1

WERKBAAR WERK EN WERK-PRIVE

BALANS IN VLAANDEREN

2

Inhoud

De werkbaarheidsmonitor

Wat is werkbaar werk?

Werk-privé balans werknemers en zelfstandigen

Invloed van werkdruk, overwerk, nachtwerk en

roosterwijzigingen

Werk-privé balans en risico-indicatoren

Werk-privé balans en kenmerken werknemer/bedrijf

3

WERKBAARHEIDSMONITOR: ACHTERGROND

Pact van Vilvoorde 2001 – 2010:

“Dankzij een verhoging van de kwaliteit van de arbeid, van de

arbeidsorganisatie en van de loopbaan, is in 2010 werkzaam worden en blijven

voor iedereen aantrekkelijk. In 2010 ligt de werkbaarheidsgraad substantieel

hoger.”

SERV – STV – Innovatie&Arbeid ontwikkelt meetinstrument: WERKBAARHEIDSMONITOR

Meting loontrekkenden: 2004 - 2007 – 2010

Meting zelfstandigen: 2007 - 2010

4

WERKBAARHEIDSMONITOR - WAT?

Schriftelijke enquête, steekproef 20.000 loontrekkenden / 6.000 zelfstandige ondernemers

Respons:

2004: werknemers 60,6%

2007: werknemers 53,3%, zelfstandige ondernemers 40%

Representatief beeld van werkbaar werk in Vlaanderen

5

WERKBAARHEIDS INDICATOREN

psychische vermoeidheid (werkstress)

welbevinden in het werk (motivatie)

leermogelijkheden

werk-privé-balans

WERKBAARHEIDSMONITOR - WAT WORDT

GEMETEN?

WERKBAARHEIDSGRAAD

% van werknemers met kwaliteitsvolle job op het

vlak van psychische vermoeidheid, welbevinden

in het werk, leermogelijkheden en werk-privé-

balans.

6

WERKBAARHEIDSMONITOR

WAT WORDT GEMETEN?

WERKBAARHEIDS INDICATOREN

psychische vermoeidheid (werkstress)

welbevinden in het werk (motivatie)

leermogelijkheden

werk-privé-balans

RISICO – INDICATOREN (kenmerken van de arbeidssituatie)

