1

WONzuidNabijeenkomst4tussenstandonderzoekAnnemieArtnzOscarvandenBulkSorinelaCiobicaRobvanEnckevortHansvanGenuchtenHildeKempermanGerrieKirkelsMarieleKostersRebeccaLeybaArjenLubbersPatrickLuytMariekeThijssenTinaVercouterenJanVijfhuizenDocentVincentJonkerUitdraai10januari2016

2

AnnemieArtnzEngels

3

20160105,feedbackgegevenhaannemie,beterschap!ok,fijndatjeditmeteenanderecollegaoppiktgoeddatjeinjan.-feb.werktaande'curiousincident',ikbenergnieuwsgierig,vandaagstuurikhethuiswerkvoorvolgendekeer,enaandehandvandepowerpointvanvandaagkunjezienwatergebeurt,alsjenoghulpnodighebtbijhetonderzoekbijhetcuriousincident,ikhoorhetgraag,eenwaarschuwingbijdeopm.dat'leerlingenalleonderzoekservaringmissen':natuurlijkisheteenschokvoorhendatzeineenseen'andersoortopdrachtkrijgentijdensdelessenengels',maarbeganietdetraditionelefoutdoorvervolgensditonderdeelweerhelemaaldichttetimmeren,jijmoetenigeafstandnemenennietsteedsalleantwoordengeven!laatdeleerlingenzelfzoekennaardevormwaarinzenaarautismezoekeninditverhaalenhoezedaaroververslagleggen,enwelkebronnenzedaarverdernogvoorgebruiken,etc.(ikkenditboekniet,maarditisblijkbaarhetthema).--20160104,mindertijdgehad,isafwezigbijbijeenkomst420151123,commentaargegevenopmail

4

OscarvandenBulklichamelijkeopvoeding

5

20160105feedbackgegevenikpaktedieonderzoeksvraagernogevenbij,jewiltdusonderzoeklatendoenaandie9minutenlooptest,enjeschrijftdatditpasinmeipast(vanwegehetweer?)ikwiltochnogevenzoekennaarietswatnogeenrolkanspelenindeperiodejanuari-februari,hebjijhelemaalgeenlessenmomenteel?erkanevt.tochookbinnenietsgebeuren?20151123dezekeergeenhuiswerk20151027onderzoeksvraag:Hoekanikmezelftrainenommeermeterstelopenopde9minutenlooptest?Dataverzameling:analysevanliteratuurSoortonderzoek:veldonderzoekFunctievhonderzoek:verklarend,toetsendStuctuuringrovelijjen:1.Deleerlingenlopeneersteenbegintest(9minutenlooptest)omtebepalenwathunbeginsituatieis.2.Daarnagaanzeonderzoeken"hoekanikmezelftrainenommeermeterstelopenopde9minutenlooptest?"2a.Ditdoenzeallereerstdoorzelfdeelvragenoptestellenomoatebepalenwaterallemaalvaninvloedkanzijnomdezetestbetertelopen.Deelvragenwordendoordeleerlingenzelfgeformuleerdenmetelkaarbesproken,ditomzezelfaanhetdenkentebrengen.Laterwordthetplenairteruggekoppeldenmoetendevolgendedeelvragenminofmeerbekendzijnbijdeleerlingen:Welklooptempowilikgaanlopen?Welkehartslagmoetikaanhoudenzodatikoptimaalkanlopen?Welkespecifiekeconditiemoetiktrainenenhoedoeikdat?Welkefysiologischeprincipesmoetikhanterenomin7wekenresultaatteboeken?Hoelangmoetiktrainen,hoevaak,welkeintensiteit(snelheid/hartslag)enwelktypetraininggaiknemen?2b.Vervolgensgaanzeliteratuuronderzoekdoenophetinternet,daarvoorkrijgenzevanmijnamenvanrelevantewebsitesomhetenigszinstesturen.3.Dangaanzeeentrainingontwerpeneneenhypotheseopstellenensprekenditmetmijdoor.4.Aansluitendgaanzezevenwekenlangdezetrainingvolgen(thuisentijdensdeles)enhoudeneenlogboekhiervanbij.5.Uiteindelijkiseralseindtestnogeenkeerde9minutenlooptest.

6

6.Zegaanvervolgensevalueren,dataanalyserenenkomentoteenconclusiemetverklaringen.Toetsingisaandehandvaneenrubricdiezevantevorenuitgereiktkrijgenzodateeniederweetwaarzeopbeoordeeldgaanworden.Tijdenshetzevenwekendurendeproceszullenzeconstantmoetenreflecterenenbesprekenmetdedocentenelkaar.ErisdanooknietalleensprakevanproductevaluatiemaarookvanprocesevaluatieIkhoorgraagwatjijervandenkt!Alvastbedankt!Metvriendelijkegroet,OscarvandenBulkRSG'tRijks,BergenopZoom

7

SorinelaCiobicageschiedenis

8

20160105,feedbackgegeven-mooieplanningvoordekomendeperiode-goedomnogeventeoefenenhoeleerlingenernuzelfietsvangaanmaken,hetwordtvooralspannendofleerlingenhierechtietsmeekunnen(hebjedaaralervaringmee?metdezeietsvrijeremaniervanwerken,ikbenbenieuwd)-hoekwamjetotdekeuzevoordeverplichteliteratuur?hetisfijndatjeooknogdriewerkvormenaparthebtbeschreven,hetlijkteropdatjedezedriewerkvormenookkuntingebruikenindezezelfdeperiode,isdatookdebedoeling?--commentaarvincentop23-11commentaarvincentop21-10

9

10

WON–ZUID-01-01-2016-S.Ciobica_Sondervick-College,VeldhovenOpdracht1:Onderzoeksplanbijwerken

1. Oriëntatieophetthemadevraagisdoordedocentvastgesteld

Deelvragen/deelgebiedmogendeleerlingenzelfkiezenIkwerkallendusgroepenmakenvoorhetuitvoerenvanhetonderzoekisnietvantoepassing

Ditonderzoek(voordewoncursus)zalikalleendoen.Hetuitvoerenvanhetonderzoekzalalsmateriaalvoorintrolesinperiode3gebruiktwordendaaromdeplanmetaanwijzingenvoordeleerlingenblijftzoalshetwas

2. Perdeelbepalenvanhetonderwerp.Binnenhetvastgesteldehoofdvraag:InhoeverreisdemulticulturelesamenlevinginNederlandsuccesvol?

Voorlopigedeel-thema’smetdeelvragen.

è Eigenkeuzevandeleerlingen

Deelvragen-functieenmethodeExperimentalsmethodeishiernietvantoepassingVerplicht:tekstanalyse

3 Vandehoofdvraagendeelvragenhypothesebedenken.LETOPditkannietzonderliteratuur/theoretischevooronderzoek

.hypothesemetfunctieenmethodevanhetonderzoek.Zievoorbeeldvandedeelvragenhierboven.Deleerlingenmogenzelfdeelthemaendeelvragenbedenken

Elkegroepbepaaltzijneigenthema/vraagonderzoekenhypothesebinnenhetkadervandehoofdvraagdiedoordedocentvastgesteldis.Elkegroepmaakteenafspraakmetdedocentomdevraagstructuuruitteleggenengoednatedenkenovereengoedevragenstructuurdieuiteindelijkdehoofdvraagkanbeantwoorden

4. DefinitieveonderzoeksvraagenhypotheseNadenkenoverdeuitvoerbaarheidvan

Voorlopigeonderzoekplan:n Onderzoekvragen

(definitief)n Duidelijkheidoverde

methode:tekstenbeeldanalyse:bijvoorbeeldkrant

Zorgenvoorinternegeldigheid:bronnenkritischevalueren,goedkijkenmetwelkedoeleenschrijverschrijft(bijvoorbeeldrecensiesvanboeken

11

hetonderzoekbinneneenschooljaarperiodeBepalenwelkemiddelennodigzoudenkunnenzijn:inditgeval:boeken,krantartikelen,statistischedatadiealgepubliceerdzijn,apparatuurvoorinterviewopname,inschakelenvanexperten(bijvoorbeeldsociologenpoliticidiekennisoverhetthemahebbenenwillenmeehelpenalsconsultants)

artikelen,politiekeprogramma’sentoespraken,tvprogramma’s,documentairefilms

n Verslagtheoretischeachtergrondliteratuur:

PaulScheffer–‘HetMulticultureledrama’en‘Hetlandvanaankomst’Maatschappijleerboek–thema4Feniks-geschiedenisvoordebovenbouwhoofdstuk10Levo-reader-Multiculturalismeeentheoretischeverklaring–readerDezebronnenzijnverplichtvoorallegroepenenapartvandezebronnenmogendegroepenzelfliteratuurzoekendiegeschiktisvoorhundeelonderzoek-DeleerlingeninlevereneenverslagoverhuntheoretischeachtergrondliteratuurVoorlopigwerkplan–mettaakanalysepergroep(mettijdsplanning-voorbeeldeenperiodeheeft10weken–eerste3wekenonderzoekplanenwerkplanmetvooronderzoekopachtergrondliteratuurendevolgende3wekenverzamelingvandatavialiteratuurbronnen,archiefonderzoek,interviewenenquête,derestvandetijdschrijvenanalysevanverzameldedataenconclusietrekkenLijstmetbenodigde:apparatuurvoorinterviewopname,vragenlijstvoorenquêteenopstellenvaneenenquêteopinternet,contactnemenmetdeexperts/consultants,software

lezen,goedkijkennaardepolitiekepartijprogrammaomeenpoliticustekunnenbeoordelen(waaromspreekthijvooroftegenmulticulturalisme?)InhetgevaldatdepolitiekediscoursheelsubjectiefiseenmaniervindenomditprofessioneelenneutraalinhetverslagtegebruikenZorgendaterverschillendemethodevandataverzamelenzijngebruikt:tekstanalyse,beeldanalyse.observatievaneenbepaaldesubcultuurvandemulticulturelesamenleving,enquête,interviewExternegeldigheid:proberenbronnenezoekendielandelijkrepresentatiefzijn.KomtuithetonderzoekdatverschillendegebiedeninNederlandandersdenkenendoenalshetsprakeisvanmulticulturalismedanmoeteenmaniergevondenwordenomditinhetonderzoektediscussiëren.Zorgendatervoldoendemensenopdeenquêtereagerenenverschillendegroepenrepresentatief

12

zijnalseeninterviewwordtopgenomen

5 Afstemmenopdetijd Periodevan10weken:13weken–vooronderzoek+onderzoekplanenwerkplan

3. Volgende3weken:literatuurlezen,dataverzamelen

4. Volgende3wekenanalysevandeverzameldedata

5. 5.Laatsteweek;alleanalyseendataverbinden,eenverslagschrijven

Voorlopigewerkplan

6. Hetonderzoekplanàwerkplan

Activiteiten:1. Deelthemakiezenen

onderzoeksvragenbedenken

2. Goedeonderzoeksplanbedenken

3. Vooronderzoekontheoretischeachtergrondvaneigenonderzoekduidelijktemakenverslag

4. Werkplanmettakenentijdanalyse

5. Opsommingvanbenodigdematerialen,apparatuur,vervoer,experts,

6. Goedevragenvoordeenquêtebedenkenendoordedocentlatengoedkeuren

7. Goedeinterviewvragenbedenken

8. Onderzoekuitvoeren9. Verschillende

methodevanonderzoekgebruikenendegeresulteerdedataanalyseren

13

10. Conclusietrekkenenverslag

Opdracht2:WerkplanSTAP ACTIVITEIT PRODUCT TIJD1 Onderzoeksplan

makenenbijwerkenOnderzoeksplan Algedaanmetmijn

collegaebesprokenopdewoncursustot22november

2. Werkplanmakenaandehandvandeonderzoeksplan

HetwerkplanLetopdeonderzoeksplanisookvoorhetgebruikindeklasgeschreven.Dewerkplanisgemaaktvoorhetgebruikindewoncursus

Tot1januari20016.Eventueelaanpassennadelesvan5januari

3. Vooronderzoekdoenopinternet:inventarisatievanartikelen,documentairefilms,statistiekedataenofficiëleoverheidsdatadiebruikbaarzoudenkunnenzijnInventarisatievanbenodigdeapparatuur:computer,dvdplayer,opnameapparatuurvoordeinterview

Documentmetallebruikbare(opinternetgevonden)data

Tot15januari

4. Literatuuronderzoek:allerelevanteboekenenartikelenverzamelen

Listmetalletitelsdierelevantzijneneenglobalebeschrijvingvandebruikbareliteratuur.Interneenexternegeldigheidchecken

Tot20januari

5 Enquête/interviewvragenmaken.Aangeziendatdedeadlinevoordepresentatieis16maart2016isergeenbredegroep.Mijnideeisomtweeallochtonegroepentevergelijken

Enquête/interviewuitvoerenenderesultatenbewerkenineendocument

Vanaf15januaritot10februari

14

6 Deverzameldeliteratuurlezenenfilmskijken

Literatuurenfilmverslagmeteigencommentaar,inzichtenenconclusies

Tot20februari

7 Dedocumentendietotnutoegeschrevenzijn(ziekolom:product)opnieuwlezen.Alleanalyseendataverbinden.

Werkversievanhetverslagschrijvenenconclusietrekken

Tot20februari

8 Terugblikenkritischkijkennaarhetverslag.

Definitieveversieschrijven

Toteindfebruari

9 Werkenaandepresentatie

PowerPointpresentatiemaken

1maart

10 Presentatiehouden PowerPointpresentatie

16maart

11 Hetonderzoekmetallestappenenpresentatieindeklas(alleenvoorvwoleerlingen)gebruikenalsintrovoorperiode3

PowerPointpresentatieenschriftelijkeinstructies

April2016

OPDRACHT3:WerkvormenWerkvorm1:teoretischeverklaringvoorhetbegrip:multiculturelesamenlevingaandehandvaneenreaderdiedoordedocentsamengesteldis.Deleerlingenwerkeningroepenvan2tot4Zemoetenaandehandvanhuneigenvoorkennisenaandehandvandereadereigendefinitievanhetbegripmulticulturelesamenlevingmaken.Na30minutenwerktijdzullendeleerlingeneigendefinitievoorhetbegrippresenterenenmetdedefinitievanderestvandeklasvergelijken.Werkvorm2:klassengesprekaandehandvaneenkortefilmDefilm:Columnovermoslimsindemedia(6minuten)Deleerlingenzoudenaandachtigdefilmkijkenenbelangrijkepuntenovermulticulturelesamenleving,vooroordelentegendemoslims,cultureleidentiteit…opschrijvenDeleerlingenmogenaandedocentenaanelkaarvragenstellenWerkvorm3:Makenvaneenaffichemethetonderwerp:DerolvanislamindeNederlandsemulticulturelesamenleving-instructiesoverhetmakenvanhetaffiche-deklaswordtverdeeltingroepenvan3-4leerlingen-deleerlingenkrijgentijdindeklasomaanhetconceptaffichetewerken

15

-huiswerk:uitwerkenvanhetaffiche-tentoonstellingvanalleaffiches-besprekingenbeoordeling

16

RobvanEnckevortnatuurkunde

17

20160105,feedback-mooidatjehetkoppeltaaneenreedsaanwezig'event'opdeschool-kunjenogietsmeerbeschrijvenw.b.ditsciencecafe(zodatanderenbegrijpenhoejullieditdoen)-mooiookdathiersocialewetenschappenenexactewetenschappenin1contextkomen.-ikbenbenieuwdhoeveelvrijheidsgradenjegaatleggenbijdeleerlingen(erligteengevaardathettegeslotenwordt)-watikbijjouwelinteressantvindtisdatjeookintheorielessenhieraanwerkt,hoedoejedatprecies?(zelfdeleerlingen,maarbegrijpendieleerlingenzelfookdatjeeenlinklegttussendezelessenenhetonderzoekdatgebeurtihkvditsciencecafe,--20151021,commentaargeleverd

18

Huiswerkopdrachten voorbijeenkomst4RobvanEnckevort KoningWillemIICollegeIndelessenwetenschapophetKoningWillemIICollegeBijonsopschoolwordtbeginfebruarihetSciencecafegeorganiseerd.Ditiseenwetenschapseventvoorhetprimaironderwijs,alsgastsprekerzalRoelHermanshiereenpresentatiegevenoverzijnonderzoek.RoelHermansiseengedragswetenschapperenheeftspecifiekgekekennaareetgedrag.Samenmetmijncollegahebbenwehetwetenschapseventgekoppeldaanonzelessenwetenschap.Leerlingengaanaandehandvanhetthemavoedingeeneigenonderzoekdoen.Deleerlingenwaarikdanoverpraatzijntweedeklasvwoleerlingen.Binnenhetthemavoedinghebbenwevoordeleerlingeneenaantalonderwerpenaangebodenomopverderteborduren.Denkaanonderwerpendiedichtbijdeleerlingstaan.

• Catering:herkomstvanhetaanbod,hoegezondisdekantine,ishetaanbod,biologisch/duurzaam,etc

• Koopgedragkantine:• Etenopschool:hygiënisch,hoegaatdeschoolommetafval,etc• Zoeteenergie:sportdrankenenprestaties,concertatie,invloedsuikeropschoolcijfers,etc,• Koopgedraginde(gezonde)sportkantine:aanbodvangezondeten,sportdrank,etc

Leerlingengaaningroepjesaandeslagmetéénvandeonderwerpen.Buitendeonderzoekenbeniktevensbezigmettheorielessen(onderzoeksvragen,onderzoeksmethodes,etc).VraagstructuurIkhebuitdelijsthierboveneenonderwerpgekozenomtoetepasseninhethuiswerk.Onderwerp:zoeteenergieVoorlopigehoofdvraag:Watisdeinvloedvanhetverschilinhoeveelheidsuikerincolaopdeconcentratiebijhetmakenvaneentoets?(functie;beschrijvendvergelijkenentoetsen,experimenteel,observatie)Deelvragen:

• Watisdehoeveelheidsuikerdiedefabrikantopgeeftdieincola,colalightencolazerozit?(analyse,literatuur,beschrijvend)Etiketteringvanfabrikantenvergelijken.

