Wim de Ridder is minister van Welvaart in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Wim de Ridder is futuroloog en verbonden aan de universiteit van Twente. Hij is een populaire spreker en publicist door zijn zienswijze over onvermijdelijke doorbraakinnovaties. Hij kijkt daarbij vooral naar de grote veranderingen die ons te wachten staan op het gebied van healthcare, energie, voeding en pensioenen. Hij voorspelt een overschot aan vrije tijd, duurzame energie, agrarische producten, auto's en kapitaal. ,,Mijn Apollodroom is dat we beter nadenken en anticiperen op de digitalisering van de maatschappij. Als we niet oppassen gaat Google aan de haal met het netwerk voor de stroom en big data gaat onze gezondheid regisseren. Tegelijkertijd ontstaan er ook kansen. De komende tien jaar verdwijnt vijftig procent van de banen. Met name bij de gevestigde orde. Er komen minimaal zoveel nieuwe banen voor terug, maar dan anders georganiseerd. Burgers gaan eigen producten en diensten ontwikkelen voor homogene groepen met specifieke wensen. Ontwikkelplatforms, maar ook hackathons gaan leiden tot nieuwe projecten en tijdelijke banen. Het onderwijs moet hier nu al rekening mee houden. Scholen zijn nu gebaseerd op klassikaal les geven. Dat verdwijnt. Leerlingen volgen thuis of waar dan ook online lessen en filmpjes. Ze komen alleen nog naar school voor het maken van huiswerk, bij voorkeur met anderen, peer reviews en voor het stellen van vragen. De universiteit van Leiden heeft al 400.000 studenten online. En sommigen komen voor een korte periode naar de campus voor specifieke opdrachten. Dat is de toekomst!’’ Dr. Dr. Johan F. Hoorn is minister van slim en creatief in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Hij is gepromoveerd in de literatuurwetenschap en in de informatica (vandaar dubbel dr.). Tevens heeft hij twee bedrijfjes: Open the Oyster VOF die grote organisaties helpt weer te innoveren en Mignon Lab dat een artistieke techno vrijplaats is voor iedereen met een idee dat niemand ziet zitten. Met zijn SELEMCA onderzoeksgroep won hij de NWO-KNAW Eurekaprijs voor wetenschapscommunicatie met de documentaire over de zorgrobot Alice. Daarin staat de vraag centraal of ouderen een band kunnen opbouwen met robotmeisje Alice. Alice biedt niet alleen gezelschap, maar kan ook ingezet worden voor praktische hulp - zoals fysiotherapie. ,,Mijn Apollodroom is the Ultimate Android. Een humanoide systeem dat je beschermt en verbindt met alle mogelijke devices in de rest van de wereld (AI, robots, big data, Internet of things, enz). Dat systeem openbaart zich aan jou als jouw persoonlijke Avatar for Life (PAL). Systeem en interface groeien met je mee en passen zich aan de noden van je levensfase aan, helpen je op weg door de overload aan informatie en beschermen je data. Ik nodig graag anderen, vooral ook vanuit het onderwijs, straks deel te nemen aan het Social Robotics Pop-up Lab. Op de site www.popup-lab.com wil ik ook meer publicaties plaatsen over mijn droom.’’ Mary van Vucht is minister van ‘We doen het anders” in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Mary van Vucht is bestuurslid van de coöperatie Stadsdorp Zuid in Amsterdam. Het betreft een burgerinitiatief voor en door bewoners om hen zo lang mogelijk actief, gezond en veilig oud te laten worden op basis van nabuurschap, wonen, zorg en techniek. Sinds 2010 worden in de Apollobuurt en Prinses Irenebuurt in Amsterdam Zuid initiatieven ontplooid om het onderlinge netwerk te vergroten en samen oplossingen te zoeken om eigen regie te behouden en te versterken. Een van de speerpunten is het voorkomen van vereenzaming en het vergroten van zelfredzaamheid. ,,Mijn Apollodroom is dat de zachtere krachten wat harder worden in onze samenleving. De maatschappij wordt steeds gecalculeerder en gedreven door winstbejag. Dat zie je terug hoe we elkaar bejegenen in de media maar ook rondom humanitaire kwesties. Begrip voor anderen is soms ver te zoeken. In het onderwijs zou het goed wanneer we minder uit de boekjes leren, want dat is het verleden. We moeten toekomst bewuster worden. Dat kan door meer aandacht te geven aan ontdekken en uitproberen, maar ook aan samenwerken. Want alleen red je het niet meer in deze wereld.’’ Ruud Koornstra is premier van oplossingen in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Hij

