Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

42

description

In de wegwijsgids schetsen we zes praktijkvoorbeelden die weergeven hoe verenigingen de strijd hebben aangeknoopt tegen armoede. In deel twee helpen we jullie wegwijs in de verscheidenheid aan organisaties en diensten die handelen over het thema ‘armoede’.

Transcript of Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Page 1: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'
Page 2: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Verantwoordelijkeuitgever: AnnDemeulemeesterPostbus20,1031Brussel

Redactie: SamiraCastermans,KarenHiergens,MoniquedeDobbeleer,IngeVandewalle,AnkeHintjens

Lay-out: MarcProvoost,MediaLuna

Druk: 2009

Deze brochure is ook gratis te downloaden op www.deverenigdeverenigingen.be.

Foto

© B

rand

punt

23

2 I

Page 3: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Voorwoord 4

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ 5

DEEL Goede praktijkvoorbeelden 6

Solidariteitsactie ‘Tafelen met anderen’ 7

24-uren van Open Kamp 10

‘Pak een stoel en zet er u bij!’ 13

Ell Circo D’ell Niño 16

Beleidswerking door S-Plus 19

Stoparmoede.nu 22

DEEL Overzicht van organisaties en diensten 26

Armoede(bestrijdings)organisaties 27

Vormingsorganisaties 31

Steunfondsen 33

Campagnes 35

Overheidsdiensten 35

En nu… zelf aan de slag! 39

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 3

Page 4: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

VoorwoordInBelgiëlevenanderhalfmiljoenmensenineenhuishoudenmeteenverhoogdrisicooparmoede.Zevenprocentvandebevolkingwordtgetroffendoorlangdurigeinkomensarmoede.Ondertussenblijftdeongelijkheidtoenemen:hetinkomenvande10%armstenligt28keerlagerdandatvande10%rijksten1.Maar armoede is meer dan een gebrek aan geld. Het is een onrecht dat zich stelt op alle maatschappelijke domeinen.Demanierwaaroponzesamenlevingisingerichtmaaktnamelijkdatsommigemensenwordenuitgesloten.Menseninarmoededragenhierdoorookeengekwetstebinnenkantmetzichmee.Uitgeslotenwordenknaagt

immers.Hettasthetzelfvertrouwen,dezelf-waarde,zelfsdepersoonlijkheidopzichaan.Destrijdtegenarmoedeisdaaromnietalleeneenzaakvanmenseninarmoedeenarmoedevereni-gingen.Het is een zaak van iedereen.

‘deVerenigdeVerenigingen’,eninhetbijzon-derhetVlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemen,roeptdaarominhet

lichtvan17oktober,deWerelddagvanVerzettegenArmoede,deVlaamseverenigingenopomhunsolidariteituittedrukkenenzelfeenbijdragetelevereninhetverzettegenarmoedeenuitsluiting.Gebundeldekrachtenkunnenimmersdeslagkrachtvergroten.

Nuvraagjejemisschienaf:“Hoekunnenwij,alsvereniging,onssteentjebijdragen?”Wel,nietgevreesd!Dezewegwijsgidsiseenaanknopingspuntomjeopwegtehelpen,teinformerenenteinspireren.Hetbevateenaantalgoedepraktijkvoorbeelden,tipsterondersteuning,eenoverzichtvandienstenenorganisatiesdiejouwverenigingkunnenverderhelpeninjouwstrijdtegenarmoedeenleessuggestiesdiejouwinzichtindearmoedeproblematiekenderolvanverenigingenhierinkunnenvergroten.

[1] Bron: www.armoedebestrijding.be

“Armoede is meer dan een gebrek aan geld. Het is een onrecht dat zich stelt op alle maatschappelijke

domeinen.”

4 I

Page 5: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

WEGWIjSGIDS ‘VErENIGEN TEGEN ArmOEDE’De wegwijsgids is een initiatief van ‘de Verenigde Verenigingen’ in bijzondere samenwerking met het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemen. Het kadert binnen het door de Vlaamse Overheid ondersteunde project ‘Verenigen tegen Armoede’. Met dit project draagt ‘de Verenigde Verenigingen’ bij tot de empowering van (kans)armen en het wegwerken van participatiedrempels. Onder de vlag van Vlaanderen In Actie en in het kader van het Charter met de Vlaamse overheid, sensibiliseert ze één jaar lang verenigingen rond hun maatschappelijke opdracht. Ze wil verenigingsacties ondersteunen en met verenigingen het beleid aanspreken over armoede en uitsluiting.

‘de Verenigde Verenigingen’isdespreekbuisvanhetmiddenveldenbestaatuit11.11.11,VlaamsABVV,ACLVB,ACV,ACW,BBL,ForumEtnisch-CultureleMinderheden,FederatievanOrganisatiesvoorVolksontwikkelingswerk(FOV),ForumvoorAmateurkunsten,Gezinsbond,ChristelijkeMutualiteit(LCM),SocialistischeMutualiteit(NVSM),VlaamseJeugdraad,VlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemen,VlaamseSportfederatieenhonderdenandereorganisaties.Ditsamenwerkingsverbandwerktaaneenverenigingsvriendelijkklimaatdoorver-enigingenmetraadendaadteonder-steunen,hetbeleidtebeïnvloedenenverenigingenbijhetgrotepubliekendoel-groepentepromoten.

Het Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemenwerktsamenmet49lokaleverenigingenmethetuiteindelijkedoelarmoedeensocialeuitsluitinguittebannen.In

deverenigingenstaanmensendieinarmoedelevencentraal.Zijnemeneropalleniveaushetwoord.HetVlaamsNetwerkbiedtondersteuningaanhunverenigingen,creëertuitwisselingsmo-menten,verdedigtdebelangenvanmen-seninarmoede,samenmethen,bijdeoverheidendienstenenwerktaaneenpositievebeeldvorming.

De wegwijsgids bestaat uit twee delen. In deel één schetsen we zes praktijkvoorbeelden. Elk prak-tijkvoorbeeld geeft op een andere manier weer hoe verenigingen de strijd hebben aangeknoopt tegen armoede. Doorheen deel één zijn leessuggesties verweven: brochures, boeken en verslagen die verenigingen al een eerste zicht kunnen geven op armoede en hun rol hierin. In deel twee helpen we jullie wegwijs in de verscheidenheid aan organisaties en diensten die handelen over het thema ‘armoede’.

I 5

Page 6: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

heel wat organisaties hebben het je al succesvol voorgedaan. Je vereniging engageren kan op allerlei manieren: door ontmoetingskansen te creëren, actie te voeren, te sensibiliseren, door vormingen te organiseren of door de toegang naar de eigen vereniging te vergroten. We hebben in de verscheidenheid aan goede praktijken, zes inspirerende praktijkvoorbeelden gekozen. Hiermee illustreren we dat, ondanks de grote verschillen onder de verenigingen in achtergrond, doelpubliek en activiteiten elke vereniging, op haar manier haar solidariteit kan uitdrukken en de strijd tegen armoede kan aangaan.

Goede praktijk- voorbeeldenBen je begaan met de armoedeproblematiek, maar weet je niet hoe je als vereniging het verschil kunt maken? Slaagt jouw vereniging er maar niet in mensen in armoede te bereiken? Geef de moed niet op! Verenigingen kunnen echt wel de strijd aangaan tegen armoede,

6 I

Page 7: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Binnen je vereniging heb je je eigen speerpunten en vaste activiteiten. Hoe past een werking rond armoede hier nog bij, zonder dat het heel je jaarwerking bepaalt? Een laagdrempe-lige manier om als vereniging een eerste stap te zetten naar mensen in armoede, is samen een activiteit te organiseren. Dat dachten ook de partners van de solidariteitsactie ‘Tafelen met anderen’. Door ontmoetingskansen te scheppen tussen men-sen met en zonder armoede-ervaringen verhogen deze vereni-gingen de solidariteit in de strijd tegen armoede.

Solidariteitsactie ‘Tafelen met anderen’

KWB Sint-Baafs• iseenplaatselijkeafdelingvandeKWBmeteenopenengezinsgerichtesocio-culturelewerking.KWBbiedteenwaaieraaninteressanteactiviteiten:ont-spanning,debatavonden,sport,uitstappenvoorhethelegezin,…

Ziekenzorg CM Sint-Baafs• iseenplaatselijkeafdelingvanZiekenzorgCMdiezichrichttotallezieken.Ziekenzorgpleegthuisbezoekenenorganiseertdoorheenhetjaarvormendeen/ofontspannendeactiviteiten,uitstappen,hobby-activiteiten,eenkerst-enpaasviering,eenjaar-lijkseziekenzalvingeneenNationaleziekendag.

