Welzijnsoverleg Watersportbaan - Ekkergem

Enkele cijfers uit het indicatorenrapport (armoede) en de wijkmonitor

Eric Dirikx Cel Armoedebestrijding

Annelies Van Steenberge Data-Analyse & GIS

Situering van de wijk

BLAARMEERSENBIJLOKE

NEERMEERSEN

EKKERGEM

200 0 200100 Meters´

Statistische sectoren in Watersportbaan - Ekkergem

Bebouwde oppervlakte of bebouwingsgraad=

Som bebouwde oppervlakte

Totale oppervlakte

Gent: 12%

Op wijkniveau schommelt percentage tussen 4% en 46%

Watersportbaan – Ekkergem: 13%

Op sectorniveau (0% – 60%):

- Ekkergem: 37%

- Bijloke: 33%

- Neermeersen: 16%

- Blaarmeersen: 3%

LegendeBebouwde oppervlakte t.o.v. totale oppervlakte

4% - 13%

14% - 21%

22% - 29%

30% - 38%

39% - 46%

Bron: Kadastrale gebouwen Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Bebouwde oppervlakte Gent 01/01/2007

Bevolkingsdichtheid=

Aantal inwoners gebied

Oppervlakte gebied

Gent: 1 519 inw/km²

Op wijkniveau schommelt dit tussen 9231 en 59 inw/km²

Watersportbaan - Ekkegem: 1 912 inw/km²

Op sectorniveau (16 841 – 49):

- Ekkergem: 5 481 inw/km²

- Bijloke: 5 095 inw/km²

- Neermeersen: 3 335 inw/km²

- Blaarmeersen: (<100 inw.)

LegendeAantal inwoners per km²

1 - 2000

2001 - 4000

4001 - 6000

6001 - 8000

8001 - 10000

Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Bevolkingsdichtheid Gent 31/12/2008

Leeftijdspiramide 2007 Watersportbaan - Ekkergem en Gent (per 10 000 inwoners)

1000 800 600 400 200 0 200 400 600 800 1000

0-4

10-14

20-24

30-34

40-44

50-54

60-64

70-74

80-84

90-94

100-104

vrouwen Watersportbaan - Ekkergem mannen Watersportbaan - Ekkergem vrouwen Gent mannen Gent

Armoede definiëren

“Een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.”(Vranken, 2006)

Gent: bevolkingsstructuur en -evolutie

Groepen met een verhoogd armoederisico:

•alleenstaanden

•alleenstaande ouders

•etnisch-culturele minderheden

AlleenstaandenDe groep alleenstaanden neemt toe in relatieve omvang

Bron: Rijksregister – Vlaanderen, SVR, Lokale statistieken, 2008

Het aandeel alleenstaanden t.o.v. het totaal aantal

huishoudens

Gent: 44%

Op wijkniveau schommelt dit

tussen 22% en 65%.

Watersportbaan - Ekkergem: 62%

(3de hoogste percentage)

Legende

22% - 30%

31% - 39%

40% - 48%

49% - 57%

58% - 66%

Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Aandeel alleenstaanden, Gent 31/12/2008

Aa n de e l a l l e e n s t a an d e n o p t o ta a l a a n ta l g e z in n e n

Alleenstaande oudersDe groep alleenstaande ouders nam eveneens toe in relatieve omvang, maar is stabiel de laatste 3 jaar.

Bron: Rijksregister – Vlaanderen, SVR, Lokale statistieken, 2008

Het aandeel eenoudergezinnen

(alleenstaande ouders)

t.o.v. het totaal aantal huishoudens

Gent: 8%

Op wijkniveau schommelt dit tussen 5% en 11%.

Watersportbaan - Ekkergem: 6%

(5de laagste percentage)

Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Aandeel eenoudergezinnen, Gent 31/12/2008

Aa n de e l e e n o u d e rge z i n n e n o p t o t a a l aa n t a l g e z i n n e n

Legende5,1% - 6,5%

6,6% - 8,0%

8,1% - 9,5%

9,6% - 11,0%

Etnisch-culturele minderhedenHet armoederisico volgens herkomst, België, 2001

Bron: Van Robaeys, Perrin, Levecque en Dewilde, 2006, p. 314.

Herkomst Armoederisico

Belgische herkomst 10,2%

Marokkaanse herkomst 55,6%

Turkse herkomst 58,9%

Etnisch-culturele minderheden

ECM: Etnisch Culturele Minderheden

Gent: 15%

Op wijkniveau schommelt dit tussen 2% en 45%

Watersportbaan – Ekkergem: 10%

Legende

2% - 4%

5% - 8%

9% - 13%

14% - 31%

32% - 45%

Bron: Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Percentage ECM in Bevolkingsregister, Gent 31/12/2008

EC M: E tn i sch C u l tu re l e M in d e rh e d en

Voor de actieve bevolking:

Armoede ontstaat als 3 beschermingsmechanismen falen.

