Verzamelen: van hobby naar woede

2
“V eel psychiaters worden in hun praktijk vroeg of laat geconfron- teerd met ‘compulsive hoarding’ of problematische verzamelwoede, vooral dan bij ouderen. Maar ook al komt het fe- nomeen relatief dikwijls voor – de preva- lentie bedraagt 2 à 5% van de volwassen bevolking – over de aanpak is amper iets geweten”, vertelt psy- chiater dr. Rob Van Buggenhout , voorzit- ter van de sectie Oude- renpsychiatri e van de  Vlaamse Veren iging voor Psychiatrie (VVP). “Dit symposium dient dan ook om collega-psyc hiaters, maar ook huisartsen, CRA’s, sociaal werkers,... die ermee in aanraking komen wat meer houvast te geven.” Beperkte hoeveelheid literatuur Een deel van de verklaring voor het ge- brek aan informatie over behandelmoge- lijkheden moeten we zoeken in de voorals- nog beperkte hoeveelheid literatuur over dit onderwerp. Van Buggenhout: “De eerste grote referentiestudie dateert van 1966 (Macmillan & Shaw), maar pas de laatste vier, vijf jaar is het wetenschappeli jk onder- zoek naar compulsive hoarding echt op gang gekomen. Waarom net dan? Dat is een interessante vra ag waarop ik het an t- woord jammer ge- noeg schuldig moet blijven. Misschien speelt het steeds verder wegvallen van sociale contro- le en het verwate- ren van familieban- den wel een rol? Veel ouderen leven tegen- woordig in eenzaamheid, waardoor hun omgeving een probleem zoals verzamel- woede pas opmerkt eens het ‘te laat’ is om bij te sturen. En dergelijke ‘ontspo orde’ ge- vallen trekken nu eenmaal meer aandacht.” Op zich is er niets verkeerd met verza- melgedrag, gaat de Leuvense psychiater verder. “Maar als het extreme vormen be- gint aan te nemen en het huis volgestouwd geraakt, wordt het wel problematisch. Er blijft geen ruimte over om te koken, te be- wegen of zelfs te slapen, door de verloede- ring treedt er ook dikwijls stankoverlas t op, er ontstaat brandgevaar, de hygiëne laat te wensen over, enzovoort. Het gevolg is dat er klachten van de buren ko- men, wat er uiteindelijk toe kan leiden dat de ‘hoarder’ uit zijn of haar eigen woning wordt gezet.” Ook al zien we compulsive hoarding vooral bij ouderen, de ‘aanleg’ is veelal al op jon- ge leeftijd aanwezig. “Signa- len die kunnen wijzen op een verhoogd risico op hoarding bij kinderen zijn perfectio- nisme, uitstelgedrag en moeite om beslissingen te nemen”, aldus Van Buggen- hout. “De aanleiding voor de manifestatie op latere leef- tijd is vaak de confrontatie met een stressvolle gebeur- tenis, zoals een verlieserva- ring. Soms zijn er ook fysieke factoren in het spel, zoals her- senletsels, vooral in de fron- tale kwabben. En verzamel- woede treedt verder dikwijls op als secundair probleem, bijvoorbeeld bij persoonlijk- heidsstoornissen zoals  sociale angststoornissen,  depressie, alcoholgebru ik,...” Gecombineerd e aanpak Doordat problematische verzamelaars weigerachtig staan tegenover elke inmen- ging van buitenaf, verloopt de behandeling Verzamelen: van hobby naar woede Verzamelen, wie doet het niet? Eigenaars zijn niet zelden trots op hun zorgvuldig geselecteerde collecties, van foto’s en munten tot wijnen en schilderijen. Maar verzamelzucht kan ook uit de hand lopen: sommige mensen stapelen alles op wat ze maar kunnen vinden, waardoor hun huis onbewoonbaar en zelfs  onveilig wordt. Zeker bij ouderen is ‘verzamelwoede’ een welbekend fenomeen. Reden genoeg voor de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie om een symposium aan dit onderwerp te wijden. 22 ARTSENKRANT Vrijdag 12 september 2014 Nr. 2375 MEDISCH NIEUWS  V oor patiënten met gevorderde  parkinson, ernstige levodopa-  geïnduceerde motorfluctuaties en/of dyskinsie, is diepe hersenstimulatie (DBS – deep brain stimulation) een effectieve  behandeling om de motorische sympto- men in te perken en de levenskwaliteit op te krikken. Bij DBS worden twee elektroden in diep gelegen hersenstructuren inge- bracht. De meest aangewezen plaats voor stimulatie bij parkinsonpatiënten is de  nucleus subthalamicus. De elektroden zijn verbonden met een neurostimulator – een soort pacemaker – die onderhuids wordt geplaatst. Ouderen meer kwetsbaar? Recente klinische studies hebben  bovendien aangeto ond dat DBS ook in een vroeger stadium van parkinson nuttig kan zijn: DBS plus conventionele medische therapie scoort immers beter dan medische therapie alleen. Maar net zoals met elke andere chirurgische ingreep, zijn er ook aan DBS postoperatieve complicaties  verbonden zoals hemorragie, wondinfectie of pneumonie. De vraag is of oudere  patiënten kwetsbaarder zijn voor deze  complicaties. De Duke-onderzoekers namen retro- spectief 1.757 DBS-ingrepen onder de loep die werden uitgevoerd tussen 2000 en 2009. De leeftijd van de patiënten varieerde van 50 tot 90 jaar. Bij 132 van de 1.757 (7,5%) werd minstens één complicatie vastgesteld in een periode van 90 dagen na de ingreep. Het ging in de eerste plaats om wond-infecties (3,6%), gevolgd door longontsteking (2,3%), hersenbloeding of hematoma (1,4%) en pulmonaire embolie (0,6%). De onderzoekers vonden geen invloed van de leeftijd op het voorkomen van die complicaties in het algemeen, noch voor een van de specifieke complicaties in het bijzonder. “Kortom, leeftijd alleen kan geen exclusiecriterium zijn om te bepalen of  iemand in aanmerking komt voor DBS”,  besluiten de onderzoekers het JAMA  Neurology-artikel. Toename indicaties Door de FDA werd DBS inmiddels goed- gekeurd voor de behandeling van de ziekte van Parkinson, dystonie, essentiële tremor en obsessief compulsieve stoornis. Er zijn aanwijzingen dat DBS ook effectief kan zijn voor patiënten met chronische pijn,  majeure depressie en de ziekte van  Huntington. Maar ondanks de jarenlange Parkinsonpatiënten ouder dan 75 jaar lopen evenveel risico op complicaties bij diepe hersenstimulatie (DBS) dan jongere patiënten. Dat blijkt uit een  retrospectieve cohortstudie van het Duke University Medical Center in Durham (VS). Aan het onderzoek namen 1.757 patiënten deel. De resultaten werden onlangs gepubliceerd in ‘JAMA Neurology’. Veel bejaarden leven tegenwoordig in eenzaamheid, waardoor hun omgeving hun verzamelwoede pas opmerkt eens het ‘te laat’ is.      ©     B    e     l    g    a     I    m    a    g    e  Probl ematisc he ver zamelaar s  staan we igerac htig te genov er elk e  inmeng ing va n buite naf, wa ardoor de  behand eling erg moe izaam ve rloop t DBS even veilig voor oudere parkinsonpatiënten

