Welkom op de ABLLO-site - 't groene waaslandarchief.abllo.be/pdf2/gw_20040515.pdf2004/05/15 ·...

Tweemaandelijks natuur- en milieutijdschrift., 24° jaargang - nr 3; 15 mei 2004 - nr 135v.u. Willy Van Overloop, Eikenlaan 13, 9111 Belsele Afgiftekantoor : 9100 Sint-Niklaas 1

't groene

waasland

België-BelgiqueP.B.

9100 SINT-NIKLAAS 13/5052

't groene waasland verschijnt ro

nd

15 januari,15 m

aart, 15 mei, 15 septem

ber en 15 november.

N a t u u r e n m i l i e u

i n h e t w a a s l a n d

Op zoek n

aar

een ‘passief h

uis’

fiet

sersbond

Sint-

Nikla

as

opgesta

rt

.

GEBOORte

bos

in T

emse

Bonte k

raai

2

c o l o f o n - i n h o u d

Wie wenst een abonnement te nemen op dit tweemaandelijks tijdschrift't groene waasland kan dit

* door 4 EURO over te schrijven naar 't groene waasland op het num-mer 000-1709871-52 met vermelding, abonnement 't groene waaslanden is dan tevens lid van de regionale vzw ABLLO.*of via een contactadres van één of andere vereniging, dat U vindt op het achterkaft

Hoofdredactie Dirk Hylebos - Fortenstraat 999250 Waasmunster - 052/46 30 51

Boekhouding Maarten Geeraerts - buitenstraat 689170 Sint-Gillis tel 03/234 08 13 rek. nr. 000-1709871-52

Vormgeving en coördinatie : Maria Van de Vyver & Gilbert Cant 03/775 1931 e-mail : [email protected] 4 EURO Oplage 1200 exemplaren

' t groene waasland verschi jn t r o n d 15 januar i , 15 maar t , 15 mei , 15 september en 15 november.

B i j l a g e n w o r d e n o n a f h a n k e l i j k v a n d e r e d a c t i e g e p u b l i c e e r d

ADRESWIJZIGINGEN MEEDELEN AAN DE VERANTWOOR-DELIJKE van uw milieuvereniging A.U.B.(ZIE ACHTERKAFT)

groene waasland 15 m

ei 2004 nr 135

Artikels overnemen ?? Geen probleem !! Graag bronvermelding.

In dit nummer :

Druk lenteprogramma bij Ons Streven. … …Ons Streven 4-Zwerfactie … … … … … … … … … … … … … … …4-Natuurdag voor de kleuters … … … … … … … … …5-Natuurdag voor de lagere school … … … … … … … …5-Levensbos 2003 … … … … … … … … … … … … …6

Mythen en volksgeloof. Vlier. … … … … …Ons Streven 8Bonte Kraai. … … … … … … … … …Tonny Temmerman 10Grijze Kraa in Wase dialect … … … … … …Ons Streven 11Fietsersbond regio Sint-Niklaas van start. …ABLLOvzw 12Kalender … … … … … … … … … … … … … … … … …13Kalender - info … … … … … … … … … … … … … … …17Verslag studiereis van ‘ABLLO’ en ‘VIBE’. …ABLLOvzw 22De eendenkooi van Sinaai … … … … … …Vzw Durme 27Eindelijk volledig fietspad door Durmevallei. Vzw Durme 28Zele kent grote natuurgebieden … … … … …VzwDurme 29Bosgroep zandrug Maldegem-Stekene … … …ABLLOvzw 30


ei 2004 nr 135

3

woordje hoofdredacteur

Aan onze lezers.

Op 29 mei 2004 start de eerste Biozomer. In plaats van een Week van de Biologische Landbouw komt er dit jaar inderdaadvoor het eerst een Biozomer . Vier maanden lang gooit de biosector zijn deuren openmet niet minder dan 124 kennismakingsactiviteiten: opendeurdagen van biobedrij-ven, informatiestands met proevertjes in winkelstraten, fietstochten met bezoek aanbioboerderijen (inclusief gratis degustatie) … Het volledige programma is beschik-baar op de campagnewebsite www.bio10op10.be. Voor het Waasland werkt vooral Velt Durme-Zuidlede mee aan dit initiatief. Dezevereniging telt dit jaar drie deelnemende biobedrijven: De AmbachtelijkeKoffiebranderij Jean Vermeulen, De Ambachtelijke Geitenkaasmakerij 't Eikhof enBio-slagerij Meert (zie kalender).De Biozomer kadert in de campagne ‘10 op 10 voor de biologische landbouw’, diede voorbije vijf jaar in juni ‘Week van de Biologische landbouw’ organiseerde. Decampagne is een initiatief van 180 organisaties die het Vlaams Platform voor deBiologische Landbouw vormen en samen ijveren voor een groei van de biologischelandbouw tot 10% van het landbouwareaal in 2010. Het Platform hoopt met de Biozomer zowel het brede publiek als de overheid aan tesporen om voluit voor bio te kiezen. Biolandbouw biedt immers veel voordelen voorlandschap, milieu en dierenwelzijn. De biologische landbouw is een wettelijk vast-gelegde landbouwmethode die kiest voor meer natuur, meer milieu en meer dieren-welzijn. Vandaag wordt slechts 0,6% van de landbouwoppervlakte in Vlaanderen biologischbewerkt. Het marktaandeel van bioproducten ligt met goed 200 miljoen euro op onge-veer twee procent van de bestedingen. De Vlaamse biolandbouw kan dus zeker eenduwtje in de rug gebruiken. Het Platform vraagt aan de overheid om bijkomende ma-tregelen te nemen die de Vlaamse biolandbouw bevorderen. Het Platform lanceerteveneens een petitie. Iedereen kan zich via de campagnewebsite (www.bio10op10.be)achter de campagnedoelstelling scharen en biosupporter worden. meer info: Vlaams Platform voor de biologische landbouw, p/a Bond BeterLeefmilieu, Karen Hiergens, Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel, 02 282 17 46

REDACTIE : Lilianne Verbeke (fo to ’s), Guy Herrijgers, TonnyTemmerman, Mark De Meireleir, Katy Beke, Jef Verspecht, KrisNeirinck, Romain Van Puyvelde, Dirk Hylebos, Gilbert Cant (fo to ’s).

Alle teksten voor het volgend nummer moeten binnen zijn vòòr 20augustus op het Email-adres : [email protected] of schrif-telijk bij Gilbert Cant, Perstraat 88, 9120 Haasdonk

Druk lente-

programma bij

Ons Streven

De lente is traditioneel een drukke periode voormilieuwerkgroep Ons Streven. In dit seizoentrachten de mensen van Ons Streven door eenaantal acties, de leefomgeving in Tielrode daad-werkelijk te verfraaien. Afgelopen jaren kondenwe bij die acties steeds rekenen op de zeergewaardeerde steun van het gemeentebestuur.

Voor 2004 stonden volgende zaken geprogram-meerd:

- 20 maart zwerfvuilactie- 24 maart natuurdag voor de kleuters-25 maart natuurdag voor de lagereschool- 27 maart levensbos 2003

Zaterdag 20 maart: ZwerfvuilactieZaterdag, 20 maart organiseerdeMilieuwerkgroep Ons Streven voor het vierdeopeenvolgende jaar een zwerfvuilactie langs-heen de oevers van Schelde en Durme.Ondankshet gure weer met veel wind en regen daagdener toch twaalf vrijwilligers op. Onze jeugd wasdaarbij goed vertegenwoordigd. Dit jaar werdende schorren langsheen de Schelde onder han-den genomen. In totaal werdener 35 zakken met afval bijeengeraapt. Hiervan was ongeveerde helft PMD afval. Ook eencontainer (250l) glas werd ver-zameld. Opmerkelijke vondstenwaren een complete tent metgrondzeil en haringen en eentrapladder. Dit jaar zijn de vrij-willigers van MilieuwerkgroepOns Streven erin geslaagd omde schorren tussen deDurmemonding tot aan de

afsluiting van de voormalige Boelwerf volledigzwerfvuilvrij te maken. De plaatsen die door devereniging afgelopen jaren onder handen wer-den genomen, waren duidelijk herkenbaar; hierwas er veel minder afval aanwezig. Dit bewijstdat er zich met de jaren heel wat drijfvuil afgezethad langsheen de oevers van de Durme enSchelde. Dit bewijst tevens dat dergelijke actieswel degelijk een langdurig effect hebben. Doorde opeenvolgende zwerfvuilacties van milieu-werkgroep Ons Streven is nu het gehele trajectlangsheen Durme en Schelde tussen de MIRA-brug en Boelwerf minstens éénmaal grondiggereinigd.

Doordat het objectief van de natuurvereniging(het volledig opruimen van de Scheldeoever teTielrode) ruimschoots gehaald werd, besloot devereniging om ook het provinciaal domeinRoomacker een grondige beurt te geven. Integenstelling tot de rivieroevers, blijkt hier eenonophoudelijke aanvoer van zwerfvuil tebestaan. Tijdens de afgelopen hete zomer werk-ten de vijvers van dit natuurgebied als een mag-neet op wildzwemmers. Deze houden niet alleengeen rekening met het zwemverbod, maar blij-ken bovendien heel slordig om te springen methun voedsel- en drankverpakkingen. Naast eenmassa drankverpakkingen werden diverse kle-dingstukken, een deken en zelfs twee "afge-dankte" luchtmatrassen opgepikt. De vrijwilligers


ei 2004 nr 135

4

n a t u u r e d u c a t i e

van de milieuwerkgroep waren niet beroerd omuit het water blikjes en plastieken flessen op tevissen. Op de bodem langs de oevers werdenook glasscherven aangetroffen. Zwemmen in ditnatuurgebied is niet alleen verboden, het blijktook niet erg veilig te zijn. In totaal werden op het domein Roomacker doorde milieuwerkgroep vijf PMD zakken en tweegrote zakken met restafval verzameld.

