Vrienden nieuws · 2018-09-30 · In dit nummer treft u weer veel informatie over de activiteiten...

Nieuws 3

Vriendennieuws

2/2016 20 jaar Bokito-stijl 10

Word lid,

krijg een vlinder 19

2 | Vriendennieuws 2 | 2016

Beste Vrienden en Vriendinnen,

Met de opening van de vernieuwde koedoestal hebben we ons project

‘Hart van Afrika’ afgesloten. Weet u het nog? Eerst openden we een

nieuw verblijf voor bosbuffels en penseelzwijnen. Vorig jaar kwamen de

okapi’s terug. Dit jaar een nieuwe stal voor de koedoes. Alles bij elkaar

hebben we €820.000,- bijgedragen! En nog eens €20.000,- voor het

natuurbeschermingsproject voor okapi’s in Congo. Een waanzinnig

bedrag! Dankzij u!

In dit nummer treft u weer veel informatie over de activiteiten van onze

Vereniging, zoals de winterlezingen, de reizen en natuurlijk Vrienden-

nieuws zelf. We zijn met tientallen vrijwilligers in de weer om uw lid-

maatschap van onze Vereniging zo aantrekkelijk mogelijk te maken.

Immers, tevreden leden blijven lid, maken nieuwe mensen lid en zorgen

voor inkomsten om de Diergaarde nog mooier te maken. We krijgen

vaak complimenten, maar het kan altijd beter. Om zo goed mogelijk aan

te kunnen sluiten bij uw wensen hebben we een ledenenquête opgezet.

Via onze website kunt u heel eenvoudig uw mening geven

op www.vriendenvanblijdorp.nl. Vul de enquête s.v.p. in,

dan kunnen we u in de toekomst nog beter van dienst

zijn. Heeft u geen internet? Bel dan even met onze

secretaris, David Verhagen. Hij stuurt u graag een

papieren versie toe.

U heeft het in de jaarstukken kunnen lezen. Vorig

jaar ging ons ledental licht achteruit. Dat is natuurlijk

bijzonder spijtig. Met uw hulp willen we die trend om-

draaien. Dus, kent u in uw omgeving nog enthousiaste Blijdorp-

bezoekers? Maak ze dan definitief ‘fan’! Aanmelden gaat gemakkelijk,

via onze website of bij onze winkels. En, voor wat hoort wat. Brengt u

een nieuw lid aan, dan ontvangt u van ons een cadeaubon van €5,- te

besteden in onze winkels. En nieuwe leden krijgen een heuse vlinder-

pop in Amazonica!

Ik hoop u deze zomer te mogen begroeten tijdens de reizen of in

de tuin.

Fijne zomer!

Marcel Kreuger, voorzitter.

E V E N B I J P R A T E N

Snel op de hoogte van nieuws en uitnodigingen? Meld u aan voor Vriendenmail, onze e-mailnieuwsbrief!

Wilt u snel en eenvoudig op de hoogte blijven van het nieuws en uitnodigingen

van en voor onze vereniging? Geef dan uw e-mailadres aan ons door via

[email protected] en ontvang onze digitale nieuwsbrief.

Wij proberen zo veel mogelijk alle uitnodigingen en het nieuws in Vriendennieuws op te

nemen, maar omdat het blad vier keer per jaar uit komt worden wij soms ingehaald

door de actualiteit. Dan is het handig om u direct per e-mail te kunnen informeren. Zo

bent u altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.

Vissende kat - foto: Peter van Norde

Vriendennieuws 2/2016

Even bijpraten 2

Vriendenmail 2

Nieuws uit Blijdorp 3

Lijn 1 7

Verslag ALV enopening koedoestal 8

Twintig jaar Bokito-stijl 10

Zomerexcursie: Zoom Erlebniswelt Gelzenkirchen 12

Ledenenquête: Uw mening telt! 12

Ingezonden: Plantaardigeintelligentie 13

Cadeaubon Vriendenwinkel 14

Weekendexcursie: Zoo d’Amnéville 15

De hoofdbewoners van de Krokodillenrivier 16

Zoo’n boek: Het huis met de leeuwen 18

Word lid, krijg een vlinder! 19

Okapiverblijf één jaar jong! 20

Verslag Vriendenreis naar de Allwetterzoo Münster 22

Mutaties in de Diergaarde 23Eerste kwartaal 2016 23

Agenda 24

I N H O U D

Brengt u een

nieuwe vriend

aan, dan ontvangt

u een cadeaubon

van vijf euro!

Januari baby’sDe winter betekent niet dat er geen ge-

boortes zijn. Integendeel. Bij de Mohrrga-

zellen zijn maar liefst vier jongen geboren

en wellicht ondertussen nog meer. De vier

bestaan uit drie mannetjes en een vrouw-

tje. Hun nieuwe verblijf naast de leeuwen

bevalt blijkbaar uitstekend. Volgens de

verzorgers zijn ze zeker meer ontspannen

op deze plek. Mooi dat er nakomelingen

zijn van deze bijzondere en ook zeer zeld-

zame dieren. De fokman is Eddy. Er is

daarnaast een nieuwe fokman aangeko-

men. Eerst verblijft hij een tijd in de qua-

rantaine. Hij komt uit Barcelona en mag

de volgende generatie voortbrengen.

De kuifmakaken hebben de smaak te pak-

ken. Vorig jaar werd na jaren van stilte

eindelijk weer een jong geboren.

En surprise, in februari kwam er nog een

ter wereld. Niemand weet nog of het een

hij of een zij is. Vader is wederom Puzzle

en moeder Marie.

In april is een kuifhertje geboren. Het is

een mannetje. Hij kan hier opgroeien en

blijven als de toekomstige fokman. Bij de

slurfhondjes wordt het al heel gewoon.

Op 25 maart is een jong geboren.

Zijn zusjes en broertjes zijn naar andere

dierentuinen uitgezworven.

Bij de gieren zijn ook kuikens gespot. De

Rüppels-gieren waren er in januari al bij.

Helaas is de vader op een morgen dood op

het nest aangetroffen. Het vrouwtje redt

het gelukkig prima in haar eentje, met

speciale hulp van de verzorgers. Met een

trap worden haar extra lekkere en voed-

zame hapjes bezorgd. De witkopgieren

zijn begonnen aan een reuzengroot nest

in een boom. Afgekeken van de mara-

boes? En ja, ook de hamerkoppen zijn er

als de kippen bij. Er zijn nu al drie grote

nesten op de balken van het afdak, waar-

van er een door een ander koppel witkop-

gieren ingepikt is. Daar komt geheid

nieuw leven uit. De vijf jongen van vorig

jaar van de maraboes staan apart. Ze

wachten op een verhuizing naar een an-

dere dierentuin die er vast heel blij mee

gaat zijn. Het nestelen in hun winteron-

derkomen is niet goed van de grond geko-

men. De eieren van twee paartjes bleken

niet bevrucht. De andere twee stellen

hebben alweer hun intrek genomen in de

boom. Die gaan net als vorig jaar hun nes-

ten daar bijpoetsen. Er komen vast weer

kuikens van. De kroonkraanvogels neste-

len ook, maar verwacht er maar niets van.

De laatste jaren komt daar geen levend

kuiken uit. Wel sneu voor dit trouwe paar,

waarvan het mannetje dapper het nest

beschermd tegen alle indringers die men

maar kan bedenken. Soms staan ze bij de

okapi’s. Soms ruilen ze van plek met de

paradijskraanvogels uit de gierenvolière.

Afhankelijk van de buitentemperatuur.

Bij de giraffen zijn drie jongen geboren.

