Provinciale Staten

Verslag concept

Commissie Ruimte en Milieu

Datum commissievergadering : 13 september 2012Commissievoorzitter : dhr. H. HansenCommissiegriffier : mw. N. TakkenbergTelefoonnummer/e-mail : 023-514 3712 takkenbergn@noord-holland.nl

Aanwezig:Commissievoorzitter dhr. H. HansenCommissiegriffier mw. N. TakkenbergLeden van de Commissie CDA dhr. C. Broekhoven en mw. C. Stevens-Meewis

CU/SGP dhr. J. Kardol D66 dhr. W. Cool, dhr. H. Struben en mw. I. Zaal GroenLinks mw. T. van Leeuwen en mw. A. Tanja

ONH dhr. J. Leever, dhr. B. Bouberg Wilson PvdA mw. G. Blokker, dhr. E. Wagemaker en

dhr. N. Papineau Salm PvdD dhr. A.E. van Liere en dhr. F.A.S. Zoon SP dhr. F. Gersteling VVD mw. A. Hoog, dhr. J. Köhne en dhr. C. Loggen

50PLUS dhr. H. ten CatePVV dhr. N. Troost

Gedeputeerden dhr. J. Bond en dhr. T. Talsma Notulist Verslagbureau Moneypenny/mw. H. BaartmanAfwezig met bericht dhr. E. Annaert (VVD), dhr. Boer (Fractie Boer),

mw. N. Eelman (CDA), dhr. Holthuizen (50PLUS), dhr. G. Massom (PvdA) en dhr. D. Wellink (SP)

Agenda

1. Opening en mededelingen

2. Vaststellen agenda

3. B-agenda Landbouw en visserij, natuur, recreatie en duurzame energie in samenhang met portefeuille Ruimte & Milieu

3a. Ontwerp beleidskader Wind op Land, partiële herziening Structuurvisie NH 2040 en wijziging PRVS

4. Sluiting

1

5

10

15

20

25

30

35

40

Pagina 2

1. Opening en mededelingen

De voorzitter opent de vergadering. Er zijn vanavond 26 insprekers waardoor dit gedeelte minimaal anderhalf uur zal gaan duren.Er zijn berichten van verhindering ontvangen van de heer Annaert (VVD), de heer Boer (Fractie Boer), de heer Wellink (SP) en de vaste notuliste wordt vanavond vervangen door mevrouw Baartman.De heer Holthuizen (50PLUS) wordt ook verhinderd vermeld vanuit de commissie, evenals de heer Massom (PvdA) en mevrouw Eelman (CDA).Dan kan men nu overgaan naar het enige punt op de agenda: ‘Ontwerp Beleidskader Wind Op Land’. De beide gedeputeerden zijn aanwezig en kunnen meteen nota nemen van dat wat ingesproken wordt. Wat vanavond de bedoeling is, is pas het begin van de totale procedure. Het enige wat ter discussie staat deze avond is de terinzagelegging van een ontwerpbesluit. Daar kan men het één en ander van vinden, maar in november zal de definitieve besluitvorming pas worden afgerond met daaraan gekoppeld alle inspraakreacties die tijdens de inspraaktermijn naar voren gebracht zullen worden. De 26 insprekers zullen strak aan de tijd worden gehouden: maximaal 3 minuten per spreker. De bijdragen ook graag digitaal leveren aan de griffier zodat ze aan het verslag kunnen worden toegevoegd waardoor het dossier compleet is. Voor de commissieleden is er na de inspraakronde een korte ronde met vragen.

2. Vaststellen agenda

De voorzitter concludeert dat er maar één agendapunt is waar deze vergadering over gaat. 3. B-agenda Landbouw en visserij, natuur, recreatie en duurzame energie in

samenhang met portefeuille Ruimte & Milieu

3a. Ontwerp beleidskader Wind op Land, partiële herziening Structuurvisie NH 2040 en wijziging PRVS

De voorzitter geeft aan dat hij de insprekers zal aankondigen alvorens zij plaats kunnen nemen op de tribune naast hem, achter de microfoon.

Inspreker 1:De heer Nederstigt (wethouder Duurzaamheid, namens gemeente Haarlemmermeer) stemt tegen dit voorstel. Hij is wel voor het stimuleren van deze nieuwe energie.

Dames en heren,Nederland heeft een grote ambitie neergezet op het innovatief verduurzamen van onze samenleving. Minder CO2 uitstoot, en meer investeren in hernieuwbare energie. Hiermee reduceren we onze afhankelijke van de steeds schaarsere en steeds duurdere fossiele energie. De noodzakelijke energietransitie is dan ook niet alleen logisch voor onze leefomgeving, maar ook economisch belangrijk. Daar zijn alle partijen, lokaal, landelijk en in de provincie het over eens. Dat lees ik ook terug in alle politieke verkiezingsprogramma’s. Het stimuleren van breed gedragen burgerinitiatieven wordt door alle overheden toegejuicht. Sterker nog, het is vaak een speerpunt in verkiezingsprogramma’s. Dat is goed nieuws.Nu vraag ik u dus die breed gedragen duurzame ambities ook daadwerkelijk waar te maken.Want dit voorstel maakt een einde aan die ambitie in Noord-Holland. Het kan nooit de bedoeling zijn van een overheid om breed gedragen initiatieven uit de samenleving te stoppen. Het kan ook nooit de bedoeling zijn van een overheid om op basis van abstracte quota duurzame innovatie te reguleren. Dat is het begin van het einde van een duurzame samenleving in de toekomst. En dat terwijl wij die juist moeten faciliteren.Haarlemmermeer vraagt u dan ook dit voorstel niet op deze manier aan te nemen. Maar geef ruimte aan bestaande GEDRAGEN plannen voor windenergie. Nu en in de toekomst. Want, één ding is zeker; wij zullen met z’n allen niet minder, maar meer energie gebruiken in de toekomst. Dit moet met hernieuwbare energie gebeuren. Juist ómdat de overheid – gemeenten, provincies en het Rijk gelijk, grote ambities hebben voor een duurzame toekomst. Dit voorstel van GS aan U maakt een einde aan die ambitie. Ook nu kunnen windmolens, goed ingepast in het gebied en met draagvlak van de omgeving, voor de lokale economie een toegevoegde waarde zijn. Want het Haarlemmermeerse plan richt zich op lokaal gebruik van deze hernieuwbare energie.Dit besluit dreigt ook een einde te maken aan wat alle overheden graag zijn: een betrouwbare partner. Het maakt een einde aan nog iets wat de overheid graag ziet: burgerinitiatief. Particuliere initiatieven als deze in duurzaamheid, komen op deze manier nooit meer van de

2

5

45

50

55

60

65

70

75

80

85

90

95

100

Pagina 3

grond. Want de inwoners, bedrijven en investeerders kunnen op deze wijze niet meer op de overheid bouwen. En juist dat is slecht voor onze geloofwaardigheid en onze economie.Bijvoorbeeld, deze provincie - u hebt jaren meegewerkt en meebetaald aan het project in Haarlemmermeer-Zuid - heeft eisen gesteld over landschappelijke inpassing, het aanmoedigen van draagvlak en het inpassen in de lokale structuurvisie. Die laatste is onlangs aangenomen, zonder enig commentaar of weerstand van de provincie. En dat in een gebied waar ook een 380KV hoogspanningslijn en een hogesnelheidslijn ‘landschappelijk zijn ingepast’. Haarlemmermeer vraagt uw steun, om die betrouwbare overheid te zijn, en bestaande initiatieven niet weg te gooien.Met een stem tegen dit voorstel zoals dat voor u ligt, geeft u die steun! Steun voor een duurzame samenleving, steun van de overheid als betrouwbare partner en steun aan een toekomstige duurzame kennisintensieve economie.Het is aan u welke toekomst we willen voor Noord-Holland; een 20e-eeuws fossiel -energie- beleid of een beleid van een duurzame innovatieve kenniseconomie?"Dank u wel.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) vraagt aan de heer Nederstigt of hij een globaal kan geven van de investeringen die hij al gedaan heeft.

De heer Nederstigt antwoordt dat hij niet heeft gesproken van geldelijke investeringen, al zijn deze er wel geweest; het gaat vooral om alle tijd en energie van burgers die met steun van provincie, Rijk en gemeenten deze plannen hebben ontwikkeld.

Inspreker 2:De heer Wieger Harkema (secretaris Windpark Haarlemmermeer-Zuid) is tegen het nieuwe voorgestelde besluit van de provincie.

De stichting Windpark Haarlemmermeer-Zuid heeft een vergevorderd plan voor windmolens in het zuiden van Haarlemmermeer. Samen met inwoners en agrarische ondernemers in het zuiden van de polder hebben we concrete plannen uitgewerkt. Zowel gemeente als provincie hebben positief meegewerkt aan dit burgerinitiatief. We hebben nu 14 samenwerkingscontracten gesloten met grondeigenaren en een prachtig participatieplan voor burgers en bedrijven. We zijn nu, na 2 jaar te hebben moeten wachten op vaststelling 380kV tracé, dat dwars door ons zoekgebied loopt, klaar voor de stap naar realisatie van 12-16 molens, goed voor 30-40 MW prachtig inpasbaar in het zuiden van Haarlemmermeer.Nu, tot onze verrassing, blijkt dat de provincie met dit VOORGENOMEN besluit ons project niet meer door wil laten gaan. Gedeputeerde Staten gebruiken daarvoor 2 belangrijke uitgangspunten:1. Windmolens op land kunnen niet rekenen op voldoende maatschappelijk draagvlak2. Nog meer windmolens op land tasten de ruimtelijke kwaliteit aan.Dit besluit kunnen wij niet verkopen aan onze leden. Dit besluit is oneerlijk, onrechtvaardig en onjuist om 3 redenen.1. Ons windmolenpark in Haarlemmermeer is vanuit draagvlak ontstaan. Inwoners hebben zelf een project van de grond getrokken. De initiatiefgroep bestaat uit bewoners en boeren uit Haarlemmermeer-Zuid. Ze hebben samen unieke contracten over opstal, deelnemingen en vergoedingen afgesloten.2. Ruimtelijke kwaliteit staat hoog in ons vaandel. In samenwerking met de Provincie en Schiphol hebben wij veel inspanning gestoken in de landschappelijke inpassing. Ruimtelijke kwaliteit en vliegveiligheid hebben steeds bovenaan gestaan. De provinciale coördinator wind op land heeft actief deel genomen aan het ontwerp.3. Provincie toont zich niet betrouwbaar. Zij veegt nu rücksichtlos alle windplannen van tafel. Ook ons plan waar de provincie op constructieve manier aan meewerkte. Dit is geen behoorlijk bestuur.De argumenten die GS gebruiken om windmolens te weigeren in Noord-Holland zijn de redenen waarom in het zuiden van de Provincie juist dit plan voor een Windmolenpark is gemaakt.Wij vragen u: toon u een betrouwbare overheid door in uw beleid ruimte op te nemen voor de lokale overheid om hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen te realiseren. En voor ons initiatief en initiatieven van anderen dat aan deze voorwaarden voldoet.Ik dank u wel.

Inspreker 3:De heer Rietveld (namens Adin: Alternatieve Duurzaamheids Initiatieven Nederland) geeft aan tegen de komst van windparken te zijn en ziet dit voorgestelde besluit als eerste stap in de goede richting.

3

105

110

115

120

125

130

135

140

145

150

155

160

165

Pagina 4

Mijn naam is Rob Rietveld en ik spreek hier namens ADIN maar ook als woordvoerder van actiegroepen in Drenthe en Groningen en actief op landelijk niveau.De komende periode gaat u luisteren naar diverse mensen die grote problemen hebben met de komst van windturbine parken en met de reeds bestaande windturbines die te dicht bij woningen staan. Ten onrechte worden deze mensen, en ook elders in Nederland, in het hoekje gezet van NIMBY- personen waarbij dit begrip in Nederland een negatieve lading heeft gekregen. Dit negatieve image doet hen zeer onrecht aan. We hebben het hier over mensen die opkomen voor hun eigen belang omdat niemand anders dat voor hen doet. Dit opkomen voor het belang van een grote groep van de bevolking is de taak van de door hun gekozen volksvertegenwoordiging zoals ook u hier zit. Men heeft door te kiezen u dit vertrouwen gegeven dat u hun belangen goed behartigd en afweegt ten opzichte van andere belangen. Uw besluit om nu een halt toe te roepen aan het ongebreideld initiëren en realiseren van windparken is voor hen een gevoel van herstel van de democratische orde. Ik hoop dat u besluit navolging heeft bij de andere provincies.De huidige manier waarop in Nederland om wordt gegaan met duurzaamheid is de reden waarom wij ADIN hebben gestart. In de afgelopen jaren is er stevig gewerkt aan de bewustwording van de mensen t.a.v. duurzame energie en het feit dat fossiele brandstoffen op kunnen raken. Deze bewustwording is echter geheel doorgeslagen naar een niveau waarbij we niet meer nadenken, maar ten kosten van alles dit willen zien te realiseren en waarbij alle middelen toegestaan zijn. We denken ook niet meer na over wat het beste is, maar zijn als een blinde bezig om door te draven ook al loopt dat pad het ravijn in. Deze manier van er mee omgaan door de centrale overheid heeft er voor gezorgd dat het draagvlak bij de lokale bevolking al lang is verdwenen, maar dat men nu ook vol in verzet aan het komen is door dit ondemocratisch opleggen van windenergie door de landelijke overheid. In mei heb ik de Tweede Kamer nog namens veel verontruste Nederlanders een petitie mogen aanbieden die dit onderschrijft.We moeten ons realiseren dat we vanuit Kyoto en vervolgens de EU een duurzaamheidsdoelstelling hebben van 20% in 2020. Nederland heeft dit al in 2001 vertaald in windenergie. Ooit vastgesteld en vervolgens wordt er niet gekeken naar andere, nieuwe ontwikkelingen. Windenergie is heilig op dit moment in Nederland terwijl ik de discussie wel aan wil dat dit niet de juiste, beste oplossing is. Andere vormen van duurzame energie hebben misschien wel een moeilijker verdien-model, maar zijn wel veel beter voor de woon- en leefomgeving van de mensen, het sociaal- economisch aspect en de landschappelijke invullen, ofwel landschappelijke vernietiging. Dit heeft ook zijn waarde. Wij willen met iedereen het gesprek aan om te komen tot het realiseren van de duurzaamheidsdoelstellingen op een manier die afgestemd is op wat er lokaal mogelijk is en de beste oplossing. Zoals gezegd: Nederland heeft een duurzaamheidsdoelstelling opgelegd gekregen en niet de door Nederland zelf ingevulde doelstelling van windenergie. Ga hier gezamenlijk mee aan de gang, betrek de mensen er bij om tot een gedragen, goede oplossing te komen. Als voorbeeld het meest voor de hand liggende, zonnepanelen. Als u wil dat mensen mee werken d.m.v. zonnepanelen, dan moet u er geen windturbine naast zetten. De frustratie van de mensen en de waardedaling van de woning zal er voor zorgen dat die mensen hier niet meer willen of kunnen aan meedoen. Wij zeggen niet dat windenergie in het geheel niet kan op land, maar er moeten goede randvoorwaarden gehanteerd worden.Ik wens u veel sterkte en een sterke rug om recht te houden in de komende periode waar u vanuit uw collega provincies, ministerie en landelijke politiek onder druk zal worden gezet. Wij zien het als een eerste stap om gezamenlijk te komen tot het oplossen van het duurzaamheidsvraagstuk en wij bieden aan u hierbij van dienst te zijn.

Mevrouw Zaal (D66) vraagt of de petitie ook naar de commissieleden zal worden gestuurd.

De voorzitter bevestigt dat dit zal gebeuren.

Inspreker 4:De heer Geertzema (namens Windmolenpark Energiek tussen Wieringerwaard en Kolhorn) is tegen het stopzetten van de bouw van windparken en geeft aan met een schadeclaim te zullen komen.

Goedendag, mijn naam is Dolf Geertzema, mededirecteur WP Energiek BV, eigenaar van Windpark Waardpolder.Geachte leden van de commissie, voor u ligt het Ontwerp beleidskader Wind op land, een stuk waarin aangegeven wordt dat met dit beleidsstuk de provinciale afspraken met het rijk voor de realisatie van 430 MW aan duurzame energie in 2014 is zeker gesteld, dit staat bij punt 3 van de nota. Over goed 15 maanden is het 2014, met de nog te volgen procedures voor de bouw van dit windpark in de Wieringermeer het vooruitzicht zult u begrijpen dat deze afspraak niet kan worden nagekomen.

4

10

170

175

180

185

190

195

200

205

210

215

220

225

230

Pagina 5

Er ligt een rapport van Oranjewoud op tafel waaruit blijkt dat de risico’s als gevolg van het nieuwe beleidskader nog wel mee vallen. Wat volgens de agenda niet is bij gevoegd maar wel bij de stukken zit, is een rapport van Pels Rijcken & Droogleever Fortuin waar in aangegeven wordt dat er wel degelijk grote risico’s zijn als gevolg van dit nieuwe beleidskader. Het beleidskader zoals dat nu voorgesteld wordt schreeuwt om schade claimen. Voor wat betreft ons park, schade nummer 1; de kosten voor aanleg en aansluiting van de kabel ten behoeve van de opschaling Windpark Waardpolder, dit contract is reeds afgesloten in 2007 onder het toen heersende beleid, zal nu waardeloos zal worden, kosten,1,2 miljoen euro! De door uw “experts” geraamde kosten voor de wijziging van uw beleid zullen alleen door deze claim al overtroffen worden. U begrijpt dat wij al langer bezig zijn met onze plannen, dit overigens altijd in overleg met de gemeente en de provincie, wij zullen een schadeclaim gaan indienen. Wat u wordt onthouden, is een overzicht van de 20 plannen welke zijn ingediend bij gemeente en provincie zo dat u op zijn minst een afweging kunt maken over de bijdrage van deze plannen en hun invloed op de omgeving. Verschil moet worden gemaakt tussen plannen voor opschaling van bestaande parken en plannen voor geheel nieuwe parken. Hoe snel zijn deze plannen te realiseren en, welke van deze plannen kunnen eventueel invulling geven aan de met het rijk afgesproken hoeveelheid van 430 MW duurzame energie in 2014, want die afspraak staat.Terugkomend op ons park: zoals u al hebt kunnen lezen in de door mij aan u gestuurde e-mail, Windpark Waardpolder, een reeds bestaand park, ligt in een Zuiderzeepolder met grootschalig open karakter, op 800 meter van dichtstbijzijnde bebouwing de perfecte locatie: een realistisch en snel te realiseren plan; waar veel aanvragen op stranden, de Radarreflectie, heeft Windpark Waardpolder het akkoord van Defensie en Luchtverkeersleiding Nederland om te mogen bouwen; de aanleg en aansluiting van de stroomkabel is contractueel vastgelegd; een efficiënt park, het door KEMA vastgestelde zeer hoge windaanbod staat garant voor heel veel schone energie, het gaat namelijk niet alleen om het plaatsen van MW, het moet op die plek ook waaien. Gerekend met het windaanbod welke door KEMA is berekend op onze locatie x het beoogde geplaatste vermogen komt Windpark Waardpolder op een productie van 80.000.000 Kwh. Goed voor 23.000 gezinnen, is 70.000 inwoners, bijna een grote stad. Windpark Waardpolder past helemaal in het beleid van “minder masten meer energie”, van 19 masten terug naar 7, van 4,7 MW naar 20 MW, maximale productie van schone energie uit deze locatie. Als er dan een nieuw beleidskader moet worden opgesteld dan is het werkelijk een blamage dat Windpark Waardpolder als reeds bestaand park daar niet in is opgenomen.