• Hoeveelsuikerziterincola,colalightencolazerobijhetproefondervindelijkbepalendoormiddelvanb.v.indampen?(observatie,experiment,evaluerend)

• Watvoormogelijkhedenbiedtdeliteratuurmeomconcentratietemeten?(analyse,literatuuronderzoek,beschrijvend)

• Welkemethodevanconcentratiemetenistoepasbaaralstoets?(evaluerend)• Wordendescoresopdeconcentratietesthogeralsjesuikerrijkecoladrinkt?(observeren,

veldonderzoek,vergelijkend)proefpersonendieaaneenconcentratietestondergaan.

19

20

HansvanGenuchtenbiologie

21

20160105,feedback-mooidatjealeeninventarisatievanvragenvanleerlingenhebt-ikbenwelbenieuwdwatdaarinjevolgendestapis(magalles,gajesturen,kijkjenaaronderzoekbaarheidvandezevragen)-lukthetechtomeenspanningsboogtekrijgen(pasinmeipresentaties,isdatnietwatlaat?)-mooioverigensdievoorbereiding(metdevogelnamen),geeftaleenbepaaldefocus-hoegajijdeleerlingenbegeleidengedurendehunonderzoek(benjedannoginbeeld,enwatdoejedan)-hoebeoordeeljestraks(iseenonderzoekdirectgelieerdaandepatiointeressanterdaneenonderzoekmetdatavaneenwebsite?)--20151021,commentaargeleverd

22

Hans van Genuchten WON-Zuid Huiswerk 5-1-2016 Vogelproject In de patio naast lokaal 11 zijn eind november 2015 voerplekken voor vogels gemaakt met vetbollen, een vogelhuisje met daarin gemengd graanvoer en aan de muur een ronde vetvoerring. Begin januari 2016 wordt het voeraanbod nog uitgebreid met pindakaas-potten en appels aan een pin. De opzet is dat de lln van een vwo-gym-klas (en WON-klas) daar gedurende een aantal maanden tijdens de lessen biologie een aantal onderzoekjes mee doen. Ter voorbereiding heb ik de lln een onderzoekje laten doen naar hun kennis van 24 algemeen voorkomende Nederlandse vogels en heb ik ze gevraagd zelf onderzoeksvragen over vogels te bedenken. Hierbij heb ik nog even de stappen van natuurwetenschappelijk onderzoek met ze herhaald. Onderzoek naar voorkennis. Hoeveel vogels kennen de lln uit H1HI uit de lijst van de volgende 24 vogels http://biologiepagina.nl/Oefeningen/Vogels/vogelsoefenen.htm De lln moesten van tevoren als hypothese een inschatting maken hoeveel vogels ze goed zouden hebben. Ik heb het onderzoekje 2 keer gedaan. De eerste keer met alleen de foto’s en de tweede keer met een lijst met de 24 vogelnamen erbij (in willekeurige volgorde –zie site). Vervolgens konden de lln zelf een conclusie trekken over hun hypothese. Uit het onderzoekje kwam een wisselend beeld naar voren. De lln herkenden tussen de 3 en 17 vogels van de 24 en met de namen erbij werd er gemiddeld ruim een vogel meer goed bij naam genoemd. Onderzoeksvragen (niet gestuurd door docent): Ik heb de lln als huiswerkopdracht gevraagd om minimaal 3 onderzoeksvragen te bedenken en te noteren. Een heel wisselend scala van vragen is bij ze opgekomen…….Jeetje! -Welke soorten vogels komen op het voer af? -Welke vogelsoorten leven in de buurt van de school? -Welke vogelsoorten komen op welk voedsel af? -Wat voor voedsel eten de vogels die hier komen? -Hoe nestelen de vogels? -Hoe verzorgen ze hun jongen? -Wat voor nestmateriaal gebruikt een roodborst? -Hoeveel eieren legt een roodborst per keer? -Wat eet een roodborst allemaal? -Hoeveel eet een vogel per dag? -Hoe klein is de kleinste vogel? -Hoe ziet de binnenkant van een koolmees eruit? -Waar komt de roodborst overal voor? -Zijn er vegetarische vogels? -Hoeveel vliegt een vogel? -Is er een rangorde bij het eten? -Zijn er bepaalde etenstijden? -Wat is de meest voorkomende vogel? -Welke vogels blijven in de winter in Nederland? -Waar komen de vogels vandaan? -Waar trekken vogels naar toe?

23

-Kunnen vogels ruiken? -Waarom vallen vogels niet uit de boom als ze slapen? -Hoe herkennen vogels elkaar? -Is er verschil tussen het gedrag van mannetjes en vrouwtjes? -Is er een taakverdeling bij het broeden? -Waar zijn vogels bang voor? -Wat zijn de zintuigen van een vogel? -Wat is de relatie tussen vleugelvorm en vliegwijze? -Welke vogels eten zaad? -Welke vogels komen het vaakst op het voer af? -Welke vogels zijn zaad en welke vleeseters? -Hoe vaak komen de vogels op het voer af? -Waarom zijn vogels soms zo sierlijk gekleurd? -Waarom vliegen sommige vogels in groepen? -Waardoor botsen zwermen vogels niet? -Waarom vliegen zwermen vogels soms zo “sierlijk”? -Welke vogels trekken hier weg? -Hoeveel soorten vogels zijn er? -Is er een rangorde bij het eten? -Welke vogels komen op wat voor voedsel af? -Maken de vogels onderling ruzie? -Eten kraaien ook andere vogels? -Trekken alle vogels naar warmere gebieden? -Wat kun je met ringonderzoek doen? -Waar verblijven trekvogels tijdens hun “trek”? -Wat zijn roofvogels? -Hoe lang broeden vogels? -Hoe snel kunnen vogels vliegen? -Waarom vliegen sommige vogels in een V-formatie? -Kunnen vogels achteruit vliegen? -Hoe goed kunnen vogels zien? -Welke vogel kan het hardst fluiten? -Kunnen vogels kleuren zien?- -Hoe worden jonge vogels verzorgt? -Hoe oud worden vogels? -Wat is het territorium van een buizerd? Onderzoeksplan + werkplan: Een aantal vragen kunnen beantwoordt worden door observatie. Het aantal vogels wat inmiddels op de voerplekken afkomt is in december gestegen. Inmiddels worden regelmatig waargenomen koolmees, pimpelmees, roodborst en winterkoning. Ook houtduiven zijn in de patio te zien, alhoewel ze niet op het voer afkomen. Het aantal beschikbare lessen is echter beperkt (Max 2 per maand). Per les volgt ook huiswerk voor eigen literatuuronderzoek. De lln turven in een les van 50 minuten welke vogelsoorten en welke aantallen op welk soort voer afkomen. Ze noteren ook de buitentemperatuur. Ze kunnen waarnemen of er een rangorde is tussen de verschillende soorten en per soort met name tussen kool- en pimpelmezen. Oftewel worden sommige fouragerende vogels door andere verjaagd en door wie? Als hulpmiddel maak in een inventarisatie- formulier.

24

Daarnaast zijn er veel vragen die door middel van literatuuronderzoek + internet-sites beantwoordt kunnen worden. Bekende sites zijn oa van Sovon, vogelbescherming en trektellen.org. Lln kunnen evt. via facebook ook contact leggen met gespecialiceerde sites en onderzoekers om hun vragen te stellen. Mogelijk kan ik nog een vogelkenner vinden voor een lezing. Werkwiize/vervolg. Lln maken groepjes van 2- 4 lln (voorkeur 3). Ze maken een hoofdvraag en deelvragen uit bovenstaande lijst met onderwerpen die aan elkaar gerelateerd zijn en die met de docent worden besproken. Het liefst met één observatieopdracht. Het wordt een doorlopend onderzoek waar tot en met half april observaties verricht kunnen worden. In mei geeft elk groepje dan een korte presentatie en levert een verslag in, waarna een beoordeling volgt. De lln houden ook een logboek bij.

25

HildeKempermannederlands

26

20160105,feedbackmooidatjehiervoorgekozenhebt(verschillendevormen),zehebbenstukvoordestukdepotentieomdeleerlingechtzelfaanhetwerktekrijgen,enpasseninderdaadineenkorteretijdindelessen.-wellichtkunjemooievoorbeeldenverzamelenvanhetV3Cwoordendanvooraloverhoeleerlingendaarkeuzesinmaken-ookgraageevoorbeeldvaneenleesclubonderwerp(enhoedatuitgepaktheeft)-wellichtwiljeinbijeenkomst5welietslatenzienvaneenpechakuchawerkvorm-misschienwiljeeropreflecterenofjemetdit'setje'vanwerkvormeninderdaadietstoevoegtaanjelessenw.b.'onderzoekendehouding'bijjeleerling20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

27

WON-huiswerkafdelingZuid5januari2016vanHildeKemperman(RSGtRijks,BergenopZoom)Ivmdeorganisatiebinnenonzeschoolhebikgekozenvoordeaangepasteopdracht:werkvormen.

1. Verkiezing van het V3C-woord van het jaar Aanleiding:taalkundigeontledinginhetcurriculum(bezittelijkvnw)endeverkiezingvanhetlelijkstewoord‘me’.(ziebijlage1)Doel:bewustwordingvanethymologie,vergrotingvanwoordenschat,taalplezierOpdracht:gedurendedetweedeperiode(januari-maart)moetiedereleseenleerlingin5minuten(meteenafbeeldingerbijenindienmogelijkbronvermelding)hetmooiste,lelijkste,grappigste,meestbijzonderewoordbespreken.UiteindelijkbesteedikdaneenlesaandeverkiezingvanhetV3C-woordvanhetjaar.

2. Presentatie te lezen boek. Alternatief voor het boekverslag .

Leesclubsmetmindmap.Aanleiding:telezenboekinhetcurriculum.PerperiodemoetendeleerlingeneenoorspronkelijkNederlandsgeschrevenboeklezen.Dezeopdrachtwilikindetweederapportperiodelatenplaatsvinden.DaarnaasthebikdecursusLezenvoordeLijst,(methodevanTheoWitte,hoogleraaraandeRUG)gevolgd.Het'traditionele'boekverslagismeestaleenschriftelijkverslag.Opdracht:leesclubsvormenvan4leerlingen.Zijkrijgenvanmij‘Erikofhetkleininsectenboek’vanGodfriedBomans(restantvandeactieNederlandLeest2jaargeleden).Deleerlingenmogenookzelfeenalternatiefvoorstellen.Opeenafgesprokendatummakendeleerlingengedurendetweelessendezemindmap.Mijndoelisdatzeonderlingechtgaandiscussiërenoverhetboek.(Ziebijlage2)

3. Pecha Kucha- presentatie te lezen boek . Alternatief voor boekverslag.

Individueeltelezenboek.Aandehandvaneendoormijaangeleverdfromatmoetiedereleerlingbinnen12dia’seenaantalitemsoverhetboekvertellen.Iederediaheefteentijdlijnvan10seconde,zichtbaarinbeeld.Vorigjaarhebikdezevormvoorheteerstgebruiktendaaroverwasikergenthousiast.Voorvoorbeeldenverwijsiknaaryoutube.Leerlingenervarenhetbelangvangoedevoorbereidingenerzijdsendebeperkingvandegegeventijd.Daarnaastwerkendepresentatiesenthousiasmerend/stimulerendvoordeandereleerlingendatboekooktelezenenishetpraktischhaalbaarinkortetijdiedereenaandebeurttelatenkomen.

4. Taalkundig: formuleren aanleren hoofd- en bijzinnen.

28

Aanleiding:onderdeelvanhetcurriculum.Hoofd-enbijzinnenvormeneenbelangrijkonderdeelvanhetformuleren.Opdracht:ingroepenvandrieofvierleerlingenmogendeleerlingendemeestingewikkelde,moeilijke,bizarrezinnenformuleren.Eenvandeleerlingentyptdezezininopzijntelefoonenstuurtdiedannaarmij.Zohebiksnelalles-in-éénbeschikbaarenkunnenweklassikaalaandeslag.Vervolgenswordtdezezingeprojecteerdophetbordenmageenklasgenoot,mbvderestvandeklas,allebijzinnendoorstrepenomzototdekernvandeboodschaptekomen.Leerlingenhebbensnelindegatendatbijzakeninbijzinnenhoren.(Eenvandeleerlingenmerkteop,toeneenbijzindoorgestreeptwerd'maardieinfomagnietweg,daargaattom!)

5. Mogelijke andere opdrachten voor de derde periode:

Verfilmingvankortverhaal

Aanleiding: actie Nederland Leest en Bulkboek. Beide staan in het teken van het korte verhaal.Opdracht: klassikaal: een aantal lessen met opdrachten waarin de lln informatie krijgen over verfilmingen. Voorbeelden uit de Nederlandse boekverfilmingen enz.Daarna gaan de leerlingen aan de slag met een kort verhaal. (deze opdracht was in havo 4 een succes)

6. Stenen- strofe project. Een nog verder uit te werken project over gevel

poëzie. In Bergen op Zoom staat een groot aantal gedichten geprojecteerd. Daar wil ik nog een project voor maken. Straatkunst gecombineerd met poezie. Daarnaast hebben wij een cultuurgebouw met aan de kant van de school (niet de straat) een lange blind muur. Mijn streven is daar nog een keer gedichten van leerlingen op te kunnen projecteren/ schilderen) (deze uitwerking maak ik nog in de loop van het jaar).

Bijlage 1

Het verkeerde gebruik van het woord 'me' levert bij de stemmers voor de verkiezing van het

lelijkste woord de meeste irritatie op. Zo'n 25.000 deelnemers in Nederland en Vlaanderen kozen

het als het lelijkste woord van het jaar.

Het gaat om 'me' gebruikt als bezittelijk voornaamwoord (me werk, me school, me ouders).

Er waren tien woorden genomineerd. 'Diervriendelijk vlees' eindigde op de tweede plaats,

plezierjacht (jagen) werd derde.Toptien2015

29

1 me

2 diervriendelijkvlees

3 plezierjacht

4 participatiesamenle

ving

5 papadag

6 mensenmens

7 dagdagelijks

8 zegmaar

9 chillen

1

0 selfie

De verkiezing door het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) werd voor de derde keer

gehouden. Vorig jaar kreeg 'oudjes' de meeste stemmen, in 2013 werd 'kids' gekozen.

Tot nu toe trekt de verkiezing elk jaar meer stemmers, zegt Vivien Waszink van INL in het EO-

radioprogramma Ditisdedag. Ze benadrukt dat het een ludieke verkiezing is. "We zijn geen

taalpolitie, maar we merken wel dat veel mensen zich storen aan verkeerde woorden."Ingeburgerd

Opvallend vond Waszink de toelichtingen die werden gegeven door stemmers die 'papadag' het

lelijkste woord vinden. "Je bent toch altijd papa, hoorden we vaak. En waarom wel papadag, maar

geen mamadag."

'Dagdagelijks', dat op zeven eindigde, wordt vooral in Vlaanderen gebruikt. "Het betekent gewoon

dagelijks, dus dag is overbodig."

Dat 'selfie' op tien eindigde, verbaast Waszink niet. Zelf vindt ze het wel een leuk woord. "Het is

helemaal ingeburgerd en je ziet dat er al andere woorden mee worden gevormd, zoals 'doe-het-

zelfselfies' en 'no-make-upselfies'."

