Weesfietsen: wie, waar, waarom?

Annelien Meerts, Dick Ettema, Joost de KruijfFaculteit Geowetenschappen

Universiteit Utrecht

Aanleiding• Aanblik openbare ruimte• Beslag op parkeervoorzieningen• Bereikbaarheid• Kosten handhaven en verwijderen

• Van curatief naar preventief?

Onderzoeksvragen• Wat zijn de uiterlijke kenmerken van

weesfietsen?• Wat zijn motieven van mensen om hun fiets

achter te laten?• Wat zijn de persoonskenmerken van mensen

die hun fiets achterlaten?• Op welke plaatsen worden weesfietsen

achtergelaten en waarom?• > Beleidsaanbevelingen

Definities• Weesfietsen: in de openbare ruimte

achtergelaten fietsen

• Operationeel:• Stallingsduur (Utr)• 2+ gebreken (Amst)• Wrak (Utr en Amst)

Onderzoeksmethoden• Observaties van weesfietsen (Utr: 28, Amst:30),

foutgeparkeerde fietsen (Utr:30, Amst: 30) en gestalde fietsen (Amst:16)

• Interviews met beleidsmedewerkers, medewerkers fietsdepot en managers handhaving in Utrecht en Amsterdam

• Enquêtes (panel Utrecht n=2512, panel Amsterdam n=1800, alumni UU n=180)

Resultaten observaties• Weesfietsen verschillen niet qua type en

ouderdom• Weesfietsen hebben vaker een matig/slechte

onderhoudsstaat (Utr: 76%, Amst: 97%) dan niet-weesfietsen (19%)

Resultaten interviews• Meer weesfietsen in winkel- en uitgaans-

gebieden en studentenbuurten• Minder in wijken met duurdere woningen en

sociale controle• Weesfietsen slechte staat van onderhoud/

wegwerpartikel• Oplossing: handhaving en parkeerbeleid,

voorlichting helpt niet

Resultaten enquêtes: Hoeveel?

• 6% (Utr), 10% (Amst), 18% (UU) heeft weesfiets achtergelaten

Wat heeft u gedaan met de in onbruik geraakte fiets?

Resultaten enquêtes: Waarom?

• Afdanken fiets, gemakzucht, kennisgebrek

Waarom heeft u de fiets achtergelaten?

Resultaten enquêtes: Waar?

• 16-19% laat zijn fiets achter in het centrum

Waar heeft u de fiets achtergelaten?

Resultaten enquêtes: Wie?• Wie laten vaker een fiets achter?

• Studenten (18% vs. 8%)• HBO/WO (8% vs. 4%)• < 35 jaar (13% vs. 6%)

• Geen verschil: geslacht, etniciteit, huishoudenstype

Resultaten enquêtes: Niet als..

• 53% (Utr), 60% (Amst), 73% (UU) weet niet waar oude fiets ingeleverd kan worden

Conclusies • 6-18% heeft fiets achtergelaten• Redenen: slechte onderhoudsstaat, gebrek aan

kennis over inleveren, gemakzucht• Meeste fietsen worden in eigen woongebied

achtergelaten• Studenten, jongeren (<35) en hoogopgeleiden

(HBO+) hebben vaker een fiets achtergelaten• Informeren, belonen en gemak kunnen het

achterlaten verminderen

Aanbevelingen• Informatiecampagnes (folders, posters,

website, gemeentegids)• Gemak: ophalen aan huis, inleverpunten in de

wijk• Belonen: proefproject, afwegen kosten/baten• Handhaven, ook uit gedragsmatig oogpunt• Specifieke acties voor studenten

(informatievoorziening, inleverpunten)

Bedankt voor uw aandacht!

Vragen?