Leerplan Periode 1 thema 1vak leerroute leerjaar Periode Geschiedenis vmbo-gt 4 1

PTA en studieplanner

3aSfinx Domein 1:StaatsinrichtingParagraaf 1t/m 3

GS/K/5 Schriftelijk 30 min

Periode 1 1 nee

3b Sfinx Domein 1: Staatsinrichting GS/K/5 Schriftelijk

50 minPeriode

1 1 2 nee

VMBO-T4

Studieplanner voor Geschiedenis

Periode 1 WEEK 34 - 44 cursus 2011-2012

Week Les Stofomschrijving StudieaanwijzingenOpmerkingen

34 buitenlandse reis T4

Geen les

35 Opstarten schooljaar beginnen met hoofdstuk:Staatsinrichting

Paragraaf 1.1

Einde van de week, de 4e les de door de docent aangewezen opdracht af.

36 Paragraaf 1.2 Einde van de week, de 2e les de door de docent aangewezen opdracht af.

37 Paragraaf 1.3 Einde van de week, de 2e les de door de docent aangewezen opdracht af

38 1e les: Afronding paragraag 1t/m32e les: VGT paragraaf 1t/m3

39 Paragraaf 1.4 Einde van de week, de 2e les de door de docent aangewezen opdracht af

40 Paragraaf 1.5Starten met Werkstuk: hoofd en deelvragen en keuze van onderwerp.

-Einde van de week, de 2e les de door de docent aangewezen opdracht af-Bespreken VGT

41 woe Sportdag DT3

Paragraaf 1.6Starten met Werkstuk: hoofd en deelvragen en keuze van onderwerp.

42 Herfstvakantie

43Starten met Werkstuk: hoofd en deelvragen en keuze van onderwerp.

44 SET-Week

Staatsinrichting hst. 1

Toetsdata en toetsinhoud:

Week 38: VGT 1t/m 3

Week 44: SET 1t/m 6 SET Week

Afspraken:*VGT’ s worden ingehaald voor de betreffende SET

onderwerpThemaStaatsinrichting van Nederland

Hoofdvraag in de kernparagrafen 1 t/m 4 en de verrijkingsparagrafen 5 en 6Hoe ontwikkelde het Nederlandse bestuur zich vanaf 1848?

Centrale begrippen in de kernparagrafenalgemeen kiesrecht, conservatieven, grondwet, liberalen, Tweede Kamer, orthodox-protestanten, confessionele partij, schoolstrijd, verzuiling, Aletta Jacobs, Sociaal Democratische Arbeiderspartij (SDAP), socialisme, vakbonden, Vereniging voor Vrouwenkiesrecht, Sociaal Democratische Bond (SDB), sociaal democraten, Domela Nieuwenhuis, grondrechten, klassieke grondrechten, sociale grondrechten, Verenigde Naties

Centrale begrippen in verrijkingsparagrafenEuropese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), Europese Economische Gemeenschap (EEG), Europese Unie, Europese Commissie, Europees Parlement, Raad van Ministers

Centrale vaardigheden/historische benaderingswijzeEigen mening vormen, continuïteit/verandering, oorzaak/gevolg

Nederland is in de negentiende en twintigste eeuw een democratische samenleving geworden. Allerlei groepen mensen emancipeerden tot volwaardige burgers: liberalen, katholieken, strenge protestanten, arbeiders en vrouwen. In 1917 kreeg Nederland algemeen kiesrecht, gevolgd door het kiesrecht voor vrouwen in 1919. In dit hoofdstuk wordt de staatsinrichting van Nederland behandeld. Ook kijken we naar Europa. Na 1945 is Europa steeds meer gaan samenwerken. Dat moest wel, want een nieuwe wereldoorlog moest ten koste van alles voorkomen worden! Nederland neemt vanaf het begin deel aan de Europese samenwerking.

