1

ICT en onderwijsICT en onderwijs

Web 2.0 maakt je onderwijs aantrekkelijkerWeb 2.0 maakt je onderwijs aantrekkelijker

SaxionNextSaxionNextEnschede, 24 april 2009Enschede, 24 april 2009

Wytze KoopalWytze Koopalwww.koopaladvies.nl

2

Toegepaste Onderwijskunde (UT), 1993Toegepaste Onderwijskunde (UT), 1993 Onderwijskundige met ICT ervaringOnderwijskundige met ICT ervaring E-learning enthousiasteling (soms te E-learning enthousiasteling (soms te

enthousiast)enthousiast) Ervaringsdeskundige op het gebied van Ervaringsdeskundige op het gebied van

web 2.0web 2.0

Wie ben ik?Wie ben ik?

3

Wie zijn jullie eigenlijk?Wie zijn jullie eigenlijk?

Gebruik je een ELO? Gebruik je een ELO? Gebruik je mobiel internet? Gebruik je mobiel internet? Gebruik je WikiPedia ? Gebruik je WikiPedia ? Heb je een eigen weblog/site? Heb je een eigen weblog/site? Heb je profiel op LinkedIn/Hyves/Facebook oid? Heb je profiel op LinkedIn/Hyves/Facebook oid? Weet je wat een wiki is? Weet je wat een wiki is?

4

OnderwerpenOnderwerpen Web 2.0Web 2.0 Digitale DidactiekDigitale Didactiek Voorbeelden om jullie (hopelijk) te inspirerenVoorbeelden om jullie (hopelijk) te inspireren Wat zijn relaties tussen web 2.0 en onderwijs Wat zijn relaties tussen web 2.0 en onderwijs

c.q. leren (onderwijsfuncties)c.q. leren (onderwijsfuncties) Discussie & vragenDiscussie & vragen

http://www.flickr.com/photos/puntodevista/639615047/

5

Wat is Web 2.0Wat is Web 2.0

Iedereen is schrijver en lezer tegelijkertijd (Read / Iedereen is schrijver en lezer tegelijkertijd (Read / write web), “user generated content”write web), “user generated content”

Participatie & Personalisatie (tagging, rating)Participatie & Personalisatie (tagging, rating) Transparant & ToegankelijkTransparant & Toegankelijk Gemakkelijk & GebruiksvriendelijkGemakkelijk & Gebruiksvriendelijk Netwerken / verbindingen leggenNetwerken / verbindingen leggen Andere veelgebruikte term: Social software Andere veelgebruikte term: Social software

Openheid en / of 'gratis‘ gebruik van softwareOpenheid en / of 'gratis‘ gebruik van software Werkt in de webbrowser (dus gegevens vaak NIET Werkt in de webbrowser (dus gegevens vaak NIET

op je eigen harde schijf) : “cloud computing”op je eigen harde schijf) : “cloud computing” Mashups: gegevens kunnen combineren van Mashups: gegevens kunnen combineren van

verschillende websites / bronnenverschillende websites / bronnen

6

Wat is Web 2.0 (enkele merken)Wat is Web 2.0 (enkele merken) Video delen: YouTube, leraar24.nl, teleblik.nlVideo delen: YouTube, leraar24.nl, teleblik.nl Foto's delen en bewerken: Flickr, PicnikFoto's delen en bewerken: Flickr, Picnik Weblogs: Blogger, Wordpress, weblog.nlWeblogs: Blogger, Wordpress, weblog.nl Wiki's: wikiwijs.nl, WikiPedia, PBwiki, WetPaintWiki's: wikiwijs.nl, WikiPedia, PBwiki, WetPaint Microblogging: Twitter, YammerMicroblogging: Twitter, Yammer Audio/Video conferencing: Skype, MSNAudio/Video conferencing: Skype, MSN Presentaties delen: slideshare.netPresentaties delen: slideshare.net Live video/audio streaming: Qik.com, ustream.tv, Live video/audio streaming: Qik.com, ustream.tv,

mogulus.commogulus.com Sociale netwerken: Hyves, LinkedIn, Plaxo, Ning, ElggSociale netwerken: Hyves, LinkedIn, Plaxo, Ning, Elgg Les/leermateriaal delen: digischool.nl, klascement.net, Les/leermateriaal delen: digischool.nl, klascement.net,

ocwconsortium.orgocwconsortium.org Video’s uploaden en delen: youtube, teachertube.comVideo’s uploaden en delen: youtube, teachertube.com Samenwerken: wiki’s, google docs, Zoho, huddle.netSamenwerken: wiki’s, google docs, Zoho, huddle.net