De heer Bouberg Wilson (ONH) vraagt met wie het contract is afgesloten en wanneer het is ondertekend.

De heer Geertzema antwoordt dat het in 2007 is ondertekend. Hij vult aan dat dit soort grootse opzetten van tevoren al goed geregeld moeten worden. Het contract is met Liander afgesloten.

Inspreker 5:De heer Van Poelgeest (wethouder R.O. en grondzaken, Klimaat en Energie, namens de gemeente Amsterdam) is tegenstander van het voorliggende voorstel.

Dank u welIk wil eerst even beginnen met de opgave waar wij met z’n allen voor gesteld staan en dat is niet mis. In 2050 moeten we er toch met z’n allen in slagen om 85% minder energie te gebruiken. Dat lijkt nog heel ver weg, is abstract, 85% in 2050, maar het is een heel grote opgave. En op weg naar die opgave, iets concreter, in 2020, hebben we met elkaar afgesproken dat ongeveer 14% van onze energie duurzaam wordt opgewekt. Dat is lijkt veel, maar dat is op dit moment eigenlijk heel laag, zeker in een Europese context. Wij bungelen ergens onderaan als het gaat om hoeveel Nederland aan eigen energie opwekt.Dat doen we niet alleen voor het milieu en de planeet, maar dat doen we ook om er voor te zorgen dat mensen straks hun energierekening nog kunnen betalen. En we doen het volgens mij ook omdat we in de toekomst minder afhankelijk willen zijn van olie en van gas uit landen waar niet altijd even stabiele regimes zijn. Dus er zit ook een soort welbegrepen eigenbelang achter. De gemeente Amsterdam heeft gezegd dat wij als verantwoordelijke hoofdstad ook zoveel mogelijk in onze eigen energie zouden willen voorzien. Dat zal nooit helemaal lukken, maar wij gaan die uitdaging wel aan. En in dat perspectief zijn er ook veel verschillende dingen die we doen. We zetten niet op één ding in: zonnecellen, biomassa, noem maar op. Dat weet u ook. Verder het beter isoleren van de bestaande voorraad, grote energiegebruikers als datacenters verleiden om aan energiebesparing te doen, het aanleggen van stadswarmte; dat zijn allemaal onderdelen in onze energiestrategie. En onderdeel daarin is ook dat wij burgers en bedrijven

5

235

240

245

250

255

260

265

270

275

280

285

290

295

300

15

Pagina 6

meer de mogelijkheid willen bieden om windmolens te bouwen. En natuurlijk op plekken waar dat verantwoord is. Niet zomaar lukraak ergens neergezet, keurig ingepast en elke keer per locatie afgewogen tegen andere belangen. Mijn voornaamste bezwaar, waarom ik u wil vragen om nog eens goed naar het voorstel te kijken, is, dat wij nu die afweging niet meer kunnen maken. Zoals het voorstel nu in elkaar zit, wordt op voorhand al gezegd dat niks meer mag. En ik moet u eerlijk zeggen dat dit vanuit een gemeente die graag meer in haar eigen energie wil voorzien uiterst frustrerend is. Ik begrijp heel goed dat het van belang is om een locatie zorgvuldig af te wegen, en ik begrijp ook heel goed dat de provincie daarin een rol heeft. Maar ik vind het verkeerd als al op voorhand wordt gezegd: ‘het mag niet’. Dan gooit u kansen weg die wij met z’n allen hartstikke hard nodig hebben. Er zijn veel burgers en bedrijven die initiatieven al nemen. Het signaal richting hen is zo niet goed. Dus ik wil u vragen vooral op dat punt te kijken naar het voorstel. En tot slot, ik weet dat er ook een discussie loopt over 6.000 MW op land: mocht het er van komen dat de provincie misschien in IPO-verband toch een hogere taakstelling op zich neemt, weet dat hier een gemeente staat die haar uiterste best wil doen om u ook bij dat probleem te helpen.

Inspreker 6:De heer Westerman (wethouder milieu, namens gemeente Velsen) is tegenstander van het voorgestelde beleid.

De gemeente Velsen vormt met de andere IJmond gemeenten de meest milieubelaste regio van Noord-Holland. Dit vanwege combinaties van zeer zware maak industrie, veelzijdige scheepvaart, autowegen en tunnels en aanvliegroutes van Schiphol. Daarnaast liggen binnen de gemeentegrenzen Natura 2000 gebieden en sterk toeristisch attractieve gebieden zoals het breedste strand van het land. Het op een klein oppervlak samen optrekken van natuur, recreatie, industrie, verkeer is uniek voor Nederland. De milieudruk, onder meer m.b.t. de luchtkwaliteit en geluidsoverlast, vergt dagelijks aandacht. Er is sprake van intensieve samenwerking tussen bedrijfsleven, bewoners en het publieke bestuur. Dat is best wel spannend. Maar regelmatig leidt dat ook tot unieke resultaten. Zo kon de gemeente Velsen gisteren uit handen van gedeputeerde Bond een award voor duurzame energieopwekking door windturbines op zee in ontvangst nemen. Als gemeente beschouwen we deze prijs dan ook als een hulde aan onze offshore industrie die steeds meer gericht is op windenergie. Wind op land gaat er ten onrechte van uit dat windturbines overal en altijd ongewenst zijn vanwege horizonvervuiling en geluidsoverlast. Ik zeg: ten onrechte omdat wij in Velsen de ervaring hebben dat bewoners de turbines die we nu al hebben positief waarderen. Ze worden beschouwd als landmarks aan een horizon vol hoogovens, schoorstenen, fabriekshallen, schepen en kranen. Bezoekers van onze stranden waarderen de combinaties van recreatie in de vrije natuur en die horizon. Draaiende wieken verlevendigen het uitzicht. De Kop van de Haven, één van de unieke uitkijkpunten van IJmuiden, trekt dagelijks honderden toeschouwers uit het hele land die genieten van het uitzicht op deze horizon en op zee en natuur. Een stoere actieve, ondernemende en toeristisch aantrekkelijke horizon. Het minimale turbinegeluid valt in het niet bij het industriële, het scheepvaart- en het vliegtuiglawaai. In Velsen hebben we er veel begrip voor dat windturbines storend en hinderlijk kunnen zijn en de horizon kunnen vervuilen. Maar we weten uit eigen ervaring ook dat die hinder niet voor iedere locatie geldt. We begrijpen dan ook niet de starheid waarmee de provincie alle nieuwe turbines op het land, uitgezonderd de Wieringermeer, wil verbieden. We vragen de Staten dan ook om in Wind op het land nuances aan te brengen.Voor de toekomst is het van belang om een breed draagvlak te creëren in de samenleving voor duurzaamheid. Daartoe behoort mede aandacht voor het zichtbaar maken van duurzaamheids maatregelen. Waar het niet storend is (in het landschap) mogen mensen dan ook best zien hoe groene energie wordt opgewekt. Zonnepanelen mogen daarom best worden gezien. Waterkrachtcentrales in het buitenland en het Deense windturbinepark zijn toeristische attracties. De windturbines die nu al Velsen staan zijn voorbeelden van ‘zichtbare duurzaamheid’. Daar kunnen voor de horizon van ons industriegebied er best nog wel een paar bij. ‘Met die molens wordt stroom gemaakt waarmee de straatlantarens branden’, zeggen ouders tegen hun kinderen. ‘Elektriciteit maken we hier en niet in de Wieringermeer’. De provinciale argumenten tegen windturbines op het land worden in Velsen dus niet of nauwelijks gedeeld. En nogmaals: Velsen heeft er zeker begrip voor dat grote delen van Noord-Holland windturbine vrij moet blijven.De gemeentelijke beleidsnota ‘Velsen stad van zee, zon en wind’ mikt op een energieneutrale gemeente. Daarbij is nadrukkelijk plaats voor windenergie op land, langs de noordzijde van het Noordzeekanaal. Zeven jaar geleden vertaalde Velsen dat al in een ruimtelijk plan.

6

305

310

315

320

325

330

335

340

345

350

355

360

365

Pagina 7

Wind op land, gaat eenzijdig uit van negatieve visies op windturbines en is dus een bedreiging voor onze ambities en plannen voor energieneutraliteit. Wij in Velsen gaan ervan uit dat u dat begrijpt en met uw plannen dus geen streep haalt door ons beleid. Zo’n streep zou op z’n minst de indruk wekken dat de provincie geen betrouwbare overheid is.

Inspreker 7:De heer Grondel (wethouder Milieu, namens gemeente Diemen) is tegen het voorgestelde beleid.

Er is alle begrip bij de gemeente Diemen voor de zorg die bij de bestuur van de provincie leeft over inpassing in landschap, maar aansluitend bij eerdere gemeentes bestaat er geen begrip voor de botte bijl waarbij dan alle initiatieven worden neergelegd. Het is evident dat er sprake is van een landelijke wens tot energietransitie; ik heb begrepen dat de woordvoerders van alle politieke partijen behalve de PVV met elkaar hebben afgesproken dat er een nationaal plan voor energietransitie komt; onafhankelijk van welke formatieuitkomst er ook is; en het is evident dat wind, ook wind op land, daar een onderdeel van moet zijn. Gisteren was er een bijeenkomst van provincie en gemeentes in NH waar ook het ECN nog een presentatie heeft gegeven over hoe wij er voor staan in NH; en de doelstellingen worden bij lange na niet gehaald. En één van de adviezen die ook daar volgens mij door iedereen werd onderschreven is: je moet alles uit de kast halen, als de beeldspraak mij vergund: is alle zeilen bijzetten, en op alle transitiemaatregelen gaan zitten. Wind op Land hoort daar bij.Maar gelijktijdig, ik begon er mee, alle begrip voor het feit dat net als bij alle grote ingrepen in het land er nadelen zijn en locatiespecifieke besluiten moeten worden genomen. U zul begrijpen dat er in een gemeente als Diemen, waar de snelwegen zich verdubbelen waar je bij staat, de spoorlijnen verdubbelen waar je bij staat, en Schiphol langskomt, er enig begrip is voor het feit dat sommige maatregelen die door overheden noodzakelijk worden geacht tot nadeel kunnen leiden, en dat je dan probeert om daar te compenseren. Interessant is dat die compensatie in Diemen voor een deel plaatsvindt in het Diemer Bos. Het Diemer Bos wordt uitgebreid om compensatie te bieden voor dat soort verbredingen. Maar nou is ook interessant dat door de bezuinigingen op de natuur, die gedeeltelijk zijn teruggedraaid door het Lente Akkoord, er nauwelijks meer geld is voor het beheer van het Diemer Bos. En het is ook interessant dat in Diemen met steun van de bevolking, andere inkomstenbronnen zoekt om zoiets te realiseren. Staatsbosbeheer Diemen Provincie en Amsterdam hebben gezegd dat onder andere windmolens daar een belangrijke rol in kunnen spelen. We hebben afgelopen zaterdag op onze gemeentedag een presentatie gegeven van films en mogelijkheden over hoe bomen en windmolens prima kunnen samengaan. Er zijn voorbeelden van in Nederland en elders; er is draagvlak in Diemen voor dit soort maatregelen. U heeft ook een brief ontvangen van Duurzaam Dorp Diemen, dat is een grote bewonersgroep die steeds verder groeit, die nadrukkelijk inzet op wind, omdat als voorbeeld bij het plaatsen van zes molens in een Diemer Bos de hele Diemense bevolking van stroom kan worden voorzien. Wij zullen dit wel zeer zorgvuldig inpassen, het zou best kunnen dat het in aantal minder moet worden, maar de mogelijkheden zijn er. En het beroep wat Diemen op u doet is: kijk nadrukkelijk naar draagvlak, en kijk zorgvuldig naar landschappelijke inpassing om zo ook op draagvlak bij de gemeentes te kunnen rekenen.

Inspreker 8De heer De Graaf (namens De Wolf Nederland Windenergie) is tegen het voorstel. Het voorstel van Gedeputeerde Staten staat volgens hem haaks op de Nederlandse visie voor windenergie.

Geachte commissieleden,Mijn naam is Ralph de Graaf en ik ben werkzaam bij De Wolff Nederland Windenergie. Sinds de jaren negentig begeleiden wij windenergieprojecten. Wij zijn betrokken geweest bij de begeleiding en bouw van ruim 340 windturbines in Nederland, waaronder een groot aantal in de provincie Noord-Holland. WNW begeleidt op dit moment meer dan 50 initiatiefnemers in de provincie Noord-Holland bij de ontwikkeling van hun windenergieproject. Graag wil ik ingaan op de voorgestelde wijzigingen in het windenergie beleid.De provincie Noord-Holland is een pionier op het gebied van windenergie. Dit gegeven, naast het feit dat Noord-Holland een van de windrijkste provincies is, heeft Noord-Holland doen uitgroeien tot een van de koplopers op het gebied van windenergie. De provincie biedt uitstekende mogelijkheden voor de opwekking van windenergie. Het voorstel van Gedeputeerde Staten staat haaks op de Nederlandse visie voor windenergie. Het voorstel biedt geen oplossing voor het energie-, en klimaatvraagstuk, is te beperkt, en benut niet de potentie van windenergie op land!Nederland staat voor een grote opgave als het gaat om het behalen van de duurzame doelstellingen. Windenergie op land is een van de meest rendabele technieken om duurzame energie op te wekken in vergelijking met bijvoorbeeld zonne-energie. Windenergie op land is

7

20

370

375

380

385

390

395

400

405

410

415

420

425

430

Pagina 8

daarom onmisbaar voor het behalen van de duurzame doelstellingen. Om de landelijke doelstellingen te behalen zijn per provincie doelstellingen vastgelegd. Noord-Holland heeft zich gecommitteerd aan minimaal 430 MW. Dit is aanzienlijk lager dan de ambitie zoals opgenomen in de structuurvisie, waarin in totaal ruim 1.000 MW in 2025 is voorzien. Met het voorstel van Gedeputeerde Staten wordt de taakstelling voor windenergie geconcentreerd in één gebied. Hierdoor komen de opbrengsten ten goede van een klein gebied. Dit is teleurstellend, omdat er in de provincie meer gebieden zijn die voldoende ruimte bieden voor een goede landschappelijke en verantwoorde inpassing van windenergie.Door meer ruimte te bieden voor windenergie blijven lopende initiatieven kansrijk. Deze initiatieven zijn goed landschappelijk inpasbaar doordat aangesloten wordt bij de landschappelijke kenmerken van het betreffende gebied. Tevens wordt er sterk ingezet op participatie waardoor meer inwoners kunnen profiteren van de voordelen van windenergie. Het bieden van meer ruimte voor de initiatieven zorgt ervoor dat meer gemeenten hun doelstellingen behalen. Tevens is de kans groter dat de provincie haar realisatiedoelstelling behaalt. De initiatiefnemers van lopende initiatieven zijn vaak jaren bezig om tot realisatie te komen en zijn bereid te investeren. Door de huidige ontwikkelingen in de provincie Noord-Holland kunnen zij niet meer vertrouwen op deoverheid. Dit vertrouwen loopt verder schade op als het voorstel van Gedeputeerde Staten wordt aangenomen. Hierdoor zullen een flink aantal initiatiefnemers gedupeerd raken.Voorgaande in overweging nemende verzoeken wij om het voorstel van Gedeputeerde Staten af te wijzen. In het voorstel is meer ruimte nodig voor windenergie om zo de doelstellingen te kunnen behalen. Door meer ruimte te bieden voor windenergie blijft de provincie Noord-Holland één van de pioniers op het gebied van windenergie. De lopende initiatieven die verspreidt zijn in de provincie bieden kansen voor herstructurering. Ook hebben deze initiatieven voldoende draagvlak en dragen bij aan landschapsverbetering. Kortom, geef windenergie in uw provincie de ruimte.Hartelijk dank voor uw aandacht.

De heer Bouberg Wilson (ONH) geeft aan dat de heer De Graaff wijst op de doelstelling van de provincie, 430 MW, die aanzienlijk lager is dan opgenomen in de structuurvisie. Op welke structuurvisie doelt de heer De Graaff en hoeveel hoger is de doelstelling daar?

De heer De Graaf antwoordt dat hij doelt op de structuurvisie Noord-Holland 2040. Daar is ruimte geboden voor 430 MW en is er ruimte gereserveerd voor 600 MW. In totaal dus 1.000 MW.

De heer Loggen (VVD) wijst erop dat de door de heer De Graaff gestelde commitering iets anders is dan de bedoelde reservering.

Inspreker 9:Mevrouw Deimel (directeur Ontwikkeling windenergie, namens NUON) concludeert het nu voorliggende voorgenomen beleid (om in het algemeen geen medewerking meer te geven aan windenergie in uw provincie buiten de Wieringermeer) niet te begrijpen en staat er niet achter.

Geachte voorzitter en leden van Provinciale Staten, geachte Gedeputeerde Bond, geachtegedeputeerde Talsma, geachte overige aanwezigen.Mijn naam is Margit Deimel, ik ben directeur Onshore Wind Development in Nederland van Nuon, onderdeel van Vattenfall. Nuon heeft kennis genomen van uw voornemen tot het voeren van een zeer restrictief windbeleid. Nuon gelooft sterk in het belang van windenergie en heeft stevige groeiambities op dit gebied. Een aantal van onze initiatieven, in samenwerking met lokale initiatiefnemers en turbine eigenaren, is gelegen in de provincie Noord Holland; uw provincie. Ik maak daarom gebruik van de gelegenheid om te reageren op het voorgenomen gewijzigde beleid op het gebied van wind op land.Windenergie is één van de belangrijkste, schoonste en meest effectieve technologieën om te komen tot een duurzame energiehuishouding. Nederland heeft zich in 2009 gecommitteerd om in 2020 het aandeel duurzame energie te laten groeien tot ten minste 14%. Nuon staat pal achter deze doelstelling en ziet het slechts als een eerste stap richting verdere verduurzaming van ons energiesysteem. Een forse groei van windenergie op land is noodzakelijk om de doelstelling voor 2020 te halen, zeker in windrijke gebieden zoals Noord-Holland. We moeten in Nederland van ongeveer 2.200 MW wind op land vandaag, naar 6.000 MW in 2020. Een enorme opgave die alleen gerealiseerd kan worden als alle betrokken partijen samenwerken met respect voor elkaars belangen. Met zonne-energie en biomassa alléén komen we er niet, dan halen we niet voldoende kilowatturen om tot die 14% te komen. Wind op zee is nog relatief duur en vergassing van biomassa staat als technologie nog in de kinderschoenen. Dus wind op land is echt nodig.Windenergie heeft een grote invloed op de ruimtelijke omgeving. Dit zullen wij nooit ontkennen. Selectie van locaties en inpassing van windparken dient daarom zeer zorgvuldig te gebeuren. In

8

435

440

445

450

455

460

465

470

475

480

485

490

495

Pagina 9

samenspraak met de omgeving en rekening houdend met de ruimtelijke kwaliteit en natuur- en milieuwaarden en duurzaam ruimtegebruik. Inmiddels is in Nederland veel ervaring opgedaan met projecten waar dit ook goed gelukt is. Denk bijvoorbeeld aan het in aanbouw zijnde windpark Zuidlob in de provincie Flevoland: hier wordt 122 MW gerealiseerd, waarbij alle overheden, belangenorganisaties én de bewoners van het gebied hebben ingestemd met het initiatief. In het Windplan Wieringermeer, dat momenteel ontwikkeld wordt, is er ook sprake van goede samenwerking tussen alle stakeholders. Wij zijn er van overtuigd dat meer van dit soort projecten mogelijk zijn in Noord-Holland. We begrijpen dat provincies controle willen houden over de ruimtelijke inrichting van hun provincie. Het is immers een van uw kerntaken om de ruimtelijke kwaliteit zo goed als mogelijk te waarborgen. Maar het is ook uw taak om waar mogelijk bij te dragen aan de verduurzaming van uw provincie, van Nederland en onze verdere omgeving. Het nu voorliggende voorgenomen beleid (om in het algemeen geen medewerking meer te geven aan windenergie in uw provincie buiten de Wieringermeer) begrijpen wij daarom ook niet.Een algeheel verbod (wat vertaald kan worden in een negatieve grondhouding) op windenergie past ook niet in het proces dat momenteel in Nederland gaande is om te komen tot een gedragen landelijke structuurvisie waarbij van de (windrijke) provincies gevraagd wordt om voor het eind van dit jaar gezamenlijk te komen met een plan dat inpassing van de noodzakelijke 6.000 MW wind op land mogelijk maakt. U maakt hiermee een tegengestelde beweging: we hebben het dan niet over stilstand, nee, zo een verbod leidt uiteindelijk tot achteruitgang van het aantal opgewekte KW met windenergie.Nuon heeft als ontwikkelaar van windenergie de ervaring dat de beste projecten tot stand kunnen komen in samenspraak met provincies, gemeenten, grondeigenaren en de omgeving. Het Windplan Wieringermeer is hier een concreet voorbeeld van.