Woensdag 24 maart: Natuurdagvoor de kleuters.Sinds 2000 organiseert Milieuwerkgroep OnsStreven schoolnatuurdagen voor de kinderenvan de lagere scholen te Tielrode (VrijeBasisschool en de Kolibrie). Deze dagen worden

door de kinderen en hun leerkrach-ten bijzonder goed gesmaakt. Hunenthousiasme werkt zo aanstekelijkdat de scholen zelf gevraagd heb-ben om het initiatief uit te breidennaar de oudste kleuters. Op woens-dag 24 maart organiseerde demilieuwerkgroep de eerste natuur-dag voor de kleuters. Onder bege-leiding van gediplomeerde natuur-gidsen brachten de kleuters eenbezoekje aan het provinciaaldomein Roomacker. Als konijntjesleerden de kleutertjes de natuur

ontdekken met al hun zintuigen. Tevens maak-ten ze in een poppenkastverhaal kennis metGeorge , een roodwangschildpad, die eigenlijkniet thuishoort in onze vijvers. Door het zieligeverhaal van George en andere vreemde dierendie in de natuur worden achtergelaten, hooptenwe de kleutertjes bewust te maken dat huisdie-ren niet in de natuur thuishoren. De kleutertjesbeleefden ook dolle pret tijdens een ludiek foto-kwisje waarin ze moesten raden welke dieren ophet land, in de lucht of in het water leven. Van aldie activiteiten in de gezonde buitenlucht kregende kleutertjes natuurlijk honger en daarom kre-gen ze van onze vrijwilligers lekkere pannen-koekjes om die grote honger te stillen.

Donderdag 25 maart: Natuurdagvoor de lagere scholenvan TielrodeDe natuurdagen voor de lagerescholen van Tielrode worden stilaaneen traditie. De schoolkinderen kij-ken reikhalzend uit naar hun jaarlijk-se ontmoeting met de vrijwilligersvan Milieuwerkgroep Ons Streven.Net als vorige jaren kon de milieu-werkgroep rekenen op de vrijwilligesteun van gediplomeerde natuurgid-sen van het Centrum voor milieu- ennatuureducatie (CVN).


ei 2004 nr 135

5

Op het domein Roomacker wijdde eenprofessionele gids de kinderen in in degeheimen van dierensporen. FrançoisVan den Broecke liet veertjes, skeletten,etensresten, uitwerpselen en zelfs gehe-le dieren zien. De kinderen hingen wer-kelijk aan zijn lippen.

Bernand Costermans -broer van dewereldberoemde Fernand uit FC DeKampioenen- beweerde een heel watoprechter antiekhandelaar te zijn danzijn illustere familielid. De kinderendachten er het hunne van toen ze hoorden dat hijhet monster van Loch Ness, de klok uit de BigBen, de originele helm van Atilla de Hun, de eer-ste steen van Rome, de bierfles van Ambiorix ende lucifers waarmee de eerste Neanderthalershun vuur maakten, wou verkopen. In tegenstel-ling tot deze charlatan toonde een toevallig pas-serende paleontoloog echt oude voorwerpen :een aantal fossielen die ter plaatse warengevonden en die ruim 33 miljoen jaar oud waren.Het betrof haaientanden en beenderen van dol-fijnen, walvissen en zeekoeien die in de zeewoonden die tijdens het Tertiair grote delen vanEuropa overspoelde.

Bij een fotospel kregen de kinderen een foto vaneen dier op hun rug. Aan de hand van vragenwaarop de andere kinderen “ja” of“neen” dienden te antwoorden moestenze achterhalen welk dier op hun rugprijkte.

De kinderen ontdekten dat ze geblind-doekt en op de tast gemakkelijk eenboom konden herkennen.

Op het einde van de natuurdag kregende kinderen twee overheerlijke pannen-koeken.

Zaterdag 27 maart 2004:Levensbos 2003Het Levensbos van Tielrode is een initiatiefwaarop zowel bij het gemeentebestuur als bij demilieu- vereniging heel wat gunstige reactiesgenoteerd mochten worden. Heel wat mensen lij-ken inderdaad zeer veel belang te hechten aanhet aanplanten van een boom ter gelegenheidvan de geboorte van hun kind. Op zaterdag 27maart nodigde de milieuwerkgroep alle oudersvan een kindje dat in 2003 in Tielrode geborenwerd, uit om deze geboorte te vieren met hetplanten van een es. Dit waren er in totaal 27.

In zijn toespraak schetste de voorzitter van OnsStreven, Romain Van Puyvelde, de geschiede-nis van de diverse aanplantingen die volledig


ei 2004 nr 135

6

door de milieuwerkgroep gefinancierd werden.Het levensbos langsheen de Durme, de hout-kant van de schoolkinderen, en uiteindelijk degeboortedreef op het provinciaal domeinRoomacker. Met de aanplanting van een boomvoor de geboorte van een kind knoopt de vere-niging aan bij een oeroude traditie. De keuzevan de boomsoort is ook niet toevallig. De eswerd door de Keltische volkeren beschouwd alseen levensboom. Deze boom is bijzonderlevenskrachtig en het hout werd vroeger gebruiktvoor de productie van stelen omdat het veer-krachtig en splintervrij is. Het knotten van bomenis dan weer een Vlaamse traditie. Door het knot-ten van de bomen hadden de mensen een con-stante voorraad aan hout. Hij wees de mensenook op het uitzonderlijk prachtig panoramischzicht over de Vlaamse vallei dat men vanaf hetdomein Roomacker heeft. Romain Van Puyveldedankte de provincie voor de zeer vlotte samen-werking en de toestemming om op het provinci-aal domein essen te mogen aanplanten. Tevensdankte hij het gemeentebestuur van Temse voorde logistieke steun tijdens de zwerfvuilactie, denatuurdagen en de aanplanting van de geboor-tedreef.

Burgemeester De Ryck feliciteerde de milieu-werkgroep voor haar zeer gevarieerde en inten-se werking. Tevens wees hij op het toeristischbelang van de gemeente Temse en op de rol die

de deelgemeenten spelen in de toeris-tische uitstraling van de gemeente.Daarin is de jaarlijkse fietszoektocht vanOns Streven een belangrijk element. Hijkijkt dan ook uit naar de nieuwe editievan de fietszoektocht “Durmemonde”welke op 1 mei van start gaat. Dezezoektochten hebben volgens hem naasteen duidelijke toeristische en recreatie-ve waarde ook een zeer educatievefunctie.Hij benadrukte dat tal van initiatievenvan Ons Streven enorm geapprecieerdworden door het gemeentebestuur.

De ouders stonden te popelen om de handen uitde mouwen te steken. Samen met de ouderebroers en zusjes, de grootouders en peter enmeters werden de essen voor de kindjes op des-kundige wijze geplant. Elke gezinnetje kreeg eencertificaat van de milieuwerkgroep waarop ver-meld stond dat op 27 maart 2004 voor hun kind-je een boom werd aangeplant. Op dit certificaatstond ook een uitvoerige beschrijving van de esen het gebruik van knotten van bomen. Tevenskregen de ouders een houten schijfje met denaam van hun kind. Dit schijfje werd aan de aan-geplante bomen bevestigd.

De actie werd afgesloten met een artisinaal prei-soepje met kruidenbrood, ambachtelijke wittewijn, eerlijk fruitsap uit de Wereldwinkel of over-heerlijke Vlaamse jenever en citroenjenever.Deze gezellige receptie vormde het orgelpuntvan deze geslaagde, hartverwarmende organi-satie van de milieuwerkgroep.

Het stralende lenteweer zorgde voor een zomersgezellige sfeer. Aangezien een aantal moedersopnieuw een kindje verwachten werd meteeneen afspraak gemaakt voor volgend jaar.

Ons Streven vzw.


ei 2004 nr 135

7

Mythen en volks-

geloof

Vlier (Sambucus)

De naam ‘vlier’ zou zijn afgeleid van hetNederduitse ‘vlieder’ dat verband houdt met hetgeweerde blad. Sambuca betekent ‘schuiftrom-pet’ en zou afkomstig zijn van het gebruik vanvlierhout voor fluitjes.De onverwoestbare vlier, een struik die met wei-nig licht en matige grond genoegen neemt, wordtgetypeerd als trouwe begeleider van de mens,beschermer van huis en haard. De vlier is hetsymbool van de vruchtbaarheid en de liefde.In Noordwest-Europa was de vlier oorspronkelijkgewijd aan Freya,de godin van de liefde en devruchtbaarheid en aan de Germaanse liefdesgo-din Holda. Vrouwen dansen op een feest ter erevan de vruchtbaarheidsgodin met vliertakken inhun handen. Later is de verering voor dezegodinnen overgegaan in de verhalen over Holleof het Vliermoedertje, die onder de vlier woont,die in Duitsland aanzien werd als godin des hui-zes. Ze verleende de boom allerlei gaven enkrachten en beschermde haar tegen kwaad.Bij de Kelten vertegenwoordigt de vlier de laatsteen dertiende maand van het Keltisch heilig jaardat op 25 november begint en duurt tot 22december. De vlier staat voor het letterteken ‘R’.Christenen moesten niets hebben van de vere-ring van de vlier, omdat volgens een vers uit de14de eeuw Judas zich ophing aan een vlier, van-daar de naam ‘Judasoor’ bij het verschijnen vandeze zwam op oude vlieren.

Volksgeloof en volksgebruik.In Zweden kusten zwangere vrouwen de vlier enhet eerste badwater van een kind moest menonder een vlier weggooien, als men wou dat hetkind sterk wordt en goed leert klimmen. Om kin-deren van nekpijn af te helpen, liet men ze door


ei 2004 nr 135

8

m y t h e n e n . . .

Eksaarde

Met nauwelijks een rechte straatdie ik vaak achteloos doorkruisen door een verder doel geloktmaar links of rechts laat liggen;

een driftweg en een beeweg,wat huizen tussen de verre

kapel en de stenen brug wat akkers tussen meersen.

Een driehoek van doodsbomendie met donkere gedaanteneen oud geheim bewareneen begraven beschaving.

Van arenden en zwanenen heraldieke leeuwen,

een oud kasteel van eeuwenedele heren en jonkvrouwen.

Ooit stoomden hier de treinen:de tijd vrat alle sporen weg;

nu lees ik hier verhalen van liefde, spot en spijt.

Jos De Rudder

holle vlierpijpjes drinken.Bij wijze van offer goot men melk over dewortels.In Savog gebruikt men op de dag van debruiloft de vlier als wandelstok voor goedevoorspellingen.De vlier stond in verband met de vrucht-baarheid en de liefde en als de vlier bloei-de op St.Jan (24 juni), dan was de liefdenog doller dan anders.In veel erotische liederen in Rusland wordtde vlier genoemd.In Het Frankrijk van de 13de eeuw gingenvrouwen met hun kinderen naar de vlierom deze te eren en geschenken te bren-gen.Er werd een bijzondere geneeskracht toe-bedacht aan een vlier die op een wilg wasgegroeid. Ook de eerste vlierbloesems zoudenzeer heilzaam zijn, zeker als ze geplukt zijn opSt.Jan.In veel landen van Europa, waaronderZwitserland, Engeland en Frankrijk, mag menvlierhout niet verbranden, omdat de vlier eenheilige boom is. Vlier wordt ook nooit getroffendoor bliksem, integendeel vlier biedt er bescher-ming tegen.Men zei dat de lange mergrijke scheuten die devlier soms in de zomer vormt, de dood aankon-digden van de eigenaar van het land waaropdeze vlier groeit en dat de scheuten de maatwaren voor de doodskist.

