Openbare bibliotheken benutten Wikipedia

Naar de gebruiker toeNaar de gebruiker toe

Bibliotheekwerk op een keerpuntBibliotheekwerk op een keerpuntOpenbare bibliotheken staan voor een omslag, die gekenmerkt wordt door twee belangrijke aspecten:

1. Van gestandaardiseerde dienstverlening

naar diensten op maat;

2. Van service aan actief naar de bibliotheek toe komende klanten naar diensten voor mensen, die niet aan de bibliotheek denken.

Branchebeleid breed gedragenBranchebeleid breed gedragenAlle bibliotheken hebben zich geschaard achter de conclusies van het onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau De openbare bibliotheek tien jaar na nu en de vertaling daarvan in het strategisch beleid: De Agenda van de Toekomst.

Samengevat:

Bibliotheken maken hun collectie multimediaal en beter zichtbaar, gaan naar de gebruiker toe,

en richten zich op een connectie met de collectie.

Van mooie woorden naar dadenVan mooie woorden naar dadenDe openbare bibliotheek biedt burgers vrije toegang tot informatie, kennis en cultuur zodat zij zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in de maatschappij.

Wikipedia verzamelt vrij toegankelijke informatie in enigerlei vorm om die te ontsluiten, vast te leggen en het gebruik ervan te bevorderen.

In de geest van WikipediaIn de geest van WikipediaDeze presentatie is bewerkbaar...

Kennismaken met WikipediaKennismaken met Wikipedia• De vrije, bewerkbare encyclopedie;• Verschijnt inmiddels in 250 talen;• Meer dan 15 miljoen artikelen;• Gestart in 2001 als experiment door Larry Sanger en Jimmy Wales• Grootste en meest gebruikte referentiewerk ter wereld.

Kenmerken van WikipediaKenmerken van Wikipedia• De encyclopedie is reclamevrij;• Gesteund door een ideële stichting zonder winstoogmerk;• Met 30 betaalde medewerkers

en vrijwilligers• Een rechtenvrije inhoud• Een omzet van 10 miljoen dollar

Met een enorm effectMet een enorm effect• Nummer drie in top honderd wereldwijd• Elf miljard bekeken pageviews per maand;• 365 miljoen unieke bezoekers per maand; • 7.626 nieuwe artikelen per dag;• Hier vijf miljoen pageviews per dag in bijna 660.000 artikelen

Hoe gaat dat in zijn werk?Hoe gaat dat in zijn werk?• Een kwart van alle pagina's zijn artikelen;• De rest zijn overlegpagina's, redirects, media en meta-pagina's;• Eén miljard bewerkingen per maand (400.000 per dag);• 100.000 actieve gebruikers (minimaal 5 bewerkingen per maand).

Op zoek in WikipediaOp zoek in WikipediaDe encyclopedie is raadpleegbaar op URL wikipedia.org,

voorafgegaan door een code voor de taal. Op de hoofdpagina van elke versie staan links naar de (meeste) andere.

Op zoek in WikipediaOp zoek in WikipediaDe encyclopedie is raadpleegbaar op URL wikipedia.org,

voorafgegaan door een code voor de taal. Op de hoofdpagina van elke versie staan links naar de (meeste) andere.

Elke taalversie is een zelfstandig project, die slechts de software en de server gemeen heeft met de andere versies. Elke taal heeft zijn eigen artikelen, en zijn eigen omvang. Zoals te verwachten was is de Engelse de grootste (met 3,5 miljoen artikelen), gevolgd door de Duitse (1,1 miljoen). De Nederlandstalige zit op nu op 660.000 artikelen.

Helemaal niet slecht dus.

Samen werken aan een encyclopedieSamen werken aan een encyclopedie• Iedereen mag bijdragen, ook zonder gebruikersaccount;• Geen toelatingsexamen of onderscheid in niveau;• Geen specialisaties.