description

Verzamelen, wie doet het niet? Eigenaars zijn niet zelden trots op hun zorgvuldig geselecteerde collecties, van foto’s en munten tot wijnen en schilderijen. Maar verzamelzucht kan ook uit de hand lopen: sommige mensen stapelen alles op wat ze maar kunnen vinden, waardoor hun huis onbewoonbaar en zelfs onveilig wordt. Zeker bij ouderen is 'verzamelwoede’ een welbekend fenomeen. Reden genoeg voor de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie om een symposium aan dit onderwerp te wijden.

Transcript of Verzamelen: van hobby naar woede

  • 5/20/2018 Verzamelen: van hobby naar woede

    1/3

    Veel psychiaters worden in hun

    praktijk vroeg of laat geconfron-

    teerd met compulsive hoarding

    of problematische verzamelwoede, vooral

    dan bij ouderen. Maar ook al komt het fe-

    nomeen relatief dikwijls voor de preva-

    lentie bedraagt 2 5% van de volwassen

    bevolking over de

    aanpak is amper iets

    geweten, vertelt psy-

    chiater dr. Rob VanBuggenhout, voorzit-

    ter van de sectie Oude-

    renpsychiatrie van de

    Vlaamse Veren iging

    voor Psychiatrie (VVP). Dit symposium

    dient dan ook om collega-psychiaters, maar

    ook huisartsen, CRAs, sociaal werkers,...

    die ermee in aanraking komen wat meer

    houvast te geven.