Ûze Plekke vzw• iseenBrugseverenigingwaarmensendestrijdaangaantegenarmoedeenuitsluiting.Zeiserkendalswelzijnsschakelenalsverenigingwaararmenhetwoordnemen.ÛzePlekkewerktsamenaaneenlangewegvanveranderingsprocessendoorbewustmaking,campagnes,samenkomsten,…

Vzw Wieder• iseenerkendeBrugseverenigingwaararmenhetwoordnemen.Zebrengtopdeeersteplaatsmenseninarmoedesamenmaarstaatookopenvoormensendiegeenarmoede-ervaringhebben.

PArTNErS

Foto © K

WB

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 7

Page 8: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Inhaarzoektochtomsolidariteitnietalleenuittedrukkendoorgeldinza-meling,belanddeKWBSintBaafsbijeenactieinhetnationaleKWB-aanbod‘Tafelenmetanderen’.

Hetideevandezeactieisgoedinhaareenvoud:legcontactenmetanderenendeelwaarjegoedinbent.KWBSint-Baafsstaptevervolgensnaarandereorganisatiesomtepolsennaarhunideeënovereensoortgelijkesolidariteits-actie.OvertuigdenenthousiastbeslotenookvzwWieder,ZiekenzorgCMenwel-zijnsschakelÛzePlekkevzwtijduittetrekkenvoorditprojectennietoverhaasttewerktegaan.

Indedaaropvolgendevergaderingenfor-muleerdeelkeverenigingwatbelangrijkeaandachtspuntenwarenvoordesolidari-teitsactie,zoalshetcreërenvanontmoe-tingskansen,dedrempellaaghouden,…Zewisseldenookcreatieveideeënuitvoordeinvullingervan(eenwandeling,eenetentje,eencreanamiddag,…)enover-legdenmetdeachterban.Uiteindelijkkozendevierorganisatiesvooreen soli-dariteitsactieindevormvaneen etentje, door alle deelnemers voorbereid.Hetdoelvandezeactiewas:ontmoetings-kansen creëren.

Veeltijdkroopindeuitwerkingvandeactie,omervoortezorgendatiedereeneenverantwoordelijkheidkonopnemenenerruimtewasbijdeverenigingenomingesprektegaanmetdeledenenmet

elkaar.Degedragenheidvoordesolida-riteitsactiebijallegeledingenbinnendeverenigingenwasessentieel.

Vanhetmakenvanzaal-entafelversie-ring,overservettenplooienentafelsdek-kentotdebereidingvanhetaperitiefenhetdessert.Doorditgrootaanbodaantakenvondiederedeelnemerwelietsvol-genszijntalent.

Hetwasaanelkeverantwoordelijkeorganisatieomervoortezorgendatdedeelnemers,liefstuitdeverschillendeverenigingen,samenaanhetwerkgin-gen.Ditvergroottedeontmoetingskansentussendeverschillendedeelnemers.Ookmensenmetkinderenkondendeelnemenwanterwerdkinderopvangvoorzien.Voordedeelnemersdiealklaarwarenmethuntaak,waserbovendienanimatie.Desolidariteitsactiewaseengrootsucces,nietminderdan100mensenvanuitdeverschillendeorganisatiesnamendeelaanhetetentje.

WAT

Foto

© K

WB

8 I

Page 9: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS mEEr INFO

KWB [email protected]

Ziekenzorg CM Sint-Baafs(JaklienDenolf)EdgarTinelstraat3,[email protected]

Vzw WiederRozendal3,[email protected]

Ûze PlekkeStationslaan20,[email protected]

LEESTIPHaesendonckx, C. & Wuyts, A. (2005). • Een paar apart. Gearrangeerde ontmoetin-gen tussen mensen die in armoede leven en mensen die niet in armoede leven. Aanvragen bij [email protected]

Recht-Op (2005) • Ik ben die oorbel van 2 euro. Verhalen over en door mensen in armoede. Aanvragen bij [email protected]

Samen eten brengt mensen • dichter bij elkaar, een ideale manier dus om de solidariteit te verhogen. Ontmoeting zit daarbij niet alleen in de eigenlijke acti-viteit, maar zeker (meer!) in de voorbereiding ervan.

Door een project met meerdere • verenigingen uit te werken, ontstaat er een grotere mate van anonimiteit onder de deelnemers. Zo is het niet van iemands gezicht af te lezen bij welke vereniging men hoort. Mensen krijgen dus geen etiket opgeplakt, wat zeker drempelverlagend werkt.

Om een geslaagd samenwerkings-• verband te realiseren, moeten de verschillende verenigingen goed op elkaar afgestemd zijn. Door genoeg tijd te nemen voor het project, is er ruimte om ideeën en verwachtingen uit te wisselen en taken en verantwoordelijkheden duidelijk af te spreken en zo te komen tot een project waar ieder-een achter staat.

Een dergelijke laagdrempelige • actie kan het begin zijn van een langer, duurzamer samen­werkingsverband.

Nog op zoek naar inspiratie voor acties of promotietips? Surf naar

www.deverenigdeverenigingen.be > ondersteuning.

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 9

Page 10: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

De werking van een vereniging staat of valt meestal met de inzet van haar vrijwilligers. Ook als je een activiteit rond ‘armoede’ wil opstarten, is het goed om eerst stil te staan bij de houding en ervaringen van je eigen vrijwilligers of bestuurs-leden. Scouts en Gidsen Vlaanderen organiseerde daarom de vorming ‘24-uren van Open Kamp’.

24-uren van Open KampScouts en Gidsen Vlaanderen vzw• iseenvandegrootstejeugdbewegingeninVlaanderen.Dezeteltmaarliefst650plaatselijkescouts-engidsengroepen;zijvormendebasisvandebeweging.ScoutsenGidsenisbestemdvoorkinderenenjongerenvan6tot18jaarenstaatinvoordeontspanningenopvoedingvanhaarledeninhunvrijetijd.

Armoede In-Zicht• iseengezamenlijkprojectvanhetVlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemenenWelzijnszorg.ArmoedeIn-Zichtwilviavormingeninzichtbiedenindearmoedeproblematiekengesprekbegeleidenoverhoemaatschappelijkestructurenarmoedeinstandhoudenen/ofreproduceren.Zedoetdaarvoorsteedsberoepopdeexpertisevanopgeleideervaringsdeskundigenen/ofmenseninarmoedeuitver-enigingenwaararmenhetwoordnemenenanderewel-zijnsorganisaties.OpdezemanierwilArmoedeIn-Zichthetsocialestigmarondarmoededoorbreken.

PArTNErS

Foto

© S

cout

s en

Gid

sen

Vlaa

nder

en

10 I

Page 11: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

ScoutsenGidsenVlaanderenorgani-seertjaarlijkseentientalregionale‘OpenKampen’,kampenvoorkinderenenjon-gerendiedoorScoutsenGidsenmoei-lijkwordenbereikt.Indepraktijkzijnditkinderenenjongerenuitmaatschappelijkkwetsbareen/ofallochtonegezinnen.MetOpenKampwilScoutsenGidsenVlaanderendezejongerenkennislatenmakenmetscoutingmaarhenookdekansgevenomhunzelfwaarde,zelfres-pectenzelfvertrouwenoptebouwenofteherwinnen.

OokvoordeervarenvrijwilligersvanOpenKampbleefheteenuitdagingomalsleidergepastomtegaanmetdever-schillendeachtergrondenvandedeelne-mers.Daaromvroegenzeeen vorming op maat over armoedeaanbijArmoedeIn-Zicht:‘24-urenvanOpenKamp’.Tijdensdezetweedaagsevormingdach-tendeOpenKamp-leiderssamennaover‘kansarmoede’.Dejongerenwerden(viaopdrachten)aangezettereflecteren over hun eigen kijk op armoede en stil te staan bij de consequenties van deze visie op hun eigen handelen.Naasthetaan-biedenvaneentheoretischkaderopdearmoedeproblematiekwaserookruimtevoorpraktischevragen:“HoekanikbeterreagerenopstrafgedragvanOpenKampers?”“WaarhouikbestrekeningmeetijdenshetOpenKamp?”.

