WINTERSTRATEGIEËN - bouwwijs.be · 2014. 4. 14. · Barris Nord – Ezequiel Uson Guardiola INHOUD...

34
36 passiefhuis-platform vzw | 71 WINTERSTRATEGIEËN goede ruimtedoorspoeling verzekeren tochtgevoel vermijden luchtsnelheid winter 0,15 m/s luchtsnelheid zomer 0,25 m/s kortsluitstromen vermijden ventilatie | debieten passiefhuis-platform vzw | 72 WINTERSTRATEGIEËN recuperatieve warmtewisselaars: dubbele kruisstroom ventilatie | warmterecuperatie | types dubbele kruisstroomwarmtewisselaar

Transcript of WINTERSTRATEGIEËN - bouwwijs.be · 2014. 4. 14. · Barris Nord – Ezequiel Uson Guardiola INHOUD...

  • 36

    passiefhuis-platform vzw | 71WINTERSTRATEGIEËN

    • goede ruimtedoorspoeling verzekeren

    • tochtgevoel vermijden

    – luchtsnelheid winter 0,15 m/s

    – luchtsnelheid zomer 0,25 m/s

    • kortsluitstromen vermijden

    ventilatie | debieten

    passiefhuis-platform vzw | 72WINTERSTRATEGIEËN

    • recuperatieve warmtewisselaars: dubbele kruisstroom

    ventilatie | warmterecuperatie | types

    dubbele kruisstroomwarmtewisselaar

  • 37

    passiefhuis-platform vzw | 73WINTERSTRATEGIEËN

    • recuperatieve warmtewisselaars: dubbele kruisstroom

    • regeneratieve warmtewisselaars: (entalpische) warmtewielen en statische warmtepakketten

    ventilatie | warmterecuperatie | types

    warmtewiel

    passiefhuis-platform vzw | 74WINTERSTRATEGIEËN

    • recuperatieve warmtewisselaars: dubbele kruisstroom

    • regeneratieve warmtewisselaars: (entalpische) warmtewielen en statische warmtepakketten

    ventilatie | warmterecuperatie | types

    statische warmtepakketten

  • 38

    passiefhuis-platform vzw | 75WINTERSTRATEGIEËN

    • warmteproductie ventilatoren

    • plaatsing ventilatoren in toestel: trade-off tussen warmteverliezen, lekdichtheid en akoestiek

    • balans behouden: constant debietregeling

    • lekverliezen tussen koude en warme componenten beperken

    • warme kanalen in koude ruimtes en koude kanalen in warme ruimtes > kanaalisolatie

    ventilatie | warmterecuperatie | rendementen

    passiefhuis-platform vzw | 76WINTERSTRATEGIEËN

    • warmteproductie ventilatoren

    • plaatsing ventilatoren in toestel: trade-off tussen warmteverliezen, lekdichtheid en akoestiek

    • balans behouden: constant debietregeling

    • lekverliezen tussen koude en warme componenten beperken

    • warme kanalen in koude ruimtes en koude kanalen in warme ruimtes > kanaalisolatie

    • verschillende meetmethoden = verschillende rendementen!

    ventilatie | warmterecuperatie | rendementen

    Germany The Netherlands:1999 The Netherlands:2004 EN 13141-7:2004

    EN 13141-7:2004

    Belgium

    Passive House

  • 39

    passiefhuis-platform vzw | 77WINTERSTRATEGIEËN

    • SFP 1: lager dan 500 W per m³/s OK

    SFP 2: tussen 500 en 750 W per m³/s

    • SFP 3: tussen 750 en 1250 W per m³/s

    • SFP 4: tussen 1250 en 2000 W per m³/s Niet OK

    • SFP 5: hoger dan 2000 W per m³/s

    ventilatie | ventilatorverbruik | Specific Fan Power (SFP)

