DE KETTINGREACTIE VAN RUBE GOLDBERGLEERJAAR 2 (HAVO | VWO) NATUURKUNDE

InleidingOoit weleens een apparaat gezien dat een zeer eenvoudige opgave onnodig langzaam, indirect en omstandig uitvoert? Er bestaat een naam voor: een Rube Goldbergmachine. Dit is een “machine” waarin een kettingreactie gestart wordt die vervolgens meerdere acties veroorzaakt en uiteindelijk bij een vooraf afgesproken actie eindigt. Bij sommige acties wordt er extra energie aan het systeem toegevoegd (bijvoorbeeld een elektrisch motortje, een gespannen veertje) of vinden er chemische reacties plaats (bijvoorbeeld oplossen van zout voor betere geleiding, verbranden). Het huidige Guinness Wereldrecord bevat 382 acties en staat op naam van een Hongaars team.

OpdrachtJe gaat een Rube Goldbergmachine bouwen en testen.

De machine bestaat uit simpel materiaal, er worden geen dure onderdelen voor aangeschaft. Je start met een machine met 5 acties. Alleen de startactie mag met de hand worden uitgevoerd, de

eindactie is het luiden van een bal of het maken van een ander duidelijk geluidssignaal. Je machine is geslaagd als deze 3 keer achter elkaar zonder haperingen of hulp van buitenaf het parcours

kan afleggen. Uiteraard start je de machine dan ook 3 keer. De uiteindelijke machine bevat 12 acties, naast de start en het eind dus nog 10 acties. De duur van start

tot eind is minimaal 1 minuut. Je mag 5 weken werken aan de opdracht. Je legt je resultaat vast op video. Hierbij moet het afgelegde

parcours in één stuk zijn gefilmd. Daarnaast laat je de rit aan je docent zien.

Informatie:

Op internet staat voldoende informatie over Rube Goldberg machine. Zoek bijvoorbeeld naar het filmpje genaamd “Six Rube Goldberg Machines” of “natuurkundekijken rube”

Let op!

Bedenk bij de acties verschillende varianten. Als je ze alle 10 met knikkers laat uitvoeren is er niet zoveel aan. Varieer daarom met verschillende soorten ballen, dingen die omvallen of worden afgeschoten, etc. Wat het erg interessant maakt is een actie die heel lang duurt en waarvan toeschouwers gaan twijfelen of deze wel gaat lukken of juist de reactie zal stopzetten.

SUCCES!

BEOORDELINGLetter Betekenis Acties Herhalingen Duur

A+ Uitstijgend boven U-Talent excellentie niveau

Meer dan 12 unieke actiesEinde: Duidelijk geluid

Meer dan 3 keer Meer dan 1 minuut

A Op U-Talent excellentie niveau

12 unieke actiesEinde: Duidelijk geluid

3 keer 1 minuut

B Onder U-Talent excellentie niveau, maar boven regulier niveau

10 unieke actiesEinde: Geluid

3 keer 30 seconden tot een minuut

C Op regulier niveau Minder dan 10 unieke actiesEinde: Slecht hoorbaar geluid

Minder dan 3 keer 30 seconden

D Onder regulier niveau Minder dan 5 unieke actiesEinde: Geen geluid

Geen volledige ronde gelukt Minder dan 30 seconden

* Naast de bovenstaande beoordeling, wordt ook gekeken naar het proces. Hierbij wordt gelet op creativiteit, originaliteit, zelfstandigheid, hoe je omgaat met problemen en het kunnen uitleggen van keuzes.