    Beperkte hoeveelheid literatuurEen deel van de verklaring voor het ge-

    brek aan informatie over behandelmoge-

    lijkheden moeten we zoeken in de voorals-

    nog beperkte hoeveelheid literatuur over

    dit onderwerp. Van Buggenhout: De eerste

    grote referentiestudie dateert van 1966

    (Macmillan & Shaw), maar pas de laatste

    vier, vijf jaar is het wetenschappelijk onder-

    zoek naar compulsive hoarding echt op

    gang gekomen. Waarom net dan? Dat is

    een interessante vraag waarop ik het ant-

    woord jammer ge-

    noeg schuldig moet

    blijven. Misschien

    speelt het steedsverder wegvallen

    van sociale contro-

    le en het verwate-

    ren van familieban-

    den wel een rol? Veel ouderen leven tegen-

    woordig in eenzaamheid, waardoor hun

    omgeving een probleem zoals verzamel-

    woede pas opmerkt eens het te laat is om

    bij te sturen. En dergelijke ontspoorde ge-

    vallen trekken nu eenmaal meer aandacht.

    Op zich is er niets verkeerd met verza-

    melgedrag, gaat de Leuvense psychiater

    verder. Maar als het extreme vormen be-

    gint aan te nemen en het huis volgestouwd

    geraakt, wordt het wel problematisch. Er

    blijft geen ruimte over om te koken, te be-

    wegen of zelfs te slapen, door de verloede-

    ring treedt er ook dikwijls stankoverlast op,

    er ontstaat brandgevaar, de hygine laat te

    wensen over, enzovoort. Het gevolg is dat

    er klachten van d

    men, wat er uitei

    kan leiden dat d

    uit zijn of haar eig

    wordt gezet.Ook al zien we

    hoarding vooral b

    de aanleg is veela

    ge leeftijd aanwe

    len die kunnen wi

    verhoogd risico o

    bij kinderen zijn

    nisme, uitstelg

    moeite om besl

    nemen, aldus Va

    hout. De aanleid

    manifestatie op

    tijd is vaak de co

    met een stressvo

    tenis, zoals een vring. Soms zijn er

    factoren in het spe

    senletsels, voora

    tale kwabben. En

    woede treedt ver

    op als secundair

    bijvoorbeeld bij p

    heidsstoornisse

    sociale angstst

    depressie, alcoho

    Gecombineerde aanpakDoordat problematische ve

    weigerachtig staan tegenover e

    ging van buitenaf, verloopt de b

    Verzamelen: van hobby naar woedeVerzamelen, wie doet het niet? Eigenaars zijn niet zelden trots op hun zorgvuldiggeselecteerde collecties, van fotos en munten tot wijnen en schilderijen. Maarverzamelzucht kan ook uit de hand lopen: sommige mensen stapelen alles op

    wat ze maar kunnen vinden, waardoor hun huis onbewoonbaar en zelfsonveilig wordt. Zeker bij ouderen is verzamelwoede een welbekend fenomeen.Reden genoeg voor de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie om een symposiumaan dit onderwerp te wijden.

    22 ARTSENKRANT Vrijdag 12 september 2014 Nr. 2375

    M E D I S C H N I E U W S

    Voor patinten met gevorderdeparkinson, ernstige levodopa-

    genduceerde motorfluctuaties en/of

    dyskinsie, is diepe hersenstimulatie (DBS

    deep brain stimulation) een effectieve

    behandeling om de motorische sympto-

    men in te perken en de levenskwaliteit op

    te krikken. Bij DBS worden twee elektroden

    in diep gelegen hersenstructuren inge-

    bracht. De meest aangewezen plaats voor

    stimulatie bij parkinsonpatinten is de

    nucleus subthalamicus. De elektroden zijnverbonden met een neurostimulator een

    soort pacemaker die onderhuids wordt

    geplaatst.

    Ouderen meer kwetsbaar?Recente klinische studies hebben

    bovendien aangetoond dat DBS ook in een

    vroeger stadium van parkinson nuttig kan

    zijn: DBS plus conventionele medische

    therapie scoort immers beter dan medische

    therapie alleen. Maar net zoals met elke

    andere chirurgische ingreep, zijn er ook

    aan DBS postoperatieve complicaties

    verbonden zoals hemorragie, wondinfectie

    of pneumonie. De vraag is of oudere

    patinten kwetsbaarder zijn voor deze

    complicaties.

