WieMu krant

EXPO 1912-2012Wielermuseum Roeselare 100 jaar Belgische Tourwinnaars 100 jaar Sportwereld

In 1912, exact 100 jaar geleden, wint Odiel Defraeye als eerste Belg de Tour. Twee

maanden later verschijnt het allereerste nummer van Sportwereld, de sportkrant die je tot op vandaag bij Het Nieuwsblad vindt. Het WieMu bundelt 100 jaar Belgische Tour-zeges en 100 jaar Sportwereld in één over-koepelende expo: met dit krantje in de hand fiets je in het WieMu langs het parcours van de 10 Belgische winnaars van de Tour. Dit krantje is tegelijk de tentoonstellings-catalogus van ‘1912-2012’. Op elke bladzijde wordt één van de achttien Belgische Tourze-ges belicht, samen met de meest markante nieuwsfeiten uit die jaren. Het jaar 1912 is immers niet alleen het jaar van Odiel, maar ook van de Titanic. In 1929 wint Maurice De Waele de Tour, maar was er ook de beurs-crash van New York en de allereerste Kuif-jesstrip. En in 1969 wint Merckx zijn eerste Tour terwijl Armstrong op de maan landt, en worden het rijbewijs en de BTW inge-voerd in België.

Waarom dan nog de expo ‘1912-2012’ in het WieMu bezoeken? Langs een wervelend par-cours worden prachtige Tourobjecten extra in de kijker gezet. Originele Sportwereld- covers maken het verhaal compleet. Wie wil, kan ook gewoon de koers volgen in het onthaal!

cOlOfOnConcept en uitwerking: Thomas Ameye, Dries De Zaeytijd, Gerlien Decancq, Pascal Delheye, Brecht Dutillieux en Stijn Knuts Lay-out: Erik DesombereDruk: CorelioVerantwoordelijke uitgever: Luc Martens, Botermarkt 2, 8800 RoeselareRedactieadres:WieMu, Polenplein 15, 8800 Roeselare

www.facebook.com/WieMuRoeselare www.twitter.com/wiemuroeselare www.wielermuseum.be

◀ Elk object in het Wielermuseum dat een link heeft met de Ronde van Frankrijk wordt met dit logo aangeduid.

De inhoud van deze bijlage valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van Het Nieuwsblad.

Wat Cyriel ‘de Leeuw van Vlaanderen’ Van Hauwaert niet voor mogelijk hield,

gebeurt dan toch. Odiel Defraeye wint als eerste Belg ooit de Ronde van Frankrijk. Het nieuws wordt overal in het land uitbundig onthaald. De Belgische kampioen wordt plechtig gevierd in onder andere Brussel, Binche, Izegem en Rumbeke.

De Belgische tourwinnaars2

1

Odiel Defraeye1912

2

Philippe Thys1913 · 1914 · 1920

5

Lucien Buysse1926

4

1921

Léon Scieur

3

1919 · 1922

Firmin Lambot

6

1929Maurice De Waele

7

1935

Romain Maes

9

1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1974

Eddy Merckx

10

1976Lucien Van Impe

8

1936 · 1939

Sylvère Maes

pag. 3 Ü

pag. 6 en 9 Ü

pag. 10 Ü

pag. 14 Ü

pag. 17, 18, 19, 20 en 21 Ü

pag. 4, 5 en 7 Ü

pag. 8 Ü

pag. 11 Ü

pag. 15 en 16 Ü

pag. 22 Ü

SPORT KORT•Paul Anspach wint goud op de

Olympische Spelen in Stock-holm in het schermen, Poly-dore Veirman zilver in de skiff.•Daring Club Bruxelles is lands-

kampioen voetbal voor het sei-zoen 1911/1912.•François Delloye verovert voor

de zesde keer de nationale titel in het veldlopen.

Odiel Defraeye wint de Tour!

Wat Cyriel ‘de Leeuw van Vlaanderen’ Van Hauwaert niet voor mogelijk hield,

gebeurt dan toch. Odiel Defraeye wint als eerste Belg ooit de Ronde van Frankrijk. Het nieuws wordt overal in het land uitbundig onthaald. De Belgische kampioen wordt plechtig gevierd in onder andere Brussel, Binche, Izegem en Rumbeke.

De top-tien1. Odiel Defraeye (BEL)

2. Eugène Christophe (FRA)

3. Gustave Garrigou (FRA)

4. Marcel Buysse (BEL)

5. Jean Alavoine (FRA)

6. Philippe Thys (BEL)

7. Hector Tiberghein (BEL)

8. Henri Devroye (BEL)

9. Félicien Salmon (BEL)

10. Alfons Spiessens (BEL)Odiel Defraeye, Belgisch kampioen én winnaar van de Ronde van de Frankrijk!

1.500 passagiers sterven op zee‘Onzinkbare’ Titanic gezonkenIn de nacht van 14 op 15 april

botst de RMS Titanic op een ijs-berg in de Atlantische Oceaan. Het schip zinkt in drie uur tijd naar de bodem van de oceaan.Omstreeks 23.40 trekt een ma-

troos aan de alarmbel als een ijs-berg pal voor het schip opduikt. Het ontwijkingsmanoeuvre kan geen soelaas meer brengen. Om 00.45 geeft de kapitein bevel om de Titanic te ontruimen. In minder dan drie uur zinkt de Titanic naar de bodem van de oceaan. Slechts een klein deel van de passagiers vindt een plekje in een reddings-sloep en weet te ontkomen. Voor 1.522 van de 2.223 is geen redding mogelijk. Zij verdwijnen samen met kapitein Smith en zijn schip in het ijskoude water. Van de 27 Belgische opvarenden overleven slechts 7 personen de ramp.De RMS Titanic start haar reis op

10 april in het Engelse Southamp-ton met bestemming New York. Het schip is eigendom van de re-derij White Star Line en wordt in Belfast gebouwd. In vakbladen staat te lezen dat de Titanic nage-noeg onzinkbaar is. Een ijsberg in de Atlantische Oceaan bewijst het tegendeel en bezegelt het lot van meer dan 1.500 passagiers.

Sportvriend, voorvader van Sportwereld

In 1908 richt de Izegemse drukker Aloïs Strobbe het blad ‘Sportvriend’ op. Strobbe speelt daarmee in op de groeiende

interesse in sport. In zijn blad komt naast wielrennen ook duivensport en zelfs de vliegsport aan bod. Tot zijn medewerkers behoren onder andere Michel Maeyens en Karel Van Wijnendaele.Op vrijdag 13 september is het zover! Ter gelegenheid van Koolskamp

Koers wordt het allereerste nummer van ‘Sportwereld’ verkocht. Het blad richt zich tot de Vlaamse sportliefhebber. Leon Van den Haute, Gust Demaeght, Michel Maeyens, Frans Wouters en Karel Van Wijnendaele zijn de initiatiefnemers van deze gloednieuwe krant.

1912

literatuur wint en verliestLouis Paul Boon (1912-1979), ‘Ajuin’ op de KapellekesbaanLouis Paul Boon start zijn lite-

raire carrière met het boek De voorstad groeit (1942). Andere mees-terwerken zijn De Kapellekensbaan, Pieter Daens en Mieke Maaike’s ob-scene jeugd. Boon groeit op in in-dustriestad Aalst en loopt school tot op 16-jarige leeftijd.

Bram Stoker (1847-1912), vader van ‘DraculaDe Ierse schrijver Abraham

‘Bram’ Stoker verwerft wereld-faam met zijn boek Dracula (1897), een verhaal over graaf Dracula. Door de vele verfilmingen groeit Dracula uit tot ‘s werelds be-kendste vampier. Stoker sterft in London op 65-jarige leeftijd.

Rumbekenaar Defraeye ver-schijnt aan de start van de

Tour als ‘domestique’ van Alcyon-kopman Gustave Garrigou. Frae-yke vervult die taak al vanaf de eerste etappe met verve. Als Gu-stave plat rijdt, wacht Odiel hem op. Maar al in de eerste Tourdagen blijkt de Fransman in bijzonder slechte vorm. Zo slecht dat sport-bestuurder Alphonse Baugé ge-noodzaakt is om Defraeye naar voor te schuiven als kopman in plaats van Garrigou. En Odiel ver-vult die taak met verve.De Franse toprenners Eugène

Christophe en Octave Lapize blij-ken de voornaamste concurren-ten van de Belg. Na de Pyreneeën schudt Defraeye zijn voornaam-ste belagers definitief van zich af. In het Parijse Parc de Princes ar-riveert de Belg als eerste.

Odiel Defraeye1912

3

1913

Odiel Defraeye, nu de onbetwiste kopman van het machtige Alcyon, toont opnieuw zijn klasse door na de derde etappe de eerste plaats van het algemeen klassement in te nemen. Dat doet zeker zijn West-Vlaamse supporters op een nieuwe zege van “Frayke” hopen. De zesde etappe, een bergrit over 326 kilometer Franse Pyre-

neeën, zorgt echter voor een omwenteling. De geblesseerde Defraeye moet lossen tijdens de zware beklimmingen. De Franse klasbak Eugène Christophe, tweede in de Tour van 1912 en nu tweede in het klassement, ziet zijn kans schoon en de-marreert op onweerstaanbare wijze. Maar bij het afdalen van de Tourmalet smakt hij tegen een passerende auto waarbij zijn fietsvork breekt. Die moet hij zelf herstellen in een na-bije smidse; het strenge wedstrijdreglement laat immers geen hulp van buitenaf toe. Philippe Thys, zijn eerste achtervolger, profiteert van dit

urenlange tijdverlies om de ritwinst én de eerste plaats in het klassement te pakken. Enkel de Wontergemse Flandrien Marcel Buysse, winnaar van zes etappes, kan zijn eindzege nog be-dreigen. Wanneer ook Buysse

met fietspech wordt ge-confronteerd en kostbare uren verliest, ligt de weg voor Thys open. Met ne-gen minuten voorsprong op Gustave Garrigou en nog meer op pechvogel Buysse komt hij als tri-omfantelijk winnaar in Parijs aan.

De top-tien1. Philippe Thys (BEL)


3. Marcel Buysse (BEL)

4. Firmin Lambot (BEL)

5. François Faber (LUX)

6. Alfons Spiessens (BEL)


8. Camillo Bertarelli (ITA)

9. Joseph Van Daele (BEL)

10. Emile Engel (FRA)

De ‘Mona Lisa’, een schilderij van de Italiaan Leonardo Da Vinci (1452-1519)

“le Basset” hapt toeDe Belgische Tourzege in 1912 was geen toevalstreffer. In de

editie van 1913 winnen Belgen tien van de vijftien etappes én het eindklassement. Triomfator is de 24-jarige Brusselaar Philippe Thys, ook wel “Le Basset” genoemd omwille van zijn ongezien lage zitpositie op de fiets. En… de basset lijkt wel een loebas, maar is een erg efficiënte jachthond.

Eerste editie van Ronde van VlaanderenOp 25 mei 1913 wordt voor het eerst de Ronde van Vlaande-

ren verreden. Een nieuwigheid, afgekeken van de Tour de France en de Ronde van België, maar niet meteen een over-dreven groot succes. Slechts 37 renners verschijnen aan de start. Bezieler Karel van Wijnendaele, grote man van Sport-wereld, bakent het Vlaamse wielerparcours ‘historisch’ af. De renners rijden enkel op het grondgebied van West- en Oost-Vlaanderen. Echte flandriens worden gekneed uit goede Vlaamse klei en

Antwerpen, Brabant en Limburg zijn eigenlijk Vlaanderen niet, aldus Van Wijnendaele. Na 324 kilometer rijdt de West-Vlaming Paul Deman als eerste over de eindmeet in Gent. Slechts 16 renners bereiken de aankomst.

SPORT KORT• Union Saint-Gilloise wint voor

het eerst in de Belgische voet-balgeschiedenis de ‘dubbel’ door in de bekerfinale CS Bru-geois te verslaan na verlengin-gen (eveneens een primeur).

• Oxford wint de 70ste editie van de Oxford and Cambridge Boat Race

• Atleet Jim Thorpe verliest zijn 2 gouden medailles op de Olympische Spelen van 1912 omdat hij zogezegd ooit geld zou gekregen hebben voor een wedstrijd. Hij krijgt ze pos-tuum terug in 1982.

• Roland Garros vliegt als eerste over de Middellandse Zee

Roland Garros (1888-1918)

Buitenland• Invoering van algemene mili-

taire dienstplicht• Grote en grimmige stakingen

voor algemeen stemrecht

Buitenland• Aanhoudende militaire conflic-

ten in de Balkan. Oprichting van Albanië als nieuwe staat.

• VS-president Woodrow Wilson verklaart dat zijn land nooit een ander land zal aanvallen

• Yuan Shikai wordt eerste presi-dent van China

• Opening van het Panamakanaal

• Henry Ford introduceert de lo-pende band in zijn autofabriek

• Charly Chaplin start zijn film-carrière voor 150 dollar per week

• De in 1911 gestolen Mona Lisa keert terug naar het Louvre

• New York World publiceert het eerste kruiswoordraadsel

Philippe Thys1913

4

Buitenland• Invoering van algemene mili-

taire dienstplicht• Grote en grimmige stakingen

voor algemeen stemrecht

Buitenland• Aanhoudende militaire conflic-

ten in de Balkan. Oprichting van Albanië als nieuwe staat.

• VS-president Woodrow Wilson verklaart dat zijn land nooit een ander land zal aanvallen

• Yuan Shikai wordt eerste presi-dent van China

• Opening van het Panamakanaal

• Henry Ford introduceert de lo-pende band in zijn autofabriek

• Charly Chaplin start zijn film-carrière voor 150 dollar per week

• De in 1911 gestolen Mona Lisa keert terug naar het Louvre

• New York World publiceert het eerste kruiswoordraadsel

Moordaanslag op aartshertog Franz Ferdinand leidt tot Eerste Wereldoorlog

Op 28 juni worden aarts-hertog Franz Ferdinand

van Oostenrijk-Este en zijn vrouw Sophie door de Servi-sche nationalist Gavrilo Prin-cip neergeschoten in Sarajevo. Belangrijk detail: Franz Ferdi-nand is de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije. Keizer Frans-Jozef stelt Servië een ultimatum dat op één punt niet wordt aanvaard, waarop hij Servië de oorlog verklaart. Oostenrijk-Hongarije krijgt steun van Duitsland en Servië van Rusland. Alle bestaande politieke en militaire verdra-gen en ‘ententes’ treden in werking en de eerste “Groote Oorlog” breekt uit. De Duitse pletwals wordt tot stilstand gebracht aan de IJzer. De West-hoek wordt het centrum van de wereld. Er wordt gestreden voor elke morzel grond.