Bron:http://nos.nl/artikel/2073785-me-wint-verkiezing-lelijkste-woord.html.Geraadpleegd14dec2015

30

Bijlage2Martijn Koek Keizer Karel College, Amstelveen Contact: koe@keizerkarelcollege.nl

De literaire mindmap als alternatief voor het leesdossier 1. Inleiding Het zijn problemen die iedere docent Nederlands zal herkennen: het slepen met leesverslagen, de vele uren nakijkwerk, de vermoeiende vermoedens van fraude en de twijfel aan de leeropbrengst. Ook voor de leerlingen is het een vast onderdeel van hun schoolcarrière: heb je net een aardig boek gelezen, of – nog erger – een vervelend boek, moet je daarna nog uren achter je computer om er een verslag over te schrijven, wat dan maar weer uitgesteld wordt tot de avond/nacht voordat het ingeleverd moet worden. Het is eigenlijk vreemd dat een instrument dat zoveel weerstand oproept bij zowel docenten als bij leerlingen al zo lang een belangrijke positie heeft in het literatuuronderwijs. Uiteraard komt dat doordat we willen dat leerlingen serieus omgaan met de boeken die ze lezen: verwerking van wat ze gelezen hebben, is nodig om er iets van te kunnen leren. En verwerken betekent: erover schrijven. Op mijn school, het Keizer Karel College in Amstelveen (KKC), hebben we onze leerlingen tot voor kort altijd laten schrijven in een uitgebreid literatuurdossier. Sinds een jaar of twee hebben we, tot tevredenheid van docent en leerling, belangrijke onderdelen van dat dossier vervangen door de ‘literaire mindmap’. In deze bijdrage zal ik uitleggen wat een mindmap is, aan welke voorwaarden de literaire mindmap moet voldoen en wat de voordelen ervan zijn voor de lessen en de toetsing. 2. Wat is een mindmap? Het begrip ‘mindmap’ zegt veel mensen ongetwijfeld wel iets. Maar wat is het nu precies? Eigenlijk is het vreemd om die vraag te beantwoorden in een tekst. Immers, 1.200 woorden schrijven over het nut van de mindmap in het literatuuronderwijs is te vergelijken met een uurlange monoloog houden over het belang van activerende werkvormen in de les. Laat ik het dus combineren. Onderstaande illustratie laat alvast zien hoe een mindmap er in algemene zin uitziet, welke toepassingen er zijn en waar hij aan moet voldoen. Daarna zal ik beschrijven wat er nu zo specifiek is aan de literaire mindmap, waar wij in Amstelveen mee werken. VIERENTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS 60 Figuur 1: Een mindmap over mindmappen. 3. De literaire mindmap Op internet, met name via Wikipedia, kan iedereen snel voldoende informatie vinden om in het algemeen te gaan mindmappen. Op het KKC wilden we het middel toespitsen op het literatuuronderwijs. Daartoe hebben we een aantal uitgangspunten van de zelfverklaarde bedenker van de mindmap, de Britse psycholoog Tony Buzan, overgenomen en die hier en daar wat aangepast. Om welke uitgangspunten gaat het? 1. De literaire mindmap is een voornamelijk grafische voorstelling van een gelezen boek. 2. In het midden van de literaire mindmap staat de titel van het boek, plus een tekening die het boek typeert. 3. Vanuit dat midden ontspringen acht takken. Elk van die takken heeft een andere kleur. 4. De takken corresponderen met literaire begrippen. Aan de rechterkant van de mindmap zijn dat (met de klok mee): ‘plot’, ‘personages’, ‘perspectief/vertelsituatie’,

31

‘tijd’ en ‘ruimte’. Aan de linkerkant zijn dat ‘symbolen’, ‘motieven’ en ‘thema’. 5. De takken worden gevuld met steekwoorden en tekeningetjes. De takken kunnen zelf ook weer vertakken. 6. Het formaat van de literaire mindmap is bij voorkeur A3, zodat er genoeg ruimte is voor alle vertakkingen en tekeningen. 3. Literatuur 61

3 4. In de praktijk De literaire mindmap volgens bovenstaande uitgangspunten blijkt in de praktijk goed te werken. Daarbij vallen vooral de volgende zaken op: • De mindmap biedt een overzicht van een boek dat je in een oogopslag tot je kunt nemen. De voordelen hiervan zijn evident. De docent hoeft niet meer bladzijden tekst door te werken en de leerling ziet ook veel sneller hoe het ook alweer zat met dat boek, als hij zich bijvoorbeeld voor een mondelinge proef moet voorbereiden. • De mindmap heeft een heldere structuur, die voor een deel al ingevuld is, zodat leerlingen zich kunnen concentreren op de invulling ervan. In het oorspronkelijke idee van Buzan is het de mindmapmaker die de structuur van zijn eigen mindmap bepaalt. Wij laten de leerlingen werken met een vaste structuur. Dat heeft een aantal voordelen. Allereerst maakt het de mindmaps onderling beter vergelijkbaar. Daarnaast biedt het de leerlingen houvast: ze hoeven niet te bedenken welke aspecten van een boek ze moeten behandelen, maar alleen wat ze over die specifieke aspecten moeten zeggen. Tenslotte zorgt de vaste structuur ervoor dat leerlingen zich na een aantal keer voelen groeien in het maken van een literaire mindmap. Het is herhaling zonder dat het repetitief wordt, want elk boek is anders en roept dus weer andere vertakkingen en tekeningen op. • Een mindmap spreekt verschillende leer- en verwerkingsstijlen aan. Het grootste deel van de opdrachten die leerlingen moeten maken op school is talig van aard. Bij een mindmap speelt taal, het schrijven, een veel minder grote rol. De visuele manier van verwerking is voor veel leerlingen een prettige afwijking van het gewone – zeker voor diegenen die meer in beelden denken dan in woorden. Er schuilt natuurlijk ook een gevaar in: leerlingen met gebrekkig tekentalent – en daaruit voortvloeiende tekenangst – kunnen zich juist beperkt voelen door de nadruk die de mindmap op het beeld legt. Het is daarom zaak steeds te benadrukken dat het niet om de kwaliteit van de tekeningen gaat (eenvoudige symbolen kunnen ook goed werken), maar om waar ze voor staan. • Leerlingen worden gedwongen om specifiek te zijn en om zich op de hoofdzaken te richten. Elke docent komt ze tegen: uitgebreide uitwijdingen bij opdrachten, niet zelden hele stukken tekst, letterlijk overgenomen van een bron. Leerlingen die literatuur lastig vinden (of gewoon niet leuk) hebben vaak de neiging dan maar zoveel mogelijk op te schrijven, in de hoop dat het goede antwoord ertussen zit. Bij een mindmap heeft een leerling die ruimte niet. Hij zal goed moeten nadenken over welk steekwoord hij zal gebruiken en welk tekeningetje op welke plek past. • Een mindmap laten maken is gemakkelijk te organiseren binnen één of twee lessen en is (mede) daardoor minder fraudegevoelig dan een traditioneel leesverslag. Leesverslagen zijn digitaal en worden veelal thuis gemaakt. Het risico op fraude is daarom groot, ongeacht welke maatregelen docenten er ook tegen nemen. Een mindmap is niet digitaal en is dus minder gevoelig voor fraude, zelfs als leerlingen VIERENTWINTIGSTE CONFERENTIE HET SCHOOLVAK NEDERLANDS 62

hun mindmap thuis mogen maken. Prettiger nog is het om de mindmap volledig

32

in de klas te laten maken. Niet alleen omdat de docent dan echt ziet dat elke leerling zijn boek zelf verwerkt, maar vooral omdat het laten maken van een literaire mindmap mooie didactische mogelijkheden biedt. • Een mindmap biedt mooie didactische mogelijkheden en helpt bij de toetsing. De mindmap kan een belangrijke rol spelen in de literatuurles. Dat komt allereerst door zijn handzame formaat (geen pc’s nodig, één vel per leerling), waardoor het geen moeite kost om leerlingen er in de les aan te laten werken. Daarnaast is er een inhoudelijk voordeel: werken aan een mindmap is activerend: door de vaste structuur van de literaire mindmap worden leerlingen gedwongen om na te denken. Welke personages verdienen een eigen tak? Welke zijn slechts een zijtak van een ander personage? Hoe beschrijf ik de tijd in tekeningen? Wat doe ik met elementen die bij twee verschillende takken lijken te horen (symbolen en ruimte, bijvoorbeeld)? Het werken aan een mindmap roept vragen op, zodat de docent directe en specifieke hulp kan bieden. Misschien wel het belangrijkste voordeel van de literaire mindmap is de rol die hij kan spelen bij toetsing. Belangrijk hierbij is de volgorde van de takken: die volgorde is namelijk niet toevallig gekozen. De volgorde beschrijft, kloksgewijs, een steeds grotere diepgang in een boek. Van de verhaallijn (‘plot’), via de identificatie (‘personages’) en de structurele vertelprocedés (‘perspectief ’, ‘tijd’, ‘ruimte’) naar meer abstracte elementen (‘symbolen’ en ‘motieven’) en uiteindelijk de idee/de bedoeling van de auteur (‘thema’). De rechterkant van de mindmap is dan de kant van de beschrijving van vrij concrete elementen (de analyse), terwijl de linkerkant ruimte biedt om de meer abstracte, achterliggende lagen in kaart te brengen (de interpretatie). Hoewel alle leerlingen langs alle acht de begrippen moeten, zullen ze die niet allemaal even goed beheersen. De mindmap die ze maken, maakt in een oogopslag duidelijk waar de problemen zitten. Sommige leerlingen zullen een boek goed kunnen analyseren, maar er vervolgens niet in slagen om die analyse te betrekken bij de interpretatie. Andere leerlingen zullen al moeite hebben om het plot in kaart te brengen of om de belangrijke personages te onderscheiden van de bijfiguren. Daarmee wordt de mindmap een instrument dat kan helpen om te bepalen op welk leesniveau een leerling zich bevindt. In 2007 introduceerde ik de literaire mindmap bij ons op school. Inmiddels heeft het instrument een stevige plaats veroverd in ons onderwijs. Behalve de al genoemde voordelen, is daarbij een in mijn ogen bepalende factor geweest dat mindmaplessen simpelweg leuk zijn, voor leraar en voor leerling. 3. Literatuur 63 Bron: http://media.taalunieversum.org/hsnbundel/download/24/hsnbundel-24_947.pdf. Geraadpleegd 12- 12-2015

33

GerrieKirkelsnederlands

34

20160105,feedback-erziteenopbouwinvan'kleinernaargroter'(meergeslotennaarmeeropen)-vooralbijdeopdrachten8t/m10wordthetspannendwatleerlingenmetdeopenheidkunnen:werkthetook,dezeopbouw?-ishetwellichtsomsietsteveelwerkvoorleerlingen-hoegajemetdebeoordelingom?-hetonderwerpzitdichtbijdeleerlingen->ervarendeleerlingenditzelfook(ikbenbenieuwdnaarhoeleerlingenhieropreageren)--20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

35

STANDAARDTAAL,

Lessenserie voor Gymnasium 1 Nederlands.

Door: Gerrie Kirkels, Het College Weert

Inleiding

Het materiaal dat in de klas gebruikt gaat worden, bestaat uit een handleiding voor de docent en een

werkboekje voor de leerlingen. De methode Talent, Nederlands voor de onderbouw, vwo/ gymnasium

1 van de uitgeverij Malmberg wordt op Het College Weert gebruikt bij het vak Nederlands. De

onderwerpen die bij de toetsen van leerjaar 1 aan bod zullen komen bij de onderdelen grammatica,

spelling, leesvaardigheid en spreekvaardigheid, vormen de basis voor de onderzoeksopdrachten. De

leerlingen zullen immers gewoon deelnemen aan de toetsen die voor leerjaar 1 op de agenda staan.

De manier van verwerken van de theorie en de stof wordt echter anders: de leerlingen gaan zelf op

zoek naar achtergronden, regelmatigheden en theorie en aan het einde van de cyclus voeren ze zelf

een onderzoek uit naar een zelfgekozen onderwerp dat echter wel een relatie heeft met het

hoofdthema.

De onderzoeksopdrachten zijn specifiek voor de leerlingen van leerjaar 1 van het gymnasium. Dat

betekent dat er rekening wordt gehouden met niveau van het onderdeel van het vak en met het feit

dat een leerling van gymnasium 1 nog niet veel ervaring heeft in het doen van onderzoek.

Deze lessenserie is gemaakt voor klas G1A, schooljaar 2015-2016 en zal gebruikt worden tijdens de

lessen Nederlands in de maanden januari, februari en maart. Gym 1A bestaat uit 19 leerlingen,

waarvan 6 leerlingen in een zorgtraject zitten in verband met ASS. De opdrachten zijn daarom

gedetailleerd geformuleerd.

Bij het samenstellen van de cyclus is er rekening gehouden met het feit dat de leerlingen elke week

twee blokken van 75 minuten het vak Nederlands op hun lesrooster hebben staan. De opdrachten

voor het onderdeel schrijfvaardigheid, die gelden als handelingsdelen voor alle leerlingen van leerjaar

1, worden als huiswerk meegegeven.( Deze opdrachten vallen onder de gezamenlijke afspraken die

binnen de vakgroep zijn gemaakt). Op deze manier ontstaat er meer ruimte binnen de lesblokken om

onder begeleiding van de docent aan de onderzoeksopdrachten te werken.

Deze tekst bevat de handleiding voor de docent en de opdrachten voor de leerlingen.

Opdracht 1. Wat is Nederlands?

Vier maanden geleden begon voor jou, als leerling van gymnasium 1, een nieuwe fase. Je ging naar

een nieuwe school, met veel nieuwe vakken en veel nieuwe docenten. Op het lesrooster stonden

vakken die je op de basisschool niet had, zoals wiskunde, Frans, Latijn, Grieks. Ook stond er

‘Nederlands’ op het rooster. Waarschijnlijk ben je gewoon naar de lessen gegaan en heb je de

opdrachten gemaakt die je moest maken.

Maar laten we nu eens wat beter kijken naar dat vak. Wat is dat eigenlijk, ‘Nederlands’?

- Schrijf eerst voor jezelf op wat Nederlands is. Je beschrijving moet duidelijk en volledig zijn,

zodat iemand die helemaal niets van talen, schoolvakken en Nederland weet, toch begrijpt

waar je het over hebt. Deze opdracht voer je alleen uit.

36

- Zoek een klasgenoot waar je de komende maanden mee gaat samenwerken. Het is belangrijk

dat jullie goed samen dingen kunnen opzoeken, samen kunnen praten en nadenken over

vragen en opdrachten. Aan het einde van de lessenserie krijgen jullie immers samen een

voldoende of onvoldoende voor de gemaakte opdrachten.

De opdrachten die nu volgen, voeren jullie steeds samen uit. Ieder schrijft wel steeds alles op in zijn/ haar eigen mapje.

- Vergelijk jouw beschrijving van Nederlands met de beschrijving van je klasgenoot. Markeer in

de tekst de overeenkomsten. Zijn er onderdelen waar je nog niet aan hebt gedacht? Schrijf

die er dan bij.

- Zoek op het internet een definitie van Nederlands. Gebruik drie verschillende bronnen

(websites). Schrijf de definities over in de werkmapje. Bij elke definitie schrijf je precies op

welke bron je hebt gebruikt. Zoek de woorden die je niet kent op en schrijf ze in je werkmapje

bij ‘woordenlijst’.

Opdracht 2. Wat is een standaardtaal, een dialect en een taalvariëteit?

Nederlands is een standaardtaal.

- Zoek in drie verschillende bronnen op, wat een standaardtaal is. Schrijf deze definities in je

werkboekje. Ook nu schrijf je weer precies op, welke bronnen je hebt gebruikt. Onbekende

woorden? Opzoeken en in woordenlijst schrijven!

- Zoek nu uit wat het verschil is tussen een dialect en een standaardtaal. Wanneer spreken we

van een taalvariëteit? Werk dit uit en schrijf het op in je eigen woorden. Zorg ervoor dat je

omschrijving duidelijk en compleet is. Het moet voor iedereen duidelijk zijn! Denk eraan dat je

steeds de onbekende woorden opzoekt en in je woordenlijst schrijft.

- Welke algemene kenmerken zijn er van de standaardtaal Nederlands?

Met het beantwoorden van deze vraag zullen jullie veel verschillende onderdelen vinden.

Probeer ieder onderdeel in je eigen woorden op te schrijven. Maak gebruik van twee

verschillende bronnen (websites). Schrijf precies op welke bronnen je hebt gebruikt.

Opdracht 3 Voorbeelden vergelijken, woordvolgorde.

Je zult hebben gezien dat bij de kenmerken van de standaardtaal Nederlands ook gesproken wordt

over de volgorde van de woorden in een zin. Lees onderstaande fragmenten aandachtig door. De

fragmenten zijn uit Belgische dagbladen.

Fragment 1:

37

“Behalve de suikertaks en de taks op esthetische chirurgie moet de taxshift ook gefinancierd

worden door een stijging op intresten uit obligaties en dividenden, komt er een taks op fiscale

constructies in het buitenland en een speculatietaks”. (Gazet van Antwerpen 30/12/2015).

Fragment 2:

“De gearresteerden worden ervan verdacht banden te hebben met Islamitische Staat. Ze zouden ook van plan geweest zijn om een aanslag te plegen in Ankara op nieuwjaarsdag”, zegt een Turkse functionaris, die om veiligheidsredenen anoniem wil blijven. (GVA 30/12/15)

Fragment 3:

In het televisieprogramma ‘Over 5 jaar’ blikte presentator Wim De Vilder in 2010 met zeven bekende mensen vooruit: hoe zal je leven en de wereld eruitzien over vijf jaar? Vandaag, vijf jaar later, is het tijd om de voorspellingen onder de loep te leggen. Maar de Nederlandse presentator Jeroen Pauw noemt het ‘plagiaat’.

Onder meer Rudi Vranckx, Goedele Liekens, Marleen Temmerman en Alexander De Croo zaten in 2010 rond de tafel met Wim De Vilder voor het programma Over 5 jaar. In 2015 is het opnieuw verzamelen geblazen en wordt er teruggekeken op de voorspellingen, verwachtingen of ambities van vijf jaar geleden: wie weet nog wat hij toen gezegd heeft, wat werd onder- of overschat, welk fenomeen goed ingeschat? Het uiteindelijke resultaat zal in januari te zien zijn op Eén. (De Standaard 30/12/15)

- In elk fragment staat een zin die wat woordvolgorde betreft, anders is samengesteld dan in

het Nederlands dat in Nederland wordt geschreven. Schrijf voor elk fragment de zin over met

de afwijkende woordvolgorde.

- Zoek nu zelf drie fragmenten uit Nederlandse dagbladen en laat aan de hand van die

fragmenten zien hoe een Nederlandse zin is opgebouwd. Kies voor je voorbeelden één zin uit

elk fragment. Verdeel de gekozen zin in zinsdelen en leg uit hoe de volgorde van de zinsdelen

werkt.

- Wat kun je zeggen over de volgorde van de werkwoorden in een zin als je de fragmenten uit

de Belgische en de Nederlandse kranten vergelijkt? Om deze vraag te kunnen beantwoorden,

moet je eerst een goed overzicht hebben van de soorten werkwoorden.

Schrijf in je werkmapje eerst een overzicht van de soorten werkwoorden.

Daaronder vergelijk je de verschillende fragmenten.

Opdracht 4. Onvoltooide en voltooide tijd van de werkwoorden.

Bij opdracht 3 heb je een overzicht gemaakt van de soorten werkwoorden. Die werkwoorden kun je

ook weer in verschillende tijden gebruiken om aan te geven of iets nu, in het verleden of in de

toekomst plaatsvindt.

Zoek nu samen uit hoe het zit met ‘voltooide’ en ‘onvoltooide’ tijd.

- Schrijf in je werkmapje hoe je de voltooide en de onvoltooide tijd kunt herkennen.

- Geef aan welke bronnen je hebt gebruikt.

38

- Lees nu de tekst die hieronder staat. Zorg er steeds voor, dat je de onbekende woorden

opzoekt en in je werkmapje opschrijft.

