WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van...

24
MET FINANCIËLE STEUN VAN: WERKPAKKET 2: TO BE Het ontwikkelen van een gevalideerde methodiek om perceptie positief te beïnvloeden bij vluchtelingen, zorgverleners en zorgorganisaties

Transcript of WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van...

Page 1: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

MET FINANCIËLE STEUN VAN:

WERKPAKKET 2: TO BEHet ontwikkelen van een gevalideerde methodiek om perceptie positief te beïnvloeden bij vluchtelingen, zorgverleners en zorgorganisaties

Page 2: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

1

Inhoudsopgave

Inleiding 2

Doelstellingen 3

Methode 4

Werkwijze 4

Gebruikte modellen 4

Onderverdeling in deelonderwerpen 5

analyse gegevens 5

Resultaten 5

IDZ-UDZ – Werkpakket 2, perceptiebeïnvloeding 5

IDZ-UDZ – Werkpakket 2, perceptiebeïnvloeding algemeen 5

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep zorgorganisaties 7

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep vluchtelingen 5

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep zorgverleners 10

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep begeleiders 12

Conclusie & aanbevelingen 15

Bereikte doelstellingen 15

Bijlages

Bijlage 1; Manual (pdf): perceptiebeïnvloeding op organisatieniveau (Kotter) 17

Bijlage 2; Stappenplan perceptiebeïnvloeding op doelgroepenniveau (7E) 21

Bijlage 3; doelgroep project ‘in de zorg-uit de zorgen’

Page 3: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

2

Inleiding In het grensoverschrijdende project "In de zorgen uit de zorgen" werken acht Belgische, Duitse en Nederlandse organisaties samen op het gebied van vluchtelingenondersteuning, zorg en opleiding om vluchtelingen als geschoolde arbeidskrachten in de zorgmarkt te integreren. In werkpakket 2 en 3 dienen, in lijn met de projectdoelstellingen, methodieken en trajecten ontwikkeld te worden. De analyse van de huidige situatie gemaakt -op basis van literatuuronderzoek en interviews met vluchtelingen, vluchtelingenorganisaties, zorgverleners, opleidingsinstituten en autoriteiten- in werkpakket 1 is hiervoor als uitgangspunt genomen. De doelstelling van werkpakket 2, de ontwikkeling van een gevalideerde methodiek om perceptie bij te stellen, werd uitgewerkt middels in werkpakket 1 onderzochte en aanbevolen modellen; het 7E model1 en het model van Kotter2. In werkpakket 3 werd, vanuit de ervaringen opgedaan in werkpakket 1, gewerkt aan de ontwikkeling van leer- en/of werktrajecten voor vluchtelingen ten behoeve van een succesvolle kwalificatie voor integratie in de zorgsector.

1 Zie bijlage 2; Stappenplan perceptie beïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E)

Naast de eigenlijke beroepskwalificatie vroeg werkpakket 3 om de ontwikkeling van verdere ondersteunende maatregelen om vluchtelingen, die in de overgrote meerderheid van de gevallen uit cultureel verschillende achtergronden komen en nog niet vertrouwd zijn met het Belgische, Duitse en Nederlandse werklandschap en de gezondheidszorg, in staat te stellen een succesvolle start te maken. Deze ondersteunende maatregelen kennen een grote overlap met het onderwerp perceptiebeïnvloeding uit werkpakket 2. De keuze, binnen de werkpakketten nauw samen te werken was mede hierdoor snel gemaakt. De leadpartner voor werkpakket 2 is VluchtelingenWerk Zuid- Nederland. Het werkpakket is, samen met nagenoeg alle andere partners, uitgevoerd van april 2018 tot en met januari 2019.

2 Zie bijlage 1 ; Manuel (pdf): perceptiebeïnvloeding

op organisatieniveau (Kotter)

Page 4: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

3

Doelstellingen Teneinde een gevalideerde methodiek om perceptie bij te stellen te ontwikkelen zijn in het projectvoorstel onderstaande doelstellingen (en bijbehorende voorgestelde acties)3 geformuleerd;

• Ontwikkeling van verschillende methodieken om de perceptie op vluchtelingen bij zorgvragers en zorgverleners positief bij te stellen.

• Ontwikkeling van verschillende methodieken om de perceptie van vluchtelingen ten aanzien van zorgvragen en geven positief bij te stellen.

• Uittesten van de verschillende ontwikkelde methodieken bij 2 zorgorganisaties zodat de beste geselecteerd kan/kunnen worden.

3 Integraal overgenomen uit projectplan

• Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie van een zorgverstrekker erg bepalend is om een leertraject / tewerkstelling te laten slagen wil het project via verschillende wegen (workshops / bedrijfscommunicatie) inzetten op de perceptie verandering. Getuigenissen zullen hierin een belangrijke hefboom zijn.

• Vluchtelingen kennis laten maken met zorgverlening. Omdat zorgverlenen en -vragen zeer cultuur gebonden is, is het project ervan overtuigd dat er geïnvesteerd moet worden in het ontwikkelen van methodieken om vluchtelingen kennis te laten maken met zorgverlening. Mogelijke methodieken zijn: talententest voor zorg, talentenberoepen-fiche, rolmodellenfilmpje, korte stages, testimonials.

• Weergave bevindingen werkpakket 2 middels een verslag en een 2-pager

Page 5: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

4

Methode

Werkwijze Om de doelstellingen van werkpakket 2 te bereiken zijn er twee werkgroepen rondom perceptie in het leven geroepen; de werkgroep perceptie en de werkgroep manual 7e methodiek t.b.v. perceptieverandering. Daarnaast is er nauw samen gewerkt met en in de werkgroepen begeleiding en trajecten van werkpakket 3.

WG Perceptie Aan de werkgroep perceptie namen vertegenwoordigers van nagenoeg alle projectpartners uit verschillende werkvelden deel. De uitwerking van de verschillende doelstellingen en onderdelen werd op basis van de beschikbare expertise onder de partners verdeeld. Gaandeweg werd duidelijk dat expertise op het gebied van communicatie miste; een medewerker van Zorg aan Zet is hiertoe aangesloten.

WG manual 7E-methodiek Aan de werkgroep manual 7E methodiek t.b.v. perceptieverandering namen de leadpartners uit de drie landen, aangevuld met een communicatiemedewerker, deel. Middels een pilot ‘het 7E-model toegepast op vluchtelingen’ werd de toepassing van het 7E model in dit project verder uitgewerkt. De resultaten en de ontwikkelde werkwijze werden in de werkgroep perceptie besproken, ter evaluatie voorgelegd aan/uitgetest door de verschillende projectpartners en het PMT, geïmplementeerd en toegepast op de andere doelgroepen. Ook werd in deze werkgroep het eindresultaat nader gedefinieerd en voorgelegd aan de werkgroep perceptie.