Dezevormingwerdin tandemgege-ven,dooreenprofessionelevormings-deskundigeeneenopgeleide

ervaringsdeskundigeinarmoedeensocialeuitsluiting.Beidenbrachteneigenervaringeninenzowerdhetperspectiefvanmenseninarmoedemeeindevor-mingopgenomen.

Hetresultaatvoordeleiderswasuitge-sprokenpositief:zestondenstilbijhuneigenfunctioneren,kregeninzichtindeachtergrondvande‘OpenKamp’-ledenenwerdenzoversterktinhunleiderschap.

WAT

Foto © Scouts en Gidsen Vlaanderen

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 11

Page 12: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS

Foto

© K

AV

Foto © Scouts en G

idsen Vlaanderen

mEEr INFOScouts en Gidsen Vlaanderen / Ploeg Diversiteit & AVC ZingevingLangeKievitstraat74,2018AntwerpenTel.032311620Fax.032326392diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.bewww.scoutsengidsenvlaanderen.be

Armoede In-ZichtTel.022040633(StefJorissen&ToonDeRijck)Tel.025482688(CindyPut)[email protected]@vlaams-netwerk-armoede.becindy.put@welzijnszorg.bewww.armoede-in-zicht.be

LEESTIPWelzijnszorg. (2006). • Achtergronddossier: ‘Samen armoede uit-sluiten’. Meer info op www.welzijnszorg.be

Didelez, G. & De Pril, L. (2009). • Ik ben Iemand/Niemand. Meer info op www.ikbeniemandniemand.be

Vergroot je inzicht in armoede, • sta stil bij je eigen kijk op armoede en ga na wat het effect is van die visie op je eigen handelen. Je kunt maar mensen in armoede bereiken als je ook hun leefwereld begrijpt.

Werk samen met organisaties en

verenigingen die kennis hebben van de

armoedeproblematiek. Zij beschikken over de

kennis, de methodieken, de vormingen om te reflecteren over armoede en hier inzicht

in te verschaffen.

12 I

Page 13: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Inzicht verwerven in je eigen handelen, ervaringen en opvattin-gen rond armoede, is essentieel om daarna de brug te kun-nen slaan naar mensen in armoede. Ook binnen verenigingen wordt die oefening gemaakt. ‘Welk beeld hebben mensen van onze vereniging?’, ‘Welke drempels zijn er in onze vereniging voor mensen in armoede?’ Zo onderzocht KAV samen met vzw DOMO welke participatiedrempels er bestaan binnen de KAV-afdeling voor vrouwen met minder kansen. De belangrijkste lessen werden vervolgens gebundeld in de praktijkgids ‘Pak een stoel en zet er u bij! Drempels voor kwetsbare vrouwen in het verenigingsleven wegwerken’.

‘Pak een stoel en zet er u bij!’Domo vzw (Door Ondersteuning Mee Opvoeden)• iseenautonomeenregionaalactievevrijwilligersorganisatieinLeuvendieopvoedingsondersteuninggeeftaankansarmegezinnenmetkleinekinderen.Metdezewerkingwilzijhetsocialenetwerkvandezekwetsbaregezinnenopbou-wenofherstellen.Domovzwbereiktmetbehulpvanhaar40vrijwilligers,een37-talgezinnen,hoofdzakelijkvrouwen,diedoordeomstandighedenwaarinzemoeten(over)leven,samenmethungezin,kwetsbaarzijn.

KAV vzw• iseenerkendesociaal-cultureleverenigingdiegeorganiseerdisvoorendoorvrouwen.KAVstreeftnaarzelfontplooiingvanelkevrouwineenmulticulturelesamenleving.VanuiteenchristelijkgeïnspireerdevisiestaatKAVopenvoorallevrouweneninhetbijzondervoorvrouwenmetminderkansen.AlsorganisatiewordtKAVgemaaktengedragendoorgeëngageerdevrijwilligers,ondersteunddooreenequipevanberoepskrachten.ConcreetteltKAVongeveer95.000leden,16.000vrijwil-ligersen900afdelingen,verdeeldoverhetVlaamselandsgedeelteenBrussel.

PArTNErS

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 13

Page 14: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

‘Pakeenstoelenzeterubij!’iseenpro-jectdatliepvanjanuari2009toteindsep-tember2009.DitprojectwerdgelanceerdinhetlichtvandebeslissingvandeRaadvanBestuurvanKAVin2008omwerktemakenvandeparticipatievanvrouwenmetminderkansen.Maarhoebeginjedaaraan?KAVsteldeeenreëlenoodvastaaneengebruiksvriendelijk werk-instrumentmetuitgewerktemethodie-ken,concretetipseneendraaiboekdatvrijwilligersinlokaleverenigingenprak-tischenconcreetondersteuntinhetaan-pakkenvandeparticipatiedrempels.

In2009lanceerdedeKAVdaaromsamenmetDOMOvzwhetproject‘Pak een stoel en zet er u bij’.Hetdoelvanditprojectwasde drempels in kaart brengendievrouwen‘dieuitsluitingervaren’weer-houdenomteparticiperenaansociaal-cultureelvolwassenenwerkenopbasishiervaneenpraktijkgidsteontwikkelendieafdelingenenverenigingenmoetenhelpendiedrempelsteverkleinen.

Aandeontwikkelingvandezepraktijkgidsgingeenliteratuuronderzoekoverdever-schillendeparticipatiedrempelsvooraf.Vervolgendswerdeninhetveldonder-zoekdeDOMO-vrouwenenvrijwilligersendiverseKAV-afdelingenbevraagdnaarhunwensenennoden.Ookverzameldemenopbasisvandegesprekkencon-creteparticipatie-bevorderendetech-niekenengingmenactiefopzoeknaartipsenwerkinstrumenten.Vervolgenswerdendeverzameldetips,technieken

WAT

enwerkinstrumentenookgetoetstindepraktijkviatry-outsenwaarnodigbijge-stuurd.Ditalleswerdtenslottegebundeldtotdepraktijkgids‘Pakeenstoelenzeterubij!Drempelsvoorkwetsbarevrouweninhetverenigingslevenwegwerken’.Dezepraktijkgidsdoetdienstalshandleidingvoorverenigingenommensen/vrouwendieuitsluitingervaren,gemakkelijkeroptenemeninhetlokalesocio-culturelenetwerkvanverenigingen.Dezeprakti-schegidsbevateenhandleidingéntipsomdezetoeleidingterealiseren.

Foto © K

AV

14 I

Page 15: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS Werken aan drempelverlaging •

binnen je vereniging vergt een extra inspanning van lokale vrijwilligers. Dat moet je onder-kennen. Wie niet gemotiveerd is om dit extra werk op te nemen, past beter.

Het opzetten van een duurzame • relatie met mensen die uitsluiting ervaren, vraagt tijd. Rome is niet op één dag gebouwd. Dit moet stapsgewijs gebeuren: samenwer-king aangaan met andere vereni-gingen; drempels, noden, wensen van de vereniging zelf en van de te bereiken doelgroep (mensen in armoede) identificeren; oplossin-gen zoeken en uittesten…

Wees kritisch voor je eigen vereniging. Ga na welke drempels er binnen je vereniging zijn voor mensen in armoede.

Ga hiervoor niet alleen te rade bij jouw leden en vrijwilligers maar ook bij mensen (in armoede) die je nog niet bereikt.

mEEr INFOKAVEvaBrumagnePaviljoenstraat3,1030BrusselTel.022203011•[email protected]

Domo vzwNaamsestraat153-155,[email protected]

LEESTIPKAV. (2009). • Praktijkgids: ‘Pak een stoel en zet er u bij!’ Drempels voor kwetsbare vrouwen in het verenigingsleven wegwerken. Aanvragen bij [email protected]

Beweging van Mensen met een Laag • Inkomen en Kinderen, Oostende. (2000). Samen gaan we vooruit. Over de methode van de dialoog. De cirkel ontspringen. Groepswerk met kansarmen: een uitdaging. Aanvragen bij [email protected]

Demos.(2009). • 360°Participatie. Aanvragen bij [email protected]

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 15

Page 16: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Idealiter brengen verenigingen een verscheidenheid aan mensen samen, ook mensen met en zonder armoede-ervaringen. Vanzelfsprekend is het niet maar Ell Circo D’ell Niño bewijst dat het kan. Via circus verenigt Ell Circo D’ell Niño kinderen en jongeren uit zowel kansarme als kansrijke gezinnen.