Waar komt het ABN vandaan? Over de geschiedenis van de Nederlandse taal

Door Marijke Mooijaart.

Het Nederlands en het Duits, Engels, Fries, de Scandinavische talen en het inmiddels uitgestorven Gotisch hebben zich ontwikkeld uit één gemeenschappelijke taal: het Germaans. Dat Germaans maakt weer deel uit van een grote taalfamilie: het Indo-Europees. We kunnen van Nederlands spreken vanaf het moment dat er woorden opgetekend zijn die een band hebben met ons taalgebied en die typisch Nederlandse kenmerken hebben, zoals de woorden huova (hoeve) en watarskap (waterschap, in de betekenis ‘bron, drenkplaats voor vee’). Volgens die criteria begint het Nederlands zo ongeveer tussen 500 en 700. De oudste fase, het Oudnederlands, liep door tot ongeveer 1200 en had nog volop naamvalsuitgangen.

Middelnederlands

Tussen 1200 en 1500 werd Middelnederlands gesproken. Vanaf de dertiende eeuw werd het ook steeds meer geschreven. Dat begon in het zuiden van ons taalgebied. Daarvóór was het Latijn de schrijftaal in kloosters en kanselarijen. Latijn was de taal die alle geletterden in Europa verstonden, de lingua franca. Het Middelnederlands was geen eenheidstaal, maar bestond uit groepen van dialecten die niet scherp af te grenzen waren. De dialectgroepen uit die tijd zijn trouwens vandaag nog steeds wel herkenbaar: Vlaams, Brabants, Limburgs, Hollands/Utrechts en de Noordoostelijke dialecten. Naast veel inheemse woorden kende het Middelnederlands ook tal van leenwoorden uit het Latijn en het Frans. In de loop van de Middelnederlandse periode begonnen de naamvalsuitgangen af te slijten. Daarvoor in de plaats kwam er een veel vastere woordvolgorde in de zin, en ging men meer voorzetsels gebruiken. In het Middelnederlands zei men bijvoorbeeld: Die meester is goet den cnapen of is den cnapen goet met den als naamvalsvorm. Die naamvalsvorm (van het meewerkend voorwerp) liet zien ‘voor wie’ de meester goed was. Nu gebruiken wij het voorzetsel voor, en zouden we zeggen: De meester is goed voor de jongen. Ook zijn bepaalde klanken veranderd: de Middelnederlandse woorden huus en tuun werden in het Nieuwnederlands huis en tuin.

Naar een standaardtaal

In de volgende periode, de renaissance, kreeg het Nederlands een andere rol in de samenleving. Die ontwikkeling verliep anders voor de Noordelijke dan voor de Zuidelijke Nederlanden. In de Noordelijke Nederlanden (de Republiek) gingen geleerden en schrijvers zich na de onafhankelijkheid van Spanje in hun moedertaal verdiepen. Het Nederlands werd op steeds meer terreinen de voertaal en dus kwam er behoefte aan een eenheidstaal. De standaardtaal in Nederland was vooral gebaseerd op de taal van de Hollandse stedelijke elite, met Zuid-Nederlandse en Duitse invloeden. In de Zuidelijke Nederlanden – die toen nog tot het Spaanse rijk behoorden – was het Frans de officiële taal. Het Nederlands had daar een maatschappelijk ondergeschikte positie. De standaardisatie van het Vlaams-Nederlands

39

begon pas in de negentiende eeuw, ook al werd er in de zeventiende en achttiende eeuw wel degelijk veel in het Nederlands gesproken en geschreven.

Standaardisatie

Wanneer door maatschappelijke ontwikkelingen verschillende regio’s naar elkaar toe groeien, gebeurt dat ook met de regionale talen. Er ontstaat dan één ‘bovengewestelijke’ variant die de algemene voertaal wordt. Dit proces van standaardisatie kent verschillende facetten: selectie, codificatie, functie-uitbreiding en acceptatie. Selectie houdt in dat men het dialect dat het meeste prestige geniet – vaak van een gebied dat cultureel en economisch sterk is – als norm kiest. Vervolgens worden voor allerlei taalvormen (zinsconstructies, woorden, klanken) de voorkeursvormen geselecteerd. Zo werd mus en niet mos de algemene naam van het vogeltje, en zeggen wij nu rat en niet rot, of zoon en niet zeun. Codificatie betekent dat men de nieuwe algemene taalvormen vastlegt in grammatica’s en woordenboeken. De toepassing van de standaardtaal in steeds meer maatschappelijke domeinen (kerk, onderwijs, ambtenarij, rechtspraak) heet functieuitbreiding. Ten slotte vindt acceptatie plaats: de hele taalgemeenschap hanteert de standaardtaal. Wat de selectie betreft zijn taalkundigen het eens over de basis van het Standaardnederlands: dat is het ‘beschaafde’ taalgebruik van de Hollandse steden. Over de inbreng van de immigranten uit de Zuidelijke Nederlanden, vooral in de schrijftaal, is men nog niet uitgediscussieerd. Wel wijzen taalkundigen, meer dan voorheen, op de invloed van het Duits.

Wie is er niet bekend met Hebban olla vogala…? Toch is dit niet het oudste Nederlandse zinnetje. In de Lex Salica komt een zinnetje voor dat minstens drie eeuwen ouder is. De Lex Salica is een Latijnse wettekst die in het begin van de zesde eeuw werd opgetekend. In een tekstversie, die in verschillende achtste-eeuwse kopieën is overgeleverd, werden de rechtstermen weergegeven in het Oudnederlands. In één geval was dat een heel zinnetje. Het gaat om een rechtsformule die werd uitgesproken bij het vrij verklaren van een laat, dat wil zeggen een halfvrij persoon: ‘Maltho: thi afrio, leto’ (‘Ik zeg: ik laat je vrij, halfvrije.’)

Het Algemeen Beschaafd Nederlands

In de achttiende en negentiende eeuw stonden de spreektaal en de schrijftaal nog ver van elkaar af. Spreken deed ieder in zijn eigen dialect en de schrijftaal was vaak nogal gekunsteld. Aan het eind van de negentiende eeuw kwamen de spreek- en schrijftaal dichter naar elkaar toe. Dat kwam enerzijds doordat steeds meer mensen ‘de bovengewestelijke variant’ gingen spreken en anderzijds doordat de schrijftaal bij velen een natuurlijker karakter kreeg dat dichter bij de spreektaal bleef. De term voor deze nieuwe taalnorm was ‘Algemeen Beschaafd Nederlands’ (ABN), ze gold voor spraak én schrift. In het begin van de twintigste eeuw was het ABN nog slechts bij een kleine elite in gebruik, maar vanaf de jaren vijftig werd ze gemeengoed. De laatste decennia staat de term ABN weer volop ter discussie. Aan de ene kant zijn er de taalgebruikers die zich weinig storen aan de regels van het ABN, ook niet als zij schrijven. Aan de andere kant zijn er velen die zich ongerust maken of ergeren omdat naar hun gevoel de taal verloedert. Onder taalwetenschappers is de term ABN al lang geleden in onbruik geraakt. De term zou ten onrechte de suggestie kunnen wekken dat mensen die andere variëteiten van het Nederlands spreken, niet beschaafd zijn. Daarom spreekt men liever van Algemeen Nederlands (AN) of Standaardnederlands.

Ons nooit volmaakte Nederlands

40

Door de eeuwen heen zijn er taalgebruikers geweest die dachten: ooit was het Nederlands perfect en nu raakt het in verval. De feiten bevestigen dat idee echter niet. ‘Het Nederlands’ bestaat niet en heeft nooit bestaan: het heeft altijd variatie vertoond en blijft onverminderd veranderen. Ook al spreken we met z’n allen een algemene norm af voor ‘beschaafd taalgebruik’, er duiken steeds nieuwe verschijnselen op. Vijftien eeuwen geschiedenis van het Nederlands laten zien dat taal niet te temmen is!

(www.taalcanon.nl)

- Onderstreep met potlood alle werkwoorden uit deze tekst. Gebruik hierbij een liniaaltje of een

geodriehoek, zodat je netjes werkt.

- Kijk nu heel goed naar de werkwoorden en de tijden waar ze naar verwijzen. Wat valt je op als

je naar de verschillende delen van de tekst kijkt? Beschrijf dit verschil in je eigen woorden.

- Hoe verklaar je dat verschil in het gebruik van werkwoordstijden?

- Zoek in de tekst een duidelijk voorbeeld van de voltooide tijd en een voorbeeld van de

onvoltooide tijd. Schrijf die zinnen met je voorbeelden over.

Opdracht 5. De tekst zelf.

- Schrijf in maximaal 5 woorden op, waar deze tekst over gaat. Je formuleert je antwoord deze

keer niet in een zin. Als je heel kort aangeeft waar een tekst over gaat, formuleer je het

onderwerp van een tekst.

- Wat wil de schrijfster van deze tekst jou duidelijk maken? Schrijf dit op in een mooie,

kloppende zin. Als je in één zin zegt wat de schrijver van een tekst aan jou duidelijk wil

maken, formuleer je de hoofdgedachte van een tekst.

- Zoek nu uit wat een alinea is. Schrijf dit op in je werkmapje.

- Hoe is een alinea meestal opgebouwd? Zoek dit eerst uit. Schrijf dit op in je werkmapje.

- Geldt dat ook voor de alinea’s van deze tekst? Leg je antwoord uit.

Opdracht 6. Een eigen tekst.

Je gaat nu zelf een tekst zoeken over één van de volgende onderwerpen:

- Standaardtaal

- Dialect

- Taalvariatie

- Nederlands

Print deze tekst en stop hem in je werkmapje.

41

Je gaat deze tekst nu heel aandachtig lezen en zelf verwerken. Je begint natuurlijk met het

opzoeken en noteren van de onbekende woorden. In je verwerking worden de volgende vragen

beantwoord:

- Wat is de bron van je tekst?

- Wie is de schrijver?

- Wat is het onderwerp van deze tekst?

- Wat is de hoofdgedachte?

- Hoe is de tekst opgebouwd?

- Welke zinnen zijn de belangrijkste zinnen van de alinea’s?

Verwerk deze vragen in je eigen woorden in een lopende tekst. Dat wil zeggen dat je niet alleen

de antwoorden op deze vragen achter elkaar opschrijft, maar dat je er zelf een leesbare tekst van

maakt. De tekst moet duidelijk zijn voor leerlingen van een andere eerste klas die niet met deze

lessenserie bezig zijn.

Zorg er ook voor dat de spelling klopt. Als je niet meer precies weet hoe de spelling van de

werkwoorden werkt of als je twijfelt over de spelling van een woord, dan zoek je dat eerst op.

Opdracht 7. Teksten vergelijken.

Je kiest nu uit één Nederlandse krant en uit één Nederlandstalige Belgische krant een artikel dat

over hetzelfde onderwerp gaat.

Bij de Belgische kranten kun je gebruik maken van:

www.destandaard.be

www.demorgen.be

www.gva.be

BijdeNederlandsekrantenkunjegebruikmakenvan:www.volkskrant.nlwww.nrc.nlwww.limburger.nl

- Verwerknueerstelketekstapartvolgensdevragenenopdemanierdiebijopdracht6staat.

Detekstenprintjenatuurlijkeerstuitenjestoptzeinjemapje.

- Markeerdewerkwoordeniniederetekst.

- Beschrijfdewerkwoorden,devolgordewaarinzestaanendetijddiegebruiktis.Voordit

onderdeelkiesjeéénalineainiederetekst.

- Vergelijkhetgebruikvandewerkwoorden.Watzijndeovereenkomsten,deverschillen?

- Jeschrijfteenlopendetekstoverdetweegekozenartikelen.Denkdaarbijookaande

spelling.Twijfel?Opzoeken!Onbekendewoorden?Opzoekenennoteren!

42

Opdracht 8. Journaals vergelijken.

In opdracht 7 heb je gewerkt met geschreven teksten en je hebt vooral gelet op structuur, dat wil

zeggen de manier waarop de woorden in een zin staan en je hebt gekeken naar de opbouw van de

tekst.

In deze opdracht ga je aandacht schenken aan de woorden die worden gebruikt. Je vergelijkt een

journaal van België met een journaal van Nederland. Je kiest een nieuwsitem uit, dat op één dag in

beide journaals voorkomt. Het kan handig zijn om een onderwerp uit het buitenlands nieuws te nemen

dat belangrijk genoeg is om zowel in Nederlands als in België op het journaal te komen.

Voor het Nederlandse journaal kun je gebruik maken van www.nos.nl

Het Belgische journaal vind je op www.een.be/programmas/het-journaal

- Schrijf nu in je werkmapje kort en duidelijk op, waar jouw gekozen fragment over gaat.

- Vergelijk nu de woorden die in het Belgische journaal worden gebruikt, met de woorden die in

het Nederlandse journaal worden gebruikt. Beschrijf de overeenkomsten en verschillen.

- Vergeet niet duidelijk op te schrijven over welk journaal het gaat (dag, tijdstip).

- Worden de woorden in het Belgische journaal in dezelfde volgorde in een zin gezet als in het

Nederlandse journaal? Als je een afwijkende volgorde hebt gevonden, zoek je uit hoe dat

komt en dat neem je mee in je beschrijving.

Opdracht 9. Reclame vergelijken.

Kies nu zelf één reclame uit die op de Nederlandse televisie te zien is en één reclame die op de

Belgische televisie wordt uitgezonden. Probeer eerst uit te zoeken of je reclames kan vinden van

hetzelfde product, in Nederland en België uitgezonden. Als dat niet lukt, kun je twee verschillende

producten kiezen, maar dan wel uit dezelfde categorie: wasmiddel, auto’s, shampoo, zeep,

huidverzorgingsproducten enzovoort.

- Onderzoek welke woorden worden gebruikt om het product aan te prijzen in de Nederlandse

en de Belgische reclame. Vergelijk dit woordgebruik; beschrijf de verschillen en de

overeenkomsten.

Opdracht 10. Eigen onderzoek.

De afgelopen lesblokken heb je steeds gewerkt aan opdrachten rondom het thema ‘Standaardtaal’.

Nu ga je zelf een onderzoek bedenken en uitvoeren dat binnen dit thema past. De standaardtaal die jij

op school gebruikt is het Nederlands.

- Formuleer een vraag, waar je samen met je klasgenoot een antwoord op gaat zoeken. In die

vraag combineer je twee zaken: het onderwerp ‘standaardtaal’ en iets wat daar mee te maken

kan hebben. Wat dat andere element is, bepaal je zelf. Je onderzoek zal dan een onderdeel

van de standaardtaal vergelijken met een onderdeel van je zelfgekozen element. Je docent

bespreekt samen met jullie of de vraag geschikt is voor jullie onderzoek.

43

- Je zoekt 3 teksten die met jullie onderwerp, met jullie vraag te maken hebben en die uitleggen

wat jullie onderwerp precies inhoudt . Deze teksten verwerk je op de manier van opdracht 6.

Zorg ervoor, dat de verwerking een doorlopende tekst is, die duidelijk is voor andere

leerlingen van leerjaar 1 die de teksten niet hebben gelezen. De tekst die je schrijft heeft

tussen de 200 en de 250 woorden.

- Daarna ga je materiaal van jullie twee elementen zoeken om te vergelijken. Je mag gebruik

maken van teksten (artikelen, boeken, nieuwsberichten) en/ of beeldmateriaal. Je mag zelf

beeldmateriaal maken (eigen opnames) of beeldmateriaal gebruiken dat op internet te vinden

is. Jullie kiezen zelf de fragmenten uit die je met elkaar wil vergelijken. Je kiest minstens twee

soorten materiaal (tekst of beeld) uit de standaardtaal en twee soorten materiaal uit het

element dat je zelf hebt gekozen. Let wel op dat de teksten of het beeldmateriaal met elkaar

te vergelijken zijn. De docent kan je helpen bij het zoeken naar materiaal.

- Bij het vergelijken werk je twee onderdelen uit:

1. Woordkeuze

2. Opbouw van de zinnen (volgorde waarin de woorden in de zin staan).

De uitwerking bestaat uit overeenkomsten en verschillen. Je mag de gegevens ook in een

tabel verwerken. Onder de tabel leg je dan wel uit wat je precies met de tabel hebt willen laten

zien.

- Je rondt af met een korte samenvatting van wat je hebt ontdekt. Je geeft in feite antwoord op

de vraag die je je aan het begin hebt gesteld.

- Vergeet niet om alle bronnen aan het einde precies te vermelden!

44

MarieleKosters

45

20160105,geenhuiswerkbinnen20151123,geenhuiswerkbinnen20151021,commentaargegeven

46

47

RebeccaLeybaengels

48

20160105,feedback-benjegewendomrubricstemaken?isdatietsvanjullieschool?hoedoenanderedocentendat?-inhetdocument'researchlog'hebjeveeldetailgelegd(bestveelvooreenleerlingomtedoen).werkthet?ervarendeleerlingenditalseigenonderzoek(kaneenvalkuilwordenalsjealsdocentzelfveelinvult,jeneemtdanwatmogelijkhedenweg)-kunjeinderdaadplannenvanleerlingenverzamelen(misschien1of2latenzieninonzebijeenkomst)-hetzalduswichelroede-lopenwordenwatje'vrijlaat'enwatjetochwatmeer'dichtdoet'(omdathetanderschaoswordt),zeerbenieuwd.20151021,commentaargegeven

49

PlanningwritingprojectEveryweek,wewillspend60minutesonthisprojectinclass.Inyourgroup,sethomeworkgoalsforyourselves.6January Startproject–introduction,writingresearch

questions.Afterteacherapproval:choose/describemethod,writeworkplan.