Het bloeien van de vlier in de herfst of het gelijkin bloesem en bessen staan van de vlier zagmen als een voorteken van de dood van eenfamilielid. De vlier speelde dus een rol bij dedood en ook bij het begraven. In sommige stre-ken legden familie en vrienden gekruiste vlier-takjes op de doodskist of men plantte een vlier-struik op het graf. De voerman die het lijk naarde begraafplaats moest rijden, droeg een vliert-wijg in plaats van een zweep en bij het doden-waken dronk men vlierthee om ‘niet in te slapen’.

De vlier werd ook gebruikt om er pijn of ziektenop over te dragen, waaronder kiespijn : ‘hoehevig de kiespijn ook zij, men steke slechts eentakje van de vlier in den mond en spreke :‘Verdwijn boze geest en de pijn vliegt henen’.Ook werd gezegd dat het sap van de vlier opge-snoven, het hersenvlies zuivert.Ook koorts kon men overdragen op de vlier doorzich met een bedauwde vliertwijg in het gezichtte slaan.Opmerkelijk is dat bij de Roemenen, in Rusland,in Siberië en ook bij de Indianen in de VS deschors van vlier benedenwaarts geschaafd toe-gepast werd voor een betere stoelgang enopwaarts geschild als braakmiddel. Als men eengekruiste vlierstok bij zich droeg was menbeschermd tegen listen van tovenaars en ver-woestende ziekten.Tot in de 20ste eeuw werd nog in Duitsland langsde Rijn in sommige huizen metalen en houtenhuisraad met vlierbladeren gewreven, om zodeze materialen te beschermen tegen roest enhoutworm.

Ons Streven vzw.


ei 2004 nr 135

9

m y t h e n e n . . .

BONTE

KRAAI

Een der weinige vogelsoorten waarvan ik eenbeeld kan oproepen dat tot in mijn jeugd terug-gaat is de Bonte Kraai. Of dit beeld terugslaat opreële waarnemingen of op droombeelden kan ikme niet meer herinneren. In mijn verbeelding zieik Bonte Kraaien op het einde van de winter foe-rageren in de toen nog hoofdzakelijk alsgrasland beheerde uiter-waarden stroomop-waarts het Meulen-broek te Temse.

Helaas ditzijn langverv logent i j d e n .Zowel deBonte kraaials de gras-landen zijnondertussen uitde streek verdwe-nen. Tot en met 1985bezette de Bonte Kraai in afne-mend aantal jaarlijks een reeks over-winteringsgebieden langs Schelde en Durme.

Deze gebieden situeerden zich ter hoogte vanhet Fasseit in de polder van Bazel/Kruibeke, deBallooi te Steendorp/Temse op de Linkeroever,aan de Sasplaat te Weert/Bornem op deRechteroever en in de open polders vanTielrode en Elversele. Tussen deze verschillen-de gebieden hadden regelmatig uitwisselingenplaats. Overnachten deden de Bonte Kraaien,samen met andere kraaiachtigen in de bossenvan het Graafschap te Weert/Bornem. Na 1985werd de Bonte Kraai nog slechts sporadisch opdoortrek waargenomen in de gebieden die ik

regelmatig bezoek. Een van de laatste bekendewaarnemingen in de streek betrof een exemplaardat af en toe werd gezien in de polders vanKruibeke in de winter 1999-2000.

De verdwijning van de Bonte Kraai als wintergastheeft vermoedelijk een natuurlijke oorzaak. Devogels hebben op een spontane manier andereoverwinteringgebieden opgezocht. Deze trendheeft zich overigens ook in het grootste deel vanVlaanderen voorgedaan.

De Bonte Kraai is een ondersoortvan de Zwarte Kraai. Hun

broedgebied strektzich in Europa

grosso modo uitover het

noordoostenen hetoosten vanons wereld-deel.

Ondersoortenzijn meestal

g e o g r a f i s c hgescheiden populaties

van dezelfde soort. Bij deKraaien strekt het broedgebied van

de ondersoort Zwarte Kraai zich overigens uitover het westen en het zuiden van Europa.Ondersoorten onderscheiden zich niet alleendoordat ze meestal in verschillende gebiedenvoorkomen maar ook door verschillen in teke-ning, kleur, vorm, grote en zang. Eigenschappenwelke afzonderlijk of in combinatie met elkaarkunnen optreden. Ondersoorten kunnen onder-ling onbeperkt kruisen en vruchtbare afstamme-lingen voortbrengen. Dit laatste is het grote ver-schil met echte soorten die in de regel niet krui-sen. Doen ze dit bij toeval toch dan zijn deafstammelingen, voor zover ze al geboren wor-den en opgroeien, in de regel veelal onvrucht-baar.


ei 2004 nr 135

10

v o g e l s n o e m e n

Indien twee ondersoorten van een zelfde soortvoldoende lang in tijd en ruimte van elkaargescheiden leven kan dit tot het ontstaan leidenvan twee aparte soorten.

De vraag of twee ondersoorten van eenzelfdesoort al dan niet als een aparte soort moetenbeschouwd worden is het stokpaardje van spe-cialisten. De modale natuurliefhebber heeft aandie spelletjes tussen experts geen boodschap.Die is al blij dat er nog kraaien zijn.

Tonny Temmerman.

Grijze kraa in het

Wase dialect.

De Bonte Kraai (Corcus corone cornix) is eenvogel met een lengte van 47 cm en een vleugel-lengte van 33 cm. Typisch is zijn grijs en zwartgetekend verenkleed, namelijk een grijze rug enbuik, waardoor hij niet verwisselbaar is metandere kraaiensoorten, zoals de zwarte kraai.Vandaar zijn Wase dialectnaam van ‘Grijze kraa’

In het menggebied, een strook tot 60 km breed,vanaf de Duits-Deense grens tot de Riviera,paren bonte en zwarte kraaien met elkaar. Bij debastaarden van Zwarte en Bonte kraaien, die inhet menggebied van beide ondersoorten veelvoorkomen, zijn de zwarte veerpartijen deelsdoor grijze veren vervangen en omgekeerd.Toch is er één zaak op te merken: de partnersblijven levenslang bijeen.

Ons Streven vzw.


ei 2004 nr 135

11

foto Jan Roodhooft

Fietsersbond

Regio

Sint-Niklaas

van start

Na een oriënterende vergadering begin februariis op 11 maart de Fietsersbond Regio Sint-Niklaas boven de doopvont gehouden.Fietsersbond vzw verdedigt sinds 1995 de belan-gen van alle fietsers (dagelijkse èn recreatieve)door te ijveren voor vormen van vervoer dieduurzaam en veilig zijn. Vreemd eigenlijk dat de oprichting van een afde-ling in de hoofdstad van het Land van Waas bijnatien jaar op zich heeft laten wachten. Sint-Niklaas ziet elke dag duizenden fietsers van alleleeftijden door haar straten passeren. Sindsgeruime tijd zijn in de stad grootscheepse infra-structuurwerken aan de gang waarbij de fietserniet steeds even ernstig wordt genomen als deautomobilist. Bovendien is op het grondgebiedvan Sint-Niklaas één van België’s grootste fiets-fabrikanten gevestigd!

Fietsersbond Regio Sint-Niklaas ziet meteen eenflinke hoeveelheid werk opdoemen.

* De afdeling wil nauwgezet volgen hoe fiet-send Sint-Niklaas tijdens de afwikkeling van hetMargarethaplan wordt behandeld, om daarover

te gepaste tijde met het stadsbestuur te overleg-gen. De ervaring en knowhow van Fietsersbondvzw garanderen kwaliteit.

* De vereniging wil ook daarbuiten waakzaam-heid aan de dag leggen op het vlak van grote enkleine knelpunten voor fietsers. De oprichtingvan een lokale afdeling betekent dat onze fiet-sers binnenkort automatisch knelpunten digitaalzullen kunnen melden via het Meldpunt opwww.fietsvlaanderen.be.Op het grondgebied van Sint-Niklaas, Belsele,Nieuwkerken en Sinaai telt Fietsersbond vzwmeer dan vijftig leden. Maar dat aantal kan enmoèt hoger. Lid worden van Fietsersbond vzwkost per kalenderjaar 18 euro per persoon en 25euro per gezin. Leden van de vereniging krijgenautomatisch een rechtsbijstandsverzekering,geldig voor bijna alle conflicten die kunnen ont-staan bij het gebruik van de fiets. De gebodenrechtsbijstand is ruimer dan die van de meestefamiliale polissen.

Wie zich in de regio Sint-Niklaas wil inzetten inhet belang van alle fietsers,kan contact opnemenmet : Fietsersbond Regio Sint-Niklaas

Bob Lenssens tel 03 777 68 47 ABLLOvzw


ei 2004 nr 135

12

d u u r z a a m v e r v o e r

Vervoerswedstrijd van de FietsersbondRegio Sint-Niklaas tijdens de Week vande Zachte Weggebruiker : In de stad wintde fietser gemakkelijk van de auto !

k a l e n d e r

13


ei 2004 nr 135

C.V.N. wandelingen : De deelname is gratis. Iedereen is van harte welkom.De wandelingen duren tussen de 2 en 3 uur. L = Laarzen gewenst, zeker bij vochtig weer. * = Geschikt voor wagentjes.

ALLE ACTIVITEITEN ZIJN TOEGANKELIJK VOOR IEDEREEN!!

Zie ook de webstek : www.abllo.be klik dan op kalender

Zondag 30 mei

Vzw Durme Ringen van jonge steenuilen in Hamme.Afspraak : 10u kerk Hamme St.-Anna.

Zaterdag 5 juni

Wase Imkersbond De Wase Imkersbond zwermt : Bezoek aan Kreverhille ende Brouwerij van het Biekesbier.

Zondag 6 juni

N a t u u r p u n t Wa a s l a n d N o o r d + P a n n e w e e l + A B L L OBusuitstap naar de Kwade Hoek

en de Duinen van Voorne (Zuid-Holland).Op de heenweg rijden we langs het weidevogelgebied van het natuurinrichtingsproject van het‘Plan Tureluur’ op Schouwen. In de voormiddag bezoeken we de Kwade Hoek, een dynamischgetijdengebied met jonge duinen en een ‘slufter’. Na de picknick trekken we door de duinen vanVoorne, een van de mooiste duingebieden van West-Europa. We sluiten de dag af in het bezoe-kerscentrum met heemtuin, de Tennellaplas. Gidsen : Natuurmonumenten.

