PGO-leidraad Algemene NatuurWetenschappen

Artikel (titel)Acute myeloïde leukemie1. Verhelder onduidelijke termen en begrippenGranulocyten – Een granulocyt is een type witte bloedcel die gekarakteriseerd wordt door de aanwezigheid van specifieke granulen in het cytoplasma.Cytostatica – Chemotherapie2. Definieer het centrale probleem / vraag van het artikelAcute myeloïde leukemie is samen met chronische myeloïde leukemie het ziektebeeld van de kwaadaardige ontaarding van granulocyten. Bij de ziekte is er vaak een overmaat aan leukocyten en eengebrek aan rode bloedlichaampjes en bloedplaatjes. De therapie die artsen gebruiken steunt op cytostatica en bestraling, maar meer en meer ook op implantatie van beenmerg of delen daarvan afkomstig van de patiënt of anderen. Ook doelgerichte antistoffen worden in toenemende mate ingezet.3. Analyseer het artikel / de rode draad- Gemeenschappelijk kenmerk van acute en chronische myeloïde leukemie is woekering van cellen van het hematopoëtische (bloedvormende) systeem en hun infiltratie van het bloed en beenmerg.- De helft van de patiënten ervoer vermoeidheid als eerste symptoom. Ook gewichtsverlies of zelfs anorexie zijn frequente klachten. Een op de tien heeft onverklaarde koorts als eerste aanwijzing. Zeldzamer zijn stollingsstoornissen, botpijn, lymfeklierzwelling, onverklaard zweten, hoesten en hoofdpijn.- Qua behandeling moet eerst gestreefd worden om met een radicale kuur een volledige remissie te bereiken: inductieve therapie. Daarna komt postremissie-therapie aan bod: het consolideren van het herstel en het verhogen van de overlevingsduur.- Bij chemotherapie in de inductiefase wordt meestal gebruikgemaakt van een combinatie van cytosine arabinoside (cytarabine) dat de DNA-synthese verstoort, en een tweede middel dat breuken in het DNA teweegbrengt.- Ook bestaat de toepassing van beenmerg(re)transplantatie voorbehandeling met cytostatica gedurende meerdere kuren, beenmerg van de patiënt onder algehele narcose afgenomen; dit wordt ingevroren bewaard. Daarna krijgt de patiënt een laatste kuur met hoge doses, vaak gecombineerd met of na korte tijd gevolgd door bestraling.- In Nederland bedroeg in 1996 de incidentie van alle leukemieën 726 gevallen (bijna 5 per 100.000 inwoners). Hiervan was ruim een derde AML, de meest frequente van de vier vormen.4. Orden de ideeën uit de analyse van het probleemIn dit artikel wordt informatie gegeven over het ziektebeeld, de diagnose, etiologie, de behandeling en de epidemiologie van myeloïde leukemie.5. formuleer leerdoelen1. Zijn er duidelijke en merkbare verschillen tussen acute en chronische myeloïde leukemie?2. Wat is de oorzaak van het feit dat myeloïde leukemie erfelijk kan zijn?3. Zijn er manieren om erfelijke ziektes ‘uit de genen te halen’?

6. Beantwoord leerdoelenIn toekomstige PGO-modellen._______________

7. Schrijf een korte samenvatting van de 'oplossing' van dit probleemEr wordt in het PGO eigenlijk geen oplossing gegeven, maar eerder een beschrijving van heel veel geneesmethodes voor acute myeloïde leukemie. Maar ook hoe artsen deze ziektes kunnen herkennen aan specifieke symptomen en in welke proporties de ziekte voorkomt in Nederland.