Marcantus · Web viewPuer natus in Bethlehem J.S. Bach Van de hand van Johann Sebastian Bach...

26

Transcript of Marcantus · Web viewPuer natus in Bethlehem J.S. Bach Van de hand van Johann Sebastian Bach...

Voorwoord

Nadat christelijk vocaal ensemble ‘Marcantus’ u vorig jaar een geheel Engels programma presenteerde, is het thema van het concert van vanavond: ‘Deutsche Weihnachten’, Duitse Kerst. Tal van Duitse kerstliederen uit de barok zullen de revue passeren.

Veel van de traditionele Duitse kerstliederen ontstonden in de 16e eeuw. Theologen als Luther en Gerhardt waren ook begaafd op muzikaal gebied en erkenden de zeggingskracht van liederen als uiting van persoonlijk geloof, maar ook als wezenlijk onderdeel van de kerkdienst. Zij schreven tal van teksten die geschikt waren voor koraalzettingen.

Oudere melodieën uit de periode van voor de Reformatie werden gebruikt voor deze zettingen. Sommige van deze melodieën zijn zelfs middeleeuws.

Veel bekende kerstliederen ontstonden op deze manier. Denk bijvoorbeeld aan de bekende liederen ‘In dulci jubilo’ en ‘Es ist ein Ros entsprungen’, waarvan u vanavond ook een aantal bewerkingen zult horen. Het zijn beroemde melodieën gebleven die voortdurend zijn gebruikt en bewerkt door componisten uit later tijd.

Op de avond voor Kerst werden tijdens vesperdiensten in Duitsland deze liederen gezongen om de geboorte van Christus te gedenken. Componisten schreven ook speciaal voor dit soort gelegenheden. Dit gebruik kende men ook in andere Europese landen, zoals Engeland en de Nederlanden. Ieder land had daarbij zo weer zijn eigen tradities.

Vanavond zult u muziek horen die de periode van de Duitse barok in zijn volle breedte laat horen. Zo staan er werken van Duitse meesters als Praetorius, Schütz, Buxtehude en Bach op het programma. Ook zult u instrumentale werken uit de Italiaanse barok horen van componisten die op de een of andere manier ‘Duitse connecties’ hadden. Dat is de muzikale lijn die loopt van (vroeg-)barok naar hoogbarok (ca. 1600-1750).

Daarnaast kent het programma ook een inhoudelijke lijn met als thema: van profetie naar vervulling. Het programma begint met de periode uit het Oude Testament van de Bijbel, waarin de komst van de Messias, Jezus Christus, wordt voorzegd. Eeuwen lang hebben gelovigen verwachtingsvol uitgezien naar de vervulling van deze profetie. Met de geboorte van Jezus Christus in Bethlehem is de profetie in vervulling gegaan en is de Messias op aarde verschenen om Zijn werk als Redder en Zaligmaker op Zich te nemen.

U zult merken dat deze twee lijnen met elkaar vervlochten zijn. Tekst en muziek, ze horen bij elkaar en versterken elkaar.

We wensen u een fijn concert toe!

Christelijk Vocaal Ensemble Marcantus

Christelijk Vocaal Ensemble Marcantus is opgericht in mei van dit jaar. Het kamerkoor stelt zich ten doel om bekende en onbekende klassieke muziek uit meerdere stijlperioden ten gehore te brengen.

Het koor legt daarin de nadruk op geestelijk repertoire, maar ook wereldlijk repertoire wordt uitgevoerd.

Vanavond geeft het koor het eerste officiële concert.