Vertrek : 7u30 aan de zuidelijke P&R-parking van de verkeerswisselaar De Tromp te Kemzeke(Afrit 11, Kemzeke) van de expressweg (A11) met de N403 (baan St.-Niklaas - Hulst)Meebrengen : picknick, drank, stevig schoeisel, verrekijker.Terug rond 19u30. Begeleiding : Jan Dhollander en Erik Rombaut.Inschrijven door storting van 15 euro voor leden Natuurpunt of Panneweel en 18 euro voor niet-leden ; kinderen onder 12j : 10 euro op rekening 000-0105608-72 van Natuurpunt WaaslandNoord, recolettenlaan 22 De Klinge met vermelding bus + aantal personen. Info bij Jan Dhollander, 03/770 64 26.

Natuurpunt Zuid-Waasland Planteninventarisatie in de Daknamse meersen.Vertrek om 9u00 aan het voetbalstadion van Lokeren. Info : Arne Verstraeten (09/348 36 88)

Vzw Durme Water-ronde : Fietstochten langs Dender, Durme en Schelde.Vzw Durme zal een standje met waterdiertjes hebben langs het parcours in Hamme. Vzw Durme + CVN Natuurwandeling in het Molsbroek.Begeleid door een CVN-gids. Afspraak : 14u30 Bezoekerscentrum Molsbroek.

CVN Scheldeboorden 10u00 Hoek Beatrijslaan/Galgenweellaan, Linkeroever. L

14


ei 2004 nr 135

k a l e n d e r

Vrijdag 11 juni

Natuurpunt Zuid-Waasland + Vzw Durme + CVN Avondwandeling in de Daknamsemeersen.Samenkomst aan het kerkje van Daknam om 20u00. Duur van de wandeling ongeveer 2u1/2.Bij regenweer laarzen aanbevolen ! info : Philippe Van de Velde tel : 09/349 40 99.Begeleid door een CVN-natuurgids.

Zondag 13 juni

Vzw Durme + CVN Natuurwandeling aan Kruiskapel Eksaarde.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 14u30 kerk Eksaarde.

Natuurwandeling in de Fondatie.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 14u Oud Gemeentehuis Dries Sinaai.Vzw Durme Milieumadiatheek in Kasteel Blauwendael te Waasmunster.Open voor inzage en ontlening van 10u tot 12u.

Zaterdag 19 juni

Vzw Durme Natuurwandeling in de Roggeman.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 19u Koningsplein Moerzeke.

Zondag 20 juni

Vriendenkring Panneweel Rommelmarkt.Van 10 uur to t 18 uur in de boomgaard en de schuur vanhet Natuurhuis Panneweel , Krekeld i jk 2 te St . -Gi l l is -Waas.

Vzw Durme Grutto- en roodborsttapuitwandeling in de Scheldebroeken In het kader van 35 jaar vzw Durme. Afspraak : 10u taverne Waterhoek (aan het veer van Appelskant Zele). Info : Jan Maertens 052/45 31 41

Open Tuin bij VELT.F. De Pillecijnlaan nr 20 te Hamme. Van 9u tot 12u en van 14u tot 17u.

Natuurwandeling in het Broekbos.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 14u Halve Maan (hoek Turfputstraat enKoolstraat)

CVN Drie Beken 14u00 Hoek Pismolenstraat - Kerkstraat, Bazel */L

Natuurpunt Zuid-Waasland + Vzw Durme + CVN Wandeling in de Daknamse meer-sen.Samenkomst aan het kerkje van Daknam om 14u30. Duur van de wandeling : 2u1/2.Bij regenweer laarzen aanbevolen ! info : Philippe Van de Velde tel : 09/349 40 99.Begeleid door een CVN-natuurgids.

Natuurpunt Zuid-Waasland Bustocht naar de WesthoekDeze uitstap is een must voor iedereen die wil genieten van een schitterend duinenlandschap ofiets meer wil weten over begrazing, en last but not least: voor iedere plantenliefhebber!

15


ei 2004 nr 135k a l e n d e r

In de voormiddag gaan we in het Vlaams natuurreservaat ‘De Westhoek’ (De Panne) de kalk-graslanden bezoeken onder de deskundige leiding van conservator Marc Leten. Het ‘Romeinskamp’ is één van de best ontwikkelde kalkgraslanden van onze kust. We zullen er Duinroosje,Geel zonneroosje, Tijm, Geel walstro en vele, vele andere plantensoorten te zien krijgen. Ookover de begrazing in het gebied door Konikpaarden en imposante Schotse Hooglandrunderenkrijgen we uitleg. Nadien stoppen we aan een cafeetje om onze boterhammen op te eten.’s Namiddags bezoeken we de IJzermonding met als gids Eric Cosyns. Ook voor wie dit reser-vaat al bezocht heeft is dit zeker de moeite: er vond immers onlangs een natuurinrichtingsprojectplaats. De IJzermonding omvat naast duinen ook slikken en schorren. Bijgevolg zullen we hier ineen totaal ander landschap terechtkomen, met zijn eigen fauna (waadvogels) en flora (zouttole-rante planten). De tocht wordt naar goede gewoonte afgesloten met een cafébezoek.

Praktische info:- Vertrek: om 7.30u aan het zwembad van Sint-Niklaas. Terug: 19.00 à 20.00 uur- Inschrijven: Aangezien het aantal deelnemers beperkt is tot 50 is het noodzakelijk in teschrijven op volgende wijze:

* Contacteer Margot Van den Berghe (03/776 90 38)* Indien je bevestiging hebt gekregen stort je op het rekeningnummer van NatuurpuntZuid-Waasland: 880-4709431-31 met vermelding bustocht kust* Prijs: o kinderen tot 12 jaar + leden JNM: 10 euro

o leden: 15 euro / niet leden: 18 euro- Info: Tom Neels (03/772 59 30 of [email protected])

Zaterdag 26 juni

Natuurpunt Waasland Noord BeheerswerkenMaaien hooiland aan de Salegemkreek, samenkomen om 13u30 aan het Natuurhuis Panneweel,Krekeldijk 2 te Sint-Gillis-Waas.

Zondag 27 juni

Velt Tuinbezoek.Tuinbezoek bij De Becker Jacqueline en Filip Heyvaert, Kloosterstraat 6 te Stekene om 10u00.Een ecologische siertuin in een nieuw jasje gestoken. Iedereen van harte welkom.

Vzw Durme Natuurwandeling in het Etbos.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 14u30 café Etbos Moerbeke-Waas.

CVN Etbos Moerbeke-Waas 14u30 Café Etbos, Moerbeke-Waas L

Zondag 4 juli

Vzw Durme + CVN Natuurwandeling in het Molsbroek.Begeleid door een CVN-natuurgids. Afspraak : 14u30 Bezoekerscentrum Molsbroek.

CVN Vlietbos 10u00 Hoek Dwarslaan/Verbrandendijk Zwijndrecht

Zaterdag 10 juli

Vzw Durme Insectenwandeling in ‘t Zwijn.Afspraak : 14u kerk Kastel. Info : F. Van Haevermaet 0474/33 37 71

16


ei 2004 nr 135

k a l e n d e r

Zondag 11 juli

CVN Hof ter Saksen Beveren-Waas Schuilhuis in het park, Zandstr. Beveren-W. L/*

Zondag 18 juli

CVN Puiveldebos Belsele Hoek Kouterstraat-Gouden Leeuw L

Zaterdag 24 juli

Vriendenkring Panneweel FietstochtWe volgen de Panneweelroute (ongeveer 25 km). Samenkomen 18u30 aan het NatuurhuisPanneweel, Krekeldijk 2 te Sint-Gillis-Waas.

Zaterdag 31 juli

Vzw Durme Boottocht op de Moervaart in het kader van 35 jaar vzw Durme.

Zondag 1 augustus

CVN Molsbroek Lokeren Bezoekerscentrum Lokeren *

Zaterdag 21 augustus en zondag 22 augustus

Vriendenkring Panneweel Ambachtelijk weekend.Demonstratie van oude ambachten en technieken in het Natuurhuis Panneweel, Krekeldijk 2 teSint-Gillis-Waas. Zaterdag van 12u tot 18u, zondag van 10u tot 18u. Ambachtelijk weekend. vzw DURME (zie ook voorwoord)Ambachtelijke Koffiebranderij Jean Vermeulen, Kersenlaan 10 9160 LokerenAmbachtelijke Geintenkaasmakerij ’t Eikhof, Eekstraat 218, 9160 LokerenBio-slagerij Meert, Sterrestraat 240, 9160 Lokeren. Info: 09-349 44 67 (Velt Durme-Zuidlede)Tijdens het 'Ambachtelijk Weekend' demonstreren allerlei bedrijfjes en privé-personen hunambacht. Dit jaar telt Velt Durme-Zuidlede drie deelnemende biobedrijven: De AmbachtelijkeKoffiebranderij Jean Vermeulen, De Ambachtelijke Geitenkaasmakerij 't Eikhof en Bio-slagerijMeert. Je kan er terecht voor proevertjes, demonstraties, een huifkarrentocht, een bio-kwis metmooie prijzen. Imker Paul D'hondt geeft een demonstratie met verse honing, een bijen'kijk'kast,bijenwas, en foto's op de biologische geitenboerderij 't Eikhof. Tussen de biobedrijven is er eenleuke fietstocht (18 km).

Zondag 22 augustus

CVN+Ons Streven Natuurwandeling Klei en ValleiDurmeveer St.-Jozefstraat Tielrode (Temse) 14u15 L

CVN Klei en Vallei 14u15 Veer, St.-Jozefstraat, Tielrode (Temse) L

Zondag 5 september

CVN Molsbroek Lokeren 14u30 Bezoekerscentrum Lokeren *Drie Beken 14u00 Hoek Pismolenstraat-Kerkstraat, Bazel L/*

17


ei 2004 nr 135k a l e n d e r

Vrijdag 10, zaterdag 11, zondag 12 september

Weekend naar opWindende Westhoek ABLLOvzw

Met uitstappen naar verschillende ecologisch projecten in IJzerstreek met alsvertrekbasis de BOOT van vzw De Boot. MEER INO : zie verderMogelijkheid om 1 dag te komen of een gans weekend vanaf vrijdagavond.