    De Duke-onderzoekers namen retro-

    spectief 1.757 DBS-ingrepen onder de loepdie werden uitgevoerd tussen 2000 en

    2009. De leeftijd van de patinten varieerde

    van 50 tot 90 jaar. Bij 132 van de 1.757

    (7,5%) werd minstens n complicatie

    vastgesteld in een periode van 90 dagen

    na de ingreep. Het ging in de eerste plaats

    om wond-infecties (3,6%), gevolgd door

    longontsteking (2,3%), hersenbloeding of

    hematoma (1,4%) en pulmonaire embolie

    (0,6%).

    De onderzoekers vonden ge

    van de leeftijd op het voorkom

    complicaties in het algemeen

    een van de specifieke complic

    bijzonder. Kortom, leeftijd allee

    exclusiecriterium zijn om te

    iemand in aanmerking komt

    besluiten de onderzoekers

    Neurology-artikel.

    Toename indicatiesDoor de FDA werd DBS inmid

    gekeurd voor de behandeling va

    van Parkinson, dystonie, essent

    en obsessief compulsieve stoo

    aanwijzingen dat DBS ook effec

    voor patinten met chroni

    majeure depressie en de

    Huntington. Maar ondanks de

    Parkinsonpatinten ouder dan 75 jaar lopen evenveel risico op complicatiesbij diepe hersenstimulatie (DBS) dan jongere patinten. Dat blijkt uit eenretrospectieve cohortstudie van het Duke University Medical Center in Durham(VS). Aan het onderzoek namen 1.757 patinten deel. De resultaten werdenonlangs gepubliceerd in JAMA Neurology.

    Veel bejaarden leven tegenwoordig in eenzaamheid, waardoor hunomgeving hun verzamelwoede pas opmerkt eens het te laat is.

    BelgaImage

    Problematische verzamelaars

    staan weigerachtig tegenover elkeinmenging van buitenaf, waardoor de

    behandeling erg moeizaam verloopt

    DBS even veilig voor oudere parkinsonpatint

  • 5/20/2018 Verzamelen: van hobby naar woede

    2/3

    M E D I S C H N I E

    Escitalopram EG

    10mg x 28 comp. pel.

    10mg x 56 comp. pel.

    10mg x 98 comp. pel.

    20mg x 28 comp. pel.

    20mg x 98 comp. pel.

    en uw pat i nt s traal t opni e

    18

    12

    1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Escitalopram EGmomhulde tabletten.2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE LINGElke tablet bevat respectievelijk 10 mg 20 mg escitalopra3. FARMACEUTISCHE VORM Filmomhulde tablet. 4. THERINDICATIESBehandeling van episoden van depressie in engere zvan paniekstoornis met of zonder agorafobie. Behandeling van socia(sociale fobie).Behandeling van gegeneraliseerde angststoornis.Been obsessieve compulsieve stoornis.5. DOSERING EN WIJZE NINGDe veiligheid van doses van meer dan 20 mg per dag werd nEscitalopram EGwordt toegediend als eenmalige dosis per dag zonder voedsel worden ingenomen. Majeure depressieve episoden:dosis is 10 mg eenmaal per dag. Afhankelijk van de individuele resptint, mag de dosering verhoogd worden tot maximum 20 mg per dzijn 2-4 weken nodig om de antidepressieve respons te bereiken. Nvan de symptomen, is nog een behandeling van minstens 6 maandconsolidatie van de respons. Paniekstoornis met of zonder agorafowordt om tijdens de 1ste week een aanvangsdosis van 5 mg toe dosering daarna op te voeren tot 10 mg per dag. Afhankelijk van depons van de patint, mag de dosis nog verder worden verhoogd tot per dag. De maximale doeltreffendheid wordt na ongeveer 3 maanbehandeling duurt meerdere maanden. Sociale angststoornis: De gis 10 mg eenmaal per dag. Gewoonlijk zijn 2-4 weken nodig om dverlichten. Afhankelijk van de individuele respons van de patint mdaarna worden verlaagd tot 5 mg of verhoogd tot maximaal 20 mg pangststoornis is een ziekte met een chronisch verloop en daarom wodeling gedurende 12 weken aanbevolen om de respons te consolidmijnbehandeling van patinten die reageren, werd onderzocht gedu