Bron: http://www.slideshare.net/PiAir/social-software-1096145 (Pierre Gorissen)Bron: http://www.slideshare.net/PiAir/social-software-1096145 (Pierre Gorissen)

8

Krachtige techniek : RSSKrachtige techniek : RSS Staat voor Really Simple SyndicationStaat voor Really Simple Syndication Wordt gebruikt bij weblogs of nieuwssites om telkens Wordt gebruikt bij weblogs of nieuwssites om telkens

op de hoogte te kunnen zijn van het laatste op de hoogte te kunnen zijn van het laatste artikel/nieuwsartikel/nieuws

RSS-bestanden zijn te lezen via een speciale RSS-RSS-bestanden zijn te lezen via een speciale RSS-lezer, maar kunnen ook op het web worden gelezen lezer, maar kunnen ook op het web worden gelezen (Netvibes, iGoogle, Bloglines, Google Reader).(Netvibes, iGoogle, Bloglines, Google Reader).

De huidige browsers ondersteunen RSS (Mozilla De huidige browsers ondersteunen RSS (Mozilla Firefox, Opera, Safari, Internet Explorer)Firefox, Opera, Safari, Internet Explorer)

• Video van Common Craft: Video van Common Craft: http://www.youtube.com/watch?v=0klgLsSxGsU http://www.youtube.com/watch?v=0klgLsSxGsU Zie ook Zie ook http://nl.wikipedia.org/wiki/Really_Simple_Syndication

9

Meer web 2.0Meer web 2.0 http://http://www.emilychang.com/go/ehub/categorywww.emilychang.com/go/ehub/category http://www.go2web20.nethttp://www.go2web20.net

http://www.flickr.com/photos/olpc/2606362543

Vision of students today (Wesch)Vision of students today (Wesch)

http://www.youtube.com/watch?v=dGCJ46vyR9o

11Bron: http://www.uu.nl/uupublish/content/INAUGURATIEROBERTJANDEF.pdf

http://www.flickr.com/photos/olpc/3010117757/

Oratie prof. dr. Robert-Jan Simons (2002)Oratie prof. dr. Robert-Jan Simons (2002)Digitale didactiek: hoe (kunnen) academici leren ICT te Digitale didactiek: hoe (kunnen) academici leren ICT te

gebruiken in hun onderwijsgebruiken in hun onderwijs

““Digitale didactiek betreft kennis en kunde met Digitale didactiek betreft kennis en kunde met betrekking tot gebruik van ICT bij het faciliteren betrekking tot gebruik van ICT bij het faciliteren van leren.”van leren.”

Digitale didactiekDigitale didactiek

12

Vraagstukken – digitale didactiekVraagstukken – digitale didactiek

Hoe kunnen opdrachtformuleringen zodanig Hoe kunnen opdrachtformuleringen zodanig uitdagend worden gemaakt dat zij aanzetten tot uitdagend worden gemaakt dat zij aanzetten tot samenwerkingsamenwerking en diepgaande verwerking? en diepgaande verwerking?

Hoe kan het discussiëren en samenwerken in een Hoe kan het discussiëren en samenwerken in een elektronische omgeving worden begeleid (feedback; elektronische omgeving worden begeleid (feedback; al of niet ingrijpen; informeren; sturen)?al of niet ingrijpen; informeren; sturen)?

Hoe kunnen studenten begeleid worden in het elkaar Hoe kunnen studenten begeleid worden in het elkaar ondersteunen bij het leren (ondersteunen bij het leren (elkaarselkaars tutor worden; tutor worden; elkaar feedback geven;elkaar feedback geven; informeel leren)? informeel leren)?

Hoe kunnen digitale portfolio’s en vormen van Hoe kunnen digitale portfolio’s en vormen van zelftoetsingzelftoetsing worden ingezet? worden ingezet?

13

Het belang van Web 2.0 voor onderwijsHet belang van Web 2.0 voor onderwijs .. biedt nu reeds vele instrumenten, die een lage .. biedt nu reeds vele instrumenten, die een lage

instapdrempel hebbeninstapdrempel hebben .. wordt al gebruikt door velen.. wordt al gebruikt door velen .. brengt kennis, ervaring, en mensen van 'buiten' .. brengt kennis, ervaring, en mensen van 'buiten'

binnen de muren van de school (“informeel leren”)binnen de muren van de school (“informeel leren”) .. maakt online samenwerking mogelijk .. maakt online samenwerking mogelijk .. maakt het mogelijk voor eenieder om een eigen .. maakt het mogelijk voor eenieder om een eigen

Personal Learning Environment te creëren, in Personal Learning Environment te creëren, in aansluiting op persoonlijke eigenschappen en aansluiting op persoonlijke eigenschappen en voorkeurenvoorkeuren

Participatie -> motivatie -> prestatieParticipatie -> motivatie -> prestatie

14

Wat zijn de uitdagingen?Wat zijn de uitdagingen?

