http://www.duitslandhypotheek.info/wonen-duitsland-emigratie/extra-diensten/telefoon-en-internet/ In Duitsland zijn er verschillende aanbieders van internet. Het gaat dan vrijwel altijd om (A)DSL aansluitingen, geen kabel. Deze internetverbindingen zijn over het algemeen goedkoper dan in Nederland. De meeste aanbieders bieden een combinatie van telefonie en internet. Een overzicht van aanbieders/providers voor telefonie en internet kunt u vinden op http://www.justlanded.de/nederlands/Duitsland/Gouden-Gids/Telefoon-Internet

http://www.duitslandhypotheek.info/wonen-duitsland-emigratie/extra-diensten/telefoon-en-internet/

http://www.duitslandhypotheek.info/wonen-duitsland-emigratie/extra-diensten/telefoon-en-internet/

http://www.justlanded.de/nederlands/Duitsland/Gouden-Gids/Telefoon-Internet


Water / elektriciteit / gas Europese regels schrijven voor dat een land haar bevolking voor een deel gratis drinkwater moet leveren. Nederland is het enige land dat daar niet aan mee doet. Duitsland biedt 10.000 liter water per persoon per jaar weg. U zult dus profiteren van een lagere waterrekening dan in Nederland. Het voltage van elektrische apparaten is in Duitsland hetzelfde als in Nederland. U hoeft ook geen andere stekkers te kopen. In Duitsland wordt aardgas, propaan en stookolie gebruikt om een woning te verwarmen. Aardgas wordt steeds populairder. Een enkele keer wordt een woning verwarmd met propaangas, maar stookolie is nog verreweg het meeste gebruikt. In dat geval is er ergens in of rondom de woning een tank geplaatst. U moet zelf in de gaten houden wanneer de tank bijna leeg is, zodat deze bijgevuld kan worden. De prijs voor stookolie daalt als de olieprijzen dalen, de prijs van aardgas niet.


Ouders met kinderen

Uw kinderen zijn bij verhuizing naar Duitsland gebonden aan de Duitse leerplicht. U kunt meer informatie over krijgen bij de plaatselijke Schulamt in het gemeentehuis.

Kinderbijslag Ook in Duitsland heeft u recht op kinderbijslag. Deze bijslag ligt op het moment hoger dan in Nederland. Er zijn hier verschillende situaties mogelijk. Als u en uw partner in Nederland werken, heeft u alleen recht op de Nederlandse kinderbijslag. Werkt uw partner echter helemaal niet of als zelfstandige, dan heeft deze recht op aanvullende Duitse kinderbijslag. Dat komt omdat de bijslag in Duitsland hoger ligt dan in Nederland en u dus met slechts één werkende persoon in Nederland benadeeld wordt. Zodra uw partner in Duitsland aan het werk gaat, vervalt het recht op Nederlandse kinderbijslag. Als zowel u als uw partner in Duitsland werkt, heeft u uiteraard alleen recht op de Duitse kinderbijslag. Dit is echter geen nadeel omdat dat bedrag hoger ligt dan in Nederland. Heeft u op het moment geen partner, dan krijgt u kinderbijslag uit het land waar u werkt.

U werkt: Uw partner: Uw gezin heeft recht op:

In Nederland (loondienst)

Werkt in Nederland (loondienst) Nederlandse kinderbijslag


Werkt in Duitsland (loondienst) Volledige Duitse kinderbijslag (toeslag indien Duitse kinderbijslag lager ligt dan Nederlandse)


Werkt niet / arbeidsongeschiktheidsuitkering

Nederlandse kinderbijslag plus aanvullende Duitse kinderbijslag


Werkt als zelfstandige Nederlandse kinderbijslag plus aanvullende Duitse kinderbijslag


Heeft een Duitse werkloosheidsuitkering

Volledige Duitse kinderbijslag

In Duitsland (loondienst)

Werkt in Duitsland (loondienst) Volledige Duitse kinderbijslag

Elterngeld

Als een ouder niet of minder dan 30 uur werkt in Duitsland, heeft deze recht op het Duitse Elterngeld. Het minimumbedrag is 300 euro en het recht op dit bedrag geldt voor de eerste 14 maanden van het kind. Zijn er twee ouders, dan heeft één ouder slechts recht op 12 maanden Elterngeld. Er bestaat geen recht op Elternrecht als beide ouders in Nederland werken. Kinderopvang


Er zijn vrij weinig officiële centra voor kinderopvang in Duitsland. U kunt het beste een advertentie in een huis-aan-huis blad zetten met een oproep voor een “Tagesmutter”.