werkdruk

emotionele belasting

taakvariatie

autonomie

ondersteuning directe leiding

arbeidsomstandigheden

7

VLAAMSE WERKBAARHEIDSMONITOR

presentatie van kengetallen

niet problematisch

problematisch

acuut problematisch

= 100%

71.2%

28.8%9.7%

8

WERKBAAR WERK WERKNEMERS 2007

71,2%

81,9% 80,1%

89,2%

28,8%

10,8%19,9%18,1%

9,7% 2,4%7,3%7,9%

0%

25%

50%

75%

100%

psychische

vermoeidheid

welbevinden in het

werk

leermogelijkheden werk-privé-balans

NIET PROBLEMATISCH PROBLEMATISCH ACUUT PROBLEMATISCH

600.000

200.000

9

WERKSTRESS

WN

2007

werkstress

30,3

23,4

26,3

31,7

32,6

36,4

0 5 10 15 20 25 30 35 40

kortgeschoolde arbeiders

geschoolde arbeiders - technici

uitvoerend bediende

zorgfunctie - onderwijs

middenkader professional

kader - directie

10

Werkstress hypothekeert gezondheid

van werknemers …

50,6%

35,5%

34,3%

50,2%

46,7%

26,5%

22,3%

38,4%

23,6%

7,7%

4,2%

6,9%

0% 20% 40% 60%

nek/schouder/rug

problemen

pijn in borst/

hartstreek

depressie

ernstige

slaapstoornissen

acute werkstress werkstress geen werkstress

2004

11

MOTIVATIE

WN

2007

demotiverend werk

30,3

20,5

19,4

9

13,9

10,5

0 5 10 15 20 25 30 35

kortgeschoolde arbeiders

geschoolde arbeiders - technici

uitvoerend bediende

zorgfunctie - onderwijs

middenkader professional

kader - directie

12

Verschillen tussen sectoren

op het vlak (de)motiverende jobs

Percentage werknemers met demotivatieproblemen

19,5%

19,2%

17,9%

15,8%

15,5%

11,0%

8,7%

19,7%

22,2%

23,3%

24,5%

25,3%

26,6%

29,3%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

POST/TELECOM

TRANSPORT

TEXTIEL/CONFECTIE

METAAL

VOEDING

DIENSTEN>BEDRIJVEN

HANDEL

HORECA

CHEMIE

BOUW

FINANCIËLE SECTOR

OPENBAAR BESTUUR

GEZONDHEID/WELZIJNSZORG

ONDERWIJS

2007

13

LEERMOGELIJKHEDEN IN HET WERK

WN

2007

onvoldoende leermogelijkheden

48,1

24,7

19,8

7,9

7,3

4,1

0 10 20 30 40 50 60

kortgeschoolde arbeiders

geschoolde arbeiders - technici

uitvoerend bediende

zorgfunctie - onderwijs

middenkader professional

kader - directie

14

RISICO’S VOOR WERKBAAR WERK

WN

2007

30,6

20,7

23,5

20,2

16

13,7

0 5 10 15 20 25 30 35

hoge werkdruk

emotioneel belast

onvoldoende afwisseling

onvoldoende zelfstandigheid

ondersteuning leiding

problematisch

belastende

arbeidsomstandigheden

15

WERKBAAR WERK ZELFSTANDIGE

ONDERNEMERS 2007

63,3%

91,8% 94,4%

65,5%

36,7% 34,5%

5,6%8,2%13,0% 10,9%1,1%2,7%

0%

25%

50%

75%

100%

psychische vermoeidheid welbevinden in het werk leermogelijkheden werk-privé-balans

NIET PROBLEMATISCH PROBLEMATISCH ACUUT PROBLEMATISCH

125.000

118.000

16

24,4

15

6,2 2,1

52,3

werkbaar werk

1 knelpunt

2 knelpunten

3 knelpunten

4 knelpunten

2004 2007

54,1

1,86,1

14

23,9

Jobs in Vlaanderen

(beetje) werkbaarder geworden

+50.000 wn.

1.135.000 wn.1.085.00 wn..

17

WERKBAARHEIDSGRAAD 2007

47,7

0,74,6

19,9

27,1

werkbaar werk

1 knelpunt

2 knelpunten

3 knelpunten

4 knelpunten

Zelfstandige ondernemers Werknemers

54,1

1,86,1

14

23,9

18

WERKBAAR WERK EN JOBSOORT

WN

2007

werkbaar werk

35,5

55,5

56,9

60,1

56,5

56,4

0 10 20 30 40 50 60 70

kortgeschoolde arbeiders

geschoolde arbeiders - technici

uitvoerend bediende

zorgfunctie - onderwijs

middenkader professional

kader - directie

19

Werkbare jobs houden mensen

langer aan het werk ?

Denkt u in staat te zijn om uw huidige job voort te zetten tot uw pensioen ?

19,9%

82,1% 61,7% 40,1%

80,1%59,9%

38,3%17,9%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

WERKBAAR WERK 1 WERKBAARHEIDS-

KNELPUNT

2 WERKBAARHEIDS-

KNELPUNTEN

3+ WERKBAARHEIDS-

KNELPUNTEN

haalbaar onhaalbaar

2007

20

WERK-PRIVE-BALANS WERKNEMERS –

ZELFSTANDIGE ONDERNEMERS 2004/2007

88,289,2

65,5

10,8

34,5

11,8

3,1 2,4 10,9

0%

20%

40%

60%

80%

100%

loontrekkenden 2004 loontrekkenden 2007 zelfstandigen 2007

niet problematisch problematisch acuut problematisch

21

WERK-PRIVE EN OVERWERK

WN

2007

geen evenwicht werk-privé

5,6

12,6

25,2

0 5 10 15 20 25 30

nooit/soms overuren

vaak/altijd overuren met

inhaalrust

vaak/altijd overuren zonder

inhaalrust

22

Risico’s voor werk-privé-balans:

arbeidstijdregeling én hoge werkdruk

Percentage werknemers met werk-privé-combinatiemoeilijkheden

11,7%

9,8%

4,8%

16,6%

28,3%

19,7%

25,6%

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30%

PROBLEMATISCHE

WERKDRUK

FREQUENT

OVERWERK

ONVOORSPELBARE

WERKROOSTERS

NACHTWERK

HALFTIJDS

VIERVIJFDE

VOLTIJDS

2007

23

WERK-PRIVE, WERKDRUK EN OVERWERK

2,8

9,5

17,3

38,4

0

10

20

30

40

50

geen overwerk overwerk geen overwerk overwerk

geen hoge werkdruk hoge werkdruk

% w

erkn

emer

s

WN

2007

24

WERK-PRIVE BALANS, NACHTWERK EN

ROOSTERWIJZIGINGEN

17,3

10,4

30,5

8,6

0 10 20 30 40

nachtwerk

geen nachtwerk

onvoorziene

roosterwijzigingen

geen roosterwijzigingen

% werknemers

WN

2007

25

RISICO-INDICATOREN EN WERK-PRIVÉ BALANS

werkdruk

ondersteuning

leidingemotionele

belasting

arbeids

omstandigheden

autonomie

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

0% 10% 20% 30% 40% 50%

aandeel 'problematisch'

od

ds r

ati

o (

werk

-pri

vé-b

ala

ns p

rob

lem

ati

sch

/nie

t

pro

ble

mati

sch

)

43

21

WN

2007

26

PROBLEMEN WERK-PRIVE-BALANS BIJ

MANNEN EN VROUWEN

11,3

11,5

8,7

12

14,3

9,1

0 2 4 6 8 10 12 14 16

totaal

Voltijds

Deeltijds

mannen vrouwen

WN

2007

27

WERK-PRIVE BALANS EN REISTIJDEN

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

minder dan 30'

minstens 30' maar

geen uur

minstens een

uur,maar geen 2 uur

twee uur of meer

niet problematisch problematisch

28

WERK-PRIVE BALANS EN BEROEPSGROEP

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

ongeschoold/halfgeschoold

geschoold/technicus

uitvoerend bediende

zorgfunctie/onderwijs

middenkader/professional

kader/directie

niet problematisch problematisch

29

> 120’

60’ – 120’

30’ – 60’

< 30’

WERK-PRIVE BALANS,

REISTIJDEN EN FUNCTIE

WN

2007

0 20 40 60 80 100

ongeschoold/halfgeschoold

geschoold/technicus

uitvoerend bediende

zorgfunctie/onderwijs

middenkader/professional

kader/directie

ongeschoold/halfgeschoold

geschoold/technicus

uitvoerend bediende

zorgfunctie/onderwijs

middenkader/professional

kader/directie

ongeschoold/halfgeschoold

geschoold/technicus

uitvoerend bediende

zorgfunctie/onderwijs

middenkader/professional

kader/directie

ongeschoold/halfgeschoold

geschoold/technicus

uitvoerend bediende

zorgfunctie/onderwijs

middenkader/professional

kader/directie

niet problematisch < 30' problematisch < 30'

30

WERK-PRIVE BALANS EN LEEFTIJD

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

< 29 jaar

30 - 39 jaar

40 - 49 jaar

50 - 54 jaar

55 +

niet problematisch problematisch

31

WERK-PRIVE BALANS EN GEZINSSITUATIE

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

alleenstaand zonder

kinderen

partner zonder job,

geen kinderen

partner met job, geen

kinderen

alleenstaand met

kinderen

partner zonder job

met kinderen

partner met job met

kinderen

niet problematisch problematisch

33

WERK-PRIVE BALANS EN

SECTOREN

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

onderwijs

transport

zakelijke dienstverlening

financiële sector

groot- en kleinhandel

voeding

chemie

post- telecommunicatie

horeca

gezondheids- en welzijnszorg

bouw

textiel confectie

metaal

openbaar bestuur

niet-problematisch problematisch

34

WERK-PRIVE BALANS EN ONDERNEMINGSGROOTTE

WN

2007

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

< 10 werknemers

10 - 49 werknemers

50 - 99 werknemers

100 - 499 werknemers

> 500 werknemers

niet problematisch problematisch

35

WERKBAAR WERK IN VLAANDEREN

DANK U

VRAGEN?

MEER INFO OP

WWW.SERV.BE/WERKBAARWERK