Het koor bestaat uit de volgende personen:

Sopranen: Monica van Bezooijen, Anita den Dekker, Evelien Drost, Jacomine de Pater, Marina de Rijke, Janita Schutte, Elsbeth Vogel

Alten: Machteld Alderliesten, Ariëtte van Breugel, Agatha van den Broek, Gezine Drost, Bep Heger, Marianne Milek, Martine van Soolingen,

Tenoren: Joost Heger, Albert van Hell

Bassen: leo Blom, Kees van Bochove, Rob Houben, Marten Tel

Dirigent Arjen Uitbeijerse

Arjen Uitbeijerse (1977), woonachtig in Moordrecht, studeert hoofdvak Koordirectie (Eerste Fase) bij Joop Schets aan de Hogeschool IDE in Gorinchem.

Als dirigent is Arjen verbonden aan meisjeskoor ‘Asarela’ (Ridderkerk-Slikkerveer), jongerenkoor ‘Da Capo’ (Gouda) en Christelijk Vocaal Ensemble ‘Marcantus’ (Houten). Ook dirigeert hij instrumentaal ensemble ‘Intermezzo’ (Gouda). Arjen volgde masterclasses directie bij o.a. Jos van Veldhoven en Jos Vermunt.Arjen studeerde orgel bij Jaap Nieuwenhuijse. Hij is organist van de Bethelkerk in Moordrecht en de Hervormde Kerk van Sluipwijk. Als koorbegeleider verleent hij regelmatig zijn medewerking aan concerten.Ook als zanger verleent hij zijn medewerking aan concerten, zowel als koorzanger als solist.Daarnaast is Arjen betrokken bij de artistieke leiding van Stichting ‘Ars Musica’.

1. a. Koor

Es ist ein Ros entsprungen

M. Vulpius

Melchior Vulpius (1560-1615) was een Duitse componist. Vulpius was een belangrijke componist van Protestantse kerkliederen in zijn tijd in Duitsland. Hij heeft veel muziekstukken geschreven, waaronder veel kerkliederen.

Met een canon van zijn hand over het schitterende lied ‘Es ist ein Ros entsprungen’ opent ‘Marcantus’ dit concert, gevolgd door de oudst bekende vierstemmige zetting van dit lied. Een juweel van een koraal in een bewerking van Michaël Praetorius (1571-1621). Ook hij was een zeer bekend en invloedrijk componist in zijn dagen en nog meer dan Vulpius één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de protestantse kerkmuziek van zijn tijd.

Het lied bezingt de komst van Christus als een ontloken roos, die een zoete geur verspreidt en met zijn heldere glans het duister verdrijft.

Es ist ein Ros entsprungen aus einer Wurzel zart

Als uns die Alten sungen: von Jesse

kam die Art

Er is een roos ontloken uit een zoete wortel.

Zoals ons de ouden zongen: het is een nakomeling van Isaï.

1. b.Koor en basso continuo

Es ist ein Ros entsprungen

M. Praetorius

Es ist ein Ros entsprungen au seiner Wurzel zart

Als uns die Alten sungen: von Jesse kam die Art.

Und hat ein Blümlein bracht

Mitten im kalten Winter wohl zu der halben Nacht.

Das Röslein, das ich meine, davon Jesaia sagt,

Ist Maria die reine, die uns das Blümlein bracht.

Aus Gottes ew’gen Rat

Hat sie ein Kind geboren und blieb doch reine Magd.

Das Blümelein so kleine, das duftet uns so süβ,

Mit seinem hellen Scheine vertreibt’s die Finsternis:

Wahr’ Mensch und wahrer Gott,

Hilft uns aus allem Leide, rettet von Sünd’ und Tod.

Er is een roos ontloken uit een zoete wortel.

Zoals ons de ouden zongen: het is een nakomeling van Isaï.

En heeft een bloempje voortgebracht

Midden in de koude winter, rond middernacht.

Over het roosje, waar ik op doel, spreekt Jesaja,

Het is Maria, de reine, die ons dat bloempje voortbracht.

Door Gods eeuwige raad

Heeft ze een kind gebaard en bleef toch een reine maagd.

Het kleine bloempje verspreidt ons een zoete geur.

Met een heldere glans verdrijft het de duisternis.