1. Gezinsvorming

2. Inkomsten uit arbeid / maatschappelijke participatie

3. Sociale zekerheid in ruime zin

Deze 3 beschermingsmechanismen staan niet op zichzelf.

Bron: ADSEI – Stadsmonitor 2008

Voor 2006: 22,4% van de fiscale inkomens van alleenstaanden te vinden onder de kritische grens van 900€

Fiscaal inkomen of netto belastbaar inkomen per aangifte

Gent: 14 416 €

Op wijkniveau schommelt dit tussen

12 448€ en 22 888€.

Watersportbaan - Ekkergem: 15 968€

Legende

12.400,01 € - 14.500,00 €

14.500,01 € - 16.600,00 €

16.600,01 € - 18.700,00 €

18.700,01 € - 20.900,00 €

20.900,01 € - 23.000,00 €

Bron: ADSEI Bewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Fiscale inkomens, aanslagjaar 2006 - inkomens 2005

Me d ia a n i n ko me n

► De evolutie van werkloosheidsgraad is grotendeels een conjunctureel gegeven.

► De geselecteerde kansengroepen zijn: laaggeschoolde, langdurig en allochtone werklozen, werklozen jonger dan 25.

Werkloosheid bij kansengroepen

Werkloosheidsgraad

Aantal niet-werkende werkzoekenden

Potentieel actieve bevolking (18-64)

• Gent: 8%

Op wijkniveau schommelt dit tussen 3% en 17%

• Watersportbaan - Ekkkergem: 11%

Bron: VDAB; Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

Werkloosheidsgraad, Gent 31/03/2009

Aa n ta l N W WZ o p p o te n t ie e l a c t i e ve b e vo l k i n g (1 8 -64 ja a r )

Legende

3,0% - 5,9%

6,0% - 8,9%

9,0% - 11,9%

12,0% - 14,9%

15,0% - 17,9%

► Leefloon past in het 3e beschermingsmechanisme: sociale zekerheid in ruime zin.

► Hoewel het leefloon een deelaspect is van de OCMW-werking blijft het de meest voor de hand liggende indicator.

►Er is een toename van het relatieve aantal leefloners (2005 - 2008).

Leefloon (en levensminimum)

OCMW steuntrekkers:

leefloon + levensminimum

• Gent:

19 steuntrekkers per 1000 inw.

• Op wijkniveau schommelt dit tussen 2 en 51 steuntrekkers per 1000 inw.

• Watersportbaan - Ekkergem: 21‰

Legende

2,1 - 12,0

12,1 - 22,0

22,1 - 32,0

32,1 - 42,0

42,1 - 52,0

Bron: OCMW Gent; Rijksregister, Dienst Burgerzaken Stad GentBewerking door Data - Analyse & GIS

Wi j kn ive a u

OCMW Steuntrekkers, Gent 31/12/2008

Le e f lo o n e n l e ve n sm i n i mu m

Aa n ta l s te u n t re kk ers p e r d u i ze n d i n w on e rs

Dringende medische hulp en medische kaart

• Mensen zonder wettig verblijf kunnen zich voor dringende medische hulp wenden tot het plaatselijke OCMW.

• Voorwaarden: onwettig verblijf in België wonen of verblijven in Gent onvoldoende financiële middelen bezitten

• Medische kaart is maatstaf voor mensen zonder wettig verblijf, maar is een onderschatting

Dringende medische hulp en medische kaart

• Periode 09/2007 – 08/2008• 2.213 aanvragen• 1.902 personen die een medische kaart ontvingen• Nulmeting: nog geen sprake van tendensen• Eerste semester 2009: 700 aanvragen

Dak- en thuisloosheidMoeilijk te registreren omdat:• gedeelte van deze groep blijft vaak liever anoniem• gedeelte van deze groep vertoont zwerfgedrag• sommigen hebben geen officieel inkomen en kunnen niet aankloppen bij het OCMW

Tot slotSchattingen voor Gent:• Integratiedienst: omvangrijke groep Roma:

3000 personen, waarvan groot gedeelte in precaire levensomstandigheden

• Nachtopvang Huize Triest en Nachtopvang CAW Artevelde: stijging aantal personen

Armoederisico en onderwijsVOOR LEERPLICHTLEEFTIJD▶ geboorte in kansarme gezinnen: Gent: van 1 op 10 (2004) naar 1 op 7 (2007),

Antwerpen: 1/5▶ tienerzwangerschappen

TIJDENS LEERPLICHTLEEFTIJD

▶ schoolvertraging (thuistaal niet-Nederlands – schoolse vertraging BO en SO)

▶ spijbelgedragNA LEERPLICHTLEEFTIJD

▶ ongekwalificeerde uitstroom

▶ geletterheid / basisvaardigheden

Armoederisico en onderwijs

Ongelijkheid in gezondheid en gezondheidszorg

• Meest krachtige indicator: ‘het aantal jaren in gezonde levensverwachting’. Op stedelijk niveau is niet te becijferen.• Subjectieve gezondheid• Objectieve psychische gezondheid

• Naar opleiding en beroepsactief zijn, kunnen significante verschillen worden vastgesteld : hoger opgeleide Gentenaars kampen minder frequent met gezondheidsproblemen; dit geldt eveneens voor personen die over een betaalde job beschikken.