1914

le Roi Philippe Europa is in beroering. Net op de dag van de openingsetappe van

de Tour wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Franz Ferdinand doodgeschoten. Op sportief vlak lijkt er nog geen wolkje aan de lucht. Thys domineert de Tour van begin tot einde.Met winst in de openingsetappe

knoopt Philippe Thys meteen terug aan met zijn eindover-winning in 1913. En hij blijft controleren, ook al moet hij zijn leidersplaats even delen met landgenoot Jean Rossius. De Py-reneeënrit tussen Bayonne en Luchon vervult (opnieuw) de rol van scherprechter. Thys beëindigt deze met slechts

zeven minuten achterstand op de ook al Belgische ritwinnaar Fir-min Lambot en meer dan een uur voorsprong op Rossius, en neemt zo meteen een optie op de eind-overwinning. Zelfs de dertig minuten straftijd

die Tourdirectie hem in de voor-laatste rit aan zijn broek smeert omwille van een niet-toegestane fietswissel kunnen dat niet voor-komen. Met anderhalve minuut voor-

sprong op Franse concurrent én ploeggenoot bij de Peugeot-for-matie Henri Pélissier komt Thys zegevierend te Parijs aan. Thys is duidelijk de man die ook de vol-gende edities van de Tour op zijn naam kan schrijven. Maar de po-litieke machthebbers beslissen daar anders over. Twee dagen na de aankomst van de Ronderen-ners te Parijs valt Oostenrijk-Hongarije Servië binnen. De meeste Europese landen worden meegesleurd in het conflict.


2. Henri Pélissier (FRA)


4. Jean Rossius (BEL)


6. Emile Georget (FRA)

7. Alfons Spiessens (BEL)


9. François Faber (LUX)

10. Louis Heusghem (BEL)

SPORT KORT • Marcel Buysse wint Ronde van

Vlaanderen.• Twee jaar na zijn eerste be-

haalt Daring Club de Bruxelles zijn tweede landstitel in het voetbal.

• Legendarische “Christmas Truce” aan het front, met on-der meer voetbalmatch tussen Britten en Duitsers in Wulver-gem (Heuvelland).

• Voor het eerst wordt de foxtrot gedanst (genoemd naar Harry Fox).

Gavrillo Pincip (x) wordt gearresteerd enkele minuten na zijn moordaanslag op de Oostenrijkse aartshertog Franz Ferdinand

Philippe Thys wint zijn tweede Tour. De Fransman Pélissier is tweede.

Buitenland• De VS verklaren zich neutraal

naar aanleiding van WOI.• Garrett Morgan vindt het gas-

masker uit. • Mahatma Gandi wordt voor het

eerst gearresteerd.• Kardianaal Giacome della Chie-

sa wordt Paus Benedictus XV.• Willis Haviland Carrier neemt

patent op airco.• De eerste kleurenfilm, World,

the Flesh & the Devil, wordt ver-toond in Londen.

• Vogue houdt eerste modellen-show.

Franz Ferdinand van Oostenrijk (1863-1914)

Binnenland • België verleent geen vrije doorgang aan Duitse troepen en biedt ver-

zet.• Verschillende Belgische steden worden zwaar gebombardeerd.• Het Vaticaan zet het werk van de Belgische Nobelprijswinnaar voor

Literatuur Maurice Maeterlinck op de Index librorum prohibitorum (lijst van verboden boeken).

• Eerste succesvolle bloedtransfusie wordt uitgevoerd in Brussel.

Philippe Thys1914

5

1919




4. Léon Scieur (BEL)

5. Honoré Barthelemy (FRA)

6. Jacques Coomans (BEL)

7. Luigi Lucotti (ITA)

8. Joseph Van Daele (BEL)

9. Alfred Steux (BEL)

10. Jules Nempon (FRA)

Binnenland• Ter compensatie voor de oor-

logsverliezen worden Eupen en Malmedy toegevoegd aan het Belgisch grondgebied.

• Algemeen kiesrecht voor man-nen.

Buitenland• Officieel einde van Eerste We-

reldoorlog door ondertekening van Verdrag van Versailles

• Oprichting van de Volkenbond • Adolf Hitler sluit zich aan bij de

Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP), in Ita-lië richt Benito Mussolini de Fas-cistische Partij op.

• Burgeroorlog in Rusland: Rode Leger versus Witte Leger

• Ernest Rutherford slaagt er voor het eerst in een atoomkern te splitsen.

• De Duitse architect Walter Gro-pius pakt uit met Bauhaus. Een modernistische stroming met grote invloed tot op vandaag.

Benito Mussolini (1883-1945), oprichter van de Italiaanse fascistische partij

Zadelmaker maakt het af

Vier lange oorlogsjaren hebben Frankrijk ontredderd en deels

verwoest. De 68 deelnemers aan de eerste naoorlogse Ronde van Frankrijk beginnen aan een loodzware onderneming. Bovendien dragen ze het verlies van een aantal Tourepigonen met zich mee. Zo keerden Octave Lapize en François Faber niet meer uit de loopgraven terug. Tijd voor een nieuwe generatie wielerhelden?

Van Philippe Thys moeten we in elk geval niet veel verwach-ten. Hoewel hij in de oorlogsjaren nog op niveau had gekoerst tijdens de weinige klassieke Franse en Italiaanse wedstrijden die toch werden verreden, houdt hij het al na de eerste Tour-etappe voor bekeken. Maagproblemen en de gevolgen van een zware val spelen hem parten. Het lijkt het signaal voor de Franse cracks om voluit voor

winst te gaan. Grands seigneurs als Jean Alavoine en Ho-noré Barthélémy schrijven de ene na de andere ritzege op hun naam en ervaren rot Eugène Christophe voert het klas-sement aan. De leider is trouwens voor het eerst gehuld in de gele trui. De onafwendbare zegetocht van Christophe krijgt echter een wrang einde. Tijdens de voorlaatste rit tussen Metz en Duinkerke breekt hij zijn fietsvork tijdens de achter-volging op de ontsnapte Firmin Lambot, tweede in de stand. Net als in 1913 verliest Christophe kostbare tijd en ziet hij

de eindzege door zijn vingers glippen. Die gaat effectief naar Lambot, een 33-jarige zadelmaker uit het Naamse stadje Flo-rennes die ook al vóór de oorlog in de top tien van het eind-klassement was geëindigd. Zo schrijft Lambot een van de zwaarste rondes ooit op zijn

naam. Dat slechts elf deelnemers de eindmeet in Parijs berei-ken, is veelzeggend.

Ritte Lichterveldenaar Henri “Ritte”

Van Lerberghe wint op onnavolg-bare wijze de Ronde van Vlaan-deren. Op 120 kilometer van de eindmeet scheurt hij met zijn ge-leende fiets weg uit het peloton. Hij rijdt zo hard dat hij – zelfs na een oponthoud door een gesloten overweg – nog tijd genoeg heeft om even af te stappen aan een café en een paar pinten te drin-ken. Hij wint uiteindelijk met veertien minuten voorsprong op de tweede. Dit straffe verhaal doet natuur-

lijk overal de ronde. In Santa Monica (Californië) wordt er zelfs een fietsmerk naar hem genoemd: Ritte Racing. In 2009 zou een type wielerfiets van Ritte van Vlaanderen door de UCI uit de competitie wor-

den geweerd omdat die fiets zogezegd té mooi was en de andere wielrenners zou afleiden.

SPORT KORT• Van 22 juni tot 6 juli worden in het Pershing Stadion in Parijs Les

Jeux Interalliés georganiseerd in samenwerking met de YMCA• De Française Suzanne Lenglen verslaat op Wimbledon de zevenvou-

dige winnares Dorothea Douglass Chambers in de finale. • Bij paardenwedrennen worden voor het eerst camera’s gebruikt aan

de finish.

Suzanne Lenglen (1899-1938) won in totaal 25 grandslamtitels

1919

Firmin Lambot

6

1920

In een editie waarin Franse topfavorieten als Eugène Christophe of Henri Pélissier

vroegtijdig opgeven, staat er geen maat op de Belgen. Maar liefst 12 van de 15 etappes worden door een landgenoot gewonnen. Vooral het Waalse contingent demonstreert haar klasse met baroudeurs als Hector Heusghem, Firmin Lambot en Jean Rossius. De eerste Fransman eindigt als achtste, de eerste Vlaming – Joseph Vandaele – pas als tiende. Sportjournalist Karel van Wijnendaele die steevast dweepte met ‘zijn’ Vlaamse wielerleeuwen moet een toontje lager zingen.

Binnenland•In het West-Vlaamse dorp Steen-

kerke wordt voor de eerste keer de IJzerbedevaart georgani-seerd. Er wordt hulde gebracht aan Joe English.•Oprichting van Petrofina.•Overlijden van Jan Leonardus

Moortgat, oprichter van de brou-werij in Breendonk (brouwt nu onder meer Duvel)

Buitenland• Bloody Sunday in Dublin: ge-

welddadigheden naar aanlei-ding van de Ierse Onafhanke-lijkheidsoorlog.

• De ‘communisten’ manifesteren zich in Sovjet-Rusland.

• Invoering van vrouwenkies-recht in de VS.

• Een Frans stoomschip vergaat bij Bordeaux: 564 opvarenden komen om het leven.

• Een vrachtschip met een lading van 15.000 vaten wijn vergaat voor de kust van Terschelling. Het bergen van de wijn neemt niet minder dan 9 maanden in beslag.

• Drooglegging (Prohibition) in de VS: verbod op productie en verkoop van alcohol. Hele vaten verdwijnen in de riolen.

• De allereerste Zorrofilm wordt een groot succes.

Olympische Spelen in Antwerpen

Zogezegd omwille van het grote lijden van de Belgische bevolking tijdens de oorlogsjaren mocht Antwerpen de Olympische Spelen

organiseren in 1920 (ook Amsterdam was kandidaat). Het bleek geen cadeau te zijn. Belgisch IOC-lid Henry de Baillet-Latour moest al zijn diplomatieke talenten boven halen om het geheel georganiseerd te krijgen. Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Bulgarije en Turkije werden niet uitgenodigd. Rusland blijft weg ten gevolge van interne strubbe-lingen. Er doen atleten mee uit 29 landen.De Spelen schieten voor een stuk hun doel voorbij. De hoge toegangs-

prijzen houden het gewone volk weg van de wedstrijden en ook het slechte weer speelt de organisatoren parten. Weinig inkomsten dus en veel uitgaven. Gevolg: een lege kas en een grote kater.Vernieuwend op de Spelen was dat voor het eerst de Olympische vlag

werd gehesen en dat de Olympische eed werd afgelegd door een atleet. De Belg Victor Boin, een polyvalent sportman, piloot en journalist, krijgt de eer. Later zou hij voorzitter worden van het Belgisch Olym-pisch Comité.Met veertien gouden, elf zilveren en elf bronzen medailles zorgt de

Belgische delegatie voor de grootste Belgische medailleoogst ooit. Hu-bert van Innis behaalt zijn zevende Olympische titel in het boogschie-ten, maar het hoogtepunt is de gouden medaille van de Belgische voet-balploeg. In het tjokvolle Beerschotstadion verslaan de Rode Duivels de Tsjechoslowaken in de finale. De Tsjechoslowaakse ploeg stapt net voor de rust – bij een stand van 2-0 – collectief van het veld uit onvrede met een beslissing van de scheidsrechter.

Ils sont où les flamands?

En Philippe Thys? Moest hij vorig jaar nog opgeven na de eerste rit, pakt hij nu de gele trui na winst in de tweede etappe. En hij staat die trui niet meer af tot in Parijs. Zeker in de bergrit tussen Aix-en-Provence en Nice demonstreert ‘Le Basset’ zijn klasse door eerste

achtervolger Hector Heusghem bijna een uur achterstand aan te smeren. Voor het eerst wint een renner

driemaal de Tour. Pas in 1955 zou de Fransman Louison Bobet erin slagen dit record van Thys te eve-naren.

Met Christophe (onder midden) en Pélissier (rechtsonder) stonden twee Franse speerpunten aan de start. Nochtans wint opnieuw de Belg Thys (linksonder) en zijn de volgende zes plaatsen in het klassement voor landgenoten.

De zevende editie van de Spelen vindt plaats in Antwerpen en resulteert in de hoogste Belgische medailleoogst ooit.


2. Hector Heusghem (BEL)


4. Léon Scieur (BEL)

5. Emile Masson (BEL)

6. Louis Heusghem (BEL)


8. Honore Barthelemy (FRA)

9. Félix Goethals (FRA)

10. Joseph Vandaele (BEL)

SPORT KORT • Flandrien Jules Vanhevel – ge-

boren in Koekelare – wint de Ronde van Vlaanderen.

• Club Brugge wordt voor het eerst landskampioen en ver-krijgt de Koninklijke titel

Philippe Thys1920

7

Jules Vanhevel wint de Ronde van Vlaanderen

1921

Scieur reed ook al vóór de oorlog in het Tourpeloton mee, maar slaagt er nu pas in om zijn stempel op de hele wedstrijd te drukken. Al na de tweede etappe verovert hij de leiding van het algemeen klassement, een positie die hij niet meer afstaat. Enkel de Belg Hector Heusghem lijkt Scieur te kunnen bedreigen; andere land-genoten zoals Philippe Thys en Jean Rossius lijken niet in vorm, terwijl de Fransen zelfs geen dui-delijke favoriet naar voren kun-nen schuiven. Met twee etappezeges, waaron-

der één in de bergrit tussen Nice en Grenoble, stelt Scieur zijn trui helemaal veilig.