Gebruikte modellen Op basis van de aanbevelingen voor actie die in werkpakket 1 zijn uitgewerkt is voor de zorgorganisaties middels het model van Kotter4 de doelstelling rondom perceptie verder ontwikkeld en uitgewerkt. Voor de andere doelgroepen, vluchtelingen, zorgverleners,

4 Zie bijlage 1 ; Manuel (pdf): perceptiebeïnvloeding

op organisatieniveau (Kotter)

zorgvragers en begeleiders is via het 7E model5 aan de slag gegaan. Daar waar het model van Kotter m.n. door één projectpartner, met input van de anderen, is vormgegeven is de uitwerking van het 7E model een gezamenlijke exercitie geweest.

Onderverdeling in deelonderwerpen De ontwikkeling van methodieken perceptie beïnvloeding middels het 7E model en het model van Kotter vroeg al snel om een onderverdeling in de volgende deelonderwerpen, waarbij de 7E methodiek zorgvragers uiteindelijk niet is uitgewerkt omdat gaandeweg het traject duidelijk werd dat deze belangrijke doelgroep het best te benaderen valt middels het organisatiebeleid medewerkers. De doelgroep begeleiders is bij de opstart van de werkpakketten toegevoegd omdat bleek dat deze doelgroep van onschatbare waarde is bij de ondersteuning van vluchtelingen. Model van Kotter voor zorgorganisaties 7E methodiek vluchtelingen 7E methodiek zorgverleners 7E methodiek begeleiders 7E methodiek zorgvragers

Analyse gegevens De verzamelde data, opgehaald bij de verschillende projectpartners op basis van expertise en interesse, werd door de leadpartner geanalyseerd op welke hefbomen het best ingezet kon worden m.b.t. de perceptie beïnvloeding van de verschillende doelgroepen.

5 Zie bijlage 2; Stappenplan perceptie beïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E)

Page 6: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

5

Resultaten

IDZ-UDZ - Werkpakket 2, perceptiebeïnvloeding Het eindproduct van werkpakket 2 is een

modulair opgezet (digitaal) handboek. Het

product zal, na implementatie, gedurende de

gehele projectperiode worden geëvalueerd,

bijgesteld en uitgebreid.6

Het product bestaat uit:

1. Een (digitaal) handboek Informatie & Tools,

bereikbaar via de website IDZ-UDZ.eu.

2. Een flowchart als interface voor de inhoud van

het (digitale) handboek Informatie & Tools op de

website van IDZ-UDZ.eu.

3. Een geschreven verantwoording met uitleg

over werkwijze die geleid heeft tot het

eindproduct.

6 Conform tijdlijn projectplan IDZ-UDZ

7Eindresultaat werkpakket 3

IDZ-UDZ - Werkpakket 2, perceptiebeïnvloeding algemeen

1. Een (digitaal) Handboek Informatie & Tools Het digitale handboek bevat (achtergrond)

informatie en tools, te gebruiken door en in te

zetten voor, vluchtelingen, begeleiders,

zorgorganisaties en zorgverleners. om de

perceptie ten aanzien van werken in de zorg dan

wel vluchtelingen positief bij te stellen. Het

digitale handboek is bereikbaar via de website

IDZ-UDZ.eu.

https://www.idz-udz.eu/kennisbank

2. Een flowchart als interface voor de inhoud van het digitale handboek Informatie & Tools De volgorde van de kwalificerende7, ondersteunende8 én perceptiemaatregelen wordt, voor een beter overzicht, weergegeven in een flowchart. Deze flowchart, te ontwikkelen in werkpakket 3, wordt gebruikt als navigatiemiddel door de informatie en database (Informatie & tools) op de projectwebsite

De werkwijze; gevolgde model, ontwikkeld stappenplan en achtergronden keuzes. Indien een zorgorganisatie haar bedrijfsvoering beter af wil stemmen op de doelgroep vluchtelingen (als potentiële werknemer) zal zij, naast de implementatie van een aangepast ‘instroom en begeleidingstraject’, ook bijzondere aandacht moeten schenken aan een traject van ‘perceptie-verandering’. Er moet immers voldoende draagvlak zijn, maar ook de verwachtingen van alle betrokkenen dienen goed afgestemd worden. Daarnaast leven er ook bij vluchtelingen zelf overtuigingen en (denk)patronen die een succesvolle integratie in de zorgsector bemoeilijken. Onderdeel van en voorwaarde voor gedragsverandering is een verandering van perspectief; een bepaald gedrag of opvatting moet met andere ogen bezien en anders beoordeeld worden zodat er op een andere manier gehandeld/gedacht gaat/kan worden. Dit aspect van perceptiebeïnvloeding is de insteek die binnen het project ‘In de zorg – Uit de zorgen’

8Eindresultaat werkpakket 3

Page 7: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

6

wordt gehanteerd om de opvattingen over (en daarmee de bejegening en zienswijze van) in de zorg instromende vluchtelingen mogelijk positief te beïnvloeden. Er is hiertoe een stappenplan, gebaseerd op het model van Kotter9 én een stappenplan10, gerespireerd op het 7E-model11 ontwikkeld. Perceptiebeïnvloeding is een zaak van lange adem. Het resultaat is bovendien afhankelijk van veel externe, niet te sturen factoren. De reikwijdte van de activiteiten (in dit kader) binnen het project ‘In de zorg – Uit de zorgen’ is daarom gelimiteerd tot vier doelgroepen: vluchtelingen, zorgorganisaties (beleidsmatig), zorgverleners (operationeel) en begeleiders. Elke doelgroep kent drijfveren en drempels alsook hefbomen waarmee de drempels kunnen worden overwonnen. De drempels, drijfveren en hefbomen van de verschillende doelgroepen zijn vanuit vier verschillende gezichtspunten (beslissers, beïnvloeders, uitvoerders en gebruikers) in kaart gebracht. Na analyse van de verzamelde informatie zijn de voornaamste12 hefbomen, gebaseerd op de 7e tools voor gedragsverandering13, benoemd. Ook hierbij is gekozen voor een beperkte scope. De hefbomen vormen samen het (digitale) handboek “informatie & tools”. Ze worden in de vorm van informatie over en links naar documenten, websites, video’s en andere tools gedeeld via de website www.idz-udz.eu. waar ze rechtstreeks te raadplegen zijn. Daarnaast maken deze hefbomen integraal onderdeel uit van de interactieve flowchart trajecten en begeleiding.