Zondag 12 september

Natuurpunt Waasland Noord Open Monumentendag in het Krekengebied.Thema : Sporen in het landschap. Om 10 uur en 14 uur vertrekt er een wandeling rond deSaleghemkreek met speciale aandacht voor geologie, archeologie en de geschiedenis van dezebelangrijke kreek. Om 14 uur vertrekt er een fietstocht door de polders met de nodige aandacht voor historischebelangrijke plaatsen. Alle activiteiten vertrekken en komen toe aan het Natuurhuis Panneweel,Krekeldijk 2 te Meerdonk. Meer info bij Marc DM, tel 03/777 87 74

CVN Fondatie 14u00 Oud Gemeentehuis Dries Sinaa i LCuesta-Sombeekse Meersen 14u00 Dries in Sombeke Waasmunster L

Zondag 19 september

CVN+Ons Streven Natuurwandeling Bunt en Bos.Café In den Bunt, Hamme 14u15 L

CVN Grote Geul Kieldrecht 14u00 Kerk van Kieldrecht L

Zondag 26 september

CVN Baggaert 14u00 Kerk Klein-Sinaai LSchauselbroek Temse 14u30 Zwembad in Scheldepark Temse L/*Stropers, St-Gillis-Waas 10u00 Kerkje van ‘t Kalf St-Gillis-Waas L

Natuurpunt Waasland Noord organiseert Basiscursus Insekten.Na de succesvolle vlindercursus van vorig jaar komt er een vervolg. Dit jaar is er een basiscursus'insecten' gepland.

Deze cursus bestaat uit twee theorielessen en twee excursies in het Waasland. De theorielessengaan door op 3 en 15 september ( van 19.30 tot 22.30 uur), in het Natuurhuis Panneweel, Krekeldijk2 te Sint-Gillis-Waas (Meerdonk). De excursies zijn gepland op 18 en 26 september, het uur en deexacte locatie worden later meegedeeld.

Kostprijs: 15 Euro voor leden en 25 Euro voor niet-leden. Inschrijven door overschrijven bedrag oprekening 000-0105608- 72 van Natuurpunt-Waasland Noord met vermelding insecten. Info bij MarcBogaerts , tel 03 7798931 of e-mail [email protected]

18


ei 2004 nr 135

k a l e n d e r - i n f o

Doe mee aan onze gratis (Fiets)zoektocht„Durmemonde” tussen 1 mei en 31 augustus 2004

Voor de derde maal organiseert Milieuwerkgroep Ons Streven i.s.m. het gemeente-bestuur van Temse een gratis zoektocht.

De vorige edities van de zomerzoektochten van Milieuwerkgroep Ons Streven , „De Durme binnen-stebuiten” en „Een zomer zoeken” kenden een gigantisch succes. Honderden brochures werden gre-tig meegenomen door geïnteresseerden en een honderdtal mensen dienden afgelopen jaar effectiefhun ingevulde deelnameformulier in. In het kader van de actualisatie van het Sigmaplan lanceert deMilieuwerkgroep nu de zoektocht „Durmemonde”

Op geen enkele kaart vind je een stad met die naam. De kans was echter groot dat Temse die naamzou gekregen hebben. Inderdaad, tot de 13e eeuw mondde de Durme uit ter hoogte van Temse.Weert lag toen samen met Hamme aan de linkeroever van de Schelde. Door een gigantische over-stromingsramp scheidde de Schelde Weert van Hamme en nam ze een gedeelte van de bedding vande Durme in. Daardoor kwam de monding van de Durme in Tielrode te liggen.

De zoektocht van dit jaar voert de deelnemers langsheen de Durme-en Scheldedijken. Op 17 sep-tember wordt deze zoektocht bekroond met de diavoorstelling waarop de antwoorden op de vragengepresenteerd worden en waarna de prijsuitreiking plaatsvindt. Deelname aan de zoektocht is gra-tis. Brochures zijn verkrijgbaar bij het toeristisch centrum de Watermolen te Temse, café ‚t Veer teTielrode en bij Gert Hooftman, Bettehemstraat 40 te Tielrode.

Landschapscursus Land van Waas

Zomer 2004 CVNHet Centrum Voor Natuur- en milieueducatie is een erkende instellingvoor volks- ontwikkelingswerk met volwassenen. De voornaamste taakis het inrichten van cursussen over natuur en milieu. Hiervoor zorgeneen landelijk team, één CVN-medewerker in elke Vlaamse provincie en de inzet van talloze enthou-siaste vrijwilligers. Door middel van cursussen, wandelingen en beleidsondersteuning wil het CVNeen breder draagvlak creëren voor milieuzorg en natuurbehoud.

Onze cursussenDe cursus natuurgids is de meest bekende uit het aanbod: duizenden cursisten namen hieraan reedsdeel. Hij wordt in een driedelig traject voorafgegaan door de basiscursus Natuur-in-zicht en opge-volgd door diverse vervolgmodules. Parallel aan dit traject richt het CVN een brede waaier aan the-matische cursussen in. Vaak is geen voorkennis vereist. Elke cursus kan los van alle anderegevolgd worden.

19


ei 2004 nr 135k a l e n d e r - i n f o

InlichtingenVoor meer informatie neemt u contact op met het landelijk secretariaat van het CVN:CVN – landelijk secretariaat, Ommeganckstraat 20 (achterkant ZOO), 2018 AntwerpenT: 03 226 02 91, F: 03 233 59 97, e-mail: [email protected]

PRAKTISCHDe cursus loopt van 25 tot 27 augustus 2004 telkens een hele dag. De cursus is bedoeld voor iedereen die het Wase landschap beter wil leren kennen. Voorkennis isniet vereist.

CURSUSGELDHet cursusgeld bedraagt 70 EUR. In de prijs inbegrepen: overnachtingen met ontbijt in een vierpersoonskamer, alle activiteiten onderleiding van ervaren CVN-natuurgidsen, de welkomstdrink, de afscheidsdrink en het handboek ‘Landvan Waas, een verscheidenheid aan landschappen’.Dranken, andere maaltijden (lunchpakket en avondmaal) en persoonlijke uitgaven zijn niet in de prijsinbegrepen. Je fiets breng je zelf mee.

INSCHRIJVINGENJe schrijft in voor 31 mei 2004. Dit kan door overschrijving van het cursusgeld op rek. 001-0971207-22 van Patric Serverius, Nieuwe baan 115, 9111 Belsele, met vermelding van uwnaam, uw telefoonnummer en ‘Land van Waas – landschapscursus’.

We logeren in Hotel De Rietgors*** (recreatiedomein Waesmeer nv)Huis ten Halven 41, 9140 Temse tel. (03)710.67.67

INFORMATIECVN-Waasland Patric Serverius Nieuwe baan 115, 9111 Belsele Tel 0478 24 12 69, [email protected]

PROGRAMMAwoensdag : welkomstdrink en kennismakingfietstocht naar Sinaai en wandelen in het stiltegebied van de Fondatie (lunchpakket in Sinaai). vrij uurtje avondmaal (facultatief)

donderdag : ontbijt, dagfietstocht langs de Scheldedijken, slikken en schorren met o.a. een bezoekaan Rupelmonde (lunchpakket onderweg), vrij uurtje , avondmaal (facultatief)

vrijdag : ontbijt, fietstocht naar Beveren, Hof ter Saksen (arboretum en mini-Waasland)(lunchpakket onderweg), afscheidsdrink

(programma onder voorbehoud van wijzigingen)Indien er minder dan 10 deelnemers zijn, gaat deze cursus niet door en wordt het inschrijvingsgeldterugbetaald. Het maximum aantal deelnemers is 25.Iedereen wandelt en fietst op eigen risico!

20


ei 2004 nr 135


Fietstochten in en rond het Land van WaasOnze streek heeft een rijke verscheidenheid aan landschappen en isdaardoor een aangename trekpleister voor natuurliefhebbers die meerover deze landschappen wensen te weten of gewoon van hun groots-heid willen genieten. Daarom richt het CVN (Centrum Voor Natuur- enmilieueducatie) een aantal educatieve fietstochten in onder leiding vaneen ervaren CVN-natuurgids.

Stel uw eigen vakantieprogramma samen!U heeft de keuze tussen:* Dagfietstochten* Namiddagfietstochten

Inschrijven hoeft niet. Als u met meer dan 10 personen komt, gelieve dan op voorhand een seintje te geven. Wij voorziendan een aantal extra begeleiders.Meer informatie? Patric Serverius, Nieuwe baan 115, 9111 Belsele03 772 43 84 of 0478 24 12 69 [email protected]

Dagfietstochten

Zaterdag 10 juli Langs alternatieve wegen naar Dendermonde met bezoek aan Bastion 8, een uniek natuurgebied

Zaterdag 17 juli Naar Buggenhout met wandeling door het Buggenhoutbos

Zondag 8 augustus Naar Vlassenbroek, waar kunst en natuur in elkaar verweven zijn

Deze fietstochten vertrekken om 10u aan het Milieuhuis Walburg, Walburgstraat 37, in het RomainDe Vidtspark te Sint-Niklaas. Rond 18u zijn we terug in Sint-Niklaas. Onderweg is er mogelijkheidom te picknicken en iets te eten of te drinken. Deelname: 2 EUR per persoon, ter plaatse te betalen.

Namiddagfietstochten

Zaterdag 14 augustus Naar Overmere-Donk, met bezoek aan het bezoekerscentrum

Zaterdag 21 augustus Het Waasland langs de andere kant van de Schelde, een fietstochtdoor Klein-Brabant

Deze fietstochten vertrekken om 13u30 aan het Milieuhuis Walburg, Walburgstraat 37, in het RomainDe Vidtspark te Sint-Niklaas. Rond 18u zijn we terug in Sint-Niklaas. Onderweg is er tijd om een terrasje te doen. Deelname: 1,5 EUR per persoon, ter plaatse te betalen.

Iedereen wandelt en fietst op eigen risico.Centrum Voor Natuur- en milieueducatie, Werkgroep Oost-Vlaanderen, Regio Waasland


V r i j d a g 1 0 , z a t e r d a g 1 1 , z o n d a g 1 2 s e p t e m b e r

We e k e n d n a a r

o p W i n d e n d e We s t h o e k

ABLLOvzw huurt de boot, de Sint-Antoine, aangemeerd nabij deIJzer.. Van daaruit worden uitstappen ondernomen met de befaam-de zonnefietsen naar verschillende ecologisch projecten in deIJzerstreek met als vertrekbasis de BOOT van vzw De Boot.(Waarschijnlijk ook naar de ZONNE-ARK )Er is de mogelijkheid om 1 dag te komen of een gans weekendvanaf vrijdagavond. Wie het programma wenst te ontvangen, kanmailen naar [email protected] of naar [email protected] of kan surfen naarwww.abllo.be (vanaf juni) of telefonerennaar Gilbert Cant 03/775 19 31.