Inspreker 10:De heer Kok (namens Eneco) geeft aan dat Eneco tegenstander is van voorgestelde wijziging.

Voorzitter bedankt, geachte commissieleden,Eneco streeft ernaar om de Nederlanders in 2030 van een schone, betrouwbare en betaalbare energievoorziening te voorzien. Waarom doen wij dat? Omdat de samenleving erom vraagt!Wind op land in de Provincie Noord-Holland is bij uitstek geschikt om onze nationale doelstellingen te realiseren. Het voorliggende beleid en de bijbehorende MW-ambitie van de Provincie is in die zin geen logische en naar onze mening ook geen houdbare positionering.In de Provincie Noord-Holland zijn buiten de Wieringermeer meerdere locaties die op korte termijn, mét lokaal draagvlak en tegen geringe - of zelfs zonder - subsidie gerealiseerd kunnen worden.Eneco verzoekt de Provincie om het mogelijk te maken om buiten de Wieringermeer, onder regie van de Provincie of de gemeente, wind op land te realiseren. Eneco verzoekt de Provincie de doelstelling in MW naar boven toe bij te stellen zodat de samenleving krijgt waar zij om vraagt.Wij gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden die wij zien.Ik dank u.

Inspreker 11:MevrouwVan Aardenne- (van Loyens en Loeff NV, namens Windmolens Groetpolder B.V.) adviseert PS het voorliggende beleid niet op deze wijze vast te stellen en geeft aan de schade op de provincie te zullen verhalen.

Geachte Commissie,Namens Windmolens Groetpolder B.V. en namens Nobel Energy B.V. uit Lutjewinkel vraag ik u aandacht voor het volgende. Windmolens Groetpolder B.V. is een samenwerkingsverband van enkele agrariërs die gezamenlijk 19 windmolens exploiteren in de Groetpolder, die vlak naast de Wieringermeerpolder is gelegen. Windmolens Groetpolder B.V. is momenteel ver gevorderd met het plannen van een grote herstructurering en opschaling van het windmolenpark. Na veelvuldig overleg met de voormalige gemeente Niedorp en de provincie is begin april 2012 een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor het project ingediend bij de provincie Noord-Holland. Het project komt erop neer dat het aantal windmolens tot 14 zal verminderen, maar het vermogen zal verdrievoudigen (van 11,4 tot 35 megawatt MW). Qua omvang (de lijn van opstelling) blijft het windmolenpark gelijk aan de huidige situatie (de verbeelding van het project is opgenomen als Bijlage 1). Met een beperkte ruimtelijke ingreep, kan een aanzienlijke extra energieproductie gerealiseerd worden. Door de nu voorliggende beleidswijziging zullen deze plannen, waar al veel kosten en moeite in zijn gestoken en – zoals gezegd – veelvuldig over is overlegd, geen doorgang kunnen vinden. Windmolens Groetpolder B.V. is van mening dat de voorgenomen beleidswijziging onredelijke gevolgen voor haar heeft en bovendien strijdig is met het beleid van het Rijk, onvoldoende is

9

25

500

505

510

515

520

525

530

535

540

545

550

555

560

Pagina 10

gemotiveerd en in strijd komt met verschillende beginselen van behoorlijk bestuur. Ik licht een en ander – gezien de beperkte spreektijd van vandaag – zo kort mogelijk toe.Strijd met afspraken RijkUit het voorgenomen beleid blijkt dat dit voor een groot deel steunt op afspraken die tussen de provincies en het Rijk zijn gemaakt en die zijn vastgelegd in het Klimaat en Energieakkoord. Als deze afspraken echter goed worden bekeken, blijkt dat het nieuwe beleid hier helemaal niet mee overeenstemt. Zo staat het beoogde restrictieve en beperkende beleid haaks op het beleid van de EU, het Rijk en de provincies om projecten voor windenergie juist meer de ruimte te geven. In het Energierapport 20111 staat dat het Rijk in 2020 6.000 megawatt (MW) aan opgesteld windvermogen wil hebben gerealiseerd. In de gesprekken tussen het IPO en het Rijk wordt tot nu toe echter pas uitgegaan van opgesteld vermogen van nog geen 5.000 MW in 2020. De realisatienorm van 430 MW voor Noord-Holland die in het ontwerpbeleid wordt genoemd, is gebaseerd op deze 5.000 MW en zal dus niet voldoende zijn om de Rijksdoelstellingen te halen. Het is onbegrijpelijk waarom in het nieuwe beleid niettemin strikt wordt vastgehouden aan een maximum van 430 MW. Afgezien van de vraag of de realisatienorm van 430 MW in Noord-Holland genoeg is om de Rijksdoelstellingen in 2020 te halen, bestaat ook de vraag of de voor Noord-Holland toegezegde 430 MW überhaupt in 2014 zal worden gehaald. Het Windplan Wieringermeer zet immers (slechts) in op een realisatie van 200-400 MW in 2020. Gezien de voorgestane uitsterfconstructie van de overige windmolens – waarover later meer – lijkt het realiseren van 430 MW in 2014 op basis van het voorgestane gewijzigd beleid volstrekt onrealistisch. Ten slotte blijkt uit de afspraken die zijn gemaakt met het Rijk op geen enkele wijze dat een provincie ervoor zou moeten kiezen om nieuwe windmolenprojecten op één plek te situeren en overige initiatieven tegen te houden.Nieuwe beleid is in strijd met algemene beginselen van behoorlijk bestuurMotiveringsbeginselIn het nieuwe beleid is hier echter wel voor gekozen. Ter onderbouwing van deze drastische omslag van het huidige beleid – dat slechts twee jaar oud is – wordt er alleen kort op gewezen dat dit is besloten in het licht van de impact van windmolens op het landelijk gebied. Niet uitgelegd wordt echter waarom het tevens in het belang zou zijn van het landelijk gebied om ook huidige windmolenparken geen enkele bewegingsruimte meer toe te staan of waarom een beperking van opgewerkt vermogen ruimtelijk gezien relevant zou zijn. Het beleid is dan ook in strijd met het motiveringsbeginsel opgesteld. Ter illustratie: er is geen enkele rapportage overgelegd die de voorgestane wijzigingen ondersteunt. De rapporten van Oranjewoud en Pels Rijcken zien enkel op mogelijke schadeposten voor de provincie als gevolg van de beleidswijziging, maar gaan niet in op de inhoud en de feitelijke gevolgen van het beleid. De rapporten leiden overigens tot meer vragen dan dat er vragen worden beantwoord, zoals blijkt uit de nota PS-Commissie. Tevens wordt niet onderbouwd welk ruimtelijk relevant onderscheid kan worden gemaakt tussen de Wieringermeerpolder en Groetpolder, die slechts door een dijk van elkaar zijn gescheiden, maar waarvoor nu een zeer verschillend regime gaat gelden. Dit is des te kwalijker in het licht van het feit dat in de Groetpolder reeds een windmolenpark is gelegen – waarvoor een vergunningaanvraag voor opschaling is ingediend op basis van het oude beleid – dat nu geen enkele bewegingsvrijheid meer zal hebben. In het beleid wordt aangegeven dat sprake zou zijn van overlast van omwonenden als gevolg van windmolens en als gevolg daarvan ontstane maatschappelijke druk om deze in de ruimte te beperken. Wat daar verder van zij, wil ik in ieder geval opmerken dat van dergelijke overlast geen sprake is in de Groetpolder. Dit windmolenpark wordt juist geëxploiteerd door omwonenden en houdt altijd tot het uiterste rekening met de belangen van iedereen die in de buurt woont. In de vergunningaanvraag voor de opschaling is bovendien uitgebreid onderbouwd dat ook het nieuwe park zal voldoen aan alle geldende normen, bijvoorbeeld op het gebied van geluid. Het nieuwe restrictieve beleid komt neer op een uitsterfbeleid voor windmolens, die buiten de Wieringermeerpolder zijn gelegen. De huidige windmolens mogen namelijk niet worden opgeschaald en geherstructureerd, tenzij ze (kort gezegd) identiek blijven aan hun huidige staat. Hiermee zal er geen enkele stimulans meer zijn om huidige windmolens te verbeteren. Gevolg zal zijn dat huidige windmolens, die – zo blijkt uit het nieuwe beleid – in sommige gevallen in de huidige situatie overlast veroorzaken, niet meer kunnen worden aangepast en dus zo lang mogelijk overlast zullen blijven veroorzaken. Dit lijkt direct strijd op te leveren met het doel van het nieuwe beleid: het maken van een kwaliteitsslag in het landelijk gebied. In het beleid wordt niet gemotiveerd waarom niettemin wordt gekozen voor een uitsterfbeleid.Rechtszekerheidsbeginsel en vertrouwensbeginselDe beleidswijziging leidt tot onbillijke gevolgen voor de exploitanten van windmolenprojecten buiten de Wieringermeerpolder, zoals Windmolens Groetpolder B.V. De plotselinge 180 graden draai ten opzichte van het huidige beleid – waarin juist uitgangspunt is dat initiatieven voor nieuwe windmolenprojecten zoveel mogelijk worden gestimuleerd – leidt ertoe dat initiatieven die uitgingen van dit beleid (en waarvoor reeds investeringen zijn gedaan) de kop in wordt gedrukt. Zeker gelet op de tijd die gemoeid is met de zorgvuldige

10

565

570

575

580

585

590

595

600

605

610

615

620

625

63030

Pagina 11

voorbereiding van dergelijke projecten, levert dit strijd op met het beginsel van rechtszekerheid en het vertrouwensbeginsel.Beginsel van evenredige belangenafwegingHet nieuwe beleid leidt tevens tot strijd met het beginsel van evenredige belangenafweging. Uit het beleid volgt immers dat alleen in de Wieringermeer nog ruimte zal zijn voor nieuwe windmolens. Tegelijkertijd wordt echter medegedeeld dat voor deze polder al afspraken zijn gemaakt met Nuon Wind Development B.V. (dat is overgenomen door het Zweedse bedrijf Vattenfall), Windcollectief Wieringermeer en Energie Onderzoek Centrum Nederland (de zogenaamde “Green Deal”). Feitelijk leidt het beleid er dus toe dat nog slechts enkele partijen windmolens zullen mogen realiseren. De belangen van andere partijen die – veelal in samenspraak met de provincie – reeds plannen hebben ontwikkeld en investeringen hebben gedaan, worden kennelijk totaal niet meegewogen. Ten slotteGelet op de vergaande gevolgen die het nieuwe beleid zal hebben voor exploitanten van windmolens die buiten de Wieringermeerpolder zijn gelegen, had het beleid op zijn minst overgangsrecht moeten bevatten, waarin in een passende regeling wordt voorzien voor reeds in procedure zijnde aanvragen voor nieuwe initiatieven en waarin – in het geval van een dringend ruimtelijk belang – wordt voorzien in een passende financiële compensatie. Rest mij te concluderen dat, als het beleid op deze manier wordt vastgesteld, Windmolens Groetpolder B.V. niet anders zal kunnen dan de door haar te lijden enorme schade op de provincie te verhalen. Namens Windmolens Groetpolder B.V. en Nobel Energy B.V. verzoek ik u – in het licht van al het voorgaande – PS te adviseren het voorliggende beleid niet op de voorgestane wijze vast te stellen.

Inspreker 12:De heer Vermeulen (namens Collectief Hot Pot Amsterdam: educatief windmolenproject IJburg) vertelt dat Collectief Hot Pot een ideële instelling is zonder winstoogmerk. Hij is ook bewoner van IJburg; kijkt uit op kavel 20 waar nu door de crisis niet gebouwd wordt. Op een gegeven moment kwam er van het stadsdeel een verzoek aan burgers om een leuke invulling te geven aan deze braakliggende kavels. Het leek hem leuk om daar een educatief terrein van te maken, met stadslandbouw en duurzame energie, vooral voor kinderen in de buurt. Bij het zoeken naar partners kwam Hot Pot uit bij een aantal scholen op IJburg, onder meer de Neptunus, Willibrord en Olympus. In overleg met stadsdeel Oost was men al ver gevorderd. Op het terrein zouden elementen neergezet worden die te maken hebben met opwekking van duurzame energie, zodat kinderen spelenderwijs kunnen leren: biomassa, olifantsgras, zonnecollectoren, en dus ook een kleine windmolen. Ineens na terugkomst van de vakantie was er een overleg met stadsdeel Oost met het nieuws: verbod op windmolens. De provincie had dit verbod ingesteld. Het is maar een heel kleintje, 2 meter hoog, wat latten, staal en een dynamo… Hij was dus behoorlijk verbijsterd over dit verbod.

De heer Papineau Salm (PvdA) vraagt wat het vermogen is van de molen. Gemeenten mogen tot 5 MW namelijk zelf beslissen.

De heer Vermeulen antwoordt dat het amper meer is dan een fietsdynamo.

Inspreker 13:De heer Van Stam (namens Stichting Oostpolder Bewoners) geeft aan voorstander te zijn van Duurzame Energie, tegenstander van overlast. Hij roept de provincie op deze overlast op te lossen.

Geachte leden van de Commissie Ruimte & Milieu,Mijn naam is Edwin van Stam, woonachtig naast opgeschaalde windturbines van 60 en 80 meter. Op het platteland, de Oostpolder van Anna Paulowna, gemeente Hollands Kroon. Voorstander van Duurzame Energie, tegenstander van overlast.Vanuit de buurt ontstond een klachtenstroom van overlastmeldingen. Die bij de milieudienst ingediend werden. Niet of nauwelijks beantwoord, ook niet vanuit de Gemeente. Meldingen verdwenen in een groot zwart gat.De milieudienst en Gemeente kent en onderkent onze overlast. Het ervaren van geluidsoverlast is bij de tweede kamer gemeld. Dat het lijkt dat weidevogels meer beschermd worden dan onze burgers. En dat het draagvlak in de gemeenten en de regio tot een minimum gedaald is.Door gemeente en provincie zijn beloftes gedaan dat overlast aangepakt wordt. Fysiek verplaatsen van overlast gevende turbines. Maar nog geen concrete acties. Geen oplossingen. Als ganzeleverganzen wordt onze dagelijkse portie overlast en monotoon geluid ons de strot door geduwd. En straks Windplan Wieringermeer in onze achtertuin met diezelfde overlast.

11

635

640

645

650

655

660

665

670

675

680

685

690

Pagina 12

Gestolen stilte. Hebben omwoners geen recht op rustig buiten mogen zitten? Ramen en deuren dicht moeten houden om turbines niet te horen? Leven met de stress en overlast van andermans geluid? Letterlijk en figuurlijk word je er spuugziek van. Geen mogelijkheden om te verhuizen of er afstand van te nemen. Sociale ontwrichting en onderlinge spanningen. Tegenstellingen en vriendschappen die er door kapot gaan. Boos, kwaad, verdrietig, machteloos en teleurgesteld. Door het onrecht wat aangedaan is. Zonder uitzicht op oplossingen.Het initiatief windmolenklachten.nl is gestart. Zodat burgers hun overlast kunnen melden en delen. En aandacht hiervoor voor kunnen vragen bij de politiek. Klachten bereiken ons vanuit heel Noord Holland en -Nederland. Burgers vragen aandacht voor hun klachten van overlast. Een serieus probleem dat ten koste gaat van draagvlak. Jammer, want duurzaam is goed. Maar zonder overlast.De provincie NH toont leiderschap met het voorbereidingsbesluit. Dat is goed nieuws. Maar daarmee zijn we er nog niet. Overlast moet niet alleen voorkomen worden, maar vooral bestreden en gestopt worden. Maak concreet beleid om uw burgers te helpen. Creëer geen nieuwe gevallen van overlast, ook niet in het Windplan Wieringermeer, en los ze op!Belofte maakt schuld. Geef aub invulling aan de beloftes, amendementen en raadsbesluiten dat overlast gevende windturbines verplaatst of gesaneerd worden. Los de problemen van geluidsoverlast op, zodat we samen kunnen strijden voor duurzaamheid met draagvlak. Zonder overlast.Dank voor uw aandacht, Edwin van Stam.

Inspreker 14:De heer Dasselaar (namens Stichting Kritisch Platform Zijpe) is voor duurzame energie, maar alleen met draagvlak bij de bevolking.

Geachte leden van Provinciale StatenMijn naam is Henno Dasselaar, woordvoerder van de Stichting Kritisch Platform.Ontwikkeling de Zijpe.De discussie over windenergie in NH is in het Provinciehuis slechts enkele jaren geleden begonnen. De toenmalige Gedeputeerde Bart Heller dacht dat heel NH achter zijn plannen voor veel meer windmolens in NH stond. Als hij destijds goed had geluisterd had hij niet zo rücksichlos de hele kop van Noord Holland en West Friesland aangewezen als zoekgebied voor grootschalige windenergie. Dan had hij kunnen weten dat dit een volksopstand zou veroorzaken.In de gemeente Zijpe wordt er al veel langer de discussie gevoerd. Het heeft 16 jaar geduurd voordat het windpark bij Burgervlotbrug was gebouwd en het resultaat mag er wezen. Het draagvlak voor windenergie is bij de burgers in Zijpe gedaald tot een absoluut minimum. En helaas doet het helemaal geen goed aan het draagvlak voor duurzame energie in het algemeen. Maar niet alleen in Zijpe is dit zo. We constateren dat er in heel Nederland steeds meer mensen zich tegen grootschalige windenergie uitspreken. Hebt u wel een gegoogled met de woorden actiegroep windenergie? 23.100 resultaten in 0,15 seconden. Eigenlijk heel triest, maar ook wel tekenend dat de NH provinciale bestuurders zo ver weg van de bevolking stond stonden. Maar nu de tegenwoordige tijd. Hier ligt een plan waar rekening wordt gehouden met het de inwoners van NH. Ze hebben zich duidelijk uitgesproken tegen grootschalige windenergie. Het was immers een hot onderwerp tijdens het verkiezingsdebat van Provinciale Staten in 2011.Zijpe heeft in 2010 een windplan vastgesteld waarbij geen ruimte meer is voor grootschalige windenergie. Wij hebben toen in de gemeente gezegd: Laten we alle negatieve energie nu eens omvormen in positieve energie en elkaar ondersteunen in ons gezamenlijk doel. Een meer duurzame samenleving met meer duurzame energie. Datzelfde willen we nu ook tegen u zeggen. Laten we ons gezamenlijk inzetten voor een duurzamere samenleving. Ook met meer duurzame energie!Het speerpunt zonne-energie van D66. Hier staan we 100% achter Windenergie op zee van Gedeputeerde staten. Op zee kan je grote stappen maken met windenergie. Laten we ons verenigen en samen hiervoor pleiten in Den Haag. Goed voor de werkgelegenheid en nog beter voor Den Helder. Wij hebben ons direct aangesloten bij de nieuwe beweging ADIN.NU. We begraven de strijdbijl en verenigen ons. Voor een duurzame samenleving met meer duurzame energie!Dank voor uw aandacht.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) zou ook graag de succesvolle windenergieplannen opgesomd zien.