9Zie bijlage 1 ; Manuel (pdf): perceptiebeïnvloeding op

organisatieniveau (Kotter) 10 Zie bijlage 2 ; Stappenplan perceptiebeïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E) 11 Het 7e-model is in essentie een methodiek om – op

grote schaal- gedragsverandering te faciliteren. 12

Meest passende

13 De hefbomen, de 7e tools voor gedragsverandering –

in willekeurige volgorde: Enthuse (Enthousiasmeer),

Engage (Betrek), Encourage (Stimuleer), Enable (Maak

mogelijk), Enlighten (Informeer helder en duidelijk) en

Exemplify (Bewijs dat je het meent), Experience (Laat

ze het beleven)

Page 8: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

7

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep zorgorganisaties

1. een (digitaal) handboek ‘informatie & tools’ https://www.idz-udz.eu/kennisbank De opbouw en onderwerpen van dit (digitale)

handboek zijn gebaseerd op het ontwikkelde

stappenplan voor zorgorganisaties. Er wordt

verwezen naar bronnen, sites, links en pdf’s.

De indeling is als volgt:

Voorbereidingsfase

◦ Stap 1: Inschatting visie en draagvlak bij ‘directie & management’

◦ Stap 2: Verhoging urgentiebesef bij ‘directie & management’

◦ Stap 3: Stel leidende coalitie samen

◦ Stap 4: Bepaal visie & strategie Opstart project

◦ Stap 5: Communiceer

◦ Stap 6: Empowerment: maak het anderen mogelijk om te handelen

◦ Stap 7: Genereer korte termijnsuccessen

◦ Stap 8: Consolidatie Afloop project

◦ Stap 9: Verankering

Werkwijze; gevolgde model; ontwikkeld stappenplan en achtergronden keuzes De ontwikkelde handleiding14 bestaat uit een stappenplan geïnspireerd door het model van Kotter. Dit stappenplan geeft de gebruiker de mogelijkheid om op organisatieniveau diverse acties te ondernemen met het oog op een positieve perceptiebeïnvloeding ten aanzien van

14Zie bijlage 1 ; Manuel (pdf): perceptiebeïnvloeding

op organisatieniveau (Kotter)

vluchtelingen/statushouders. Indien een organisatie alle stappen met succes doorloopt of heeft doorlopen moet zij in principe in staat zijn om de beoogde projectdoelstellingen ook op langere termijn én duurzaam om te zetten en in te bedden binnen de organisatiestructuur- en cultuur. Er wordt gestart met een checklist, waarbij de gebruiker zijn ‘startpositie’ kan inschatten. Op basis van deze nulmeting kan de gebruiker inschatten welke stappen en acties voor zijn organisatie nodig zijn en/of welke hij/zij (nog) wil ondernemen. Het stappenplan bestaat uit negen stappen en is opgebouwd rond drie fasen. De stappen worden in principe chronologisch doorlopen, maar kunnen afhankelijk van de resultaten van de checklist en/of eigen voorkeuren ook zelf bepaald worden. Bij elke stap wordt telkens een korte beschrijving en motivering gegeven en wordt vervolgens gelinkt met nuttige tools en/of de website.

Page 9: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

8

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep vluchtelingen

1. Een (digitaal) handboek ‘informatie & tools’ https://www.idz-udz.eu/kennisbank De opbouw en onderwerpen van dit (digitale)

handboek zijn gebaseerd op de in kaart gebrachte

drempels en hefbomen “vluchtelingen’.

Er wordt verwezen naar bronnen, sites, links en

pdf’s.

De indeling is als volgt:

Inleidende pagina

◦ waarom werken,

◦ werken in de zorg met hoofd en hart

Inrichting gezondheidszorg

◦ hoe ziet de gezondheidszorg er in

Be/Du/NL uit

beroep in beeld

◦ welke beroepen zijn er

◦ functie-eisen

◦ cultuur op de werkvloer

◦ ambassadeurs/sleutelfiguren

De weg naar werk of opleiding

◦ onderwijs

▪ inburgeren en Nederlands leren

▪ welke opleidingsmogelijkheden

zijn er

▪ hoe moet je leren in be, du, nl;

uitleg onderwijssysteem

▪ diplomawaardering

◦ solliciteren

▪ sollicitatievaardigheden

▪ VOG, verklaring omtrent

gedragsverandering

◦ inkomen

▪ uitkeringsinstanties

▪ werk & belasting

▪ tegemoetkoming in kosten

opleiding duo

▪ begeleiding; wie kom je tegen,

wat kan diegene voor je doen?

▪ begeleiding door

overheid/gemeente/uitkeringsins

tantie

▪ begeleiding door

onderwijsorganisatie

▪ begeleiding door zorgorganisatie

▪ begeleiding door vluchtelingen

organisaties

◦ werkervaring opdoen

▪ vrijwilligerswerk

▪ werkervaringsplek/participatieba

an

▪ snuffelstage

Wat moet er nog meer worden geregeld?

◦ checklist

▪ werkvergunning

▪ toestemming

(uitkeringsinstantie) om te

studeren/werken

▪ kinderopvang

▪ vervoer

▪ geestelijke/lichamelijke in staat

om opleiding te volgen/ te

werken

▪ taalondersteuning

Achtergrondinformatie

▪ onderzoek

2. Een flowchart als interface voor de inhoud van

het digitale handboek Informatie & Tools

Deze wordt geplaatst op en is onderdeel van de website www.idz-uz.eu

Werkwijze; gevolgde model; ontwikkeld stappenplan en achtergronden keuzes

Page 10: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

9

Een van de doelgroepen voor

perceptieverandering is de doelgroep

vluchtelingen15. Immers ook vluchtelingen

kennen overtuigingen en (denk)patronen die een

succesvolle integratie in de zorgsector

bemoeilijken. Het project stelt zich dan ook

(mede) tot doel om vluchtelingen te faciliteren

weloverwogen te solliciteren naar een baan in de

zorg16 en ontwikkelde hiertoe, met behulp van

het stappenplan17, een (digitaal) handboek en

flowchart ‘informatie & tools’ voor vluchtelingen.

Op basis van de in een eerder stadium

(werkpakket 1) afgenomen vragenlijsten en de in

werkpakket 2 vergaarde informatie is de

startpositie van de doelgroep vluchtelingen,

bepaald. De vluchteling is als ‘gebruiker’ één van

de actoren ‘perceptieverandering Vluchtelingen’.

Tot de andere actoren (i.e. beïnvloeder18 ,

beslisser19 en uitvoerder20) binnen de doelgroep

vluchtelingen, worden gerekend:

Inburgeringstrajecten, vluchtelingenorganisaties,

zorgorganisaties, ambassadeurs (=rolmodellen),

beslisser, overheden/gemeenten en

onderwijsorganisaties. Middels bevraging van en

info over deze verschillende actoren zijn de

belangrijkste drempels, drijfveren en hefbomen

voor vluchtelingen in kaart gebracht. Vervolgens

is er bekeken welke acties er voor deze doelgroep

het meest urgent zijn en welke hefbomen en

tools het best ingezet kunnen worden.21 Op basis

van de verkregen informatie is ervoor gekozen

om, in eerste instantie aan de slag te gaan met de

hefbomen ‘informatie’ en ‘begeleiding’. Er is,

voor zover mogelijk, een breed scala aan

hefbomen geselecteerd die nu eens de motivatie

proberen te versterken, dan weer ondersteunend

werken of bijvoorbeeld de beleving van het

“gewenste” (= ons hoofddoel) in de verf zetten22.