    passiefhuis-platform vzw | 78WINTERSTRATEGIEËN

    • gladde, korte, lekdichte en ronde kanalen

    ventilatie | ventilatorverbruik | kanalen

  • 40

    passiefhuis-platform vzw | 79WINTERSTRATEGIEËN

    • gladde, korte, lekdichte en ronde kanalen

    ventilatie | ventilatorverbruik | kanalen

    passiefhuis-platform vzw | 80WINTERSTRATEGIEËN

    • gladde, korte, lekdichte en ronde kanalen

    • gebruik van coanda-effect

    – maar: vermindert bij lage temperaturen en lage debieten (terugregeling!)

    – en: opletten voor obstakels (verlichtingsarmaturen, …)

    ventilatie | ventilatorverbruik | kanalen

  • 41

    passiefhuis-platform vzw | 81WINTERSTRATEGIEËN

    • gladde, korte, lekdichte en ronde kanalen

    • gebruik van coanda-effect

    • zachte hoeken, lange bochten (R ! 1,5*D),

    ventilatie | ventilatorverbruik | kanalen

    passiefhuis-platform vzw | 82WINTERSTRATEGIEËN

    • IDA–C1: geen controle - het systeem werkt permanent Niet OK

    • IDA–C2: manuele controle - het systeem heeft een handbediende schakelaar

    • IDA-C3: kloksturing OK

    • IDA-C4: bezettingscontrole - infraroodsensoren en dergelijke

    • IDA-C5: regeling afhankelijk van aantal aanwezigen

    • IDA-C6: directe controle van de luchtkwaliteit.

    • vraagsturing vooral interessant voor intermitterend gebruikte lokalen met variabele bezetting (vergaderruimtes, …)

    • variabel ventilatordebiet ifv veranderende drukval in kanalennetwerk

    • drukval over hoofdkanaal zo klein mogelijk houden

    ventilatie | vraagsturing

  • 42

    passiefhuis-platform vzw | 83WINTERSTRATEGIEËN

    ventilatie | hygiëne | filters

    filtertypes per partikelgrootte

    passiefhuis-platform vzw | 84WINTERSTRATEGIEËN

    • voorkeur voor zakkenfilters met grote oppervlakte

    ventilatie | hygiëne | filters

    harmonicafilter en zakkenfilter

  • 43

    passiefhuis-platform vzw | 85WINTERSTRATEGIEËN

    • verontreiniging tijdens levering en bouwfase voorkomen

    ventilatie | hygiëne | kanalen

    passiefhuis-platform vzw | 86WINTERSTRATEGIEËN

    • geluidsdruk in opstelruimte

    • contactgeluid

    • ventilatorgeluid en overspraak (geluidsoverdracht tussen lokalen) via kanalen

    ventilatie | akoestiek

  • 44

    passiefhuis-platform vzw | 87WINTERSTRATEGIEËN

    • via de ventilatielucht: warmwaterbatterij per klas

    • vermogen warmte-afgifte sterk afhankelijk van ventilatiedebiet

    • hogere afgiftetemperatuur heeft effect op productierendement

    • ventilatorverbruik in voorverwarmingsfase!

    verwarming | temperatuur regelbaar maken per lokaal

    passiefhuis-platform vzw | 88WINTERSTRATEGIEËN

    • via de ventilatielucht: warmwaterbatterij per klas

    • vermogen warmte-afgifte sterk afhankelijk van ventilatiedebiet

    • hogere afgiftetemperatuur heeft effect op productierendement

    • ventilatorverbruik in voorverwarmingsfase!