•Gent: Bloemekenswijk: minder inwoners vinden hun gezondheid bevredigend (71% tegenover 79% voor Vlaanderen)

• Gent: 18,9% (geel)

• Geen cijfers op wijkniveau beschikbaar

• Oranje en rood ingekleurde gebieden hebben hoger percentage dan gemiddelde voor; groen ingekleurde gebieden hebben een lager aandeel van de bevolking dat last heeft van chronische aandoeningen (ivm Gent in zijn totaliteit)

• Neermeersen: 37% (rood)

• Bijloke: 20% (oranje)

• Ekkergem: 18% (geel)

Indicator chronische aandoeningen - 2001

Bron: SEE 2001 - Socio-Economische Enquête 2001Bewerking door Data - Analyse & GIS

Legende

6,6 - 12,0

12,1 - 15,9

16,0 - 19,7

19,8 - 26,8

26,9 - 38,4

< 100 inw

Aandeel van de bevolking (>= 5 jaar) dat last heeft van een of meerdere langdurige ziekten, aandoeningen of handicaps

Indicator subjectieve gezondheid

= gestandaardiseerde index, gebaseerd op het aandeel personen dat zich in minder goede gezondheid voelt.

• België: 1

(Een hogere score dan 1 betekent dat de sector een hoger aandeel personen heeft dat zich in minder goede gezondheid voelt dan het aandeel in België)

• Gent: 0,99

• Neermeersen: 1,19 (oranje)

• Ekkergem: 0,99 (geel)

• Bijloke: 0,85 (groen)

Legende

< 100 inw

0,46 - 0,69

0,70 - 0,89

0,90 - 1,08

1,09 - 1,36

1,37 - 1,76

Indicator subjectieve gezondheid - Stad Gentsectorniveau

Aandeel personen dat zich in minder goede gezondheid voeltgestandaardiseerde index

Bron: SEE 2001 - Socio-Economische Enquête 2001Bewerking door Data - Analyse & GIS

Huisvesting en wonenSociale huur in Gent

Huurdersprofiel: 2007, studie “Huren in Gent” in postcode 9000:

• 27 % van de private huurders hoort bij de doelgroep voor het sociale huisvestingsbeleid

• Eén op tien private huurders effectief op een wachtlijst staat voor een sociale huurwoning

Huisvesting en wonenSociale huur in Gent

Bron: Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW)

Huisvesting en wonen

Huisvesting en wonenTot slot: indicatorselectie

Gent: 5% woningen zonder comfort (geen toilet en/of badkamer)

Op wijkniveau schommelt dit tussen 4% en 9%

• Watersportbaan – Ekkergem: 6%

Aandeel woningen zonder comfort SEE 2001

Legende

4%

5%

6%

7%

8% - 9%

Bron: Socio-Economische Enquête 2001 (ADSEI)Bewerking door Data - Analyse & GIS

Schuld • In Gent: 2 erkende organisaties voor schuldbemiddeling: het OCMW en het CAW Visserij• Verschuiving merkbaar is van budgethulpverlening zonder schulden naar schuldhulpverlening

Voedselbedeling • We zoomen in op 2 organisaties in het Gentse: Kras-diensten en Huize Triest.• Kras:

• 01/01/2007 tot 31/08/2007: 20.261 keer voedselondersteuning (gegevens van 6 van de 13 Krasdiensten). • 01/01/2008 – 31/08/2008: 23.241. • Toename van 14,7 %.

• Huize Triest: gelijkaardige stijging. • Sociaal restaurant, met maximumcapaciteit 60 personen per dag. • Werkjaar 09/2006 – 08/2007: gemiddeld 52 personen. • Werkjaar 09/2007 – 08/2008: gemiddeld 58 personen.

Slotbeschouwing

Neemt armoede in Gent toe of af?

Vanuit het geheel van de hier voorgestelde indicatoren kan vastgesteld worden dat armoede in Gent toeneemt.

Hoewel het niet de scope van dit rapport is, zijn er cijferreeksen getoond die voor een aantal indicatoren eenzelfde verhaal brengen voor andere steden, wat in de richting wijst van een algemene stedelijke realiteit.