Wijsheid, wat, waar en hoe

53
Wijsheid

Transcript of Wijsheid, wat, waar en hoe

Wijsheid

Spreuken Engels: ‘Proverbs’ = spreekwoorden

Van Dale:

-uitspraak die een algemene levenservaring of wijze les bevat.

‘Wijsheid’ in het Hebreeuws: ‘chokmah’ (> 100x OT)

Vergelijk: ‘Goochem’ en ‘gochme’

Andere sleutelwoorden in Spreuken:

-verstand, verstandig, plan(nen), begrip, bedachtzaamheid, leren, inzicht.

Spreuken 4 (nbg)

5 Verwerf wijsheid, verwerf inzicht, vergeet niet en wijk niet af van de woorden mijns monds.

(…)

7 Het begin der wijsheid is: verwerf wijsheid en verwerf inzicht bij al wat gij bezit.

SV verkrijg wijsheid, verkrijg inzicht

Spreuken 2

4 indien gij haar zoekt als zilver en naar haar speurt als naar verborgen schatten, 5 dan zult gij de vreze des HEREN verstaan en de kennis Gods vinden. 6 Want de HERE geeft wijsheid (…)

Spreuken 1 (SW)

1 Spreuken van Salomo, zoon van David, koning van Israël,

2 om wijsheid te kennen en vermaning, om verstandige woorden te begrijpen.

H995 en H998 afgeleid van:

2 Timotheüs 2 (SW)15 Streef er naar jezelf beproefd te presenteren voor God als een onbeschaamd werker, het woord van de waarheid juist snijdend

Recht snijdend

2 Timotheüs 2 (SW)

17 (…) en hun woord zal koudvuur als weide hebben, onder wie zijn Hymeneüs en Philetus

18 die afwijken van de waarheid, zeggend dat de opstanding reeds is geweest en het geloof van sommigen omverwerpen.

Galaten 324 De wet is dus een tuchtmeester voor ons geweest tot Christus, opdat wij uit geloof gerechtvaardigd zouden worden.

25 Nu echter het geloof gekomen is, zijn wij niet meer onder de tuchtmeester.

Spreuken 1 (SW)

1 Spreuken van Salomo, zoon van David, koning van Israël,

2 om wijsheid te kennen en vermaning, om verstandige woorden te begrijpen.

H995 en H998 afgeleid van:

Spreuken 1 (SW)

3 om discipline te ontvangen, om verstandig te handelen, in rechtvaardigheid, in oordeel en in billijkheid.

4 om aan de eenvoudigen kundigheid te geven, aan de jeugdige kennis en een plan.

Wordt vertaald met: onderwijzing, kastijding, tuchtiging, instructie.

Heeft te maken met: ‘leren’

Spreuken 1 (SW)

5 De wijze zal horen en hij zal invloed toevoegen, en de verstandige zal strategieën verwerven.

6 om een spreuk en een puzzel te begrijpen, woorden van wijzen en hun raadselen

> beeldspraak, typologie

Spreuken 1 (SW)

7 de vrees voor JAHWEH is het begin van kennis (…)

De vrees/vreze des Heeren Spr.1:29, 2:5, 8:13, 9:10, 14:2, 26, 27, 15:16, 33, 16:6, 19:23, 22:4, 23:17

Spreuken 910 De vreze des HEREN is het begin der wijsheid…

Vrees =yir’ah

Zien = ra’ah

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,

Romeinen 1

> DÉ God!

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen,

Romeinen 1

> door-redeneringen

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart.

Romeinen 1

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart. 22 Bewerende wijs te zijn, zijn zij dwaas geworden.

Romeinen 1

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Duister geworden in hun hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

Efeze 117 opdat de God van onze Here Jezus Christus, de Vader der heerlijkheid, u geve de Geest van wijsheid en van openbaring om Hem recht te kennen:

18 verlichte ogen uws harten (…)

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart Verstandig hart

Dwaas geworden

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart Verstandig hart

Dwaas geworden Wijs gemaakt

Gebeden van Paulus

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met de rechte kennis van zijn wil vervuld moogt worden,

Epignosis: letterlijk boven-kennis

> besef, realisatie

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met het besef van zijn wil vervuld moogt worden, in alle wijsheid en geestelijk inzicht,

Grieks: Sofia (G4678)

Dr. Spiros Zodhiates in zijn lexicon:

Grieks: Sofia (G4678)

Hebreeuws: Tsophiem (H6822)

1 Samuël 14:16Toen de uitkijkposten van Saul te Gibea in Benjamin dit zagen (…)

Klaagliederen 4:17…op onze wachttoren zagen wij uit naar een volk (…)

Micha 7:7Maar ik zal uitzien naar de HERE (…)

Hooglied 7:4…een toren van de Libanon, die uitkijkt over Damascus…

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met het besef van zijn wil vervuld moogt worden, in alle wijsheid en geestelijk inzicht,

Inzicht = begrijpen, inzien, samen-hang zienLetterlijk: samen brengen, bij elkaar brengen.