De heer Dasselaar antwoordt dat hij dit zal optellen.

Inspreker 15:De heer Warners (namens Nederlandse Windenergie Associatie; voorzitter) geeft aan tegenstander te zijn van het ter inzage leggen.

12

35695

700

705

710

715

720

725

730

735

740

745

750

755

760

Pagina 13

Meneer de voorzitter, geachte Statenleden,Als voorzitter van de branchevereniging NWEA (Nederlandse Wind Energie Associatie) wil ik graag het volgende onder uw aandacht brengen:Noord-Holland dreigt af te kondigen geen nieuwe windmolens meer te willen toestaan. Enkele projecten mogen worden afgemaakt, maar dan is het afgelopen. De houding van de provincie is er vooral één van ‘jammer’. Niet alleen omdat Noord-Holland een windrijke provincie is, maar vooral omdat er onnodige druk komt te staan op de gesprekken tussen de provincies over ruimte voor wind en vanwege het ongewild negatieve beeld van windenergie dat ontstaat.Om aan 14 procent duurzame energie in 2020 te komen, moet Nederland volop inzetten op alle vormen van hernieuwbare energie. Uit alle berekeningen blijkt dat windenergie daaraan een belangrijke bijdrage moet leveren. In 2020 zou 6.000 megawatt wind op land moeten staan en bijna evenveel op zee. Ook onze portemonnee telt daarbij mee: wind op land is een van de goedkoopste vormen van duurzame energie. De Tweede Kamer heeft vlak voor de zomer nog breed de noodzaak van 6.000 megawatt op land onderschreven en uit de CPB-doorrekening van de verkiezingsprogramma’s blijkt dat (op PVV na) alle partijen uitgaan van de werkelijke komst van die windmolens.De Tweede Kamer sprak ook uit dat de provincies gezamenlijk nog een half jaar de tijd krijgen om voor de ‘Structuurvisie Windenergie’ de ruimte voor windmolens op land te vinden, anders is het Rijk aan zet om ruimte aan te wijzen. In dat opzicht is het voornemen van uw provinciebestuur –juist op dit moment- haast paradoxaal.De provincies zijn onderling verdeeld; een eerder gezamenlijk bod kwam niet verder dan ruimte voor ongeveer 5.000 megawatt, bovendien omgeven met veel onzekerheden. Sommige provincies willen hard inzetten op wind, andere minder. Maar ze onderkennen de noodzaak te voldoen aan een landelijke doelstelling en brengen mogelijke locaties in kaart. Dit alles met een beroep op het provinciale R.O.- primaat. Dat verplicht! En dat maakt juist de opstelling van Noord-Holland zo jammer. Op het moment dat Noord-Holland de gesprekken niet met een open houding ingaat, maar alleen ‘njet’ verkoopt, legt de provincie een zware druk op dat overleg. Ofwel de andere provincies moeten méér gaan plaatsen vanwege de Hollandse onwil, ofwel de provincies komen er niet uit en het Rijk gaat bepalen. In beide gevallen zijn de gezamenlijke provincies de verliezer. De houding van Noord-Holland is in dat licht noch erg goed te plaatsen, noch erg collegiaal. Beter ware het als Noord-Holland als windrijke provincie het gesprek met de ander provincies, het Rijk en de sector in openheid aan zou gaan. Iedereen beseft daarbij dat niet heel Nederland vol kan komen te staan met windmolens. Niemand vraagt het onmogelijke van een provincie. Maar door alleen nee te zeggen, leg je het probleem alleen bij anderen neer. Open het gesprek in gaan, dan was het ook niet nodig – zoals nu gebeurt – dat de provincie zich onnodig afzet tegen windenergie. Noord-Holland zelf ging er -nota bene- tot voor kort nog van uit dat 1030 megawatt inpasbaar was.Met de huidige opstelling komt windenergie onnodig in een negatieve spiraal. Als je als bestuurder zelf met steeds meer argumenten tégen komt – hou kun je dan ooit nog terug?In Noord-Holland zijn veel inwoners en bedrijven actief bezig met windenergie. Agrariërs die de oude molens willen vervangen door een nieuwe, grotere die meer duurzame stroom opwekt. Corporaties en verenigingen met leden uit de regio. Gemeenten – zoals Amsterdam – die wel degelijk kansen zien en ook willen. Ook hen biedt de provincie nu geen open hand.Ondertussen blijkt uit onderzoek ( Ipsos Synovate) opnieuw dat steeds meer Nederlanders, dwars door alle partijen heen, meer duurzame energie willen, die zelf willen opwekken of daarbij betrokken willen worden. Het zou prettig zijn als dat besef in Noord-Holland ook ten aanzien van wind weer opgang vindt. Zoals we de provincie tot voor kort ook kenden.Mocht het voorgaande nog niet duidelijk zijn, dit is een pleidooi voor het verdagen van het debat over het voorliggende ontwerp-beleidskader en om die reden niet in te stemmen met de terinzagelegging.Dank voor uw aandacht.

Inspreker 16:De heer Jansen (namens Nationaal Kritisch Platform Windenergie; voorzitter) is voorstander van het voorstel van de provincie.

Geachte leden van de commissie R&M,De provincie Noord-Holland heeft vorig jaar geleden besloten om de groei van wind op land in de provincie tot staan te brengen. De beslissing getuigt van respect voor de feiten die u niet uit de weg gaat. De beslissing getuigt ook van moed, want de provincie gaat hiermee in tegen de weg die het Rijk bewandelt, en die tot een enorme uitbreiding van wind op land moet leiden.

13

765

770

775

780

785

790

795

800

805

810

815

820

825

Pagina 14

De feiten en argumenten die bij uw keuze de doorslag gaven gelden nog steeds. Sterker nog, ze zijn alleen maar serieuzer van aard geworden. Voor twee van de belangrijkste onderwerpen vragen wij speciaal uw aandacht; de werkelijke netto opbrengst van windenergie en de consequenties voor de woon- en leefomgeving. Op beide gebieden is namelijk belangwekkende nieuwe praktijkinformatie beschikbaar gekomen. In de eerste plaats blijkt thans uit langdurige geluidsmetingen dat de nieuwe geluidsnormen van 1 januari vorig jaar inderdaad aanzienlijk ruimer uitpakken dan de oude norm, ondanks de verzekering van de Minister dat ze beleidsneutraal zouden zijn. Ten tweede bevestigen nieuwe praktijkgegevens uit Ierland dat een groot deel van de winst aan windstroom weer verloren gaat aan extra gasverbruik in de elektriciteitscentrales die de onregelmatige windstroom moeten opvangen. In Nederland is de situatie waarschijnlijk niet anders. Een recent (globaal) onderzoek van CBS gegevens duidt er op dat het Rijk de energiebesparing door de windmolens in Nederland zo’n vijftien keer te hoog voorstelt. Hieronder gaan wij nader op beide onderwerpen in.Netto opbrengst Onregelmatige windstroom kost extra brandstof. Het baart het NKPW zorgen dat de gangbare methode om de nuttige opbrengst van windenergie te berekenen meer op schattingen dan op serieus en exact onderzoek berust. Het wordt namelijk in toenemende mate duidelijk dat de opname van windstroom een verhogend effect heeft op het brandstofverbruik van de elektriciteitscentrales. Dit werkt als volgt. De hoeveelheid stroom die windmolens leveren is afhankelijk van de windsnelheid. Dus omdat de wind zeer onregelmatig waait fluctueert de opbrengst ook zeer sterk. Deze fluctuaties worden opgevangen door de elektriciteitscentrales, waardoor hun rendement daalt en hun brandstofverbruik en CO2 uitstoot toeneemt. Volgens de minister van EL&I is dit verschijnsel in Nederland verwaarloosbaar. Hij vertrouwt op de gunstige uitkomsten van modelberekeningen, en vindt het niet nodig die aan de praktijk te toetsen. Andere modellen daarentegen voorspellen wel een ernstig negatief effect. Feiten uit de praktijk. Vorig jaar februari wezen wij u op de feiten uit de praktijk in de VS. Onderzoekingen van gedetailleerde gegevens uit de praktijk aldaar laten zien dat met het opvangen van windstroompieken veel energie wordt verspild. Het blijkt dat netto maar een klein deel overblijft van de windstroom die bruto aan het net wordt geleverd. Soms moet er zelfs fossiele brandstof bij.Hier zijn nieuwe feiten bijgekomen. Allereerst bleek vorig jaar dat in Ierland hetzelfde gebeurt.Maar voor ons nog interessanter is het recente artikel van LePair die aan de hand van globale CBS-gegevens laat zien dat onze hoogwaardige gascentrales een veel lager rendement hebben dan op grond van hun kwaliteit mag worden verwacht. Zijn resultaten wijzen de onregelmatige wind- stroom als oorzaak aan, waarvan niet meer dan 18 % als netto energiebesparing overblijft. Voorstelling van zaken in Nederland. De resultaten hierboven zouden alle reden moeten geven om dit verschijnsel uiterst serieus te nemen. Maar het Rijk doet het tegenovergestelde. Omdat onze centrales uit 100 kWh brandstof ongeveer 40 kWh stroom produceren, gaat de Minister er vanuit dat we met 40 kWh windstroom 100 kWh fossiele brandstof besparen. Vervolgens wordt de uitgespaarde brandstof berekend door de hoeveelheid opgewekte windstroom met ongeveer (100/40 =) 2,5 te vermenigvuldigen. De cijfers die het CBS jaarlijks geeft van de vermeden primaire energie en CO2 emissies komen op deze wijze tot stand, en geven zo een sterk vertekend beeld van de werkelijkheid: ze zouden door 15 gedeeld moeten worden. Praktijkgegevens onmisbaar voor beoordeling werkelijke opbrengst van windenergie. Het is dus zeer waarschijnlijk dat de onvermijdelijke pieken in de productie van windenergie ook in onze centrales een aanzienlijke hoeveelheid extra brandstof kosten. Praktijkgegevens die uitsluitsel kunnen geven over hoe groot dit verschijnsel in ons land is ontbreken echter. Ze bestaan, maar zijn niet openbaar. Woon- en leefomgeving.De geluidsnormen. De geluidsregels vormden in 2010 een groot obstakel voor de uitbreiding van windturbines op land. Om de belemmeringen weg te nemen is op 1 januari 2011 voor windmolens, en alleen voor windmolens, een nieuwe norm in werking gesteld (Lden 47dB) die een aanzienlijke verhoging van de geluidsbelasting inhoudt. Oude normen. Vóór deze datum moesten vergunningplichtige windturbines, zoals de geplande windparken in de Wieringermeer, worden getoetst aan de Handreiking Industrielawaai die uitgaat van het bestaande omgevingsgeluid. Er was sprake van gebiedsdifferentiatie, variërend van stille landelijke gebieden (grenswaarden 30, 35 en 40 dB voor resp. de nacht, avond en dag) tot een industrieterrein (resp. 55, 60 en 65 dB). Dit zijn grenswaarden, die mogen niet overschreden worden. Voor de Wieringermeer is het niveau van het omgevingsgeluid zeker lager dan 35 dB. Verruiming ten opzichte van de bestaande praktijk. Met de nieuwe normen Lden 47dB en Lnight 41 dB is men overgegaan van grenswaardes naar een gemiddelde waarde over een jaar (vergelijkbaar met een trajectmeting bij snelheidscontroles). Bij deze gemiddelde waarde, die op een ingewikkelde manier wordt berekend, komt Lden 47dB overeen met een constante

14

40

830

835

840

845

850

855

860

865

870

875

880

885

890

Pagina 15

belasting van 40,6 dB. Maar windturbinegeluid fluctueert sterk. Uit geluidsmetingen van windmolens blijkt dat op plaatsen waar Lden 47dB heerst, de werkelijke geluidsbelasting tussen 30 en 60 dB varieert.Deze belastingen treden ook ’s avonds en ’s nachts op. De versoepeling komt voor stille landelijke gebieden neer op meer dan 5 dB (overdag) tot meer dan 15 dB (nacht). Naast Lden 47dB is een aparte norm voor de nacht ingevoerd: Lnight 41 dB. Volgens de minister van VROM/I&M zou dit extra bescherming voor de nacht geven. De Minister houdt ons hier echter een fopspeen voor, de nachtnorm is niet scherper maar zelfs 0,4 dB ruimer. Een turbine die aan Lden 47 dB voldoet, voldoet daarmee automatisch aan de norm Lnight 41 dB. Voorlichting ministerie van I&M. Het ministerie van I&M vergelijkt de nieuwe norm graag met de nachtnorm van 40 dB die voorheen was opgenomen in het Activiteitenbesluit. In de Nota van Toelichting bij het Activiteitenbesluit staat echter dat deze norm niet passend is voor het landelijk gebied, en daar 5 tot 10 dB lager moet zijn. De 40 dB vormt echter wel de basis voor Lden 47 dB, die overeenkomt met een gemiddelde geluidsbelasting van 41 dB. Voor windmolens in industriegebieden of langs (snel)wegen, is een norm van 40 dB ’s nachts denkbaar. Het wordt echter anders in landelijke gebieden waar het achtergrondgeluid laag is, zoals in de Wieringermeer. Maar ook de norm die van deze 40 dB uitgaat - de windnormcurve 40 (WNC40) - wordt overschreden. Dit gebeurt niet alleen bij hoge windsnelheden. Integendeel, de praktijk toont dat de nieuwe norm ook bij rustig weer veel meer lawaai toestaat dan onder de oude het geval was. Hoeveel windmolengeluid onder de nieuwe normen op zal treden blijkt uit de metingen die Dr. F. van den Berg in de Hoofdplaatpolder, Zeeuws Vlaanderen, heeft verricht. Op 640 m achter de meetopstelling, zo is uit zijn gegevens berekend, ligt de locatie waar precies aan de nieuwe norm Lnight 41 dB wordt voldaan. Voor deze locatie geeft de figuur het verband tussen de geluidsniveaus die daar opgetreden en de windsnelheid. Het blijkt dat ook de windnormcurve WNC40 al vanaf 3 m/s regelmatig wordt overschreden. Vanaf 4 m/s zelfs in meer dan de helft van de tijd. Onder de oude WNC40, die grenswaardes geeft, mochten deze hogere waardes niet eens voorkomen. Geluidshinder. Windturbinelawaai is hinderlijker dan andere vormen van lawaai. Een onderzoek van het RIVM (2009) in opdracht van VROM uitgevoerd, laat zien dat het aantal ernstig gehinderden binnenshuis bij windturbinegeluid aanzienlijk hoger ligt dan bij industrie- en verkeerlawaai van dezelfde sterkte. Dit is voornamelijk het gevolg van het pulskarakter van windmolengeluid. Uit het RIVM rapport blijkt dat de nieuwe norm (Lden 47dB) drie keer zoveel ernstig gehinderden veroorzaakt als volgens de regels voor snelwegen en vliegverkeer is toegestaan. Het RIVM adviseert dan Voor zover wij weten vormen zijn metingen de enige langdurige registratie van zuiver windturbinelawaai. De gedetailleerde serie van een half jaar maakte het mogelijk de metingen op te schonen, en te ontdoen van geluid van andere bronnen. Zie: http://natuurkunde.wewi.eldoc.ub.rug.nl/root/Rapporten/2007/windturbines/. Nationaal kritisch platform windenergie ook voor windmolens een norm van Lden 40dB, waarbij voor windmolens dezelfde mate van hinder geldt als voor verkeer. De Minister heeft dit advies helaas naast zich neer gelegd. Gezondheidsproblemen. Uit onderzoek van de Universiteit van Aalborg (Denemarken) eerder dit jaar is gebleken dat laagfrequent geluid - ook windturbines produceren laagfrequent geluid - meer effect heeft op de gezondheid en het welzijn van de mens dan andersoortig geluid waarin. Laagfrequent geluid is vooral hinderlijk wanneer het afzonderlijk voorkomt of met weinig geluid in hogere frequenties. Het is binnen meestal hinderlijker dan buiten, omdat de geluidsisolatie van een huis lage frequenties beter doorlaat dan hoge. Ook is het 's avonds of 's nachts vaak hinderlijker, omdat het dan verder stil is. Langdurige blootstelling kan leiden tot vermoeidheid, hoofdpijn, concentratieverlies, verstoorde nachtrust en fysiologische stress. Naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek heeft de Deense regering de regelgeving voor het windturbines vorig jaar veranderd. De Deense grens voor laagfrequent geluid in woningen is nu een geluidsniveau van 20 dB ('s avonds en 's nachts) en 25 dB (overdag) binnenshuis. Omgerekend komt dit er op neer dat de molens van 3 MW die we nu overal zien verschijnen minstens 2000 - 2500 m van woningen verwijderd moeten blijven.Conclusie. Van de rijksoverheid mogen we verwachten dat zij, evenals de provincie Noord-Holland, haar energiebeleid op een zorgvuldige kwantitatieve analyse van alle feiten baseert. Zonder dat is een verantwoorde afweging van de belangen niet mogelijk. Het milieu is aan de ene kant gebaat is bij duurzame energie, maar windmolens brengen het milieu en de leefomgeving ook schade toe. Hiertussen moet naar een verstandige balans gezocht worden.Tot dusver kiest het Rijk er voor om de balans op te maken met theoretische sommen, zowel op het gebied van de geluidsbelasting als van de werkelijke opbrengst. Met de feiten die wij aandragen kon die balans wel eens heel anders uitpakken dan het Rijk ons nu voorhoudt. De debetzijde - de netto energie-opbrengst - zou wel eens veel lager kunnen zijn dan men denkt, en de creditzijde - de schade aan milieu en woon- en leefomgeving - veel ernstiger dan wordt voorgesteld.

15

895

900

905

910

915

920

925

930

935

940

945

950

955

45

Pagina 16

Wij vragen u met klem het goede windmolenbeleid dat u bij de coalitievorming hebt afgesproken voort te zetten. Dat zal ongetwijfeld de nodige druk van het Rijk en andere provincies opleveren, maar de feiten staan aan uw kant. Wij vragen u ook om, zoals de Green Deal verwoordt, overlast door windturbines te voorkomen door geluidseisen op te leggen die – overeenkomstig de bedoeling van de Minister - inhoudelijk op hetzelfde neerkomen als voor 1 januari 2011. Het geluid van de omgeving behoort gewoon maatgevend te zijn voor windturbinegeluid, netjes zoals dat voor alle vormen van geluidsbelasting geldt. Natuurlijk zijn wij gaarne bereid u, zo u dat wenst, nader te informeren en alle inhoudelijke steun te verlenen die u nodig hebt. Met vriendelijke groet, Dr. J.H.F. Jansen, voorzitter NKPW.