Integratie Duitsland ligt weliswaar naast de deur, maar toch is het in sommige opzichten een wereld van verschil. U zult ook in ons buurland moeite moeten doen om te integreren. Het helpt niet als u blijft werken in Nederland en ook nog eens boodschappen daar blijft doen en daar uw sport blijft beoefenen. Veel Duitsers hechten waarde aan het buurtleven en elkaar helpen waar nodig. Daarnaast kunt u sterk te maken krijgen met een mentaliteitsverschil. In Duitsland is het leven formeler. U spreekt anderen dus aan met „meneer‟ en „mevrouwen‟, geen „jij‟ of „je‟. Houd er rekening mee dat veel Duitsers geen vreemde taal spreken. Duitsland is een sterk bureaucratisch land. Het land is verdeeld in 26 deelstaten. Veel zaken worden uitgebreider behandeld via meer lagen. Een voorbeeld is het sollicitatieproces. In Duitsland moet u veel meer documenten meenemen dan in Nederland. Zo zijn kopieën van behaalde diploma‟s, bewijs van eventuele cursussen, referentie van vorige werkgevers en een paspoortfoto in de rechterhoek van uw CV verplicht.


Taal Dagelijkse dingen: Hoe gaat het? - Wie geht's? Hoe heet je? - Wie heißt du? Hoe laat is het? - Wie spät ist es? Het is vijf uur - Es ist Fünf Uhr Het is half zeven - Es ist halb Dieben Het is kwart voor twee - Es ist viertel vor Zwei Het is kwart over drie - Es ist viertel nach Drei Hoe oud ben je? - Wie alt bist du? Ik kom uit Nederland - Ich komme aus den Niederlanden Goedemorgen - Guten Morgen Goedenmiddag - Guten Mittag Goedenavond - Guten Abend Slaap lekker - Slafen Sie gut Tot ziens! - Auf Wiedersehen! Alstublieft - Bitte sehr Dank u wel - Vielen Dank Kan ik je helpen? - Kann ich dir helfen? Kunt u dat herhalen? - Können Sie das wiederholen? Vakantie: Ik blijf een week - Ich bleibe eine Woche De vakantie - Der Urlaub Over een maand - Uber einem Monat Zomer - Sommer Winter - Winter De camping - Der Campingplatz Het hotel - Das Hotel De tent - Das Zelt Spreekt u? - Sprechen Sie? Nederlands - Niederländisch Engels - Englisch Het paspoort - Der Pass De bagage - Das Gepäck Ik ga naar huis - Ich gehe nach Hause Vrije tijd: Wat ga je doen? - Ik ga - Ich gehe Winkelen - Einkäufe machen Tennissen - Tennis spielen Zwemmen - Schwimmen Naar de disco gaan - In die Disko gehen Naar de bioscoop gaan - Ins Kino gehen De supermarkt - Der Supermarkt De toiletten - die Toiletten Het sportveld - der Sportplatz


Transport: De auto - Das Auto De fiets - Das Fahrrad De bus - Der Bus Het vliegtuig – Das Flugzeug De trein - Der Zug Hoe laat vertrekt de volgende/de laatste ...? - Wann fährt der nächste/der letzte ...? Eten en drinken: Ontbijten - Frühstücken Lunch - Mittagessen Avondeten - Abendmahlzeit Koffie - Kaffee Thee - Tee Een glas sap - Ein Glas Saft Melk - Milch Suiker - Zucker Bier - Bier Wijn - Wein Een broodje - Ein Brötchen Fruit - Obst Wat wil je drinken/eten? - Was möchtest du trinken/essen? Een restaurant - Ein Restaurant Ik heb honger - Ich habe Hunger Ik heb dorst - Ich habe Durst Eet smakelijk - Guten Appetit! Proost! - Prosit!