Kolossenzen 110 om de Here waardig te wandelen, Hem in alles te behagen, in alle goed werk vrucht te dragen en op te wassen in de rechte kennis van God.

Letterlijk: boven-kennis

> besef, realisatie

Efeze 115 Daarom houd ook ik, gehoord hebbende van uw geloof in de Here Jezus en van uw liefde tot al de heiligen,

16 niet op te danken, u gedenkende bij mijn gebeden,17 opdat de God van onze Here Jezus Christus, de Vader der heerlijkheid, u geve de Geest van wijsheid en van openbaring om Hem recht te kennen:

Letterlijk: boven-kennis

> besef, realisatie

Efeze 118 verlichte ogen uws harten, zodat gij weet, welke hoop zijn roeping wekt, hoe rijk de heerlijkheid is zijner erfenis bij de heiligen.

Filippenzen 19 En dit bid ik, dat uw liefde nog steeds meer overvloedig moge zijn in helder inzicht en alle fijngevoeligheid,

Filippenzen 19 En dit bid ik, dat uw liefde nog steeds meer overvloedig moge zijn in helder inzicht en alle fijngevoeligheid,

10 om te onderscheiden, waarop het aankomt.

SV: ‘opdat gij beproeft de dingen die verschillen’.

1 Korinthe 210 Want ons heeft God het geopenbaard door de Geest.

Vers 7: maar wij spreken wijsheid van God……

1 Korinthe 124 maar voor hen, die geroepen zijn, Joden zowel als Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods en de wijsheid Gods.

Kolossenzen 2:3Christus, in wie al de schatten der wijsheid en kennis verborgen zijn.

1 Korinthe 210 Want ons heeft God het geopenbaard door de Geest.Want de Geest onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten Gods.

1 Korinthe 2(…)

12 Wij nu hebben niet de geest der wereld ontvangen, maar de Geest uit God, opdat wij zouden weten wat ons door God in genade geschonken is.

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

• Met ‘schittering van woorden’ (2:1)

• Niet in ‘wijsheid van mensen’ (2:5,13)

• Niet met de ‘wijsheid van deze wereld’ (1:20)

Paulus wat niet gekomen:

• Niet met de ‘wijsheid van deze aion (=eeuw)’ (1:20)

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

2 Timotheus 3 (SV)16 Al de Schrift is van God ingegeven, en is nuttig tot lering, tot wederlegging, tot verbetering, tot onderwijzing, die in de rechtvaardigheid is;

Geïnspireerd > van God geademd, be-geesterd

2 Timotheus 1 (SW)

13 Heb een patroon van gezonde woorden (…)

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

Zodat wij het geestelijke met het geestelijke vergelijken.

SV samen-voegend

1 Korinthe 214 Doch een ongeestelijk mens aanvaardt niet hetgeen van de Geest Gods is,

Psuchikos > psyche = ziels

1 Korinthe 214 Doch een ongeestelijk mens aanvaardt niet hetgeen van de Geest Gods is, want het is hem dwaasheid en hij kan het niet verstaan, omdat het slechts geestelijk te beoordelen is.

> nagaan, controleren

1 Korinthe 215 Maar de geestelijke mens beoordeelt alle dingen, zelf echter wordt hij door niemand beoordeeld.

> nagaan, controleren

11 en dezen onderscheidden zich gunstig van die te Tessalonica, daar zij het woord met alle bereidwilligheid aannamen en dagelijks de Schriften nagingen, of deze dingen zo waren.

Handelingen 17

7 Want God geeft ons niet de geest van vrees, maar van kracht en van liefde en van gezond verstand.

2 Timotheus 1 (SW)

1 Korinthe 216 Want wie kent de zin des Heren, dat hij Hem zou voorlichten? Maar wij hebben de zin van Christus.

> denken