kennen / kunnen

Kennen en kunnen verklaren:- de veranderingen in de grondwet in 1848- de politieke groeperingen: liberalen, socialisten, confessionelen, feministen; hun leiders en hun

bijdrage aan de democratisering van Nederland- het ontstaan van deze groeperingen; het ontstaan van verzuiling; het streven naar kiesrecht en

naar gelijkstelling binnen het onderwijs- de kenmerken van de Nederlandse rechtsstaat: gelijkheid van burgers voor de wet, onafhankelijke

rechtspraak, gebondenheid van rechters en bestuurders aan de wet, bescherming van burgers tegen de overheid

- verschillende grondrechten en het onderscheid tussen klassieke en sociale grondrechten: recht op gelijke behandeling, kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijheid van vereniging, vergadering en protest, recht op bestaanszekerheid, recht op onderwijs, recht op gezondheidszorg, recht op woongelegenheid, recht op bewoonbaarheid van het land

Kunnen:- je mening geven over de grondrechtenKennen:- de bevoegdheden van het Europees Parlement, de Raad van Ministers, de Europese Commissie- voorbeelden van Europese samenwerking en de redenen voor die samenwerking: EGKS, EEG,

EU- discussiepunten in Nederland over de Europese integratieKunnen:je mening geven over de Europese samenwerking: op welke terreinen, onder welke voorwaarden

Wat moet je kennen voor het examen

Examenonderwerp 1 veranderingen herkennen/ beschrijven die in 1848 werden doorgevoerd in het kiesrecht door deliberalen o.l.v. Thorbecke:- rechtsstaat / scheiding tussen de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht6

- in enkele grondrechten:- recht van vereniging en vergadering/ vrijheid van onderwijs- in de bevoegdheden van staatshoofd, regering:- grondwet/ constitutie- monarchie versus republiek- beperking macht koning/ uitbreiding macht volk (burgerij)- ministeriële verantwoordelijkheid / onschendbaarheid van de koning- in de bevoegdheden van parlement/ volksvertegenwoordiging/ Staten Generaal/ Eerste enTweede Kamer:- democratie- rechtstreekse verkiezing Tweede Kamer/ censuskiesrecht -verkiezing Eerste Kamer door de Provinciale Staten- controlerende en wetgevende bevoegdheden parlement / recht van amendement,budget, enquête, initiatief en interpellatie/ verschil Eerste en Tweede Kamer- parlementaire democratie -formatie / coalitie/ regeerakkoord- de belangrijkste stappen herkennen/ beschrijven van wetsvoorstel tot wet:- minister, voorstel, Tweede Kamer met rechten, Eerste Kamer met rechten,handtekeningen- die veranderingen verklaren met verwijzing naar de opvattingen van de liberalen inNederland en naar de internationale situatie:- revoluties in andere Europese landen

Examenonderwerp 2 politieke organisaties van liberalen, socialisten, confessionelen en feministen aan het eind van de19e eeuw en het begin van de 20e eeuw en enkele van hun voormannen/ -vrouwen herkennen enherkennen/ uitleggen wat deze hebben bijgedragen aan de democratisering van het politieke bestel inNederland:- liberalen/ Liberale Unie/ hogere burgerij/ rol in grondwetsherziening 1848/ liberalegrondrechten- protestanten/ Anti-Revolutionaire Partij/ ARP/ A. Kuyper/ kleine luyden/ christelijk denken inwetgeving- socialisten/ sociaal-democraten/ Sociaal Democratische Arbeiders Partij/ SDAP/ P.J.Troelstra/ arbeiders/ socialistische maatschappij/ verbetering sociaal-economische positiearbeiders- rooms-katholieken/ Rooms-Katholieke Staatspartij/ RKSP/ H. Schaepman/ emancipatie- feministen/ Vereniging voor Vrouwenkiesrecht/ Aletta Jacobs/ Wilhelmina Drucker/ VrijeVrouwenvereeniging/ Eerste Feministische Golf