Ell Circo D’ell NiñoEll Circo D’ell Fuego (ECDF)• iseenjongendynamischgezelschapuitAntwerpendatjongecircus-enstraat-artiestenkansenwilgeven.DewerkingvanECDFisverdeeldinvierluiken:artistiek,pedagogisch,podia,constructie.HetprojectEllCircoD’ellNiñopastinhetpedagogischeluik.

KIDS Noord vzw• iséénvandenegenAntwerpsebuurt-werkingenvanKIDSvzw.Ditiseenjeugdwerkorganisatievoorenmetminderkansrijkekinderen,tienersenjonge-ren.Elkebuurtwerkingzetgroepsgerichteactiviteitenopindevrijetijdvandejeugd.Datgebeurtineigenlocatiesenopstratenenpleinen.

PArTNErS

Foto

© E

CD

F

16 I

Page 17: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

EllCircoD’ellNiñoiseensociaal-artistiekprojectvoorbuurtkinderenuitAntwerpen-Noord.HetishetresultaatvaneensamenwerkingsverbandtussenECDFenKidsNoord.Hetprojectstartteinhetvoorjaarvan2005toenECDFeenaantalinitiatiesincircustechniekengafbijKIDSNOORD.Hetenthousiasmevandekinderenriepomverderesamenwerking,dieerkwammetnieuwelessenreeksen.Dietrokkenveelcircusartiesteninspéaanmeteendiverseachtergrond:vanverschillendenationaliteitenenleeftijden,uitkansarmemilieusofdeallochtonemiddenklasse,kinderenuithetbuiten-gewoneenuithetreguliereonderwijs…Kortom,een zeer divers groepje.Leukmaarookeenheleuitdagingomereenhechtegroepvantemaken(vertrouwenisvangrootbelangbijcircustechnieken).

Eind2007vondmendatdesamenwerkingtussenKIDSenECDFeeneigennaammoestkrijgen.EllCircoD’ellNiñowasgeboren,een circusschool voor kinderen en jongerenuitdebuurtvanAntwerpen-Noord.Dezecircusschoolbiedtkinderenenjongerendemogelijkheidomsameneencircusvoorstellingtemakenenhuncreatiestetonenaandegroepenbuiten-wereld.Daarbijwordenpedagogischeconceptengehanteerdalszelfstandig,samenwerkend,probleemoplossendenervaringsgerichtleren.

WAT

MomenteelbereiktEllCircoD’ellNiñoeentachtigtalkinderenenjongerenvanafzesjaardietemakenhebbenmetmaat-schappelijkeachterstelling.Demeerder-heidisvanallochtoneorigineenkomtuitAntwerpen-Noord,devestigingsplaatsvandevereniging.KIDS Noord is een belangrijke toeleider.EllCircoD’ellNiñogeeftkinderenenjongerendekansomengagementenverantwoordelijkheidoptenemeneneenpositiefbeeldtetonenaandewijk.

Foto © E

CD

F

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 17

Page 18: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS mEEr INFO

Ell Circo D’ell Fuego vzwScheldestraat83,[email protected]

KIDS NoordEveraertstraat97-99,[email protected]

LEESTIPSamenlevingsopbouw • Antwerpen Stad vzw. (2009). Vrijwillig werkt - aan de slag met vrijwilli-gers uit kansengroepen. Te downloaden op www.samenlevings-opbouw.be/antwerpenstad

Welzijnsschakels. (2007). • Schakels die bruggen slaan: Over participa-tie van mensen in armoede. Te downloaden via: www.welzijnsschakels.be

Ga samenwerkingsverbanden • aan met lokale verenigingen die reeds contact hebben gelegd met de doelgroep. Kanalen van toelei­ding zijn cruciaal.

Ontdek de troeven binnen jouw • vereniging, troeven die zowel mensen met als zonder armoede-ervaringen aanspreken. Bij El Circo D’ell Niño is circus het bindmiddel dat de kinderen, ondanks de grote onderlinge diversiteit, bijeen-houdt.

Iedereen kan van elkaar leren. • Vertrek vanuit de talenten, groeimogelijkheden en kansen van mensen in armoede.

Bied activiteiten aan die mensen (in armoede) op de

eerste plaats de mogelijkheid geven om te ‘ontspannen’

en ‘ontsnappen’.

18 I

Page 19: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Seniorenverenigingen, jongerenclubs, wijkcomités… Zelfs sport- of milieuverenigingen kunnen meewerken aan de strijd tegen armoede, bijvoorbeeld op beleidsniveau. Een voorbeeld daarvan is S-Plus. Zij verdedigen de belangen van senioren en daarbij ook senioren in armoede.

Beleidswerking door S-PlusS-Plus• iseenautonomeprogressieveseniorenverenigingdiezichrichttotderuimegroepvan50-plussers.Zebiedtveelzijdigesociaal-cultureleontplooiingsmogelijkhedenaansenioren.Zetrachthenmaximalekansentegevenomvolwaardigdeeltenemenaanhetmaatschappelijklevenenaandeintegratieindesamenleving.S-Pluswaaktookoverhetbehoudvanverworvenwelzijns-voorzieningenvoor50-plussersenstreeftnaardeverbeteringenuitbreidinghiervan.

PArTNEr

Foto

© S

-Plu

s

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 19

Page 20: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

S-Plusisdanwelgeenverenigingdiezichopdeeersteplaatsrichttotmenseninarmoede,ookzijknooptdestrijdaantegenarmoede.Seniorenzijnimmerseenmaatschappelijkkwetsbaregroep.Nahetpensioenvallenseniorenvaakterugopeenlagerinkomen,terwijlbepaaldekosten(doorbijvoorbeeldziekte)netopdatmomentstijgen.Hetisbelangrijkdatde belangen van senioren, zeker van de meest kwetsbaren, worden verdedigdbijbeleidsmakers.

S-Plusijvertviahaarlobbywerkonderanderevooreendegelijkwettelijkpensioen,eengoedeenbetaalbaremobiliteit,woningengezondheidszorgéneenveiligesamenleving.Indebeleids-werkgroepzetelenooksenioren,zodatzesamenadviezenenstandpuntenkun-nenopmaken.Metdezestandpuntenindehand,trachtS-Plusopverschillendeniveaushetbeleidtebeïnvloeden,vangemeentelijktotEuropees.Zedoetditdoordeeltenemenaanadviesraden en overleg organen,vangemeentelijkeseniorenadviesradentothetRaadgevendComitévandePensioenen.Deverschil-lendeadviezenbundeltS-Plusookelkeverkiezingineeneisenbundel,diewordtoverhandigdaanpoliticienbeleids-makers.MaarooktussendeverkiezingendoorspeeltS-Plusinopdeactualiteiteninhetpolitiekelandschapmetacties(bijvoorbeeldvoorgratisgriepvaccineneenbetaalbarehospitalisatieverzekering).

Doorjekrachtentebundelenmetandereverenigingen,stajesterker.VandaardatS-PlusookinitiatievenzoalsDecenniumdoelen 2017‘Geefarmoedegeenkans’en‘Pact 2020’steunt.Heteer-stesteltzichzelftotdoelomsamenmetbeleidsverantwoordelijkenstructureleoplossingentezoekenomdeklooftussenarmenrijktedichten.Pact2020houdtindattegen2020hetaandeelinwonersdatinVlaandereninarmoedeleeftengeconfronteerdwordtmetsocialeuitslui-tinglaagligtinvergelijkingmetdebestpresterendeEU27-landen.

WAT

Foto © S-P

lus

20 I

Page 21: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS

mEEr INFOS-PlusNeleWaelputTel.025150494nele.waelput@socmut.bewww.s-plusvzw.be

LEESTIPVlaamse Overheid. (2009). • Vlaanderen in Actie: Toekomstplan voor 2020. Te downloaden via www.vlaandereninactie.be

Koning Boudewijnstichting e.a. (1994). • Algemeen verslag over de armoede. Synthese. Aanvragen bij: [email protected]

Formuleer je standpunten en • beleidsaanbevelingen samen met je doelgroep. Wie weet beter welke knelpunten en problemen er zijn en wat de beste oplossing hiervoor is, dan de doelgroep zelf?