Zelf zoeken, vindenZelf zoeken, vinden Niet bang zijn voor experimenterenNiet bang zijn voor experimenteren Je kunt (gefaseerd) beginnen aan de hand Je kunt (gefaseerd) beginnen aan de hand

van www.23onderwijsdingen.nlvan www.23onderwijsdingen.nl

Kijk ook bij Kijk ook bij www.digitaledidactiek.nlwww.digitaledidactiek.nl Er volgen .... enkele voorbeeldenEr volgen .... enkele voorbeelden

15

Iedereen kan zijn eigen portal maken Iedereen kan zijn eigen portal maken met bijv.:met bijv.:

NetvibesNetvibes iGoogleiGoogle PageflakesPageflakes

Vele soorten gadgets / widgets: RSS Vele soorten gadgets / widgets: RSS feeds, Twitter, email, to do, online feeds, Twitter, email, to do, online bestandsopslagbestandsopslag

Zie bijvoorbeeld www.netvibes.com/wytzeZie bijvoorbeeld www.netvibes.com/wytze

Personal portal (PLE), webtopPersonal portal (PLE), webtop

16

Mashup (combineren)Mashup (combineren) http://www.timerime.comhttp://www.timerime.com toepassen bij Geschiedenis, Economie, Geografietoepassen bij Geschiedenis, Economie, Geografie ook vele mashup-mogelijkheden met Google Maps ook vele mashup-mogelijkheden met Google Maps

en Google Earthen Google Earth

17

Kennis delen: MBO Marktplaats 2010Kennis delen: MBO Marktplaats 2010 samen weten we meer dan onze eigen instellingsamen weten we meer dan onze eigen instelling is (nu nog) document-georiënteerdis (nu nog) document-georiënteerd vooral onderwijs-organisatorischvooral onderwijs-organisatorisch www.marktplaatsmbo.nlwww.marktplaatsmbo.nl Ander voorbeeld: Ander voorbeeld: www.leraar24.nlwww.leraar24.nl (video’s over (video’s over

onderwijs, ICT, vernieuwing etc)onderwijs, ICT, vernieuwing etc)

18

WeblogsWeblogs Voorbeeld: Voorbeeld: http://taalprof.web-log.nlhttp://taalprof.web-log.nl Voorbeeld: Voorbeeld:

http://computersindeklas.web-log.nlhttp://computersindeklas.web-log.nl Begin zelf via blogger.com, wordpress.com Begin zelf via blogger.com, wordpress.com

of weblog.nl; of www.23onderwijsdingen.nlof weblog.nl; of www.23onderwijsdingen.nl““(..) een online dagboek in de vorm van een website. (..) een online dagboek in de vorm van een website.

Bezoekers hebben de mogelijkheid te reageren op de Bezoekers hebben de mogelijkheid te reageren op de berichten. (..) Een weblog wordt bijgehouden door één of berichten. (..) Een weblog wordt bijgehouden door één of meerdere auteurs. Een weblog nodigt uit tot meerdere auteurs. Een weblog nodigt uit tot reacties, reacties, discussie en peerreview. Hierdoor is het een community discussie en peerreview. Hierdoor is het een community vormend instrument.vormend instrument.””

(bron: (bron: http://www.digitaledidactiek.nl/dd/themas/1172http://www.digitaledidactiek.nl/dd/themas/1172))

19

Wiki'sWiki's Voorbeeld: Voorbeeld:

http://www.fi.uu.nl/wiki/index.php/Betacanonhttp://www.fi.uu.nl/wiki/index.php/Betacanon Wiki is kort voor WikiWiki (“snel” in Hawaiiaans)Wiki is kort voor WikiWiki (“snel” in Hawaiiaans)

Verzameling gekoppelde webpagina's die door de Verzameling gekoppelde webpagina's die door de bezoeker eenvoudig zijn te wijzigen. Pagina's vormen een bezoeker eenvoudig zijn te wijzigen. Pagina's vormen een netwerk.netwerk.