Inspreker 17:Mevrouw Kanis (uit St. Maartenbrug; spreekt op persoonlijke titel) roept op tot het verbieden van windturbines.

Geachte Gedeputeerden, Commissie- en Statenleden.Mijn naam is Romee Kanis en ik woon in de gemeente Zijpe. Pal naast een windturbine van 98 meter hoogte. Zes jaar geleden werden wij opgeschrikt door dit monster van een turbine. In de volksmond ook wel het waterhoofd van Zijpe. Oftewel probleem geval 158. Deze windturbine staat er al 6 jaar zonder vergunning. Al 6 jaar lang strijden we tegen dit onrecht. Wij worden dagelijks overspoeld met een lading overlast. Ondanks de illegale status draait deze windturbine tot de dag van vandaag gewoon door. Voor ons is dit onbegrijpelijk.Zes jaar lang worden wij al geterroriseerd door deze ellendige industriële machine. Wij hebben ons huis drastisch geïsoleerd om zo het geluid een beetje buiten te houden. Helaas met beperkt resultaat. Met een stevige zuidwestenwind dringt het monotone pulserende en bonkende geluid diep in onze woning. ’s Nachts word ik wakker en vervloek ik de eigenaar en alle mensen die mij dit onrecht hebben aangedaan. Deze windturbine heeft een enorme impact op de gezondheid van mij en de vele buren om mij heen. Ik word ontzettend kwaad, heb chronisch gebrek aan slaap en ben zeer depressief. Wij willen weer genieten van de natuur, tuin, de rust en de ruimte zoals het 6 jaar geleden was. Maar ook deze mogelijkheid is ons afgenomen. Ons huis is niets meer waard. Onverkoopbaar. Door de rechter al in waarde afgewaardeerd. Geen mens wil hier op deze plek wonen. Wij zijn veroordeeld tot elkaar. Voorheen moest er gehandhaafd worden omdat niet voldaan werd aan de geluidsnorm. Nu is er een nieuwe norm.Kunt u zich voorstellen dat ik nu figuurlijk, maar ook letterlijk misselijk word van alleen het woord “windturbine”. Kunt u zich voorstellen dat ik helemaal geen vertrouwen meer heb in de bestuurders van Nederland?Gelukkig lijkt het tij te keren. De provincie Noord-Holland heeft aangekondigd dat er geen medewerking wordt verleend met de vergunningsaanvraag. Helaas is het regionale gemeente bestuur van Zijpe het hier niet mee eens. Nu vechten verschillende bestuurslagen het samen uit. Ondertussen zitten wij nog dagelijks met de ernstige overlast. Wij hebben ontelbare rechtszittingen al meegemaakt. Waarom kan een illegaal schuurtje makkelijker worden gesaneerd dan deze illegale windturbine? Wij/ik doen een zeer dringend beroep op u allen. Maak a.u.b. een eind aan deze situatie.

De heer Leever (ONH) vraagt wat de provincie kan doen om in deze zaak te helpen.

Mevrouw Kanis antwoordt dat de geluidsnormen aangepast zouden kunnen worden naar wat ze vroeger waren.

De heer Leever (ONH) benadrukt dat de betreffende molen illegaal staat en dat dit niet zou mogen.

Inspreker 18:De heer Schouten (namens Windgroep Holland; projectontwikkelaar o.a. in Noordzeekanaalgebied) geeft aan tegenstander te zijn van het voorgestelde beleid.

Geachte Commissie, Als directeur van Wind Groep Holland wil ik reageren op het voornemen van de provincie om het plaatsen van windturbines op het land buiten de Wieringermeer onmogelijk te maken. Eind jaren 90 heeft ons bedrijf in samenwerking met Nuon, het Havenbedrijf en de Dienst Ruimtelijke Ordening en Milieu van Amsterdam een windplan ontwikkelt voor windenergie op het industrie- en bedrijventerrein Westpoort in Amsterdam. Dit grootschalige gebied waar grote industriële objecten staan, veel energie wordt verbruikt en geen woonbebouwing aanwezig is, is juist een uitstekende plek in NH om windenergie te

16

960

965

970

975

980

985

990

995

1000

1005

1010

1015

1020

Pagina 17

bedrijven. Tijdens de procedures van windenergie in dit gebied is niet één bezwaar gemaakt en binnen een doorlooptijd van 2 jaar waren de turbines vergund. Wij zijn de afgelopen jaren vaak benaderd door bedrijven in Westpoort die interesse toonde in windenergie. Hoezo maatschappelijk acceptatie?Op dit moment hebben wij in dit gebied een totaal vermogen van 28,2 MW opgesteld.In nauwe samenwerking met de gemeente Amsterdam, Havenbedrijf en ontwikkelingsbedrijf (OGA) zijn wij drie jaar geleden gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden voor opschaling van deze turbines. Dit was toen ook de insteek van de provincie.Er zijn gesprekken gevoerd met het Havenbedrijf, het Ontwikkelingsbedrijf (OGA), de Dienst Ruimtelijk Ordening en Milieu, NS Vastgoed, Prorail en met IVW luchtvaart (inspectie Verkeer en Waterstaat). De betrokken partijen hebben een positief geluid laten horen voor de opschalingsplannen of zelfs al een positief advies afgegeven. Zoals het zich laat aanzien kunnen wij 20 windturbines met een totaal vermogen van 13.2 MW vervangen door 12 windturbines met een totaal vermogen van 36 MW.Daarnaast zijn wij bezig met de invulling van een reststrook waar nog twee turbines van 3 MW die in een bestaande lijnopstelling kunnen worden geplaatst.Al deze turbines krijgen een ashoogte van 100 meter en een rotor diameter van 110 meter, het vermogen gaat een factor 3.75 omhoog met minder windturbines, wat goed past bij de plannen van de provincie.Zoals bekend is de gemeente Amsterdam groot voorstander van windenergie in Westpoort. De slaagkans van dit opschalingsproject is dan ook 100%.Groot was onze verbazing en teleurstelling toen de heer J. Bond het bericht bevestigde dat windenergie in Noord Holland in de ban werd gedaan. Hoezo is de politiek een betrouwbare partner. Waar voorbij aan wordt gegaan, is het feit dat aan planvorming van windenergie jaren van ontwikkeling, overleg en onderzoek wordt voorafgegaan.Indien de provincie voornemens blijft om windenergie binnen Westpoort uit te sluiten, zullen wij een claim bij de provincie indienen van reeds gemaakte ontwikkel- en onderzoekskosten alsmede derving van mis te lopen inkomsten.Wij hopen echter dat het niet zover hoeft te komen en de provincie alsnog bereid is het plangebied Westpoort op te nemen in het nieuwe windbeleid van de provincie.

De heer Wagemaker (PvdA) vraagt hoe de milieucontouren in verhouding staan tot de mogelijkheden die dhr. Schouten nu net schetst. Komt hij de milieucontouren tegen? Er kunnen dan geen bedrijven bijkomen omdat de milieucontouren vol zijn.

De heer Schouten geeft aan dit niet tegen te komen.

Inspreker 19:Mevrouw Stijkel (namens ‘Wij krijgen kippen’, Organisatie Opwekken lokale Duurzam Energie) verduidelijkt dat ze spreekt namens meerdere organisaties. Graag zien zij dat de provincie in plaats van de optie “nee”, de optie “nee, tenzij” uitwerkt, met als strekking: “de eindgebruiker aan het roer”.

Geachte commissieleden,Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om in te spreken op voorliggend “Ontwerp Beleidskader Wind”.Mijn naam is Anne Stijkel van ‘Wij krijgen Kippen’. Ik spreek hier namens verschillende organisaties van bewoners en bedrijven die zelf energie willen opwekken in Amsterdam, en dat deels al sinds jaar en dag doen. Als wij ons vanavond beperken tot WIND, moet u denken aan Coöperatie de Windvogel, De Windcentrale, Onze Energie, Amsterdam Energie, Olympisch Energie bedrijf i.o., maar ook aan een aantal kleinere en grotere bedrijven die in Amsterdam gevestigd zijn en duurzaamheid op alle mogelijke manieren in hun bedrijfsvoering willen realiseren. “Wij krijgen Kippen” is een ambitieus 2-jarig doe- en leerproject, met 50 lokale duurzame energie initiatieven van bewoners en bedrijven, waarin we mensen verbinden met elkaar die zelf lokaal energie willen opwekken en zo ook willen bijdragen aan een schonere toekomst. De krachten gebundeld, hebben wij al vaak laten zien dat de burgers en lokale ondernemers van Amsterdam veel voor elkaar kunnen krijgen. Onze kracht is het verbinden van top-down en bottum-up energie ambitie en daadkracht, en die vervolgens kantelen in gelijkwaardigheid tot: ‘samen vooruit’.Vorige week sprak ik ook bij de gemeente Amsterdam in, namens deze initiatiefkracht van organisaties en bedrijven, toen daar in Amsterdam de windvisie voorlag. U kent de Amsterdamse duurzaamheidsambitie van “JA, 50 tot 100 windmolens op Amsterdamse bodem”. De strekking van ons betoog was daar: “Ja, mits de eindgebruikers aan het roer.” (Zie ook de film hierover in april jl. direct na de lancering van de Windvisie: http://www.new-energy.tv/wind/amsterdam_wil_groot_worden_in_windenergie2.html). Want ook wij herkennen ons in de weerstand tegen windmolens en willen daar dan ook een brug in slaan.

17

501025

1030

1035

1040

1045

1050

1055

1060

1065

1070

1075

1080

1085

1090

Pagina 18

Uw standpunt in N-H is NEE, en daarmee zegt u ook NEE tegen Amsterdam en haar ambitie, EN die van haar bewoners en bedrijven! Met uw ‘NEE’ tegen alle windmolens in N-H’ blokkeert u een nieuwe tijd waarin bewoners en bedrijven in Amsterdam zelf hun eigen energie kunnen opwekken en ook van de opbrengsten kunnen genieten. Dat is juist wel wat wij nodig hebben anno 2012, zowel voor het milieu, als voor onze portemonnee. En met ZON alleen komen we er NIET. Bovendien is de kans groot dat u straks door de landelijke overheid wordt ‘overruled’ vanwege haar ambitie van 6000 MW op land. Zo’n beeld van rollebollende overheidslagen is behoorlijk beschamend, en van ‘gisteren’. Dergelijke machtsspelletjes over de hoofden van burgers en bedrijven heen is niet meer van deze tijd. Daarom leg ik nu bij u graag de optie voor: “Nee, tenzij”.De ervaring met windmolens op land in NL tot nu toe is dat er veel weerstand is als de plannen ‘van boven’ komen en de lusten en lasten niet eerlijk zijn verdeeld. De winsten vloeien te vaak af naar buiten de regio. Dat u die bewoners en die bedrijven die er wel de lasten van hebben wil beschermen waarderen wij zeer. De ervaring in N-H is echter óók - getuige het actuele voorbeeld in Amsterdam, maar Coöperatie Kennemerwind en Windvogel opereren al veel langer op N-H grond - dat er vele organisaties van bewoners en bedrijven zijn die WEL lokaal hun eigen windmolens willen voor opwek van energie voor eigen gebruik. Het signaal dat u uitzendt met uw NEE is dus ook een NEE tegen deze ongelooflijke burger- en bedrijvenkracht. En juist van die kracht moeten we het tegenwoordig meer en meer hebben. Daar is men van links tot rechts van overtuigd. Die kracht frustreren is het stomste wat je kunt doen als overheid, of dat nu lokaal, provinciaal, of landelijk is, zeker als die overheidslagen nog eens met elkaar gaan strijden. Daarom dringen wij er met klem bij u op aan om een motie in te dienen waarin de gevraagd wordt om de optie ‘NEE, tenzij’ nader uit te werken. Daarin bieden wij als Wij krijgen Kippen” onze kennis en kunde graag aan.Deze ‘NEE tenzij’ optie biedt immers ook de kans van een omslag van ‘tegenover elkaar’ naar ‘naast elkaar’. Zeker na de uitslag van de landelijke verkiezing van gisteren kunnen we constateren dat Nederland wil stoppen met polariseren en voorbij tegenstellingen wil denken; we zullen er samen uit moeten komen, in gelijkwaardigheid. Laten we daarom ook stoppen met praten over meer of minder windmolens, maar beginnen bij de initiatiefkracht van de Nederlander zelf, bij de (energie)behoefte van Noord-Hollanders zelf. Die energie van tegenover elkaar kunnen we wel nuttiger gebruiken, in de richting van ‘samen gaan voor’.Als ik die gedachte van ‘er samen uit willen komen, met oog voor de voor- EN de nadelen’ leg op het voorbeeld in Amsterdam: daar groeit de groep eindgebruikers die zelf graag windmolens willen. U hoort daar van een andere inspreker (namens Amstelvogel) straks meer over. Amsterdam bestaat uit 80% gestapelde bouw, met vaak niet eens genoeg dakruimte om één gezin te voorzien van zonnestroom. Overal in Amsterdam nemen eindgebruikers het heft in eigen hand om zelf of samen schone energie op te wekken, dak of geen dak. Windmolens bieden op relatief weinig ruimte energiezekerheid en schonere lucht. Ze zijn dus een kans voor de Amsterdammers om in hun eigen bestaanszekerheid te voorzien. Zo veranderen Amsterdammers anno 2012 van passieve burgers en consumenten in actieve eindgebruikers. De rol van de overheid verandert daarin van een partij die boven haar burgers het allemaal regelt, naar mede-eindgebruiker die samen met haar burgers en bedrijven windmolens gaat bouwen om gezamenlijk zelfvoorzienend te worden. Daarom wordt thans in Amsterdam een motie voorbereid met als strekking: “ja, mits de eindgebruiker aan het roer”, alsook een motie, “ja, mits er natuurcompensatie komt”. Op grond van onze ervaring in Amsterdam pleiten wij er nu ook bij u voor om de eindgebruikers van de stroom - zijnde bewoners, bedrijven en uzelf als organisatie - ook de initiatiefnemers van de windmolens te laten zijn. Maak er ECHTE N-H windmolens van, zodat u niet uw eigen weerstand creëert. Eindgebruikers van windenergie anno 2012 willen NU al actief mee aan het roer, in plaats van passief het sluitstuk van de besluitvorming te zijn, of dat nu JA is, zoals in Amsterdam, of NEE, zoals hier in Noord-Holland waar Amsterdam een deel van is, of JA tegen de nationale ambitie van 6000 MW op land. Daarmee verandert ook uw rol als overheid: minder die van regisseur, meer die van facilitator, waarbij u doet waar u goed in bent: o.a. vergunningverlening.

De heer Bouberg Wilson (ONH) vraagt waaruit het probleemoplossend vermogen van de eindgebruiker bestaat.

Mevrouw Stijkel verduidelijkt dat de eindgebruiker probleemoplossend vermogen bezit door er alleen al aan mee te doen. Ook wordt er gebruik gemaakt van kennis en kunde van corporaties, ook van bedrijven. Dat is de kracht van dit initiatief.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) vraag of de formulering “ja, mits”, ook iets is waar mw. Stijkel mee kan leven.

18

1095

1100

1105

1110

1115

1120

1125

1130

1135

1140

1145

1150

1155

Pagina 19

Mevrouw Stijkel beaamt dit ten volle. Het gaat om de criteria. Lusten en lasten moeten bij elkaar gebracht worden. Als dat in de “mits” verpakt zit, is het helemaal prima.

Inspreker 20:De heer Olthuis (namens Coöperatieve Windenergie Vereniging Kennemerwind) wijst erop dat in het voorliggende document voortdurend gewezen wordt op draagvlak. Maar over wiens draagvlak gaat het nu? Van voorstanders of van tegenstanders, van politici, actiegroepen, etc. Het woord wordt steeds in een andere context gebruikt.Dan de visie van Oranjewoud en Pels Rijcken. Daar komen vier types van schades uit. De heer Olthuis vreest dat er aan die schades wel toegekomen zal worden en dat er dus wel wat claims neergelegd zullen worden. De bedoeling is al een tijd om van 14 windmolens naar 3 terug te gaan. Al twee jaar geleden is er door de heer Olthuis een vraag gesteld een oordeel te vellen in het kader van de crisis- en herstelwet, maar tot vandaag heeft hij hier niets op terug gehoord. En dan nu ineens een “nee”. Kennemerwind is meer dan 25 jaar geleden opgericht door meer dan 800 burgers met het doel om bij te dragen aan de duurzaamheid. Dat is toch een draagvlak waarnaar geluisterd zou kunnen worden? Het verzoek van de heer Olthuis aan GS is: het ingediende voorstel in te trekken het plan van twee jaar geleden goedkeuren.

De heer Leever (ONH) vraagt of hij het kernpercentage kan aangeven van de 80% voorstanders en de 20% tegenstanders.

De heer Olthuis antwoordt dat men op internet kan zien dat er nog allerlei voor- en tegenstanders zijn. Degenen die geteld worden, zijn alleen actiegroepen. Kennemerwind is één van de voorstanders, maar wordt niet geteld.

19

55

1160

1165

1170

1175

1180

Pagina 20

Inspreker 21:De heer Briët (namens Milieufederatie NH en Landschap NH) is tegenstander van het voorgestelde ‘nee’, maar zou graag een ‘nee, tenzij’ zien.

Geachte commissie,Ons landschap is een optelsom van verschijningsvormen van landgebruik. Wat zijn wij gehecht aan de karakteristieke hakhoutbosjes, de molens zoals op de Zaanse Schans maar ook een droogmakerij als de Haarlemmermeer waar wij nu een groot deel van ons geld verdienen. Deze landschappen zijn allemaal het resultaat van onze wijze van het regelen van onze energievoorziening. De Haarlemmermeer is ontstaan door het winnen van turf waardoor een meer ontstond dat later werd drooggelegd. De hakhoutbosjes voorzagen in onze behoefte aan brandhout. Die energie was nodig om onze economie te ontwikkelen en heeft ons geen windeieren gelegd. De VOC en de Amsterdamse grachtengordel stammen uit dezelfde periode. Sinds die tijd is onze energievoorziening uitgeplaatst naar Slochteren en het Midden-Oosten en verdween zo uit ons zicht. Nu echter is er een nieuwe revolutie gaande en gaan wij weer onze eigen energie maken. Ook in Noord-Holland! Deze – ook nu weer – decentrale energieopwekking is in ons landschap zichtbaar. Eerst verschenen er windmolens. Nu komen er grote biomassavergistingsinstallaties en straks ook zonneplantages. Ook deze zullen een serieuze impact op ons landschap hebben.Moeten we die vormen van energie allemaal maar verbieden omdat hiermee ons landschap verandert? Nee natuurlijk niet! Dat doen we ook niet voor de schaalvergroting van de landbouw of een nieuwe woonwijk. Wel moeten we een open dialoog aangaan met alle relevante partijen waaronder nadrukkelijk de inwoners van het gebied over wat zij wenselijk en acceptabel vinden. Dan blijkt dat op sommige plaatsen niets mag vanwege bijvoorbeeld de natuur of geluidsoverlast maar op een andere plaats een vorm van energievoorziening goed inpasbaar is.De Milieufederatie heeft in diverse gebieden concrete ervaring opgedaan met dit proces van het betrekken van de inwoners en liefhebbers van natuur en landschap. Wij hebben ervaring in de dialoog met de ogenschijnlijke tegenstanders van windenergie. Dan blijkt telkens dat er draagvlak is voor windenergie als mensen kunnen meebeslissen in het proces. Bijvoorbeeld over het stilzetten van een windturbine als deze teveel lawaai maakt of een gevaar oplevert voor foeragerende vleermuizen; Door kansen in beeld te brengen zoals het openhouden van een dorpshuis of beheerskosten voor het ontwikkelen en in stand houden van een landschap.Het vanwege – overigens begrijpelijke – weerstand bijna overal in Noord-Holland verbieden van nieuwe windmolens is buitengewoon onverstandig. Wij roepen op ruimte te geven aan de realisatie van projecten die kunnen rekenen op lokaal draagvlak want daar schort het nu aan. Niemand – zo is onze ervaring – is tegen duurzame energie. En ja: ons landschap zal veranderen maar dat is een constant gegeven. Willen wij een mooi landschap behouden dan moeten we er juist over kunnen praten zonder taboes vooraf.Mijn oproep aan u: bied ruimte aan, sterker nog stimuleer deze open discussie. Bied gemeenten die draagvlak voor windplannen vinden zoals Amsterdam en Diemen de kans deze plannen te realiseren. Herformuleer uw beleid van “nee” in “nee tenzij”. Daarmee handelt u ook in lijn met het credo “Decentraal wat kan”.Zo biedt u de projecten waarin ondernemers samen met bewoners en belangenorganisaties tot gedragen oplossingen komen de Noord-Hollandse ruimte. Dat is goed voor onze lokale economie en bevordert een zorgvuldige omgang met ons veranderende landschap.