Vind het warm water niet opnieuw uit. Er zijn genoeg

verenigingen die met kennis van zaken werken. Waarom

dan niet aankloppen bij verenigingen die dagelijks

met mensen in armoede bezig zijn.

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 21

Page 22: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Samenwerking rond acties of beleidswerk kan ad hoc georga-niseerd worden door of met je vereniging. Een engagement op langere baan, is het zoeken naar partners voor een samenwer-king of netwerk. Dat is wat een aantal Antwerpse verenigingen deden onder de naam Stoparmoede.nu. Samen maken ze het verschil in het gemeentelijke (armoedebestrijdings)beleid.

Stoparmoede.nuACW Antwerpen• isdeAntwerpseKoepelvanChristelijkeWerknemersorganisatiesenwerktactiefmeeaaneensolidaireenleefbaresamenleving.Viaeennetwerkvanvrijwilligers,actiefindiverseverenigingen,proberenzijmenseneninstantiesalerttehoudenvoordenodenenproblemenindesamenleving.Inoverlegmethuneigenpartnersenexterneorganisatieswordensocialeproble-menaangekaartenoplossingengezocht.

ACV Antwerpen• isindeeersteplaatseenvakbeweging,eenbasisbewegingmetmeerdan80.000militantendiesyndicaalactiefzijninhunondernemingofinstelling,inhungemeenteofhungewest.Hetisookeensocialepartner,erkenddoorwerkgeversenregeringeneneendienstverlenendeorganisatie.

Antwerps Platform Generatiearmen (APGA)• iseensamenwerkingsverbandvandrieAntwerpseverenigingenwaararmenhetwoordnemen:CentrumKauwenberg,OpenHuisProtestantsSociaalCentrumenRecht-Op.Zebrengenopvijfplaatsenindestadmenseninarmoedesamen.

Bond zonder Naam (BZN)• maaktwerkvanwaarden.Zeisovertuigddatwaardendeinspiratiezijnvoorindividueleenmaatschappelijkeveranderingendesleutelzijnvoorharmonieussamenlevenensamenwerken.BondzonderNaamwildaaromvanuitdegrondhouding‘no one claims, everyone supports’vanonderuitpluralistischeinitiatieven

PArTNErS

22 I

Page 23: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

ensamenwerkingsverbandenontwikkelendiehetbesteinmensenversterken.

De Loodsen• wilvrijwilligershelpenhunwegtevindenindedoolhofaanwelzijnswerkingeninAntwerpen.Tegelijkertijdwilzeookmensendieindemargevandemaatschappijleven,ondersteunen.HiervoorwerktDeLoodsenopdeeersteplaatssamenmetandereorgani-saties,maarsomszetzeookzelfprojectwerkingenop,onderanderePlatformNoodhulponderProtest,’tVlot,DeOverzetenHarmattan.

Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad• iserkendalsregionaalinstituutvoordesamenlevingsopbouw.Alsautonomeorganisatiecoördineertenvoertzehetbuurt-enopbouwwerkindestadAntwerpenuit.SamenlevingsopbouwAntwerpenStadbouwtaaneensolidaire,democratischeeninterculturelesamenlevingwaariniedereengelijkekansenheeft.Ditrealiseertzedoordebevorderingvansolidariteit,dooractiefachter-gesteldegroepenteondersteunenenteversterken…

Welzijnszorg Antwerpen• steltzichzelftottaak:hetbestrijdenvanarmoedeensocialeuitsluitingineigenland.

Foto © B

randpunt 23

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 23

Page 24: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Destrijdtegenarmoedeisaljarenlangbezig,zezalooknogjarenlangduren.DitgegevenzetteeenaantalAntwerpseorganisatiesaanomdestrijdtegenarmoedeverderoptevoeren.Enomdat gebundelde krachten meer bereiken,ontstondhetAntwerpssamenwerkings-verbandStoparmoede.nu.Stoparmoede.nuonderhoudtookeensterkebandmetOASeS[2]enhetPlatformNoodhulponderProtestenlaatzichinspirerendoordeDecenniumdoelstellingen[3].

DoordestrijdoptevoerenwilStoparmoede.nudriedingenbereiken:zoveelmogelijkAntwerpenarenbewust makenvandediversegezichtenvandearmoedeproblematiek,eenpolitiek draagvlak creërenomarmoedestructu-reeltebestrijdenzodatdeoorzakenvanarmoedewordenaangepaktentenslottedearmoedeinAntwerpenterugdringen.

Stoparmoede.nugebruiktinhaarstrijdtegenarmoedeeenopvallende metho-diek:elkemaandvoertéénorganisatievanStoparmoede.nuéénduidelijkzicht-bareactiebijhetbeginvandegemeente-raad.VoorelkmaandelijksactiemomentzoektStoparmoede.nutelkenseenorganisatiediezo’nactievoorzichwilnemeneninhoudelijkestofferen.Dezeorganisatieswordenookgevraagdom

huninhoudelijkeeisenkrachtbijtezet-tenmetconcreteverhalen.Opdiemanierkrijgtarmoede een gezichtvoordeAntwerpenarenendeAntwerpsepoliticiinhetbijzonder.

Naastdeactievoordegemeenteraad,iserookeenmaandelijks overlegmetvertegenwoordigersvandefractiesCD&V,Spa,OpenVLDenGroen!.Opditoverlegsteltde‘organisatievandemaand’korteenpresentatievoorenwordterinover-legmetdeaanwezigepoliticibekekenopwelkewijzezijdeknelpuntenenaan-bevelingkunnenmeenemeninhunlokaalenbovenlokaalpolitiekwerk.

In2010,hetEuropeesjaartegendearmoede,paktStoparmoede.nudedraadweerop.Ondertussenhebbendegemeenteraadsledeneenresolutieopdegemeenteraadgebrachtmettieneisendiezijngelinktaandeacties.Dezeresolutieisgoedgekeurdenwordtbin-nenkortgevolgddooreenthemacommis-sie.Een bewijs dat Stoparmoede.nu, en andere verenigingen, wel degelijk het verschil kunnen maken in de strijd tegen armoede.

WAT

[2] OASeS of de ‘Onderzoeksgroep Armoede, Sociale uitsluiting en de Stad’ maakt deel uit van de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen van de Universiteit Antwerpen (UA). OASeS voert onderzoek vanuit twee centrale onderzoeksperspectieven:de studie van mechanismen van armoede, sociale ongelijkheid en sociale uitsluiting; en het onderzoek over de verbanden tussen de sociale en de ruimtelijke dimensie van het samenleven.

[3] Voor meer informatie over Decenniumdoelstellingen 2017, zie pagina 27

24 I

Page 25: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TIPS

mEEr INFOStoparmoede.nuNationalestraat111,2000AntwerpenTel.032201206Fax.032201220jan.kint@acw.bewww.stoparmoede.nu

LEESTIPOASeS. (2005). • Brochure: Bruggen over woelig water en Jaarboek Armoede en sociale uitsluiting. Universiteit Antwerpen, Faculteit Politieke & Sociale Wetenschappen. Meer info op: www.ua.ac.be/oases

Ga de strijd tegen armoede niet • voor mensen in armoede aan, maar samen met hen! Werk samen met andere verenigingen, gebundelde krachten bereiken meer!

Wil je politici aanspreken, maak dan korte maar

krachtige dossiers, bestaande uit getuigenissen,

duidelijke knelpunten en concrete vragen,

aanbevelingen en/of eisen. Deze dossiers werken als

oogopener.

De kracht van de acties• van Stoparmoede.nu ligt in de samen­werking met gemeenteraads­leden.

Foto

© B

rand

punt

23

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 25

Page 26: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Overzicht van organisaties en diensten

Zie je met al die organisaties en diensten die werken rond ‘armoede’ het bos niet meer door de bomen? Geen probleem, deze wegwijsgids zet de voornaamste organisaties en diensten nog eens op een rij. Bij deze organisaties kan je terecht voor inhoudelijke, financiële, structurele en/of praktische ondersteuning.