Met meer dan 18 minuten voor-sprong op Heusghem komt hij te Parijs aan, het slotakkoord van een Ronde die opnieuw de domi-nantie van het Waalse wielerpe-loton in het grote rondewerk aan-toont. Met ritwinsten van Scieur, Heus-

ghem, Lambot en maar liefst vier etappezeges van Louis Mottiat is de Tour de France opnieuw een bijna exclusief Belgische aangele-genheid. Met “Locomotief Scieur”, zo ge-

noemd omwille van zijn gestaag temporijden, en Firmin Lambot is Florennes het eerste en enige dorp ooit dat twee Tourwinnaars huisvest.

“locomotief Scieur” stoomt door

In Florennes moet er iets in het grondwater

zitten. Na Firmin Lambot in 1919 is het nu de beurt aan zijn dorpsgenoot én trainingsmakker Léon Scieur om in de gele trui de Fransen de ogen uit te steken bij aankomst in het Parijse Parc des Princes.

Sportieve emancipatie?

Op 31 oktober 1921 richt Alice Milliat de Fédération Sportive Fémi-nine Internationale op in Parijs. Ze gaat in het verweer tegen het

feit dat vrouwen geen toegang krijgen tot vele sportdisciplines, zeker op de Olympische Spelen. Mannelijke bestuurders van sportverenigin-gen – en zeker die van het IOC – bestempelen vrouwensport als ones-thetisch en ongezond. Tennis kan nog net door de beugel, maar echt uitputtende sporten als atletiek zijn uit den boze. Milliat, vertaalster van beroep en zelf sportief actief als roeister, springt dus met recht en reden op de barricaden voor de sportieve emancipatie van vrouwen. Naar aanleiding van de Olympische Spelen van 1928 zou voor een stuk tegemoet gekomen worden aan haar eisen: vrouwen worden dan voor het eerst toegelaten tot een aantal atletiekdisciplines. Maar de 800m wordt na Amsterdam alweer afgevoerd. Gendergelijkheid blijft ook in de sport een strijdpunt.

Buitenland•Bij grote scheepsrampen met

stoomschepen Hong Moh en Hong Kong komen in totaal zo’n 1850 opvarenden om het leven. •Oprichting van Iraaks leger •Adolf Hitler wordt gekozen tot

leider van de Nationaal Socialis-tische Duitse Arbeiderspartij.•Privébezit wordt toch weer in

beperkte mate toegestaan in de Sovjet-Unie

De top-tien1. Léon Scieur (BEL)


3. Honoré Barthelemy (FRA)

4. Luigi Lucotti (ITA)

5. Hector Tiberghien (BEL)

6. Victor Lenaers (BEL)

7. Leon Despontin (BEL)

8. Camile Leroy (BEL)


10. Félix Goethals (FRA)

Binnenland•België en het Groothertogdom

Luxemburg sluiten een doua-neverdrag. De Belgisch-Luxem-burgse Economische Unie is daarmee een feit. De respectieve munten worden aan elkaar ge-koppeld.•Radicale socialisten richten

Communistische Partij op.•Overlijden van Fernand Kh-

nopff, belangrijk symbolistisch schilder.

•Socialistisch minister Jules Destrée richt studiefonds op zo-dat begaafde kinderen uit min-der kapitaalkrachtig gezinnen toch verder kunnen studeren.•Droogste jaar van de eeuw.

SPORT KORT • Topjaar voor de in Zelzate gebo-

ren wielrenner René Verman-del: wint onder meer Ronde van Vlaanderen, Scheldeprijs, Schaal Sels, Ronde van België en Nationaal Kampioenschap Veldrijden

• Voetbalclub Daring Club de Bruxelles wordt opnieuw landskampioen.1921 is een topjaar voor de Zelzatenaar Vermandel

Scieur wint als vierde Belg en tweede Florennois de Tour.

De kunst / De liefkozingen (1896). Eén van de bekendste schilderijen van Khnopff.

Hitler wordt leider van de NSDAP.

1921

Léon Scieur

8

Léon Scieur in actie.

“locomotief Scieur” stoomt door

1922

SPORT KORT• Johnny Weismuller breekt met

een chrono van 58,6 seconden het wereldrecord op de 100m vrije slag en zwemt dus als eer-ste de mythische grens van de minuut aan flarden. Later ver-krijgt hij nog grotere bekend-heid als Tarzan.

• Ardooienaar Léon Devos wint Ronde van Vlaanderen.

• Beerschot AC wordt voor het eerst landskampioen in het voetbal

Ernest Solvay, belangrijk schei-kundige, overlijdt.

De rustige vastheid van lambot

Er zijn nog zeker-heden. De Tour de

France is een ritten-wedstrijd op Frans grondgebied en op het einde wint een

Belg. Florennes mag effectief de slingers en spandoeken opnieuw boven halen. Een jaar na de zege van zijn stadsgenoot Léon Scieur en drie jaar na zijn eigen overwinning be-klimt de nu al 36-jarige Firmin Lambot het hoogste schavotje van het Tourpodium.

De Tour van 1922 is er een van vele gezichten. Ondanks de vier ritwinsten van Philippe Thys zijn het achtereenvolgens de Franse favorieten Eugène Christophe en Jean Alavoine die lange tijd ‘le maillot jaune’ dragen. Maar de Belgen vergallen een Frans feestje in Parijs. Eerst neemt Hec-tor Heusghem de koppositie over, maar wanneer hij tijdens de der-de laatste etappe door fietspech wordt getroffen, ziet ook hij zich de eindoverwinning door de neus geboord. Hij verzuimt het om zijn fiets zelf te herstellen, wis-selt van fiets en krijgt daardoor

een uur straftijd aangesmeerd. De gele trui gaat op die manier naar landgenoot Lambot die hem succesvol verdedigt tot in Parijs. Daarmee is Lambot de eerste ren-ner die eindwinnaar wordt in de Tour zonder een etappezege te be-halen. Bovendien deed hij duide-lijk zijn voordeel met de pech van Heusghem, wat hem niet door alle wielerliefhebbers in dank wordt afgenomen. Zijn bijzonder regelmatige niveau in deze tita-nentour is echter een prestatie op zich: de renners hebben op iets minder dan een maand tijd meer dan 5300 kilometer in de pedalen.

Rode Duivels verslaan opnieuw Oranje

De Belgische voetbalploeg behaalde niet voor niets de gouden me-daille op de Olympische Spelen van Antwerpen in 1920. Tijdens

een vriendschappelijke interland met Oranje in het Oude Stadion in Amsterdam winnen ze dan ook zoals verwacht met 1-2. Voetbal is ondertussen een echte volkse sport geworden. En naast

het plaatselijke en dus zeer toegankelijke clubvoetbal worden ook de interlands vanaf 1922 populair. In dat jaar worden ze voor het eerst geprogrammeerd in bioscopen. Beeld zonder klank, jawel, maar fel gesmaakt. “Holland-België” wordt zo een topaffiche waar elk jaar reikhalzend wordt naar uitgekeken. Voor de volledigheid: de eerste filmbeelden van het Duel der Lage Landen dateren van 1912. Ook toen wonnen de Rode Duivels.

Binnenland• Plechtige herbegrafenis van een

naamloze Belg in Brussel en hul-diging van het Graf van de Onbe-kende Soldaat.

• Overlijden van Ernest Solvay, scheikundige, grootindustrieel en mecenas.

• Overlijden van Hugo Verriest, priester-dichter die heel belang-rijk was voor de ontwikkeling van het cultuurflamingantisme. Had aan het Klein-Seminarie te Roeselare les gekregen van Gui-do Gezelle en gaf er zelf les aan Albrecht Rodenbach.

Buitenland •Jozef Stalin wordt secretaris-ge-

neraal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. •Mars naar Rome van de fascis-

ten onder leiding van Benito Mussolini die kort daarop pre-mier van Italië wordt.•Aanhoudende militaire conflic-

ten tussen Turkije en Grieken-land•Het Permanent Hof van Arbitra-

ge – later Internationaal Straf-hof – houdt eerste zitting in Den Haag. •Ontdekking van het hormoon

insuline leidt tot doorbraak in de behandeling van diabetes. •De Brit Howard Carter ontdekt

het graf van Toetanchamon in de Vallei der Koningen. Meteen de eerste compleet intacte grafkamer van een Egyptische farao die wordt teruggevonden. •Hermann Rorschach, een Zwitsers psychiater en psychoanalyticus

bekend van de naar hem genoemde ‘inktvlektest’, overlijdt op 37-ja-rige leeftijd.•De Amerikaans-Britse dichter T.S. Eliot schrijft het gedicht ‘The Was-

te Land’.

Firmin Lambot wint voor de tweede keer de Tour.

Johnny Weismuller is een topzwemmer voor hij acteur wordt.

Stalin wordt secretaris-generaal van de Communistische Partij.

De ontdekking van insuline leidt naar een revolutie in de behandeling van suikerziekte.

De top-tien1. Firmin Lambot (BEL)


3. Félix Sellier (BEL)


5. Victor Lenaers (BEL)

6. Hector Tiberghien (BEL)

7. Léon Despontin (BEL)



10. Gaston Degy (FRA)

1922

Firmin Lambot

9

1926 1929

Wontergemnaar Lucien Buysse wint op zeer overtuigende manier de Tour.

‘La Grenouillère’ van Claude Monet uit 1869.

Het Kruger Nationaal Park opent in Zuid-Afrika.

De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen wordt opgericht in 1926 en is tot op vandaag actief.

SPORT KORT• Nederland speelt in Antwer-

pen zijn eerste officiële hoc-keyinterland. België wordt met 1-2 verslagen.

• Gertrude Ederle zwemt als eer-ste vrouw het Kanaal over. Lucien Buysse

1926

“De Kleenen” wordt groot’t Werd tijd. Nadat de omstreden Franse

topfavoriet Henri Pélissier de eindzege had behaald in 1923 en Ottavio Bottecchia de Italianen vervolgens twee opeenvolgende Tourzeges had bezorgd, zijn de Belgen opnieuw aan het feest in 1926 met de eindoverwinning van Lucien Buysse.

Wontergemnaar Lucien Buysse is de kleine broer van Marcel, der-de in het eindklassement in 1913 en van Jules. Een echte wielerfa-milie dus. In 1926 verovert Jules al meteen de gele trui tijdens de eerste etappe, maar moet de lei-ding na de derde etappe afstaan aan landgenoot Gustaaf “Staf” Van Slembrouck. Tijdens de berg-rit van Bayonne naar Luchon stelt Lucien orde op zaken. In een echt hondenweer zegeviert hij op overtuigende wijze en verovert de gele trui. Ook in de volgende etappe is “De Kleenen” de beste, en vergroot zo zijn voorsprong. Na

5745 kilometer – de langste Tour ooit – komt hij in Parijs aan met meer dan 1 uur en 20 minuten voorsprong op zijn eerste achter-volger, de Luxemburger Nicolas Frantz. Lucien Buysse bevestigt daarmee zijn talent, na podium-plaatsen in de Touredities van 1924 en 1925, waarin hij als trou-we soldaat van de Automotoploeg Bottecchia aan de eindzege had geholpen. Het café “Aubisque” dat hij in 1948 te Wetteren zou ope-nen, herinnert nog jaren daarna aan de Pyreneeëncol die cruciaal was in het behalen van zijn enige Tourzege.

Oprichting van de nMBS

De Belgische regering richt in 1926 de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen op. De aanleiding en motivering was meer-

voudig. Door de financiële crisis moest er een nieuwe manier gezocht worden om de schuldenlast te verminderen. Door van de spoorwegen een autonoom bedrijf te maken kon de regering vers kapitaal verwer-ven. Ook was er kritiek op de politieke staatsbelangen en op de logge overheidsadministratie die vernieuwing in de weg stond. De nieuwe maatschappij kreeg dan ook zowel financiële, administratieve als be-leidsmatige autonomie. Ze erfde bijna 120.000 personeelsleden, 4.800 km sporen, 1.368 stations en haltes en een myriade aan rollend materi-eel. Door de crisis in de jaren dertig en meer nog tijdens de Tweede We-reldoorlog zou de NMBS voor gigantische uitdagingen komen te staan. Na de Tweede Wereldoorlog zou de Belgische Staat dan ook overgaan tot het terug opkopen van de aandelen die in 1926 in private handen waren terecht gekomen.

Buitenland•In de Kalahariwoestijn (Afrika)

worden de Bosjesmannen ont-dekt. Ze houden er een verba-zingwekkende levenswijze op na. •Na een militaire staatsgreep

wordt Portugal een rechtse dic-tatuur. •Oprichting van de Hitlerjugend

in Duitsland. •De Duitse autofabrikanten

Daimler en Benz beginnen sa-men te werken. De merknaam Mercedes-Benz wordt boven de doopvont gehouden. •John Logie Baird demonstreert

voor het eerst ‘televisie’ •Edmund Germer neemt patent

op de tl-lamp •De eerste vestiging van de Hema

opent in Amsterdam •Oprichting van het Kruger Nati-

onaal Park in Zuid-Afrika.

•Overlijden van Claude Monet (Franse kunstschilder), Antoni Gaudi (Catalaanse architect) en Harry Houdini (Amerikaanse il-lusionist)•Introductie van Winnie the

Pooh

Binnenland•Kroonprins Leopold treedt in het huwelijksbootje met prinses Astrid

van Zweden.•Kinderen moeten vanaf nu verplicht ingeënt worden tegen de pokken

(in het eerste, zevende en veertiende levensjaar).•Watersnood in en rond Luik•De laatste schakel van de kusttram (Groenendijk-Bad - Koksijde-Bad)

wordt in dienst genomen.

De top-tien1. Lucien Buysse (BEL)

2. Nicolas Frantz (LUX)

3. Bartolomeo Aimo (ITA)

4. Théophile Beeckman (BEL)

5. Félix Sellier (BEL)

6. Albert Dejonghe (BEL)

7. Léon Parmentier (BEL)

8. Georges Cuvelier (FRA)

9. Jules Buysse (BEL)

10. Marcel Bidot (FRA)

Prinses Astrid van Zweden huwt met onze Kroonprins Leopold.

10

1929

SPORT KORT• Antwerpenaar Georges Ronsse

wordt onder meer wereldkam-pioen op de weg en Belgisch kampioen veldrijden.

• De oudste voetbalclub van Bel-gië, Antwerp FC (“The Great Old”), verovert zijn allereerste landstitel na een beslissings-wedstrijd tegen uittredend kampioen en grote stadsrivaal Beerschot AC die zelf al vijf keer landskampioen was ge-worden

• Karst Leemburg wint de vierde Elfstedentocht.