Inspreker 22:De heer Zomer (namens Coöperatieve Vereniging De Amstelvogel) stelt dat Amsterdammers positief staan tegenover windenergie mits deze in eigendom komen van bewoners en bedrijven in Amsterdam. Op dit moment heeft hij door het besluit het gevoel dat al zijn inzet voor niets is geweest.

Geachte commissieleden,Ik dank u voor de gelegenheid om in te spreken op voorliggend “Ontwerp Beleidskader Wind”. Mijn naam is Siward Zomer. Ik spreek hier vandaag in als lid van werkgroep de Amstelvogels, maar voornamelijk als inwoner van de Provincie Noord Holland die afgelopen jaar veel vrije tijd heeft besteed aan windenergie op land in de regio Amsterdam.De Amstelvogels is een werkgroep in Amsterdam van coöperatieve vereniging de Windvogel. Wij bestaan uit 7 actieve vrijwilligers en spreekt namens zo’n 400 leden in de regio Amsterdam. Ons doel is de ontwikkeling van meer windenergie in de regio Amsterdam voor en door de burgers zelf.Anderhalf jaar geleden hoorde ik dat de gemeente Amsterdam aan de slag ging met de ontwikkeling van windenergie. Er was al 2 jaar een werkgroep van bewoners in Amsterdam actief bezig was om de gemeente zo ver te krijgen. Bij deze werkgroep heb ik mij aangesloten en heb de afgelopen 1,5 half jaar in mijn vrije tijd Amsterdamse bedrijven en bewoners er van bewust proberen te maken dat zij zelf eigenaar kunnen worden van deze windmolens er aan

20

1185

1190

1195

1200

1205

1210

1215

1220

1225

1230

1235

1240

1245

60

Pagina 21

kunnen verdienen en zelf de stroom af kunnen nemen. Overal waar ik kom, op markten, in buurthuizen op bijeenkomsten merk ik dat Amsterdammers positief tegenover windenergie staan mits deze in eigendom komen van bewoners en bedrijven in Amsterdam. Op dit moment heb ik door uw besluit het gevoel dat al mijn inzet voor niets is geweest.En daarom maak ik mij zorgen. Ik woon nog niet zo lang in de provincie Noord Holland maar ben wel van plan om hier lang te blijven. Ik maak mij zorgen over de manier waarop u als Provincie omgaat met de initiatiefkracht van uw burgers. De overheid, landelijk, provinciaal en lokaal hebben in de toekomst minder middelen om zaken te organiseren voor haar burgers. Dit gaan de burgers zelf doen, de energie initiatieven zijn hier een voorbeeld van, maar dit gebeurd ook op het gebied van zorg, voedsel en leefbaarheid. Stel u voor dat ik al mijn vrijwillige uren zou facturen aan de gemeente Amsterdam voor het helpen in de ontwikkeling van duurzame energie in Amsterdam, zoiets wordt onbetaalbaar voor Amsterdam, maar ook voor andere gemeenten waar vrijwilligers aan de slag gaan met de ontwikkeling van duurzame energie. Uw gemeenten hebben dus actieve burgers nodig die vanuit hun idealen positieve verandering brengen.Door dit onwrikbaar besluit tegen nieuwe windmolens op het land beloont u de burgers die niets doen en voor stilstand zorgen, en straft u de actieve burgers die zich willen inzetten voor vooruitgang. U zou deze (om in VVD termen te spreken) ‘hardwerkende’ burgers die hun sociale en financiële kracht inzetten in uw Provincie moeten omarmen. Want zonder deze groep blijven we allemaal passieve consumenten die hun handje ophouden bij de overheid.Ik vraag u daarom om het besluit niet zo hard te stellen en om nadrukkelijker te kijken per project welke maatschappelijke ontwikkelingen hier uit kunnen ontstaan. En of u niet een positieve ontwikkeling die ingezet is door uw eigen burgers niet in de weg loopt. Zo faciliteert u als provincie uw eigen burgers en helpt u uw gemeenten om een toekomstig sociaal economisch probleem te voorkomen.

Inspreker 23:De heer Van Elck (namens Coöperatieve Vereniging de Windvogel) wijst erop dat duurzame energie kan en moet en dat veel burgers dit ook voorstaan.

Mijnheer de voorzitter, dames en heren van de commissie, zonder windmolens hadden grote delen van NH niet bestaan. Niemand met enig historisch besef zal dat ontkennen. Vandaag beslist u mede of NH zonder windmolens een duurzame toekomst heeft. ‘Nee’, zullen de meeste mensen zeggen, NH en zeer wijde omstreken heeft geen duurzame toekomst zonder duurzame energie en de argumenten kent u, financieel, de olie raakt op, de olie is al duur, wordt nog duurder, ruimtelijke ordening, als een kustplaats geen windmolens in zee wil en als alternatief een kerncentrale krijgt achter de duinen is dat geen optie, en dat laatste terecht natuurlijk, geopolitiek, wij hebben geen jurisdictie over alle landen waar wij de meeste energie vandaan halen, dus eigenlijk zou de regel moeten zijn: we doen dat wel zelf want NH heeft energie, en eigen energie is natuurlijk het makkelijkst. De eigen energie die NH heeft is in nog geen honderdduizend jaar op, en dat is vooral windenergie. De afhankelijkheid van energie is te groot om er lichtzinnig mee om te gaan, sterker nog, het is een levensvoorwaarde voor alles en iedereen. Ik spreeks namens de Windvogel, een coöperatie van burgers die al 25 jaar bezig is met de opwekking van duurzame energie. We zijn burgers, op de markt meestal gezien als consumenten die alleen hun mond open moeten doen om in te nemen en te slikken. Vandaag doen we onze mond open om tegen u te spreken. We doen dat niet vaak, tegen u spreken, maar het is nodig met een besluit als nu voor ligt.Het is een zaak die overigens heel anders kan: kent u deze windmolen? Hij staat op de kruising van de A2 en de A9, is van ons, die hebben we daar neergezet, in Oudekerk aan de Amstel, het is een windmolen waar we heel trots op zijn, en waar de meeste mensen heel trots op zijn. Hij is overigens in 2 jaar gebouwd, van het eerste contact met een wethouder tot een draaiende windmolen. Het kan dus allemaal wel. En omdat we als windmolencoöperatie geloven dat we het met elkaar kunnen doen hebben we ook een plan gemaakt. We praten niet alleen maar over windmolens maar we doen ook iets. We hebben een duizendpalenplan. En van die duizend palen zouden er 160 in NH moeten komen. Daarmee zijn al uw burgers voorzien van duurzame elektriciteit: allemaal. Alle 2,2 miljoen. Het kost u geen geld, het kost u maar een kleine moeite. U moet ons de ruimte geven om als burgers te doen wat we in overgrote meerderheid willen. U beslist uiteindelijk niet over wat wij willen, u kunt het hoogstens een tijdje ophouden. Dat moet u niet willen. Niet voor mij, niet voor uzelf, en zeker niet voor onze kinderen. Want met windmolens kunnen we duurzaam samenleven.Dank u.

Inspreker 24:Mevrouw Dapper (namens Werkgroep Polder F) vertegenwoordigt een heel aantal bewoners en is blij dat de provincie het megawindturbineplan “Jan van Kempen” niet in behandeling neemt.

21

1250

1255

1260

1265

1270

1275

1280

1285

1290

1295

1300

1305

1310

Pagina 22

Goedenavond, Mijn naam is Riet Dapper en ik spreek namens Werkgroep Polder F in de Zuid-Zijpe. Wij zijn door ca. 90% van de bewoners ter plaatse gevraagd hen te vertegenwoordigen. In februari 2011 sprak ik in de toenmalige commissie-WAMEN over Megawindplan “Jan van Kempen” in Polder F. Dit poldertje is te klein, biedt voor zulke grote turbines geen plaats. Er is nooit overleg geweest met bewoners. Door ervaring met megaturbines in deze omgeving is het maatschappelijk draagvlak voor windenergie volledig vernield. Polder F is nog steeds weidevogel leefgebied, en het achtergrondgeluid in de nacht is ter plaatse door meting aangetoond bijzonder laag. Nu, ruim anderhalf jaar later heeft tot ons grote geluk Gedeputeerde Staten een besluit genomen waarin men de mening van zeer betrokken burgers, de bescherming van hun leefmilieu, hun gezondheid, en waarde van hun bezit volledig respecteert en beschermt.Megawindturbineplan “Jan van Kempen” wordt niet in behandeling genomen.Namens alle bewoners van de Zuid-Zijpe die wij vertegenwoordigen spreek ik hierbij mijn hartelijke dank en waardering uit voor uw moedige besluit en uw wijsheid.Niemand is tegen het verminderen van CO2 uitstoot. Niemand is tegen duurzame vormen van energie opwekking. Wel zijn wij door ervaring wijs geworden tegen grote windturbines die ondanks dat zij voldoen aan de normen, in de praktijk veel te veel overlast geven bij ons thuis, die plek waar mens en dier zich veilig zou moeten mogen voelen.Ik verzoek U, leden van de commissie Ruimte & Milieu van Provinciale Staten, PS te adviseren dit GS-besluit onveranderd aan te nemen.“Jan van Kempen nee, zet ze maar in zee”, wordt bij ons vaak geroepen. En er ging bij ons in de huiskamer vorige week een gejuich op toen wij op het NOS Journaal zelfs gedeputeerde Hr. Jaap Bond onze eigen jarenlang gebruikte leus hoorden noemen: “GENOEG = GENOEG”. Heel hartelijk dank!

Inspreker 25:De heer Oldeboom (namens Stichting Jas en Woongenot Omgeving Breezand) geeft aan voorstander te zijn van het voorgestelde beleid en stelt voor de molens die er staan en waarvan men last heeft elders te plaatsen.

1. Financiële problematiek1.1. de gemiddelde leeftijd van de buiten wonende mens ligt vrij hoog - dat kunt u zien aan de sterke toename van het aantal en soort van de te koop staande huizen in bebouwingen en langs landweggetjes in de kop van NH en specifiek de gemeente Hollands Kroon. (inmiddels halen makelaars de verkoopbordjes maar uit arren moede weg wegens de depressieve indruk die dat maakt).1.2. die genoemde gemiddeld hoge leeftijd impliceert inmiddels een min of meer gedwongen verkoop van het huis op korte termijn; overigens staan veel van die huizen inmiddels gewoon leeg (onbewoond).1.3. die door de leeftijd van de bewoners gedwongen verkoop en leegstand impliceren een lage prijs - dat is de normale markt werking.1.4. de huizenmarkt in Hollands Kroon en Zijpe, ook nog eens versterkt door de economische catastrofe die zich in Nederland en de EU voltrekt is momenteel heel beroerd prijsdalingen richting 25%kondigen zich inmiddels aan.1.5. de inkomens/pensioenen/ uitkeringen en overig bezit krimpen in waarde terwijl de lasten daarentegen schrikbarend stijgen ; (passende voorbeelden zijn: benzineprijs voor een autootje waar de buitenmensen voor hun vervoer gewoon afhankelijk van zijn; of de stijging van de WOZ terwijl de huizen minder waard worden); en juist met name in de buitengebieden wonen veel mensen met een pensioentje of een AOW. Deze inkomens krimpen in het bijzonder en worden ook nog eens aangetast door de ontwaarding van de Euro.Dus:1.6. Gedwongen verkoop in een slechte markt bij algemeen dalende inkomsten en geldontwaarding met als klap op de vuurpijl windmolens of een windmolenpark in de buurt; wat verwacht u voor de financiële toekomst van deze mensen?1.6a. Of denkt U de verkoop prijs soms op te krikken door vlakbij die huisjes windmolens te plaatsen die de mensen als compensatie op de elektriciteitrekening €30/maand opleveren? Een elektriciteitsrekening , die naar verwachting toch wel met 50% zal gaan stijgen? (Aruba, prof. Hughes Great-Britain 6 augustus What's up with that?)2. Geluidshinder en overlast.2.1. Afstand tot bebouwing: En wat dacht U; wat is vlakbij? Een afstand van 1500- 2000 meter (Duitse en Franse normering) is wel het minimum voor een molen met een masthoogte van 100 meter maar daar is geen plaats voor de in de kop want die is te dicht bevolkt; ook niet in Wieringermeer. En dan praten wij alleen maar over de minimum afstand versus decibellen onder ideale omstandigheden; geluidstrillingen hebben namelijk een geheel eigen dynamiek en zijn

22

65

1315

1320

1325

1330

1335

1340

1345

1350

1355

1360

1365

1370

1375

Pagina 23

sterk onderhevig of worden beïnvloed en verstrekt door plaatselijke oneffenheden en variaties (gebouwen, masten, wisselende windrichtingen en windkracht. Zij kunnen zich zelfs door de bodem verplaatsen; allemaal zaken die u op het certificaat van de molen niet zult aantreffen2.2. Heeft U er wel eens aan gedacht die molens gewoon in de steden te zetten langs bijvoorbeeld de aan/afvoer- en de ringwegen? De mensen die aan die wegen wonen zijn gewend aan lawaai en houden van drukte; daarom woon je in de stad!Als je het even ruwweg uitrekent dan heeft bijvoorbeeld Amsterdam zo'n 40 KM ringweg en hoofdtoevoerweg. Gaan wij uit van het drama Grote Sloot 158 (gemeente Zijpe, waar mevrouw Vonk kapot gemaakt wordt door de plaatselijke overheid) omdat Zijpe het goedkeurde een molen op 200 meter afstand van haar huis te plaatsen, dan kunnen rond Amsterdam 40000/200 = 200 molens van 1 MW op 200 meter bebouwingsafstand opgesteld worden wat nagenoeg de helft oplevert van het 430 MW te plaatsen vermogen volgens het NH-beleid.Of is men toch bang voor geluidshinder en overlast in de grote stad en te verwachten problemen met de massa's daar? Maar wel hinder en overlast en gezondheid schadende molens op de veel minder talrijke, en bovendien oudere plattelandbewoner toelaten?

Inspreker 26:De heer Willems (Van Ampare management en adviesbureau, namens GDF/Suez) concludeert dat het voorliggende voorstel geen enkele aanzet tot een oplossing voor deze problemen biedt, maar dat het wel het einde betekent voor een aantal nieuw te bouwen windprojecten die landschappelijk veel beter ingepast zullen zijn en die veel minder overlast zullen veroorzaken.

Geachte commissieleden,U gaat vandaag debatteren en besluiten over een voorstel aangaande windenergie in Noord Holland dat verstrekkende gevolgen zal hebben. Windenergie in Noord Holland is een beladen onderwerp. De oorzaak hiervoor lijkt te liggen in de overlast die op een aantal plekken in de provincie wordt veroorzaakt door solitair geplaatste molens en verrommeling van het landschap. Het voorliggende voorstel biedt helaas geen enkele aanzet tot een oplossing voor deze problemen, maar betekent wel het einde voor een aantal nieuw te bouwen windprojecten die landschappelijk veel beter ingepast zullen zijn en die veel minder overlast zullen veroorzaken.GDF SUEZ Energie Nederland heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan haar ambitie om haar aandeel duurzame energie in Nederland uit te breiden. In Noord Holland is GDF SUEZ bezig om op een aantal geschikte locaties wind energie te ontwikkelen. Wij hebben ons hierbij – gelet op de discussies in Provinciale Staten en het coalitieakkoord – gericht op projecten waarbij niet alleen nieuwe turbines worden geplaatst, maar waarbij ook oude turbines verdwijnen. Wij zijn van mening hiermee de verrommeling van het landschap tegen te gaan, terwijl het aantal windturbines in de provincie gelijk blijft. Tegelijkertijd neemt de totale productie van duurzame energie toe. Helaas maakt het voorliggend voorstel dit soort projecten onmogelijk.GDF SUEZ is daar zeer teleurgesteld over en doet een beroep op de Commissie om het voorstel zodanig te amenderen dat projecten die zorgen voor een aantoonbare verbetering van de ruimtelijke inrichting door kunnen gaan, ook als dit betekent dat het totaal aantal opgestelde MW in de provincie toeneemt.

Hoogachtend,

W.T.M. WoltersDirecteur Strategie

De voorzitter legt uit dat wat hier voorligt een conceptbesluit is. Waar de commissie vanavond over oordeelt, is of zij bereid is dit stuk ter inzage te leggen. Er hoeft nog geen inhoudelijk politiek debat gevoerd te worden. Eerst zal het hele maatschappelijke middenveld geconfronteerd worden met dit stuk. De heer Wagemaker vroeg daarom of dit agendapunt tot één termijn beperkt kan worden, zodat iedereen zijn zegje kan doen en opdat er aan het einde van de avond opgemaakt kan worden of het verhaal ter inzage gelegd kan worden. De voorzitter vraagt of iedereen zich kan vinden in het voorstel van de heer Wagemaker om het in één ronde te bespreken.

De heer Papineau Salm (PvdA) stelt dat hij wel wat verduidelijkingsvragen heeft aan de gedeputeerde en daartoe toch een korte tweede ronde zou willen.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) geeft aan dat het toch de bedoeling is dat de gedeputeerden zullen antwoorden.

De voorzitter bevestigt dit. Maar politiek inhoudelijk vindt het debat pas eind november plaats. Men zou afbreuk doen aan de inspraak als daar nu al op voorgesorteerd wordt.

23

1380

1385

1390

1395

1400

1405

1410

1415

1420

1425

1430

1435

1440

Pagina 24

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) stelt dat de commissie wel heel veel kan mee geven.

De heer Papineau Salm (PvdA) voegt eraan toe dat de tweede ronde heel kort kan zijn.

De voorzitter geeft hiermee het woord aan de heer Papineau Salm.