26 I

Page 27: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Armoede (bestrijdings)organisatiesATD Vierde Wereld BelgiëDeInternationaleBewegingATDVierdeWereldiseenniet-gouvernementeleorganisatie(NGO)voorarmoe-debestrijding.Zeisnietgebondenaaneengeloofsover-tuigingoflevensbeschouwing.Zewerdin1957doordeFransepriesterJosephWresinskiopgerichtsamenmetdeinwonersvaneensloppenwijkindeParijseagglomeratie.OmdatJosephWresinskizelfinarmoedeopgroeidehadhijeeneigenkijkeninzichtinderealiteitvanarmoedeendewijzewaaropzekanwordenbestre-den:metdearmstenzelfenvanuithunervaringenenkennis.DeVlaamsetakATDVierdeWereldVlaandereniseenerkendeverenigingwaararmenhetwoordnemenenbiedtondersteuningaandelokaleVlaamseenBrusselseATD-groependieopdiversemanierenactief(willen)zijnindestrijdtegenarmoede.Benjeopzoeknaareenlokale partner,neemeenscontactopmetATDVierdeWereldVlaanderen.

Decenniumdoelen 2017Decenniumdoelen2017iseeninitiatiefvanACW,Samen-levingsopbouwVlaanderen,SocialistischeMutualiteitenensocio-cultureleverenigingen,SteunpuntAlgemeenWelzijnswerk,Verbruikersateljee,VlaamsNetwerkvanverenigingenwaararmenhetwoordnemen,VlaamsMin-derhedencentrum,WelzijnszorgenwordtondersteunddoorCera.Zewildeleefsituatievanmenseninarmoedestructureelverbeterendoorervoortezorgendathetbeleidvoorranggeeftaandestrijdtegenarmoede.Decenniumdoelenspitstzichdaarbijtoeopgezondheid,inkomen,arbeid,wonen,onderwijsensamenleven.Omdeevolutieopdezezesdomeinentemeten,ontwikkeldezedeArmoedebarometer.Decenniumdoelen2017eist

Internationale Beweging ATD Vierde WereldVictorJacobslaan121040BrusselTel.026479225Fax.026407384contact@atd-vierdewereld.bewww.atd-vierdewereld.be

Decenniumdoelen 2017p/aWelzijnszorgHuidevetterstraat1651000BrusselTel.0474254880info@decenniumdoelen.bewww.decenniumdoelen.be

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 27

Page 28: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

datdeoverhedenopalleniveausdenodigemaatregelennemenomarmoedeaantepakken.Tegen2017moetenalledoelenbereiktzijnendebarometervanelkvandezesdomeinenmoettegendanop100percentstaan.Verenigingenkunnenbij‘Decenniumdoelen2017’terechtvoordecijfersvandearmoedebarometersentoelichtinghieromtrent,voorgratistoonexemplarenvandearmoe-debarometersenvoordocumentatiezoalshetjaarlijksonderzoeksrapportvanOASeSbijdejaarlijkseopstellingvandearmoedebarometerenhetmemorandumvandeDecenniumdoelen.

SamenlevingsopbouwWiljouwverenigingmaatschappelijkachtergesteldegroepenbereikenenhebjenoodaanondersteuning,dankanjeaankloppenbijSamenlevingsopbouwVlaan-deren.De sector Samenlevingsopbouw Vlaanderen organiseert maatschappelijk achtergestelde groepen.Samenmethenpakkenbuurtwerkersenopbouwwer-kersgemeenschappelijkeproblemenaandietemakenhebbenmetgrondrechtenofmetdeleefbaarheidinhunbuurt,stad,dorpofstreek.Defocusligtopdeverbete-ringvandekwaliteitvanhetlevenenhetsamenleven.Samenlevingsopbouwwerktaaneenbeleiddatafge-stemdisopdenodenenbehoeftenvanmaatschappelijkachtergesteldegroepen.DesectorSamenlevingsop-bouwVlaanderenbestaatuitachtregionaleinstitutenenhetondersteuningsinstituutSamenlevingsopbouwVlaanderen.

Uit De marge vzwProbeertjouwverenigingzichopentestellenvoorkans-arme kinderen en jongeren,danstaatUitDeMargejegraagbij.UitDeMargeondersteuntjeugdwerkmetmaatschappelijkkwetsbarekinderenenjongereninfunctievandebelangenvandezedoelgroepen:derea-lisatievansocialegrondrechtenendeversterkingvanmaatschappelijkparticipatie.Belangenbehartiging,

Samenlevingsopbouw VlaanderenVooruitgangstraat323bus21030BrusselTel.022010565Fax.022010514info.vlaanderen@samenlevings-opbouw.bewww.samenlevingsopbouw.be

Uit De Marge vzwHenegouwenkaai291080BrusselTel:024117002of0477594231Fax:[email protected]

28 I

Page 29: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

visieontwikkeling, kadervorming en coachingstaancentraalinhetaanbod.UitDeMargeadviseertooklokaleenprovincialebesturenendiensten,ofandereorganisa-ties,diewerkenaanmeertoegankelijkheidofparticipatievankwetsbaregroepen.UitDeMargewerktsamenmeto.m.hetVlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemen,Samenlevingsopbouw,hetMinderhe-dencentrumenhetAlgemeenWelzijnswerk.

Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord NemenInhetVlaamsNetwerkwerken49verenigingensamenmethetuiteindelijkedoelarmoedeensocialeuitsluitinguittebannen.In de verenigingen staan mensen die in armoede leven centraal.Zijnemeneropalleniveaushetwoord.DeaangeslotenverenigingenkunnenvoorondersteuningvanhunwerkingberoepdoenophetteamvanhetVlaamsNetwerk.Ookdeonderlingeuitwisselingvanervaringen,visies,succesverhalenenleerprocessentussendeverenigingeniseenbelangrijkeopdrachtvoorhetVlaamsNetwerk.OpbasisvandeervaringenendemeningenvandemensenmakendeverenigingenenhetNetwerkdossiersopenstappendaarmeenaardeover-heidenbetrokkendiensten,indehoopdatditleidttoteenbeterbeleiddatarmoedevoorkomtenbestrijdt.HetVlaamsNetwerkwilverderdebeeldvormingrondmen-seninarmoedeverbeterenenvooroordelenwegwerken.HetVlaamsNetwerkmaaktdeeluitvanhetBelgischNetwerkArmoedebestrijding[4]enEAPN[5],EuropeanAnti-PovertyNetworkomookopdieniveausaanarmoe-debestrijdingtedoen.JouwverenigingkanbijhetVlaamsNetwerkterechtvooradvies, standpunten en meningen van mensen in armoedeenvoorhulp bij het zoeken naar lokale partners.

Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord NemenVooruitgangstraat323b61030BrusselTel.022040650Fax.022040659info@vlaams-netwerk-armoede.bewww.vlaams-netwerk-armoede.be

[4] Het Belgisch Netwerk Armoede-bestrijding stelt zichzelf als doel armoede nationaal te bestrijden vanuit en samen met de mensen in armoede. Voor meer info, kunt u mailen naar [email protected]

[5] EAPN is een onafhankelijk netwerk van organisaties die betrokken zijn bij de strijd tegen armoede en sociale uitsluiting in de lidstaten van de Europese Unie. Voor meer info, ga naar : www.eapn.org

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 29

Page 30: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Welzijnsschakels vzwWelzijnsschakelsvzwgaatmetdelokalevrijwilligers-groependestrijdaantegenarmoedeensocialeuitslui-ting.Meerdan110groepenvrijwilligerszijnverbondenmetWelzijnsschakelsvzw.Ontmoetingmetmenseninarmoede,ondersteuningvangezinnen,beleidsbeïnvloe-dingvanuithunervaringskennisenstimulerenvancul-tuurparticipatievormendepijlersvanhunwerking.Men-sen met en zonder armoede-ervaring werken sameninditbondgenootschap.Huninzetvormteenbelangrijkeaanvullingvandeprofessionelehulpverlening.Ver-enigingendiehuneigenwerkingtoegankelijkerwillenmakenendusdedrempelsvoormenseninarmoedewillenverlagen,kunnenvooradvies en ondersteuningterechtbijWelzijnsschakels.VerderkanWelzijnsscha-kelsjouwverenigingookincontactbrengenmetlokalewelzijnsschakels.

