Welkom

Seminar 100e Fokveedag Boerenlandfeest

Programma• - Opening door de dagvoorzitter José Buijs

- Jubileumrede door voorzitter Jan de Groot

• Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland: “Boeren, burgers en buitenlui. Hoelang nog samen in de Alblasserwaard?”

• Ruud Huirne , Directeur Food & Agri Rabobank Nederland : “De plaats, rol en taak van de ondernemende Alblasserwaardse boerin de coöperatieve agrarische wereld.”

• Leo den Hartog, o.a. deeltijd hoogleraar Wageningen Universiteit:“Hoe ziet een koe er in 2030 uit is er dan nog wel een Fokveedag Boerenlandfeest?”

• Pauze

• Forumdiscussie onder leiding van José Buijs

• Onthulling

• Sluiting door de dagvoorzitter aansluitend borrel

Jubileumrede Jan de Groot

Seminar 100e Fokveedag Boerenlandfeest

Boeren, burgers en buitenlui. Hoelang nog samen in de Alblasserwaard?

Jan Franssen

De plaats, rol en taak van de ondernemende Alblasserwaardse boer in de coöperatieve agrarische wereld.

Ruud Huirne

2501121

100ste fokveedag: hoe ziet de toekomst er uit

Ruud Huirne, Directeur Food&Agri, Rabobank NL

72501121

Vader van de Fokveedag

• Dirk IV in 1910 geboren, opgegroeid in Hoornaar, symbool van de fokkerij

• Zwartbonte koeien: het visitekaartje van Nederland

• Gedenkboek 1992: 80-jarig bestaan

• Enorme ontwikkeling: melkgift, aantal koeien, mechanisatie

82501121

Ontwikkelingen na 1992 heftig doorgezetFinancieringsvolume 1996-2011

Bron: CBS en Rabobank

92001123

Ontwikkelingen land- en tuinbouw (’00 – ’11)

• Schaalvergroting zet door

• Aantal land- en tuinbouwbedrijven met 28% afgenomen

• Hoe intensiever en minder grondgebonden, des te sterker de afname de laatste 10 jaar:

– Glastuinbouw: 48% – Intensieve veehouderij: 34%– Melkveehouderij: 25% – Akkerbouw: 19%

102501121

Ontwikkelingen in de melkveehouderij

0

20

40

60

80

100

120

140

160

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015(v) 2020(v)

Aant

al k

oeie

nge

m. p

er b

edrij

f

Aant

al m

elkv

ee b

edrij

ven

Aantal koeien gemiddeld per bedrijf

Totaal aantal melkvee bedrijven Koeien per bedrijf

Bron: CBS/LEI; bewerking Rabobank

112501121

Voldoende / meer

rendement

Voldoende / meer

rendement

Flexibiliteit omgevingFlexibiliteit omgeving

Maatschappelijk draag-

vlak van de omgeving

Maatschappelijk draag-

vlak van de omgeving

Afdekken risico’s

Afdekken risico’s

Bezinning op de positie in

de keten

Bezinning op de positie in

de keten

“Do what you can do best, outsource the rest”

“Do what you can do best, outsource the rest”

Kritische succesfactoren:

Ondernemer

122501121

MelkveehouderijHet nieuwe melken

• Schaalvergroting zet beheerst door

• Mineralenvraagstuk zal opgelost moeten worden

• Ammoniakemissie reduceren

• Dierwelzijn, diergezondheid en weidegang

• Volatiliteit en krappe marges zetten rem op groei vreemd vermogen.

• Arbeidsproductiviteit wordt overschat

• Nieuwe kansen in automatisering, robotisering èn uitbesteding

132501121

Coöperatief samenwerken

• Geheim van de coöperatie: samenwerken met behoud van zelfstandigheid

• Alle boeren zijn eigenwijs: kenmerk van zelfstandige ondernemers

• Boeren werken niet graag structureel samen: zou ondernemingszin beknotten

• Uitdaging: wel coalities sluiten, wel krachten bundelen, waar het bedrijf het niet alleen kan

• Uitdaging: wel de blik naar buiten: veranderende samenleving

142501121

Spronginvesteringen zijn riskant

• Waarschuwen voor verdere schaalvergroting?