Op 3 maart beviel Christel van Romey, een

dochter. Op 17 maart beviel Marianne van

Imke, ook een dochter. Op 23 maart beviel

Kimberley van een zoon. Helaas ging dat

niet goed. De jonge zoon is overleden. Met

haar vorige jong ging het ook niet goed.

Ligt het aan Kimberley of was het domme


Tekst: Gerda Nijssen

BlijdorpN I E U W S

Mhorr gazellen - foto: Joost Hubeek

pech? We weten het niet. Kimberley mag

het nog een keer proberen. De andere

dames staan op de pil. De giraffenkudde

telt nu vijftien dieren. Tijd om pas op de

plaats te maken.

In verwachting?Veel blijft onzeker bij de Indische neus-

hoorns. Kan de leenfokman Gujarat terug

naar huis? Het is nog steeds niet zeker. Ie-

dere week worden de bloedwaarden van

Namaste gemeten. Die zijn nog niet hele-

maal zeker. Maar er is goede hoop op een

jonge neushoorn.

Benthe lijkt niet zwanger. Ze is veelvuldig

gedekt door Aapel. Daar is ‘iedereen’ ge-

tuige van geweest. Maar haar gedrag

wijst nog niet de ‘goede’ kant op. Moeder

Shantee is bij Aapel gelaten. Na wat ge-

harrewar en de nodige krassen op de

neus, gaat het redelijk. Ze lijken elkaar

steeds leuker te vinden. Ook Shantee mag

door Aapel gedekt worden. Wie weet zijn

in de nabije toekomst moeder en dochter

samen zwanger van dezelfde man; een

waar soapverhaal. Het nieuwe leeuwen-

verblijf is er helemaal klaar voor.

Tapir Pooh is zeker zwanger. Ze staat nu

apart van haar dekker. Tapirs zijn immers

solitair levende dieren, bij wie de moeder

alleen voor de jongen zorgt. De Suma-

traanse tijgers Emas en Alia mogen ook bij

elkaar. Alia is voorlopig op de prikpil. Maar

wie weet, verandert dat nog. Jonge Suma-

traanse tijgers zijn na Gio en Vanni heel

welkom, maar de soort wordt streng op

genetische verwantschap gecontroleerd

en zo hoort dat ook! En de manoels? Ja,

die bleven lang afstandelijk naar elkaar,

het mannetje is nog erg jong. Maar de

liefde groeit langzaam en zeker.

BaggerDeze winter is er flink gebaggerd. Het

water in de vijvers en de slootjes was niet

helder meer. Hoe komt dat water eigenlijk

in Blijdorp? Bij het perk van de Indische

neushoorns staat een grote pomp. Die

pompt het water uit de singel aan de van

Aerssenlaan. Vandaar gaat het naar de

grote vliegkooi, vervolgens naar de kame-

len, onder het pad door naar de bantengs,

Guirakoekoek - foto: Karin van Leeuwen


OOK VRIEND WORDEN? KIJK OP WWW.VRIENDENVANBLIJDORP.NL

Giraffen - foto: Diergaarde Blijdorp

wanderoes en de vissende kat en zo verder

naar de pelikanen, waarna het weer in de

singel komt. Vanaf de pelikanenvijver

wordt er ook water gepompt naar de

Amoerpanters en de flamingo’s en ook dit

water loopt via de pelikanen weer terug

de singel in. Een derde waterstroom vanaf

het moeras is naar de kleine vliegkooi, dan

door naar de grote vijver, waarna het ver-

der gaat naar de savanne. Daar kan het

water weer twee kanten op: of naar de hy-

ena’s of naar de gierenkooi. Beide stromen

eindigen uiteindelijk in het wilgenbosje di-

rect na de spoorwegonderdoorgang. Volgt

u het nog? Het water stroomde niet snel

genoeg meer en de vele uitwerpselen van

het grote aantal karpers zorgden voor

grote vervuiling. Dus was uitbaggeren de

oplossing.

Eerst werd de Statensingel aangepakt.

De pelikanen en aalscholvers moesten

tijdelijk verhuizen. De bodem was te veel

gestegen door alles wat zich daar in de

loop der jaren afgezet had. Ook de grote

vijver is onder handen genomen.

Oorspronkelijk was de vijver op zijn diepst

twee meter. Nu was dat zo’n 50 cm.

geworden. Eerst moesten de karpers en

schildpadden weggevangen worden. Men

schat het aantal op 7 à 800 karpers en 200

schildpadden. Een plaatselijke visclub is

met bootjes gekomen en heeft alles (nou

ja alles) weggevangen. Veel van de schild-

padden mogen verhuizen naar het water

bij de rode panda’s.

Dus er bleef een grote berg slib over. Dat is

in afwachting van wat gaat komen, in

grote plastic zakken in de grote vijver ge-

legd. Daar moet immers het nieuwe eilan-

denstelsel komen met een ringstaartmaki

verblijf. Eerst moet met de welstandscom-

missie vergaderd worden over de uiteinde-

lijke inrichting en vormen. U weet het kan

nog wel even duren voor dat allemaal uit-

gedokterd en goedgekeurd is.

KuifkoekoekenVoor de vogelliefhebbers onder ons is er

leuk nieuws te melden. Sinds kort hebben

we twee guira guira’s (kuifkoekoeken) in

de tuin. Ze wonen in de ibis volière. Zo te

zien hebben ze het prima naar hun zin tus-

sen hun oranjerode medebewoners. De fa-

milie waartoe ze behoren is de koekoeken

(Cuculidae). Dit is een grote familie met

zo’n 146 soorten. Hun poten hebben een

bijzondere vorm. Twee tenen wijzen naar

voren en twee naar achteren. Dat hebben

ze gemeen met alle koekoeksoorten. Op

deze manier kunnen ze gemakkelijker door

takken klauteren. Ook parkieten- en spech-

tenpoten hebben deze vorm. Die klimmen

immers ook veel in bomen.

Ze leven van oorsprong op de pampa’s van

Zuid-Amerika in struiken. In groepjes ver-

dedigen ze een territorium. Soms jagen ze

gezamenlijk een groepje prooi op, waarna

ze toe kunnen slaan. Hun voedsel bestaat

uit grote insecten, kleine vogeltjes, eieren

en kikkers. De insecten zoeken ze voorna-

melijk in het gras. Ze maken ook met

meerderen één nest. Daarin leggen ze wel

tot 20 eieren. Dat gaat niet helemaal zon-

der gekibbel, waardoor er natuurlijk ook

veel eieren sneuvelen. En omdat niet alle

eieren tegelijk uitkomen, vallen de klein-

sten ten prooi aan de grootsten. Het voor-

deel van dit nestgedrag is dat het door

meerdere ouders tegen rovers beschermd

wordt. Ook bijzonder is dat ze een onaan-

gename geur verspreiden, maar of wij dat

gaan waarnemen, lijkt me ingewikkeld;

neuzen in de wind. De soort is in 1788

door de heer Gmelin ontdekt. Het geluid

dat ze maken, schijnt het midden te hou-

den tussen het gieren van de wind in

bomen en klagelijk fluiten. Ze zijn niet

schuw, ze komen veel in tuinen en parken

voor.

Hun verenpak is zwart-wit gestreept met

een witgelige buik en een rondje om de

ogen is fel geel. Ze zien er een beetje rom-

melig uit. Op hun kop hebben ze een grap-

pig oranje kuifje. Verder zijn ze circa 32 cm.

groot. U kunt ze dus niet missen tussen de

rode ibissen. De curator heeft een slimme

truc bedacht. Er is een uitsnede gemaakt

met een binnenverblijf in de achterwand

voor hen, voor de nodige privacy. Eigenlijk

binnen/buiten het papagaaien binnenver-

blijf.