15 zie bijlage 3; doelgroep project In de zorg -uit de

zorgen 16 Formulering hoofddoel per doelgroep 17 Zie bijlage 2; stappenplan perceptiebeïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E) (wordt eveneens aangeboden

als tool) 18 Inburgeringstrajecten, vluchtelingenorganisaties,

gemeenten, zorgorganisaties, ambassadeurs

(=rolmodellen) 19 overheden, zorgorganisaties, onderwijsorganisaties

Omdat de afstand tot de doelstelling –

‘vluchtelingen faciliteren om weloverwogen te

solliciteren naar een baan in de zorg’ per

vluchteling verschillend is kunnen de verzamelde

instrumenten, informatie en tools aangepast

(maatwerk) worden ingezet.

Het projectplan IDZ-UDZ voorziet in

evaluatiemomenten om het actieplan kritisch te

bekijken en eventueel bij te stellen. Dit gebeurt

bij voorkeur samen met de belangrijkste actoren

20 vluchtelingenorganisaties; begeleiders,

onderwijsorganisaties, zorgorganisaties,

overheden/gemeenten 21 https://www.idz-udz.eu/kennisbank 22Enthuse: interne motivatie: enthousiasmeer

Encourage: externe motivatie: schets de mogelijke

winst Engage: sociale motivatie: toon dat er een groep

mensen achter staat Enlighten: met informatie

Exemplify: met beleid en andere maatregelen Enable:

met hulpmiddelen Experience: intrinsieke

gedragswaarde: laat hen het gedrag positief beleven en

ervaren dat ze een goede keuze hebben gemaakt.

Page 11: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

10

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep zorgverleners

1. een (digitaal) handboek ‘informatie & tools’ https://www.idz-udz.eu/kennisbank De opbouw en onderwerpen van dit handboek

zijn gebaseerd op de in kaart gebrachte drempels

en hefbomen ‘ zorgverleners’

Er wordt verwezen naar bronnen, sites, links en

pdf’s.

De indeling is als volgt:

Inleidende pagina

◦ uitleg van project IDZ-UDZ

◦ doelstelling t.a.v. zorgverlener

Werk & cultuur

◦ introductietraject

◦ trainingen voor de zorgverlener

◦ good practices

◦ hulpmiddelen op taalgebied

◦ tijd voor begeleiding op maat ( WP4?)

De vluchteling in beeld

◦ wie behoort tot de doelgroep van het

project

◦ interculturele communicatie

◦ onderwijssysteem land van herkomst

◦ cultuur land van herkomst

◦ ondersteuning door de

casemanager/trajectbegeleider/Ausb

ildungsbegleiter

◦ ambassadeurs

De weg naar werk of opleiding

◦ het voortraject IDZ-UDZ

Achtergrondinformatie

◦ onderzoek & publicaties

23 o.a. Verzorgenden; verpleegkundigen; Artsen;

Specialisten. Leidinggevenden, HR managers 24 Formulering hoofddoel per doelgroep

2. Een flowchart als interface voor de inhoud van

het digitale handboek Informatie & Tools

Deze wordt geplaatst op en is onderdeel van de

website www.idz-uz.eu

Werkwijze; gevolgde model; ontwikkeld stappenplan en achtergronden keuzes

Een van de doelgroepen voor

perceptieverandering is de doelgroep

zorgverleners23. Immers ook zorgverleners

kennen overtuigingen en (denk)patronen die een

succesvolle begeleiding van een vluchteling naar

integratie in de zorgsector zouden kunnen

bemoeilijken. Het project stelt zich dan ook

(mede) ten doel dat de zorgverlener de

vluchteling als volwaardige collega binnen het

team opneemt en een positieve schakel vormt

tussen de vluchtelingcollega en de zorgvrager 24.

Het project en ontwikkelde hiertoe, met behulp

van het stappenplan25, een (digitaal) handboek en

flowchart ‘informatie & tools’ vluchtelingen.

Op basis van de in in een eerder stadium

(werkpakket 1)afgenomen vragenlijsten en de in

werkpakket 2 vergaarde informatie is de

startpositie van de doelgroep zorgverleners,

bepaald. De zorgverlener is als ‘gebruiker’ één

van de actoren ‘perceptieverandering

zorgverleners’. Tot de andere actoren, i.e.

beïnvloeder , beslisser en uitvoerder binnen de

doelgroep zorgverleners, worden gerekend: Het

bestuur, management en HR van

zorgorganisaties. Middels bevraging van, en info

over, deze verschillende actoren zijn de

belangrijkste drempels, drijfveren en hefbomen

in kaart gebracht. Vervolgens is er bekeken welke

acties er voor de doelgroep zorgverleners het

meest urgent zijn en welke hefbomen en tools

hiertoe ingezet kunnen worden.26 Op basis van de

verkregen informatie is ervoor gekozen om, in

eerste instantie, aan de slag te gaan met de

hefbomen ‘informatie’ en ‘begeleiding’. Er is,

voor zover mogelijk, een breed scala aan

hefbomen geselecteerd die nu eens de motivatie

25 Zie bijlage 2; stappenplan perceptiebeïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E) (wordt eveneens aangeboden

als tool) 26

https://www.idz-udz.eu/kennisbank

Page 12: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

11

proberen te versterken, dan weer ondersteunend

werken of bijvoorbeeld de beleving van het

“gewenste” (= ons hoofddoel) in de verf zetten27.

Omdat de afstand tot de doelstelling – de

zorgverlener neemt de vluchteling als

volwaardige collega op binnen het team op en

fungeert als positieve schakel tussen de

vluchtelingcollega en de zorgvrager – per

zorgverlener verschillend is kunnen de

verzamelde instrumenten, informatie en tools

aangepast ( maatwerk) worden ingezet.

In het projectplan zijn al evaluatiemomenten

ingebouwd om het actieplan kritisch te bekijken

en eventueel bij te stellen. Dit gebeurt bij

voorkeur samen met de belangrijkste actoren.

27 Enthuse: interne motivatie: enthousiasmeer

Encourage: externe motivatie: schets de mogelijke

winst Engage: sociale motivatie: toon dat er een groep

mensen achter staat Enlighten: met informatie

Exemplify: met beleid en andere maatregelen Enable:

met hulpmiddelen, Experience: intrinsieke

gedragswaarde: laat hen het gedrag positief beleven en

ervaren dat ze een goede keuze hebben gemaakt.