    verwarming | temperatuur regelbaar maken per lokaal

    Werkingsprincipes klimatisatie - Cenergie

  • 45

    passiefhuis-platform vzw | 89WINTERSTRATEGIEËN

    • via conventionele systemen: radiatoren, muur- of vloerverwarming, …

    • vermogen warmte-afgifte losgekoppeld van ventilatiedebiet

    • lage afgiftetemperaturen mogelijk voor hoger productierendement

    • beperkt pompverbruik tijdens voorverwarmingsfase

    • gekende techniek voor gebruikers

    verwarming | temperatuur regelbaar maken per lokaal

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    zomerstrategieën

    elektrische verbruiken

    financiële aspecten

    winterstrategieën

  • 46

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    winterstrategieën

    elektrische verbruiken

    financiële aspecten

    zomerstrategieën

    passiefhuis-platform vzw | 92WINTERSTRATEGIEËN

    primair energieverbruik voor koeling

  • 47

    passiefhuis-platform vzw | 93ZOMERSTRATEGIEËN

    zonnewinsten beheersen

    Kindercrèche Heidenau (Reiner & Renzsch - Hawemann Solar)

    passiefhuis-platform vzw | 94ZOMERSTRATEGIEËN

    • omgekeerde logica

    • geen dubbelzijdig beglaasde hoeken

    zonnewinsten beheersen

    Aeropolis II, Schaarbeek (Architectes Associés - Cenergie)

  • 48

    passiefhuis-platform vzw | 95ZOMERSTRATEGIEËN

    • evenwichtig beglazingspercentage

    • tussen 20% en 40% van vloeroppervlak

    zonnewinsten beheersen

    passiefhuis-platform vzw | 96ZOMERSTRATEGIEËN

    • comfortproblemen mbt verblinding voorkomen door binnenblinden

    • warmte buitenhouden door buitenzonwering met behoud van voldoende daglicht

    • automatiseren maar gebruiker heeft laatste

    zonnewinsten beheersen

  • 49

    passiefhuis-platform vzw | 97ZOMERSTRATEGIEËN

    • comfortproblemen mbt verblinding voorkomen door binnenblinden

    • warmte buitenhouden door buitenzonwering met behoud van voldoende daglicht

    • automatiseren maar gebruiker heeft laatste

    zonnewinsten beheersen

    voorkeur voor onderhoudbare low-tech

    passiefhuis-platform vzw | 98ZOMERSTRATEGIEËN

    warmtedoorslag beperken

  • 50

    passiefhuis-platform vzw | 99ZOMERSTRATEGIEËN

    warmtedoorslag beperken

    passiefhuis-platform vzw | 100ZOMERSTRATEGIEËN

    warmtedoorslag beperken

    Temperatuursverloop dakmembraan winter en zomer - WTCB

  • 51

    passiefhuis-platform vzw | 101ZOMERSTRATEGIEËN

    thermische massa & nachtventilatie

    passiefhuis-platform vzw | 102ZOMERSTRATEGIEËN

    thermische massa & nachtventilatie

  • 52

    passiefhuis-platform vzw | 103ZOMERSTRATEGIEËN

    thermische massa & nachtventilatie | volledig natuurlijk

    passiefhuis-platform vzw | 104ZOMERSTRATEGIEËN

    • door winddruk en/of temperatuursverschil

    • éénzijdig, gekruist of schoorsteeneffect

    thermische massa & nachtventilatie | volledig natuurlijk

  • 53

    passiefhuis-platform vzw | 105ZOMERSTRATEGIEËN

    thermische massa & nachtventilatie | hybride

    passiefhuis-platform vzw | 106ZOMERSTRATEGIEËN

    nachtelijke ventilatie door de automatische opening van vensters en extractie via het dak op basis van:

    • de buitenvoorwaarden: temperatuur, windsnelheid en regen (weersverwachting);

    • de binnenvoorwaarden: temperatuur en relatieve vochtigheid.

    regeling

    • opening mogelijk

    • van 22 tot 6 uur;

    • indien buitentemperatuur overdag > 24 °C (instelbaar)

    • indien binnentemperatuur overdag > Tcomf

    • indien binnentemperatuur > buitentemperatuur + 2

    sluiting

    • indien binnentemperatuur < (min. comforttemperatuur -1) of 19 °C (instelbaar)