SaarEen van de oudere bewoners van onze

diergaarde is Saar. Ze schijnt meer dan 45

jaar te zijn. Samen met Nico woont ze in

de hoge ‘volière’ van Taman Indah. Dat

Saar niet goed ziet, weten we eigenlijk al

heel lang, maar hoe slecht is onlangs on-

derzocht. De vakgroep Azië besloot haar

onder narcose te brengen om te zien hoe

haar conditie is. Bij het vangen bleek ze

nog best een pittige tante, ze beet kranig

van zich af. Er is bloed afgenomen. Daar

bleek geen afwijking uit. Haar lever en

nieren werken blijkbaar nog prima. Verder

hadden de verzorgers opgemerkt dat haar

buik een bult vertoont. Dat bleek een ver-

grote milt te zijn. Voor een grote operatie

vindt men haar toch niet sterk genoeg.

Over een half jaar kijkt de dierenarts nog-

maals naar de situatie. En dan haar ogen,

hoe is het daarmee? Bekend is allang dat

ze slecht ziet. Rechts is ze zo goed als

blind, maar links kan ze nog een beetje

zien. Belangrijk is dat ze niet verplaatst

wordt en dat er geen grote veranderingen

in de ruimte komen. Want nu kan ze zich

prima redden, ze weet ondertussen waar

alles zit. Ze redt zich eigenlijk best goed

samen met haar Nico. Eigenlijk vindt men

het verblijf voor deze withand gibbons

niet meer van deze tijd, maar voorlopig

Poppenkast - foto: Greet van Norde


gaat er dus helemaal niets aan veranderd

worden. Gelukkig maar, want ieder dieren-

tuinbezoekje moet ik even kijken hoe het

met ze is. Ik zou ze missen die twee naast

de olifantenkudde.

PoppenAls u een vriend, vriendin, kennis, collega

lid maakt van de Vrienden kunt u een pop

met uw naam ophangen bij de vlinder-

kweek. Dat is een mooi idee, dat navolging

verdient. We willen namelijk veel nieuwe

vrienden erbij. Kijk nog eens om u heen, er

is er vast een (liefst twee of drie) bij die u

kunt verleiden. Wordt het een zebravlinder

of een bamboevlinder? Beide heel mooi en

ook heel verschillend van elkaar. De vlin-

derkweek zelf gaat op de schop. Althans

deze wordt nieuw ingericht, zodat er nog

meer educatieve elementen bijkomen en

wij met z’n allen nog beter zorgen voor

onze eigen vlinders in tuin en park.

OceaniumEr wordt hard gewerkt aan het Groot

Barrière Rif. De hoek die daarvoor ingericht

wordt, is al helemaal leeggehaald. De ver-

wachting is dat de opening plaats zal vin-

den in oktober, voor de herfstvakantie. Er

zijn koeneusroggen geboren. Deze vissen

zijn eilevendbarend en piepklein bij ge-

boorte. Ze blijven achter de schermen tot

ze geleerd hebben uit de hand van de ver-

zorgers te eten. Anders zouden ze niet aan

hun kostje komen met die grote jongens

om zich heen. Blijdorp is een van de twee

dierentuinen die succesvol fokken met

deze roggen. De jonge stierkophaai is in

januari vertrokken naar Nausicai (la Mer

sur Terre). Ondertussen is er een nieuwe

stierkophaai uit het ei gekropen. Deze ziet

u in de Zee van Cortez zwemmen.

Daar komt ook een tweede zebramurene.

Er zwemt al geruime tijd een soortgenoot

rond. Hebt u hem wel eens gezien?

Nou, dan kunt u beter zoeken dan ik.

Via Schmidt Zeevis zijn we aan heel wat

kreeften gekomen. Onder andere een

Canadese kreeft. Het is een joekel van een

kreeft. Omvang van scharen tot staart

plusminus een halve meter en een schaar

ter grootte van een mensenhand. In de

winkel werd het meer een soort muse-

umstuk. Vandaar de schenking aan

Blijdorp, want dit soort kreeften heeft nog

veel jaren te gaan. Een kreeft kan wel 80

jaar worden. Hij zwemt en loopt naar

genoegen in Bass Rock. In de Noordzee

koraalbak zitten kleinere kreeften. Ieder

dier krijgt een eigen holletje. Ze zijn mooi

oranje van kleur.

Ook met dank aan Schmidt Zeevis is een

tweekleurige kreeft ontvangen. Een helft

van zijn pantser is knaloranje en de andere

helft is donkerbruingroen. De kleurschei-

ding loopt midden over de rug. Is deze

kreeft ontstaan uit twee eicellen die ken-

nelijk te dicht bij elkaar lagen? Dit ver-

schijnsel noemt men chimera. Het is een

geval van mutatie van genen. Deze bijzon-

dere Amerikaanse kreeft komt naast de

bassins met octopussen.

GREEN KEY GOUD VOOR DIER-GAARDE BLIJDORP: DUURZAME DIERENTUINDiergaarde Blijdorp werkt al vele jaren aan

een duurzame bedrijfsvoering. De zorg

voor de natuur is immers onlosmakelijk

verbonden met de zorg voor het milieu.

Duidelijk zichtbaar zijn de zonnepanelen

op het dak van het Oceanium en het duur-

zame Savannehuis voor de giraffen. Bij de

bouw of renovatie van dierverblijven

wordt goed gekeken naar isolatie, duur-

zame materialen en slimme techniek om

energie te besparen. Minder zichtbaar zijn

de energiebesparende maatregelen op het

gebied van o.a. water, verlichting en ver-

warming die Blijdorp de afgelopen jaren

achter de schermen heeft doorgevoerd.

Zo is een flink aantal kranen en lampen

vervangen, zijn er tussenmeters geplaatst

en is de hele dierentuin doorgelicht om

een duurzame bedrijfsvoering mogelijk te

Green Key voor Blijdorp

N I E U W S


maken. Deze inspanningen zijn beloond

met de uitreiking van het Green Key keur-

merk Goud door de directeur van Green

Key Nederland, Erik van Dijk, aan Marc

Damen, directeur van Blijdorp. De Green

Key is een internationaal keurmerk voor

bedrijven in de sector vrijetijdsbesteding,

die er alles aan doen om het milieu te

sparen. Het keurmerk wordt uitgereikt in

Brons, Zilver of Goud. Blijdorp is beloond

met de hoogste waardering: Goud.

Gelada’sU zult wel denken: het schiet niet erg op

bij het nieuwe geladaverblijf. Dat klopt.

Het werk ligt stil. De bouwvergunning is

nog niet afgegeven. Er is een onenigheidje

met de welstandscommissie. Dat zit zo.

Midden door het oude verblijf van de leeu-

wen loopt een ijzeren hek. Dat hek moet

weg, vindt Blijdorp. Nee, zegt de commis-

sie dat hek moet terug, want het hoort bij

het oorspronkelijk ontwerp van Van Rave-

steijn. Maar zegt Blijdorp dat hek staat

niet op de tekeningen van toen. Het is pas

na drie weken geplaatst. Er woonden

toentertijd tijgers en leeuwen naast el-

kaar. Wat men niet bedacht had, was dat

tijgers geen bezwaar hebben tegen zwem-

men. En zonder dat hek zouden ze dus zo

naar de leeuwen zwemmen. Dat was ui-

teraard niet wenselijk. Een hek bracht uit-

komst. Nou is dat hek heel erg zwaar,

waardoor het aan het gebouw trekt en dat

komt het gebouw zeker niet tegen goede.

Wie weet raad? Bij het ter perse gaan van

dit nummer waren ze er nog niet uit. Hek

of geen hek, de groep geleda’s staat klaar

voor vertrek en moet dringend naar hun

nieuwe onderkomen. IJs en weder die-

nende gaat het verblijf in november open.