De heer Papineau Salm (PvdA) uit allereerst zijn waardering voor de vele insprekers die de tijd hebben genomen voor dit onderwerp. Het raakt mensen, bewoners, organisaties en gemeenten.De PvdA is voor het coalitieakkoord om geen uitbreiding van windmolens op land te doen. De fractie is in hoofdlijnen akkoord met concentratie in Wieringermeer en ook met het starten van een windbank waarbij oude turbines kunnen worden gesaneerd of om andere turbines te herstellen. Dat is vanwege het behoud van het landschap erg belangrijk.Ook vindt de PvdA dat windenergie één van de vormen van duurzame energie is. Het koersdocument Energie is aangenomen: ook zonne-energie, biogas, wind op zee. Een goed voorbeeld is de gemeente Texel, die erin slaagt duurzaam op te wekken zonder windmolen. Het kan dus ook op een andere manier.Terug naar het beleidskader. Er zit een schaduwzijde aan met effecten op bewoners, waar de heer Papineau Salm later op terug zal komen.Een paar punten bij dit voorstel: de fractie was vorige week behoorlijk ontstemd over de communicatie van GS over dit besluit. De kop in de krant luidde: ‘geen molen erbij’. Het was niet het eerlijke verhaal. Hoe kan het dat deze communicatie op deze manier is gegaan? De kop klopte niet.De PvdA is positief over hoe GS reageren op de discussie in IPO-verband om nog 6.000 MW te gaan verdelen. Graag een toelichting over hoe GS dit denken te gaan invullen. Gaan ze meedoen in dit overleg? Wat is de inzet van de provincie hierin? De PvdA vindt dat GS moeten deelnemen en houdt er rekening mee dat er nog 200 MW bij komt voor Noord-Holland.Op pagina 3 wordt gesproken over ontwikkelingen op het IJsselmeer. Heeft de provincie hier een rol in? Of is het een zaak van het Rijk?De gemeente heeft een belangrijk rol bij het tot duurzame opwekking te komen vanuit bewoners. Dat is een goede zaak. Dit stuk zou helderheid moeten geven over de 5 MW, zoals in het voorbeeld van de inspreker uit IJburg. De heer Papineau Salm ging ervan uit dat de gemeenten zelf over die 5 MW beslisten. Hoe zit dit nu precies? Als de provincie hier een rol in heeft, wil de PvdA op dit punt nog een wijziging voordat het stuk de inspraak in gaat.Verder is er een dreiging van bestuurlijk gesteggel tussen de gemeente Amsterdam, Diemen, Haarlemmermeer, Velsen. Dit vindt de PvdA niet wenselijk. Vandaar een oproep aan GS om de komende maanden, voordat het besluit hier ligt, te overleggen met deze gemeenten, om er gezamenlijk uit te komen.Van de windbank is de heer Papineau Salm een groot voorstander. Deze kan worden ingezet om verouderde turbines te saneren en in te zetten in de planvorming. Graag bij het besluit in december een uitwerking van deze windbank met daarbij meegenomen de grote urgentie hiervan. De provincie moet hier wel actiever in zijn.Tot slot de schaduwzijde van het voorliggende voorstel; een behoorlijk zwaar punt. Er zijn diverse initiatieven van opwekking die in de knel komen als dit besluit doorgaat. Hiervan hoorde men enkele voorbeelden tijdens de insprekersronde. Het gaat om projecten tussen de 5 en 100 MW. Daarbij de vraag aan GS om een overzicht te maken van alle projecten die aan de orde zijn en dan niet alleen kijken of het schade oplevert, maar kijken hoeveel tijd er in is geïnvesteerd. Wat is het maatschappelijke draagvlak? Die lijst graag in december bij de voorstellen voegen. Dan kan er een beeld verkregen worden van projecten die al een tijd gaande zijn…

De heer Gersteling (SP) vraag aan de heer Papineau Salm wat het doel is van die inventarisatie. Is er dan een overweging om die projecten, of een deel ervan, te honoreren?

De heer Papineau Salm (PvdA) antwoordt dat hij dat niet uitsluit. Hij wil graag een overzicht om te kijken of er bijvoorbeeld nog MW uit het IPO-verband komen, en van het plan om de windbank in te zetten, van het maatschappelijke draagvlak, van de financiële consequenties.De PvdA houdt vast aan die 430 MW plus eventueel die van het IPO erbij. En er lopen goede projecten waarvan hij aan GS vraagt of het mogelijk is een lijst te maken om aan te geven of er projecten tussen zitten waar men wat mee kan, zodat hij weet wat de consequenties zijn van dit beleid voor die projecten.

De heer Loggen (VVD) vraagt of dit het standpunt is van de heer Salm of van de PvdA.

24

70

1445

1450

1455

1460

1465

1470

1475

1480

1485

1490

1495

1500

1505

Pagina 25

De heer Papineau Salm (PvdA) antwoordt dat dit een vraag is van de PvdA.

De heer Loggen (VVD) vraagt of het toch nog uitvoeren van een aantal projecten dan een besluit is van de heer Salm of van de PvdA.

De heer Papineau Salm (PvdA) herhaalt dat de vraag om een overzicht van de PvdA is; de beoordeling komt dan in december.

De heer Loggen (VVD) vraagt of hij daar uit moet begrijpen dat als die lijst verschijnt en daar projecten op voorkomen waar voldoende uren aan zijn besteed, waarbij die kwalificatie dan nog een vraag is, of de PvdA dit een punt vindt om het coalitiepunt hierover open te breken.

De heer Papineau Salm (PvdA) antwoordt negatief. Hij geeft aan binnen het aantal MW te willen blijven waar GS voor staan: uit de windbank, uit het IPO.

De heer Zoon (PvdD) vraagt of hij dan begrijpt dat niet alle windmolens in de Wieringermeer gebouwd kunnen worden.

De heer Papineau Salm (PvdA) geeft aan dat hij dit niet weet. Het plan wordt door hem van harte onderschreven, maar hij wil wel weten hoeveel MW men waar kwijt kan. Dat zijn dan de huidige MW plus de MW die uit het IPO komen.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) geeft aan dat de impact van het voorstel vaag blijft. Het gaat over 430 MW, gerealiseerd in de Wieringermeer. Als er meer ruimte moet komen binnen die 430 MW, zou zij liever hebben dat er een heel ander voorstel van hem was gekomen.

De heer Papineau Salm (PvdA) geeft aan dat hij de koppeling maakt naar de extra MW die nog uit het IPO komen, die moet men ook nog kwijt, en de projecten kunnen daar misschien voor gebruikt worden.Verder vraagt hij over de molen in Zijpe bij de insprekersronde van mevrouw Kanis. De provincie is tegen die molen en de gemeente gaat toch door. Hoe staat het daarmee? Hij benadrukt de ernst van het komen tot een oplossing.De laatste vraag over de aanvraag Kennemerland. Hoe kan het dat deze vraag niet is beantwoord?

De heer Zoon (PvdD) stelt vast dat hij sprakeloos is. In de vorige periode is er een windplan opgesteld. Die is mede gemaakt door partijen die nu in de coalitie zitten. Tevens is er een motie van de PvdD aangenomen die de overlast veroorzakende windmolens zou gaan aanpakken. Aan de hand van dat plan zijn ondernemende burgers en bedrijven aan de gang gegaan. Ze hebben geld, tijd en energie gestoken in het verduurzamen van de energievraagstukken van Noord-Holland. Door al deze economische activiteiten wordt nu een streep getrokken. De coalitiepartijen lijken geen idee te hebben hoe dit uit te leggen aan de burgers van Noord-Holland. Hijzelf zou dit ook niet weten. Toch is er een lichtpuntje: kleine molens worden toegestaan door gemeentes, daarover kunnen zij zelf beslissen. Juist de kleine molens die vlakbij burgers komen te staan. Ook grote windmolenparken van meer dan 100 MW zullen opgezet worden, want ook daar gaat de provincie niet over. Hij wil GS verzoeken goed te luisteren naar burgers die vandaag spraken en hun plan in te passen.

De heer Gersteling (SP) uit allereerst zijn waardering naar de insprekers. Deze voordracht heeft alles te maken met hoe er meters gemaakt kunnen worden om de 14% duurzame energie op te wekken in Noord-Holland. De conclusie is simpel: wind op land is daarbij nodig.Als je de kans hebt dat dit goed inpasbaar is en het komt ook nog boven die 430 MW uit, als er veel draagvlak is, weinig tot geen bezwaren, en wind op land kan worden gerealiseerd, waarom zou je dan zeggen: kappen bij 430 MW? Alle partijen willen meer ruimte voor ondernemers, maar nu even niet. Er zijn heel veel burgers, ondernemers en agrariërs bij betrokken, wat is het doel dan van het stoppen bij dat aantal? Er werd eerst gesteld: decentraal wat kan, en nu zijn er gemeenten met initiatieven en ineens staat er het anders voor.

De heer Loggen (VVD) interrumpeert door aan te geven dat er nu eenmaal in 2011 nieuw beleid met voortschrijdend inzicht is gemaakt. Er zijn nieuwe afspraken gemaakt over hoe de provincie ruimtelijk in te vullen, en dan met name over deze landschapsonterende kolossen.

25

1510

1515

1520

1525

1530

1535

1540

1545

1550

1555

1560

1565

75

Pagina 26

De heer Gersteling (SP) erkent dat dit zo kan zijn, maar is verbaasd over het feit dat wat eerst gold, nu ineens niet geldt. Dit heeft volgens de heer Gersteling niets met verkiezingen te maken. De discussie moet gevoerd worden over hoe de planologische blunders die gemaakt zijn weer op te lossen zijn. Hoe krijg je ze inpasbaar? Dan mag het niet zo zijn, dat er een streep door gezet wordt als er boven de 430 MW uitgekomen wordt. De SP kan het verzoek daarom niet steunen.

Mevrouw Zaal (D66) stelt dat de provincie een belangrijke taak heeft bij de opwekking van duurzame energie. Daarnaast heeft zij ook een belangrijke taak om burgers te beschermen tegen overlast en schade, met tegelijk het bewaken van de ruimtelijke kwaliteit. Daarin moet een balans komen. Er moet volgens D66 een grens worden gesteld aan windenergie op land. Dit betekent niet dat er niets meer moet gebeuren. Zij heeft zich net als de heer Papineau Salm geërgerd aan de media en aan hoe zij dit plan hebben beschreven. Noord-Holland wekt al ruim 300 MW op, daar komt nog 130 MW bij. Die 130 geconcentreerd op een plek waar weinig schade en impact is op het landschap. Naast deze rol voor windenergie is er ook gekozen voor andere vormen van duurzame energie: zonne-energie, getijdenenergie, wind op zee. Dit zijn vormen die sterk in ontwikkeling zijn en toekomst hebben. Daarmee gaat men echt vooruit. Dit windbeleid moet daarom gelezen worden in nauwe samenhang met het koersdocument en daarmee zal dan een balans kunnen worden gevonden.

De heer Gersteling (SP) interrumpeert en vraagt of mevrouw Zaal denkt dat die 14% gehaald wordt als wind op land niet toegepast zal worden. Dan graag een onderbouwing met cijfers.

Mevrouw Zaal (D66) geeft aan geen onderbouwing met cijfers te hebben. Ze is ervan overtuigd dat dit getal met andere vormen van opwekking gehaald zal worden. D66 is daarom een voorstander van het ter visie leggen van dit voorstel. Er zijn wel een aantal aandachtspunten. De eerste zijn de afspraken met het Rijk en de onderhandelingen met het IPO. De inzet van 430 MW is daarbij een uitgangspunt, maar D66 vindt dat GS aan die onderhandelingen moeten mee gaan doen. Die wacht ze dan eerst af.Ten aanzien van de juridische positie van een aantal projecten is het volgens haar goed om een aantal casusposities te onderzoeken om een goed beeld te hebben van welke projecten er zijn en om te kijken naar wat er eventueel aan schadeclaims kan binnenkomen.Een laatste punt is hoe het algehele verbod zich verhoudt tot de elektriciteitswet waarin staat dat de verantwoordelijkheid onder de 5 MW bij de gemeenten ligt?

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) geeft aan dat het lijkt alsof het heel goed gaat met duurzame energie en lokale initiatieven in Nederland. Dat zou zij dan graag in de praktijk ook zien. Maar dat is niet zo met dit voorstel. Er zijn een heleboel initiatieven voorbij gekomen vanavond die er een prachtige invulling aan geven. Daar zou de provincie heel erg blij mee moeten zijn. Van de argumenten van de coalitie die in de stukken die voorliggen, wil mevrouw Van Leeuwen er twee noemen. De eerste is: er is geen draagvlak. De reactie van de provincie: alles tegenhouden in plaats van zich te verdiepen in de achtergronden van waarom er geen draagvlak is. Wat zijn er voor fouten gemaakt in het verleden? Waar komen mensen tegen in opstand?De provincie zou met voorstellen tot herstructurering moeten komen die problemen van het verleden oplossen en zorgen dat dit in het vervolg niet meer zal gebeuren. Er moeten eisen gesteld worden aan participatie. Nu doet ze niets aan achtergronden en neemt ook niet de regie in handen om een beter windmolenbeleid neer te zetten. Zijzelf zou het baseren op wat er al lag: een goede windkansenkaart met gebieden waar je juist wel en juist niet moet inzetten, etc. Daar zitten kaders in. Maar nu slaat de provincie initiatieven neer die juist voldoen aan de eisen: met de bewoners samen en door alle partijen heen. Er zitten erg veel meningsverschillen bij de insprekers. Dat is ook iets om rekening mee te houden. Een tweede argument van de provincie is: er zijn al genoeg windmolens. Een derde: we kunnen de doelstellingen halen met ander vormen van duurzame energie. Dit zijn in totaal drie nogal wankele argumenten. De laatste kwam tijdens de conferentie eerder dit jaar al aan de orde: we hebben alle vormen van duurzame energie nodig om in 2020 tot 14% te komen, en in 2050 op 85%. Daar loopt Noord-Holland nu al erg op achter. Alle zeilen moeten daartoe worden bijgezet, ook wind op land.Er wordt gezegd dat we op kop lopen, maar het zou ook wel vreselijk zijn als dat niet zo was als meest windrijke provincie van Nederland. Dat is zeker geen argument om nu achteruit te gaan lopen.Een argument als bij mevrouw Kanis, van mensen die last hebben van individuele windmolens, die mensen zijn niet geholpen met een algehele stop. Ze zijn geholpen met een goed beleid: plaatselijk helpen in plaats van de hele provincie platleggen.

26

1570

1575

1580

1585

1590

1595

1600

1605

1610

1615

1620

1625

Pagina 27

Verder heeft mevrouw Van Leeuwen een paar bezinningsvragen aan GS: het besluit is niet alleen beleidsmatig aanvechtbaar, maar ook juridisch. In de elektriciteitswet, art. 9e en 9f, wordt de provincie geboden om bij windprojecten initiatieven te steunen. Die verplichting vervalt als de realisatienorm gehaald is. Dat is de doelstelling die vastgelegd is in een ?ANVB. Dit is nog niet het geval. De provincie kan dit dan ook niet tegenhouden. Of dit juridisch juist is, weet ze niet, maar ze wil GS aanraden dit uit te gaan zoeken voordat dit ter inzage wordt gelegd. Verder het punt van de bevoegdheid van de provincie die ze zowel volgens de crisis- en herstelwet heeft als volgens de elektriciteitswet voor projecten tussen de 5 en 100 MW. Onder de 5 MW heeft de gemeente bevoegd gezag. De provincie moet dan het provinciaal belang aantonen bij het weigeren van het windproject. Daarover staat niets in de stukken. Daar zal dan nogal wat moeten worden ingezet om dingen tegen te houden.Het volgende punt: de 100 MW van het Rijk. GS kiezen voor Wieringermeer, maar daar is het Rijk aan zet en kan het Rijk straks in 2020 invullen wat verplicht is. Daar kan voor Noord-Holland nog 170 tot 200 MW bij komen. Dan wordt er nog een groot windpark aangelegd, terwijl men met een eigen regie, een eigen beleid, zo veel mooier met die molens om kan gaan en zo veel beter met die initiatieven.Dan zijn er verder nogal verschillende inschattingen van schadevergoedingen. Er waren al een paar insprekers die hier een hint naar maakten. GS moeten goed uitzoeken hoe dit ervoor staat.Zoals het er nu ligt, zal GroenLinks niet akkoord gaan met de ter visie legging. Verder vraagt mevrouw Van Leeuwen om een duidelijk antwoord op de vragen. Wat ze wil meegeven is: ga in gesprek met de mensen en maak een nieuw plan.

Mevrouw Stevens-Meewis (CDA) wil allereerst de insprekers bedanken die hun visie hier hebben willen delen. Vervolgens geeft ze aan dat het CDA de noodzaak ziet van een transitie naar duurzame energie. Daarom hebben zij het koersdocument duurzame energie volmondig gesteund. Er zijn speerpunten in Noord-Holland die in het document staan; een samenstel van initiatieven die de transitie en ambitie richting 2020, en ook al naar 2050, kunnen invullen. Dat is hier voortvarend opgepakt. Dan nu het beleidskader Wind op Land: er is een duidelijke afspraak in het coalitieakkoord waar in april 2011 de handtekening van het CDA onder kwam. De afspraak om die 430 MW te realiseren blijft. Maar van die 430 MW mag ook wel eens gezegd worden dat het een nogal forse investering is in vergelijking met heel veel andere provincies. Juist omdat deze provincie een windrijke is, wordt hier de verantwoordelijkheid genomen en is men zelfs koploper. Daarbij is het niet zo dat er gestopt wordt, maar dat er een restrictief beleid gevoerd zal worden. De afspraak uit het coalitieakkoord komt hier vanavond tot een eerste stap van uitvoering. Dan gaat het over een formele ter inzage legging. Dat is een wijziging van beleid en dus zal hier erg zorgvuldig mee moeten worden omgegaan. Zorgvuldig met bestaande aanvragen, voorbereidingen en verwachtingen die geschapen zijn. Er zijn in dit verband een aantal insprekers gehoord. Dit is onderdeel van de voordracht en daarvoor hebben GS extern advies ingewonnen. Een paar vragen hierover: de gedeputeerde stelt voor om middelen te reserveren voor juridische bijstand. Betreft dit budget, de € 200.000, ook de nadere onderzoeken die Pels-Rijcker voorstellen, de risicoanalyse?Het CDA wil aandacht vragen voor het tijdig reserveren van gelden met betrekking tot financiële risico’s die uit de claims voorkomen. Beide rapporten immers adviseren de provincie om rekening te houden met compensaties: hoe gaan we daarmee om?De gedeputeerden van Noord-Holland doen op dit moment niet mee aan het IPO-overleg met betrekking tot de nieuwe verdeling van de MW. Hoe staan de gedeputeerden hierin? Zou het verstandig zijn dat hier verandering in komt?

De heer Bouberg Wilson (ONH) geeft aan dat hij zich afvraagt of het op land opstellen van vermogen aan windenergie beperkt zal kunnen blijven tot de 430 MW waar nu in het bestuursakkoord sprake van is. Deze vraag wordt opgeroepen doordat er landelijk moet worden voldaan aan een vermogen van 6.000 MW. De provincies hebben tot dusverre een bod gedaan dat 1.000 MW tekort schiet. Daar zal een aanvullende taakstelling uit voortvloeien. Voor welke provincies is nog niet duidelijk. Dat de provincie Noord-Holland meent dat zij zich kan beperken tot de huidige 430 MW lijkt hem voorbijgaan aan de realiteit waarin men staat. Het heeft dan ook weinig zin om niet mee te doen aan het IPO-overleg: op het moment dat die 1.000 MW wordt verdeeld, kun je er maar beter bij zijn dan er niet bij zijn.Op meerdere plaatsen, en daarmee dank aan de bijdrage van de insprekers, lijkt er, in tegenstelling tot de aangevoerde onderbouwing van de provincie, wel degelijk maatschappelijk draagvlak te bestaan voor het plaatsen van windturbines of windparken. Het nieuwe restrictieve beleid van de provincie is dan, zeker als er geen beletsel is tot ruimtelijke inpassing, en al helemaal als het afwijkt van eerder provinciaal beleid, moeilijk uit te leggen.