Waarlijk mens en waarlijk God,

Helpt ons uit al het lijden, redt van zonde en dood.

2. a. Orgel

Puer natus in Bethlehem

J.S. Bach

Van de hand van Johann Sebastian Bach (1685-1750) is het koraalvoorspel ‘Puer nobis in Bethlehem’ (BWV 603). Het behandelt de koraalmelodie die u in uw programmaboekje afgedrukt ziet. U wordt uitgenodigd de Duitstalige versie van dit prachtige lied mee te zingen in wisselzang met het koor. Het lied bezingt de geboorte van Christus in Bethlehem en looft de Drieënige God: Vader, Zoon en Heilige Geest.

2. b. Koor en samenzang

Ein Kind geborn zu Bethlehem

In 1602 verscheen er een Duitstalige berijming van de Psalmen van de hand van de Duitse theoloog Cornelius Becker, het ‘Becker Psalter’. Deze berijming voorzag Heinrich Schütz (1585-1672) van prachtige melodieën, waarvan u er nu één zult horen. Het is Psalm 96, een adventspsalm die de komst van de Redder bezingt: ‘Juble, du Mensch; Der Herr kommt bald!’

Op het gebied van de kerkmuziek wordt Schütz beschouwd als de belangrijkste luthers-protestantse componist voor Johann Sebastian Bach. Daarnaast geldt hij als een van de belangrijkste componisten van de 17e eeuw.

Hij studeerde o.a. bij de Italiaanse meester Giovanni Gabrieli, en leerde daar o.a. de compositietechniek van het contrapunt (leer van de meerstemmigheid) en het zetten van teksten op ‘aansprekende muziek’. Ook onderging zijn muziek de invloed van de grote Italiaanse meester Monteverdi.

Schütz bracht deze Italiaanse ideeën over naar Duitsland en beïnvloedde met zijn stijl de ontwikkeling van de Duitse (kerk)muziek. Een eeuw later zou deze stijl zijn hoogtepunt beleven met de werken van Johann Sebastian Bach.

Koor:

Ein Kind geborn zu Bethlehem,

Bethlehem,

des freuet sich Jerusalem,

Alleluja, alleluja.

Samenzang:

Hie leit in diesem Krippelein,

Krippelein,

Ohn Ende ist der Herrschaft sein,

Alleluja, alleluja.

Koor:

Zu dieser weihnachtlichen Zeit,

Weihnachtlichen Zeit,

Sei Gott gelobt in Ewigkeit

Alleluja, alleluja

Samenzang:

Wir lobn die heilig Dreifaltigkeit,

Dreifaltigkeit.

Von nun an bis in Ewigkeit

Alleluja, alleluja

Koor:

Een Kind geboren in Bethlehem,

Bethlehem,

Daarom verheugt zich Jeruzalem,

Halleluja, halleluja.

Samenzang

Hij ligt hier in deze kribbe,

Kribbe,

Zonder einde is zijn heerschappij,

Halleluja, halleluja.

Koor:

In deze kersttijd,

Kersttijd,

Zij God geloofd in eeuwigheid,

Halleluja, halleluja.

Samenzang:

Wij loven de Drieëenheid,

Drieëenheid,

Van nu aan tot in eeuwigheid.

Halleluja, halleluja!

3. Koor en basso continuo

Singet dem Herrn ein neues Lied

H. Schütz

Wolfgang Carl Briegel (1626-1712) was organist en componist en was o.a. ‘Kapellmeister’ in Darmstadt. Hij publiceerde o.a. zijn ‘Evangelische Gespräch’, een uitgave van diverse cantates voor het kerkelijk jaar in verschillende vormen. Hieruit hoort u het fraaie werk ‘Mache dich auf, werde Licht’, een cantate op de bekende tekst uit Jesaja 60.

Hoewel Briegel niet behoort tot de belangrijkste componisten uit zijn tijd, is zijn werk wel degelijk de moeite van het beluisteren waard en mag hij worden gezien als een van de voorlopers van Johann Sebastian Bach.