Ik houd mijn vingers en mijn tenen ge-

kruist.

O ja een geheimpje: krijgen we paradijs-

vogels? De curator en directie zijn er al

twee jaar mee bezig. En nu lijkt het te

gaan lukken. Hoera!

Lijn 1

AanmodderenHet is zaterdagochtend. Ik zit in de auto en luister naar radio 2. De presentator van

het gezellige ochtendprogramma heeft Paulien Cornelisse te gast. Paulien is caba-

retière en schrijft boeken over taal. In het gesprek komt het op het hebben van

een gezin. De presentator vraagt Paulien hoe het opvoeden van haar kinderen

haar afgaat. Paulien geeft het volgende antwoord: “Ik dacht vroeger dat mijn ou-

ders precies wisten wat zij deden, maar nu ik zelf een kind heb, kom ik erachter

dat je als ouder helemaal niet alles weet. Je doet wat je denkt dat goed is.” Haar

motto is “Leven is aanmodderen tot je dood gaat”. Ik herken meteen wat Paulien

zegt. Die gedachte heb ik als ouder ook regelmatig. Waarom denken mijn kinderen

dat ik als ouder overal een antwoord op heb? Ik heb het meeste zelf moeten ont-

dekken, door schade en schande. Ik kan niet meer doen dan een voorbeeld geven,

ze uit te dagen zelf achter de lessen van het leven te komen en af en toe bij te stu-

ren. Of zoals Paulien het zegt: aanmodderen. En wat blijkt: elk kind moddert op

zijn eigen manier aan. Het geeft wel een lekker gevoel als ze daarbij je aanwijzin-

gen volgen.

Ik moet opeens denken aan hoe dieren opgevoed worden. In Blijdorp zijn er

weer veel geboren. Die moeten leren van hun ouders om op de been te blijven.

Over jonge penseelzwijntjes maak ik me geen zorgen. Die weten heel goed wat

aanmodderen is. Ze vinden het zelfs heerlijk. En terwijl de jonge gorilla’s spelen-

derwijs leren wat hun plaats in de gorillafamilie is, wordt de ijsbeertweeling groot

door van moeders te leren hoe ze zich veilig door het water kunnen bewegen.

En dat gaat in Blijdorp verrassend goed.

Terwijl ik deze gedachten heb, ben ik alweer een paar kilometer verder en bijna op

de plaats van bestemming. Ik blijf nog even in de auto zitten om het interview af

te luisteren. Wie weet kan ik er nog meer van leren…

Daniel Seesink

EEN LIDMAATSCHAP CADEAU GEVEN? KIJK OP WWW.VRIENDENVANBLIJDORP.NL


Met dank aan: de Nieuwsbrief van de vrijwilligers van Diergaarde Blijdorp

Jaarverslag secretarisHet jaar is afgesloten met 5112 leden (een

negatief resultaat van 114), de dalende

trend in leden van de afgelopen jaren zet

zich helaas voort. Secretaris David Verha-

gen roept aanwezigen dan ook op om

iemand lid van de Vereniging te maken!

Daarnaast verzoekt hij de aanwezigen hun

e-mailadres door te geven. Via dit e-mail-

adres zijn de leden sneller te informeren

over zaken die de vereniging aangaan. Hij

staat stil bij een aantal hoogtepunten van

het jaar, zoals de Koninklijke onderschei-

ding voor Arie Bos, de opening van het

Okapi-verblijf en natuurlijk de opening

van een verblijf voor rode panda’s.

ReizenPeter Biesta en zijn team hebben in 2015

maar liefst 6 reizen georganiseerd, onder

meer naar Krefeld, Pairi Daiza, Parijs en di-

verse tuinen in het oosten van Duitsland.

Zoals bijna gebruikelijk is het weer bij alle

reizen goed geweest! Voor het eerst is een

winterexcursie georganiseerd, maar helaas

was het animo voor deze reis iets minder

dan verwacht. Alle reizen zijn succesvol

verlopen, hoewel dat soms met wat kunst-

en vliegwerk gepaard ging door wegwerk-

zaamheden of niet werkende bankpassen.

Verslag promotiewerkzaamhedenMartin van Brenen geeft een toelichting

op alle promotieactiviteiten in

het jaar 2015. Hij vertelt aan

de hand van een fotocollage

hoe het hele proces rond de

inkoop en verkoop verloopt.

Die werkzaamheden beginnen

al in november van het jaar ervoor als de

inkopers van onze vereniging naar de leve-

ranciers gaan om de collectie te bekijken,

te onderhandelen en te bestellen. Dé dag

is 1 januari. Dan moeten alle artikelen

worden geteld, zowel in de winkel als in de

opslag. Kortom, tellen, tellen en nog eens

tellen… In de winter komen de leveringen

binnen, soms wel 5000 stuks in één zen-

ding! Die worden opgeslagen in 2 contai-

ners van elk 20 voet. Dan is het zaak de

winkels op zoveel mogelijk dagen open te

hebben. De winkels zijn in 2015 in totaal

323 dagen open geweest, dus maar op 42

dagen niet! Het promotieteam houdt zich

ook bezig met de zootjesmarkt, de web-

winkel en is af en toe ook buiten de Dier-

gaarde te vinden (Rotterdamdag, e.d.).

Rondom Pasen en de Kerst is de winkel

extra versierd! Dit alles heeft zijn effect,

want de winkels hebben in 2015 een

mooie omzet gedraaid van ruim

€ 226.000,— exclusief BTW! De winst-

marge is circa 50% en dit is een mooi re-

sultaat. De winst is wel iets gedaald ten

opzichte van vorig jaar vanwege de aan-

schaf van nieuwe kleding, nieuwe kassa’s,

nieuwe pinautomaten etc.

EreledenMarcel Kreuger legt uit dat leden, die al 50

jaar trouw lid zijn van onze vereniging, tot

erelid benoemd kunnen worden. De verga-

dering stemt in met het voorstel de navol-

gende leden tot erelid te benoemen: de

ALGEMENE LEDEN VERGADERING 2016

De vergadering vond plaats op zaterdag 23 april in het Eauditorium en werd op een vlotte en prettige manier geleid door onze voorzitter,Marcel Kreuger. Diverse bestuursleden gaven een kort jaaroverzichtvan de verschillende onderdelen. Hieronder zijn een paar presentaties(super-)kort weergegeven.

ALV - foto: Greet van Norde

Tekst: Angeline Peters en Alex Schouten


heren Wolterbeek, Leerentveld, Visee en

Aarsen. De nieuwe ereleden ontvangen uit

handen van de voorzitter een bij de benoe-

ming horende oorkonde en een bloemetje.

Aangezien de heer Wolterbeek niet zelf

aanwezig kon zijn, heeft zijn echtgenote

de oorkonde in ontvangst genomen.

Openingsspeech M&MVoorafgaand aan de opening verzamelden

de Vrienden zich op het terras van de Oe-

wanja Lodge. Een echte Vriendenlocatie zo

te midden tussen diverse Vriendenprojec-

ten, zoals de okapi’s, de gorilla’s, de bosbuf-

fels en nu dus de Koedoestal. Tussen de

buien door hielden onze voorzitter (Marcel

Kreuger) en de directeur van de Dier-

gaarde (Marc Damen) een korte speech.

Als Vrienden hebben wij ruim €800.000,-

meebetaald aan het ‘Hart van Afrika’!

Marc bedankte de Vrienden voor opnieuw

een bijdrage aan de verdere verfraaiing

van de Diergaarde.