13January Presentplansinclass.Workonproject20January Workonproject27January Workonproject1and3February Handinreportandpresentations

Presentationsalsocountasyouroraltest10February Springbreak17February RevisionFrom23February Testweek:writingtest

50

EnglishWritingSkillsModule

1. Introduction

Oneofthetasksyouwillbeassessedonthisyear,isawritingtask.Thistaskwillconsistofoneortwocomponentsofformalandinformalletterwriting.Toprepareforthistask,wewill,asaclass,doresearchintosuccessfulletterwriting.Ingroups,youwillresearchatypeofletterwritingandsharerecommendationswiththerestofthegroup.Inthisway,wewillgatherknowledge.Atthesametime,throughtheresearchprocess,youwillworkonyourownresearchskills.Thesewillberecordedinyourresearchlog.Basedonboththeresultsofyourresearchandyourdevelopmentasaresearcher,youwillreceivemarksthatwillcountaspartofyourfinalgradefortheletterwritingtest.2. Whatknowledgeandskillsdoyouneedtowritewhattypeofletter?

Pleaseaddthedifferentareasofknowledge,skillsandtheirsub-skillstothemindmapbelow.

51

3. Comparetheseexamples

Letter1

DearSirorMadam,

IamabouttocompletemyEnglishandAmericanLiteraturedegreeattheUniversityofKent,withaprospectiveresultofa7.8average.

Asaliteraturestudent,Ihaveastrongloveofbooksofalltypesandseeworkinabookshopasacareerareawhichwouldbeagoodstartingpointforacareerinpublishingwhichismyeventualcareeraim.

Ihavegoodexperienceofretail,havingworkedasashelfstackerforSainsburies.IhavestudiedmodulesinShakespeare,WarPoets,DickensandCreativeWritingallofwhichIfeelgivemevaluableknowledge.Myinterestsincludereading,playingcomputergamesandstampcollectingandIamcurrentlyreadingRobbieWilliams'thought-provokingautobiography.

Lettertypesandtheirsuccess

criteria

52

Iamwritingspeculativelyinthehopethatyoumayconsidermeforanyfull-timevacanciesthatmayariseinyourstore.I'minterestedespecialyintheretailsideofabookstore:interactingwithcustomersandseeingwherethemoderntastesforliteraturelay.

IwouldbeavailabletoworkfromthebeginningofJuneofthisyear.Ihavepreviousretailexperienceandbelievethatthis,combinedwithmyknowledgeofandinterestinbookscouldberewardingbothtoyourstoreandtomyself.

Yoursfaithfully,

FrankHarrison

Letter 2

RosalindFranklin8RussellStreet

CranfordLancashireMN228YY

rf333@hotmilk.com7thFebruary2014

MrsMattyJenkynsPersonnelManagerManchesterGeneralHospitalHollbrookAvenueManchesterMN15BJ

DearMrsJenkyns,

53

IamlookingforaplacementwithinahospitalenvironmentfromJunetoSeptemberofthisyear.IamwritingtoyouasIunderstandthatManchesterGeneralHospitalmayhaveappropriatevacanciesavailable.IhaveastronginterestinlaboratoryproceduresandclinicaldiagnosticswhichIunderstandarepredominantlycarriedoutatthishospital.AsIliveonly5milesfromyoursite,travelandaccommodationwouldnotbeaproblemforme.

Ifirstbecameinterestedinthehospitalenvironmentafteraschoolvisittoyoursite.Iwastakenonatouraroundthelaboratorieswherethedifferingtechniquesusedintestingclinicalsamplesforpatientsweredemonstrated.Sincethen,discussionwithmycareersadviserhasconfirmedmydecisiontoaimforacareerinthisfield.

Throughmydegreecourse,Ihavebeenabletodevelopmyinterestinbiochemistry,whilstimprovingmylaboratoryskillsalongwithmynumeracyskills.IhavegainedsomeexperienceinHPLCandhavegoodcomputingskills,havingusedseveralscientificdatabases.Iachieved68%inmyfirstyearexaminationsandamhopingtoachieveahigh2:1formycourseworkthisyear.WhileatUniversity,Ihavealsobeenabletoutilisemyskillsinworkingwithpeoplethroughavarietyofvacationjobs.Myworkatabusyinsuranceofficewasvaluableinteachingmetheimportanceofascertainingcustomers’needsandprovidingclearandaccurateinformation.

Iwouldbemostgratefulifyoucouldconsidermeforanysuitablepositions.IwillbeavailableforinterviewatanytimeandamatmyhomeaddressinCranfordfromlateMayonwards.AtallothertimesIcanbecontactedatmycollegeaddress.PleasefindenclosedmyCVwhereyouwillfindfurtherinformation.

Yourssincerely,RosalindFranklin

Ø Imagineyouareamemberoftheboardofselection.Whichapplicationwouldyoulikebestandwhy?

ØListthestrongandweakpointsoftheletters.

54

4. WritingaresearchquestionanddecidingonmethodNowthatyouhavelistedallknowledgeandskillsneededforletterwriting,wearegoingtoworkasagrouptofindinformationtohelpusperformwellonthistask.Chooseanareaofresearch,andwritearesearchquestion.Wearegoingtododescriptiveresearch.Thefunctionofthisprojectistogiveyourfellowstudentsrecommendationsfortheirletterwritingpreparations.Startwitharesearchquestionandsubquestions.Makesurethesubquestionsallansweroneelementofthemainresearchquestion.Theanswerstoallsubquestionstogethershouldanswerthemainquestion.!Makesureyourquestionisconcrete,concise,answerableandmakesurethatitcontributestoourgoaloffindingrecommendationsforpreparing.!example:Mainquestion:WhatrecommendationsdoEnglishuniversitiesgiveforimprovingXtypeoflettersandhowcanweusethemtoimproveourownletters?Subquestions:a. WhatrecommendationsdoesuniversityXgive?

55

b. WhatrecommendationsdoesuniversityYgive?c. WhatrecommendationsdoesuniversityZgive?d. Canweapplytheserecommendationstoourownwriting?

!Theoutcomeoftheprojectisveryrelevantforyourowntestpreparation.Sothinkaboutyourquestionthoroughly.Ifyourquestiondoesnotleadtoaresultyoucanactuallyuse,youwillnotprofitasmuchfromthisassignment.!Intheend,weneedrecommendationsondifferenttypesofletters,fromdifferenttypesofinstitutions.Wewilldiscussallquestionsinclasssowecancoverdifferenttopics.!Decideonhowyouwilltacklethis.Whatmethodwillyouchooseandwhy?5. Workplan

Whenresearchingsources,keepinmindthatyouwillhaveto!Doaliteraturesearch,usingdifferenttypesofsources/searchengines,differentkeywords,andcombinationsofsearchwords.Alwayskeeptrackofwhichtermsyouusedonwhichwebsitesandwhichresultsthisgaveyou.Remember,everythingyoudoshouldbereproducible.CopytheURLsofarticlesyouwanttouseandincludethedateofconsultation,aswebsitecontentcanchangeovertime.!Youcanwriteyourownworkplan,inyourownformat,butitshouldmeetthefollowingcriteria:- Activitiesshouldbeplannedintime,soeveryactivityshouldhaveadate- Everyactivityshouldhaveanameattachedtoit- Planrealisticallyandallowfor25%extratimeincaseyouhaveanydifficulties- Theactivitiesyouactuallydoshouldberecordedinyourjournal(intheresearchlog).

Ifchangesoccur,adapttheworkplanimmediately.- Ateverymeeting,seeifeverygroupmemberhasdonetheirpartandcheckoff

finishedassignments.Ifyoulike,youcouldincludeacontract:everybodypromisestofinishtheworkandkeeptheappointments.Arethereexceptions?Ifso,whathappensifsomeoneisill,forinstance?Whathappensifsomeoneforgets?Youcanputthisinthecontract.

- Yourworkplanisanappendixtoyourreport.

56

6. ThereportandpresentationAfteryourinvestigation,youpresentyourresultstotheteacherinareport,andtoyourclassmatesasapresentation.AllpresentationswillbeplacedonMagisterforreferencebyclassmates.Yourreportshouldhavethefollowingstructure:- Titlepage- Introduction

o Backgroundandpurposeoftheprojecto Researchquestion

- Methods- Results- Discussion- Conclusion- Recommendations- References- Appendix:workplan,researchlog,ifapplicable:resourcesforstudying

YourpresentationcanbeinPowerpointorPrezi.Thefollowingelementsarerequired:- Groupintroduction- Shortdiscussionofyourresearchquestionandprocess- Morethoroughdiscussionofyourfindings:whatrecommendationsshouldweallbe

awareof?Arethereanyresourceswecanuse?- Evaluationofresearchprocess,resultsandgroupwork.

Attachedyouwillfindtheassessmentmodel.Pleaseusethisasaguidetohelpyouprepare.

57

ResearchLogEnglishWritingSkillsModule

Name:__________________________________

1. LearningoutcomesThislogbookservesasadocumentationofyourownlearningprocess.Theoutcomesoflearningofthiswritingunitare:

1. Gathertheoreticalknowledgeofthecharacteristicsofeffectiveletters.2. Youareabletowriteastructuredresearchquestionandsubquestions,thatmeet

researchquestioncriteria.3. Youareabletodecideontherightresearchstrategytoansweryourquestion.4. Youareabletoplananddividetaskswithinyourgroup.5. Youareabletoanalyzeandsynthesizetheinformationyouhavefoundandreacha

conclusionintheformofrecommendations.

58

6. Youareabletoreportbackyourconclusionstothegroupinsuchawaythattheycanapplytheinformationtoimprovetheirownwritingskills.

7. Youcandescribeyourownareasofdevelopmentandreflectontheprocessofyourprojectasawholeandyourindividualgrowthasalearner.Youcandescribeinparticularhowyoustrovetodevelopyourselfintermsofyourlearningattitudeofbeingcurious,critical,precise,perseverant,cooperative,responsibleandcreative.

Onthelastpage,youcanfindtheassessmentcriteriaofthismodule.

2. Startingpoint–identifyingyourownattitudes,strengthsandweaknesseshttps://www.youtube.com/watch?v=VrSUe_m19FY–theescalatorForanyproject,anessentialsuccessfactorisyourownattitudeinapproachingit.Youmayhaveheardofthetermsgrowthmindsetandfixedmindset.Peoplewhohaveafixedmindsetapproachtaskswithacertainexpectation;theyhavetheidea,forinstance,thattheyare‘justnotgood’atsomething,andwhentheyseethatconfirmed,itmakestheirbeliefthatthey‘cannotdoit’evenstronger.Peoplewhohaveagrowthmindset,donotbelievethattheirabilitiesarecarvedinstone.Theytendtothink:‘Ifthisishard,I’mgoingtopracticeuntilIcandoit’,or,‘Idon’tunderstandthisyet,butI’mgoingtofindout’.ØWhichmindsetdoyouthinkhelpsstudentsachievemoregoalsandlearningresults?ØWhatmindsetdoyougenerallyhave?Havealookatthenextstatements.Tick(ü)theonesyouagreewith.o Englishisadifficultsubjectforme.

59

o Iamthebestresearcherinmyclass.Doingresearchcomeseasytome.o WhenIencounterdifficultgrammartopics,Iammotivatedtodiscoveratrickor

rulethathelpsmeunderstand.o Afteranhourofhomework,Istop.IfIdon’tknowthen,I’vetried.o Itrytofinishthedifficultsubjectsassoonaspossible.Iwanttogetitoverwith,

evenifIdon’tunderstandperfectly.o IfIhavetroubleunderstandingsomething,Iaskforhelp.o IfImakemistakesontests,Irevisethosequestionsafterwards.o Ihavemasteredasetofstudyingtechniques.Idon’tliketakingmyparents’or

teachers’advicetochangemyroutines;Iwanttodowhatsuitsmebest.o Whenweworkingroups,Ialwaysseemtobetheonewhodecideshowweare

goingtowork.Discussthestatementswithaclassmate.ØWhichonesdemonstrateagrowthmindsetandwhichonesafixedmindset?ØIfyouwanttoworkonyourgrowthmindset,whatcharacteristicsortacticsshouldyoupersonallyworkon?(forinstance:don’tgiveup,listentoothers,changingmyinsecureattitudetoasubjectetc)

3. Startingpoint:researchskillsIfyouaregoingtoperformaresearchproject,itisaimedattwothings:1. Findingtheanswertoaresearchquestion2. Becomingabetterresearcher;developingyourskills.Theresearchskillswearegoingtoassesswerelistedinparagraph1.Below,writedownexamplesofwhatyoucanalreadydo,andwhatgoalyouaresettingyourselftomasteranewaspect.

Criterion: ConcreteexampleofwhatIcanalreadydo:

WhatgoalIamsettingformyself:

1. Youareabletowriteastructuredresearchquestionandsubquestions,thatmeetresearchquestioncriteria.

60

2. Youareabletodecideontherightresearchstrategytoansweryourquestion.

3. Youareabletoplananddividetaskswithinyourgroup.

4. Youareabletoanalyzeandsynthesizetheinformationyouhavefoundandreachaconclusionintheformofrecommendations.

5. Youareabletoreportbackyourconclusionstothegroupinsuchawaythattheycanapplytheinformationtoimprovetheirownwritingskills.

61

6. Youcandescribeyourownareasofdevelopmentandreflectontheprocessofyourprojectasawholeandyourindividualgrowthasalearner.Youcandescribeinparticularhowyoustrovetodevelopyourselfintermsofyourlearningattitudeofbeingcurious,critical,precise,perseverant,cooperative,responsibleandcreative.

4.AnticipatingsetbacksAswediscussedinparagraph2,developingagrowthmindsetmeansyouwillhavetoleaveyourcomfortzoneatonepoint.ØWritedownexamplesofmomentsthatweredifficultforyouinthepast.Whenwasittoughtokeepagrowthmindset?ØHowdidyouovercometheseproblems?ØWhenyouhavefinishedyourresearchquestionandplanning,anticipatewhatproblemscouldoccurintheprocessofyourproject.Listthembelow,andcomeupwithstrategiestocopewiththemwhileretainingyourgrowthmindsetandshowingthecharacteristicsmentionedinthelearningoutcomes:beingcurious,critical,precise,perseverant,cooperative,responsibleandcreative.

62

5.JournalofactivitiesDuringtheproject,itisessentialthatyouwritedownallactivitiesthatyoudo.Yourprojectshouldbereproducibleforothers,sotheyshouldbeabletofindeverystepyoutake.Date Activitiesandduration

Forexamplesearchingforsources,25minutes

DetailsForexamplesearchterms,titleofarticleorwebsiteyouhaveused,etc.

63

6.WorkplanevaluationAnswerthefollowingquestionsaboutyourworkplanandyourowntaskcommitmentandmindset:ØWhatwasyourinputforcreatingtheworkplan?Whatdidyoucompromiseon?Whatdidyoufightfor?Howdidyoudevelopyourselfdoingthis?ØWhattaskswereassignedtoyou?Areyoucontentwiththem?Didyoucompromiseonanyofthem?Dothesetasksseemeasyorchallengingtoyou?Howwillthesetaskshelpyoudevelopasaresearcher?Aftercompletionoftheworkplan:ØDidyoudoeverythingyouweresupposedtoanddidyoumeetallthedeadlines?Wasthatadifficultthingtodo?ØDidyoureceivefeedbackfromyourgroupmembers?Howdoestheirfeedbackhelpyoudevelopyourskills?Ifyoudidnotreceivefeedback,didyouaskforspecificfeedback?Why(not)?Whatabout?ØWhendidyouhavetodemonstrateperseverance,askforhelp,becritical,thinkabout/strugglewiththeinformation?Ifyouhaven’t,wereyouthoroughenough?Howdoyouknow?ØWhatdidn’tgoaswellasyouhadhopedfor,howdidthathappenandhowwillyoutacklethisorimproveyourselfinthefuture?7. Projectevaluationandgroupprocessevaluation Inparagraph3,yousetyourselfsomegoalsregardingthelearningoutcomes.Inthegridbelow,pleasevisualizehowmuchyouhavegrown.Ineachbar,writedownconcreteexamplesofwhatyou’velearnt.Howbigofadevelopmenthaveyougonethrough?Pleasemindthatyouarenotaskedtowritedownwhatyouthinktheteacherwilllike,butactualthingsyoureallydidnotknowbeforeandyoureallydoknownow.

64

First,drawthelineuptoyourpreviouslevel,then,annewlineuptoyournewlevel,demonstratingyourgrowth.Yourteacherwillshowyouanexampleofhowtodothis.levelâmasteradvancedintermediatebasicnoskillcriterion:à1234567Discussyourownevaluationwithyourgroup.ØWhatfeedbackdidtheygiveyou?Dotheyagreewithyourassessmentofyourself?Writedowntheinformationonthenextpage.Note:Manypeopleareinclinednottowritedownfeedbacktheydonotagreewith.Writedownallfeedback,evenifyoudonotlikeittoomuch.Askfollow-upquestions:Whydidyouexperienceitlikethat?SoIunderstandthatyoudon’tconsider11o’clocktobeintime?(whichtellsyouyoumaynothavebeenspecificenoughonyourdeadlines).Feedbackofmygroupmembers:

65

8. FinalCheckAfterfinishingyourproject,youcangatherextrapointsbygoingovertheassessmentcriteria.ØLookattheassignment.Areallelementscoveredinyourreport?ØNowlookfromateacherpointofview.Arealltheelementsexplainedenough?Ifnot,youcanstilladdtext!ØKeepinmindthemotto:‘proveitorremoveit!’.Arethereexamplesandreferencestoproveeveryclaimyouhavemade?ØIfindoubt,findanotherteamtogiveyouapeerreview(andyoucanreviewtheirwork).Itisverycommonforresearcherstoaskfortheopinionofotherexpertsbeforesubmittingtheirwork.ØCheckyourlanguageorasksomeoneelse(aparentorclassmate)toreadyourreport.Itissometimesdifficulttodetectyourownspellingandpunctuationerrors.Todolistforyourfinalversion:

66

7.AssessmentmodelNote:Ifthecriteriafor1markisnotmet,0markswillbeawarded.Report 4 3 2 1report Thereport

structuremeetsallthecriteriaintheassignmentandparticularcarewasgiventoitspresentation.Languageisformalandfullyappropriate.