    • indien RV > 70 % (instelbaar)

    • indien windsnelheid > 10 m/s (instelbaar)

    thermische massa & nachtventilatie | regeling

  • 54

    passiefhuis-platform vzw | 107ZOMERSTRATEGIEËN

    thermische massa & nachtventilatie

    passiefhuis-platform vzw | 108ZOMERSTRATEGIEËN

    bodemwarmtewisselaars

  • 55

    passiefhuis-platform vzw | 109ZOMERSTRATEGIEËN

    bodemwarmtewisselaars | Aeropolis II

    werkingsprincipes klimatisatie – Cenergie

    passiefhuis-platform vzw | 110ZOMERSTRATEGIEËN

    bodemwarmtewisselaars | Aeropolis II

    Architectes Associés en Cenergie

  • 56

    passiefhuis-platform vzw | 111ZOMERSTRATEGIEËN

    bodemwarmtewisselaars | Havenbedrijf Gent

    Evr Architecten en Cenergie

    passiefhuis-platform vzw | 112ZOMERSTRATEGIEËN

    indirect adiabatische koeling

  • 57

    passiefhuis-platform vzw | 113ZOMERSTRATEGIEËN

    indirect adiabatische koeling

    passiefhuis-platform vzw | 114ZOMERSTRATEGIEËN

    • Optie D: volledige actieve luchtkoeling zonder nachtelijke natuurlijke ventilatie.

    • Optie C: nachtelijke ventilatie en actieve luchtkoeling.

    • Optie B: nachtelijke ventilatie en turbotopkoeling (dubbel debiet) op de hygiënische ventilatie.

    • Optie A: nachtelijke ventilatie en topkoeling op de hygiënische ventilatie.

    • beperkt koelvermogen om verse lucht te temperen op zeer warme dagen

    • vaak wordt lege ventilatiesectie voorzien om topkoeling als ‘plan B’ te gebruiken in de toekomst

    actieve topkoeling

  • 58

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    winterstrategieën

    elektrische verbruiken

    financiële aspecten

    zomerstrategieën

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    winterstrategieën

    zomerstrategieën

    financiële aspecten

    elektrische verbruiken

  • 59

    passiefhuis-platform vzw | 117ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    efficiënt verlichten = minder elektriciteit én minder koeling

    daglichtontwerp

    • daglichtfactor > 2%

    efficiënte lampen

    • streefdoel 2 W/m2 per 100 lux = 10 W/m2

    • geen gloeilampen of halogeenlampen

    • elektronische voorschakelapparatuur bij FL-lampen

    • lampen met grote levensduur: 16 000 ipv 8000 uren

    armatuur

    • juiste sturing lichtstraal

    • reflecterende coating

    • geen afdekkap (reduceert de lichtopbrengst met 40% tot 60%)

    verlichting

    passiefhuis-platform vzw | 118ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    de daglichtfactor is de verhouding tussen

    • de verlichtingssterkte binnen op één punt (meestal het werkvlak of de vloer): Ei

    • en de verlichtingssterkte buiten op een onbelemmerd horizontaal oppervlak , bij overtrokken hemel: Eo

    • de oriëntatie van glaspartijen, het seizoen of het uur van de dag hebben geen invloed op de daglichtfactor

    verlichting | daglichtfactor

    Craines - Square One

    Eo "

    Ei "

    DF = (Ei / Eo) x 100% [Lux]

    met

    Ei = SC + ERC + IRC

    met

    SC sky component

    ERC externally reflected component

    IRC internally reflected component

  • 60

    passiefhuis-platform vzw | 119ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    de daglichtfactor is de verhouding tussen

    • de verlichtingssterkte binnen op één punt (meestal het werkvlak of de vloer): Ei

    • en de verlichtingssterkte buiten op een onbelemmerd horizontaal oppervlak , bij overtrokken hemel: Eo