Info over de mogelijkheden van deWesthoek vind jeook op www.deboot.be

De boot kan voor een weekend of een mid-week worden gehuurd. Onze gasten kunnen zoop eigen ritme, ongedwongen en aan betaal-bare prijzen ‘vanuit hun eigen stek’ de streekverkennen. Onze zonneboten en ook de zon-nefietsen staan ter beschikking……

de zonneauto


ei 2004 nr 135

22

h o e d u u r z a a m l e v e n

VERSLAG VAN DE

STUDIEREIS VAN

“ABlLO” EN”VIBE”

D E E LD E E L 22

(deel 1 te vinden in ‘t groene waaslandvan november 2003 of op www.abllo.be)

-1-De situatie in Vorarlberg

Vorarlberg, de kleinste deelstaat van Oostenrijk,is topografisch zeer verscheiden, tevens zeerwaterrijk, met een hoogwaardige natuurlijke rijk-dom en een zeer hoge biodiversiteit.De natuurbescherming kent er een lange traditie.Vandaag staat het waterbeheheer bovenaan deagenda met hieraan gekoppeld ….waterbe-scherming in al zijn facetten.

Evolutie : In de jaren 60-70 daalde de water-kwaliteit in Vorarlberg met rasse schreden... Deontwikkeling van het bosbestand, als natuurlijkebuffer voor de bewoning in de dalen, was dra-matisch te noemen, als gevolg van een sterkebodemverzuring ( zure regen ).In 1986 werd het ganse gebied getroffen dooreen grote fall-out, als gevolg van het ongeluk inde kerncentrale van Tsjernobyl. Dit was dedruppel die de emmer deed overlopen.De Oostenrijkers bleven niet bij de pakken zittenen gooiden het milieu- en natuurbeleid over eentotaal andere boeg. Een geïntegreerd milieu- ennatuurbeleid kon niet uitblijven met alsLeidmotief :”Natur schutzt die Menschen”“Umweltschutz” in al zijn aspecten, daar gaat hetom.Met de Europese verordeningen als ruggesteunwerden een aantal milieuproblemen ten grondeaangepakt ; waaronder

1. de luchtkwaliteit, die een toenemend pro-bleem vormde in de valleien (dichte bewoning)als gevolg van het transitverkeer. Dit laatste

werd streng aan banden gelegd.2. Een grootschalige bodemsanering ( zware

vervuiling van chemicaliën) ging van start enhieromtrent groeide een strenge wetgeving metzeer zware boetes.

3. Op de berghellingen ging men over tot eencruciale bescherming van de bodem (drastischestop aan kaalkap en een ambitieus beplantings-plan ging van start).

4. Dagelijks wordt het water gecontro-leerd….in de natuur, het drink-en zwemwater.

Een modern watermanagement drong zich op ;met snelle noodzakelijke resultaten.Vooral in de Rijndelta (aan het Bodenmeer) wasdit een vraag van levensbelang gezien het over-stromingsgevaar. Een situatieschets maakt ditduidelijk

a) de Rijndelta wordt intensief gebruikt voorwonen, werken, mobliliteit en toerisme (zeerbelangrijke bron aan inkomsten)

b) per jaar heeft men zeer veel neerslag:1900 mm

c) problematisch was de kwantiteit van hetwater in het Bodenmeer : als gevolg van eenenorme afzetting van puinmateriaal in het meerkende men een sterke bodemstijging.

De normale puinafzetting van de Rijn in het


ei 2004 nr 135

23


Bodenmeer bedroeg 3 miljoen m3 per jaar. In

1999 was dat opgelopen tot 10miljoen m3 perjaar. Het Bodenmeer zou dus uiteindelijkgedempt worden. Aan de randen van het meerevolueerde de diepte van 17 naar 2 m. Fatale overstromingen waren het gevolg, meteen enorm kostenplaatje.

Drastische maatregelen drongen zich op :1. De Rijn moest terug over zijn winterbed-

ding kunnen beschikken.2. Zorgen voor een diepere inloop van de

Rijn in het Bodenmeer. Hiervoor werden tweedammen langs de Rijn gebouwd ; a.h.w; eenkanaal, tot diep in het meer; dit om de sedimen-tatie te krijgen waar men deze wilde hebben.( men zocht de oorspronkelijke loop van de Rijnin het Bodenmeer.)

3. Via een integrale benadering van toe-risme, landbouw, waterwinning, wonen, werken,mobiliteit en erosie streeft men naar een duurza-me oplossing…. dus, een lange termijnvisie

4. Voorafgaandelijk aan dit probleem werdeen nood preventieplan opgesteld waarbij hetgebruik van bio-produkten gestimuleerd werd(wasmiddelen, afwasmiddelen, verven, oplos-middelen…) en nog altijd wordt gestimuleerd ;dit om de kwaliteit van het Rijnwater te optimali-seren

Een wandeling met een gids langs de oeversvan het Bodenmeer toonde ons de reeds bereik-te resultaten.

* door de regelmatige overstromingen ont-stonden er enkele grote dynamische natuurge-bieden,

* er werden veel kunstmatige vogeleilandenaangelegd en de resultaten liegen er niet om :zeezwaluw, kemphaan, witoogeend, ijsvogel,oeverzwaluw, fuut…

* een zeer rijke dijkfauna …160 bijensoortenwerden in 5 jaar geïnventariseerd

* op de regelmatig ondergelopen vlakte ont-stond er een merkwaardige pioniersvegetatie

* een landschappelijke variatie is een stre-ling voor het oog

* zachte recreatie is er troef.Deze visie op “waterbeheer”, hier in praktijkgebracht en nog volop in ontwikkeling zorgt vooreen onvoorstelbare dynamiek van de Rijn.Prachtige natuurgebieden zijn het resultaat.Tevens zorgt deze BIJSTURING van de Rijnervoor dat Bregenz in de toekomst nog altijd aande oever van het Bodenmeer zal gelegen zijn.Dit alles veronderstelt van de mensen van hetUmweltinstitut een visie die door iedereengedragen wordt en een politieke implementatiewil men het draagvlak van dit totaalconcept bijde burger als aanvaarbaar en noodzakelijk doenoverkomen.Vooral een langetermijnvisie is hier van belangen hieraan ontbreekt het niet; getuige het vol-gende :

- via bodemanalyses en onderzoek naarPcb’s op gletsjers wist men een duidelijke karte-ring van de milieuproblematiek in gans Voralbergte duiden ; een gaschromatograaf en een ato-menspectograaf waren hier niet vreemd aan. Aldeze gegevens zijn publiek.

- “Naturschutz” is voor de Vorarlbergersgeen ijdel woord. In de deelstaat lokaliseerdemen 300 biotopen waarin 1600 zaadplanten,300 mossen en 1300 paddestoelen geregistre-rd zijn. 30% van deze biodiversiteit heeft de sta-tus van totale bescherming.


ei 2004 nr 135

24


- Om de Alpenflora te redden (er zijn maar5500 ha alpenweiden meer !) betaalt men aande boeren 4 miljoen euro per jaar en dit om opeen later tijdstip te maaien en de kleine land-schapselementen in stand te houden en uit tebreiden.

- Gans Vorarlberg heeft een biotoop- , water-, woud- en landschapskartering met hieraangekoppelde inventarisaties.

De Europese vogelrichtlijn en habitatrichtlijnwaren hierbij van doorslaggevende aard.Lokaal uitgevoerd zorgen deze voor de nodigejuridische maatregelen, geschikt om daadwerke-lijk aan de slag te kunnen.

-2-Zaterdag werd een “energie-bouwdag”

We brachten een bezoek aan het energie-insti-tuut “Vorarlberg” . Via dit instituut werden ,sederteind van de jaren tachtig, reeds meer dan 5000woningen gesubsidieerd. De meeste daarvanwaren nauwelijks of niet duurder dan de gangba-re woningen. Betere isolatie bracht meer woon-comfort en minder stookkosten met zich mee.Hieruit vloeit uiteraard een vermindering van deuitstoot van koolstofdioxide voort, met name3000 ton per jaar.De laatste jaren werd echter steeds meer duide-

lijk, dat alleen het energievraagstuk aanpakken,veel te weinig ambitieus was. Uitgaande van deslogan :” Energie besparen is goed , ecologischbouwen is beter “, ontwikkelde men een metho-de om de milieubelasting van woningen te bepa-len, waarbij vooral het materialengebruik onderde loupe genomen wordt, maar ook de “waterke-ten”” wordt mee geëvalueerd…..en dit alles methet oog op de Kyotonorm. Om de bergbewoners(een bergklimaat vergt een bijzondere aanpakvan bouwen … weinig ruimte, de helling…erosie)te stimuleren meer ecologisch te bouwen, werdeen vernuftig puntensysteem voor subsidies uit-gedokterd met een duurzaamheidfactor als ma-tstaf. Naarmate deze factor stijgt, nemen ook desubsidies toe.

Subsidie tabel : maximum 110 punten

planningsproces 10pmateriaalkeuze 45pwater en elektriciteit 10pbinnenruimte 10poppervlaktegebruik 10plevensduurverwachting 15palternatieven 10p

Wanneer nu alle kwaliteitsnormen gehaald wor-den (110p) dan wordt de hele bouwlening gedekt(m.a.w. geen rente ! op de totale kost, met eenlening tot 30 jaar) Deze subsidies kunnen totmaximum 100 euro/m_ bedragen. Het doel van dit concept is : Ecologisering van debouw waarbij de bouwheer maximaal betrokkenis. De meerkost in de eco-bouw wordt in wezenvoorgeschoten door de overheid. De eco-bouwis toekomstgericht en multi-disciplinair (provincie– gemeente) In gans Oostenrijk zijn 17 eco-bouwpunten met een massa aan informatie,begeleiding en leergangen i.v.m. materiaalkeuzeen energie.

In dit kader blijkt het passief-huis sterk in opmarste zijn; gaande tot 10 wooneenheden per bouw-project. Maar ook appartementsgebouwen,


ei 2004 nr 135

25


fabrieken en kantoorgebouwen tonen veel inte-resse, gezien de reeds geklaarde realisaties. Ingans Vorarlberg heeft men reeds meer dan 5000wooneenheden als ‘passiefhuis’ verwezenlijkt.

Conclusie : Ecologisch bouwen en verbouwenkan, zonder comfortverlies ; en na vele jarenblijft het topklasse (hoge gevoelswaarde, milieu-positief en een win-win situatie voor mens ennatuur.

Ter vergelijking :* een huis gebouwd volgens de bouwverorde-ning 1997 verbruikt 23000Kwh/jaar * een energiespaarhuis 18000 Kwh/jaar * een stroomspaarhuis 13000 Kwh/jaar * een passief huis 6000 Kwh/jaar* een energiezelfvoorziening + geen netkoppe-ling 8000 Kwh/jaar

-3-Bezoek aan een passief huis (wonen zon-der verwarming : utopie of werkelijkheid ?)