Thereportstructuremeetsallthecriteriaintheassignment.Languageismostlyformalandappropriatetothetask.

Thereportstructuremeetsallbut1criterionintheassignment.Languageisonlypartlyformaland/orappropriatetothetask.

Thereportstructurelacksmorethan1criterionintheassignment.Languageisgenerallyinformaland/orinappropriatetothetask.

Researchdesign Theresearchquestionisstructuredinalogicalwayandiscompletelyrelevanttothegoaloftheproject.

Theresearchquestionisstructuredinamostlylogicalwayandistomostlyrelevanttothegoaloftheproject.

Theresearchquestionissomewhatstructuredandhassomerelevancetothegoaloftheproject.

Theresearchquestionishardlystructuredandishardlyrelevanttothegoaloftheproject.

Researchprocess

Theworkplanmeetsallcriteriamentioned.Theprocesshasbeendescribedandaccountedformeticulouslyandanychangeshavebeenexplained.

Theworkplangenerallymeetsthecriteriamentioned.Theprocesshasmostlybeendescribedandaccountedforandmostchangeshavebeenexplainedtosomeextent.

Theworkplanmeetssomeofthecriteriamentioned.Theprocesshaspartlybeendescribedandaccountedforandsomechangeshavebeenexplained.

Theworkplanmeetsfewofthecriteriamentioned.Theprocesshashardlybeendescribedandaccountedforandfewchangeshavebeenexplained.

conclusion Theconclusionfollowslogicallyfromthethoroughanalysisofthesources.

Theconclusionfollowsinagenerallylogicalwayfromtheanalysisofthesources,whichismostlytothepoint.

Theconclusionhasabasisintheanalysisofthesources,althoughitsometimesseemsunfounded.Theanalysisofthesourceslacksdepthorisincomplete.

Theconclusionbearsonlylittlerelationtotheanalysis,whichissuperficialandhardlytothepoint.

presentation Thepresentationiswell-prepared,tothepointandoffersexcellentadviceonthechosensubject.

Thepresentationissomewhathesitant,butmostlytothepoint,andoffersrelevantadvice

Thepresentationclearlylackspreparation,butstillmeetsthecriteria.Someadviceis

Thepresentationdoesnotmeetthecriteria.Adviceisnotgivenorofpoorquality.

67

onthetopicchosen.

presentedbutitlacksrelevance,detailorquality.

evaluation Thestudentevaluatesbothhisownperformanceandthequalityoftheprojectinacriticalandrealisticway.Suggestionsforimprovementareoffered.Evidenceofself-regulationispresented.

Thestudentofferssomeevaluationofhisownperformanceandthequalityoftheproject.Attimesthisiscriticalanditismostlyrealistic.Somesuggestionofimprovementismade.

Thestudentonlysuperficiallyevaluateshisownperformanceand/orthequalityoftheproject.Thesuggestionsforimprovement,ifpresent,areonlygeneralandlackrelevancetothestudent.

Thestudenthardlyevaluateshisownperformanceand/orthequalityoftheproject.Suggestionsforimprovementareabsentorlackrelevance.

attitude Inallstagesoftheproject,thestudenthasdemonstratedacurious,preciseandperseverantattitude.

Inmoststagesoftheproject,thestudenthasdemonstratedacurious,preciseandperseverantattitude.

Thestudenthasdemonstratedacurious,preciseandperseverantattitudeinonlyafewstagesoftheproject.

Totalmarks:/2.8=_________Thisgradeaccountsfor25%ofyourwritingassignment.

68

69

ArjenLubbersgeschiedenis

70

20160105,feedback-leukdatjealeenonderzoekjeachterderughebtendaaralkortopreflecteert(schoolgeschiedenis),misschienwiljedaarvandaagwelietsoverzeggen(helptanderen,denkik)-ikbenwelbenieuwd(naarhetplaatjebijdefranserevolutie)watleerlingenallemaalzelfalweten(wilheteigenlijkstraksookevenindegroepproberen),-bijderechtsstaat-opdrachtbenikbenieuwdhoedeleerlingenditervaren:wijktditafvanhoejehetboekbehandelt,wordendevrijheidsgradendiedeleerlingenkrijgenhierechtgepakt,e.d.20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

71

Uitwerkingen ‘huiswerk’ voor derde bijeenkomst, 5 januari 2016 

WON Akademie/UU 

Arjen Lubbers 

 

Evaluatie opdracht vwo4 m.b.t. schoolgeschiedenis Koning Willem II College 

In vwo4 zijn de leerlingen klaar met hun onderzoek naar een onderdeel van de schoolgeschiedenis. 

Hierin zijn verschillen tussen de groepen op te merken: 

1) De hoge‐denk‐niveau‐denkers 

Sterk onderzoek, goede teksten, prima uitwerking. Kritisch op hun eigen werk en op het werk 

van anderen, nieuwsgierig naar hun eigen zoektocht.  

2) De iets‐minder‐hoge‐denk‐niveau‐doeners 

Willen heel graag, zijn nieuwsgierig, maar niet altijd even kritisch op hun eigen werk. 

Hierdoor valt de uitwerking wat tegen. Heb geëvalueerd met deze groepjes en hen uitgelegd 

dat het pad van onderzoek meer oplevert dan hun verwachtte/gedroomde uitkomst. 

3) De minst‐hoge‐denk‐niveau‐dromers 

Slappe hap. Teksten vallen tegen door te weinig te doen door de periode heen. Haastwerk, 

levert niet genoeg op. Enige punt van hoop is dat zij zelf ook hebben ingezien dat de manier 

van werken niet genoeg oplevert.  

De wegwijzers zoals herschreven door de WON‐werkgroep van onze school bieden houvast, maar 

zijn in sommige gevallen veel te theoretisch. Vooral de bronvermelding is onvolledig en niet overal 

even duidelijk. Enige aandacht is vereist. 

Komende periode volgt een hernieuwde kans/mogelijkheid. Start van die periode op 5 januari. 

 

 

Op de volgende twee pagina’s 

1) Nieuwe opdracht vwo2 – De Franse Revolutie 

2) Schematische opzet opdracht vwo5 ‐ Rechtsstaat 

 

   

Onderzoeksopdracht vwo2 

Uitvoering: eerste twee schoolweken van het nieuwe schrikkeljaar 2016. De volledige opdracht zal ik 

dinsdag 5 januari meenemen ter info/overdenking. 

Onderwerp: Franse Revolutie 

Brononderzoek 

Zelf vragen stellen bij bronnen/teksten/afbeeldingen  

Voorkennis:   leerlingen hebben kennis over de oorzaken van en gebeurtenissen in de  

     Franse Revolutie (tot en met Napoleon) 

Informatie:   hun handboek en eventueel aanvulling uit mediatheek/internet/e.a. 

Voorbeeld:   

 

 

 

 

 

 

 

Leerlingen krijgen 

bijvoorbeeld de bron 

hiernaast met enkel 

een eventuele 

vertaling. Aan hun de 

taak om: 

1) Een beschrijving te geven van wat ze zien. 

2) Een datering te geven wanneer deze bron gemaakt is.  

3) Een standplaats van de maker van deze bron te bepalen. 

4) Een goede onderzoeksvraag te stellen bij deze bron. 

 

1 en 2)  De derde stand gooit zijn ketenen af en grijpt naar de wapenen. De adel en geestelijkheid  

   reageren vol afschuw. Op de achtergrond een nog rechtopstaande Bastille, waaruit dus moet  

   blijken dat de bron in ieder geval van vóór 14 juli 1789 is, of een situatie weergeeft van voor  

   die datum. Eveneens op de achtergrond een bewapende militie (hoewel ik erken dat ik deze  

   op deze afbeelding lastig kan herkennen. Ik zal op zoek naar een betere).  

3) De maker zal vanuit de bourgeoisie komen; in ieder geval vanuit de derde stand afkomstig zijn 

omdat hij kritiek uit op de standensamenleving.  

 

4) In hoeverre komt het beeld dat in de bron naar voren komt overeen met de opvattingen van 

de derde stand over de standensamenleving? 

Rechtsstaat vwo5 2015-2016

Fase Aantal lessen Inhoud Product/beoordeling

Inleiding 6 Inleiding adhv 'Strijd voor gelijke rechten' (NTN/LBS)

Inleiding op opdracht 1 Inleiding op opdracht en groepsvorming

Onderwerpkeuze en vraagstelling 2 Groepjes kiezen een onderwerp en maken adhv volgende structuur een onderzoeksvraag:

Vrijheidsrechten of politieke rechten + een denker + de ontwikkeling binnen de parlementaire democratie in Nederland sinds 1795

OF:

Een stroming + een persoon (denker, politicus, oid) + een beschrijving van de ontwikkeling binnen de parlementaire democratie in Nederland sinds 1795

Maken onderzoeksplan 2 Integreren onderwerp, onderzoeksvraag, deelvragen, aanleiding van onderwerpkeuze, voorlopige bronnenlijst en plan van aanpak

Onderzoeksplan (1)

Literatuuronderzoek 6 Bronnenonderzoek

Uitwerking onderzoek 3 Schrijven korte, geannoteerde tekst als antwoord op de onderzoeksvraag Tekst (1/2)

Presentatiefase 5 Per groepje een presentatie van maximaal 10 minuten + discussie Presentatie (1/2)

Samenvatting 2 Docent biedt houvast en structuur. Oefeningen met schoolexamenvragen.

Totaal 27 Schoolexamen (2)

72

PatrickLuytbiologie

73

20160105,feedback-benwelergnieuwsgierignaardeinvloedvangeluid/muziekopplantengroei(blijfergsceptischstaantegenoverdebronnendieikernuoverlees)-hethuidmondjesonderzoekzieterdegelijkuit,maarlijktmeerinhetformatvaneenPOtezitten-wordterdusbijdePOwelaandeleerlingenduidelijkdaterookgewerktwordtmetonderzoeksvaardigheden-ikkijkuitnaarhettotalepakketdatjenuverzamelt-wellichtkunje1of2(groepjes)leerlingennaderbeschrijvenhoezijmetdevrijheidomgaandiejijzegeeft(doorhunlesmateriaaltelatenzien)-hoebeoordeelje?--20151021,commentaargegeven

74

Biologie Praktische Opdracht Plantkunde

Namen: Anouk Pastoor en Demi JacobsKlas: VW5COnderwerp: Huidmondjes

75

Logboek Biologie PODemi Jacobs en Anouk Pastoor (VW5C)Onderzoek naar: Plasticiteit van huidmondjes in verschillende milieus.Onderzoeksvraag: Heeft het milieu invloed op het aantal huidmondjes in een blad van een plant?

Hypothese: Omdat er verdamping plaatsvindt in de bladeren van planten, zullen planten die zich in een droog milieu bevinden minder huidmondjes hebben dan de planten die groeien in een vochtig en minder droog milieu.

Opzet van het onderzoek: Voordat het onderzoek van start gaat ,wordt nog de benodigde informatie bij elkaar gezocht .Dit onderzoek zal worden uitgevoerd aan

de hand van de eerder genoemde onderzoeksvraag en hypothese .Om het onderzoek uit te kunnen voeren ,zullen er plantjes gehaald moeten worden .Deze

moeten van dezelfde soort zijn om meet onnauwkeurigheden te voorkomen .De monocotylen krijgen de voorkeur in ons onderzoek ,omdat hierin het resultaat het

beste naar voren zal komen .Dit zal de grassoort :Engels raaigras ,veldbeemd ,Roodzwenkgras of Rietzwenkgras worden (nog niet bekend(

Benodigdheden: en van het onderzoek komen er verschillende Voor het uitvoerbenodigdheden aan te pas en dat zijn:

- Twee planten (één uit een droog/winderig milieu en één uit een nat/vochtig milieu(- Microscoop (tot vergroting :scherp(

- 2 x voorwerpglas- 2 x dekglas

- eventueel horloge glas- Pincet

- Snijmesje (voor het snijden van het blad(- Prepareernaald

Gidsexperiment: Bij welke grassoort laat het bovenste laagje het makkelijkste los? Dit is nodig voor het experiment om er een goed en betrouwbaar resultaat uit te laten komen. Hierbij komen er drie grassoorten aan te pas. Dit zijn:Deze worden geplant en zullen groeien. Hieruit komt de conclusie welke grassoort het meest geschikt is voor de praktische opdracht plantkunde.

76

Dinsdag 10-11-2015Schrijfster: Anouk PastoorWe zijn vandaag begonnen met de officiële opzet voor het PO. We hebben een mindmap gemaakt met als hoofdonderwerp 'Huidmondjes'. Hier omheen hebben we alle bijpassende onderwerpen vermeld zodat we konden zien wat we al weten en waar we naartoe willen gaan werken. Hieronder is onze mindmap weergegeven.

Verder hebben we vandaag een mindmap aangemaakt, zodat we samen aan ons logboek en aan het verslag kunnen werken. Dit hebben wij gedaan via: bubbl.us Zo kunnen we van elkaar zien wat de ander doet en heeft gedaan. In dit logboek houden we niet alleen bij wat we op bepaalde dagen doen, maar we zullen ook delen van het verslag eraan toevoegen, zodat we in ieder geval op één document alles geordend bij elkaar hebben staan. Hiervan zijn we vandaag bezig geweest met het thema, de onderzoeksvraag en de hypothese.Afspraken: - We zullen de volgende les een verdeling gaan maken over wat we zullen gaan doen.

Dinsdag 17-11-2015Schrijfster: Anouk PastoorVandaag zullen wij met ons logboek langs de leraar gaan en dan zullen wij verschillende vragen ontvangen die wij eventueel kunnen gaan beantwoorden. Verder zullen we deze week het onderzoek opzetten en zullen we allebei een mindmap moeten maken. Deze mindmaps maken we individueel. De inlever datum voor de opzet en de mindmaps is donderdag 19-11-2015 . Demi zal aan de slag gaan met de opzet en ik houd het logboek bij. We hebben na deze les de opzet voor het onderzoek af en zullen daarbij ook onze benodigdheden noteren. De leraar is bij net bij ons langs geweest en we hebben een aantal tips meegekregen. We zullen voordat we het onderzoek gaan starten kijken of een verschillend milieu wel echt invloed zal hebben op de plasticiteit van de plant. Door dit op te zoeken kunnen we ook kiezen welke plant we zullen gaan onderzoeken en welke plant we dus ook nodig hebben voor ons onderzoek. Hiervoor kijken we op google onder het zoekwoord: ' Plasticiteit planten'.

77

Advies/reflectie van docentZeer positieve reactie gekregen op onze opzet en onderwerp. De volgende vragen zijn er om nog meer duidelijkheid te krijgen over de PO:

• Worden er daadwerkelijk meer of minder huidmondjes gecreëerd (plasticiteit) bij verschil in verschillende milieus?

• En gebeurt dit met het opgroeien, of niet?• Welke plant gaan we bekijken (type plantenweefsel)?• Wat is een nat milieu?• Wat is een droog milieu?• Voor welke termijn?• Hoelang heeft de plant nodig om te groeien? (op tijd in de grond zetten)

78

Persoonlijke mindmap Demi:

Persoonlijke mindmap Anouk:

79

Bronnen:http://www.barenbrug.nl/droogte-grashttp://bubbl.ushttps://nl.wikipedia.org/wiki/Engels_raaigrashttps://nl.wikipedia.org/wiki/Eenzaadlobbigen

80

Onderwerp:Heeftmuziekinvloedopdeplantengroei?Zoja,welkemuziekheefthetmeesteinvloedopdeplantengroei?Groep:AnoukvanEngelenenKirstenLukassenBronnenKirstenLukassen:

1. http://www.discovery.com/tv-shows/mythbusters/mythbusters-database/talking-to-plants/

2. http://www.all-science-fair-projects.com/print_project_1301_1433. http://www.dovesong.com/positive_music/plant_experiments.asp4. http://www.dailymail.co.uk/news/article-2311386/Study-Plants-

listened-Black-Sabbath-best-flowers-listened-Cliff-Richard-died.html5. http://hubpages.com/living/the-effect-of-music-on-plant-growth6. http://www.frankmulder.info/?e=10517. http://nl.fruitsandtreesproj.com/het-effect-van-muziek-op-plant-

groei.html8. http://lab-rat.plazilla.com/page/4295078733/laat-je-planten-sneller-

groeien-met-deze-simpele-tips

Mijninteresses(KirstenLukassen):

81

Interessesmethetonderzoek(KirstenLukassen):

82

Muziekluistereniseenvanmijninteressesenhiermeekunnenweeenonderzoekbeginnenomtekijkenofplantenditookleukvinden.WekunnenkijkennaardezelfdemuziekdieAnoukenikluisterenmaarooknaarmuziekwaarwijnietnaarluisteren.Ideeëndaarvoorzijn:

• Top40• Klassiekemuziek• Heavymetal• Hardrock• Popmuziek• Jazz• Filmmuziek• Hardcore• Rock’nroll• HipHop

Wekunnenhetbestetweestijlenpakkendienietveelgemeenmetelkaarhebbenomtekijkenhoeplantenhieropreageren.Wemoetendanookzorgendatdeplantenineenkameropbakzittendieverdergeluidsdichtiszodatergeendingenuitdeomgevingkunnenzorgendathetonderzoekmislukt.Verdermoetervoldoenderuimtezijnenmoetenalleplantjeshetzelfdeaantalwaterenlichtkrijgen.Omhetookprettigtemakenvoordemensendieinhethuislevenkunnenwedebakkenopeenplekzettenwaarmindervaakmensenkomenzoalsbuiten,ineengarageofopeenzolder.Hierbijmoetwelwordenopgeletofdeplantengenoeglichtkrijgenenniettevochtigworden.Ookdetemperatuurspeelthierbijeenrol.Schetsopzet:

83

84

85

HarrievanRooyenfrans

86

20150105,dooromstandighedengeenhuiswerk20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

87

Opdrachtenbij“Peersinproximity”OriëntatieA.Deverdeeltzichingroepenvan3of4personen.Datbetekentdatdeleerlingenbeslissenbijwiezegaanzitten.Daarnakrijgenzeeenblaadjemetonderstaandevragen:Hebjejeverplaatstombijhetgroepjeleerlingentegaanzittenwaarjenuzit?