    den en kan voor een patint individueel overwogen worden om het hervallen te vermijden; behandeling moet op regelmatige intervallen opnieuw gevalueerd worden. Sociale angststoornipaalde diagnostische term voor een specifieke aandoening, die niet mag worden verward met overdheid. Farmacotherapie is enkel aangewezen wanneer de aandoening de professionele en sociale accant bemoeilijkt. De plaats van deze behandeling vergeleken met cognitieve gedragstherapie werFarmacotherapie maakt deel uit van een algemene therapeutische strategie. Gegeneraliseerde anstartdosis is 10 mg eenmaal per dag. Afhankelijk van de individuele respons van de patint, mag drhoogd worden tot maximum 20 mg per dag. Langetermijnbehandeling bij patinten die reageren, wminstens 6 maanden onderzocht bij patinten die 20 mg/dag toegediend kregen. De voordelen van en de dosis moeten op regelmatige intervallen opnieuw gevalueerd worden. Obsessieve compulsiestartdosis is 10 mg eenmaal per dag. Afhankelijk van de individuele respons van de patint, mag de dosworden tot maximum 20 mg per dag. Aangezien OCD een chronische aandoening is, moeten patinten behandeld worden om te verzekeren dat ze symptoomvrij zijn. De voordelen van de behandeling en de dregelmatige tijdstippen opnieuw gevalueerd worden. Oudere patinten (> 65 jaar): De startdosis is 5 mdag. Afhankelijk van de individuele respons van de patint, mag de dosering verhoogd worden tot 10 mdoeltreffendheid van Escitalopram EGbij sociale angststoornis werd bij oudere patinten niet onderzocpatinten en adolescenten (< 18 jaar):Escitalopram EGdient niet gebruikt te worden bij de behandeling

    adolescenten jonger dan 18 jaar. Verminderde nierfunctie: Er is geen aanpassing van de dosis nodig bij palicht tot matig verstoorde nierfunctie. Voorzichtigheid is geboden bij patinten met een ernstig verminderde nlager dan 30 ml/min). Verminderde leverfunctie: Bij patinten met een milde tot matige verminderde leve

    startdosering van 5 mg per dag gedurende de eerste twee weken van behandeling aanbevolen. Afhankelijk vle respons van de patint, mag de dosering verhoogd worden tot 10 mg per dag. Voorzichtigheid en extra zorg

    tratie wordt aanbevolen bij patinten met een ernstig verminderde leverfunctie. Trage CYP2C19-metaboliseetinten, bekend als trage metaboliseerders met betrekking tot CYP2C19, wordt gedurende de eerste twee

    behandeling een startdosis van 5 mg per dag aanbevolen. Afhankelijk van de individuele respons van de patint, mverhoogd worden tot 10 mg per dag. Discontinueringssymptomen waargenomen bij stopzetting van de beha

    stoppen moet vermeden worden. Bij het stoppen van de behandeling met escitalopram moet de dosis progressiefbouwd over een periode van minstens n tot twee weken, teneinde het risico op discontinueringssymptomen te ve

    Bijwerkingen). Als onverdraaglijke symptomen optreden als gevolg van een dosisverlaging of van het stoppen van de bhet hervatten van de voorheen voorgeschreven dosis worden overwogen. Vervolgens kan de arts doorgaan met het verlage

    maar in een geleidelijker tempo.6. CONTRA-INDICATIESOvergevoeligheid voor escitalopram of voor n van de hulpstobehandeling met niet-selectieve, irreversibele monoamineoxidase-inhibitoren (MAO- inhibitoren) is gecontra-indiceerd wegens h

    serotoninesyndroom met agitatie, tremor, hyperthermie, enz. De combinatie van escitalopram met reversibele MAO-A-inhibitorenmide) of de reversibele niet-selectieve MAO-inhibitor, linezolid, is gecontra-indiceerd wegens het risico op het optreden van een sero

    Escitalopram is gecontra-indiceerd bij patinten met een bekende verlenging van het QT-interval of met het aangeboren lange QT-synbruik van escitalopram met geneesmiddelen waarvan bekend is dat ze het QT-interval verlengen, is gecontra-indiceerd. 7. BIJWERKINGE

    effecten zijn het frequentst tijdens de eerste of tweede week van de behandeling en nemen gewoonlijk in intensiteit en frequentie af bij het vobehandeling. De ongewenste effecten die bekend zijn voor de SSRIs en die ook werden gerapporteerd voor escitalopram zowel in placebklinische studies als onder de vorm van spontane postmarketingbijwerkingen worden hierna opgesomd volgens systeem/orgaanklasse en frequenties zijn overgenomen van de klinische studies; ze zijn niet placebogecorrigeerd. De frequenties worden gedefinieerd als volgt: zeer vaa(1/100,

  • 5/20/2018 Verzamelen: van hobby naar woede

    3/3