3 uitleggen waarom bepaalde groepen in de samenleving aan het eind van de 19e eeuw zich totliberalisme, socialisme, christelijk politiek denken dan wel feminisme aangetrokken voelden

4 beschrijven hoe de toenemende politieke en maatschappelijke participatie van burgerij,protestanten, rooms-katholieken, arbeiders en vrouwen in de tweede helft van de 19e eeuw leidde totbewustwording van eigen identiteit en tot (verdere) emancipatie van deze groepen:- streven naar uitbreiding van kiesrecht/ algemeen kiesrecht/ actief en passief kiesrecht/ vandistrictenstelsel naar evenredige vertegenwoordiging/ kiesdeler- financiële gelijkstelling van openbaar en bijzonder onderwijs/ schoolstrijd/ Pacificatie van1917- ontstaan verzuiling in partijen/ media/ onderwijs/ verenigingsleven/ vakbonden

5 - gelijkstelling van burgers voor de wet, onafhankelijke rechtspraak:- Wetboek van Strafrecht/ rechtsgang strafzaak- gebondenheid van rechters en bestuurders aan de wet en bescherming van de burger tegenonrechtmatig handelen van de overheid herkennen als kenmerken van de Nederlandserechtsstaat:- rechtsbijstand/ Nationale Ombudsman

6 enkele grondrechten noemen, die in de loop van de 19e en 20e eeuw in de grondwet zijn opgenomenen daarbij onderscheid maken tussen klassieke en sociale grondrechten. Daarbij kunnen aangeven datbepaalde grondrechten met elkaar op gespannen voet kunnen staan:- klassieke grondrechten (bescherming tegen de overheid):- recht op gelijke behandeling/ kiesrecht/ vrijheid van meningsuiting/ vrijheid vangodsdienst/ vrijheid van vereniging, vergadering en betoging/ vrijheid van onderwijs/vrijheid van drukpers/ recht van petitie- sociale grondrechten (bescherming door de overheid):- recht op bestaanszekerheid/ recht op onderwijs/ recht op gezondheidszorg/ recht opwoongelegenheid/ recht op bewoonbaarheid van het land/ recht op werk/ recht oprechtsbijstand- nieuw recht:- referendum

voorkennis

Je moet enige algemene kennis hebben van de geschiedenis van Nederland in de negentiende en twintigste eeuw. In leerjaar 2 en 3 is vast en zeker aandacht besteed aan de industriële revolutie, de positie van de arbeiders in de negentiende eeuw en de emancipatie van vrouwen.

aanwijzingenLet bij het bestuderen van het thema Staatsinrichting bij elke les op de hoofdvraag:

Hoe ontwikkelde het Nederlandse bestuur zich vanaf 1848?

Volg bij het studeren onderstaande tips:- Maak alle opdrachten die in de studiewijzer worden vermeld, of door de docent worden genoemd.

Je krijgt een antwoordmodel om het na te kijken- Maak van elke behandelde paragraaf zelf een samenvatting. Lever je de samenvatting digitaal 2

dagen voor een toets (VGT of SET) in kun je 0,5 punt extra krijgen. - Bekijk alle illustraties. Je kunt er zeker van zijn dat op het eindexamen enkele opdrachten

voorkomen bij spotprenten. - Begin op tijd met leren, dan heb je tijd om de stof te herhalen: gebruik hiervoor het onderstaande

stappenplan:o Stap 1: Oriënteren op de tekst o Stap 2: Maken van een samenvatting o Stap3: Lezen en leren van je samenvatting o Stap4: Jezelf overhoren of laten overhoren.

materiaal- Op www.koninklijkhuis.nl kom je bij de site over het Huis van Oranje. Het is aardig om de

werkagenda van onze koningin eens te bekijken. Ook de historische informatie over het Huis van Oranje is de moeite waard.