• Ander risico profiel, enorm hoge grondprijs, volatiele prijs grondstoffen en eindproduct, smalle marges, groot deel eigen vermogen rendeert niet

• Andere samenleving: wat is daar de prijs van en wat is daar het antwoord op

• Zonder ondernemerschap geen toekomst

152501121

Food & Agri – the World of Rabobank

Rabobank Een bank met ideeën

Rabobank Een bank met ideeën

162501121

Hoe ziet een koe er in 2030 uit;is er dan nog wel een Fokveedag Boerenlandfeest?

Leo den Hartog

De koe in 2030 Is er dan nog een Fokveedag Boerenlandfeest?

Leo den Hartog

Wageningen UR & Nutreco

Verbazingwekkende groei van de wereldbevolkingvooral na de Tweede Wereldoorlog

Bron: UN World Population Prospects

Current population6.6 billion

Voorspelling 20509,2 miljard mensen

0

1.000.000.000

2.000.000.000

3.000.000.000

4.000.000.000

5.000.000.000

6.000.000.000

7.000.000.000

8.000.000.000

9.000.000.000

- 800

0 v

C.

-500

0 v

C.

- 300

0 v

C.

-100

0 v

C.

-400

v C

. 140

060

080

010

0012

0013

0014

0016

0017

0018

0019

0020

0720

50

Jaar

Bevolk

ing

| 18

| 19

Wereldbevolking over 40 jaar (mln.)

337

577

4054

973

732448

5231

691

729

1998

| 20

Beperkte voorraden

Kleine voorraden

Biobrandstof productie

Prijsspeculaties

Ongunstige weersomstandig-heden

Effecten op de voorraden

Lage investeringen in landbouw

Prijs-fluctuaties door grote

veranderingen in vraag en aanbod

FAO food index: 2002-2004 = 100%

Meat Dairy Cereals Food

0

50

100

150

200

250

300

Top 5 productiegebieden (%)

| 21

Melk

1 EU 100

2 India 77

3 USA 58

4 Pakistan 26

5 China 25

Source: OECD en FAO 2011

Per kg melk:

10% land

21% dieren

23% voer

35% water

Emissies per kg melk:

24% mest

37% CO2

43% methaan

Huidige melkveehouderij tegenover 1960 (%)

Bron: WUR, 2011

| 22

Ontwikkelingen

Resources en emissies worden steeds belangrijker

Als de gemiddelde melkproductie zo hoog was als in Nederland, dan zou de melkproductie wereldwijd verdriedubbelen

Technische voorsprong is te behouden door verhoging gezondheidsstatus

Kennis is de vierde productiefactor

Hoogste productie ter wereld

| 23

Ontwikkelingen

Ruimte voor bedrijfsontwikkeling (o.a. locaties) is cruciaal

Omvang bedrijven niet strijdig met milieu en welzijn

Arbeidsproductiviteit neemt toe door bedrijfsoptimalisatie Mechanisering Automatisering Logistiek

Aanscherpen van eisen stimuleert schaalvergroting

| 24

Kansen• Inspelen op duurzaamheid• Meer vraag naar kwaliteit en diversiteit• Klimaat en positie Nederland

Bedreigingen• Maatschappelijke acceptatie• Gezondheidsstatus• Toename volatiliteit

| 25

SWOT Nederlandse melkveehouderij

Sterktes• Ondernemerschap en kennis• Productiviteit• Infrastructuur en afzet (internationaal imago)

Zwaktes• Mestafzet• Levensduur koeien

Richtingen voor bedrijfsontwikkeling

Productie voor grote markten

Productie voor niche markten

Nevenactiviteiten

Beëindiging

| 26

Ondernemen is:

InzetInzichtInitiatief

Ontwikkelingen in de melkveehouderij

| 27

De toekomst van de melkveehouderij

Volatiliteit neemt toe

Precisiemanagement

Consumentgestuurde, kolomgerichte productie

Samenwerking in de keten

Onderscheidend vermogen en toegevoegde waarde benutten

Van licence to produce naar vermarkting

| 28

De toekomst van melkveehouderij:Een verandering van business model is noodzakelijk

| 29

Duurzame

Precisie

Landbouw

Nieuwe model•Optimalisatie duurzame rendabiliteit

•Balans: Economie, Ecologie & Maatschappij

Oude model• Maximaliseren

productiviteit• Voedselzekerheid

Huidige model• Optimalisatie

rendabiliteit• Efficiëntie

Tot 6 oktober!

Seminar 100e Fokveedag Boerenlandfeest