7/25/2019 Welke rechtstheorien zijn er?

1/5

Leerdoel1: Welke rechtstheorien zijn er?

De drie hoofdtheorien zijn:

1. Het rechtspositivisme (Het normatieve moment)

2. Het natuurrecht (Het idele moment)3. Het rechtsrealisme (Het actuele moment)

Daarnaast zijn er ook no ! tussen theorien:

1" Het cultuurrecht#

$" Het interpretivisme#

!" Het interactionisme"

Leerdoel$: Wat zijn de kenmerken en %ie zijn de aanhaners?

Het rechtspositivisme&enmerken:

-Het door mensen emaakte recht dat plaats en tijd e'onden is"

-een noodzakelijk ver'and tussen recht en rechtvaardiheid" Dit %il

zeen dat het recht eldt zoals het is ondanks dat het onrechtvaardi

kan zijn#

-*olens het rechtspositivisme is er een ander recht dan het

positiefrecht#

-+echtszekerheid speelt de 'elanrijkste rol#

-,en rechtsreel heeft eldin %anneer zij door een 'evoede %et- of

reelever is 'ekend emaakt"

.anhaners:

- H.L.A. Hart: vond dat er in de moderne rechtss/stemen t%ee soorten

reels %aren:

1" Primaire regels(materieel recht): alle e'oden ver'oden

rechten en plichten" Hiermee %ordt een 'epaald edra 'eood#

$" Secundaire regels(formeel recht): deze reels zoren ervoor

dat de primaire reels kunnen functioneren"

0econdaire reels 'estaan uit ! cateorien:

1" Veranderingsregels: 'eschrijven hoe de primaire reels

e%ijzid kunnen %orden#

$" Toepassingsregels: even aan de primaire reels %orden

toeepast (procesrecht)#

!" Erkenningsregels: even aan %anneer en of een primaire reel

eldend recht is"

- Hans kelsenk%am met t%ee 'elanrijke termen:

1" Stufenau: hiermee %ilde &elsen aaneven dat er eenhirarchische structuur %as" ,en 'evoede reelever ontleend zijn

7/25/2019 Welke rechtstheorien zijn er?

2/5

'evoedheid aan een rechtsreel die op zijn 'eurt %eer van een hoere

reelever komt etc" iteindelijk komt dit van de hooste

rechtsreel die in de rond%et staat" Hier stopt het niet %ant die

'evoedheid staat %eer in de rond%et van daarvoor#

$" !rundnorm: de rundnorm is %at er voor de eerste rond%et%as" Het is een 2ctieve norm die noodzakelijk is anders zou er vanuit

positivistisch oopunt een 0tufen'au moelijk zijn"

Het natuurrecht&enmerken:

-Het natuurrecht is met de natuur eeven en heeft altijd en overal

eldin#

-Het natuurrecht aat 'oven het positieve recht en vult het positieverecht aan" 3n eval van strijd dan aat het zelfs voor#

-4elanrijke term voor 5atuurrecht is rechtvaardigheid.6ositief recht dat

in strijd is met natuurrecht is een eldend %ant dat %ordt niet als

rechtvaardi ervaren#

-5atuurrecht aat meer uit van %at moraal ezien juist is"

.anhaners:

-Socrates: !77 v"8" %erd hij aaneklaad omdat hij niet in de oden

eloofde" Hij 'leef 'ij zijn standpunt %at uiteindelijk ook zijn dood

'etekende" Hij %eek niet af van %at hij rechtvaardi vond#

- T"omas #an A$uino: %as een Dominicaanse monnik die eloofde in

een hoer oddelijk recht" Hij ontleende zijn visie niet alleen aan de 4ij'el

maar ook aan de riekse 2loso2e#

- Hugo de !root: vond dat het recht uit de menselijke natuur %as af te

leiden" Het natuurrecht %as noodzakelijk om mensen vredi te laten

samenleven"

- %o"n &innis: is in onze huidie tijd de meest 9loische 2losoof" Hij dacht

dat positief recht in sommie evallen %el voor moest aan" Hij in dus

teen een hoofdkenmerk van het natuurrecht in"

Het rechtsrealismeHet rechtsrealisme valt af te leiden uit het actuele moment

(driehoekmodel)" Dit houdt dan ook in dat het rechtsrealisme zijn eldin

ontleent aan de nalevin ervan" De 'elanrijkste %aarde van het

rechtsrealisme is doelmatig"eid" ,en rechtsreel eldt dus %anneer zij

7/25/2019 Welke rechtstheorien zijn er?

3/5

e;ectief is zij rele evolen heeft of %anneer zij menselijk edra

'e

7/25/2019 Welke rechtstheorien zijn er?

4/5

strijd dan ook voor op het positieve recht" *olens +ad'ruch eldt het

positieve recht eienlijk altijd zelfs als deze onrechtvaardi is" ,chter

%anneer de kloof tussen positief recht en rechtszekerheid onverdraalijk

root %ordt moet het positieve recht %ijken voor de erechtiheid"

,ontra legem: een e%oonte in strijd met een %ettelijke 'epalin"Praeter legem: een e%oonte die zich ont%ikkelt zonder hiermee in strijd

te komen met een %ettelijke 'epalin"

2.0nterpreti#isme tussen rec"tspositi#isme en natuurrec"t in/*olens het interpretivisme %ordt het 'elan van rechts'einselen voorde interpretatie van het recht esteld" +echts'einselen 'inden niet

van%ee hun %ijze van totstandkomin maar van%ee hun inhoud" 5aastdat zij een sterke morele ladin he''en maken ze ook no deel uit vanhet recht"

.anhaners:*onald orkin: %as een leerlin van H"L"." Hart" D%orkin maakt eenscheidin tussen t%ee rechts'einselen"1" Principle(principe): is een uitdrukkin van een morele %aarde"$" Polic: is een 'eleidsdoel met 'etrekkin tot een %enselijkemaatschappelijke situatie"

Ale4: is een Duitse rechts2losoof die rechts'einselen 'elanrijk vindtomdat zij een ver'indin he''en met morele %aarden"

3.0nteractionisme tussen#orm natuurrec"t en rec"tsrealisme/

Lon L. &ulleris een interactionist" *olens hem %orden rechtsreels niet

altijd eeven door de %etever en zijn deze ook niet altijd met de natuur

eeven" Auller is van menin dat rechtsnormen ontstaan door de

interactie van mensen" Dit e'eurt op rond van %ederzijdse

ver%achtinen die mensen van elkaar he''en"

1" e e4terne moraal: aat om normen en %aarden die in het recht

verankerd zijn"

$" e interne moraal: zijn de eisen die %e aan het recht stellen om van

een oed recht te kunnen spreken ('ijvoor'eeld duidelijkheid van reels

en alemeenheid van het recht")

LeerdoelB: Wat zijn de verschillen tussen de theorien?

LeerdoelC: Welke rechtstheorien zijn toepas'aar op deze casus?

7/25/2019 Welke rechtstheorien zijn er?

5/5