Uit buitenlands en ook Vlaamse ervaringen blijktdat het mogelijk is om een gebouw zo te isolerendat het nauwelijks verwarming nodig heeft. Hetvolledig jaar heerst er een aangenaam binnen-klimaat. Het energieverbruik ligt minimum 4keer lager dan dat van een standaard (recent

gebouwde) Vlaamse woning. Daarbij sierteenvoud een passief huis.Concreet betekent passief bouwen dus :

- warmteverlies beperken door een verdoorgedreven isolatie

- warmteverliezen beperken door eenzeer goede luchtdichtheid van het gebouw

- luchtkwaliteit terugwinnen door ventila-tie met warmteterugwinning

- gebruik van passieve energie (bodem-warmte, zonnewarmte…)

- laag energiegebruik door efficiënteapparaten.

Eerste vaststelling : Op een uitzonderingna, zijn alle passiefgebouwen die we

bezochten, gegroepeerde woningen ; rijwonin-gen of appartementen.Tweede vaststelling : Over de vorm is rationeelnagedacht . Ze zijn eerder kubusvormig, en hetgebouw dient flexibel te zijn vanaf het construe-ren tot het renoveren. Derde vaststelling : Het is er goed om tewonen.

We bezochten een drietal projecten. Het eerste betrof een cluster van appartementenin Wolfurt. Het gaat om een pilootproject in hetkader van CEPHEUS (Cost Efficient PassiveHouses as European Standard). De ingenieurdie het project ontwierp woont er zelf. Prachtiglandschappelijk ingebed en een zeer behaaglijkleefgevoel. Merkwaardige anekdote : aan deoverkant van de straat staat een protserigevilla…wel de energiekosten van deze villa zijnhoger dan de energiekosten van deze vijf appar-tementen samen. Dit spreekt voor zich.Ons tweede bezoek gold een cluster van zeswooneenheden in rij in een plattelandsdorpHet project voorzag in het bouwen van vierwooneenheden in een oude boomgaard(1235m_) Walter Unterrainer (architect) stelde echter voorom met hetzelfde budget en dezelfde oppervlak-te zes wooneenheden te bouwen. Hij won de


ei 2004 nr 135

26

wedstrijd. De afgewerkte woningen waren tebezichtigen. Ze vertoonden geen radiatoren ofverwarmingsbronnen…dat schrok de mensenwel wat af. Uiteindelijk werden ze bewoond ensamen met de architect, die er ook woont, zijnallen, na 5 jaar, nog altijd meer dan tevreden.

-4-Conclusie

Een studiereis zoals deze ;die jaarlijks plaatsgrijpt ; enons confronteert met denieuwste technologieën enideeën op ecologisch vlak(bouwen, energie, water enlandschapszorg) is een ver-rijking in ons denken en han-delen. Het draagt alleenmaar bij aan een duurzamemaatschappij ; een “must” ,willen we deze blauwe pla-neet niet opsouperen.

Zeer warm aanbevolen. Voor meer info:VIBE Statiestraat 115 2600Berchem Tel:03 / 239 74 23e-mail: [email protected] http://www.vibe.be/

Sylvain Lockefeer


ei 2004 nr 135

27

n a t u u r b e h e e r

De eenden-

kooi van

Sinaai is

gedeeltelijk

hersteld

In het kader van de uitbouw van hetreservaat "De Fondatie vanBoudelo" te Sinaai kon enkele jarengeleden de vroegere eendenkooivan de abdij van Boudelo wordenaangekocht. In het beheersplanwerd een gedeeltelijk herstel vande vroegere eendenkooi voorzien.Deze werken werden onlangs uit-gevoerd. Hierna volgt een samen-vatting van de nota met motiveringen toelichting, die diende als ver-antwoording bij het aanvragen vande bouwvergunning om het reliëfvan de bodem te wijzigen.

1. Ruimtelijke contextvan de geplande werken ( uitzicht-toestand-zoneringsgegevens)

De sterk verlande kooivijver is met riet, liesgrasen ook al wilgenstruiken spontaan begroeid. Ookwaren er populieren in geplant. Deze zijn in uit-voering van het beheersplan al geveld en allehout werd verwijderd in maart 2003. Het land-schappelijke karakter van de eendenkooi blijftbewaard door het behoud van oude populierenop de randen. De werken zijn gepland in eenvalleigebied van het gewestplan.

2. Overeenstemming en verenig-baarheid van de aanvraag met dewettelijke en ruimtelijke context

Deze werken hebben als enig doel de wettelijkebestemming van de grond (natuurgebied) vol-waardig te realiseren. De aanvrager, vzw Durme,heeft deze gronden aangekocht op 29 februari2000 met als doel de oprichting van een natuur-reservaat. De gronden zijn overigens gelegenbinnen de erkende uitbreidingszone van heterkende reservaat "De Fondatie van Boudelo"(nr 151).

Op 15 december 2000 heeft vzw Durme voordeze gronden de erkenning als reservaat aange-vraagd. In dit erkenningsdossier is tevens eennatuurbeheersplan opgenomen, waarin hetgedeeltelijk herstel van deze vroegere eendenk-ooi is voorzien. De noodzakelijke opheffing vande verbodsbepaling van artikel 35 van hetDecreet van 21 oktober 1997 op het natuurbe-houd en het natuurlijk milieu is eveneens in dit

"De Fondatie van Boudelo"te Sinaai


ei 2004 nr 135

28


erkenningsdossier aangevraagd.Door het ministerieel besluit van 17 januari 2002werden deze gronden erkend als reservaat enwerden het beheersplan en de aangevraagdeafwijkingen van de verbodsbepalingen door deminister goedgekeurd.

3. Integratie van de geplande wer-ken in de omgeving

Deze werken zullen als gevolg hebben dat devegetatie in deze kooiplas en één vroegerevangpijp, een belangrijke historisch en natuur-wetenschappelijk element, zich opnieuw zal kun-nen ontwikkelen. Dit zal aansluiten bij de rietve-getatie in de rest van de vroegere kooivijver.

4. Aard en geplande gebruik van deaf te graven grond

De grond is afkomstig van de natuurlijke verlan-ding van deze oude kooiplas en één vangpijp.Zoals voorzien in het beheersplan zal de grondworden gespreid op het botanisch vrij banalezuidoostelijke deel naast de kooiplas. De uitge-graven specie, afkomstig van organisch materi-aal, zal daarna aanzienlijk inklinken, zodat er oplange termijn geen aanzienlijke reliëfwijziging iste verwachten. Hierbij dient opgemerkt dat vanbij de aanleg van de eendenkooi, honderdenjaren geleden, de uitgegraven specie steedswerd gespreid op de aanpalende gronden. Dezegronden omheen de kooiplas zijn lichtjes hogergelegen dan alle andere percelen in de omge-ving.

5. Geplande fasering

Er zal in één fase worden gewerkt om de versto-ring tijdens de werken tot een minimum tebeperken. Op basis van nauwkeurige observatieop het terrein het voorbije jaar is het duidelijkgeworden dat de werken best uitgevoerd wordenop een moment dat zo weinig mogelijk water in

de kooiplas staat. Dan kan er niet alleen prak-tisch beter worden gewerkt (minder kans opwegzakken van de graafmachine), maar ooknauwkeuriger worden uitgegraven dan in eensituatie dat de kooiplas lichtjes onder water staatzoals tijdens deze winter.

6. Wijze van afwerking en toestandna de werken

De grond zal met een graafmachine worden uit-gegraven en de specie zal dun worden opengespreid over het voorziene zuidoostelijke deelvan dit terrein. Na de werken zal spontane ontwikkeling vanverlandings en waterplanten worden beoogd. Ditis dus het principe "niets doen". Op basis vaninventarisaties zal die ontwikkeling wordenopgevolgd. Mocht echter van bij het begin eengroot aantal wilgen uitschieten aan de oevers,dan zullen deze worden verwijderd. Het isimmers de bedoeling een deel van de kooiplaste laten ontwikkelen en al te veel schaduw op hetwater is negatief voor de ontwikkeling van dewaterplanten. Dit is trouwens voorzien in hetbeheersplan.

A. Verstraeten, vzwDURME

Eindelijk een vol-

ledig fietspad-

door de

Durmevallei

Tijdens de academische zitting naar aanleidingvan de viering 35 jaar vzw Durme heeft ministerJef Tavernier een belangrijke beslissing meege-deeld voor de fietsers. Hij heeft de VlaamseLandmaatschappij en het ruilverkavelingscomitéHamme de opdracht gegeven om een strook


ei 2004 nr 135

29


fietspad van ongeveer 400 meter aan te leggenop eigendom van de gemeente Waasmunster.Eerder was deze strook grond door ruilverkave-ling Hamme in eigendom aan de gemeente toe-gewezen, maar na 4 jaar was er nog geen padop aangelegd.

Deze strook van ongeveer 400 meter, ten zuidenvan de Durmebrug te Waasmunster, is de enigeontbrekende schakel in het fietspad door de zui-delijke Durmevallei vanaf Lokeren, via hetMolsbroek over de Durmedijken, langsheenDurmenbroek te Zele en het Polderbroek teHamme Sint-Anna. Door de inrichting van diestrook komt er binnenkort van daaruit aansluitingop de fietspaden naar de Oude Durme of naarSombeke, de Mirabrug, de Bunt en deScheldedijken.

Het dwarsen van de Dendermondsesteenwegten zuiden van de brug te Waasmunster verloopnu veiliger sinds de plaatsing van verkeerslichtenenkele honderden meter verder op die weg.

Dit pad loopt vanaf Durmenbroek evenwijdig methet onverharde wandelpad op de dijk van deDurme, waar rustzoekende wandelaars of spor-tieve fietsers terecht kunnen langs de rustbehoe-vende schorren, het erkende reservaatDurmemeersen en het Europees Vogelrichtlijn-en Habitat-gebied. De afdeling Zeeschelde heeftom die reden definitief afgezien van de aanlegvan een verhard pad op deze Durmedijken.