27

801630

1635

1640

1645

1650

1655

1660

1665

1670

1675

1680

1685

1690

Pagina 28

Het lijkt de heer Bouberg een goede reden om de concentratie van windparken in de Wieringermeer te beperken tot de 430 MW zoals nu afgesproken, om daarna, als er meer nodig is, te kijken welke eerder overwogen locaties in aanmerking komen als volgend park. Gesteld dan dat Noord-Holland een aanvullende taakstelling krijgt opgelegd. Zo snijdt het mes aan twee kanten: men kan gebruik maken van de veelal jarenlange investeringen in de planvoorbereiding en tegelijk kan voorkomen of beperkt worden dat er forse planschadeclaims komen.De ONH voorziet knelpunten die door het beleid zelf worden veroorzaakt en die ertoe leiden dat er vaak geen maatschappelijk draagvlak ontstaat. Een voorbeeld: de huidige normen roepen vragen op ten aanzien van de te nemen afstand tot windmolens; in andere landen geldt daarvoor een veel grotere afstand dan in Nederland gehanteerd. Dat kan, zoals in de bijdrage van de insprekers te horen was, tot behoorlijke overlast leiden. Het lijkt de heer Bouberg een belangrijke overweging om voor meer draagvlak te zorgen wanneer er op andere plekken ook windmolens geplaatst moten worden. Verder zijn de locaties voor windparken op zee zijn nu zo gesitueerd dat er een aaneengesloten beeld van windmolens aan de horizon kan ontstaan. Dit zou kunnen voortkomen uit een restrictief beleid. Dat moet worden voorkomen, omdat dit schadelijk is voor het toerisme. Vandaar dat de ONH graag ziet dat de mogelijkheid wordt bekeken om windparken achter de horizon te realiseren, zodat zij onzichtbaar zijn en daarmee samenhangend zonder die negatieve aspecten.

De heer Troost (PVV) bedankt allereerst de insprekers voor hun inbreng. De PVV zou het liefst geen enkele windturbine in Noord-Holland gerealiseerd zien. Het is niet effectief, zoals de heer Jansen al vertelde, het geeft overlast, landschapsvervuiling en horizonsvervuiling. De provincie Noord-Holland heeft zich in het klimaat- en energieakkoord met het Rijk gecommiteerd aan de realisatie van 430 MW windenergie in 2014. De PVV is verheugd dat de provincie niet verder wil dan dit getal en is ook blij dat dit provinciale bod de inzet is om niet boven deze uiteindelijke realisatienorm te komen. De vraag is dan wel: is het wel verstandig om niet deel te nemen aan IPO-overleg. Zelfs dit betekent dat er voor ruim 100 MW binnen de polder Wieringermeer in opgesteld vemogen op basis van herstructurering moet worden gerealiseerd. De PVV wil geen windturbines en wil steunen dat er niet meer dan 430 MW gerealiseerd wordt. De PVV heeft kennis genomen van de bijgevoegde relevante stukken en stemt in met de ter inzage legging van de ontwerpen.

De heer Ten Cate (50PLUS) geeft aan dat veel opmerkingen al zijn gemaakt. 50PLUS steunt de richting van geen molens op land. Er moet eerst meer ervaring worden opgedaan. Er zijn vraagtekens over de temporisering. Vandaar dat hij ook benieuwd is naar de beantwoording van de vragen van de heer Papineau Salm. Daar hangt dan van af wanneer het één en ander ingezet moet worden.

De heer Kardol (CU/SGP) stelt vast dat het voorstel van de voorgaande periode door hem steeds is ondersteund. Duurzame opwekking is belangrijk. Het landelijk beleid is steeds zwabberend geweest en het leek er zelfs op dat de urgentie van de noodzaak tot het opwekken van die duurzame energie niet begrepen werd. Daarbij komt dat de 14% duurzaam in 2020 moeilijk haalbaar is, laat staan dat er zicht is op de 85% minder in 2050. Fossiele energie raakt op in hoog tempo. De CU/SGP is zeker voor het opwekken van duurzame energie, mits er oog is voor voldoende draagvlak en de inpassing en daarnaast voor de overlast die het kan veroorzaken. Daarvan heeft men de afgelopen jaren kunnen leren en dat zal nu toegepast moeten worden. Wat hier nu ligt is een wijziging op een heel rigide wijze. Het momentum van het toepassen van Wind op Land is gekomen, maar nu doorbreekt dit voorgestelde beleid deze situatie. Dat is niet goed. Het overgangsrecht ten aanzien van lopende projecten zal gerealiseerd moeten worden en daarvan blijkt in dit voorstel niets. Daar moet wel oog voor zijn. Ook is het verstandig om na te denken over criteria voor toepassing en om die criteria ook aan te scherpen, met name voor wat betreft de overlast. Ook de mogelijkheid van toepassing van windenergie in industriegebieden en in havens is zeker reëel. Waarom het daar verbieden? Denk aan de havens van Amsterdam, Diemen, etc. Die criteria zouden onderzocht moeten worden.Daarnaast sluit de ChristenUnie zich aan bij de vragen die gesteld zijn ten aanzien van juridische problemen die het doorgaan op deze weg zouden kunnen bieden. Met name het rapport van Oranjewoud is wel erg gemakkelijk en vrijblijvend ten aanzien van mogelijke schadeclaims. Kortom: de oproep om op andere wijze duurzaam in te vullen vertraagt het hele proces. Vandaar dat de CU/SGP geen voorstander is van deze visie en het ter inzage leggen van dit voorstel.

De heer Loggen (VVD) stelt vast dat hij hier zit voor de inwoners van Noord-Holland. Bij de uitvoering van het coalitieprogramma had een ieder kunnen weten dat de provincie met een voorstel zou komen omtrent Wind op Land. De heer Loggen complimenteert het College met de

28

1695

1700

1705

1710

1715

1720

1725

1730

1735

1740

1745

1750

Pagina 29

ordentelijke wijze van uitvoeren. Een moeilijk besluit als dit wordt niet geschuwd. De VVD wijst op het belang van het gezondheidsargument. Dit maakt dat de VVD tegen verder uitbreiding is van windmolens op land. Hetzelfde belang hecht hij aan het beeldbepalende karakter en het geluidsoverlast.

De heer Gersteling (SP) interrumpeert en vraagt waar dan de overlast zit voor Diemerbos of Westpoort? En geldt dit dan ook voor Schiphol en voor snelwegen 130 km?

De heer Loggen (VVD) geeft aan het nu over Wind op Land te hebben. Het is waar dat Noord-Holland een zeer windrijke provincie is. Maar tegelijk ook een zeer dichtbevolkte provincie. Dit leidt tot een spanningsveld tussen windmolens en omwonenden. Daarom is er in het programma van 2011 opgenomen dit te willen gaan beperken.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) bevestigt dat er molens zijn in de buurt van mensen die er last van hebben. Daar moet iets gedaan worden. Maar de provincie heeft ook te maken met ruimtelijke ordening. Molens kunnen best op een plek staan waar iedereen tevreden over is en dat wordt nu afgesneden. Kiezen voor een stop is niet wijs.

De heer Loggen (VVD) deelt die visie niet. De geschiedenis leert dat met de wijsheid van nu de Zaanstreek niet zo vervuild zou zijn door de molens die er hebben gestaan. Men weet op dit moment nog te weinig van de gezondheidsaspecten ten aanzien van de windmolens die nu opgesteld zijn. Daar wijzen een aantal insprekers op.

De heer Gersteling (SP) vraagt hoeveel gif een windturbine voortbrengt.

De heer Loggen (VVD) stelt vast dat er steeds meer bekend wordt over gezondheidsaspecten: slaapstoornissen door de rotor bijvoorbeeld.

Mevrouw Tanja (GroenLinks) vraagt wat het bezwaar van de VVD is tegen samenwerking met bewoners die leidt tot inpasbaar maken van windmolens op plekken waar wel draagvlak is.

De heer Loggen (VVD) stelt dat de VVD de transitie op een andere manier wil vormgeven dan nu.

De heer Papineau Salm (PvdA) vraagt of hij nu goed begrijpt dat de heer Loggen voorstander is van het opleggen van restricties ten aanzien van vervuiling, niet alleen geluidvervuiling, maar ook oppervlaktevervuiling, etc.

De voorzitter geeft aan dat men zich nu moet beperken tot de windmolens.

De heer Papineau Salm (PvdA) stelt dat er allerlei onderwerpen bij worden gehaald om het plan te ontkrachten.

De heer Loggen (VVD) vat samen dat de VVD voorstander is van wat er vanavond voorligt. Er zijn nog een aantal vragen die aansluiten bij de woordvoerder van het CDA. Een andere vraag betreft het volgende: in de reactie wordt gesteld dat eerdere door GS genomen besluiten met betrekking tot het TwinH-project om expliciete besluitvorming vraagt voor wat betreft beëindiging daarvan. Gesteld wordt dat er in de stukken een besluit is opgenomen, maar die heeft de heer Loggen niet aangetroffen. Hij gaat ervan uit dat dit alsnog wordt vastgelegd in de stukken.

De heer Bond (gedeputeerde) bedankt alle mensen die de moeite hebben genomen om naar Haarlem te komen om in te spreken. Daaruit blijkt een enorme betrokkenheid bij duurzame energie, en specifiek bij Wind op Land. De heer Bond geeft aan zijn reactie in drie delen te splitsen: het eerste deel gaat om de procedure van hoe nu verder, het tweede zal gaan over het beleid van de provincie ten aanzien van duurzame energie inclusief Wind op Land, en als derde antwoord op de vragen die gesteld zijn voor wat betreft zijn bijdrage.Volgens de gedeputeerde is er een meerderheid van de commissie die zegt dat de zienswijze de inspraakperiode in kan gaan. Die zal ingaan op 21 september en eindigt op 1 november. In die periode kan de zienswijze worden ingediend. De onderliggende stukken kunnen opgevraagd dan wel afgehaald worden.

29

85

1755

1760

1765

1770

1775

1780

1785

1790

1795

1800

1805

1810

1815

Pagina 30

Partijen die ertegen zijn, moeten toch even heroverwegen omdat ze daarmee de insprekers tekort doen. Dan zullen GS alle zienswijzen beoordelen en kijken naar wat de financiële en juridische consequenties zijn. In het uiteindelijke voorstel zal dit voorgelegd worden aan PS.Ook de juridische consequentiesEr liggen nu twee juridische stukken: Pels Rijcken en Oranjewoud en er zal nog verdieping plaatsvinden. Van alle ingediende projecten en zienswijzen zal een overzicht komen van de mogelijke financieel juridische gevolgen.Het beleid van de provincie NH is ingericht op duurzame energie. Gisteren is het servicepunt duurzame energie voor vier jaar verlengd, waar alle gemeenten van NH bij zijn aangesloten. Daar heeft de provincie de regie en daar ligt het ondersteunen van projecten. In het koersdocument duurzame energie wordt ingezet op biomassavergassing, een uniek concept om rechtstreeks aan het net te leveren: Milena Olga. Verder zet de provincie in op Wind op zee. Daar is een heel belangrijke economie in NH: kennis, beheer en onderhoud en logistiek. Circa 4500 arbeidsplaatsen met bekende bedrijven.Gebouwde omgeving wordt samen met woningbouwcorporaties opgepakt, en samen met gemeenten.Op zonne-energie wordt ook zwaar ingezet met verschillende projecten. Dit is door de staten in het koersdocument toegevoegd als speerpunt. Daarnaast komt er een fonds: duurzame participaties van 85 miljoen euro waarin dit soort projecten zullen worden ondersteund.NH is samen met Groningen en Flevoland koploper als het gaat om Wind op land: 300 molens met een vermogen van 330 MW, waarbij dit nu, met de inspanningsverplichting in het akkoord met het Rijk van 2009, gaat naar 430 MW. Er ligt een Greendeal waarin het windpark Wieringermeer is opgenomen waarin de provincie nog gewoon meedoet. Dit valt dan wel onder rijkscoördinatie, maar de Greendeal is namens de provincie ondertekend. Als alle provincies dat zouden doen, met 430 MW, zou men uitkomen op 5.160 MW en zou er nu nog 800 MW te verdelen zijn onder 12 provincies. De gedeputeerde roept de andere provincies op om het voorbeeld van Noord-Holland te volgen.

Beantwoording gestelde vragenDe kop boven een artikel verzint de redactie, maar over het algemeen is de gedeputeerde heel tevreden over de inhoud van het stuk. Eén van de insprekers zei: we moeten de discussie stimuleren. Dit is vanavond gebeurd, maar dit is ook landelijk gebeurd. Want ook andere provincies vragen waar de bovengrens ligt. Hoe ver moet je gaan? Waar ligt de balans? Hoe ver moet je gaan voor de 430 MW, hoe ver moet je gaan ten opzichte van bewoners en toerisme? Die balans is er nu.Het Rijk gaat over het IJsselmeer.Het misverstand over kleiner dan 5 MW. Alle molens zijn verboden, maar er zijn wel ontheffingsmogelijkheden.De gemeenten kunnen een zienswijze indienen, maar er zijn al met alle gemeente gesprekken geweest naar aanleiding van het coalitieakkoord.Een overzicht van de projecten zal samen met de zienswijzen worden gepresenteerd door GS om zo af te kunnen wegen wat de financieel juridische consequenties zijn.Het meten van het draagvlak is iets waarvan de gedeputeerde niet weet of hij hieraan kan voldoen. Het kan wel in zijn algemeenheid.Het Jan van Kempen is ingediend onder de crisis- en herstelwet in 2010 en er is ingestemd om dit plan op te nemen in het planproces van de kop van Noord-Holland, maar dit is in 2011 stilgelegd in verband met het nieuwe coalitieakkoord. Er is wel antwoord gekomen in de vorm van een besluit waarin vermeld dat alle projecten stil komen te liggen.Op lokaal niveau regelen. Dis een uitgangspunt van beleid van de provincie, maar de structuurvisie is wel een kerntaak van de provincie. Maar moet nu juist die eerder genoemde balans moeten worden gevonden. Vandaar de partiële herziening en de verordening die daar bij past.De visie zoals GroenLinks noemde. De gedeputeerde is het er niet mee eens at er geen visie is: het is een visie waar GroenLinks het misschien niet mee eens is. Het blijft een feit dat er niet veel provincies zijn die zoveel investeren in duurzame energie als Noord-Holland.De solitaire molens kunnen niet worden weggehaald.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) vraagt of het klopt dat zij van de gedeputeerde hoort dat hij vindt dat de provincie het goed doet met duurzame energie en dat een partij niet mag zeggen dat deze het er niet mee eens is.

De heer Bond (gedeputeerde) verduidelijkt dat hij juist wees op de visie die er is.

30

1820

1825

1830

1835

1840

1845

1850

1855

1860

1865

1870

1875

90

Pagina 31

De heer Bond (gedeputeerde) vervolgt dat er een verdiepingsslag zal komen van het financieel juridische deel. Als het Rijk komt met een hogere opgave zal de provincie daar te zijner tijd op reageren.

De heer Papineau Salm (PvdA) vraagt over de 5 MW, hoe dit nu in de praktijk gaat.

De heer Bond (gedeputeerde) verduidelijkt dat er een ontheffing moet worden aangevraagd zodra het gaat om een windmolen. Dat betekent veel bureaucratie.

Mevrouw Van Leeuwen (GroenLinks) stelt dat er dan gemotiveerd zal moeten worden wat het provinciaal belang is.

De heer Bond (gedeputeerde) beaamt dit. Hij vertelt dat er € 200.000 is gereserveerd exclusief het nu lopende juridische onderzoek. Dit leidt tot anticipatie in de begroting, mogelijk in de risicoparagraaf.

De heer Talsma (gedeputeerde) stelt vast dat er twee zaken gesteld zijn door zowel de commissie als door de insprekers w aar hij op in zal gaan:Het één betreft het overleg in IPO-verband, de 6.000 MW. De heer Talsma geeft aan het voorrecht te hebben dit overleg te mogen voeren. De opdracht van het ministerie is om dit getal te verdelen. Hier ligt een punt van decentralisatie waar de provincie het zelf dient te regelen. De inzet van het College is om het te houden bij 430MW. Dit getal vertegenwoordigt het aantal masten. Die masten zijn een aanslag op de ruimtelijke ordening. De provincie vindt het wel mooi genoeg zo. Daar zijn de andere provincies niet blij mee. Maar Noord-Holland wil liever niet onderhandelen. Daarom kan het zijn dat de andere provincies de provincie Noord-Holland juist extra MW gaan toebedelen. Dan het liever te noemen als we zijn in overleg hierover, maar het is duidelijk geen onderhandeling

De heer Bouberg Wilson (ONH) vraagt over hoe dit in gesprek zijn te rijmen valt met wat men heeft kunnen lezen dat de provincie in IPO-verband niet over deze zaak spreekt

De heer Talsma (gedeputeerde) geeft aan dat de provincie niet onderhandelt. Er wordt natuurlijk wel gesproken met de andere provincies. Met eventuele dwangmaatregelen door het Rijk is er een nood tot het aangaan van een gesprek.

De heer Gersteling (SP) vraagt naar de keerzijde ervan: of de provincie dan wel een evenredig deel accepteert.

De heer Talsma (gedeputeerde) antwoordt dat de provincie, als dit zo is, daar niet onderuit kan.

De heer Gersteling (SP) vraagt waarom het vertrek in het gesprek is 0 MW erbij. Waarom dan niet juist kiezen voor de onderhandeling om zo de evenredigheid te bewaken?

De heer Talsma (gedeputeerde) stelt vast dat het een ministerieel besluit is om naar 6.000 MW komen. Men komt nu nog 1.000 MW tekort. Dat kan ertoe leiden dat de minister dwingt tot uitvoering. Het signaal dat Noord-Holland al behoorlijk ver is, is daar wel overgekomen.Verder heeft de provincie de gemeente aangeschreven over de windmolen in Sint Maartensbrug om de molen te laten stoppen en te laten weghalen, omdat deze illegaal is. De gemeente vecht dit aan. Daarmee begint dus het uitzoeken wie er nu gelijk heeft. De inzet van de provincie is om deze molen en ook andere molens die op deze wijze tot stand gekomen zijn als ook bij voorkeur andere solitaire molens uit het landschap te verwijderen.

De heer Papineau Salm (PvdA) vraagt nog naar de niet beantwoorde vraag over het plan van aanpak rondom de windbank. Komt deze ook in december bij de stukken?

De heer Bond (gedeputeerde) geeft aan dat de windbank opgericht wordt en zal het meenemen.

De voorzitter constateert dat er een meerderheid in de commissie is die voor het ter inzage leggen is. De inzagetermijn gaat hierbij lopen. In november zal het weer op de rol verschijnen. Hij dankt ieder voor de inbreng.

4. Sluiting

31

1880

1885

1890

1895

1900

1905

1910

1915

1920

1925

1930

1935

1940

Pagina 32

De voorzitter sluit de vergadering om 22.00 uur

32

95