Opening stalDe vernieuwde stal voor de koedoes en de

penseelzwijntjes werd traditioneel ge-

opend door het doorknippen van een lint

door Marcel Kreuger met …. jawel… een

heuse schaar….!

Het houten gebouw is heel ruimtelijk ge-

worden door de dienstruimtes en de open

zolder erbij te betrekken. Het is optimaal

ingericht voor de dieren die in kuddever-

band samenleven maar ook apart kunnen

worden gezet als dit nodig is. De buiten-

zijde van de stal is zoveel mogelijk in de

oude staat gerestaureerd. Het gebouw is

oorspronkelijk ontworpen door Van Rave-

steyn, de architect die in 1938 de opdracht

kreeg om de hele Diergaarde in één keer te

ontwerpen. Net als veel andere gebouwen

in de Diergaarde is de stal een rijksmonu-

ment. Met name de sierlijk gebogen vorm

van de dakkap met de authentieke leipan-

nen is kenmerkend voor die architectuur.

Het bijzondere is dat de publieksroute nu

dwars door de stal loopt! Op deze manier

krijgen de bezoekers van Blijdorp een goed

beeld van het interieur en bij slecht weer

staan zij binnen oog in oog met de

koedoes (grote Afrikaanse antilopen).

Vanuit de stal kunnen de koedoes naar de

savanne waar zij samenleven met de grote

kudde giraffen. De koedoefamilie in

Blijdorp bestaat op dit moment uit een

bok, twee vrouwtjes en een jong.

De koedoes waren opvallend rustig on-

danks al die nieuwsgierige hoofden aan de

andere kant van de ruit. Er was tape op de

ramen geplakt om het publiek enigszins

aan het zicht te onttrekken. De penseel-

zwijntjes waren nog niet verhuisd naar

hun nieuwe binnenverblijf.

Borrel in Oewanja LodgeNa de opening van de vernieuwde Koe-

doestal was de Oewanja Lodge gereser-

veerd voor de Vrienden. Met prachtige

muziek van een zangeres uit Zambia kon-

den de Vrienden bijkletsen en genieten

van drankjes en heerlijke hapjes, die ons

werden aangeboden door de Diergaarde.

Dit was echt perfect geregeld, want er

waren zelfs speciale vegetarische hapjes,

die de carnivoren onder de Vrienden

jaloers maakten…


Opening koedoeverblijf foto: Greet van Norde

Opening koedoeverblijf foto: Peter van Norde

Opening koedoeverblijf - foto: Greet van Norde

V R I E N D E N

Vegetarische hapjes - foto: Alex Schouten

In 2014 was de samenstelling van degroep als volgt:Bokito, zilverrug en leider van de groep.Aya, het alfavrouwtje, moeder van Adiraen Ayba, dochter van Annette.Tamani, moeder van Thirza, Tuena enTonka.Annette, de oudste van de groep.Nasibu, de jonge gorilla die succesvolwerd geïntroduceerd in de groep.

Aya en Tamani hebben allebei een zoongekregen: Aybo en Thabo. Adira en Thirzahebben in 2015 de groep verlaten. Hier-over straks meer. Twee jaar geleden eindigde ik het artikelmet een blik naar de toekomst: naar allewaarschijnlijkheid zouden Thirza en Adirade groep gaan verlaten vanwege hun leef-tijd. Nasibu was begonnen met puberen.Past hij nog in de groep? En hoe zit hetmet Annette, de oudste van het stel? Is zijnog op haar plek?

Adira en ThirzaThirza is verhuisd naar Howletts AnimalPark in Engeland en Adira woont in de die-rentuin van Basel, Zwitserland. Met nameThirza was toe aan meer ruimte om zich teontwikkelen. De berichten uit de dieren-tuinen over ‘onze’ gorilla’s zijn lovend.Beide zijn erg sociaal, ze nemen een dui-delijke en sterke positie in, maar op zo’n

vriendelijke manier dat het geaccepteerdwordt.

In de nieuwe groep van Thirza werd eennieuwe zilverrug geïntroduceerd. De intro-ductie mislukte, omdat de zilverrug zich teonbehouwen en agressief gedroeg, metname tegenover één jonge gorillavrouw.Thirza nam een duidelijke rol in: eerst pro-beerde ze de zilverrug en de jonge gorilla-vrouw te lijmen. Toen dit niet lukte, kwamze tussenbeide en nam ze het voor dejonge vrouw op.

Adira op haar beurt mocht vrijwel directmet de jonge gorilla’s in haar nieuwegroep lopen, terwijl ze niet met hen ver-want is. Adira weet goed hoe ze met dejongen moet omgaan. In de Blijdorpgroepheeft ze hier veel ervaring mee opgedaan.Deze kan ze nu ook inzetten in haarnieuwe groep, en met succes. Het grootstenieuws is dat Adira verschillende kerengedekt is en dat ze in het najaar haar eer-ste jong verwacht.

Dat deze twee gorilla’s het zo goed doenin de andere tuinen is een complimentwaard. In de eerste plaats naar Bokito enzijn groep, maar zeker ook naar de verzor-gers van de gorilla’s en degenen die be-trokken zijn bij het stamboek.

NasibuIn het vorige artikel stond ik uitgebreidstil bij de succesvolle introductie van Nasibu. De introductie was zeker niet zon-der risico’s en het is bijzonder dat zowelde stamboekhouder als de Diergaardedeze onderneming een kans wilde geven,en daarmee Nasibu een kans gaven.

Voor Nasibu brak een zware tijd aan, maaruiteindelijk is hij geaccepteerd door degroep. Hij blijkt een ware aanwinst! Hij isheel speels en vrolijk en hij heeft met dezeeigenschappen ook het spelen in de groepgeprikkeld. Bokito heeft het blijkbaar inzich dat hij graag speelt met de jonge dieren in de groep, maar Nasibu heeft ditmet zijn gedrag nog meer gestimuleerd.De andere jonge dieren volgden zijn voor-beeld en nemen nu zelf het initiatief ommet Bokito te spelen.

Nu Nasibu ouder wordt, begint hij steedsmeer pubergedrag te vertonen. Hij daagtmeer uit en hij probeert meer ruimte voorzich te winnen. Tot dusver doet hij dit bijde zwakkeren in de groep, zoals Annette.Annette mag dan een dame op leeftijdzijn, ze laat zich de kaas niet van hetbrood eten, en zeker niet door Nasibu. Uiteindelijk is hij degene zonder bloedver-wanten in de groep, dus wat haar betreftstaat Nasibu onder haar in de rangorde.


TWINTIG JAAR BOKITO-STIJLOp 14 maart 2016 werd Bokito twintig jaar en dit werd natuurlijk gevierd in de Diergaarde. De verjaardag van Bokito moest een feest worden voor de hele gorilla-groep. En dat is gelukt! Het verblijf lag vol lekkers en het was aangekleed met extraklim- en speelmateriaal. Bokito had als leider van de groep eerste keus bij het etenen daarna at iedereen mee. Een geslaagd feest voor een bijzondere zilverrug!

Tekst: Trix Vermeulen

En dat laat ze goed merken. Toen Nasibuprobeerde eerder dan Annette wat voedselte pakken, werd hij door de oude vrouwduidelijk zijn plaats gewezen. Nasibukwam letterlijk niet langs haar.

Nasibu meet zijn krachten door middel vanspelen. Hij moet hierin leren dat spelenmet Bokito anders is dan spelen met bij-voorbeeld Aya. Bokito heeft zich bewezenals goed leider en heeft geen angst om Nasibu de ruimte te geven. Naar Aya is deafstand veel groter en Nasibu moet dit accepteren.