Kuifjes eerste avontuur gaat richting Sovjet-Unie.

Maurice De Waele wint, ondanks ziekte, de Tour van 1929.

Georges Ronsse wordt wereld-kampioen wielrennen op de weg.

1929Maurice De Waele

De Waele/Alcyon wint de Tour

De Waele komt allerminst uit het niets. In 1927 was hij derde geworden in de Tour en het jaar erop tweede. Die opwaartse lijn kan hij dus ultiem doortrekken in 1929 als kopman van Alcyon. Ploegmaat Frantz is immers uit vorm. De Waele gaat vol voor winst. Al na de derde etappe be-machtigt hij de gele trui, die hij in de rit naar Bordeaux echter moet afstaan omwille van een opeen-volging van lekke banden. Maar in de Pyreneeënrit tussen Luchon en Perpignan klimt hij zich op-nieuw in het geel, terwijl Demuy-sere de ritwinst pakt. Alles ziet er goed uit voor De Waele, tot hij na de veertiende etappe opeens zwaar ziek wordt en enkel nog suikerwater kan binnenhouden.

Te verzwakt om zelf alle aanval-len af te slaan, toont Alcyon waar-om het zo’n sterk team is. Ploeg-geest boven alles. Alle aanvallen op de gele trui worden collectief gepareerd en de afgepeigerde De Waele wordt op sleeptouw geno-men zodat hij zijn leiderstrui kan behouden tot in Parijs. Dergelijke ploegenspelletjes val-

len echter niet in goede aarde bij Tourorganisator Henri Desgran-ge, die al jarenlang een excuus zoekt om de invloed van de grote

Franse wielerteams op het wed-strijdverloop in te perken. Voor hem is de maat vol nu – met zijn woorden – “een lijk” de Tour heeft gewonnen. Hij beslist dat de Tour de France voortaan door landen-teams zal betwist worden. Of wilde Desgrange daardoor

juist bekomen dat meer Fransen de Tour zouden winnen? Hoe dan ook, door die nieuwe formu-le moeten de Belgen tot in 1935 wachten op een nieuwe overwin-ning.

Na de twee opeenvolgende

overwinningen van de Luxemburgse crack Nicolas Frantz is er terug een Belg aan het feest. Met 45 minuten voorsprong op de Italiaan Pancera en nog meer op landgenoot Jef Demuysere behaalt de Oost-Vlaming Maurice De Waele de eindzege.

Binnenland• Met het ‘Compromis des Belges’

wordt België als eenheidsstaat bewaard, maar Vlamingen en Walen krijgen individueel en collectief gelijke rechten. Dit compromis zou leiden tot de eer-ste taalwet van 28 juni 1932.

• De laatste hand wordt gelegd aan de IJzertoren.

• Enorm koude winter waarbij de temperatuur meerdere keren tot -20° duikt.

Buitenland • Leon Trotski moet de Sovjet-

Unie verlaten en gaat in balling-schap

• Vaticaanstad wordt een onaf-hankelijke staat.

• Bekrachtiging van het Protocol van Genève met verbod op che-mische wapens

• Saint Valentine’s Day Massacre in de VS: Al Capone vermoordt zeven rivalen

• In het Observatorium van Prin-cetours (Amerika) slaagt men er voor het eerst in om maanland-schappen te filmen.

• Eerste Dierendag

Kuifje ziet het levenslichtGeorges Remi, alias Hergé, tekent voor de kinder-

bijlage ‘Le Petit Vingtième’ van de krant ‘Le Ving-tième Siècle’ een reporter die naam zal maken door zijn karakteristieke kapsel. Kuifje dus, of Tintin in het Frans, de taal waarin de strip oorspronkelijk ver-schijnt. Samen met zijn onafscheidelijke hond Bob-bie wordt hij de wereld rond gestuurd. Eerst trek-ken ze naar Rusland en hun avonturen verschijnen tweemaal per week. In 1930 zouden die avonturen door de uitgeverij Casterman worden gebundeld tot

‘Tintin au pays des Soviets’. Vervolgens trekt Kuifje – hoe kan het ook anders – naar Amerika. Tintin/Kuif-je wordt internationaal ook de meest succesvolle Belgische strip. Twee sleutelelementen voor dat suc-ces zijn de verwerking van actuele gebeurtenissen met een internationale betekenis en de humor. Alle ‘decors’ worden waarheidsgetrouw nagetekend en zijn voor iedereen herkenbaar. Veel Vlaamse strips breken nooit internationaal door omdat ze ook van opzet heel Vlaams zijn en dus onbegrijpelijk voor een internationaal publiek.

De top-tien1. Maurice De Waele (BEL)

2. Giuseppe Pancera (ITA)

3. Joseph Demuysere (BEL)

4. Salvador Cardona (ESP)

5. Nicolas Frantz (LUX)

6. Louis Delannoy (BEL)

7. Antonin Magne (FRA)

8. Julien Vervaecke (BEL)

9. Pierre Magne (FRA)

10. Gaston Rebry (BEL)

‘Black Thursday’ op 24 oktober: beurscrash in New York leidt tot golf van faillissementen en Grote Depressie wereldwijd.

Voor het eerst worden de Oscars uitgereikt

11

Overzicht tourwinnaars

1903 Maurice Garin 32 Frankrijk

1904 Henri Cornet 19 Frankrijk

1905 Louis Trousselier 24 Frankrijk

1906 René Pottier 27 Frankrijk

1907 Lucien Petit-Breton 24 Frankrijk

1908 Lucien Petit-Breton 25 Frankrijk

1909 François Faber 22 Luxemburg

1910 Octave Lapize 22 Frankrijk

1911 Gustave Garrigou 26 Frankrijk

1912 Odiel Defraeye 24 België

1913 Philippe Thys 22 België


1915 t/m 1918: afgelast vanwege de Eerste Wereldoorlog

1919 Firmin Lambot 33 België


1921 Léon Scieur 33 België

1922 Firmin Lambot 36 België

1923 Henri Pélissier 34 Frankrijk

1924 Ottavio Bottecchia 29 Italië

1925 Ottavio Bottecchia 30 Italië

1926 Lucien Buysse 33 België

1927 Nicolas Frantz 27 Luxemburg

1928 Nicolas Frantz 28 Luxemburg

1929 Maurice De Waele 32 België

1930 André Leducq 26 Frankrijk

1931 Antonin Magne 27 Frankrijk

1932 André Leducq 28 Frankrijk

1933 Georges Speicher 26 Frankrijk

1934 Antonin Magne 30 Frankrijk

1935 Romain Maes 22 België

1936 Sylvère Maes 26 België

1937 Roger Lapébie 26 Frankrijk

1938 Gino Bartali 24 Italië

1939 Sylvère Maes 29 België

1940 t/m 1946: afgelast vanwege de Tweede Wereldoorlog

1947 Jean Robic 26 Frankrijk

1948 Gino Bartali 34 Italië

1949 Fausto Coppi 29 Italië

1950 Ferdi Kübler 31 Zwitserland

1951 Hugo Koblet 26 Zwitserland

1952 Fausto Coppi 32 Italië

1953 Louison Bobet 28 Frankrijk



1956 Roger Walkowiak 29 Frankrijk

1957 Jacques Anquetil 23 Frankrijk

1958 Charly Gaul 25 Luxemburg

1959 Federico Bahamontes 31 Spanje

1960 Gastone Nencini 30 Italië





1965 Felice Gimondi 22 Italië

1966 Lucien Aimar 27 Frankrijk

1967 Roger Pingeon 26 Frankrijk

1968 Jan Janssen 28 Nederland

1969 Eddy Merckx 24 België




1973 Luis Ocaña 28 Spanje


1975 Bernard Thévenet 27 Frankrijk

1976 Lucien Van Impe 29 België

1977 Bernard Thévenet 29 Frankrijk

1978 Bernard Hinault 23 Frankrijk


1980 Joop Zoetemelk 33 Nederland



1983 Laurent Fignon 22 Frankrijk

1984 Laurent Fignon 23 Frankrijk


1986 Greg LeMond 25 Verenigde Staten

1987 Stephen Roche 27 Ierland

1988 Pedro Delgado 28 Spanje



1991 Miguel Indurain 27 Spanje





1996 Bjarne Riis 32 Denemarken

1997 Jan Ullrich 23 Duitsland

1998 Marco Pantani 28 Italië

1999 Lance Armstrong 27 Verenigde Staten







2006 Óscar Pereiro Sio 28 Spanje

2007 Alberto Contador 24 Spanje

2008 Carlos Sastre 33 Spanje

2009 Alberto Contador 26 Spanje

2010 Andy Schleck 25 Luxemburg

2011 Cadel Evans 34 Australië

Jaar Winnaar Leeftijd winnaar Nationaliteit Jaar Winnaar Leeftijd winnaar Nationaliteit

12

Meeste etappezeges1. Eddy Merckx (BEL) Ü 34

2. Bernard Hinault (FRA) Ü 28

3. André Leducq (FRA) Ü 25

4. Lance Armstrong (VSA) en André Darrigade (FRA) Ü 22

6. Nicolas Frantz (LUX) en Mark Cavendish (GBR) Ü 20

8. François Faber (LUX) Ü 19

9. Jean Alavoine (FRA) Ü 17

10. Jacques Anquetil (FRA), René le Greves (FRA) en Charles Pélissier (FRA) Ü 16

1935 1936

Binnenland•Wereldtentoonstelling in Brussel•België verlaat de goudstandaard. De Belgische frank verliest 72% van

zijn oude waarde. •Overlijden van Henri Pirenne (Belgiës bekendste historicus) en Lie-

ven Gevaert (in 1894 oprichter van Lieven Gevaert & Co, later Agfa Gevaert)

Buitenland•Invoering van de Neurenberger Wetten in Duitsland waarbij onder

meer huwelijken tussen Ariërs en Joden verboden worden. Start van de Jodenvervolging. •In de Sovjet-Unie rekent Stalin af met zijn tegenstanders tijdens zoge-

naamde ‘zuiveringen’.•Robert Smith en Bill Wilson richten Alcoholics Anonymous (AA) op •Er vinden dit jaar vijf zonsverduisteringen plaats wat uiterst zeld-

zaam is. Pas in 2206 opnieuw.•De populaire tangozanger Carlos Gardel komt om het leven bij een

vliegtuigcrash in Colombia. •Cultfilms A Night at the Opera en Mutiny on the Bounty gaan in pre-

mière.

•Architect Frank Lloyd Wright tekent zijn meesterwerk Fallingwater in Mill Run (Pennsylvania, VS).

land in euforie na Tourwinst Romain Maes

1935

Romain MaesMet de slechts 22-jarige Romain Maes als

eindwinnaar is de Tour van 1935 er één van verrassingen. Hij ontsnapt in de eerste etappe tussen Parijs en Rijsel, wint de rit en zou het geel niet meer afstaan. Een magistrale verwezenlijking van de jonge West-Vlaamse renner die volgens veel favorieten maar een paar dagen van het geel ging kunnen genieten.

En dat Maes het niet gemakke-lijk heeft is een feit. Hij krijgt een aantal zware inzinkingen. Maar noch de helse Pyreneeën, noch de gevreesde tijdritten, noch ver-vloekte materiaalpech kunnen hem van de eindzege houden. Een voordeel: hij kan op grote steun rekenen van de Belgische ploeg. En hij slaagt er zelfs in om nog twee bijkomende etappes te winnen. Wanneer hij tijdens de laatste rit na een solovlucht op de wielerbaan te Parijs aankomt, staat het land op zijn kop. Karel Van Wijnendaele wacht hem op

aan de meet en interviewt hem voor de radio, een primeur voor die tijd. Te Brussel wacht hem een bij-

zonder feestelijk onthaal. Ook de andere Belgen doen het trouwens niet slecht: Brusselaar Jean Aerts, die in dat jaar ook wereldkampi-oen op de weg wordt in het Bel-gische Floreffe, wint maar liefst vier etappes. Félicien Vervaecke wordt boven-

dien de eerste Belgische winnaar van het in 1933 ingevoerde berg-klassement, de huidige bolletjes-trui.

De top-tien1. Romain Maes (BEL)

2. Ambrogio Morelli (ITA)

3. Félicien Vervaecke (BEL)

4. Sylvère Maes (BEL)

5. Jules Lowie (BEL)

6. Georges Speicher (FRA)

7. Maurice Archambaud (FRA)

8. René Vietto (FRA)

9. Gabriel Ruozzi (FRA)

10. Oskar Thierbach (DUI)

land in shock na dood koningin Astrid

Koning Leopold en koningin Astrid zijn in cognito op vakantie in Zwitserland. Ze toeren rond met de auto. Op 29 augustus verliest

de koning in de buurt van Küssnacht am Rigi de controle over het stuur. De 29-jarige koningin wordt uit de auto geslingerd en belandt tegen een boom. Ze is op slag dood en samen met haar ook haar vierde ongeboren kind. Het land is in shock. Koningin Astrid is immers de meest geliefde Belgische koningin ooit.

Toen ze in 1926 in Antwerpen voor het eerst voet aan wal had gezet op Belgische bodem was ze haar verloofde om de hals gevlogen. Dit spontane gebaar – wars van alle protocol – was de start van een enor-me volksliefde en adoratie. Ze schonk het leven aan de latere koningen Boudewijn I en Albert II en aan groothertogin Josephine-Charlotte van Luxemburg. Zelf was ze maar een jaar koningin geweest.

Sport• Royale Union Saint-Gilloise

wordt opnieuw landskampi-oen. Het houdt nog altijd het record van het grootste aan-tal opeenvolgende wedstrij-den zonder verlies. Tijdens de seizoenen 1933, 1934 en 1935 brachten ze dat totaal van on-geslagen wedstrijden op 60. Uiteindelijk verloren ze tegen hun grote stadsrivaal Daring Club de Bruxelles. Jaarlijks wordt nog de Pappaertbeker uitgereikt aan de ploeg die het langst ongeslagen blijft. Jules Pappaert was immers de ka-pitein van dit legendarische elftal, ook wel de “Union 60” genoemd.