Singet dem herrn ein neues Lied,

Die ganze Welt sing fröhlich mit.

Den Völkern allen saget an,

Was unser Gott für uns getan.

Schauet die Wunder seiner Hand:

Hoheit und Pracht sind sein Gewand.

Was er erschuf, lebt ihm zum Ruhm;

Alles ist gottes Eigentum.

Gnädig und recht ist sein Gericht.

Fest steht der Erdkreis, wanket nicht.

Höret, ihr Völker nah und fern;

Gott ist der Köning. Dient ihm gern!

Eilet herbei aus Ost und West,

Betet ihn an, geschmückt zum Fest.

Opfert mit Dank, was ihm gefällt:

Schenket euch selbst dem Herrn der Welt.

Himmel und Erde, freu dich sehr;

Brause mit Macht, du weites Meer.

Jauchzt eurem Schöpfer, Feld und Wald;

Juble, du Mensch; Der Herr kommt bald!

Zingt de Heer een nieuw lied,

Laat de ganse wereld vrolijk meezingen.

Zeg het alle volkeren aan

Wat onze God voor ons heeft gedaan.

Ziet het wonder van zijn hand:

Hoogheid en pracht zijn hem eigen.

Wat hij schiep, leeft tot zijn eer;

Alles is Gods eigendom.

Genadig en rechtvaardig is zijn recht.

Vast staat het aardrijk, wankelt niet.

Hoort, gij volken, nabij en ver;

God is de koning. Dient hem van harte!

Haast u naar hier uit het oosten en westen,

Aanbidt hem, bereid tot het feest.

Offert dank, die hem welgevallig is:

Schenkt uzelf aan de Heer der wereld.

Hemel en aarde, verheugt u zeer;

Bruis met macht, gij uitgestrekte zee.

Juicht voor uw schepper, veld en woud;

Jubel, gij mens, de Heer komt spoedig.

4. Koor en orkest

Mache dich auf, werde Licht

W.C. Briegel

Mache dich auf, werde licht; denn dein Licht kommt, und die Herrlichkeit des Herrn gehet auf über dir! Denn siehe, Finsternis bedecket das Erdreich und Dunkel die Völker; aber über dir gehet auf der Herr, und seine Herrlichkeit erscheinet über dir. Und die Heiden werden in deinem Licht wandeln und die Könige im Glanz, der über dir aufgehet.( Jesaias 60: 1-3)

O Jesu, unser Heil und Licht, halt über uns dein Angesicht, mit deinen Strahlen walte, und mein Gemüt durch deine Güt bei deinem Licht erhalte.

Sta op, word verlicht, want uw licht komt en de heerlijkheid des HEREN gaat over u op. Want zie, duisternis zal de aarde bedekken en donkerheid de natiën, maar over u zal de HERE opgaan en zijn heerlijkheid zal over u gezien worden. Volken zullen opgaan naar uw licht en koningen naar uw stralende opgang.

O Jezus, ons heil en licht, verhef uw aangezicht over ons, schijn over ons met uw stralen van licht, en verlicht mijn ziel door uw goedheid.

5aKoor en basso continuo

Nun komm der Heiden Heiland

M. Vulpius

U hoort een vierstemmige koraalzetting van Melchior Vulpius van het bekende Duitse Adventslied ‘Nun komm, der Heiden Heiland’. De tekst van het lied is geschreven door de Reformator Martin Luther in 1524. Het koraal is geschreven voor eerste Adventzondag (de eerste zondag van het kerkelijk jaar) en was daardoor het eerste lied in het Lutherse koraalboek. Het koraal is driemaal door Johann Sebastian Bach als uitgangspunt gebruikt voor een cantate en verschillende malen voor orgelkoralen. Van Bachs hand hoort u het openingsdeel uit cantate 61 (Nun komm, der Heiden Heiland).