Page 13: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

12

Het eindproduct werkpakket 2, doelgroep begeleiders (casemanagers/trajectbegeleiders/ Ausbildungsbegleiters28)

1. Een (digitaal) handboek ‘informatie & tools’ https://www.idz-udz.eu/kennisbank

De opbouw en onderwerpen van dit handboek

zijn gebaseerd op de in kaart gebrachte drempels

en hefbomen ‘casemanagers/trajectbegeleiders/

Ausbildungsbegleiters29’

Er wordt verwezen naar bronnen, sites, links en

pdf’s.

De indeling is als volgt:

Inleidende pagina

◦ het belang van de casemanager

◦ waarom is werk belangrijk voor een

statushouder?

De casemanager in beeld

◦ het takenpakket van de casemanager

◦ hulpmiddelen voor de casemanager

op het gebied van de taal

◦ met wie werkt de casemanager

allemaal samen?

◦ wat als de casemanager vertrekt?

◦ trainingen voor de casemanager

◦ intervisie/supervisie/coaching/mento

ring voor de casemanager

De vluchteling in beeld

◦ wie behoort tot de doelgroep van het

project

◦ interculturele communicatie

◦ onderwijssysteem land van herkomst

◦ cultuur land van herkomst

◦ hoeveel tijd per klant heeft de

casemanager nodig

◦ ambassadeurs/sleutelfiguren

28 Benaming doelgroep respectievelijk NL, Be, Du

◦ welk traject hebben statushouders

afgelegd

De gezondheidszorg in beeld

◦ hoe ziet de gezondheidszorg er in Be,

Du, NL uit?

De zorgberoepen in beeld

◦ welke beroepen zijn er

◦ functie-eisen

◦ cultuur op de werkvloer /normen en

waarden

◦ ambassadeurs/sleutelfiguren

De weg naar werk of opleiding

◦ privacybeleid/wetgeving

◦ onderwijs

▪ inburgeren en Nederlands leren

▪ welke opleidingsmogelijkheden

zijn er

▪ hoe moet je leren in be, du, nl;

uitleg onderwijssysteem

▪ diplomawaardering

◦ solliciteren

▪ sollicitatievaardigheden

▪ VOG, verklaring omtrent

gedragsverandering

◦ inkomen

▪ uitkeringsinstanties

▪ werk & belasting

▪ tegemoetkoming in kosten

opleiding duo

◦ begeleiding; wie kom je tegen, wat

kan diegene voor je doen?

▪ begeleiding door

overheid/gemeente/uitkeringsins

tantie

29 Benaming doelgroep respectievelijk NL, Be, Du

Page 14: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

13

▪ begeleiding door

onderwijsorganisatie

▪ begeleiding door zorgorganisatie

▪ begeleiding door vluchtelingen

organisaties

◦ werkervaring opdoen

▪ vrijwilligerswerk

▪ werkervaringsplek/participatieba

an

▪ snuffelstage

Wat moet er nog meer geregeld worden

◦ checklist

▪ werkvergunning

▪ toestemming

(uitkeringsinstantie) om te

studeren/werken

▪ kinderopvang

▪ vervoer

▪ geestelijke/lichamelijke in staat

om opleiding te volgen/ te

werken

▪ taalondersteuning

Achtergrondinformatie

◦ onderzoek

2. Een flowchart als interface voor de inhoud van

het digitale handboek Informatie & Tools

Deze wordt geplaatst op en is onderdeel van de

website www.idz-uz.eu

Werkwijze; gevolgde model; ontwikkeld stappenplan en achtergronden keuzes

30

Benaming doelgroep respectievelijk NL, Be, Du 31 i.e. vrijwillige dan wel betaalde krachten 32 Formulering hoofddoel per doelgroep 33 Zie bijlage 2; stappenplan perceptiebeïnvloeding op

doelgroepenniveau (7E) (wordt eveneens aangeboden

als tool)

Een van de doelgroepen voor

perceptieverandering is de doelgroep begeleiders

( i.e.

casemanagers/trajectbegeleiders/Ausbildungsbe

gleiters30. Immers ook begeleiders31 kennen

overtuigingen en (denk)patronen die een

succesvolle begeleiding van een vluchteling naar

integratie in de zorgsector zouden kunnen

bemoeilijken. Het project stelt zich dan ook

(mede) tot doel om begeleiders te faciliteren de

vluchteling zo goed mogelijk te ondersteunen

naar een duurzame opleiding en/of baan in de

zorg32 en ontwikkelde hiertoe, met behulp van

het stappenplan33, een (digitaal) handboek en

flowchart ‘informatie & tools’ vluchtelingen.

Op basis van de in een eerder stadium

(werkpakket 1) afgenomen vragenlijsten en de in

werkpakket 2 vergaarde informatie, is de

startpositie van de doelgroep begeleiders

bepaald. De begeleider is als ‘gebruiker’ één van

de actoren ‘perceptieverandering begeleiders’.

Tot de andere actoren, i.e. beïnvloeder34 ,

beslisser35 en uitvoerder36, binnen de doelgroep

vluchtelingen, worden gerekend:

vluchtelingenorganisaties, zorgorganisaties,

overheden/gemeenten en geassocieerde

partners. Middels multidisciplinaire bevragingen

van en info over deze verschillende actoren zijn

de belangrijkste drempels, drijfveren en

hefbomen voor begeleiders in kaart gebracht.

Vervolgens is er bekeken welke acties er voor

deze doelgroep het meest urgent zijn en welke

hefbomen en tools het best ingezet kunnen

worden.37 Op basis van de verkregen informatie is

ervoor gekozen om, in eerste instantie, aan de

slag te gaan met de hefbomen ‘begeleiding’ en

‘informatie’. Er is, voor zover mogelijk, een breed

scala aan hefbomen geselecteerd die nu eens de

motivatie proberen te versterken, dan weer

ondersteunend werken of bijvoorbeeld de

34 overheden, zorgorganisaties, geassocieerde partners,

publieke opinie 35 overheden, vluchtelingenorganisaties 36 overheden, vluchtelingenorganisaties, geassocieerde

partners 37 https://www.idz-udz.eu/kennisbank

Page 15: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

14

beleving van het “gewenste” (= ons hoofddoel) in

de verf zetten38.

Omdat de afstand tot de doelstelling –

begeleiders te faciliteren de vluchteling zo goed

mogelijk te ondersteunen naar een duurzame

opleiding en/of baan in de zorg– per begeleider

verschillend is kunnen de verzamelde

instrumenten, informatie en tools aangepast

(maatwerk) worden ingezet.

In het projectplan zijn evaluatiemomenten

ingebouwd om het actieplan kritisch te bekijken

en eventueel bij te stellen39. Dit gebeurt bij

voorkeur samen met de belangrijkste actoren.

