Opdracht architectuurtypologie 26 december 2014

Hannes Matthys 1LAM

Werkjaar 2014-2015

Opdracht architectuurtypologie: Huis Carpentier

inleiding

Als opdracht voor het vak architectuurtypologie

kregen wij de taak een gebouw (rijhuis, villa,

kasteel,…) te bespreken aan de hand van je

cursus, en natuurlijk ook een beetje aan de hand

van je eigen kennis. Bouwstijl aan de hand van

stijlkenmerken, vraagprijs, eigen appreciatie,

ontwerpen, situeren in tijd en 3 belangrijke

bronnen waren de zaken die we moesten bespreken. Ik heb gekozen voor het pand

Carpentier te Gent. Dit is een gebouw die mij qua uitstraling zeer veel aansprak en er aan de

buitenkant ook zeer mooi uitziet. Daarom stond mijn keuze vast om dit gebouw te

bespreken. Ik was wel benieuwd welke stijlen en stijlkenmerken er verwerkt waren in dit

gebouw.

Bespreking

Als je de buitenkant van het gebouw bekijkt, kan je een duidelijke stijl waarnemen. In dit

geval is het volgens mij Barok. De barok is een stijlperiode die zich uitstrekt van de

zeventiende eeuw tot en met de eerste helft van de achttiende eeuw. Maar aangezien het

pand gebouwd is van 1885 tot 1888, is het volgens mij de neobarok stijl. De barok komt

opnieuw op in de 19de- 20ste eeuw, dit door de toenemende aandacht voor deze stijl. Hieruit

ontstond de neobarok. Dit is volgens mij de stijl waaruit dit gebouw bestaat. Het pand bevat

namelijk veel kenmerken die bij deze neobarok thuishoren.

De eerste karaktertrek van deze stijl die mij opvalt bij dit huis is de overdreven vertoon van

pracht en praal. Als je de gevel van het gebouw bekijkt valt het mij direct op dat het

bouwwerk macht uitstraalt door de vele objecten die de gevel bevat. Wanneer je kijkt naar

dit gebouw word je overdondert met verschillende volumes, frontons, voluten, mooi

uitgewerkte ramen, zuilen, pilaren, beeldjes, balkon, vensterbankjes…Deze zorgen ervoor

dat het gebouw er zeer imponerend, en machtig uitziet.

Zo komen we direct terecht bij het tweede kenmerk, de dynamiek.

Door de opnieuw mooi gedecoreerde voluten, frontons, vele

vensterbanken die wat uit de gevel steken, het smal balkon op het

eerste verdiep, de vele zuilen die zich over de gehele gevel herhalen…Kortom al

deze verschillende volumes zorgen er samen voor dat dit gebouw zeer veel

dynamiek uitstraalt. Geometrische basisvolumes

werden vaak gecontrasteerd met vele andere

volumes om zo een grotere ruimtewerking te

creëren en dus dynamiek te scheppen. In dit

geval is er sprake van rechthoeken, halve cirkels, cilinders, halve elipsen…Deze basisvormen

werden gecontrasteerd met zeer weelderige, ingewikkelde, zeer complexe en prachtige

vormen.

Het kenmerk die een beetje samenhangt met dynamiek is het gebruik van beeldengroepen

en uitgewerkte gebouwelementen zonder constructieve functie. Volgens mij hangt deze

gevel vol met deze elementen. Voluten, gebroken frontons, pilasters, lijsten…Al deze

elementen zijn te bewonderen bij dit perceel. Het zijn wondermooie vormen, maar hebben

geen functie bij dit gebouw.

Wat ook zeker toepasselijk is bij dit pand,

zijn de vele versieringen. De gehele gevel

staat er namelijk vol van. Gebroken

frontons, voluten die opgedraaid zijn naar

het einde toe, kleine vensterbankjes, de

kleine beeldjes op het dak en de vele

krulletjes bij de afwerking van al deze

elementen natuurlijk niet vergeten! Al deze elementen heb ik al eerder opgesomd. Hier

natuurlijk bij een ander kenmerk van de neobarok stijl. Deze wondermooie versiering zorgt

niet alleen voor een mooie gevel, maar ook voor een fraai geheel over het hele gebouw

gezien.