In dit werk laat Bach de Redder der wereld als het ware plechtig binnenschrijden in de vorm van een zgn. Franse ouverture: een statige opening met gepuncteerde ritmes, een beweeglijk middendeel in de vorm van een fuga en een korte herneming van het begin.

Uit dit werk blijkt het vakmanschap van Bach, volgens velen de grootste componist aller tijden. Hij schreef het werk in 1714 voor de Hofkapel van Weimar. Vanaf 1708 was Bach hier hoforganist en kamermusicus, later concertmeester van Willem Ernst, hertog van Saksen-Weimar. Bij deze taak hoorde o.a. de opdracht om voor een duidelijk bepaalde vaste zondag van elke maand een kerkelijke cantate te schrijven ten behoeve van kerkdiensten in de hofkapel, de 'Himmelsburg'. Daarvan is cantate 61 er één.

Nun komm der Heiden Heiland,

der Jungfrauen Kind erkannt,

daß sich wunder alle Welt,

Gott solch Geburt ihm bestellt.

Dein Krippen glänzt hell und klar,

die Nacht gibt ein neu Licht dar,

Dunkel muss nicht kommen drein,

der Glaub bleibt immer im Schein.

Lob sei Gott dem Vater g'tan;

Lob sei Gott sei'm ein'gen Sohn,

Lob sei Gott dem Heil'gen Geist

immer und in Ewigkeit.

Nu kome de Heiland der heidenen,

Erkent het kind van de maagd.

Dat zich de hele aarde verwondere

Omdat God zulk een geboorte voor haar bereidt.

Uw kribbe glanst helder en klaar,

De nacht vertoont een nieuw licht.

Het donker mag daar niet komen,

Het geloof blijft altijd in het licht.

Lof zij God de Vader gebracht;

Lof zij Gods enige Zoon,

Lof zij God de Heilige Geest,

Van nu aan tot in eeuwigheid.

5. b. Koor en orkest

Nun komm der Heiden Heiland

J.S. Bach

Nun komm, der Heiden Heiland,Der Jungfrauen Kind erkannt,Des sich wundert alle Welt,Gott solch Geburt ihm bestellt.

Nu kome de Heiland der heidenen,

Erkent het kind van de maagd.

Dat zich de hele aarde verwondere

Omdat God zulk een geboorte voor haar bereidt.

6.Orkest

Concerto in D major (orkest)

voor fluit, strijkers en basso continuo

A. Vivaldi

Met het Concerto in D major van de Italiaanse componist Antonio Vivaldi (1678-1741) treden we even buiten de Duitse grenzen. Toch ligt er een duidelijke muzikale verbindingslijn van Italië naar Duitsland, zoals u dat net hebt kunnen lezen bij het werk van Schütz. Ook hier is dit het geval. Het is bekend dat Bach een grote bewondering koesterde voor Vivaldi, en dit niet onder stoelen of banken stak: een aantal werken van hem blijkt een regelrechte transcriptie te zijn voor andere instrumenten. Overigens geldt dit ook voor werken van Albinoni, van wie u later op de avond een compositie zult beluisteren.

Vanavond hoort u een fluitconcert van Vivaldi’s hand. Een vrolijk instrumentaal werk, dat prettig in het gehoor ligt. Het kent drie delen: Allegro moderato, Largo, Allegro. Let u eens op de afwisseling van solo- en tutti-delen!

7. a.Koor en basso continuo

In dulci jubilo

M. Praetorius

7. b.Koor en orkest

In dulci jubilo

D. Buxtehude

‘In dulci jubilo’ is een kerstlied dat in veel landen ingang heeft gevonden. Kenmerkend voor de tekst van het lied is de zgn. ‘macaronische’ opzet, d.w.z. de vermenging van Latijnse tekst met in dit geval het Duits. Het lied bezingt de geboorte van Jezus Christus, naar wie het verlangen van de gelovige uitgaat.