- Via www.republiek.myweb.nl kom je bij een site die republikeinse idealen wil uitdragen. Leuk zijn de spotprenten van bekende tekenaars over het koningshuis.

- De startpagina over de Nederlandse politiek vind je op http://politiek.pagina.nl .- Op http://www.geschiedenis.com/politiek/index1.html vind je een site met info over de

samenstelling van het parlement en regering sinds 1922. Daarnaast een overzicht van de politieke stromingen.

- De site van de Nationale Ombudsman vind je op http://www.ombudsman.nl/. - Op www.verkiezingsaffiches.nl vind je een aardige site met verkiezingsaffiches uit de Nederlandse

politiek 1918-2002.Op www.digischool.nl vind je een site met tips over het maken van verslagen en het uitvoeren van een onderzoek.

Opdrachten 1

Bij de onderstaande opdrachten wordt door de docent aangegeven af deze gemaakt moeten worden. De bepaling van het VGT cijfer is dan als volgt:

Opdracht 1

2 uur individueel Portfolio + opdrachten / 5 = Cijfer VGT

Voorbereiden.1A1 Lees de tekst van paragraaf 1.1 uit het leesboek.1A2 Bekijk de volgende site:

http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vih9dp4hyqv11A3 Probeer te ontdekken welke grondwetten er zijn geweest.1A4 Maak een word document aan om in te werken

Inleveren (door leerling)

1B1 Ga naar http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vi6jf2z756vpBekijk artikel 1 Provinciën van de grondwet van 1815. Beantwoord de volgende vraag: Wat valt je op als naar de verschillende provinciën kijkt? Leg je antwoord uit.

1B2 Zoek op internet een kaart van Nederland in 1815, en plak deze in je word-document.1B3 Ga naar http://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vi7aaw4qdvzi

Welk artikel van de grondwet van 1848 gaat over de macht van de koning?1B4 Ga naarhttp://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvihlf299q0sr/vgrnbac43qvy

Bekijk artikel 1 t/m 15 van onze huidige grondwet. Kies een grondrecht uit en leg uit in minimiaal 50 maximaal 100 woorden waarom:a. Je dit een belangrijk grondrecht vindb. Je deze net iets belangrijker dan andere grondrechten vind.c. Noem minimaal 2 en maximaal 5, voorbeelden bij dit grondrecht word overtreden.

1B5 Schrijf op wat je van deze opdracht hebt geleerd gebruik hiervoor de volgende vragen;1. Kennis: Ik weet nu meer over…(leerling)…. en kan deze noemen. (min 10 max 20)2. Inzicht: ik kan nu de volgende onderwerpen uitleggen…(leerling).. en herkennen in

een bron.(min 10 max 20)3. Vaardigheden: ik kan nu het volgende uitvoeren ….. (leerling).

Beoordelen (door docent)1C

- Opdracht 1B1 3 pnt- Opdracht 1B2 3 pnt- Uitzoeken artikel 1 pnt- Grondrecht uitzoeken en beargumenteren. 9 pnt- Wat heb je geleerd 1 pnt- Op tijd inleveren + 1 pnt

Opdrachten 2Bij de onderstaande opdrachten wordt door de docent aangegeven af deze gemaakt moeten worden.

Opdracht 2

Portfolio + opdrachten / 5 = Cijfer VGT

Opdrachten 3Bij de onderstaande opdrachten wordt door de docent aangegeven af deze gemaakt moeten worden.

Opdracht 3

Portfolio + opdrachten / 5 = Cijfer VGT

Opdrachten 4Bij de onderstaande opdrachten wordt door de docent aangegeven af deze gemaakt moeten worden.

Opdracht 3

Portfolio + opdrachten / 5 = Cijfer VGT

Opdrachten 5 portfolioBij de onderstaande opdrachten wordt door de docent aangegeven af deze gemaakt moeten worden.

Opdracht 4

1 uur individueel Portfolio + opdrachten / 5 = Cijfer VGT