    • de oriëntatie van glaspartijen, het seizoen of het uur van de dag hebben geen invloed op de daglichtfactor

    verlichting | daglichtfactor

    Energie+

    < 1% 1 - 2 % 2 - 4 % 4 - 7 % 7 - 12 % > 12 %

    daylight factor zeer slecht slecht redelijk gemiddeld goed zeer goed

    zone ver weg van vensters (ca. 3-4 keer vensterhoogte) dicht bij vensters of onder lichtkoepels

    helderheidsindruk donker tot weinig verlicht weinig verlicht tot helder helder tot zeer helder

    visuele indruk van het lokaal deze zone ………. wekt de indruk afgescheiden te zijn ………….. van deze zone

    sfeer het is alsof het lokaal een afgesloten eenheid vormt het lokaal vloeit over in de buitenomgeving

    impact op energieverbruik kunstlicht nodig gedurende

    merendeel van de dag

    goede balans tss

    daglicht en

    warmtewinsten

    kunstlicht nauwelijks nodig overdag, meer kans op

    thermische problemen door teveel aan warmtewinsten in

    de zomer en teveel aan warmteverliezen in de winter

    2,5 %voor 300 lux

    vb. klas

    indicatie voor60% daglicht

    40% kunstlicht

    4,0 %voor 500 luxvb. kantoren

    1,5 %voor 100 luxvb. gangen

    passiefhuis-platform vzw | 120ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    • daglichtsimulaties

    verlichting | daglichtfactor

    Ecotect

  • 61

    passiefhuis-platform vzw | 121ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    schakelende sturingen

    • kloksturing

    verlichting | sturing

    vrij naar ETAP

    passiefhuis-platform vzw | 122ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    schakelende sturingen

    • kloksturing

    • aanwezigheidssturing

    verlichting | sturing

    vrij naar ETAP

  • 62

    passiefhuis-platform vzw | 123ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    schakelende sturingen

    • kloksturing

    • aanwezigheidssturing

    • afwezigheidssturing

    verlichting | sturing

    vrij naar ETAP

    passiefhuis-platform vzw | 124ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    schakelende sturingen

    • kloksturing

    • aanwezigheidssturing

    • afwezigheidssturing

    modulerende sturingen

    • daglichtdimming

    verlichting | sturing

    vrij naar ETAP

  • 63

    passiefhuis-platform vzw | 125ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    • grote verschillen voor bureautica

    • Ecodesign directive: Europees energielabel voor apparaten

    elektrische apparaten

    Efficiëntie van bureautica - Haus der Zukunft, 2010

    passiefhuis-platform vzw | 126ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    • grote verschillen voor bureautica

    • Ecodesign directive: Europees energielabel voor apparaten

    • Informatica: Client Based Computing met Fat Clients versus Server Based Computing met Thin Clients

    elektrische apparaten

  • 64

    passiefhuis-platform vzw | 127ELEKTRISCHE VERBRUIKEN

    • integratie en uitlezing van automatisatieregelingen

    • afstemming tussen verschillende technieken

    • controle en visualisatie van alle gebouwprocessen

    • monitoring van het energieverbruik

    • evaluatie en optimalisatie van de initiële inregeling van de installaties

    • snelle detectie van defecten

    • opvolging in situ of door externe onderhoudsfirma over TCP/IP

    gebouwbeheerssysteem

    Barris Nord – Ezequiel Uson Guardiola

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    winterstrategieën

    zomerstrategieën

    financiële aspecten

    elektrische verbruiken

  • 65

    INHOUD

    evolutie van de passiefstandaard

    winterstrategieën

    zomerstrategieën

    elektrische verbruiken

    financiële aspecten

    passiefhuis-platform vzw | 130FINANCIËLE ASPECTEN

    2006: Inhaalbeweging voor schoolinfrastructuur

    • 211 nieuwbouw- en renovatieprojecten in Vlaanderen

    • publiek-private samenwerking; Design Build Finance Maintain (huur gedurende 30 jaar)