U hoort als eerste een fraaie vierstemmige zetting van Michael Praetorius, gevolgd door een cantate van Dietrich Buxtehude (1637-1707) over dit koraal.

De van oorsprong Deense Buxtehude was het grootste deel van zijn leven werkzaam als cantor-organist in de Marienkirche in Lübeck. Bekend werd Buxtehude door de zogeheten Abendmusiken. Dit waren concerten die ten tijde van de Advent door Buxtehude werden georganiseerd en waarvoor hij tal van composities schreef. In zijn tijd was Buxtehude zo beroemd, dat Johann Sebastian Bach in 1705 400 km te voet aflegde om Buxtehude in Lübeck te horen spelen. Dit geeft aan dat zijn composities van een zeer hoog niveau zijn! Let u bijvoorbeeld op de manier waarop Buxtehude het verlangen om bij Christus te zijn laat horen in het slot van de cantate.

In dulci jubilo,

Nun singet und seid froh!

Unsres Herzens Wonne

Leit in praesepio

Und leuchtet als die Sonne

Matris in gremio.

Alpha eset O,

Alpha eset O.

O jesu parvule,

Nach dir ist mir so weh.

Tröst mir mein Gemüte,

O puer optime,

Durch alle deine Güte,

O princeps gloriae.

Trahe me post te,

Trahe me post te.

Ubi sunt gaudia?

Nirgend mehr den da,

Da die Engel singen

Nova cantica

Und die Schellen klingen

In regis curia

Eia, wärn wir da,

Eia, wärn wir da!

O patris caritas,

O natilenitas!

Wir wären all verdoben

Per nostra criminal,

So hat er erworben

Coelorum gaudia.

Eia, wärn wir da,

Eia, wärn wir da!

Zing verheugd en wees vrolijk

met een innige vreugde.

De vreugde van ons hart

Ligt in een kribbe.

En schijnt als de zon

In de schoot van zijn moeder.

Hij is de Alpha en de Omega.

O Kind Jezus,

Naar u gaat mijn verlangen uit.

Troost mijn ziel

O gezegend Kind,

Door al uw goedheid,

O Vorst der overwinning,

Trek mij tot u.

O, Liefde van de Vader,

O, goedheid van dit Kind!

Wij waren allen verloren

vanwege onze zonden.

Daarom heeft Hij ons verworven

De vreugde van de hemel.

Ach, waren wij toch daar!

Waar is de ware vreugde?

Nergens anders dan daar

Waar de engelen zingen

een nieuw lied,

en de harpen klinken

in de nabijheid van de Koning!

Ach, waren wij toch daar!

8.Orkest

Sonata in C

voor trompet, strijkers en basso continuo

T. Albinoni

Opnieuw een Italiaans instrumentaal werk: de Sonata in C van Tommaso Albinoni (1671-1751), componist en violist uit Venetië. Het werk, geschreven voor trompet en orkest, kent vier delen: een rustig Grave, een vrolijk Allegro, opnieuw een ingetogen Grave, gevolgd door een uitbundig Allegro.

Let u eens op de manier waarop Albinoni trompet en orkest afwisselend laat samengaan maar zo nu en dan ook flink laat concurreren. Deze heerlijke luistermuziek zal u ongetwijfeld opvrolijken!

9. a.Koor en basso continuo

Ich steh’an deine Krippen her

J.S. Bach

Onovertroffen zijn Bachs koraalzettingen. Ze mogen niet ontbreken op dit programma. Elke partij van het koor heeft als het ware zijn eigen melodie, die op kunstzinnige wijze harmonieert met de andere stemmen van het koor. U hoort twee kerstkoralen van Johann Sebastian Bach. Het zeer ingetogen ‘Ich steh an deiner Krippen hier’, waarin we als het ware vol aanbidding in de kribbe kijken naar de pasgeboren Zaligmaker. Uw aandacht gevraagd voor de rijke tekst van dit prachtige koraal.