De uitvoering van de beslissing van ministerTavernier kan normaal nog één of twee jaarduren. Want nu start een administratieve proce-dure en dient nog een bouwvergunning afgele-verd. Dan volgt de aanbesteding en uitvoeringvan het werk. Ondertussen zal de vzw Durme inoverleg met de betrokken overheidsdiensten eenpassende bewegwijzering trachten te bekomen.

vzwDurme

Zele kent grote

natuurgebieden

De regionale vereniging voor natuur- en milieu-beheer vzw Durme is in Zele al jaren actief in deScheldebroeken en Durmemeersen. Al tien jaarwordt hier in samenwerking met landbouwersgericht natuurbeheer toegepast, met een variatiein natuurtypes als resultaat: slikken en schorren,bloemenrijke hooilanden, moerasbosjes… Depercelen van vzw Durme zijn door de VlaamseGemeenschap erkende reservaten. DeScheldebroeken en Durmemeersen zijn afgeba-kende gebieden waarbinnen vzw Durme metsubsidies percelen kan verwerven, met het oogop de inrichting van grotere natuurgebieden. Zegenieten als Habitatgebied enVogelrichtlijngebied ook een Europese bescher-ming. In tegenstelling tot wat de GemeentelijkeInfokalender van Zele ons voorhoudt, hebben wein onze gemeente dus wel degelijk potentiëlenatuurgebieden. Vooral de Scheldebroeken ende Durmemeersen ontwikkelen zich in die zin.Deze Infokalender zet onze inwoners helaas opeen verkeerd been. Vooral de coalitiepartijenhebben er blijkbaar baat bij de waarde van dezegebieden te minimaliseren. Het is dan ook niettoevallig dat het Gemeentelijk Natuur-ontwikkelingsplan (GNOP) onder het bewind vanCD&V op sterven na dood is. Het natuurdecreetkrijgt nauwelijks aandacht, waardoor overtredin-gen schering en inslag zijn. Omdat de milieu-dienst van dit College afhankelijk is, moeten westeeds meer beroep doen op ambtenaren vanhet Vlaams Gewest om natuurschendingen aante klagen. Het preventieve beleid faalt en heefteerlijk gezegd nog nooit gewerkt, maar intussenzijn de kleine landschapselementen zoals knot-wilgen en –elzen, bomenrijen en houtkantengedegradeerd tot doorkijklandschappen…

Patrick Neirynck


ei 2004 nr 135

30

b o s b e h e e r

Even voorstellen:

BOSGROEP ZAND-

RUG MALDEGEM-

STEKENE

Wat is een Bosgroep?

Een Bosgroep is een samenwerkingsverbandtussen boseigenaars (zowel openbare als privé-eigenaars) en is actief in een werkgebied met4000 tot l 0000 hectaren bos.

Bij de Bosgroep staat de beheersvrijheid van deeigenaar steeds centraal. Elke boseigenaar uithet werkgebied kan vrijwillig en vrijblijvendberoep doen op de diensten van de Bosgroep. De Bosgroep wil de boseigenaars helpen omhun bos op een duurzame manier te beheren.

De Bosgroep is in de eerste plaats een bron vanallerlei informatie over het bos, onder de vormvan individueel advies, cursussen en excursies.De Bosgroep kan u adviseren over alle moge-lijke aspecten die met bos en bosbeheer temaken hebben. De Bosgroep kan voor de bosei-genaars gezamenlijke beheerswerken en eengezamenlijke houtverkoop organiseren.Afspraken rond bosrecreatie en ecologischeaspecten van het bos kunnen binnen deBosgroep worden gemaakt

Waarom Bosgroepen?

Het bos in Vlaanderen is enorm versnipperd.Deze versnippering is niet enkel ruimtelijk, maar

er is ook een zeer grote eigendomsversnippe-ring. De meeste boseigendommen inVlaanderen zijn kleiner dan l ha.In deze kleine, sterk versnipperde bospercelenis het bosbeheer dikwijls volledig achterwegegebleven. Het beheer van een klein stukje bosis voor de eigenaar immers financieel onrenda-bel. De eigenaar wordt ook vaak met problemengeconfronteerd die hij niet alleen kan oplossen,zoals b.v recreatieoverlast of sluikstorten. Verderis het voor de boseigenaar niet altijd gemakkelijkom aan informatie omtrent zijn bos te geraken.De Bosgroep wil de boseigenaars helpen omdeze problemen aan te pakken.

Waar is de Bosgroep ZandrugMaldegem-Stekene actief ?

Het werkgebied van de Bosgroep ZandrugMaldegem-stekene omvat alle bossen in de vol-gende 23 gemeenten in het noorden van de pro-vincie Oost-Vlaanderen: Aalter, Nevele,Knesselare, Zomergem, Lovendegem,Maldegem, Eeklo, Sint-Laureins, Kaprijke,Assenede, Waarschoot, Evergem,. Gent(noordeliJke helft), Zelzate, Wachtebeke,Moerbeke, Lochristi, Lokeren, Stekene, Sint-Niklaas, Waasmunster, Sint-Gillis-Waas enBeveren

Wat kan de Bosgroep voor u doen?

Voor de Bosgroep Zandrug Maldegem-Stekenewerd een coördinator aangesteld, nl. SylvieMussche. Volgende dienstverlening mag u van de coördi-nator verwachten- gratis en onafhankelijk advies over uw bos enhet beheer ervan (bosbouwtechnische, wette-lijke, financiële en administratieve aspecten);- informatie over hoe een duurzaam bosbeheerer uitziet;- wat uw wettelijke rechten en plichten zijn alsboseigenaar en wat de mogelijke subsidies zijn

waar u als boseigenaar aanspraak op kuntmaken;- hulp bij het invullen van kapaanvragen of ande-re formulieren i.v.m uw bos- of het coördineren van de opmaak vanbeheersplannen;- coördinatie van de samenwerking tussen ver-schillende boseigenaars, omdat deze samen-werking betere en goedkopere oplossingenbiedt. Hieronder valt de organisatie van eengezamenlijke houtverkoop. Reeds bestaandeinitiatieven kunnen worden ondersteund.

Voor meer informatie kunt u terecht bij :Sylvie Mussche - Coördinator BosgroepZandrug Maldegem-Stekene - p.a. ProvincieOost-Vlaanderen, Dienst Planning enNatuurbehoud - Gouvernementstraat l - 9000GENTTel.: 09-267 84 60 - Fax: 09-267 84 93 - e-mail:[email protected]

Uit “deBOSbode”, jaargang 2 – nr 4 ABLLOvzw


ei 2004 nr 135

31

c o n t a c t a d r e s s e nA.B.L.L.O

. vzwActiecom

ité ter Beveiliging vanhet

Leefmilieu

op de

Linkeroever en

in het

Waasland: Postbus 7, 91O

OSint-N

iklaas Secr.

ErikR

ombaut, Stationsstraat 126,

9170 Sint-Gillis-W

aas. ✆

+ fax O3/770 71 47

E-mail : erik.rom

[email protected]

ON

S STREVEN

vzwM

ilieugroep Tielrode : B.

Heym

anstraat 92

,9140Tielrode. ✆

O3/771 20 92 of

03/711 04 43w

ww.onsstreven.be

GR

OEN

KOM

ITEE vzwG

roenstraat 2,

9170 Sint-

Pauwels. ✆

O3/779 94 57 (J.

van de Voorde)W

.I.L.G.

Wij ijveren voor een

Leefbare G

emeente

Sint-G

illis-Waas:Q

uintelier Marcel,

Doornstraat 49,

9170 Sint-Gillis-W

aas✆

O3/770 79 67.

DE R

AAKLIJNVereniging voor kw

aliteit vande leefom

geving te Belsele:F. D

e Beleyr, Kleemstraat 89,

9111Belsele. ✆O

3/722.07.62.

RIN

G-C

OM

ITé (= Actiecomité

Neen aan de G

rote Ring)

Gilbert C

ant, Perstraat 88, 9120 H

aasdonk ✆03/775.19.31

fax 03/296

66 28

E-mail

:ring@

pandora.beD

UR

ME vzw

➨A

fdeling Lokeren-S

inaai -

Moerbeke:

Bezoekerscentrum,

Molsbergenstraat, 9160 Lokeren

✆+ fax O

9/348 30 20.E-mail

info@vzw

durme.be

http://ww

w.vzwdurm

e.be➨

Afdeling

Waasm

unster -

Elversele:

Freddy W

aeter-schoot,

Smoorstraat

5, 9250

Waasm

unster. Tel. 052/461145➨

Afdeling Zele - Berlare -W

ichelen :Rudy Van O

nder-bergen, Kouterbosstraat 76,9240 Zele. Tel. 052/448442e-m

ail rvo1952@hotm

ail.com➨

Afdeling Ham

me -

Grem

bergen :Frans VanH

avermaet, R

ijbunder 1, 9220H

amm

e, Tel. 052/471893➨

Afdeling K

lein Sinaai:

Eric Claes, Kloosterstraat 20

9190 Stekene. ✆O

9/346.93.02.

V.E.L.T.Vereniging voor Ecologische Leef-en Teeltw

ijze: Herrijgers G

uy D

e Cauw

erstraat 57, 9100 Sint-N

iklaas [email protected]

NA

TU

UR

PU

NT

➨ W

aasland NO

OR

DJan

Dhollander,

Bergstraat 25,

9170 De Klinge ✆

03/770.64.26E-m

ail :[email protected]

➨ Zuid-W

aaslandLiliane Verbeke, C

auwerburg 15

9140 Temse, tel. 03/771.17.43

ECO

TESTM

ilieuvereniging gemeente Tem

se:N

egenoogstraat 3, 9140 Steendorp ✆

03/774 22 57

WASE IM

KERSBO

ND

:W

illy Devriese, D

rie Lindekens 48, 9120 Beveren-W

aas ✆

03/755 15 65

Vriendenkring N

ATUU

RH

UIS

PANN

EWEEL

Paul Maris,

Zandstraat 146, 9120 Haasdonk

✆755.15.85

J.N.M

. Jeugdbond voor Natuur-

studie en Milieu-bescherm

ing ➨

afd. W

aasland Brecht De

Meulenaer,

Beukenhof 16,

Nieuw

kerken brecht.de.meule-

[email protected]

ww

w.jnm.be/w

aasland ➨

afd Durm

eland,Joris Buyl;

Groenstraat 83, 9160 Lokeren

tel 09/348 84 39 Em

ail [email protected]

VO

GE

LB

ES

CH

ER

MIN

GV

LAA

ND

ER

EN

afd.

WA

AS-

LAND

Jan Rodts, Sint-N

iklaas.✆

02/521 28 50 ( tijdens kanto-ruren!)H

OF TER

SAKSENArboretum

&

groendienst✆

O3/775 28 51 H

aasdonkbaan101 , 9120 BeverenH

OR

TUS TER

SAKSEN vzw

August D

e Boeckstraat

17,9120 Beveren. ✆

03/755.23.26C

.V.N. C

entrum voor natuurbe-

schermingseducatie

-regioW

aas :D. D

e Roose,

Schauselhoekstraat 18, 9140 Tem

se. ✆O

3/771.49.24

Welkom op de ABLLO-site - 't groene waaslandarchief.abllo.be/pdf2/gw_20040515.pdf2004/05/15 ·...

Documents

Transcript of Welkom op de ABLLO-site - 't groene waaslandarchief.abllo.be/pdf2/gw_20040515.pdf2004/05/15 ·...