38 Enthuse: interne motivatie: enthousiasmeer

Encourage: externe motivatie: schets de mogelijke

winst Engage: sociale motivatie: toon dat er een groep

mensen achter staat Enlighten: met informatie

Exemplify: met beleid en andere maatregelen Enable:

met hulpmiddelen, Experience: intrinsieke

gedragswaarde: laat hen het gedrag positief beleven en

ervaren dat ze een goede keuze hebben gemaakt. 39 Conform tijdlijn projectplan IDZ-UDZ

Page 16: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

15

Conclusie & aanbevelingen Alle producten in dit werkpakket zijn levende documenten. Zij zijn naar beste weten en op basis van de aanbevelingen van werkpakket 1 ontwikkeld en uitgewerkt. In het verdere verloop van het project worden deze producten regelmatig geëvalueerd en zo nodig bijgesteld.

Bereikte doelstellingen Het eindproduct van werkpakket 240 is een modulair opgezet (digitaal) handboek. Het product zal, na implementatie, gedurende de gehele projectperiode worden geëvalueerd, bijgesteld en uitgebreid.41 Het product bestaat uit:

1. Een (digitaal) handboek Informatie & Tools voor vluchtelingen, begeleiders, zorgorganisaties en zorgverleners is bereikbaar via de website IDZ-UDZ.

Het (digitale) handboek bevat (achtergrond) informatie en tools, te gebruiken door en in te

zetten voor, vluchtelingen, begeleiders, zorgorganisaties en zorgverleners. om de perceptie ten aanzien van werken in de zorg dan wel vluchtelingen positief bij te stellen. 2. Een flowchart als interface voor de inhoud van het digitale handboek Informatie & Tools voor vluchtelingen, begeleiders, zorgorganisaties en zorgverleners, die integraal onderdeel zijn van (en benaderbaar zijn via) de flowchart trajecten op de website van IDZ-UDZ De volgorde van de kwalificerende, ondersteunende en perceptiemaatregelen, ontwikkeld in werkpakket 3, wordt voor een beter overzicht weergegeven in een flowchart. Deze flowchart/stroomschema's worden gebruikt als navigatiemiddel door de informatie en database op de projectwebsite. 3. Een geschreven verantwoording, met uitleg over werkwijze die geleid heeft tot het eindproduct, is voorhanden.

40 Als vastgesteld in het PMT 09-07-2018 en overleg

communicatie 09-07-2018

41 Conform tijdlijn projectplan IDZ-UDZ

Page 17: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

16

Bijlage 1; Manual (pdf): perceptiebeïnvloeding op organisatieniveau (Kotter)

Inhoud:

Deze handleiding bestaat uit een stappenplan geïnspireerd op het model van Kotter. Dit stappenplan

geeft de gebruiker de mogelijkheid om op organisatieniveau diverse acties te ondernemen met het

oog op perceptiebeïnvloeding. Indien een organisatie alle stappen met succes doorloopt of heeft

doorlopen moet zij in principe in staat zijn om de beoogde projectdoelstellingen ook op langere

termijn én duurzaam om te zetten en in te bedden binnen de organisatiestructuur –en cultuur.

Werkwijze:

We starten met een checklist, waarbij de gebruiker zijn ‘startpositie’ kan bepalen. Op basis van de

resultaten kan de gebruiker inschatten welke acties voor zijn organisatie nodig zijn en/of welke

acties hij/zij (nog) wil ondernemen.

Het stappenplan is opgebouwd uit 3 fasen:

A. Voorbereidingsfase

B. Opstart project

C. Afloop project

De stappen worden in principe chronologisch doorlopen, maar kunnen afhankelijk van de resultaten

van de checklist en/of eigen voorkeuren ook zelf bepaald worden. Bij elke stap geven we telkens

een korte beschrijving en motivering en maken we vervolgens ook een link met nuttige tools.

Checklijst startpositie initiatiefnemer Ja / Nee Indien nee,

ga naar:

Ik heb momenteel voldoende zicht op de bereidheid en beleidsvisie

van de huidige staf van directie en management op het domein van

de nieuwe werking en doelgroep vluchtelingen.

Stap 1

Er is vandaag voldoende draagvlak en/of urgentiebesef om op korte

termijn aan de slag te gaan met een nieuwe werking en doelgroep

vluchtelingen.

Stap 2

Als initiatiefnemer van dit project maak ik deel uit van een project –

of stuurgroep waarin verschillende medestanders én

leidinggevenden zetelen, met een duidelijk mandaat en opdracht

Stap 3

Binnen onze organisatie bestaat reeds een duidelijke visie op

diversiteit waarin het project vluchtelingen eenvoudig kan

geïntegreerd worden

Stap 4

Het project is gestart en alle betrokken kaderleden binnen onze

organisatie zijn goed geïnformeerd over de visie, strategie en

doelstellingen van het project

Stap 5

Het project is gestart en alle doelgroepen (zorgverleners,

zorgvragers, vluchtelingen,…) staan positief ten opzicht de

projectdoelstellingen.

Stap 6

Het project loopt al enige tijd en we hebben ondertussen de eerst

successen(-jes) gecreëerd en zichtbaar gemaakt binnen onze

organisatie.

Stap 7

Het project loopt al enige tijd en we zijn erin geslaagd om de eerste

succesvolle veranderingen (kleinschalig) in te bedden in onze

reguliere werking.

Stap 8

Page 18: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

17

Het project is afgelopen. Wij zijn in staat om de oude

tradities/werkwijzen/procedures te vervangen of aan te passen aan

de nieuwe benaderingen.

Stap 9

Stappenplan ‘perceptiebeïnvloeding op organisatieniveau’

A. Voorbereidingsfase

Stap 1: peiling draagvlak bij ‘directie & management’

Wat: Om projectmatig of duurzaam van start te gaan met een nieuwe werking of doelgroep is het

essentieel dat er voldoende zicht is op het ‘draagvlak’ en beleidsvisie van de huidige staf van

‘directie en management’. Dit gebeurt best met een verfijnde peiling vanuit verschillende

perspectieven (organisatie, economisch en maatschappelijk).

Motivering:

Directie en management zijn de eindverantwoordelijken of beslissersgroep voor het

al dan niet opstarten van een project en de uiteindelijke verankering van de

projectdoelstellingen in de reguliere werking;

Een verfijnde peiling geeft zicht op de algemene gedragenheid en geeft tegelijk een

accuraat zich op de intrinsieke motivatie en beleidsvisie van diverse directieleden en

management

Tools: Sjabloon peiling stellingen bij directie & management

Stap 2: verhoging urgentiebesef bij ‘directie & management’

Wat: Afhankelijk van de resultaten van de peiling van het huidige draagvlak kan je gerichte

perceptie-acties opzetten om het urgentiebesef bij ‘directie en management’ te verhogen.