Het gedrag van Nasibu wordt door de ver-zorgers nauwlettend in de gaten gehou-den. Tot nu toe heeft Bokito Nasibu ondercontrole en kan hem de ruimte geven omzich te ontwikkelen. Maar het momentkan komen dat Nasibu in de ogen van Bokito wél te ver gaat en dan zal Bokito ingrijpen. Het is immers zijn taak om zijngroep te beschermen. Dit zou voor Nasibunare gevolgen kunnen hebben. Zover moethet niet komen. Het is dus heel waarschijn-lijk dat Nasibu binnen afzienbare tijd degorillagroep moet verlaten, omdat hij teoud wordt om er deel van te blijven. Annette doet het nog heel goed in de

groep. Ook voor haar kan het momentkomen dat het leven in de groep niet meerde beste optie is. Mocht het zover komen,dan moet de afweging gemaakt wordenwat het beste vervolg is voor haar. Gelukkig is het zover nog niet.

Aya en TamaniTwee jaar geleden was er veel spanningtussen Aya en Tamani, die ook oversloegnaar de jongen van beide. Inmiddels is desfeer veel meer ontspannen. Toen Bokitojonger en onervarener was, kregen Aya enTamani meer ruimte om zich met elkaar temeten. Later kon Bokito zijn postuur in destrijd gooien. Nu is de sfeer rustiger. Hier-door hebben Aya en Tamani meer aan-dacht voor hun jongen. Ze zijn allebei eenstuk zorgzamer en moederlijker naar hunjongen geworden en Aya is zelfs zachtaar-dig en lief naar Tonka, het jong van Ta-mani.

Een blik naar de toekomst is zoals altijdonvoorspelbaar, maar het staat vast dat degroep wat veranderingen te wachtenstaat. Nasibu zal op een dag te volwassenzijn om in de groep te blijven. De situatievoor Annette kan ook zo wijzigen dat zegeen goede plek meer kan hebben in de

groep. Volgens het stamboek hebben Bo-kito en Tamani voor voldoende nageslachtgezorgd. Aya en Bokito mogen nog welvoor nageslacht zorgen. Dit kan ook voorwisselingen zorgen: misschien dat Tamaniop een dag naar een andere groep gaat,zodat ze met een andere zilverrug nog welvoor nageslacht kan zorgen. Het zou ookzo kunnen zijn dat er in Blijdorp eennieuwe zilverrug komt op den duur.

Bokito doet het erg goed. Hij is niet alleenslim, hij is ook een erg goede en sterke leider. Een voorbeeld: voordat de gorilla’s’s ochtends naar buiten gaan, worden zegetrakteerd op wat lekkers. Ze wordenhiervoor even apart gezet. Tonka en Tuenazaten nog afgezonderd van de groep, toende weg naar het buitenverblijf al openwerd gezet. Bokito blijft dan net zo langwachten, totdat Tonka en Tuena uit hunhok kunnen en naar buiten lopen. Bokitosluit als laatste de rij. Bokito hoeft als lei-der van zijn groep zijn tanden nauwelijkste gebruiken om zijn gezag te tonen. Hij iszorgzaam, hij speelt met de jonge dierenen zelfs een vreemdeling als Nasibu is wel-kom. Bokito inspireert!


Verjaardag Bokito - foto’s: Diergaarde Blijdorp

Met dank aan: Sandra van Bruggen (Diergaarde Blijdorp)

Voorheen was dit de trieste oude Ruhrzoo.

Nu herinnert alleen de ingang nog aan de

Ruhrzoo. Alles wat u daarna ziet is nieuw!

De themawerelden Alaska, Afrika en Azië

zijn bereikbaar vanaf het centrale plein na

de ingang. Alle drie stuk voor stuk prach-

tig aangelegd in de stijl van het thema-

gebied. Bovendien is er vanaf het centrale

plein nog een vierde mini themawereld

bereikbaar namelijk ‘Grimbergerhof’. Dit is

een oude Westfaalse boerderij met imbiss

en biertuin geflankeerd door een kinder-

boerderij.

Om alle themawerelden te zien is er geen

rondleiding gepland. Daarnaast blijven we

langer dan gebruikelijk in de tuin. Wat

deze reis zo bijzonder maakt is:

We gaan -net als in 2011- in het Ryokan

Seeterassen restaurant dineren!

Als de tuin om 18.00 uur sluit begeven wij

ons naar het restaurant naast de Orang-

oetan tropenhal. Daar staat een dinerbuf-

fet voor ons klaar! Om 20.00 uur gaan

we dan non-stop terug naar Rotterdam.

Dit is een verre dagtocht naar een bijzon-

der dure bestemming. Om de prijs te

drukken is één 90-persoonsdubbeldekker

besteld. De afstand naar Gelsenkirchen is

dusdanig dat geen stop onderweg ver-

plicht is. Wij maken dan ook geen koffie-

stop Wij zijn dan ook extra lang in de

dierentuin!

Meer informatie vindt u op zoom-erleb-

niswelt.de en vriendenvanblijdorp.nl

De volgende punten zijn voor u vanbelangMaximaal aantal deelnemers is 90 (één

90-persoonsdubbeldekkerbus). Vrienden

die moeilijk in staat zijn de trap naar

boven te nemen, kunnen beneden zitten.

Vergeet niet uw paspoort of ID-kaart mee

te nemen.

Vertrek: 8.30 uur(!) (éénmalig vertrek om

08.30 uur i.p.v. 08.00 uur) vanaf het me-

trostation Capelsebrug op de grens van

Rotterdam en Capelle a/d IJssel. Hier stop-

pen de metrolijnen A, B en C. Aankomst-

tijd in Gelsenkirchen ca. 11.15 uur.

Geplande aankomsttijd in Rotterdam

ca. 22.30 uur.

Kosten voor leden bedragen: € 67,50

Niet leden betalen € 70.

In de reissom zijn inbegrepen:- de busreis Capelsebrug – ZOOM

Erlebniswelt Gelsenkirchen v.v;

- toegang tot de dierentuin;

- een dinerbuffet in Ryokan Seeterras-

sen in Gelsenkirchen inclusief één

drankje;

- fooi voor de chauffeur.

Aanmelden voor deze reisMaak voor 16 juli 2016 het verschuldigde

bedrag over op ING-rekening

NL22INGB0002071059 t.n.v. Vereniging

Vrienden van Blijdorp te Naaldwijk onder

vermelding van “Zoom”, uw 06-telefoon-

nummer en e-mailadres. Het is niet moge-

lijk het betaalde bedrag te restitueren

voor afmeldingen die na 16 juli 2016

worden ontvangen. Eventuele restituties

vinden plaats onder inhouding van € 2,50

administratiekosten. U ontvangt geen ver-

dere bescheiden of mededelingen, tenzij

de bussen vol zijn. Hiervan krijgt u dan zo

snel mogelijk bericht. Het volledige be-

drag wordt in dat geval wel teruggestort.


ZOMEREXCURSIEOp wereldreis door de drie belevingswerelden van ZOOM Erlebniswelt Gelsenkirchen op zaterdag 23 juli 2016.

UW MENING TELT! Vul de enquête in en maakkans op een prijs!Wij willen graag weten wat u van de Vereniging Vrienden van

Blijdorp en onze activiteiten en doelstellingen vindt. Daarom

vindt er een online enquête onder onze leden plaats. Surf naar

www.vriendenvanblijdorp.nl. Hier kunt u de enquête simpel

online invullen.