Kan door iedereen aangepast worden. Je kan precies zien Kan door iedereen aangepast worden. Je kan precies zien wie wat heeft aangepast in de geschiedenis van de pagina wie wat heeft aangepast in de geschiedenis van de pagina en heel eenvoudig een oudere versie herstellen. en heel eenvoudig een oudere versie herstellen.

20

'Gratis' content - 1'Gratis' content - 1 Per vakPer vak

www.natuurkunde.nlwww.natuurkunde.nl www.math4all.nl (wiskunde)www.math4all.nl (wiskunde) www.fi.uu.nl/wiswebwww.fi.uu.nl/wisweb (wiskunde) (wiskunde) www.10voorbiologie.nlwww.10voorbiologie.nl

AlgemeenAlgemeen learn.creativecommons.org learn.creativecommons.org ocwconsortium.orgocwconsortium.org www.surfmedia.nlwww.surfmedia.nl www.teachertube.comwww.teachertube.com

en nog veel meer... (goed zoeken)en nog veel meer... (goed zoeken)

21

'Gratis' content - 2'Gratis' content - 2 Google Earth (geografie, archeologie, Google Earth (geografie, archeologie,

geschiedenis)geschiedenis) Zie http://www.werkenmetgoogleearth.nl/Zie http://www.werkenmetgoogleearth.nl/

22

Micro-blogging (Twitter)Micro-blogging (Twitter) Netwerken, vragen stellen -> Netwerken, vragen stellen ->

participatie → (informeel) participatie → (informeel) lerenleren

Je hoeft niet 'lid' te worden Je hoeft niet 'lid' te worden om het te gebruiken; er is om het te gebruiken; er is een anonieme zoekfunctieeen anonieme zoekfunctie

Web 2.0 en onderwijsfunctiesWeb 2.0 en onderwijsfunctiesOnderwijsfunctie Web 2.0 toepassing

Oriëntatie Video’s zoeken en laten bekijken

Wikipedia en weblogs (laten) lezen

Wikipedia (en andere wiki’s)

Allerlei andere internetbronnen (bijvoorbeeld Google News)

Bookmarks met elkaar delen

Oefenen SMS voting in (hoor)college

Samen schrijven in wiki, weblog

Zelf video opnemen van beroepssituatie

Peer feedback organiseren via weblog / wiki

Online simulaties

Reflecteren door (samen) uitschrijven van geleerde adhv opdrachten met bijvoorbeeld Google Docs of weblog/wiki

Toetsing ??

Remediëring Studenten elkaar vertellen hoe en wat ze geleerd hebben met welke internet-hulpmiddelen

Aanvullende oefeningen / simulaties

Voorwaardelijke onderwijsfuncties

- motiveren

- aansluiten bij voorkennis

- leerdoelen bekend maken

Video’s zoeken

Reflecteren op wat men al weet / kent (uitschrijven in wiki)

24

Vragen / DiscussieVragen / Discussie

1/ Heb je een idee wat je nader wilt gaan bekijken en /of uitproberen?2/ De ELO blijft nog steeds nuttig. De vraag is: hoe gaan we “institutionele” ELO combineren met Web 2.0? In welke onderwijsfunctie?

25

http://www.delicious.com/wytze http://www.delicious.com/wytze http://www.linkedin.com/in/wytzehttp://www.linkedin.com/in/wytze http://www.slideshare.net/wytze http://www.slideshare.net/wytze

telefoon ::: +31 6 20464517telefoon ::: +31 6 20464517 email ::: info@koopaladvies.nlemail ::: info@koopaladvies.nl web ::: www.koopaladvies.nlweb ::: www.koopaladvies.nl

gebruikslicentie: gebruikslicentie: http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/nl/

Dank voor jullie aandacht!Dank voor jullie aandacht!

Meer lezenMeer lezenStephen Downes (2008). The future of online learning: ten years on.Stephen Downes (2008). The future of online learning: ten years on.

http://www.downes.ca/files/future2008.dochttp://www.downes.ca/files/future2008.doc

O’Reilly (2005). What is Web 2.0? O’Reilly (2005). What is Web 2.0? http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-20.htmlhttp://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what-is-web-20.html

WebsitesWebsites

www.23onderwijsdingen.nlwww.23onderwijsdingen.nl

www.digitaledidactiek.nlwww.digitaledidactiek.nl

http://www.gorissen.info/Pierre/item/2009/3/20/overzicht-gebruik-van-ict-in-http://www.gorissen.info/Pierre/item/2009/3/20/overzicht-gebruik-van-ict-in-het-onderwijs-help het-onderwijs-help