• Overlijden van Edwin “Teddy” Flack, Australisch atleet en tennisser. In 1896 had hij als enige Australiër deelgenomen aan de eerste moderne Olympi-sche Spelen in Athene en was bijgevolg de eerste Australi-sche olympiër. Hij trad aan tij-dens de 800m (goud), de 1500m (goud) en tijdens het dubbel-spel van het tennistoernooi (brons).

Op de plaats waar Astrid om het leven kwam in Küssnacht werd een kapel gebouwd.

Tijdens de Wereldtentoonstelling in Brussel worden de nieuwste cameratechnieken gedemonstreerd in het paviljoen ‘Televisie’. Cultfilms A Night at the Opera en Mutiny on the Bounty gaan in première.

Na de 11e rit krijgt winnaar Romain Maes te Cannes kussen en bloemen van Miss France.

14

1936

Sport kort• Basketbal is voor het eerst een Olympische discipline.• De Belgische Olympische delegatie sleept slechts twee bronzen me-

dailles in de wacht in Berlijn (waterpolo en wegwedstrijd wielren-nen). Het contrast met de medailleoogst van Duitsland kan bijna niet groter zijn. Striemende commentaren in de Belgische sport-pers: al drie olympiades op rij wordt geen goud behaald.

• Hoegaardenaar Louis Hardiquest wint de Ronde van Vlaanderen.• Na het driejarig monopolie van Union is het nu stadsrivaal Daring

Club de Bruxelles die landskampioen wordt. Spits Fernand “Nand” Buyle heeft er een belangrijk aandeel in. Ook in 1937 zou Daring de landstitel vieren.

1936

Sylvère Maes

Andere Maes de baasRomain Maes, de verrassende winnaar

van 1935, kan geen vervolg breien aan zijn Toursucces. Aan de voet van de Alpen geeft hij op. Het thuisfront reageert deels ontgoocheld en deels verontwaardigd en de Belgische Wielrijdersbond schorst hem zelfs kort. De golden boy is uit de gratie gevallen. Maar geen paniek. Ditmaal doet Sylère Maes de Belgische wielerharten sneller kloppen.

Sylvère “Sylveer” Maes – ook West-Vlaming, maar geen familie van Romain – vult de leemte op die Romain door zijn opgave had veroorzaakt. In de achtste etappe, een Alpenrit tussen Grenoble en Briançon, hijst Sylère zich stevig in het geel. Enkel de Franse favo-riet Antonin Magne kan hem nog bedreigen. Maar Maes breekt niet. Integendeel. Met de Alpen in zijn rug maalt hij door tijdens de tijd-ritten. En in de Pyreneeën loopt hij nog verder uit. Met vier ritwinsten en 27 mi-

nuten voorsprong op Magne tri-omfeert hij in Parijs. Met een bijkomende zege in het landen-klassement bevestigen de Belgen daarmee hun status als “A-ploeg”, een classificatie die organisa-tor Henri Desgrange vanaf dit jaar toekent aan de deelnemende teams uit de drie grote wielerlan-den, namelijk Frankrijk, België en Italië. De volgende editie van Tour zou er echter een zijn die vooral door ‘klein’ gedrag werd geken-merkt. Vooral van de Fransen dan. Na de zestiende etappe heeft Sylvère Maes zijn buik vol van het verfoeilijke chauvinisme van de Franse wedstrijdorganisatie en stapt met de ganse Belgische ploeg uit de wedstrijd. De Belgi-sche wielermartelaren worden op het thuisfront met tonnen sym-pathie onthaald. Maar het zou de Fransman Roger Lapébie worst wezen. Hij wint het eindklasse-ment en de Belgische reacties va-riëren van godverdomme tot non-deju en van putain tot connard.

De top-tien1. Sylère Maes (BEL)

2. Antonin Magne (FRA)

3. Félicien Vervaecke (BEL)

4. Pierre Clemens (LUX)

5. Arsène Mersch (LUX)

6. Mariano Cañardo (ESP)

7. Mathias Clemens (LUX)

8. Leo Amberg (ZWI)

9. Marcel Kint (BEL)

10. Léon Level (FRA)

Binnenland• Oprichting van de Katholieke

Vlaamse Volkspartij. Rechts: Ver-kiezingsaffiche van de katholieken op 24 mei. De Katholieke Vlaamse Volkspartij maakt hier deel van uit.

• Nieuwe zetelverdeling in het parle-ment. Met 102 van de 202 zetels zijn de Vlamingen voor het eerst in de meerderheid.

• Overlijden van Jules Destrée, Waals socialistisch politicus die in 1913 een open brief aan koning Albert I had geschreven waarin vooral vol-gende zinsnede in het oog sprong: “Sire,[…] Vous régnez sur deux peu-ples. Il y a en Belgique, des Wallons et des Flamands; il n’y a pas de Bel-ges.”

• Tornado’s veroorzaken schade in de streek van Ingelmunster, Moes-kroen en Eeklo.

Buitenland• De wereldvermaarde dichter en to-

neelschrijver Federico Garcia Lorca wordt in Granada door fascisten vermoord.

• Fascistisch dictator Francisco Fran-co komt aan de macht in Spanje.

• Ioannis Metaxas stuurt het Griekse parlement wandelen en procla-meert zichzelf tot dictator.

• Franklin Delano Roosevelt wordt herkozen als president van de VS.• Olympus brengt zijn eerste fotocamera op de markt.• In de VS verschijnt het eerste nummer van Life, een weekblad met

fotoreportages van over de hele wereld.

Olympische Spelen in Berlijn

In 1936 vinden de zogenaamde “Nazi-Spelen” plaats in Berlijn.

De Duitse overheid grijpt ze gre-tig aan om met haar nationaalso-cialistische ideologie te pronken en de Arische suprematie over de andere rassen te bewijzen. Maar zo ‘zuiver’ is het allemaal niet. Om de winstkansen te verhogen worden dopingproducten als tes-tosteron en anabole steroïden ver-spreid onder de atleten. Hoewel Duitsland met 89 me-

dailles – waarvan 33 gouden – de Spelen domineert en er interna-tionaal bewonderend wordt geke-ken naar de perfecte organisatie, gaan lang niet alle landen voor de bijl voor de nazistische ras-senleer. Het hoogtepunt van de betwisting ervan is de winst van de zwarte atleet Jesse Owens op de 100m, de 200m, het versprin-gen en de 4x100m met de estafet-teploeg. Hitler loopt geërgerd het stadion uit om de medaille-uitreiking niet

onder ogen te moeten zien. Terug in de VS zou Owens schamper opmer-ken dat hij in Duitsland wel mocht gaan en staan waar hij wilde, maar dat hij in zijn eigen land als zwarte terug langs achter in de bus moest zitten en op alle vlakken gediscrimineerd werd.

West-Vlaming Sylère Maes haalt de gele trui binnen.

Ook de Winterspelen vinden plaats in Duitsland. Hier zien we Hitler en Goebbels in Garmisch-Partenkirchen.

Het magazine Life verschijnt voor de eerste maal.

Sylère Maes aan de kop van het peloton op de Col de la Tamie.

Franklin D. Roosevelt wordt her-verkozen als president van de VSA.

15

1939

1939

Sylvère Maes

SPORT KORT• De Oostenrijkse stervoetballer Matthias Sindelar (35) sterft een mys-

terieuze dood. De kans is groot dat hij door Nazi’s om het leven werd gebracht omdat hij openlijk zijn afkeer voor het fascistisch regime liet blijken.

• Overlijden van basketbalbedenker James Naismith• Succesjaar voor Vosselaarnaar Karel Kaers. Hij wint onder meer de

Ronde van Vlaanderen, het Belgisch baankampioenschap achter-volging, de Zesdaagse van Londen en de Zesdaagse van Kopenhagen.

• Landskampioen R. Beerschot AC pakt opnieuw de titel.

“lepe peer” Sylère doet het weer

De Belgische renners laten de politieke perikelen niet aan hun hart komen. Met Edward “Ward” Vissers en klimmer Félicien Ver-vaecke zijn ze er immers vast van overtuigd opnieuw een gooi naar de eindzege te kunnen doen. Het draait echter anders uit. Het is “Lepe peer” Sylère Maes, zo ge-noemd omwille van zijn sluwheid en groot tactisch inzicht, die zich opnieuw op het voorplan rijdt. In de Pyreneeënrit tussen Pau en

Toulouse slaagt Maes erin om een groot deel van zijn achterstand op de Franse geletruidrager René Vietto goed te maken. Met over-winningen in een Alpenetappe

en een tijdrit beklinkt Maes en-kele dagen later zijn tweede Tour-zege. Oorspronkelijke favorieten Vissers en Vervaecke komen er in het eindklassement niet aan te pas. Van 1950 tot 1957 zou Romain

Maes de functie van ploegleider van de Belgische Tourploeg op zich nemen. Spijtig genoeg kun-nen de Belgen in die periode geen vuist meer maken: na de zege van Maes in 1939 is het drie decen-nia lang wachten op een nieuwe Belgische Tourwinnaar. Maar die zal wel alle voorgaande Belgische Tourzeges doen verbleken.

Na de weinig gesmaakte Franse Tourklucht in 1937 en de dominantie van

de Italiaan Gino Bartali in 1938 komen de Belgen opnieuw vol aan de bak in 1939. Met het ontbreken van zowel een Italiaanse als een Duitse ploeg illustreert die editie van de Tour bovendien dat de verstandhouding tussen de democratische staten en de fascistische regimes slechter en slechter wordt. De Tweede Wereldoorlog is niet meer veraf.

De top-tien1. Sylère Maes (BEL)

2. René Vietto (FRA)

3. Lucien Vlaemynck (BEL)

4. Mathias Clemens (LUX)

5. Edward Vissers (BEL)

6. Sylvain Marcaillou (FRA)

7. Albertin Disseaux (BEL)

8. Jan Lambrichs (NED)

9. Albert Ritserveldt (BEL)

10. Cyriel Vanoverberghe (BEL)

Binnenland• Er wordt een regering van Nationale Unie gevormd, het zogenaamde

Kabinet Pierlot. • Hevige rukwinden op 19 november: schade over heel Vlaanderen

Invasie Polen luidt Tweede Wereldoorlog in

Na de Anschluss van Oostenrijk bij Nazi-Duitsland in maart 1938 en een jaar later de inval in Tsjecho-Slo-

wakije gaat de rooftocht in het oosten verder. De invasie van Polen begint op 1 september 1939. Daaraan gaat, in au-gustus 1939, een niet-aanvalsverdrag van Duitsland en de Sovjet-Unie vooraf. Door dit onverwachte bondgenootschap kan Hitler voorkomen dat hij later op twee fronten oorlog zou moeten voeren. In de geheime bijlagen van het ak-koord, het Von Ribbentrop-Molotow-pact, is een verdeling van invloedssferen afgesproken. Wat echter ontbreekt, is een reden om de aanval te openen. Daartoe wordt ‘Operatie Himmler’ op touw gezet. Duitse SS’ers in Poolse uniformen doen bij het grensplaatsje Gleiwitz een aanval op een Duits radiostation. De Duitse propaganda blaast het op tot een inval van Polen op het Duitse Rijk, en Hitler deelt de hele wereld mee dat hij uit zelfverdediging een militaire aanval op Polen moet ondernemen. Polen houdt hardnekkig stand. De Duitsers bombarderen Warschau dagenlang, maar het

duurt tot 28 september voor de Polen capituleren. Een oor-log met het Westen blijft uit tot na de winter.

De eerste Citroën ‘deux-chevaux’ rolt van de band in Frankrijk.

Sylère Maes wint voor de tweede maal de Tour. Hier zien we hem voor zijn Café Tourmalet in Ichtegem.

In maart vallen de Nazi’s Praag binnen.

Buitenland • In januari bezetten de fascisti-

sche troepen van Franco Barce-lona. Duizenden vluchtelingen steken de Franse grens over.

• Eugenio Maria Guiseppe Gio-vannie Pacelli wordt paus Pius XII

• Koning Leopold van België en Koningin Wilhelmina van Ne-derland roepen op tot onderhan-deling tussen de grote Europese mogendheden, maar Frankrijk en Engeland leggen dit verzoek naast zich neer.

• Nazi’s openen concentratie-kamp in Stutthof bij Danzig (Pools: Gdansk).

• Eerste Citroën 2pk rolt van de band in Frankrijk.

• In Italië wordt de uitvoer van antieke kunstschatten verbo-den.

• Gone with the Wind gaat in pre-mière en wordt een van de groot-ste bioscoopsuccessen ooit.

• Eerste experiment met kernre-actor aan Columbia University in New York.

• Lancering van DDT als insecti-cide.

• Norbert Elias publiceert ‘Über den Prozeß der Zivilisation’

waarin hij zijn civilisatietheorie uit de doeken doet.

• Overlijden van Sigmund Freud, Oostenrijks psychoanalyticus

• Het Glenn Miller Orchestra neemt het legendarische num-mer ‘In The Mood’ op.

De film Gone with the Wind, met in de hoofdrollen Clark Gable en Vivien Leigh, wordt een kaskraker.

16

1969

Sport• Eddy Merckx rijgt de wieleroverwinningen aaneen en wint ook zijn

eerste Ronde van Vlaanderen.• Het wereldkampioenschap wielrennen op de weg wordt georgani-

seerd in Zolder. Nederlander Harm Ottenbros haalt het verrassend in de spurt van de Mechelaar Julien Stevens. Het is meteen ook de laatste keer dat Ottenbros potten breekt. Omdat het peloton tegen hem blijft rijden zou hij zijn fiets uiteindelijk gedegouteerd vanop de Zeelandbrug in de Oosterschelde werpen. Geen mossel die erom maalt.

• Bruggeling Guido Reybrouck wint de vierde editie van de Amstel Gold Race.

• Royal Standard de Liège verovert zijn vierde landstitel.