Welzijnszorg vzwWelzijnszorgvzwbestaatuiteennationaalsecretariaat,zesregionalesecretariatenenduizendenvrijwilligers.WelzijnszorgheeftalsdoelarmoedestructureeltebestrijdeninVlaanderenenBrussel.Welzijnszorggaatopvijfmanierendestrijdtegenarmoedeaan:doorsensibilisatievanhetbredepubliekviaeenjaarlijksecampagne,doordefinancieringvan150lokalearmoe-deprojecten,doordepromotievansolidariteit,doorhetvoerenvanpolitiekeactieendoordeontwikkelingvaneducatiefmateriaal.ZotrachtWelzijnszorgstructureelhetlotvandearmsteteverbeteren.Wiljouwverenigin-genmeerwetenoverde campagnevanWelzijnszorgen/ofwiljehieraandeelnemen?Werktjouwverenigingmetkinderenenjongerenenzoekjeeducatief en sensibili-serend materiaaldatjehelptomhetarmoedeverhaalbespreekbaartemaken?Ofwiljouwverenigingeenprojectdoeninhetkadervanarmoedebestrijding,maarbenjenogopzoeknaarfinanciëlesteun?HooreensbijWelzijnszorgvzw!

Welzijnszorg vzwHuidevettersstraat1651000BrusselTel.025025575Fax.025025809info@welzijnszorg.bewww.welzijnszorg.be

Welzijnsschakels vzw Nationaal SecretariaatHuidevettersstraat1651000BrusselTel.025025575Fax.025025809info@welzijnsschakels.bewww.welzijnsschakels.be

30 I

Page 31: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

VormingsorganisatiesAgora vzwAgoravzwgeeftpersoonsgerichtevormingaankansen-groepen,voorzietvorming op maataanintermediairsenontwikkeltinnovatieve methodieken.Agorakanvor-mingspakkettenuitwerkenopmaatvandeopdrachtge-ver.Erwordtuitgegaanvandedoelstellingenenbeoogderesultatenvandeaanvragerenvaneenknelpuntanalysedievoorafgemaaktwordt.Binnenditkadervertrektelkevormingvanuit de eigen ervaringen, vragen en meningen van de deelnemers:detrainerinspireertenengageertaandehandvanactiviteitenmetreflectieengroepsdiscussiesenvanuitdecasesvandedeelnemers.Erwordengeentheoretischelessengegeven;erwordtweleenkorttheoretischkaderaangereiktenergebeurteenvertalingnaardeeigensituatienaelkeconcreteactiviteit.

Armoede In-ZichtWiljouwverenigingviaeenvormingmeer inzicht in de armoedeproblematiek en de leefwereld van mensen in armoede,spreekArmoedeIn-Zichtdaneensaan.DitiseengezamenlijkprojectvanhetVlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemenenWel-zijnszorgvzw,onderteunddoorCera.ArmoedeIn-Zichtvertrektvanuitdevaststellingdatarmoedeenuitsluitingtoenemeninonzesamenleving.ArmoedeIn-Zichtwilinzichtbevorderenindieuitsluitingmechanismeneninhoemenseninarmoedediesituatiebeleven.ArmoedeIn-Zichtwilviavormingkortsluitingentussenarmenenniet-armenblootleggenenopdiemanierwerkenaaneenduurzameredialoog.Samen met mensen in armoedebouwdenzehieromtrentexpertiseop.ArmoedeIn-Zichtwerktsamenmetdiversesectoren.Indezesamenwer-kingstaathetontwikkelenvanhandvatenenmethodie-kencentraal.Inhunvormingstrajectenwerkenzesteeds

Agora - Vormingscentrum vzwNeerjouten113550Heusden-ZolderTel.011570160info@agoravzw.bewww.agoravzw.be

Armoede In-ZichtTel.022040633(StefJorissen&ToonDeRijck)Tel.025482688(CindyPut)[email protected]@vlaams-netwerk-armoede.becindy.put@welzijnszorg.bewww.armoede-in-zicht.be

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 31

Page 32: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

samenmetverenigingenwaararmenhetwoordnemenofanderewelzijnsorganisatiesomdeervaringsdeskun-digheidinfunctievandialoogbevorderingeenplaatstegeven.

Bind-KrachtVoorverenigingendiemenseninarmoede(willen)bereikenendieopzoekzijnnaareenvormingiserBind-Kracht.Dezeorganisatiewil,alssamenwerkingsverbandvanonderzoekers,trainersenmenseninarmoede,ondersteuningbiedenaanhulpverlenersenvrijwil-ligersdieopweggaanmetmenseninarmoede.Doel is de kwaliteit van de hulpverlening of begeleiding aan mensen in armoede verbeteren.Viaeenboekenreekseneenvormingsaanbodinverschillendeopleidings-instituten(KareldeGroteHogeschool,KatholiekeHogeschoolKempenenBalans)reiktzeinstrumentenaanvoorkrachtgerichtenverbindendwerken.Viaactie-onderzoek,coachingenvormingopmaattrachtzedezevisieenwerkwijzenookinorganisatiesteverankeren.Demeerwaardebestaatuitdeverbindingvanpraktijkerva-ringenmettheoretischekadersenmetdeperceptievanmenseninarmoede.Menseninarmoedeparticiperenindevormingeneninhetactie-onderzoekalscoaches.Thema’swaarrondzewerken:visieoparmoedeenarmoedebestrijding,eenpositieveenopdialooggerichtebasishouding,krachtenenkwetsurenvanmenseninarmoede,spanningsveldenenrolpatronen,empower-ment,krachtgerichtgroepswerk….

CEDESTotslotiserCedesofhetCentrumvoorEducatieveenSociaalartistiekeProjecten.Ditiseensociaal-culturelebewegingdiezichzelftendienstesteltvanarmoedebe-strijding.Cedeswerktopdriesporen.Teneerstebege-leidthetsociaalartistieke (schrijf)projecteninbestaandegroepenvanmaatschappelijkkwetsbaremensenmetdebedoelingeenversterkingvandegroepterealiseren.

Bind-KrachtKareldeGrote-Hogeschool-departementSociaal-AgogischWerkBrusselsestraat232018AntwerpenTel.036131964of036131960info@bindkracht-kdg.bewww.bindkracht.be

Cedes vzwLandsroemlaan141081BrusselTel.024255105info@cedes-ed.orgwww.cedes-ed.org

32 I

Page 33: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

VerderverzorgtCedesvorming-op-maatvooractorenindesamenlevingdie‘metmensentemakenhebben’.Ditkunnenvrijwilligers,leerkrachtenlageronderwijs,socialewerkers,vormingswerkers,bibliothecarissen,cultuurfunctionarissen...zijn.Indezevormingwerkendecursistenofwelrondheteigenprofessioneleofvrijwilligeengagementindesamenleving,ofwellerenzewerkenmetdemethodiekenvanCedes(lespakkettenofmetho-diekenrondmaatschappelijkeuitsluiting,verbondenheid,natuurenmilieu,rechtvaardigewereldhandel,...).TenderdeontwikkeltCedesookmethodieken-op-maat in het kader van empowerment.

SteunfondsenCeraZoekjevoorjouwarmoedeprojectinhoudelijkeen/offinanciëlesteun,klopdaneensaanbijCera.Ceraiseencoöperatievanzo’nhalfmiljoenvennoteneninvesteertsamenmethenopfinancieelenmaatschappelijkvlak.Ceracontroleertruim30%vandeaandelenvanKBCGroep.Dezeinvesteringzorgtvoordestabiliteitendeverdereontwikkelingvandezegroep.ZocreëertCerakansenvoordirecteenindirectewerkgelegenheid.Cerainvesteertookindesamenlevingviamaatschappelijkeprojecten,opregionaal,nationaaleninternationaalvlak.

Dezeprojectensluitenaanbijdewaardenvandecoö-peratie:samenwerking, solidariteit en respect voor het individu.DedomeinenwaarinCerainvesteertzijn:Armoedeensocialeuitsluiting,CeraExpertisecentrumOndernemen,Kunstencultuur,Land-entuinbouwenplatteland,Medisch-sociaal,LokaleonderwijsinitiatievenenSolidairbankierenenverzekereninontwikkelings-landenviaBRS.Dezeinvesteringendragenbijtotdewelvaartvanallebetrokkenenentothetwelzijnvandehelesamenleving.