Aan de hand van uw antwoorden kan het bestuur het beleid

beter op uw wensen afstemmen. Het is daarom belangrijk dat

zoveel mogelijk mensen de enquête invullen, zodat wij een even-

wichtig beeld van uw wensen krijgen. Wij zouden het daarom erg

waarderen als u de enquête in wilt vullen! U kunt dat anoniem

doen maar het is ook mogelijk een mooie prijs te winnen, dan is

het wel nodig uw e-mailadres in te vullen. Als dank voor uw hulp

verloten wij onder de deelnemers een ‘Blijdorp by Night’ arrange-

ment voor twee personen en tien kortingsbonnen van 20 euro

voor in de Vriendenwinkels.

U kunt deelnemen aan de enquête tot en met 30 juni 2016. Heeft

u geen internet? Dan sturen wij de enquête per post naar u op.

Wilt u de enquête per post ontvangen? Stuur dan een briefje met

uw naam en adresgegevens naar:

Vereniging Vrienden van Blijdorp, p/a David Verhagen, secretaris

Populierendreef 287, 2272 RG Voorburg

Bellen kan ook via 06-55012705

Alvast hartelijk bedankt voor uw medewerking.

Vrienden maken het verschil!

V R I E N D E N

IntelligentieHet begon al met dat Bartjan zei dat plan-

ten en bomen heel intelligent zijn en het

vermogen hebben om problemen op te

lossen door samen te werken, te bedrie-

gen, te manipuleren en te belonen.

Als voorbeeld gaf hij bomen die elkaar

waarschuwen voor vijanden, zoals rupsen

of andere bladeters die van de bladeren

komen eten. De planten of bomen zijn

dan zo intelligent dat ze hun bladeren

onsmakelijk, giftig of slecht verteerbaar

kunnen maken. Ze geven dan ook een

chemische stof af die door andere planten

van dezelfde soort wordt waargenomen

en daarop reageren. De acaciaboom is

daar een goed voorbeeld van, deze boom

kan de bomen om zich heen waarschu-

wen voor een vreetaanval van giraffen.

Het is dus eigenlijk maar net hoe je het

begrip intelligentie uitlegt. Net als bij die-

ren of mensen zijn verschillende elemen-

ten belangrijk in het leven van een plant:

de voortplanting, het vinden van energie,

het afweren van vijanden, communiceren

en manipuleren.

VoortplantingDieren spelen een grote rol bij de voort-

planting van de flora. Insecten bestuiven

bloemen met stuifmeel van andere bloe-

men en zorgen zo dat de plantensoort

blijft voortbestaan. Ook vele andere die-

ren helpen daarin mee, zij eten de vruch-

ten van planten met daarin zaden. Deze

zaden worden niet verteerd en worden

samen met de ontlasting vaak kilometers

verder gedeponeerd om daar opnieuw uit

te groeien tot volwassen planten.

Bijzonder is dat de bloemen van Primula’s

aan één plant of een korte of een lange

stamper hebben. Insecten moeten on-

derin de bloem de nectar halen. Dan

komen ze te allen tijde langs de meeldra-

den en stamper en dat zorgt weer voor de

voortplanting. Bij het vrouwenschoentje

is dat weer anders: daar kunnen insecten

maar op één manier uit de bloem kruipen

en dat is langs de stamper zodat de bloem

altijd bestoven wordt. De papegaaibloem,

waar de kolibrie zijn nectar uit haalt, heeft

een soort punt waar de vogel op kan rus-

ten.

EnergiePlanten maken hun eigen bouwstoffen uit

zonlicht, water en voedingsstoffen in de

grond. Het blad van planten en bomen

zorgen voor de energie uit zonlicht, de

voedingsstoffen en water halen de wor-

tels uit de grond. De Baobab boom is in

staat om water op te slaan in zijn stam

om droge periode te kunnen overleven.

Andere planten doen dat weer op een

heel andere manier.

VijandenOok planten en bomen hebben vijanden.

Om vijanden af te weren hebben ze ver-

schillende methoden ontwikkeld.

De dieren eten bijvoorbeeld graag jonge

frisgroene blaadjes. De plant Browneopsis

Botanisch rondleiding Bartjan na delezing - foto: de heer Duvaloois


PLANTAARDIGE INTELLIGENTIEVriendenlezing en rondleiding achter de schermen van Botanica

Plantaardige Intelligentie. Waar zou deze lezing van Bartjan Bakkerover gaan? Ik had geen idee. Aan de hand van voorbeelden in de tuinkreeg het begrip plantaardige intelligentie steeds meer onderbouwing.De lezing werd voor mij dan ook steeds interessanter. Bartjan verteldeheel enthousiast over het werk dat hij met zijn team doet met de plan-ten en bomen in de dierentuin.

Tekst: A.A. Duvaloois

I N G E Z O N D E N

ucayalina houdt dat tegen door zijn jonge

blaadjes met bruine vlekken te laten

groeien. Deze bladeren zien er dan niet

aantrekkelijk uit om te eten.

De rubberboom wapent zich op een heel

andere manier tegen vraat. Als insecten

aan de bast knagen produceert de boom

een kleverige stof waardoor de kaken van

het insect vast blijven zitten, zodat het in-

sect niet verder kan knagen.

ManipulerenDat kunnen planten als de beste, bijvoor-

beeld de Hibiscus. Deze plant kweken wij

als mensen om te zorgen dat ze steeds

mooier wordt door ze constant met elkaar

te kruisen, zodat uit die kruisingen weer

een nog mooiere plant komt.

Aframomum heeft een lekkere geur als je

over het blad wrijft. Deze plant wordt in

het regenwoud van Afrika veel door de

gorilla’s gegeten. In het wild verspreiden

de gorilla’s zo de zaden weer.

Achter de schermenTijdens de lezing had Bartjan gezegd dat

het mogelijk was om na de lezing de kas-

sen te bezoeken. Ik werd steeds nieuws-

gieriger om achter de schermen te kijken

en met mij nog 17 andere Vrienden. We

werden bij het schuifhek achter de wol-

ven ontvangen. Bij aankomst in de kassen

kregen we eerst wat uitleg over wat wel

en niet te doen bij de planten in de kas-

sen. Want er staan ook planten bij die

giftig zijn bij aanraking (dus dat werd erg

afgeraden).

Bij de ingang van de kas lagen op een

tafel diverse zaaddozen (zoals kalebassen)

en andere rare plantaardigheden (apen-

trap). In de kas voor de jonge tropische

planten die opgekweekt worden, was het

wel krap om goed te kijken en goed te

luisteren maar ik kon toch prima begrij-

pen waar het om ging.

De vragen van andere deelnemers werden

met een duidelijke uitleg beantwoord. Al

met al was het een hele goede ervaring

om met zo’n deskundige achter de scher-

men te mogen kijken.

Ik wil Bartjan langs deze weg bedanken

voor de extra uitleg. De lezing was voor

mij heel nuttig. Nu kan ik nog meer ken-

nis overdragen over de florawereld tijdens

mijn diverse excursies met kinderen, vol-

wassenen, blinden en mindervaliden.

Tekst: A.A. Duvaloois, Rotterdammer, 67 jaar,Natuurgids bij Staatsbosbeheer en Vriend vanBlijdorp


€ 10,-CADEAUBONVRIENDENWINKEL

OP ZOEK NAAR EEN LEUK CADEAU

VOOR VRIENDEN OF FAMILIE?

Maar u kunt geen keuze maken? Dan hebben we vanaf nu een

oplossing voor dit probleem! In de Vriendenwinkel en de Vrien-

denshop kunt u cadeaubonnen met een waarde van € 10,-

kopen. De ontvanger van de cadeaubon kan vervolgens zelf

bepalen wat hij of zij uit ons grote assortiment aan dierentuin-

artikelen wil hebben.