Ook het koraal ‘Wie schön leuchtet der Morgenstern’ is een sieraad. Het koraal bezingt Jezus Christus als de ‘Morgenster’, een beeld uit Openbaringen 21. Ook wordt het verlangen naar Christus bezongen in het laatste couplet. Let u eens op de prachtige bovenstem die Bach het orkest laat spelen: fonkelend als een ster aan de hemel!

Ich steh an deiner Krippe hier,O Jesu du mein Leben;Ich komme, bring und schenke dir,Was du mir hast gegeben.Nimm hin, es ist mein Geist und Sinn,Herz, Seel und Mut, nimm alles hinUnd laß dir's wohlgefallen.

Da ich noch nicht geboren war,Da bist du mir geborenUnd hast mich dir zu eigen gar,Eh ich dich kannt, erkoren.Eh ich durch deine Hand gemacht,Da hast du schon bei dir bedacht,Wie du mein wolltest werden.

Und eines weiß ich, wirst du mir,

Mein Heiland, nicht versagen:

Daß ich dich möge für und für

In meinem Herzen tragen.

So laß mich deine Wohnung sein,

Komm, komm und kehre bei mir ein

Mit allen deine Freuden!

Ik sta hier bij uw kribbe,

O Jezus, gij mijn leven;

Ik kom, breng en schenk u

Wat gij mij hebt gegeven.

Neem het, het is mijn geest en zinnen,

Hart, ziel en gemoed, neem alles

En laat het u welgevallen.

Toen ik nog niet geboren was,

Zijt gij voor mij geboren

En hebt mij, uw eigendom,

Nog voor ik u kende, verkoren.

Nog voor ik door uw hand gemaakt ben,

Hebt gij bij uzelf bedacht,

Hoe u van mij zou worden.

En een ding weet ik, u zult mij,

Mijn Heiland, niet loslaten:

Opdat ik voortdurend

U in mijn hart zou mogen dragen.

Laat mij daarom uw woning zijn,

Kom, kom en woon bij mij in

Met al uw vreugde!

9. b.Koor en orkest

Wie schön leuchtet der Morgenstern

J.S. Bach

Wie schön leuchtet der MorgensternVoll Gnad und Wahrheit von dem Herrn,Die süße Wurzel Jesse!Du Sohn Davids aus Jakobs Stamm,Mein König und mein Bräutigam,Hast mir mein Herz besessen,Lieblich, freundlich,Schön und herrlich, groß und ehrlich,Reich von Gaben,Hoch und sehr prächtig erhaben!

Zwingt die Saiten in CytharaUnd laßt die süße MusikaGanz freudenreich erschallen,Daß ich möge mit Jesulein,Dem wunderschönen Bräutgam mein,In steter Liebe wallen!Singet, springet,Jubilieret, triumphieret,Dankt dem Herren;Groß ist der König der Ehren!

Wie bin ich doch so herzlich froh,Daß mein Schatz ist das A und O.Der Anfang und das Ende.Er wird mich doch zu seinem PreisAufnehmen in das Paradeis;Des klopf ich in die Hände.Amen, Amen,Komm, du schöne Freudenkrone,Bleib nicht lange,Deiner wart' ich mit Verlangen.

Hoe schoon straalt de Morgenster

Vol genade en waarheid van de Heer,

De zoete telg van Isaï!

U, zoon van David, uit Jakobs stam,

Mijn Koning en mijn Bruidegom,

Heeft mijn hart in bezit genomen.

Lieflijk, vriendelijk, schoon en heerlijk,

Groot en eerlijk,

Rijk aan gaven.

Hoog en heerlijk om te kennen!

Speelt krachtig op de snaren van de citer

En laat de zoete muziek

Zeer vrolijk weerklinken.

Opdat ik Jezus,

Mijn wonderschone Bruidegom,

Voortdurend mag liefhebben.

Zing, spring,

Jubelt, triomfeert,

Dankt de Heer,

Groot is de Koning der ere!