Cera CVBAPhilipssite5bus103001LeuvenTel.070695240Fax.070695241info@cera.bewww.cera.be

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 33

Page 34: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Koning BoudewijnstichtingDeKoningBoudewijnstichting(KBS)iseenonafhanke-lijkeenpluralistischestichtingvanopenbaarnut,dieopeenduurzamemanierwilbijdragentotmeer recht-vaardigheid, democratie en respect voor diversiteit.DeopdrachtvandeKoningBoudewijnstichtingisduidelijkentegelijkveelomvattend:delevensomstandighedenvandebevolkinghelpenverbeteren.DeStichtingsteuntdanookprojectenenburgersdiezichengagerenvooreenbeteresamenleving.Daarbijfocustzeopthema’salsarmoede,democratie,erfgoed,filantropie,gezondheid,lokaalengagement,migratie…DeStichtingisactiefvan-uitBrussel,maarsteuntookprojectenverbuitendeBel-gischeenEuropeselandsgrenzen.Naasthetbiedenvanfinanciëlesteun,verspreidtdeStichtingookinformatie,organiseerthetstudiedagenenworkshops,stimuleerthetsamenwerkingsverbanden...Hunvolledigeaanbodvindjeophunwebsite.

Nationale LoterijLastbutnotleastiserdeNationaleLoterij.Zijherver-deeltjaarlijkseengrootdeelvanhaarwinstenonderdevormvansubsidies en sponsoringaan/vanorganisatiesenverenigingenvanbijzondermaatschappelijk,cultu-reel,sociaal,humanitairenwetenschappelijkbelang.InverbandmetdeverdelingvandesubsidieskandeNationaleLoterijnietsbeslissen.Zekanwelvoorstellenvoorleggen,maarhetparlementbeslistwelkeinstel-lingenofprojectengesubsidieerdworden.Hetafgelopenjaarkregendebegunstigdenallessameneenbedragvanruim250miljoeneurouitgekeerd.DaarmeeisdeNatio-naleLoterijdegrootstemecenasvanBelgië.

Nationale Loterijwww.nationale-loterij.be

Koning BoudewijnstichtingBrederodestraat211000BrusselTel.025111840Fax.025115221info@kbs-frb.bewww.kbs-frb.be

34 I

Page 35: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Campagnes17 oktober17oktoberwerdin1992doordeVereningdeNatiesuitgeroepentotWerelddag van verzet tegen armoede.DezedagheeftzijnverrewortelsinhetdaklozenkampvanNoisy-leGrand(Parijs)engroeideuittoteensamenkomstvandeallerarmsten,hunpartnersendehelegemeenschapomtegetuigenoverhetonrechtdatarmoedeheet.Het Belgisch Netwerk van Armoedebe-strijdingroeptviadewebsite’17oktober’mensenenorganisatiesopomdiedaginactietekomenendestrijdaantegaantegenarmoede.Hetbiedtookinformatie over nationale en lokale acties.

OverheidsdienstenProgrammatorische Federale Overheidsdienst maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en GrootstedenbeleidDePODMaatschappelijkeIntegratiestreefternaaraanallepersonendieinarmoedeleven,eenmenswaardigbestaantewaarborgen.Dezedienstdoetditdoordeeltenemenaanhetontwerpen,uitvoerenenevaluerenvanhetbeleidterzake.Hij informeert en adviseertzijndoelpubliekenpartnersookoverdemaatregelenenactie.DePODMaatschappelijkeIntegratieisoverigensactiefinhetdomeinvanhetvoorkomenenbestrijdenvanarmoede.Bovendienpromoot en steunthetdesocialeeconomieinalzijnvormen,vankringwinkelsoverbuurt-ennabijheidsdienstentotvennootschappenmetsociaaloogmerkenhetBelgischesociaallabel.Ookvoertdezediensthetgrootstedenbeleiduit.Ditbeleidwerdin1999doordefederaleregeringgelanceerdomdestedenteondersteuneninhunaanpakvandeprobleemwijken.

17 oktoberBelgischNetwerkArmoedebestrijdingVooruitgangstraat3331030BrusselTel.022650153Fax.022650155info@belgisch-netwerk-armoede.bewww.17oktober.be

POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en GrootstedenbeleidKoningAlbertIIlaan301000BrusselTel.025088585Fax.025088610vraag@mi-is.bewww.mi-is.be

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 35

Page 36: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

TenslottedraagtdePODMaatschappelijkeIntegratieviahetEuropeesSociaalFondsenhetOCMW,bijtothetverruimenvandemogelijkhedentotopleidingentewerk-stellingvoordeminstbedeelden.Verenigingendieactiesvoormenseninarmoedeondernemen,kunnenerterechtvoorsubsidiesvandeNationaleLoterij.

Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluitingHetSteunpuntstreefternaardeuitroeiingvanarmoedealsprioriteitopdepolitiekeagendatehouden.HetisopgerichtdoordeFederaleStaat,degewestenendegemeenschappenalsinstrumentindestrijdtegenarmoede,bestaansonzekerheidensocialeuitsluiting.Inoverlegmetverenigingenwaararmenhetwoordnemen,OCMW’s,socialepartners,beroepsmensenuitverschillendesectoren,administraties…formuleerthetSteunpuntanalyses en aanbevelingenvoordebeleids-verantwoordelijkeninonsland.Verenigingen,inhetbij-zonderdeverenigingenwaararmenhetwoordnemenenterreinorganisaties,zijnuitgenodigdomdeeltenemendezeoverleggen.HulpaanparticulierenmaaktgeendeeluitvandebevoegdhedenvanhetSteunpunt.

Vlaamse overheid, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Afdeling Welzijn en SamenlevingDeAfdelingWelzijnenSamenlevingerkentensubsi-dieertverenigingenwaararmenhetwoordnemen,hetVlaamsNetwerkvanVerenigingenwaarArmenhetWoordNemenenDeLink(coördinatievandeopleidingvoorervaringsdeskundigenindearmoedeensocialeuitsluiting).DeAfdelingleverttevenseenbelangrijkebijdragetotdeondersteuning en coördinatie van het Vlaamse armoedebestrijdingsbeleid.Zedraagtondermeerbijtotdeopmaak,opvolgingenuitvoeringvanhetVlaams Actieplan Armoedebestrijding.

Vlaamse overheid Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Afdeling Welzijn en Samenleving - Team SamenlevingKoningAlbertII-laan35bus301030BrusselTel.025533330Fax025533360welzijnensamenleving@wvg.vlaanderen.bewww.vlaanderen.be/armoede/

Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluitingKoningsstraat1381000BrusselTel.022123166Fax.022123030armoedebestrijding@cntr.bewww.armoedebestrijding.be

36 I

Page 37: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 37

Page 38: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

38 I

Page 39: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

En nu… zelf aan de slag!Deze wegwijsgids toont aan dat verenigingen daadwerkelijk het verschil kunnen maken in de strijd tegen armoede. De verschillende praktijkvoorbeelden illustreren dit. Elke vereniging heeft op haar manier een bijdrage geleverd in de strijd tegen armoede. En het kan op verschillende manieren: via sensibilisering, ontmoeting, actie, vorming…!

En nu, is het aan jouw vereniging! Ga aan de slag en maak mee het verschil

in de strijd tegen armoede. Succes!

Vandaar dat deze gids in deel twee je ook wegwijs helpt in het kluwen van verenigingen, organisaties en diensten die bezig zijn met ‘armoede’. Het is geen volledige lijst maar het zet je alvast op het goede pad in je zoektocht naar informatie, ondersteuning, samenwerkingsverbanden….

maar één ding weet iedereen, je kunt het niet alleen!

Wegwijsgids ‘Verenigen tegen Armoede’ I 39

Page 40: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Deze wegwijsgids is een initiatief van ‘de Verenigde Verenigingen’ en het

Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemen. Het richt zich naar verenigingen die hun steentje willen bijdragen

in de strijd tegen armoede. We hopen met deze gids verenigingen wegwijs te helpen, te informeren en te inspireren.

Deze gids is u aangeboden door de lokale vereniging:

Page 41: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'

Deze wegwijsgids is een initiatief van ‘de Verenigde Verenigingen’ en het

Vlaams Netwerk van Verenigingen waar Armen het Woord Nemen. Het richt zich naar verenigingen die hun steentje willen bijdragen

in de strijd tegen armoede. We hopen met deze gids verenigingen wegwijs te helpen, te informeren en te inspireren.

Deze gids is u aangeboden door de lokale vereniging:

41 I

Page 42: Wegwsijgids 'Verenigen tegen Armoede'