is van oorsprong tv product (oa Villa Rik Felderhof en Lingo). Na de verkoop van zijn onderneming richtte hij zich volledig op duurzaamheid. Van een energie-onderneming (Oxxion) tot hofleverancier van led verlichting aan Ikea en marktleider in oplaadpalen voor e-vervoer. Ook is hij bedenker van de mobiliteitspas XXimio, columnist (Financiele) Telegraaf en vaste co presentator bij BNR. De komende jaren wil hij zich bezighouden met disruptive innovations. ,,Mijn Apollodroom is dat de zeventien development goals van de Verenigde Naties voor 2030 zijn gerealiseerd. In 2015 hebben 193 landen vastgesteld dat zij dit belangrijk vinden en willen waarmaken. Geen armoede, geen honger, goede gezondheid en hoogwaardig onderwijs voor iedereen. Daar kan toch niemand tegen zijn? Laten we allemaal een bijdrage leveren! Als we alle zeventien doelen halen, dan hebben we het paradijs op aarde. Met de supercomputer Watson hebben we straks al geen dure consultants meer nodig, big data vervangt marketingexpertise en gratis energie is dichterbij dan we dan denken. We hebben dus behoefte aan scheppend onderwijs om onze dromen te laten uitkomen. Creërende mensen blijven altijd nodig!’’ Saskia van den Muijsenberg is minister van Vooruit naar de natuur in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Zij richtte in 2010 biomimicryNL op. Daarvoor werkte zij lange tijd op de terreinen marketing, changemanagement en strategische innovatie voor oa Shell en Telegraaf Media Groep. Bevangen door de kracht van 3,8 miljard jaar R&D uit de natuur bekwaamde zij zich tot eerste gecertificeerde professional in Nederland. Sindsdien ontwikkelt zij voor en met professionals en organisaties innovatieve, duurzame oplossingen voor hun bedrijfsmatige en maatschappelijke uitdagingen. ,,Mijn Apollodroom is dat we meer innoveren met de natuur en dat dit leidt tot een vorm van convergentie waarbij een deel van de winst ten goede komt van de natuur. Zo heeft de kennis van de gekartelde staartvin van de bult walvis geleid tot een nieuw rotorblad voor windmolens die ook bij lagere windsnelheden nog energie kunnen opwekken. En in diezelfde droom hoop ik dat elke grote onderneming niet alleen werknemers uit de sector techniek maar ook uit biomimicry in dienst neemt. In het onderwijs zouden we daarvoor al bruggen moeten slaan. Biologen moeten met economen en techneuten leren samen te werken. Het onderwijs kan daar een voortrekkersrol in spelen door de scheiding tussen faculteiten op te heffen. Een holistische benadering leidt altijd tot nieuwe en betere inzichten.’’ Marieke van Dijk is minister van de menselijke maat in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Zij begeeft zich op het snijvlak van Design, Research en Innovatie Ze werkt aan complexe maatschappelijke - en organisatie vraagstukken dmv. co-design. Een methode die een brug kan slaan tussen politiek, burger en bedrijf. Co-design levert niet alleen nieuwe producten en diensten op. Het leidt ook tot draagvlak onder stakeholders en is kosten- en tijdbesparend. ,,Mijn Apollodroom is een sociale innovatie ‘atelier’ waar het heel normaal voelt om de lange termijn maatschappelijke vragenstukken aan te pakken. Een atelier met bouwstenen van empathie, integraal denken, optimisme, experimentalisme en bovenal een brede samenwerking. Een plek met een mix van alfa’s, beta’s en gamma. Meester/gezel, elk idee telt. Mijn voorkeur gaat uit naar een atelier zoals in Zweden (http://openlabsthlm.se) en in Denemarken (http://mind-lab.dk/en). In Nederland hebben we al gewerkt aan vraagstukken over o.a. dierenwelzijn en het vernieuwen van de lokale democratie. Het heeft geleid tot 99 experimenten van bijna 450 betrokken burgers, die willen nadenken over verschillende scenario’s en oplossingen. Het zou fantastisch zijn wanneer geesten vanuit het onderwijs aansluiten bij deze initiatieven!’’ Dr. Pauline Voortman is minister van vertrouwen in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Zij werkte als HR Adviseur en projectmanager in de audiovisuele industrie en sinds 2000 als trainer bij Bureau Zuidema. Sinds haar promotie op het onderwerp ‘Vertrouwen werkt’ aan de Erasmus Universiteit in 2012 legt zij zich toe op dit thema vanuit het door haar opgerichte bedrijf Trustworks BV. Haar grote ambitie is betere resultaten te boeken met werkend Nederland door bewust aandacht te besteden aan vertrouwen.