Motivering: De resultaten van een bevraging, vanuit verschillende perspectieven benaderd

(organisatorisch, economisch en maatschappelijk) biedt mogelijkheden om heel doelgerichte

perceptie-acties op te zetten om het urgentiebesef te verhogen bij directie en management;

Tools: Sjabloon bevraging/enquête zorgverleners

Sjabloon bevraging/enquête zorgvragers

Sjabloon nota/folder ‘meerwaarde van diversiteit op de werkvloer’

Stap 3: stel leidende coalitie samen

Wat: Stel een stuurgroep samen met een duidelijk mandaat en opdracht

Motivering: Verandering (zowel op korte als lange termijn) bekom je nooit alleen. Ook al ben je

gemandateerd als ‘projectmanager’ en beschik je over de nodige projectmiddelen; je zal best actief

op zoek moeten gaan naar medestanders op verschillende niveaus én divisies (directie,

communicatie, administratie,…) binnen de organisatie.

Tools: Sjabloon tips en advies voor samenstelling van een stuurgroep

Sjabloon opstelling beleidsnota voor oprichting stuurgroep

Page 19: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

18

Stap 4: bepaal visie & strategie

Wat: Formuleer een ambitieuze visie met basisprincipes op diversiteit (vluchtelingen)

Een integrale visieontwikkeling of een afzonderlijk visie

Die duidelijk de richting van de verandering aangeeft

Die mensen motiveert tot het ondernemen van actie in de juiste richting

Motivering: “Het feit dat een visie (net) niet juist is, of niet ambitieus genoeg, of slechts in

beperkte mate ondersteund wordt, ondermijnt uiteindelijk het veranderingsproject” (Kotter)

Tools:

Sjabloon kernvragen ontwikkeling visie op diversiteit (vluchtelingen)

Sjabloon richtvragen strategiebepaling

B. Opstart project

Stap 5: communiceer

Wat: Ga zoveel mogelijk in interactie met mensen binnen de organisatie. Wees coherent in je

verhaal en hanteer concrete voorbeelden. Vertaal de visie en strategie (=projectplan) zoveel

mogelijk naar de werkpraktijk. Gebruik alle beschikbare kanalen.

Motivering: Voldoende tijd en ruimte nemen om met mensen in gesprek te gaan (interactie) creëert

het nodige draagvlak en betrokkenheid.

Tools:

Sjabloon presentatie gebruikersraad (voorbeeld Zuyderland)

Stap 6: empowerment: maak het anderen mogelijk om te handelen

Wat: Neem obstakels weg, hanteer zoveel mogelijk hefbomen, zodat mensen die nauw betrokken

zijn aan het project (zorgvragers, zorgverleners, vluchtelingen, vrijwilligers,…) over de nodige

competenties en kennis beschikken, maar vooral een open en constructieve houding stellen.

Motivering: louter informeren volstaat niet om de attitudes (en gedrag) bij te sturen. Om effectief

de beeldvorming te veranderen moeten we best heel doelgroepgerichte strategieën op basis van

diverse hefbomen. Het 7E model geeft hiervoor ons de nodige handvatten om aan de slag te gaan.

Tools: bijlage 2; stappenplan perceptiebeïnvloeding doelgroepenniveau volgens 7E

Stap 7: Genereer korte termijnsuccessen

Wat: Creëer snel zichtbare successen(-jes). Maak ze zichtbaar en vier de vooruitgang. Maak korte

termijnsuccessen snel zichtbaar

Motivering: …

Tools:

Stap 8: Consolidatie

Wat: Bed de eerste veranderingen in en zet ze in om verder te veranderen. Hou het tempo aan na de

eerste successen. Gebruik de drive die ontstaan is om veranderingen door te voeren totdat de visie is

gerealiseerd.

Motivering:

Page 20: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

19

Tools:

C. Na afloop

Stap 9: Verankering

Wat: Creëer een nieuwe cultuur. Houd vast aan de nieuwe benaderingen en zorg dat deze resultaten

opleveren, totdat ze sterk genoeg zijn om oude tradities/werkwijzen/procedures te vervangen.

Motivering:

Tools:

Bijlage 2; Stappenplan perceptiebeïnvloeding op doelgroepenniveau (7E)

Inhoud: Deze handleiding bestaat uit een stappenplan geïnspireerd op het 7E model. Dit

stappenplan geeft de gebruiker de mogelijkheid om per doelgroep een strategie en acties op te

zetten met het oog op perceptie-beïnvloeding. Indien een organisatie alle stappen met succes

doorloopt of heeft doorlopen moet zij in principe in staat zijn om de beoogde projectdoelstellingen

ook op langere termijn én duurzaam om te zetten binnen de organisatiestructuur –en cultuur.

Werkwijze: We starten met een checklist, waarbij de gebruiker zijn ‘startpositie’ kan bepalen. Op

basis van de resultaten kan de gebruiker inschatten welke acties per doelgroep nodig zijn en/of

welke acties hij/zij (nog) wil ondernemen. De stappen worden in principe chronologisch doorlopen,

maar kunnen afhankelijk van de resultaten van de checklist en/of eigen voorkeuren ook zelf bepaald

worden. Bij elke stap geven we telkens een korte beschrijving en motivering en maken we

vervolgens ook een link met nuttige tools (flowcharts > link met website).

overzicht stappenplan:

1. Bepaal de doelgroep waarrond je wil werken

2. Definieer en baken de doelgroep af

3. Breng de mogelijke drempels en drijfveren in kaart

4. Formuleer zo helder mogelijk het hoofddoel

5. Voorzie een nulmeting (voornamelijk van toepassing op organisatieniveau)

6. Breng de belangrijkste actoren in kaart

7. Overweeg alle hefbomen (7E) + tools 8. Ontwerp een concreet actieplan

9. Plan voldoende evaluatiemomenten in

Checklijst startpositie initiatiefnemer Ja /

Nee

Indien nee,

ga naar:

Je hebt bepaald rond welke doelgroep je een strategie en/of actieplan wil opzetten Stap 1

Je hebt je doelgroep goed gedefinieerd en afgebakend zodat je projectmatig van

start kan gaan

Stap 2

Je hebt voldoende zicht op mogelijke drempels en drijfveren bij de doelgroep

i.f.v. de beoogde projectdoelstellingen

Stap 3

Op het vlak van ‘perceptie-beïnvloeding’ heb je duidelijk geformuleerd wat je

hoofddoel is bij die specifieke doelgroep

Stap 4

Page 21: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

20

Op basis van een nulmeting kan je de huidige situatie inschatten en heb je

vastgelegd wat je binnen een realistische tijdsmarge wil bereiken

Stap 5

Om je doel te bereiken heb je zicht op de belangrijkste actoren die tijdens het

proces betrokken moeten/kunnen worden

Stap 6

Om je doel te bereiken heb je alle hefbomen (7E) + tools overwogen die je kan

inzetten

Stap 7

Op basis van een grondige analyse van alle hefbomen (7E) en tools heb je een

actieplan ontworpen met concrete actiepunten

Stap 8

Tijdens en na het proces heb je voldoende evaluatiemomenten ingebouwd om het

actieplan kritisch te bekijken en eventueel bij te stellen (bij voorkeur samen met

de belangrijkste actoren).