In het Duits worden (zelfstandige) naamwoorden met een hoofdletter geschreven.


Bijlagen Woordenlijst Agentur für Arbeit – Nederlandse CWI Aufenthalterslaubnis – verblijfsvergunning Auflassung – overeenstemming tussen partijen voor het overdragen van de woning Auflassungsvormerkung – aantekening in kadaster dat overeenstemming is

bereikt voor overdracht Auslanderbehörde - Vreemdelingendienst Bauleistungsversicherung – bouwverzekering Bauherrenhaftplichtsversicherung – aansprakelijkheidsverzekering bij bouw of

verbouwing Bautrager - projectontwikkelaar Bauunternehmer – aannemer Bundesland – Duitse deelstaat DHH of Doppelhaushälfte – twee onder een kap EFH of Einfamilienhaus - vrijstaande eengezinswoning Eigenheimzulage – subsidie ter bevordering van het eigen woning bezit, vergelijkbaar met onze Koopsubsidie Erwerbsminderungsrente – verzekering voor ouderdom, overlijden en arbeidsongeschiktheid ETW of Eigentumswohnung - flat, appartement Finanzamt – Belastingdienst Fördergrenze – subsidiegrens Fördergrundbetrag - basissubsidiebedrag Förderzeitraum – subsidieperiode Gemeindeamt - Gemeente Generalunternehmer - aannemer Gewährleistung – wettelijke garantie Grundbuch – Grondboek of Kadaster Grundbuchkosten – kosten voor inschrijving in Grundbuch Grunderwerbsteuer – overdrachtsbelasting Grundschuld – hypotheek (in Duitsland koopt u grond met object) Hausratversicherung - inboedelverzekering Kaufpreis – koopprijs Kfz-haftplicht versicherung – autoverzekering Kfz-Steuer – wegenbelasting Kinderzulage – kindertoeslag Kindergeld - kinderbijslag Krankengeld – ziekengelduitkering (kortdurende ziekte) Krankenkasse - zorgverzekeraar Krankenversicherung - zorgverzekering Mäklergebühr – courtage, makelaarskosten Nachweis – bewijs Notarkosten für Kaufabwicklung – notariskosten voor koop Notarkosten für Sicherheitenbestellung - notariskosten voor inschrijving hypothekenregister Privathaftplicht versicherung – aansprakelijkheidsverzekering Reihenmittelhaus, Reihenhaus, Zwischenwohnung – rijtjeshuis


Rentenversicherung – Duitse renteverzekering voor arbeidsongeschiktheid, ouderdom en overlijden Sozialhilfe - bijstand Stadtverwaltung - Gemeente Vertragsstrafenklausel – boeteclausule Vorfälligkeitsentschädigung – boeterente bij voortijdige beëindiging tijdens

rentevasteperiode Wohnfläche – woonoppervlak Wohngebäudeversicherung - opstalverzekering


Handige websites Agentur für Arbeit (CWI) http://www.arbeitsagentur.de/ ADAC (wegenwacht) http://www.adac.de College voor Zorgverzekeringen http://www.buitenland.cvz.nl/

Grensinfopunt http://www.grensinfopunt.nl

Solliciteren http://www.justlanded.com/nederlands/Duitsland/Duitsland-Gids/Werk/Solliciteren Voorbeelden sollicitatiebrief http://www.sollicitatiebrief.eu/sollicitatiedatabase/duitse-

sollicitatiebrieven/

Sociale Verzekeringsbank (SVB) http://svb.nl/bdz

http://www.arbeitsagentur.de/

http://www.adac.de/

http://www.buitenland.cvz.nl/

http://www.grensinfopunt.nl/

http://www.justlanded.com/nederlands/Duitsland/Duitsland-Gids/Werk/Solliciteren

http://www.justlanded.com/nederlands/Duitsland/Duitsland-Gids/Werk/Solliciteren

http://www.sollicitatiebrief.eu/sollicitatiedatabase/duitse-sollicitatiebrieven/

http://www.sollicitatiebrief.eu/sollicitatiedatabase/duitse-sollicitatiebrieven/

http://svb.nl/bdz

Wonen in Duitsland

Education

Transcript of Wonen in Duitsland