Zoja,beschrijfwatjegedaanhebt.Zonee,waaromniet?Zijnanderennaarjoutoegekomen?

1. Hoehebjedekeuzevoordeandereleerlingeninjegroepjegemaakt?2. Verklaarjekeuze.3. Watvindjevangroepswerkindeklas?4. Watvindjevangroepswerkvooropdrachtenbinnenofbuitendeklas?

Deleerlingenbeantwoordendevragenindividueelenanoniem.Zekrijgen5minutenvoorhetbeantwoordenvandevragen.Dedocenthaaltdeblaadjesop,schudtzezichtbaarvoordeleerlingendoorelkaarenlegtzeweg.(Hetzelfdegebeurtindeanderegroepen.Zie:F)B.Kijkopdrachten.Voordeheleklas.(Deklasbinnenkomen)https://www.youtube.com/watch?v=8ReCCM6P8wM

1. Waaruitblijktdatdeleerlingenelkaarkennen?Noemdriekenmerken.2. Hebbenzevasteplaatsenindeklas?Waaromdenkjedat?3. Opwelkmomentvandedagisditopgenomen.Waaromdenkjedat?

(Vanplaatswisselen)https://www.youtube.com/watch?v=ABpgwp-6c9c

1. Waaromwisseltdeeersteleerlingvanplaats?2. Danwisseltiedereenvanplaats.Waarom?3. Watishetverschilinhoudingengedragvandeleerlingendievanplaatswisselenen

deleerlingendieblijvenzitten?

(soortenleerlingen)https://www.youtube.com/watch?v=WC1nzRgKUQkklassengesprek:Aanwelksoortleerlingenhebjeeenhekel?Metwelksoortkunjegoedoverweg?Etc..Bestaanereigenlijkwelsoortenleerlingen?C.Alnaargelangdeklas,uitgaandevanbovenbouwVWON.a.v.enkelefragmentenuitromans/verhalen,zoalswerkvanTheoThijssen(bv.“degelukkigeklas”,“Keesdejongen”,“uitdeochtendvanhetleven”,“BarendWels”),JanMens(“Koen”),SimonVestdijk(“Ivorenwachters”),JuliZeh(“Speeldrift”),YvesNavarre(“Biographies”),Bordewijk(“Bint”),uitchicklitetc..hetdefiniërenvansoortenleerlingenen“preferenties”.D.

88

Eenzijstapnaar“operationeeldefiniëren”.Zie:voorbeelden“gevoelstemperatuur”en“debiologischeklok”.E.Debasisbegrippenvoordebeschrijvingvanditonderzoek,uitgaandevandeEngelstaligetermen,zoalsinditenveelonderzoekindesocialepsychologie:status,socialstatus,socialpreference,personalpreference,peer,peernomination,proximity,popularity,preferred<>popular,visibility,reputationenprosocial.sociometricmethod,issue,questionnaire,referencegroupenassessment.FDedocentpresenteertdeantwoordenvanA(ookvandeanderegroepen).DaarbijmaakthijgebruikvandeterminologiebijE.AangevuldmetvoorbeeldenuitBenC.

89

MarionSteutenscheikunde

90

20160105,feedbackvitaminec-mooiomtezienwatdeleerlingenhalenuithetvitamine-conderzoek-wasjeerzelfooktevredenover-komthetelkjaarterug-hoebeoordeelje(gebruikjedaarvoordatlapjournaal-document?)materialenvandeNWA-mooimateriaal-watdoejeerpreciesmee-ishethandigdatdeanderecursistenditmateriaalkennen?ontwikkelenvanonderzoeksvaardigheden(esoe)-mooidocument-watdoejeerpreciesmee?rebreathers-ditlijktteneersteeenpogingomleerlingeneenwetenschappelijketeksttelatenlezen,kloptdat?-daarnakoppeljehetaaneenvastomschrevenvervolgstapomzelfmetingenuittevoeren,watzinjeervaringendaarmee(waarinwijktditafvaneenopdrachtuithetscheikundeboek?)-goeddatjevervolgenskoppelingenmaaktrichtingexamenprogramma20151123,commentaargegeven

91

Allehebbenleerlingenzelfeenonderzoeksvraagopgesteld.Vervolgenszijnallevragenklassikaalbesprokenophaalbaarheidenuitvoerbaarheideneventuelebenodigdeaanpassingen.(Hetbetreft3gymnasiumleerlingenTTOenregulier)WatishetnutvanvitamineCinongezondeproductendievannaturegeenvitamineCbevatten?

• Dezeonderzoeksvraagistegroot,bevatteveelvariabelen.• Watwiljeeigenlijkonderzoeken?WatisdewerkingvanvitamineC?Ditiseen

literatuurvraag.• Wanneerisietsongezond?Tevaag.• Doel:LiteratuuronderzoeknaarproductenzondervitamineC?

HeeftdemaniervankwekeneffectophetvitamineCgehaltevanaardbeien?

• Ditonderzoekduurttelang,enisnietspecifiekgenoeg.

• Beter:HebbenindekasgekweekteaardbeieneenhogervitamineCgehaltedanindevollegrondgekweekteaardbeien?

• Dezeonderzoeksvraagkanalleenindezomerwordengetoetst,nuhebbenwealleenaardbeiendieindekaszijngekweekt.

WelkemaniergebruikenvitamineCproducentenomzo’nhooggehalteineentablettekrijgen.

• Beter:HoewordenvitamineCtablettengemaakt?Ditiseenvraagvooreenliteratuuronderzoek.Deopdrachtisomeenvraagtebedenkendiejemeteenpracticumen/ofonderzoeksopstellingkuntonderzoeken.

Dezeleerlingenhebikbijelkaargeplaatstenzijgaanonderzoeken:IserverschilinhetvitamineCgehaltetussenbiologischeennietbiologischeproducten;Blauwebessen,paprikaenavocado?Group:Eva,Josje,Marlie,Bi-rong.WhatisthedifferenceintheamountofvitaminCbetweenfreshlysqueezedorgangejuiceandjuicefromdifferentbrandsfromthesupermarket?(Marlie)WhichbrandoforangejuicehasthemostamountofvitaminCinit?Decidewichbrandyouwillinvestigate.Forexample,supermarktebrandsversuscommercialbrands.Whatbrandoforangejuice(freshlysqeezedincluded)hasthemostvitaminCinit?Andisthereadifferencebetweenfreshlysqeezedjuicefromabrand?WhatisthedifferenceinvitaminCindifferentfruitswithvitaminCandjuicesinthesupermarketclaimingtohavefruitinthem?(EvaCassee)Whatdoyouwanttoinvestigate?Thisquestionhasalotofvariables!Forexample:Choseafruitandcompareittoajuiceofthesamefruit.

92

DoesvitaminCoccurnaturallyinfoodand/orisvitaminCadded?Thishasnotonequestioninit,buttwo!YoucanstartwithaliteraturesearchonfoodswichcontainvitaminCandfoodsthathavevitamineCaddedtothem.Youcanreadonthelabelif(extra)vitaminCisaddedandtestiftheamountiscorrect!Forexample,InwelkdeelvandewereldzithetmeestevitamineCingroenteenfruit?Dezevraagistegroot,kieseensoortgroenteoffruitenvergelijkdevitamineCgehaltes.Bijvoorbeeld,bevattentomatenuitSpanjemeervitamineCdantomatenuitNederland?ZiterverschilindehoeveelheidvitamineCinhoerijphetstukgroente/fruitis?KieseensoortgroenteoffruitenganaofhetvitamineCgehalteveranderdgedurendederijping.HoeveelvitamineCgaaterverlorenbijhetkokenvankomkommer?Goedevraag.(IrisRoelofsen)Groepsvraag:Heeftderijpheidvaneentomaatinvloedophetvitaminegehalte?Researchquestion(Yasemin,Mijke,Isa,Valerie):DoesthepercentageofvitaminCinfreshlysqueezedorangejuiceandconservedorangejuicechangeafteryouboilitandfreezeit?Thisquestionhastomanyvariables,choseoneofthevariablestoinvestigate.Forexample:DoesthepercentagevitaminCoforangejuicechangeduringboiling.OrdoesthepercantagevitaminCdifferbetweenfreshlysqeezedorangejuiceandconservedorangejuice.DoesthepercentageofvitaminCchangeinfreshlysqueezedorangejuiceafteryouboilIstherealsoachangeifyoufreezeit?DoesthevitaminClevelchangeifyouleaveaglassoforangejuiceadayonthetable?Whatisthechange?Goodquestion.DoesthequantityofvitaminCinabananachangeifyouboilit?Andifyoucoolitdown?Goodquestion.Ifyouusealemonasafruitbattery,willtherebeadifferenceinvitaminC?(comparedtothelemonfromthebeginningandafteritisusedasabattery)(CarmenandJuliette)ZorgtdeafnamevanzuurstofvooreenverschilinhetvitamineCpercentageinbepaaldevoedingsmiddelen?(Britt,MyrtheR.IvarenSem)GaatertijdenshetverwerkenvanproductendievannaturevitamineCbevatten,vitamineCverloren?

93

Tevaag,kieseenbereidingenkieseenvoedingsmiddel.Bijvoorbeeld:NeemthetvitamineCgehalteinbrocoliafdoorkoken?Hoofdvraag:InwelkevoedingswarenzitmindervitamineCalsdedagelijksehoeveelheiddieeenmensmoetbinnenkrijgen.Deelvragen:Hoekomtdit?Waaromwerdditgedaan?Dezevraagbegrijpikniet.Hierinzittenteveelvragenomtebeantwoordenindebeschikbaretijd.KieseenvoedingsmiddelenzoekindeliteratuurhoeveelvitamineCeenmensdagelijksnodigheeft.GavervolgenstestenofhetvoedingsmiddelmeerofmindervitamineCbevatalsdedagelijksvoorgeschrevenhoeveelheid.Opm.EenmenseetveledingenperdagdievitamineCkunnenbevatten!Wiljewetenofhij/zijvoldoendebinnenkrijgtdanmoetjewetenwatdezepersoonheeftgegetenendehoeveelhedendusbijelkaaroptellen!WaaromzitermaarineenbepaaldaantalvoedingsmiddelenvitamineC?Ergbredevraag,jewileigenlijkonderzoekenhoevitamineCwordtgevormdinnatuurlijkevoedingsmiddelen.WelkeproductenbevatenhetmeestevitamineC?(Sem)Specifiekerformuleren.KiestweeofdriesoortengroenteoffruitenvergelijkhetvitamineCgehalte.InwelkevoedingswarenzitmeervitamineCalsinverscheidenefruitsoortenmeteenhogervitamineCgehalte?(Ivar)DoeeersteenliteratuuronderzoeknaarvoedingsmiddelenmeteenhooggehalteaanvitamineC.KiesdaarnatweeofdriesoortengroenteoffruitenvergelijkhetvitamineCgehaltes.

94

MariekeThijssenwiskunde

95

20160105,feedback-ikdenkernogeenextrakolombijenziedandatjeinstaatbentomdezeperiode(jan-feb)hieraantewerkenmetjeleerlingen-hetblijftnogwatimplicietwatjouwrolzalzijnindeze-zijnleerlingengewendzotewerken,ofisditechteenexperimentvoorjou(misschiendoejeditaljaren)-hoegajeditbeoordelen(werkjeoverigensingroepjes?)-benvooralbenieuwdhoejeleerlingenertoeaanzetechtgoedtezoekennaarbronnenbijditonderwep(enwatdeleerlingendaarvervolgensmeekunnen!)-fijnalsjeleerlingmateriaalwiltverzamelenvoordekomendeperiode(wellichtdatjeditvan1of2groepjeskuntlatenzien)20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

96

De stelling van Pythagoras Inleiding. Als een driehoek een rechte hoek heeft dan is er iets bijzonders aan de hand met de lengten van de zijden. Daarover gaat de stelling van Pythagoras In een rechthoekige driehoek noemen we de zijde tegenover de rechte hoek de schuine zijde. De twee zijden die aan de rechte hoek liggen, noemen we de rechthoekszijden De stelling van Pythagoras. De stelling van Pythagoras is een van de bekendste wiskundige formules en een van de weinige die mensen na school onthouden.De stelling kent ook veel dagelijkse toepassingen, bijvoorbeeld in de bouw. Als de stelling van Pythagoras er niet was geweest, hadden de Egyptenaren geen piramides kunnen bouwen en hadden wij al helemaal geen kathedralen kunnen neerzetten, of wolkenkrabbers...

Pythagoras De stelling zegt iets over de relatie tussen de rechthoekszijden en de schuine zijde van alle rechthoekige driehoeken. In de rechthoekige driehoek ABC zijn de zijden a en b de rechthoekszijden. De zijde c noemen we de schuine zijde of hypotenusa. De stelling van Pythagoras luidt: ‘In een rechthoekige driehoek is het kwadraat van de hypotenusa gelijk aan de som van de kwadraten van de

rechthoekszijden.’ Anders geformuleerd: a2 + b2 = c2 Opdracht. De opdracht maak je in groepjes van twee of drie leerlingen. Het is de bedoeling dat je één van de drie onderzoeksopdrachten gaat maken en aan de klas gaat presenteren. De presentatie is een heldere en natuurlijk wiskundig kloppende uitwerking van de opdracht die je hebt gekozen als groep. Opdracht 1 De stelling van Pythagoras kent vele bewijzen. Onderzoek minimaal 3 bewijzen uit verschillende bronnen voor de stelling van Pythagoras. Het is de bedoeling dat de bewijzen die je uitkiest niet allemaal “van hetzelfde” zijn. Ze moeten zo verschillend mogelijk zijn. Daarmee wordt bedoeld dat er zogenaamde mozaiekbewijzen zijn, waarin een figuur in stukken wordt geknipt, er

97

zijn bewijzendie meer van meetkundige aard zijn, als ook bewijzen van meer algebraïsche aard (gewoon rekenwerk). En wellicht nog andere bewijzen..?? Verwerk de volgende vragen per bewijs in je opdracht . Wat maakt dit bewijs nou tot een echt bewijs? Hoe herken je de aard van het bewijs? Wanneer gebruik je juist deze vorm van bewijs? Opdracht 2 Ontwerp een computerprogramma waarmee je berekeningen kunt maken die voortkomen uit de stelling van Pythagoras. Om dit programma te kunnen maken, moet je eerst onderzoeken wat je allemaal kunt berekenen met de stelling van Pythagoras. Vervolgens beschrijf je de stappen die je hebt gemaakt om het programma op te stellen. Laat een werkend programma zien. Doorloop de volgende vragen. Wat kan er worden berekend met de stelling van Pythagoras? Wat zijn de mogelijkheden qua invoer? Hoe kan dit op een gebruiksvriendeljke manier opgesteld worden? Opdracht 3 De stelling van Pythagoras wordt in allerlei situaties toegepast, zowel in het platte vlak als in de ruimte. Ontwerp zelf opgaven waarin de verschillende toepassingen gestructureerd aan bod komen. De opgaven moeten in een logische volgorde achter elkaar staan. Daarnaast maak je de uitwerkingen van de opgaven. De volgende vragen zijn hiervoor een hulpmiddel. Welke toepassingen zijn er ? Welke context past bij welke toepassing? In welke volgorde worden de toepassingen bevraagd?

98

Voorbeeld onderzoeksplan werkplan 1 Oriënteren

Doornemen van de opdracht en als groepje gaan bepalen welke opdracht dat we gaan nemen

Komen tot een keuze van opdracht 1. Onderzoeksplan en werkplan opstellen

1 les om alles door te nemen

2 Wat

Data verzameling: M.b.v. de computer en in de mediatheek gaan we bronnen zoeken over de Stelling van Pythagoras. Soort onderzoek: We gaan de verschillende bronnen onderzoeken en langs elkaar leggen om de bewijzen te vergelijken Functie van het onderzoek: We gaan de verschillende bewijzen onderzoeken en vergelijken.