Uitgangspunt is vrij kennis delen in een gemeenschap.

Larry Sanger kwam in 2006 met een alternatief, Citizendium.

Hier worden auteurs vooraf op deskundigheid beoordeeld.

Een voorbeeldEen voorbeeldAanslag tijdens Koninginnedag 2009

Communicatie via overlegpagina'sCommunicatie via overlegpagina'sOp deze pagina's vinden discussies plaats over het onderwerp van

dat artikel. Twijfel over de juistheid kan vermeld worden of vragen over de bron waaruit geput is. Ook voor bezoekers is het soms zeer interessant om die pagina erbij te nemen, bijvoorbeeld om de kwaliteit van het artikel te kunnen beoordelen.

Normen van WikipediaNormen van Wikipedia• Wikipedia is een encyclopedie* Geen origineel onderzoek

* Geen zelfpromotie

* Relevantie• Wikipedia heeft een neutraal standpunt• Wikipedia bevat vrije inhoud• Wikipedia heeft een gedragscode • Wikipedia heeft geen harde regels

Er is meer dan Wikipedia...Er is meer dan Wikipedia...• Wikibooks• Wiktionary• Wikisource• Wikispecies• Wikimedia Commons

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

2. Deze bronnen bestelbaar te maken;

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

2. Deze bronnen bestelbaar te maken;

3. Op basis van bronnen artikelen laten schrijven;

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

2. Deze bronnen bestelbaar te maken;

3. Op basis van bronnen artikelen laten schrijven;

4. Stimuleren dat avm-producenten thematisch aan het werk gaan en hun materiaal vrij publiceren;

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

2. Deze bronnen bestelbaar te maken;

3. Op basis van bronnen artikelen te laten schrijven;

4. Stimuleren dat avm-producenten thematisch aan het werk gaan en hun materiaal vrij publiceren;

5. Stimuleren dat er kwaliteitsbewust gewerkt wordt;

Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Hoe kunnen bibliotheken meewerken?Uitgaande van de ambities van de bibliotheekbranche liggen er voor bibliotheken meerdere mogelijkheden:

1. Artikelen onderbouwen door bronverwijzingen aan te vullen;

2. Deze bronnen bestelbaar te maken;

3. Op basis van bronnen artikelen te laten schrijven;

4. Stimuleren dat avm-producenten thematisch aan het werk gaan en hun materiaal vrij publiceren;

5. Stimuleren dat er kwaliteitsbewust gewerkt wordt;

6. Bezoekers aanleren dat zij kwaliteitsbewust zoeken

en hergebruiken.

Concreet aan de slagConcreet aan de slagMet een mediawijsheid programma voor leerlingen en docenten voortgezet onderwijs

Concreet aan de slagConcreet aan de slagMet het werven van vrijwilligers om met Wikipedia aan de slag te gaan: historisch geïnteresseerden, fotografen, cultuurliefhebbers, enthousiastelingen over stad en regio...

Concreet aan de slagConcreet aan de slagMet het verzamelen van bronnen over stad en regio, die gekoppeld zouden mogen worden aan artikelen:

* Instituut voor Beeld & Geluid;

* Gemeentearchief Vlissingen;

* Stichting Scheepsbouw Vlissingen;

* Zeeuws Maritiem Muzeeum;

* Fotowedstrijd Monumentendag.

Concreet aan de slagConcreet aan de slagEind 2010 levert Bibliotheek Vlissingen een 'starterspakket' op voor bibliotheken, die willen bijdragen aan Wikipedia. Dat kan door actief content te willen ontwikkelen of die aan bronnen van de bibliotheek te koppelen.

Dat kan ook door expliciet aandacht te gaan besteden aan activiteiten in het kader van mediawijsheid, gericht op het werken aan of gebruik maken van Wikipedia.

Maar dat kan natuurlijk ook allebei!

Aantrekkelijker konden we het niet maken