1969

Eddy Merckx

Binnenland• Er wordt een regering van Nationale Unie gevormd, het zogenaamde

Kabinet Pierlot. • Hevige rukwinden op 19 november: schade over heel Vlaanderen

Eerste maal “De Kannibaal”

In 1969 wint Eddy Merckx voor de eerste maal de Ronde van Frankrijk. Een

kentering voor het wielrennen in België. Na 30 lange jaren kan ons land eindelijk weer pronken met een Tourwinnaar. Voor Merckx zelf is het de start van een jarenlange dominantie in het wielrennen. Het levert hem de bijnaam “De Kannibaal” op. Na enkele maanden eerder uit de

Giro d’Italia te zijn gezet omwille van dopinggebruik heeft een ge-frustreerde Merckx maar één doel in de Tour: de tegenstand verplet-teren. En de Tour begint effectief goed: de ploeg van Merckx wint al meteen voor eigen volk de ploe-gentijdrit te Woluwe. Vanaf de zesde etappe staat er geen maat meer op Merckx. Hij laat iedereen achter zich op de beruchte Ballon d’Alsace, verovert de gele trui en behoudt die tot in Parijs. Met zeven ritwinsten demon-

streert hij zijn klasse en domi-nantie. Het orgelpunt is onge-twijfeld zijn 140 kilometer lange

solovlucht in de zeventiende etap-pe, waarbij hij één van zijn eigen ploegmaats los rijdt en met acht minuten voorsprong op de eerste achtervolgers aankomt. In Pa-rijs mag hij zelfs driemaal op het hoogste schavotje plaatsnemen: niet alleen wint hij het hoofdklas-sement en het bergklassement, hij mag ook de groene trui van het puntenklassement – dat werd ingevoerd in 1953 – mee naar huis nemen. Niemand zou hem dit nog nadoen. De Belgische wielerfans kunnen hun plezier niet op. Is een dergelijke zege geen dertig

jaar wachten waard?

landing op de maan

Op 21 juli zet Neil Armstrong als eerste mens voet op de

maan. Het ruimtevaartprogram-ma van de Amerikaanse lucht- en ruimtevaartorganisatie NASA, genaamd Apollo, loopt van 1961 tot 1972. De Apollo 11 vertrekt met Neil Armstrong, Buzz Aldrin en Michael Collins aan boord. Miljoenen mensen over de hele wereld zitten gekluisterd aan de beeldbuis en zien Armstrong als eerste op de maan wandelen. Daar spreekt hij de beroemde woorden (met kleine gramma-ticale uitschuiver): “That’s one small step for (a) man, one giant leap for mankind.” Aldrin waagt ook een stapje, Collins blijft in de capsule. Ongeveer 3 dagen later is er de splashdown van de Apollo 11 nabij Hawaï in de Stille Oceaan. In totaal zijn er 12 astronauten op de maan geweest.

Buitenland• Uit protest tegen de terugge-

draaide hervormingen van de Praagse Lente, steekt student Jan Palach zichzelf in brand op het Wenceslasplein in Praag.

• Frans president De Gaulle treedt af nadat de Fransen “non” heb-ben gezegd tegen zijn voorstel om de grondwet te veranderen.

• Kolonel Qadhafi grijpt de macht in Libië tijdens buitenlands ver-blijf van Koning Idris.

• Eerste testvlucht met Boeing 747 en eerste vlucht met Concorde.

• Op 15 augustus start het legen-darische Woodstockfestival in Bethel, New York.

• Denton Cooley implanteert het

eerste kunsthart. Patiënt sterft 65 uren later.

• Op 14 juli breekt de zesdaagse Voetbaloorlog uit tussen El Sal-vador en Honduras.

• John Lennon en Yoko Ono hou-den een “love-in” van zeven da-gen in het Amsterdamse Hilton Hotel.

• Op het Eurovisiesongfestival winnen zowel Frankrijk, Neder-land, Spanje als het Verenigd Ko-ninkrijk.

• The Beatles brengen Abbey Road uit (zie foto hierboven).

• Brian Jones van de Rolling Sto-nes wordt dood teruggevonden in zijn zwembad. Hij werd 27 jaar.

• Jane Birking en Serge Gains-bourg brengen ‘neukplaat’ Je t’aime… moi non plus uit. Lies-beth List en Ramses Shaffy gaan op in De Pastorale

• Bert en Ernie maken hun debuut op teevee.

• Jan Wolkers publiceert Turks Fruit.

De top-tien1. Eddy Merckx (BEL)

2. Roger Pingeon (FRA)

3. Raymond Poulidor (FRA)

4. Felice Gimondi (ITA)

5. Andrés Gandarias (ESP)

6. Marinus Wagtmans (NED)

7. Pierfranco Vianelli (ITA)

8. Joaquim Agostinho (POR)

9. Désiré Letort (FRA)

10. Jan Janssen (NED)

Binnenland • In februari raast een sneeuwstorm over de Kempen, Haspengouw, de

Condroz en een deel van de Ardennen. Ongeziene sneeuwdiktes. Tot 95 cm in Eupen.

• Invoering van het rijbewijs• Goedkeuring van BTW-wet• Ook in België wordt de Eurocheque ingevoerd (terug afgevoerd in

2002)• Koning Boudewijn opent de Kennedytunnel in Antwerpen.

Bert en Ernie verschijnen voor de eerste maal op televisie.

Eddy Merckx wint zijn eerste Tour op magistrale manier.

Brian Jones van de Rolling Stones sterft op 27-jarige leeftijd.

17

1970

1970

Eddy Merckx

Buitenland• Luchtmachtgeneraal Hafiz al-Assad pleegt een staatsgreep in Syrië en

komt aan de macht. • De VS vallen Cambodja binnen om er de Vietcong te bestrijden. Pro-

test tegen de Vietnamoorlog loopt uit de hand in de VS zelf. Vier pro-testerende studenten worden doodgeschoten op de campus van Kent State University (Ohio).

• De Nobelprijs voor Literatuur wordt toegekend aan de Russische schrijver en balling Aleksandr Solzjenitsyn

• Eerste editie van Pinkpop op Tweede Pinksterdag in het Nederlandse Geleen.

• Paul McCartney maakt ‘split’ van The Beatles bekend.• Gitaarvirtuoos Jimmy Hendrix raakt in coma na een overdosis slaap-

pillen en stikt vervolgens in zijn eigen braaksel. Ook de getalenteerde Janis Joplin overlijdt op 27-jarige leeftijd.

• In Las Vegas wordt voor het eerst de World Series of Poker georgani-seerd.

• Overlijden van Charles De Gaulle (voormalig Frans president), An-tonio de Oliveira Salazar (Portugees dictator), Mark Rothko (Ameri-kaans kunstschilder) en Nina Ricci (Italiaans modeontwerpster)

• De Haagse popgroep Shocking Blue scoort een internationale hit met ‘Venus’ (zie foto hiernaast).

18

In het rood op de Mont Ventoux, in het geel op de champs Elysées

Nadat hij eerder op het jaar al klassiekers als Gent-Wevelgem en Parijs-Roubaix

aan zijn palmares had toegevoegd, is Eddy Merckx vastbesloten om opnieuw de Tour te winnen. En dat doet hij ook. Toch toont deze Tour aan dat ook “De Kannibaal” van vlees en bloed is.

Al tijdens de proloog in Limoges toont Merckx zich de beste. De gele trui die hij daarbij verovert, moet hij de volgende etappe wel-iswaar afstaan aan de Italiaan Zillioli, maar niet voor lang. Wan-neer de renners tijdens het eerste deel van de zevende etappe van-uit Valenciennes België binnen rijden, ontsnapt Merckx tot ie-ders verbazing samen met Lucien Van Impe uit het peloton en wint in Vorst. Vreemde tactiek voor een topfavoriet voor het eindklas-sement: in de namiddag staat er immers nog een tijdrit op het pro-gramma. Maar voor Brusselaar Merckx lijkt winnen voor eigen publiek een erezaak. Daarna toont hij zich opper-

machtig in de Alpen. En ook tij-dens de beklimming van de be-

ruchte Mont Ventoux, de berg waar enkele jaren daarvoor de Britse renner Tom Simpson was overleden, geeft Merckx iedereen het nakijken. Zijn solovlucht lijkt echter op een

drama uit te lopen. Merckx heeft het zichtbaar moeilijk tijdens de laatste kilometers en komt met horten en stoten, maar wel nog als eerste boven. Net over de eindmeet gaat hij onmiddellijk de ambulance in. De loodzware klim heeft hem volledig uitgeput. De dag erna is hij echter voldoende hersteld. Hij wint zelfs nog twee bijkomende ritten, waaronder de aankomst op de Champs Elysées te Parijs. In het eindklassement is de Nederlander Joop Zoetemelk tweede op een dikke twaalf mi-nuten.

De twee wielerhelden van 1970. Links Jean-Pierre Monseré, wereldkampioen op de weg, en Eddy Merckx, winnaar van de Tour de France.


2. Joop Zoetemelk (NED)

3. Gösta Petterson (SWE)

4. Martin Vandenbossche (BEL)

5. Marinus Wagtmans (NED)

6. Lucien Van Impe (BEL)


8. Antoon Houbrechts (BEL)

9. Francisco Galdos (ESP)

10. Georges Pintens (BEL)

Van Allende tot ellende

Nadat de links geïnspireerde arts Salvador Allende al in 1933 de So-cialistische Partij van Chili had opgericht en vervolgens actief

was geweest als parlementslid en minister, wordt hij op 24 oktober 1970 verkozen tot president. Tijdens de voorafgaande verkiezingen verslaat zijn linkse coalitie Unidad Popular de christendemocraten en de recht-se voormalige president Jorge Alessandri. Tijdens zijn presidentschap moet Allende afrekenen met een rechtse oppositie en een instabiele politieke situatie. De economie van het land doet het in ‘70 en ’71 nog goed maar vanaf

1972 daalt de koperprijs en gaat de regering economisch uit de bocht. Te meer omdat Chili economisch wordt gesaboteerd door de Verenigde Staten. Op 11 september 1973 pleegt generaal Augusto Pinochet een staatsgreep waarbij de president om het leven komt. Pinochet zou dic-tatoriaal het land regeren tot in het jaar 1990. Met dank aan de VS.

SPORT KORT• Brazilië wint de Mundial in

Mexico.• Feyenoord is aan het feest. Voor

het eerst wint een Nederlandse voetbalclub de Europacup I (nu Champions League).

• R. Standard de Liège wordt op-nieuw landskampioen in de Belgische voetbalcompetitie.

• Overlijden van Eugène Chris-tophe (85). In de beginjaren van de Tour steeds een te duchten concurrent voor de Belgen.

• Opnieuw wint een Belg – Ge-orges Pintens – de Amstel Gold Race, de enige wielerklassieker in Nederland.

In juli is de Aswandam in Egypte compleet.

Binnenland• Staatshervorming onder invloed van de Vlaamse eis voor meer cultu-

rele autonomie (leidt tot de drie gemeenschappen) en de Franstalige eis voor meer economische autonomie (leidt tot de drie gewesten).

• Overlijden van Louis Zimmer (82), Belgisch sterrenkundige en uur-werkmaker. Onder meer bekend van de Zimmertoren in Lier, de stad waar hij is geboren en getogen.

• Overlijden van jazzsaxofonist, arrangeur en componist Jack Sels (48)

De linkse Salvador Allende wordt president van Chili.

Thor Heyerdahl vaart met zijn ‘Ra II’ van Marokko naar Barbados tussen 17 mei en 12 juli.

1971

Buitenland• Luchtmachtgeneraal Hafiz al-Assad pleegt een staatsgreep in Syrië en

komt aan de macht. • De VS vallen Cambodja binnen om er de Vietcong te bestrijden. Pro-

test tegen de Vietnamoorlog loopt uit de hand in de VS zelf. Vier pro-testerende studenten worden doodgeschoten op de campus van Kent State University (Ohio).

• De Nobelprijs voor Literatuur wordt toegekend aan de Russische schrijver en balling Aleksandr Solzjenitsyn

• Eerste editie van Pinkpop op Tweede Pinksterdag in het Nederlandse Geleen.

• Paul McCartney maakt ‘split’ van The Beatles bekend.• Gitaarvirtuoos Jimmy Hendrix raakt in coma na een overdosis slaap-

pillen en stikt vervolgens in zijn eigen braaksel. Ook de getalenteerde Janis Joplin overlijdt op 27-jarige leeftijd.

• In Las Vegas wordt voor het eerst de World Series of Poker georgani-seerd.

• Overlijden van Charles De Gaulle (voormalig Frans president), An-tonio de Oliveira Salazar (Portugees dictator), Mark Rothko (Ameri-kaans kunstschilder) en Nina Ricci (Italiaans modeontwerpster)

• De Haagse popgroep Shocking Blue scoort een internationale hit met ‘Venus’ (zie foto hiernaast).

Binnenland •Via de uitvaardiging van de Benelux Merkenwet wordt er een belang-

rijke stap gezet in de harmonisering van het handelsrecht tussen Bel-gië, Nederland en Luxemburg. •Grote weerextremen. Periodes van lange droogte leiden tot bosbran-

den. Zware regenbuien leiden tot modderstromen. Apocalyptische hagelbuien leiden tot ijslagen van 30cm dik.

19

Het drama van de col de Menté 1971

Eddy Merckx

Eddy Merckx realiseert zijn derde Tourzege op rij. Daarmee evenaart hij het record van die andere Brusselaar, Philippe Thys,

die de Ronde won in 1913, 1914 en 1920. Toch is het geen van meet af aan gewonnen zaak voor Merckx. Hij krijgt vooral veel concurrentie van Luis Ocaña, die ook in België op heel veel sympathie kan rekenen. Wie niet voor Merckx is, is voor Ocaña, zo lijkt het.

Molteni (en dus ook Merckx) be-gint alleszins sterk: de Italiaanse ploeg wint de eerste etappe, een ploegentijdrit in Mulhouse. In de Alpen krijgt Merckx zware

concurrentie van de Nederlander Joop Zoetemelk en vooral van Luis Ocaña. Met twee ritzeges neemt dit Spaanse klimtalent de gele trui over van Merckx. Hij rijdt De Kannibaal zelfs op een achterstand van acht minuten in het klassement, een schok voor diegenen die al te zeer gewend

zijn geraakt aan de Merckxiaan-se dominantie. In de veertiende etappe, een Pyreneeënrit van Revel naar Luchon, doet zich ech-ter een drama voor. In een echt hondenweer dalen grote concur-renten Merckx en Ocaña samen de Col de Menté af. Merckx komt plots ten val, en sleurt Ocaña mee. De Spanjaard kwetst zich zwaar, in tegenstelling tot Mer-ckx, die al snel verder kan rij-den. Ocaña probeert opnieuw op zijn fiets te kruipen, maar wordt

kort daarna aangereden door een in volle vaart afdalende Zoete-melk. Zwaar geblesseerd moet de Spaanse klimmer opgeven. Uit respect voor de pech van zijn ri-vaal weigert Merckx de volgende dag de gele trui te dragen. Een week later komt hij voor de derde maal als winnaar te Parijs aan, zonder echter ten volle de strijd te hebben kunnen voeren met zijn grootste uitdager.

