Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? · 3. Voor- en vroegschoolse Educatie, Taalles. 4....

Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis?

dr Ellen Gerrits, logopedist Congres TaalStaal 9 november 2012Koninklijke Auris Groep

Kenniscentrum/Innovatie van zorgverleningwww.kenniscentrumivz.hu.nl

Over welke kinderen praten we vandaag? Engels:Specific Language Impairment: Is SLI wel zo’n goede term?Alternatieve benamingen:• Oud en medisch: dysphasia• Developmental Language Disorder (DLD)• Primary Language Disorder (maar ook: PLI Pragmatic

Language Impairment)• Language Impairment• Speech, Language and Communication Needs (SLCN)• Speech, Language and Communication Challenge………


Definitie? Er is niet eens een eenduidige naamgeving!

Kinderen met Ernstige Spraak-taalMoeilijkheden (ESM) Kinderen met een specifieke taalontwikkelingsstoornis Kinderen met een communicatieve beperking Kinderen met een dysfatische ontwikkeling Kinderen met een spraakstoornis Kinderen met een taalachterstand Kinderen met een vertraagde taalverwerving Kinderen met een taalprobleem Luie kinderen…

TaalStaal


Specifieke taalontwikkelingsstoornis

• Ontwikkelingsdysfasie (Zink & Breuls, 2012)• Geen dysfatische ontwikkeling: suggereert

neurologische dysfunctie• Niet aantoonbaar• Lijkt te veel op kinderafasie • Ander taalprofiel dan volwassenen met een verworven

taalstoornis (afasie)

TaalStaalEllen Gerrits



• Geen ESM (Ernstige Spraak-taalMoeilijkheden)• Geen diagnostisch label• Indicatie voor extra zorg en onderwijs:

peuterbehandelgroepen, speciaal onderwijs, ambulante dienstverlening in reguliere onderwijs

• ESM is breder dan taalontwikkelingsstoornis; ook voor kinderen met autisme




• Geen vertraagde taalontwikkeling of taalachterstand



Taalachterstand en taalontwikkelingsstoornis

Taalachterstand Specifieke Taalontwikkelingsstoornis

1. Bekende oorzaak:te weinig (tweede) taalinput

2. Goede prognose als taalinput wordt verbeterd

3. Voor- en vroegschoolseEducatie, Taalles4. Regulier onderwijs5. Een of meerdere taalaspecten aangedaan6. Mild tot ernstig

1. Geen aanwijsbare oorzaak: neurologische ontwikkelings-stoornis van genetische oorsprong

2. Slechte prognose: 75% van 5-jarigen heeft nog een specifieke taalontwikkelings-stoornis op 12 jaar

3. Zorg, logopedie

4. Speciaal onderwijs5. Een of meerdere taalaspecten aangedaan6. Mild tot ernstig


Taalachterstand en taalontwikkelingsstoornis

Taalachterstand Specifieke Taalontwikkelingsstoornis

Ministerie OCW Ministeries OCW en VWS




• Neurologische ontwikkelingsstoornis van genetische oorsprong gekarakteriseerd door ernstige problemen in taalverwerving

• ‘Specifiek’: comorbiditeit? Kip of ei? PI<>LI? • Alle taalmodaliteiten: lezen en schrijven, vreemde talen,

gebarentaal• ‘Ontwikkeling’: contrast met verworven taalstoornis• ‘Stoornis’: geeft ernst en hardnekkigheid aan



S-TOS komt relatief vaak voor

• 7,4%• Tomblin et al (1997) 7218 kinderen

– Epidemiologische studie; screening(26,2%) > taaldiagnostiek bij 5-jarigen

– Inclusiecriterium: 2/7 taalsubtests CELF < -1,3 SD + normaal gehoor en nonverbaal IQ

– 8% jongens en 6% meisjes



Waarom is eenduidige terminologie belangrijk?!• Grotere maatschappelijke bekendheid

TaalstaalEllen Gerrits


• Prevalentie specifieke taalontwikkelingsstoornis: – 7,4% (Tomblin e.a., 1997)

• ADHD: – ?%

• Autisme spectrum stoornis:– ?%

(Bishop, 2010)


• Prevalentie specifieke taalontwikkelingsstoornis: – 7,4% (Tomblin e.a., 1997)

• ADHD: – 5%

• Autisme spectrum stoornis:– 0,6%

(Bishop, 2010)


Waarom is eenduidige terminologie belangrijk?!• Grotere maatschappelijke bekendheid• Betere signalering• Meer begrip specifieke taalontwikkelingsstoornissen• Transparante zorgtrajecten• Meer (h)erkenning voor de expertise en rol van de

logopedist• Meer wetenschappelijk onderzoek



Effectonderzoek en richtlijnontwikkeling


Evidence-basedlogopedie

Evidentie uitpraktijk

Evidentie uitwetenschap

Factoren client


Het evidence-beest



Is logopedie bij kinderen met een taalstoornis effectief?



Is logopedie bij kinderen met een taalstoornis effectief? JaLaw e.a. (2003) Meta-analyseNelson e.a. (2006) Systematic review• Ja, significant positieve effecten training van

woordenschat, klankproductie en grammatica

Boyle e.a. (2010) Systematic review:• Interventie bij taalbegrip minder effectief dan taalproductie:

nieuwe studies nodig waarbij interventie bij taalbegrip zich richt op omgaan met stoornis, compensatiestrategieën en ondersteuning communicatie, schoolvaardigheden en -succes



Weging van bewijs volgens epidemiologische maten EBP • Statistische significant verschil tussen de groep met en

zonder logopedie

• Is het verschil ook klinisch relevant?

• 50 milliseconden sneller?• 0,2 woord meer?



6-12-2016


Broomfield & Dodd (2011) RCTGerandomiseerde gecontroleerde studie• 730 kinderen; driekwart jonger dan 5 jaar• Specifieke taalontwikkelingsstoornis (< - 1 sd)

• Logopedie versus geen behandeling

• 6 maanden usual care in UK (groepslogopedie)

• Hoeveel kinderen gingen vooruit door logopedie? In %



Broomfield & Dodd (2011) Gerandomiseerde gecontroleerde studie effect logopedie bij TOS

• Hoeveel kinderen gingen vooruit door logopedie? In %

• 73,1%

• Klaar?




• Hoeveel kinderen gingen vooruit zonder logopedie? In %

• 39%

• Klaar?




• 73% van de kinderen met een taalstoornis gaat vooruit door logopedie

• Maar 39% gaat ook vooruit zonder logopedie

• 1 op de 3 kinderen (34%) gaat echt vooruit als een effect van logopedie (NNT)

• Kinderen met een taalstoornis hebben 1,9 keer meer kans op vooruitgang in taalvaardigheid met logopedie dan zonder logopedie (relative benefit)

• Kinderen met TOS hebben door logopedie 90% meer kans op vooruitgang in taal dan zonder logopedie (relativebenefit increase)



Resultaten subgroepen (Broomfield & Dodd, 2011)

Taalbegrip• Kinderen met receptieve TOS hebben door

logopedie 50% meer kans op vooruitgang in taal dan zonder logopedie (relative benefit increase)

Taalproductie• Kinderen met expressieve TOS hebben door


Spraak• Kinderen met spraakstoornis hebben door



Wil je zelf ook een artikel/studie kunnen beoordelen vlgs EBP?


• De NederlandseEvidence

BasedLogopedie

bijbel!

Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? · 3. Voor- en vroegschoolse Educatie, Taalles. 4....

Documents

Transcript of Wat is een specifieke taalontwikkelingsstoornis? · 3. Voor- en vroegschoolse Educatie, Taalles. 4....