Logistiek en Expeditie – Examenvragen 2009-2010

A. Examenvragen Professor Van de Voorde

Verduidelijk met economische factoren wat het verschil is tussen de keuze van een vestiging voor

een olieraffinaderij en een logistiek distributiecentrum van goederen1.

Vooreerst moet er gewezen worden op het verschil in toegevoegde waarde van een olieraffinaderij

in de haven van Antwerpen (hoge toegevoegde waarde) en een logistiek distributiecentrum

(lage/gematigde toegevoegde waarde). Dit zal een heel belangrijke invloed hebben op de wijze

waarop de parameters worden vastgelegd bij de keuze omtrent vestigingsbeleid. Dit verschil

wordt besproken in sessie 2 – Productkenmerken (zelfstudie – heel belangrijk)!)

Opmerking: De theorie die voornamelijk toegepast wordt, komt uit sessie 6 – Depots.

De volgende parameters spelen een heel belangrijke rol bij de bepaling van het vestigingsbeleid:

1) Grootte van de vestiging

2) Aantal vestigingen Deze dienen dus ingevuld te worden bij het keuzeproces

3) Lokalisatie van de vestiging

De volgende economische factoren / kosten spelen een belangrijke rol en zorgen voor trade-offs:

Opslagkosten

Transportkosten

Gemiste verkopen

Verpakkingkosten

Kosten voor communicatie en informatiebehandeling

Inventariskosten

Ä Vestiging voor de olieraffinaderij

Omdat een olieraffinaderij zorgt voor een hoge toegevoegde waarde wil dit algemeen zeggen dat de

er hoge opslagkosten zijn omdat een speciale configuratie nodig is (koeling, beveiliging, …). Omdat de

voorraad in een olieraffinaderij in de pijplijn zit en dus de voorraadvestiging eigenlijk de

olieraffinaderij zelf is moet er geopteerd worden voor een consolidatie en schaalvergroting zodat

1 Hierbij dient opgemerkt dat het niet gaat om een Europees distributiecentrum maar eerder om een regionaal distributiecentrum.

men de hoge vaste kosten (bouw installatie en ontwikkelingkost) kan verdelen over de grote volumes

van aangevoerde grondstoffen.

Hierdoor zullen er ook grote schaalvoordelen kunnen bekomen worden voor de transportkosten

omdat de grondstoffen (ruwe olie) in grote tankers kunnen aangevoerd worden. Men kiest tevens

voor een “single drop delivery” transportsysteem.

Bijvraag: Gaan de schaalvoordelen niet verloren omdat de VLCC’s en ULCC’s de Schelde niet op

kunnen? Neen, want de olie wordt aangevoerd via de RAPL (Rotterdam Antwerpen Pijpleiding) en de

haven van Rotterdam kan wel deze enorme mammoettankers verwerken!

Hieruit kan men concluderen dat er gekozen wordt voor één grote gecentraliseerde vestiging.

Zodoende zijn de parameters grootte en aantal al bepaald. Nu moet er enkel nog gekeken worden

naar de locatie.

Het is best dat men kiest voor een cluster van petrochemische bedrijven dichtbij een belangrijke

gateway (zoals de Haven van Antwerpen) zodat de kennis gecentraliseerd is en de grondstoffen en

afgewerkte producten eenvoudig aan- en afgevoerd kunnen worden zonder dat deze naar het

achterland vervoerd moeten worden. Daarnaast is het ook belangrijke dat er een sterke pool van

gespecialiseerde en hooggeschoolde arbeiders is, anders ligt de investeringskost in menselijk kapitaal

ook zeer hoog en zorgt het voor een vertraging van de opstart van de olieraffinaderij.

Opmerking: De grafieken die deze stellingen ondersteunen zijn telkens terug te vinden in sessie 6 –

Depots. Het is belangrijk om deze toe te voegen zodat je het antwoord kan staven.

Ä Vestiging voor het distributiecentrum van goederen

Omdat het om een regionaal distributiecentrum gaat zullen er weinig activiteiten zijn die

toegevoegde waarde kunnen aanbrengen. Daarom krijgt dit centrum enkel een distributiefunctie.

Daarom is het belangrijk om dichtbij de finale consument te zijn maar dient er rekening gehouden te

worden met de hoge transportkost naarmate men dicht bij de consument zit (“last mile” zorgt voor

het hoogste gedeelte van de transportkost).

Men moet met andere woorden een afweging maken tussen de trunking kosten en de

beleveringkosten. Men kiest wel resoluut voor een “multi drop delivery” transportsysteem waarbij

er met een zone van verschillende finale consumenten gewerkt wordt. Men kan er ook voor opteren

om met afhaalpunten te werken zodat de transportkosten significant kunnen verlaagd worden.

B. Examenvragen Professor Van Breedam

Geef de criteria voor de aantrekkelijkheid van Vlaanderen voor het bouwen van Europese

Distributiecentra. Verklaar deze nader.

De verschillende criteria worden besproken in slides 1 – 43 en een goed overzicht wordt gegeven

door onderstaande tekening:

Bijvragen:

Welke criteria zijn niet of moeilijk meetbaar? Kennis.

Welke zijn de aantrekkelijkste regio’s in de toekomst en waarom? Limburg (potentiële ruimte,

centrale ligging naast Duitsland en Nederland, lagere grondprijzen, minder congestie dan in de

rest van Vlaanderen, …) Nord-Pas-de-Calais (grond wordt gratis ter beschikking gesteld,

subsidies, grote pool van laaggeschoolde werknemers tengevolge van de hoge werkloosheid,

…) en Wallonië (lage grondprijzen, minder congestie, …).

Welk niet-meetbaar criterium zorgt voor een mogelijk voordeel voor Wallonië? In Vlaanderen

is er een enorme administratieve molen die voor veel vertraging en irritatie zorgt. Het duurt

immers maanden en soms jaren om een bouwvergunning te krijgen.

Als er enkel naar de meetbare criteria wordt gekeken, laat men zich hier dan altijd door

leiden? Neen, de perceptie over een regio vormt ook een heel belangrijk aspect. Het is daarom

dat Nederland in persoonlijke enquêtes veelal een streep voor heeft op Vlaanderen. Nederland

heeft ook jaren geïnvesteerd in promotie van Nederland als logistiek centrum.