SPORT KORT• Jean-Pierre Monseré, regerend

wereldkampioen wielrennen op de weg, verongelukt tijdens een wielerwedstrijd in Retie. Roeselare is in shock.

• In het stadion van de Glasgow Rangers komen 66 supporters om het leven nadat een trap-leuning het begeeft.

• De Sovjet-Unie wordt in Zwit-serland voor de negende op-eenvolgende keer wereldkam-pioen ijshockey voor A-landen.

• Alweer vette prijs voor een Nederlandse voetbalploeg. Nu wint Ajax de Europacup 1 voor landskampioenen. Het is ook de start van het totaalvoetbal onder Rinus Michels met Jo-han Cruijff als een van de uit-voerders.

• R. Standard de Liège wordt voor de derde opeenvolgende keer landskampioen.

fiasco Vietnam

De Vietnamoorlog, die in 1954 begon na het vertrek van kolonisator Frankrijk, gaat onverstoorbaar verder. Onder presidenten Kenne-

dy en Johnson wordt de Amerikaanse hulp tegen de communistische Vietcong voortdurend opgevoerd. In 1971 lekken geheime documenten van het Pentagon naar The New York Times. Daaruit wordt pijnlijk dui-delijk dat de gemiddelde Amerikaan voorgelogen wordt over verschil-lende militaire acties. Het Hooggerechtshof oordeelt trouwens dat de publicatie van de gegevens legaal is. De ‘Vietnamization’ faalt com-pleet en meer en meer blunders komen aan het licht. Zo krijgen hoge officieren van het Zuid-Vietnamese leger opleiding in de VS, maar leren er blijkbaar niets. Australië en Nieuw-Zeeland trekken hun troepen te-rug, de protesten in de Verenigde Staten nemen toe. Bijna 60.000 Ame-rikanen zullen sneuvelen in wat één van de grootste militaire fiasco’s is in de geschiedenis van de Verenigde Staten.

Eddy Merckx wint voor de derde keer op rij de Tour.




4. Bernard Thévenet (FRA)


6. Leif Mortensen (DEN)

7. Cyrille Guimard (FRA)

8. Bernard Labourdette (FRA)

9. Lucien Aimar (FRA)

10. Vicente Lopez-Carril (ESP)

Ondanks hevige protesten gaat de Vietnamoorlog door.

Buitenland•(Belgisch) Congo wordt her-

doopt tot Zaïre. Indicatief voor de Zaïrisering onder Mobutu.•Generaal-majoor Idi Amin Dada

komt na militaire staatsgreep aan de macht in Oeganda.•In Haïti wordt François Duva-

lier, alias “Papa Doc”, opgevolgd door zijn zoon Jean Claude, alias “Baby Doc”. Hij zet meteen ook het schrikbewind van zijn vader verder. •De Saljoet 1 wordt gelanceerd.

Meteen het eerste Russische ruimtestation.•Zware aardbevingen in Toscane

en Californië. Meer dan 50 zwa-re tornado’s in Mississippi.•Het Mildredhuis in Arnhem

voert eerste abortus uit in Ne-derland. •Rolls-Royce Motor Cars gaat fail-

liet en wordt genationaliseerd. •Het World Trade Center nadert

zijn voltooiing in New York. Na

de North Tower in 1970 bereikt nu ook de South Tower zijn hoog-ste punt. Deze Twin Towers zou-den nog een belangrijke rol spe-len in de wereldgeschiedenis.•(De voorloper van) Greenpeace

wordt opgericht in Canada •Oprichting van Artsen zonder

Grenzen. •Overlijden van de Nederlandse

schrijver Godfried Bomans. Eer-der dat jaar verbleef hij voor een Nederlands radioprogramma een week op een onbewoond ei-land. Het verblijf was hem niet goed bevallen.•Teeveereclame voor sigaretten

wordt verboden in de VS. •Filmklassiekers als A Clockwork

Orange (van Stanley Kubrick), The French Connection (met on-der meer Gene Hackman), Dirty Harry (met onder meer Clint Ea-stwood), Mira (met onder meer Willeke van Ammelrooy) gaan in première.

197220

Buitenland• Conflicten tussen Hutu’s en Tut-

si’s met duizenden slachtoffers tot gevolg.

• Het Britse leger schiet 14 burgers dood tijdens een demonstratie in het Noord-Ierse Londonder-ry. Gaat de geschiedenis in als “Bloody Sunday”.

• Zware aardschok in Iran: meer dan 5000 dodelijke slachtoffers.

• Andreas Baader en Ulrike Mein-hof – kopstukken van de links-extremistische Rote Armee Fraktion (ook Baader-Meinhof-Groep genoemd) – worden aan-gehouden door de West-Duitse politie.

• Richard Nixon bezoekt als eerste Amerikaanse president de Sov-jet-Unie. Met Brezjnev bespreekt hij de vermindering van het wa-penarsenaal.

• Einde van het Apolloprogramma (met maanlandingen) in de VS. Aankondiging van de ontwik-keling van het Spaceshuttlepro-gramma.

• Overlijden van J. Edgar Hoover (77), baas van de FBI.

• Overlijden van voormalig VS-president Harry S. Truman (88). Vader van de zogenaamde Tru-mandoctrine (1947). Hij beloofde hulp aan alle landen die zich be-dreigd voelden door de commu-nistische expansie. Positioneer-de de ‘vrije wereld’ tegenover het communisme.

• Naast zijn sleutelrol in The God-father, speelt Marlon Brando speelt ook een hoofdrol in Last Tango in Paris.

• Overlijden van Cristobal Balen-ciaga (Spaans modeontwerper) en Mahalia Jackson (Ameri-kaanse gospelzangeres).

De Kannibaal blijft hongerig

1972

Eddy Merckx

Voor wielerfanaten die niet van Eddy

Merckx houden, zijn de vroege jaren 1970 een bijzonder frustrerende periode. Hij blijft immers de zeges aan elkaar rijgen, ook in de Ronde van Frankrijk. Al bij de start van de Tour van 1972 laat hij zijn ambitie blijken door – naar goede gewoonte – de proloog te winnen en de volgende rit terug in het geel te starten. Toch verwachten velen een spetterend duel tussen Merckx en Ocaña, nadat die laatste vorig jaar ongelukkig werd uitgeschakeld door een zware val. Zal de Spanjaard er nu in slagen De Kannibaal te kloppen?

Nee, ook nu niet. In de bergrit tussen Bayonne en Pau komt Ocaña opnieuw zwaar ten val, samen met Bernard Thévenet en Belgisch klimtalent Lucien Van Impe. De val brengt Ocaña dui-delijk uit vorm en hij krijgt er nog een longinfectie bovenop. Ver-zwakt geeft hij enkele dagen la-ter op. Enkel de Fransman Cyrille Guimard kan Merckx nog stokken in de wielen steken. Maar in de Alpen moet ook Guimard opgeven ten gevolge van een vochtopho-

ping in zijn knie. Merckx kan in een zetel naar Parijs rijden, waar hij aankomt met meer dan tien minuten voorsprong op zijn eer-ste achtervolger, de Italiaan Fe-lice Gimondi. Bovendien slaagt hij er ook nog in het puntenklas-sement te winnen. Met zijn vierde Tourzege op rij

komt Merckx al aardig dicht in de buurt van het record van groot-meester Jacques Anquetil, die in de jaren 1960 vijf Tourzeges op zijn naam schreef.De top-tien

1. Eddy Merckx (BEL)

2. Felice Gimondi (ITA)




6. Mariano Martinez (FRA)

7. Yves Hézard (FRA)


9. Bernard Thévenet (FRA)

10. Ward Janssens (BEL)

The Godfather gaat in première

Het maffia-epos The Godfather is voor velen de film der films. Dit meesterwerk van Francis Ford Coppola wordt op 15 maart losge-

laten op de wereld. Marlon Brando en Al Pacino vertolken op ongeëve-naarde manier de leiders van de New Yorkse misdaadfamilie Corleone. De film start bij het huwelijk van de dochter van Godfather/Peetvader Vito Corleone (Brando). Ook de andere kinderen Michael (Pacino) en Connie worden er geïntroduceerd. Tijdens het huwelijksfeest roept zanger en vriend des huizes Johnny Fontane de hulp in van Godfather Vito om een filmrol vast te krijgen. Studiobaas Woltz doet namelijk moeilijk. Vito Corleone helpt Fontane op doorslaggevende wijze door het hoofd van het favoriete racepaard van Woltz af te hakken en naast hem in bed te deponeren… De film wint drie Oscars, brengt wereldwijd 268 miljoen dollar op en krijgt gesmaakte sequels in 1974 en 1990.

SPORT KORT• West-Duitsland wint in Brussel het EK-voetbal.• Olympische Winterspelen in de Japanse stad Sapporo, de eerste op

Aziatisch grondgebied.• Olympische Zomerspelen in München. Acht leden van de Palestijnse

terreurgroep Zwarte September gijzelen de Israëlische delegatie. De gijzeling wordt met geweld beëindigd op het vliegveld. Trieste ba-lans: zeventien doden, waaronder alle gijzelaars en vijf terroristen.

• Op weg naar de Chileense hoofdstad Santiago stort het vliegtuig met de spelers van de rugbyclub Old Christians uit Montevideo neer in de Andes. Twee maanden later werden nog 16 van de 45 inzittenden levend teruggevonden. Hun relaas zou worden verfilmd in Alive.

• Opnieuw wint Ajax Europacup I. Met twee doelpunten van Cruijff verslaat het Inter Milaan. In het tv-verslag wordt voor het eerst ge-bruik gemaakt van herhaling in slow motion.

• RSC Anderlecht wordt landskampioen.• Overlijden van de Roeselaarse wielrenner Hector Martin

Binnenland• Het Cultuurpact wordt gesloten

ter bescherming van de filoso-fische en religieuze minderhe-den. Basis voor culturele auto-nomie en op die manier één van de stapstenen op weg naar de federale staat.

• Overlijden van Frans Masereel (82), onder meer bekend van zijn houtsnijkunst en grafiek.

• Op 7 februari valt er neerslag met zand uit de Sahara.

• Overlijden van invloedrijk so-cialistisch politicus Paul-Henri Spaak (73). Lag aan de grond-slag van de Benelux, werd in 1946 voorzitter van de eerste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, werd in 1949 voorzitter van de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa, was van 1952 tot 1953 voorzitter van de Gemeenschap-pelijke Vergadering van de Euro-

pese Gemeenschap voor Kolen en Staal, werd in 1957 secretaris-generaal van de NAVO, etc. Lag mee aan de basis van de Europe-se Economische Gemeenschap en Euratom.

Eddy Merckx, hier met de regenboogtrui tijdens de E3-prijs Harelbeke, wint ook dit jaar de Tour.

Tijdens de Olympische Spelen in München gijzelen Palestijnse terroristen de Israëlische sportploeg. Alle gijzelaars en vijf terroristen komen om het leven.

In Nederland zijn de radiozenders vanop zee in opmars. Radio Veronica verhuist van 192 naar 538 meter in de middengolf en is daardoor in vrijwel heel Nederland goed te ontvangen.

1974

1974

Eddy Merckx

21

SPORT KORT• Na Club Brugge in 1973 wint RSC Anderlecht opnieuw de titel in 1974• Nadat Feyenoord als eerste Nederlandse club de Europacup I gewon-

nen had, wint het nu ook als eerste de UEFA Cup. • Oranje verliest de WK-finale in en tegen West-Duitsland. Een kater

die moeilijk te verwerken valt.• De legendarische Jimmy Connors komt aan kop van de wereldrang-

lijst tennis.• Overlijden van polyvalente atleten en succesvolle Olympiërs Fer-

nand de Montigny en Victor Boin (tevens eerste atleet die de Olym-pische eed uitspreekt, voorzitter van het Belgisch Olympisch Comi-té, persoonlijk piloot van het koningshuis, journalist, etc.)

• Overlijden van Hazel Hotchkiss Wightman (Amerikaanse pionier-ster in het vrouwentennis) en Rudolf Dassler (Duits ondernemer die Puma op de kaart zette).

• Na een resem Belgen wint eindelijk weer een Nederlander de Amstel Gold Race, namelijk Gerrie Knetemann (alias “De Kneet”).

Merckx op zomervakantie in frankrijkIn 1973 had Eddy Merckx ervoor gekozen om

uit de Ronde van Frankrijk weg te blijven en de Ronde van Spanje te rijden, die hij trouwens ook op een verpletterende wijze had gewonnen. Na opgave in de Touredities van 1971 en 1972 kon Luis Ocaña door Merckx’ afwezigheid effectief de eindzege behalen in 1973. Zou Merckx schrik hebben voor een rechtstreeks duel met Ocaña?