Eerst zoeken we alle drie de mogelijke bewijzen : 1 les Vervolgens gaan we de bewijzen naast elkaar leggen en vergelijken, wat is het verschil, waar gebruik je ze voor: 1 les

3 uitvoeren

Met de gegevens die we hebben gaan we een selectie maken van drie echt verschillende bewijzen De uitwerkingen van het huiswerk bespreken en afspraken maken welke volgorde we nemen voor de presentatie

Ieder krijgt een bewijs om helemaal goed uit te werken De volgorde ligt vast, bewijzen zijn kloppend en iedereen maakt in ppt zijn presentatie

1 les en huiswerk 1 les en huiswerk

4 presentatie

De verschillende presentaties worden samengevoegd en verder in orde gemaakt met conclusie en reflectie

Presentatie is af en iedereen weet wat hij/zij moet presenteren

1 les en huiswerk

presentatie

99

TinaVercouterenduits

100

20160105,feedback-mooieopdrachten-wellichtkunjestraksvooralevendeeerstetwee(huiswerkingroepjes,actualiteitindeles)korttyperen-watmaakthetdatdezewerkvormen/lesideeenafwijkenvandestandaardles-enwordtdatookgewaardeerddoordeleerlingen-ikzougraagziendatjewatleerlingwerkverzameltbij2vandezewerkvormen(jan-feb)20151123,commentaargegeven20151021,commentaargegeven

101

WON-Huiswerk Tina Vercouteren 5 Januari 2016 1 Reflectiegesprek Ik heb mijn reflectiegesprek met Oscar gevoerd. Eerst hebben we naar mijn opstel gekeken. Oscar was oprecht geïnteresseerd in mijn opstel en vond het voor leerlingen een interessant thema. Hij vond de beknopte en duidelijke vraagstelling helder en goed. In het vervolg hebben we naar Oscars opstel gekeken. Ik vond het een interessant thema, waarmee leerlingen zeker gemotiveerd aan de slag gaan, omdat ze hun eigen resultaten kunnen verbeteren. Het is een opdracht, die de leerlingen ook op deze manier in de praktijk gaan brengen. Vervolgens hebben we naar de vraagstelling gekeken. We hebben de hoofdvraag geconcretiseerd en de deelvragen erop onderzocht of de antwoorden en de conclusies, die uit deze antwoorden getrokken kunnen worden, een bijdrage leveren aan het antwoord op de hoofdvraag. Oscar herkende, dat hij de neiging heeft, zijn vraagstelling te specifiek te maken, omdat hij zijn kennis van zaken al in de vraagstelling verwerkt had. Dat was voor Oscar een eyeopener. Ik vond het een leerzaam gesprek, omdat ik herkende hoe makkelijk we als professionals in onze vraagstelling op het antwoord vooruitlopen. Verder denk ik dat ik in dit gesprek een bijdrage aan Oscars professionalisering heb kunnen leveren. Door het stellen van vragen heeft Oscar de stappen voor zich helder gekregen en zijn deelvragen op de hoofdvraag af kunnen stemmen.

2 Vijf lesideeën, die ertoe bij kunnen dragen, leerlingen tot wetenschappelijk denken uit te dagen.

1 Omgaan met oefeningen / huiswerk Opdrachten klassikaal bespreken/nakijken levert i.p.v. kennis frustratie op. Ik laat leerlingen het huiswerk in groepjes van vier controleren. Bij een verschil in het antwoord moeten ze samen overleggen hoe het zit, welke regel moeten we toepassen etc. Ik help alleen met de vragen verder als ze er niet samen uitkomen. Hier zie ik, wie zijn menig het best/ overtuigend kan overbrengen of zich makkelijk laat ompraten. Als ze in de les opdrachten maken, moeten ze de antwoorden met elkaar hebben besproken. Alle vier de groepsleden hebben dezelfde antwoorden staan en dan hoef ik maar één werk te controleren, omdat ze dus allemaal hetzelfde antwoord hebben. Ik wijs alleen de opdrachten aan waarnaar ze nogmaals moeten kijken. Ik verbeter

102

het dus niet, dat laat ik aan de leerlingen over. De leerlingen moeten dan weer in overleg en herkennen waarom het niet klopt en hoe het dan wel moet. Ik loop dan weer rond en vraag in de groepen om uitleg. Hier hoor ik dan uitspraken als: “zien jullie, ik had toch gelijk” of “jullie wilden het niet geloven”. Op deze manier werken ze serieuzer, omdat ze weten dat ik het werk daadwerkelijk inhoudelijk nakijk. Het nakijkwerk blijft voor mij ook behapbaar, omdat ik maximaal 8 keer het werk na moet kijken. Opvallend is dat er nauwelijks op mij een beroep word gedaan om uitleg te geven (misschien omdat ze weten dat ik geen uitleg geef, maar vragen stel). Als ze mij roepen, dan is het alleen om te vragen of hun redenering klopt. Omdat ik tijdens deze fases tijd heb om te observeren doe ik veel informatie op, die ik dan weer kan gebruiken om de leerlingen te begeleiden. Bijvoorbeeld een leerling die zich makkelijk om laat praten, stimuleer ik om meer op zijn kennis te vertrouwen. “Laat je niet zo makkelijk uit het veld slaan.” Deze leerlingen worden snel zelfverzekerder. Deze werkwijze pas ik in al mijn klassen toe.

103

2 Briefen V6 Actualiteit in de les In plaats van een schrijfopdracht waarin precies is voorgegeven wat de leerling moet schrijven (bijlage 1), laat ik ze hun mening verwoorden over een actueel thema (bijlage 2). Ze mogen met elkaar overleggen, maar geen internet als informatiebron gebruiken. Op deze manier krijgen die leerlingen, die op de hoogte zijn van het dagelijkse nieuws waardering en die leerlingen, die het niet zijn, stimulans om het ook te doen. Met elkaar over pro’s en contra’s te brainstormen tot een eigen mening te komen, kan hokjesdenken voorkomen. 3 Spreekthema V5 Nelsen Mandela Bij ons op school moeten de leerlingen voor hun spreekvaardigheid thema’s uitwerken. In plaats van de bij ons gebruikelijke thema’s als “Mein erstes Auto” , “Was ich einmal werden will.” … ben ik altijd op zoek naar meer diepgang voor mijn Vwo’ers . Ik liep door het school gebouw en zag in de geschiedenisgang een poster hangen. Ik heb met de leerlingen het statement vertaald en er een vraag aan gekoppeld. Warum hat er das Recht wie kein anderer dies zu sagen? Ze moeten dus uit de informatie, die ze over Nelson Mandela opzoeken een conclusie trekken. Ook hier zijn onderlinge gesprekken aan de groepstafel gewenst. Informatie opzoeken kunnen ze, maar ermee iets doen is lastig!

4 Wechselpräpositionen V3 Ik laat aan de leerlingen vier plaatjes met Duitse zinnen en een vraag zien. Verder zeg ik niets. Hun voorkennis, “na een voorzetsel staat een bepaalde naamval”, moet tot irritatie leiden. Door deze irritatie heb ik hun aandacht. Er zijn twee opties: 1 Ik heb hier niet goed opgelet en onzin opgeschreven kan of? Reactie leerlingen J 2. Het staat hier juist, maar dan is de vraag waarom? Leerlingen zijn enorm vindingrijk met oplossingen. Ik zeg alleen koud / warm / je denkt in de juiste richting.

104

Ze vinden met elkaar altijd de oplossing, het heeft met ‘rust en beweging’ te maken. Ze verwoorden hun eigen regel schriftelijk en deze lezen ze dan hardop voor. We vergelijken de verschillende mogelijkheden, soms vullen de leerlingen hun versie aan. Ik loop tijdens het schrijven rond, zodat ik weet, wie ik een beurt moet geven. Ik wil de verschillen ook duidelijk maken, zodat leerlingen van elkaar kunnen leren. Het gebeurt nooit dat leerlingen een foute regel opschrijven. De rijkdom aan ideeën verrast mij altijd weer opnieuw.

105

5 Konjunktionen V3 Ik werk vaak zonder methode. In periode 3 kijk ik met V3 bijvoorbeeld een film: “Neger, Neger Schornsteinfeger!” verfilmt naar een autobiografisch boek van Hans-Jürgen Massaquoi. De opdrachten zijn inhoudelijk gekoppeld aan de bovengenoemde film en boek. Bij deze opdracht hebben ze eerst een uittreksel uit het boek gelezen en dan met de filmscène vergeleken. We spreken over de onmenselijkheid, mensen in een dierentuin tentoon te stellen. De zinnen kunnen ze dan ook probleemloos naar het Nederlands vertalen, omdat ze inhoudelijk al besproken zijn. De voegwoorden en de zinsbouw, die het voegwoord eist, onderzoeken ze zelfstandig in groepjes. Vervolgens onderzoeken ze wanneer ze “wenn” en “als” moeten gebruiken. Mijn taak is om te bewaken dat leerlingen niet vast gaan lopen. Dit doe ik middels vragen te stellen. Als ze er helemaal niet uitkomen, mogen ze om hulp vragen bij een andere groep (bijlage 3).

106

Situatie

In de bijlage van de “Wochenpost” van 21 januari van dit jaar staat een paginagroot artikel over clichés, vooroordelen en beeldvorming. Nevenstaande advertentie is daarbij afgebeeld. De aanleiding van dit artikel was een door verschillende bedrijven georganiseerde ‘Nederlandse week’ in Frankfurt am Main. Deze bedrijven exporteren allerlei producten naar Duitsland: zuivel, bloemen e.d. Tijdens deze ‘Nederlandse week’ waren er veel klederdrachten te zien en zag je er verder o.a. klompen, molens, kaas en affiches1 met bollenvelden of polders of Hollandse vergezichten.

Aan het eind van het artikel roept de auteur, Ingo Preusker, de lezers op te reageren. Vinden zij dat het beeld dat hier van Nederland wordt geschetst, klopt. De brief moet gericht worden aan mevrouw Maren Kühr, hoofd van de afdeling ingezonden brieven2. Het adres van de krant is: Postfach 61 04 17, 10969 Berlin.

JijbentweliswaargeenDuitser,dieinNederlandisgeweest,maarweleenNederlander,dieregelmatigmetdergelijkeclichébeeldengeconfronteerdwordt.Jebesluittereageren.Doeditaandehandvandevolgendeopdracht

Opdracht

1. Geef kort aan waar de brief over gaat.

2. Verwijs naar het artikel, vermeld hoe het in je bezit is gekomen, wat gevoelsmatig je eerste reactie was en dat je graag nader op dit probleem wil ingaan.

3. Schrijf dat je zelf ook al hebt geconstateerd, dat Duits in Nederland aan de middelbare scholen in afnemende mate wordt gekozen. Probeer hiervoor een zinnige verklaring te geven.

4. Uit het vermoeden dat vooroordelen waarschijnlijk ook een rol spelen: uit recent onderzoek onder de jeugd blijkt dat ong. 70% sterk anti-duitse gevoelens koestert, ofschoon velen nooit in Duitsland zijn geweest.

5. Wijs erop dat juist vanwege de uitgebreide handel met de Bondsrepubliek (80% van onze export en wij zijn op één na Duitslands grootste handelspartner) en het toerisme het vak

1 Affiches = Plakate 2 de ingezonden brief = der Leserbrief

107

Duits zeker belangrijk is. In vele advertentie is kennis en/of beheersing van de Duitse taal een vereiste.

6. Geef een prognose hoe jij de toekomst van de Duitse taal ziet m.b.t. haar belangrijkheid en haar aanzien.

7. Geef één reden, waarom jij Duits hebt gekozen.

8. Zorg voor een passend slot.

Bitte wenden

Aanwijzingen

• Begin je brief op de gebruikelijke wijze. • Verwerk alle punten in de volgorde zoals die in de opdrachten gegeven is. • Zorg ervoor dat alle regels en alinea's onderling goed aansluiten en dus niet als los zand

aan elkaar hangen. Hoe beter de uitwerking en de samenhang, hoe hoger de score.

• Sla na elke uitgewerkte deelopdracht een regel over en noteer het nummer van de deelopdracht in de kantlijn. Vermeld voor de kantlijn ook het aantal gebruikte woorden in die alinea.

• Voor de uitvoering van de opdracht moet je tenminste 220 woorden gebruiken. Het aantal woorden begint te tellen na de 'Anrede' (en dan tot aan de groet). Overschrijding van dit aantal geeft geen puntenaftrek, tenzij er geleuterd gaat worden.

• Vermeld het aantal woorden linksboven in de kantlijn!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Beoordeling

Bij de beoordeling wordt er niet allen op gelet, of je taalfouten gemaakt hebt, maar ook of je brief een goedlopend geheel is . Verder wordt erop gelet, of je je aan de opdracht gehouden hebt.

108

JanVijfhuizenengels

109

20160105,feedback-ja,ikziedatditweereenaanvullingisopeerdereopdrachten-hetisduidelijkdatjedezeverzamelingalinzetendaarleerlingen'meeaanhetdenkenzet'-hoeverzameljeoverigensjemeningoverwatleerlingenhieraanhebben(hoetoetsje,zelfreflecterendenrichtingdeleerlingen)-hetverslagvaneenzoektochtdooreenleerlingiswellichtookalleenmaareenfoto(ofhebjedanalvoldoendemeegekekeninhetproces)-hoegajeommethetsamenstellenvangroepjesleerlingen--20151021,commentaargeleverd

110

LanguageDevelopment/LanguageandPower

Whatdoesthiscartoonmakeyouthinkof?AssignmentDeleerlingenkrijgen3foto’stezienZijwerkenintweetallenaandeopdrachtZijkrijgendevolgendevragen:Whatisspecialaboutthefollowingthreephotographs?WHydoyouthinkEnglishisusedineachofthesepictures?Shareyourconclusionswiththerestoftheclass

111

112

113

HowdoyouthinkthecartoonlinksupwiththeotherthreeimagesFollowupassignmentTrytofindthreemoreexamplesoftheuseofEnglishinaDutchcontextinyourownenvironment.(thinkofbillboards,shops,etc.)TakeapictureofeachandexplainforeachofthesepictureswhyyouthinkEnglishhasbeenchosenhereDoyouthinktheuseofEnglishhashadtherighteffect?Why?Thinkofawayinwhichyoucanverifyyourfindings/conclusionsUsetheinformationtowritea2pagereporttobesubmittedon…….

114

Exploringlaqnguage,symbolismandknowledgeoftheEnglishspeakingworldwhulestimulatingtheuseofspokenlanguage.

Witch Hazel in Winter ‘Everybody is a Genius. But if you judge a fish By its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it’s stupid’ Albert Einstein StudentsaregoingtoworkingroupsoffourStudythepictureandthequotatationandtrytothinkof4questionsyoucanasktheothergroupsinclass.(Yes/Noquestionsarenotallowed)Basedonthequestionsadnanswerswemakeamindmapofinterestingvocabulary,ideas,themesthatcomeoutofthediscussion.

115

Inyourgroupdiscussandtrytofindoutwhothefollowingpeopleare:WillSmith,NelsonMandela,OprahWinfrey,OscarWilde,ChristopherColumbus,FlorenceNightingale,KatherineHepburn,MargaretThatcher,FrankSinatraNowlookatthefollowingquotesandnamesandasagrouptrytodecidewhosaidwhatandwhyyoumadetheconnection.‘If you obey all the rules, you miss all the fun’ ‘Always borrow money from a pessimist He won’t expect it back’ ‘You can never cross the ocean Until you have the courage To lose sight of the shore’ ‘The best revenge is massive success’ ‘I attribute my success to this: I never gave or took any excuse’ ‘Toomanypeoplespendmoneytheyhaven’tearned,tobuythingstheydon’tneed,toimpresspeopletheydon’tlike’‘ifyouwantsomethingsaid,askaman,ifyouwantsomethingdone;askawoman’‘There is no such thing as failure. Failure is just life trying to move us in another direction’ ‘The greatest glory in living lies not in never failing, but in rising every time we fall’ Inconclusion:

116

Trytothinkofonewordthatwouldlinkupallthequotesandthepictureofthetreeinthebeginning.

117

118

Essaywritingframe*Prewritingactivities:Primarysource: TheCruciblebyArthurMillerSecondarySources: PuritanLifewww.17thc.usTheSalemWitchcraftTrialsof1692www.salem.lib.virginia.eduMcCarthyismhttps://en.wikipedia.org/wiki/McCartyismAssignment:Carryoutresearchon17thcenturyPuritanLife,TheSalemWitchcraftTrialsof1692andMcCarthyismChoose3ofthefollowingcharacterstoresearch:CottonMatherBridgetBishopRev.SamuelParrisJudgeJohnHawthorneTitubaAbigailWilliamsMercyLewisMaryWarrenSarahGoodRebeccaNurseJohnProctorElizabethProctorMarthaCoryGilesCoryWriteanessaythatshows:

1. ThatyouhaveknowledgeandunderstandingoftheSalemWithccraftTrials2. TherelevanceoftheMcCarthywitchhuntoncommunistsinthefifties3. Thatyoucanfollowdirectionsonhowtowriteanessay

AllwithinthecontextofyourreadingoftheCruciblebyArthurMillerAfterwritingthedraftofyouressayoneofyourclassmateswillreviewitandprovidefeedbackTypeoutthefinalversionofyouressay,correctingthedraftbyusingthefeedbackbeforesubmittingit.

119

IntroductionParagraph1ForyourintroductioncopythefollowingparagraphexactlysupplyingthenamesofyourchoiceonlyAfterstudyingtheSalemWitchcraftTrialsof1692itcanbearguedthateventhoughmasshysteriainthevillageofSalemleadtothehumiliationeventualdeathofanumberofinnocentpeople,…………………..,……………………and………………………..shouldbeblamedmostofall.Eachofthesepeople,insomeway,causedharmtoblamelesspeople.Thisessaywillshowhoweachofthesepeople,eitherwittinglyorunwittinglycontributedtothedeathsoftheseinnocentpeopleinthevillageofSalem,Massachusetsin1692andhowtheseeventsaremirroredbytheMcCarthyTrialsinthefiftiesofthe20thcentury.BodyParagraph2……………………………………………..wasmostresponsiblefortheSalemwitchhysteriaFIRSTREASON:………………………………………………………………………………….Inaddition,he/she(2ndREASON)……………………………………………………………………………..Paragraph3……………………………………………wasalsoresponsibleforthetragedy.FIRSTREASON:……………………………………………………………Anotherreasonwhyhe/sheistoblameisbecause(2ndREASON)……………………………………………………………………………..Paragraph4Lastly,………………………….isresponsibleforhanginginnocentpeopleaswitchesFIRSTREASON:………………………………………………………………………………………………………………Also,2ndREASON:………………………………………………………………………………………………...ConclusionParagraph5Inconclusion…………….,……………….and……………….canjustifiablybeheldresponsibleforthedeathsof……innocentpeopleinSalem,Masachusettsin1692.Eachofthesethreeeitherknowinglyorunknowinglycausedthehysteriatogrowandcontributedtothedeathsoftheseblamelessmenandwomen.Similarevents,thoughperhapslessdramatic,tookplaceinAmericainthefiftieswhen……………………………………………….Whatwecanlearnfromthisisthat……………………………………………………………………...*ThanksareduetoBobGembeyfortheinitialideaforthisassignment.

120