In de neobarokstijl houden de meeste architecten rekening met de combinatie van het

gebouw en de omgeving. Het is de bedoeling dat deze één geheel vormen zodat er een

dramatische en feestelijke sfeer gecreëerd word. In dit geval is er zeker een dramatische en

feestelijke sfeer te vinden. Als je het gebouw vergelijkt met de rest van de panden in de

omgeving springt het eruit. De panden die rondom gelegen zijn geven een ietwat sobere

indruk weer in vergelijking met huis Carpentier. In het feestelijke en dramatische is de

architect zeker geslaagd.

Toch vind ik de combinatie van het gebouw en de omgeving niet echt honderd procent één

geheel vormen. De combinatie van het gebouw met de rest van de panden is geslaagd, maar

de tuin en parking die vasthangen aan het pand horen volgens mij niet thuis in deze soort

omgeving. Het is een meerwaarde voor het huis en is zeker een te bewonderen iets, mooi

verzorgd, goed gesnoeide planten….Maar het hoort volgens mij niet thuis in deze wijk. Het is

dus een object die je langs twee kanten kan bekijken. Ofwel zie je het als een meerwaarde

en vind je het één mooi geheel, ofwel zie je het als iets dat niet in het rijtje thuishoort.

Vraagprijs

Het fantastische huis Carpentier, gelegen op de hoek van de Laurent Delvauxstraat en de

Charles de Kerchovelaan te gent, stond te koop sinds 2011. Het pand staat al leeg van 2010,

maar in 2011 besliste de regie der gebouwen het gebouw te koop te zetten. Het perceel

stond te koop voor drie miljoen euro, wat achteraf een te hoge prijs bleek. Na 2 jaar te koop

te staan, besliste de regie der gebouwen de prijs te laten zaken met maar liefst 1 miljoen

euro. In tussentijd dat het gebouw te koop stond, werden de kamers verhuurd aan een zeer

lage prijs, zodat het gebouw niet onbewoond bleef en vooral om krakers weg te houden.

Na drie jaar tijd zonder koper, werd het gebouw dan toch eindelijk verkocht. Het was het

Aalters bedrijf Mevaco die het pand kocht. Hun plannen waren om de kamers te verhuren

als kantoorgebouwen.

Ontwerper

De architect van het pand Carpentier heet Victor Carpentier.

Hij heeft het huis dus naar zichzelf genoemd. Meneer

Carpentier was een Gentse nijveraar. Hij heeft het perceel

gebouwd van 1885 tot 1888. Hij wordt dus gesitueerd rond

eind 18de eeuw en begin 19e eeuw. Omdat de architect fier

was op zijn werk en iedereen mocht weten dat hij de

ontwerper was van dit pand, liet hij een speciaal teken reconstrueren met zijn initialen erin.

Dit geeft nog een extra pluspunt aan het gebouw, het is iets unieks.

Eigen appreciatie

Zoals ik al zei in de inleiding is het een gebouw die mij zeer veel aanspreekt. Het heeft een

bepaalde uitstraling die zeer opvallend is. Wanneer je voorbij het pand passeert, valt het

meteen op. De gevel is voor mij zeer fascinerend, er is zoveel op te zien dat je niet weet

waar te kijken.

Voor de bespreking van het gebouw zelf vond ik het al een zeer mooi gebouw, maar nu dat

ik het gebouw besproken heb ben ik er zeker van overtuigd dat het pand een meerwaarde

heeft. Op het vlak van bouwstijl en uitzicht heeft dit pand zeker iets te bieden. Met zijn vele

kenmerken van de neobarok stijl zoals overvloedige versiering, beeldengroepen, prachtige

figuren en overvloedig vertoon van pracht en praal mag het zeker een gebouw zijn die in de

kijkers taat!

bronnen

Barok kenmerken: Een totaal overzicht (2014). Geraadpleegd op 25 november 2014 via

http://selectoo.nl/barok-kenmerken-een-totaal-overzicht.html

Bouwfirma Mevaco koopt imposant huis Carpentier (2014). Geraadpleegd op 25 november

2014 via http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140505_01092922

Mevaco koopt Huis Carpentier (2014). Geraadpleegd op 25 november via

http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-gent/mevaco-koopt-huis-carpentier-a1872049/

Droompand op de stadsring in de solden (2013). Geraadpleegd op 25 november 2014 via

http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20130604_00610483

Gijsmans, D. (2014). Architectuurtypologie: theorie.