,,Mijn Apollodroom is dat werkend Nederland zich laat leiden door waarden en vakmanschap. Als je bewust bent waarom je iets doet, vanuit welke waarden je dat doet en hoe je daarin het best met anderen kunt samenwerken stijgen de resultaten en neemt het werkplezier toe. Nu stevenen we af op een maatschappij waarin onder druk van stress naar meer controle en beheersing wordt gegrepen. Dat leidt doorgaans tot medewerkers die gefrustreerd raken omdat zij zich niet gehoord en gewaardeerd voelen. Terwijl het zou mooi zijn als we juist op het werk een gevoel van verbinding ervaren. In het onderwijs zou een vak als maatschappijleer de leerlingen moeten uitdagen vaker na te denken over zin en nut van bepaalde zaken. De vraag is hoe we de deugdenethiek kunnen integreren in ons handelen, zodat we ons meer bewust zijn over waar het ons in de samenleving echt om gaat en hoe we dat kunnen realiseren.’’ Rob Baan is minister van voeding en gezondheid in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Rob Baan levert met Koppert Cress microgroenten die worden toegepast in de meest toonaangevende restaurants ter wereld. Zijn ambitie is vers voedsel te zien als meest natuurlijke gezondheidsbron voor de consument. Hij wil duidelijk maken dat de juiste voeding enorm kan bijdragen aan een gezond lichaam. Rob is ambassadeur van Dutch Cuisine dat een platform is voor eerlijk, (milieu) bewust eten in een verhouding van 80/20. Met veel verse groenten in de hoofdrol en vlees en vis in een bijrol. ,,Mijn Apollodroom is dat voedselveiligheid niet meer wordt gedicteerd door het bewerkte voedsel van de voedingsindustrie. Ik wil de consumptie van verse groenten en fruit stimuleren als basis van de echte maaltijd. Met name bij kinderen want die kunnen die keuze zelf nog niet maken. Als we bewuster eten dan komen niet-overdraagbare ziekten als obesitas, kanker, diabetes 2, hart en vaatziekten aantoonbaar minder voor. ,,We moeten leren voeding als medicijn te zien. In de scholing voor artsen moet daarom veel meer aandacht worden besteed aan voeding. Staatssecretaris van Dam gaat in zijn nieuwe beleid “Aan Tafel” pleiten voor meer educatie op alle vlakken in de samenleving. Lars van Ginhoven is minister van Nieuwe Rijkdom in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Delen is het nieuwe vermenigvuldigen is het levensmotto van Lars van Ginhoven. Na een succesvolle carrière in het reguliere bedrijfsleven (oa verkoopleider Lidl) is hij thans ‘boeroloog’ op zijn zorg- en recreatieboerderij de Kleine Wildenberg in Diepenveen, onder de rook van Deventer. Een deel van zijn bezittingen deelt hij met anderen, zoals een monumentale boot, camper en onbewoond eiland op de Westeinderplassen. ,,Mijn Apollodroom is mede gebaseerd op: Oudheden gaven ons al mee: "Wie rijk wil zijn, moet niet zijn vermogen vermeerderen, maar zijn hebzucht verminderen” en „ De aarde biedt voldoende om ieders behoefte te bevredigen maar niet ieders hebzucht”. Alles is met elkaar verbonden, er is genoeg, maar niet alles is eerlijk verdeeld. Delen begint in het klein met gezond boeren verstand. Kijk eens in je eigen omgeving welke overwaarde kan beschikbaar komen en hoe kun jij ervoor zorgen dat dit op een plek komt waar deze waarde benut wordt (zonder dat daar een financiële transactie aan gekoppeld is) en ga dit dan doen! Ervaringen en belevingen zijn niet in geld uit te drukken maar krijgen zo meer kans. Delen op basis van vertrouwen en wederzijdse afhankelijkheid is al eeuwenoud maar krijgt als deeleconomie in de huidige tijd ongekende mogelijkheden. Jan van Betten is minister van dichtbij in het Innovatiekabinet van de Kamer van Koophandel. Na zijn loopbaan als directeur Reed Elsevier Duitsland wijdt hij zich met Nudge volledig aan het verwezenlijken van een duurzame samenleving. Nudge is sinds 2010 een social enterprise en werkt samen met 300 ondernemingen, NGO’s, overheden en meer dan 50.000 burgers op het gebied van duurzame initiatieven. De filosofie is erop gebaseerd dat veranderingen van onderaf tot stand komen. Voor zijn werk kreeg Jan al het duurzaam lintje op Duurzame Dinsdag. ,,Mijn Apollodroom is een wijk te bouwen met afvalplastic uit de stad. Rotterdam heeft deze ambitie in

het kader van de kandidatuur voor de Wereld Expo in 2025. De stad, maar ook het Havenbedrijf, van Gansewinkel Afvalverwerking en vele anderen ondersteunen dit initiatief. Door deze nieuwe vorm van denken, werken en handelen ontstaan er nieuwe kennis, banen en mogelijkheden. Het onderwijs kan er op inspelen door nieuwe technieken te ontwikkelen voor de bouwsector naast het bouwen met hout, metaal en steen. Maar verwezenlijking van deze droom biedt ook kansen voor andere logistieke systemen en de verdere ontwikkeling van een circulaire economie.’’