Ik ben van harte verblijd

Omdat mijn geliefde de Alpha en de Omega is.

Het begin en het einde!

Hij zal mij toch, op zijn kosten

Opnemen in het paradijs,

Daarom klap ik in mijn handen.

Amen! Amen!

Kom, gij schone Vreugekroon,

Wacht niet lang.

U verwacht ik met verlangen!

10. Orgel en samenzang

Vom Himmel hoch da komm’ ich her

J.S. Bach

Het Duitse kerstlied ‘Vom Himmel hoch da komm ich her’ bezingt de kerstboodschap van de engel. De tekst (en waarschijnlijk ook de melodie) is opnieuw van de hand van Martin Luther. Luther schreef dit lied in 1535 om het Kerstfeest thuis te vieren. Hij liet zijn kinderen, verkleed als kerstengel, dit lied zingen!

Vooraf hoort u een koraalvoorspel van Johann Sebastian Bach (BWV 606) waarna u wordt uitgenodigd om het lied samen te zingen.

Vom Himmel hoch da komm’ ich her,Ich bring’ euch gute neue Mähr,Der guten Mähr bring’ ich so viel,Davon ich sing’n und sagen will.

Euch ist ein Kindlein heut’ gebor’nVon einer Jungfrau auserkor’n,Ein Kindelein, so zart und fein,Das soll eu’r Freud’ und Wonne sein.

Es ist der Herr Christ, unser Gott,Der will euch führ’n aus aller Not,Er will eu’r Heiland selber sein,Von allen Sünden machen rein.

Lob, Ehr’ sei Gott im höchsten Thron,Der uns schenkt seinen ein’gen Sohn!Des freuen sich der Engel ScharUnd singen uns solch neues Jahr.

Van de hoge hemel kom ik hier,

Ik breng u de goede nieuwe tijding,

De goede tijding breng ik zovelen,

Daarvan wil ik zingen en spreken.

U is heden een kindje geboren

Uit een uitverkoren jonge vrouw.

Een kindje, zo fijn en teer,

Dat zal uw vreugde en blijdschap zijn.

Het is Christus de Heer, onze God,

Die u wil redden uit alle nood,

Hij wil zelf uw Heiland zijn,

Van alle zonden wil hij u rein maken.

Lof, eer zij God op de hoogste troon,

Die ons schenkt zijn enige Zoon!

Daarom verheugt zich de engelenschaar

En zingen ons van zulk een nieuw jaar.

11. Orkest en koor

Das neugeborne Kindelein

D. Buxtehude

Dit concert sluiten we af met opnieuw een cantate van de hand van Dietrich Buxtehude: Das neugeborne Kindelein. De tekst van de compositie is gewijd aan de het verdrijven van het kwade, een nieuw begin, de blijdschap van de engelen over de overwinning van Christus op het kwade, in de persoon van de duivel. Bijna triomfantelijk wordt gezongen: Ist Gott versöhnt und unser Freund, was kann uns tun der arge Feind?

Elke strofe van de tekst kent een eigen muzikale sfeer: dankbaarheid, blijdschap, lofprijzing en verlangen . Uit deze prachtige muziek blijkt opnieuw dat Buxtehude een groot componist is, die meer en meer gezien wordt als een ‘zelfstandige grootheid’ i.p.v. een muzikaal nog niet volledig ontwikkelde voorloper van Bach.

Bedankt voor uw komst!

Concerten in 2009

----------------------------------------------------------------------------------------------------

Antwoordstrook

0 Ja, ik word vriend van Marcantus.

0Ja, ik word sponsor van Marcantus

Naam:………………………………………………………………………

Adres:………………………………………………………………………

Telefoon:…………………………….E-mail:…………………………….

Inleveren of opsturen naar:

Chr. Voc. Ens. ‘Marcantus’

p/a Janita Schutte

Zeewater 9

3991 LE Houten