Stap 9

Stappenplan ‘perceptiebeïnvloeding op doelgroepenniveau’

1. Bepaal de doelgroep waarrond je wil werken

Wat: bepaal vooraf duidelijk de doelgroep (cfr. vluchtelingen, zorgverleners, zorgvragers,

vrijwilligers,…) waarvoor je een strategie en acties wil opzetten in de vorm van een

actieplan.

Motivering:

Tool: (flowcharts > link met website)

2. Definieer en baken de doelgroep af

Wat: Definieer (cfr. alle zorgverleners binnen een organisatie en/of enkel de verzorgenden,

de verpleegkundigen, de huishoudhulpen, het begeleidend personeel,…) en baken voldoende

af (cfr. voor een hele regio/subregio, voor een deelorganisatie/organisatiebreed,…)

Motivering:

Tool:

3. Breng de mogelijke drempels en drijfveren in kaart

Wat: Beschrijf zoveel mogelijk drempels (wat weerhoudt de doelgroep?) en drijfveren (wat

stimuleert de doelgroep?) om zijn perceptie positief bij te stellen t.a.v. de beoogde

projectdoelstellingen.

Motivering:

Tool:

4. Formuleer zo helder mogelijk het hoofddoel

Page 22: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

21

Wat: Bepaal op basis van de analyse van drempels en drijfveren bij de doelgroep je

hoofddoel i.f.v. ‘perceptie-beïnvloeding’ (Vb: De zorgvragers staan open voor zorgverleners

met een vluchtelingenstatus).

Motivering:

Tool:

5. Voorzie een nulmeting (voornamelijk van toepassing op organisatieniveau).

Wat: Maak met behulp van een bevraging/enquête concreet meetbaar hoever je hoofddoel

vandaag afstaat van de huidige situatie. Leg op basis hiervan vast wat je wenst te bereiken

binnen een realistisch tijdskader. Deze stap zal voornamelijk van toepassing zijn voor

doelgroepen op organisatieniveau (zorgverleners, zorgvragers en vrijwilligers) en minder op

de doelgroep vluchtelingen zelf, gezien er binnen een bepaald tijdsbestek wellicht weinig

verloop bestaat binnen die doelgroepen. Een voor –en nameting is dan ook relatief

eenvoudig binnen een organisatiestructuur.

Motivering:

Tool:

6. Breng de belangrijkste actoren in kaart

Wat: Per doelgroep is het van belang om stil te staan wie de belangrijkste actoren

(beslissers, beïnvloeders, uitvoerders en gebruikers) zijn ten aanzien van de gekozen

doelgroep. Met elk van die groepen moeten we in principe vanaf het begin van het proces

proberen contacten te leggen en toetsen we doorheen en na het proces best onze

belangrijkste vragen en bevindingen af.

Motivering: Het slagen van het uiteindelijk actieplan zal vaak afhangen van de mate waarin

je de mensen die het moeten dragen, de actoren, betrekt vanaf het begin.

Tool: Nota beschrijving actoren per doelgroep (oefening WG perceptie juli-augustus 18’)

7. Overweeg alle hefbomen (7E) + tools 16.

Wat: De 7E’s staan elk voor een pakket aan mogelijke ingrepen, die nu eens de motivatie

proberen te versterken, dan weer ondersteunend wil werken en tot slot ook de beleving van

het “gewenste” (= ons hoofddoel) in de verf wil zetten. Enthuse: interne motivatie:

enthousiasmeer Encourage: externe motivatie: schets de mogelijke winst Engage:

sociale motivatie: toon dat er een groep mensen achter staat Enlighten: met informatie

Exemplify: met beleid en andere maatregelen Enable: met hulpmiddelen Experience:

intrinsieke gedragswaarde: laat hen het gedrag positief beleven en ervaren dat ze een goede

keuze hebben gemaakt. Dit pakket aan ingrepen gaat wellicht verder dan onze beoogde

projectdoelstellingen, gezien de expliciete focus ligt op gedragswaarde. 17.

Motivering: Alleen informeren zal niet werken. Indien we de beeldvorming van een (grote)

groep mensen wensen bij te stellen, hebben we nood aan een langetermijnvisie,

samenwerking

Page 23: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

22

en coördinatie. Het vraagt om een overzicht waarbij alle hefbomen en hun effecten in kaart

worden gebracht.

Tools: (flowcharts > link met website) Nota Samenvatting 7E methodiek (Wim)

Oplijsting tools binnen de EFRO-scope en schematische ordening bij de bijhorende E

(belangrijke TODO) Voorbeeld van werkwijze aanpak (zie voorstel auteur in boek 7E ;

blz. 99-100) Verwijzing naar 7E boek, consulting

8. Ontwerp een concreet actieplan

Wat: Ontwerp een haalbaar actieplan op basis van een grondige analyse van alle hefbomen

(7E) en tools die je ter beschikking hebt. Kies je acties voornamelijk in functie van je

hoofddoel, maar hou in de afweging van hefbomen en tools ook rekening met de kostprijs,

aanvaardbaarheid en coherentie. Voorzie ten slotte voldoende experimenteerruimte.

Motivering:

Tool:

9. Plan voldoende evaluatiemomenten in

Wat: Bouw in de loop van het proces voldoende evaluatiemomenten in om het actieplan

kritisch te bekijken en eventueel bij te stellen (bij voorkeur samen met de belangrijkste

actoren). Hierbij is het van belang ook stil te staan bij de effecten van sommige actiepunten.

Motivering:

Tool:

Page 24: WERKPAKKET 2: TO BE · 2019. 3. 20. · • Zorgverleners kennis laten maken met de leefwereld van de vluchteling in land van herkomst en het leven als vluchteling; Omdat de perceptie

23

Bijlage 3; doelgroep project ‘in de zorg-uit de zorgen’

Germany The Netherlands Belgium

Menschen mit

Aufenthaltserlaubnis

Statushouders; houders van

een verblijfsvergunning

asiel

Erkende vluchtelingen

Anerkannte Flüchtlinge De hervestigers;

uitgenodigde vluchtelingen

Subsidiair beschermden

Asylbewerber Na –reizigers; mensen die

op grond van

gezinshereniging asiel

(nareis) naar Nl zijn

gekomen in het bezit van

afgeleide of zelfstandige

asielstatus

In kader van

gezinshereniging

Geduldete In kader van resettlement

Wichtigste Voraussetzung

für alle Gruppen:

Arbeitserlaubnis