    2007: decreet energieprestaties in scholen

    • verstrenging E-peil tot E70

    • meer dan 20 pilootprojecten volgens passiefstandaard

    verhoging van het bouwbudget ifv de passiefstandaard

    • 235 €/m² aan middelen bovenop het basisbudget van 1200 €/m²

    bouwkosten en lopende kosten | Vlaamse passiefscholen

  • 66

    passiefhuis-platform vzw | 131

    1820 m2nieuw

    passiefkantoor

    FINANCIËLE ASPECTEN

    evr-Architecten & Cenergie

    bouwkosten en lopende kosten | Havenbedrijf Gent

    1450 m2interieur vernieuwdnieuw buitenschrijnwerkdak geïsoleerd

    passiefhuis-platform vzw | 132FINANCIËLE ASPECTEN

    eerste passiefkantoor in België (2005)

    • bouwprijs 1390 €/m2

    • meerkost t.a.v. klassiek bouwen 69.180 €

    • premies & subsidies / eandis 15.000 €

    • extra investering 54.180 €

    • jaarlijkse besparing t.o.v. gemiddeld kantoor 15.265 €

    • terugverdientijd o.b.v. energiekost 2006 3,5 jaar

    energieverbruiken juni 2005 - juni 2006

    • gas: bestaand gebouw 205.000 kWh

    • gas: met renovatie + nieuwbouw 187.697 kWh

    • verdubbeling vloeroppervlakte, daling gasverbruik met 9%

    • gas: bestaand gebouw na renovatie 82 kWh/m2a

    • gas: nieuwbouw 38 kWh/m2a

    • gasverbruik nieuwbouw 2 keer lager dan dat van gerenoveerd gebouw

    • elektriciteit: bestaand gebouw 177.432 kWh

    • elektriciteit : met renovatie + nieuwbouw 204.765 kWh

    • verdubbeling vloeroppervlakte, stijging elektrisch verbruik met 15%

    bouwkosten en lopende kosten | Havenbedrijf Gent

  • 67

    passiefhuis-platform vzw | 133

    € 0.000,00

    € 2.000,00

    € 4.000,00

    € 6.000,00

    € 8.000,00

    € 10.000,00

    € 12.000,00

    € 14.000,00

    € 16.000,00

    € 18.000,00

    € 20.000,00

    klassieke uitvoering passieve uitvoering

    lening€ 14.338 / maand

    energie€ 2.154 / mes

    873 / maand

    lening€ 14.619 / maand

    totaal€ 18.484 / maand

    totaal€ 16.494 / maand

    onderhoud

    BESPARING€ 2.010 / maand

    onderhoud

    energía

    FINANCIËLE ASPECTEN

    • lopende kost daalt met 11% in passieve uitvoering

    bouwkosten en lopende kosten | Havenbedrijf Gent

    passiefhuis-platform vzw | 134FINANCIËLE ASPECTEN

    directe terugverdieneffecten:

    • actieve koeling gesupprimeerd

    • vermogensreductie voor verwarming

    bouwkosten en lopende kosten | Havenbedrijf Gent

    residentiële gasketels voor verwarming en sanitair warm water voor 1820 m2 kantoren

  • 68

    passiefhuis-platform vzw | 135FINANCIËLE ASPECTEN

    bouwkosten en lopende kosten | Aeropolis II Schaarbeek

    Architectes Associés & Cenergie

    passiefhuis-platform vzw | 136FINANCIËLE ASPECTEN

    bouwkosten en lopende kosten | Aeropolis II Schaarbeek

  • 69

    PASSIEFHUIS-PLATFORM VZW

    B02 - COLLECTIEVE EN TERTIAIRE GEBOUWEN

    JEROEN POPPE

    [email protected]