Dat lijkt allerminst zo te zijn. In 1974 maakt Merckx terug zijn opwachting aan de start van de Tour en valt meteen in herhaling door de proloog te winnen. Na de zevende etappe neemt hij de gele trui definitief in zijn bezit en ver-plicht hij zijn uitdagers tot achter-volgen. Enkel Raymond “Poupou” Poulidor slaagt erin zich naast hem in de kijker te rijden. In Pa-rijs eindigt de Fransman op de tweede plaats, op acht minuten van grote triomfator Merckx. Met dit klinkende eindklassement

komt hij naast Jacques Anquetil te staan als recordhouder van het meeste Tourzeges. Het is meteen ook Merckx’ laatste Tourzege. In de editie van 1975 slaagt hij er niet meer in om zijn stempel op deze rittenwedstrijd te drukken. Hij moet de eindzege aan Bernard Thévenet laten. Het Tourrecord zou later geëvenaard worden door Bernard Hinault en Miguel In-durain en vervolgens verbroken worden door Lance Amstrong (in afwachting van uitslag lopende processen).

nixon treedt af als president na WatergateschandaalIn de nacht van 17 juni 1972 wer-

den vijf mannen aangehouden tijdens een inbraak in het hoofd-kantoor van de Democratische Partij, het Watergate Hotel te Washington. Drie weken daar-voor was er al een eerste inbraak in het hoofdkantoor. Groot is de publieke consternatie wanneer blijkt dat de opdrachtgever John Mitchell is, de directeur van het Republikeinse Committee to Re-elect the President. Zijn bedoe-ling was om belastend materiaal te vinden om de Democraten door het slijk te kunnen halen en daar verkiezingsvoordeel mee te doen. Door toedoen van Washington Post-journalisten Woodward en Bernstein komt aan het licht dat deze twee inbraken kaderen in een grote geheime operatie onder leiding van pre-sident Nixon. Woodward en Bernstein krijgen inside-information van iemand met de codenaam Deep Throat. Later wordt deze onthuld als voormalig FBI-onderdirecteur Mark Felt. Nixon ontkent aanvankelijk alle aantijgingen. Maar de journalisten geven niet af en blijven zich verdiepen in de zaak. Geluidsbanden bewijzen uiteindelijk Nixons be-trokkenheid bij de hele zaak. Op 9 augustus 1974 treedt hij af als presi-dent van de Verenigde Staten. Partijgenoot Gerald Ford volgt hem op en verleent Nixon amnestie.

Buitenland •Turks vliegtuig stort neer in de

buurt van Parijs; 346 personen komen om het leven. •Begin april trekt een plaag van

tornado’s over Ohio en Kentuc-ky. Er vallen 315 slachtoffers

•De Anjerrevolutie begint in Portugal op 25 april. Deze ge-weldloze militaire staatsgreep resulteert uiteindelijk in een parlementaire democratie.•Turkije en Griekenland gaan

met elkaar in de clinch in Cy-prus. Turken bezetten noorde-lijk deel van het eiland.

•De Volkswagen Golf ziet het licht. Hij moet de Kever gaan op-volgen.•De ‘piratenzenders’ Radio Vero-

nica en Radio Noordzee Interna-tionaal zijn voor het laatst in de ether na verbod op radio-uitzen-dingen op zee. Radio Mi Amigo blijft wel actief.•Voormalig banneling Andreas

Papandreou richt in Grieken-land de Panhellenistische Socia-listische Partij (PASOK) op.•De Ethiopische keizer Haile Se-

lassie wordt officieel afgezet door revolutionaire officieren. •Bomaanslagen in twee pubs in

het Engelse Guildford zouden tot onterechte opsluiting van de Guildford Four leiden. •De PLO wordt door de Arabische

Liga erkend als de enige wettige vertegenwoordiger van het Pa-lestijnse volk. •De orkaan Tracy verwoest de

stad Darwin in Australië.•Overlijden van Oscar Schindler

(Tsjechisch-Duitse industri-eel, verzetsstrijder en oorlogs-held; cfr. film Schindler’s List), Georges Pompidou (voormalig president van Frankrijk), Duke Ellington (Amerikaanse jazzvir-tuoos), Imre Lakatos (Hongaarse wis- en natuurkundige), Charles Lindbergh (Amerikaanse lucht-vaartpionier), Wim Sonneveld (Nederlandse cabaretier).

•De Argentijnse Isabel Perón wordt de eerste vrouwelijke pre-sident in Zuid-Amerika. Ze volgt haar echtgenoot Juan Perón op na diens overlijden. •In Nederland wordt de laatste

kolenmijn gesloten.•Lancering van het album Jesus

Christ Superstar.



3. Vicente Lopez Carril (ESP)

4. Wladimiro Panizza (ITA)

5. Gonzalo Aja (ESP)


7. Michel Pollentier (BEL)

8. Mariano Martinez (FRA)

9. Alain Santy (FRA)

10. Herman Vanspringel (BEL)

De Zweden van ABBA winnen het Eurovisiesongfestival met hun nummer Waterloo.

Binnenland•De Kernreactor Doel I wordt in

gebruik genomen.•In Hoogstade brandt de neogoti-

sche Sint-Lambertuskerk uit. •Jaar met het hoogste aantal

neerslagdagen. Vooral oktober en november spannen de kroon met vrijwel elke dag regen.•Overlijden van Belgische meu-

belmaker en designicoon Jules Wabbes. Meubels van zijn hand zullen in de jaren 2000 een for-tuin waard zijn.•Overlijden van journalist Piet

Theys (47) en straatmuzikant Li-onel Bauwens (81)

Eddy Merckx bevestigt zijn heerschappij door niet enkel de Tour maar ook het wereldkampioenschap op de weg te winnen.

Eddy Merckx

Voor wielerfanaten die niet van Eddy

Merckx houden, zijn de vroege jaren 1970 een bijzonder frustrerende periode. Hij blijft immers de zeges aan elkaar rijgen, ook in de Ronde van Frankrijk. Al bij de start van de Tour van 1972 laat hij zijn ambitie blijken door – naar goede gewoonte – de proloog te winnen en de volgende rit terug in het geel te starten. Toch verwachten velen een spetterend duel tussen Merckx en Ocaña, nadat die laatste vorig jaar ongelukkig werd uitgeschakeld door een zware val. Zal de Spanjaard er nu in slagen De Kannibaal te kloppen?

ping in zijn knie. Merckx kan in een zetel naar Parijs rijden, waar hij aankomt met meer dan tien minuten voorsprong op zijn eer-ste achtervolger, de Italiaan Fe-lice Gimondi. Bovendien slaagt hij er ook nog in het puntenklas-sement te winnen. Met zijn vierde Tourzege op rij

komt Merckx al aardig dicht in de buurt van het record van groot-meester Jacques Anquetil, die in de jaren 1960 vijf Tourzeges op zijn naam schreef.

The Godfather gaat in première

Het maffia-epos The Godfather is voor velen de film der films. Dit meesterwerk van Francis Ford Coppola wordt op 15 maart losge-

laten op de wereld. Marlon Brando en Al Pacino vertolken op ongeëve-naarde manier de leiders van de New Yorkse misdaadfamilie Corleone. De film start bij het huwelijk van de dochter van Godfather/Peetvader Vito Corleone (Brando). Ook de andere kinderen Michael (Pacino) en Connie worden er geïntroduceerd. Tijdens het huwelijksfeest roept zanger en vriend des huizes Johnny Fontane de hulp in van Godfather Vito om een filmrol vast te krijgen. Studiobaas Woltz doet namelijk moeilijk. Vito Corleone helpt Fontane op doorslaggevende wijze door het hoofd van het favoriete racepaard van Woltz af te hakken en naast hem in bed te deponeren… De film wint drie Oscars, brengt wereldwijd 268 miljoen dollar op en krijgt gesmaakte sequels in 1974 en 1990.

1976

1976Lucien Van Impe

22

Buitenland•Zware aardbeving in Guatemala

en Honduras: 22.000 personen komen om het leven.•In Argentinië wordt Isabel

Perón aan de kant gezet door een militaire putsch. Een militaire junta onder leiding van Jorge Vi-dela komt aan de macht.•Noord- en Zuid-Vietnam worden

opnieuw herenigd en vormen de Socialistische Republiek Viet-nam.•Zeker 60 demonstranten komen

om in China tijdens protest op het Tiananmenplein. •Er worden vrije verkiezingen

georganiseerd in Spanje. West-Europa is nu terug volledig de-mocratisch. •Jimmy Carter wordt de eerste

VS-president uit het diepe zui-den. Voor het eerst wordt trou-wens een zittend president (Ge-rald R. Ford) verslagen door zijn tegenstander. Het Watergate-schandaal zal daartoe bijgedra-gen hebben.•Zware aardbevingen in het noordoosten van China eisen 240.000

mensenlevens.•Vliegtuigcrash tussen Brits en Joegoslavisch vliegtuig boven Zagreb

met 176 dodelijke slachtoffers tot gevolg.•Een vrachtvliegtuig stort neer op een school in Santa Cruz (Bolivië):

93 kinderen en 7 volwassenen komen om het leven. •Schipbreuk van de Spaanse olietanker Urquiola voor de kust van Ga-

licië. Meer dan honderd kilometer strand wordt met olie besmeurd. •Opstand in Soweto (Zuid-Afrika) na beslissing van het Apartheidsre-

gime om de helft van alle lessen in het Afrikaans te geven.•China test voor het eerst de waterstofbom uit.•De PLO voert meerdere vliegtuigkapingen uit.•De onbemande ruimtetuigjes Viking 1 en 2 landen op Mars.•Eerste aflevering van Sesamstraat op tv.•Koning Boudewijn opent – eindelijk – de eerste Belgische metrolijn in

Brussel. De Belgische ondernemer Edouard Empain had in 1900 al de eerste metrolijn in Parijs gebouwd.•Rocky gaat in première. Sylvester Stallone steelt de show. Sequels

zouden volgen.•Overlijden van Mao Zedong (Grote Roerganger in China), Bernard

Montgomery (Britse militair die tijdens de Tweede Wereldoorlog ac-tief was in België), Agatha Christie (Brits schrijfster), Howard Hughes (Amerikaanse ondernemer en filmproducent), Alvar Aalto (Finse ont-werper), Martin Heidegger (Duitse filosoof), Adolf “Adi” Dassler (op-richter van Adidas).

Die andere ‘kleine’Na de nederlaag van Merckx in de Ronde

van 1975 zoeken de Belgische wielerfans ijverig naar een landgenoot die de fakkel van De Kannibaal kan overnemen – als zoiets al mogelijk is. Veel wordt verwacht van Lucien

Van Impe. De kleine klimmer uit Mere had in de voorgaande jaren al driemaal het bergklassement gewonnen en

was in 1975 op een derde plaats in het eindklassement gestrand.Eén probleem voor Lucien: hij

moet voorbij de Nederlander Joop Zoetemelk, die ook graag eens de Tour wil winnen en in 1976 reso-luut voor winst gaat. De etappe naar Alpe d’Huez is cruciaal. Van Impe slaagt erin om Zoetemelk bij te benen. Joop pakt de rit-winst en Lucien het geel. Enkele bergritten later, tijdens de etappe tussen Saint-Gaudens en Saint-Lary-Soulan, verzekert Van Impe zich definitief van de gele trui. Bij aankomst in Parijs heeft hij meer dan vier minuten voor op Zoete-

melk. Van Impe is trouwens niet de enige Belg die tijdens de Tour van 1976 hoge ogen gooit. Spurt-bom Freddy Maertens wint maar liefst acht etappes en daardoor ook het puntenklassement. In 1977 probeert Lucien Van Impe

zijn krachttoer over te doen. Een aanrijding met een persauto tij-dens de beklimming van Alpe d’Huez doet hem echter kostbare tijd verliezen. Hij strandt op een derde plaats in het eindklasse-ment, op meer dan drie minuten van winnaar Bernard Thévenet.

De top-tien1. Lucien Van Impe (BEL)



4. Raymond Delisle (FRA)

5. Walter Riccomi (ITA)

6. Francisco Galdos (ESP)

7. Michel Pollentier (BEL)

8. Freddy Maertens (BEL)

9. Fausto Bertoglio (ITA)

10. Vicente Lopez Carril (ESP)

Apple computer company wordt opgericht

Het Amerikaans elektronicabedrijf Apple Inc. wordt op 1 april op-gericht door Steve Jobs, Steve Wozniak en Ronald Wayne. Die

laatste is wat minder bekend, hoewel hij het eerste logo tekent en ook de handleiding voor de Apple I uitschrijft. Die Apple I wordt met de hand gebouwd door Wozniak. De voorstelling ervan gebeurt in de Homebrew Computer Club in Silicon Valley. De Apple I wordt verkocht als moederbord met processor, computergeheugen (RAM) en volledig gemonteerde printplaat met ongeveer 30 chips. Het bedrijf gaat dus heel bescheiden van start, maar zou onder leiding van icoon Steve Jobs uitgroeien tot een trendsettende computergigant. Van de Mac, over de iPod, tot de iPhone en de iPad. The sky is the limit? Met de iCloud is zelfs die grens relatief.

Binnenland•Het jaar begint stormachtig.

Letterlijk dan. Windstoten tot 150km/u in Oostende en over-stromingen in Antwerpen.•Heel droge zomer, met langste

hittegolf ooit, veroorzaakt bos-branden in de Hoge Venen. •Treinontsporing in Neufvil-

les bij Zinnik met 11 dodelijke slachtoffers.•Afkondiging van OCMW-wet.•Naar aanleiding van het 25-ja-

rig koningschap van Boudewijn wordt de Koning Boudewijn-stichting opgericht. De stich-ting zet zich vooral in voor the-ma’s als armoede, democratie, erfgoed, filantropie, gezondheid en immigratie.

SPORT KORT• Tragisch overlijden van topat-

leet Ivo Vandamme. • Guy Thys wordt bondscoach

van de Rode Duivels. Onder zijn leiding zouden ze ongezie-ne resultaten boeken op inter-nationale tornooien.

• De Tsjecho-Slowaken winnen het EK Voetbal in Belgrado. Ze verslaan titelverdediger West-Duitsland na strafschoppen.

• In de Zweedse stad Örnskö-ldsvik worden voor het eerst Paralympische Winterspelen georganiseerd.

• Onder trainer Ernst Hap-pel breken de gloriejaren van Club Brugge aan. Club wint de landstitel en speelt de finale van de UEFA Beker. Club zou ook de landstitel winnen in 1977 en 1978. In 1978 zou Club Brugge bovendien de finale van Europa Cup 1 spelen tegen Liverpool. Geen andere Belgi-sche club raakte ooit zo ver.

Steve Jobs, hier in zijn jonge jaren, richt samen met Steve Wozniak de Apple Computer Company op.

In het Zweedse Örnsköldsvik worden de eerste Paralympische Winterspelen gehouden.

Lucien Van Impe wint als 10e Belg de Tour.

Begin februari laten 22.000 mensen het leven bij een aardbeving in Guatemala en Honduras.

In december verschijnt Hotel California, een klassieker van de rockgroep Eagles.

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

Etappe

WieMu krant

Documents

Transcript of WieMu krant