Niet in de gelegenheid om naar de Vriendenwinkel of –shop

te gaan? U kunt deze cadeaubon ook bestellen. Daar komt dan

wel € 1,- administratiekosten bij. Bestellen kunt u doen door

een mailtje te sturen met uw naam en adres naar

[email protected] en tegelijk € 11,-

over te maken op bankrekeningnr. NL16 INGB 0006 2179 17.

V R I E N D E N

Botanisch Baobab - foto: Bartjan Bakker

Botanisch vrouwenschoentje - foto: Bartjan Bakker

Het reisprogramma ziet er als volgtuit:Zaterdag 27 augustus vertrek om 8.00 uur

vanaf het metrostation Capelsebrug. We

rijden van Rotterdam naar het domein van

de grotten van Han en bezoeken in de na-

middag voor zo’n 4 uur het uitgestrekte

wildpark van Han. Om 18.00 uur vertrek

naar Amnéville in Frankrijk. Na de incheck

in hotel Roi Soleil dineren wij gezamenlijk

in het nabij gelegen Buffalo Grill restau-

rant.

Zondag 28 augustus om 09.15 uur gaan

we te voet naar de slechts 50 meter verder

gelegen Zoo d’Amnéville. Van 09.30 uur tot

15.30 vrij te besteden in Zoo d’Amnéville.

Om 15.30 uur vertrek naar Capelsebrug

met onderweg een dinerstop in België bij

AC Bierges met een 3-gangendiner (inclu-

sief). Aankomst Rotterdam ca. 22.00 uur.

Kosten € 175 p.p. gebaseerd op een arran-

gement in een 2-persoonskamer.

Niet-leden betalen € 180. Voor een 1-per-

soonskamer geldt een toeslag van € 30.

U betaalt dan € 205.

In de reissom zijn inbegrepen:- de busreis Capelsebrug – Amnéville

v.v;

- toegang tot het Wildpark van Han en

Zoo d’ Amnéville;

- één hotelovernachting in hotel

Roi Soleil op basis van LO;

- één gezamenlijk diner op zaterdag-

avond 27 augustus;

- op zondagavond onderweg in België

een gezamenlijk diner inclusief één

consumptie;

- fooi voor de chauffeur.

Aanmelden voor deze reisHet verschuldigde bedrag dient u over te

maken naar ING-rekening

NL22INGB0002071059 t.n.v. Vereniging

Vrienden van Blijdorp te Naaldwijk onder

vermelding van ‘Amneville’, uw 06-tele-

foonnummer en e-mailadres. Vermeld 1-P

voor een 1-persoonskamer of ‘Ind’ als u op

indeling wilt reizen. Het reisteam bekijkt

dan of een kamerdeling mogelijk is. De

overschrijvingen dienen uiterlijk 31 juli

2016 te zijn ontvangen. Enkele weken voor

vertrek ontvangt u een brief met het volle-

dige programma en de hotelgegevens.

Het is niet mogelijk het betaalde bedrag te

restitueren voor afmeldingen die na 31 juli

worden ontvangen. Eventuele restituties

vinden plaats onder inhouding van € 5

administratiekosten. Als de reis is volge-

boekt, wordt wel het gehele bedrag terug-

gestort.

Wat is verder van belangVoor deze reis dient u te beschikken over

een geldig paspoort of een geldige Euro-

pese ID- kaart. Het minimum aantal deel-

nemers is 30. Er is een maximum aantal

van 50 deelnemers. Voor meer informatie

over deze reis kunt u zich wenden tot

Peter Biesta (zie colofon).


WEEKENDEXCURSIE Het spektakel van Noord Frankrijk: Zoo d’Amnéville

Zoo d’Amnéville was zes jaar geleden de start van de succesvolle week-endexcursies. In het weekend van zaterdag 27 en zondag 28 augustus2016 organiseert de Vereniging Vrienden van Blijdorp voor de tweedekeer een excursie naar Amnéville. Dit is geen kopie van zes jaar gele-den, maar een nieuwe reis.

V R I E N D E NZoo d'Amnéville - foto’s: Peter van Norde

NijlkrokodillenBij de opening van de Krokodillenrivier

werd er begonnen met zeven nijlkrokodil-

len (Crocodylus niloticus), een mannetje en

zes vrouwtjes afkomstig uit Zoo Antwer-

pen, Artis en Dierenpark Amersfoort. Het

waren volwassen dieren die bij elkaar wer-

den gezet en dus moest er een nieuwe

rangorde worden bepaald. Waarschijnlijk

door de combinatie van deze strijd en de

gezondheid, zijn er drie dieren overleden.

De afgelopen jaren is het echter rustig in

de groep en gezien hun leeftijden kan dit

viertal zo nog jarenlang mee.

Het mannetje, uit Artis, is gemakkelijk te

herkennen aan zijn scheve bek. Deze bek

heeft hij overigens niet overgehouden aan

zijn strijd om het territorium, maar aan

voedselgebrek als jong dier in de handen

van een particulier, ruim twintig jaar gele-

den. Zonder deze bek zou hij een stuk lasti-

ger te herkennen zijn, aan de buitenkant

zijn mannetjes normaal gesproken name-

lijk niet van vrouwtjes te onderscheiden.

Voor de oplettende kijker zijn de krokodil-

len overigens wel uit elkaar te houden,

bijvoorbeeld door kleurverschillen.

Het overgebleven vrouwtje uit Antwerpen

is met haar ongeveer 48 jaar de oudste

van de groep en tevens de grootste. De an-

dere twee vrouwtjes van 26 jaar zijn beide

afkomstig uit Amersfoort en vaak nog in

elkaars buurt te vinden. Zij zijn duidelijk

kleiner dan het andere vrouwtje en dat

kan bijvoorbeeld met hun leeftijd te

maken hebben, maar het zou ook kunnen

dat deze twee vrouwtjes eigenlijk van een

andere ondersoort of zelfs een andere

soort zijn. DNA-onderzoek zal dit nog moe-

ten uitwijzen. Het zou zomaar kunnen dat

Blijdorp twee krokodillen in huis heeft die

veel zeldzamer zijn dan tot nog toe

gedacht werd!

Het zal de oplettende kijker vorig jaar

niet ontgaan zijn dat er plotseling enkele

nieuwe bewoners waren: jonge nijlkroko-

dilletjes. Normaal gesproken worden de

eieren van de nijlkrokodillen jaarlijks ge-

raapt. Dit is echter niet een dingetje wat je

even tussendoor in vijf minuten gedaan

hebt. Het verblijf is nooit ontworpen om

krokodillen te kweken en er werd ver-

wacht dat mede door een ongeschikte

temperatuur de eieren niet uit zouden

komen. Daarom is vorig jaar de keuze ge-

maakt om de eieren toch te laten liggen.

Blijkbaar is het verblijf geschikter dan

gedacht, want opeens werden er enkele

miniatuurversies tussen de grote nijl-

krokodillen ontdekt. Later zochten de

jonge nijlkrokodillen een veiliger plekje

in het destijds leegstaande naastliggende

verblijf. Er is geprobeerd om het net bij

de waterval tussen de twee verblijven nog

fijner te maken, om de jonge dieren tussen

hun soortgenoten te houden. Toch wisten

ze echter een weg er tussendoor te vinden.

Inmiddels is er nog één jong over en deze

bevindt zich nu aan de kant van de pant-

serkrokodillen, onder het vlonder waar

vandaan gevoerd wordt. Je moet veel

geluk hebben om deze nog te zien te

krijgen.

Jonge nijlkrokodil


DE HOOFDBEWONERS VAN DE KROKODILLENRIVIER

“Zijn ze echt?” is een veel gestelde vraag in de Krokodillenrivier. Sinds de opening van de Krokodillenrivier in 2008 verblijven er tweesoorten Afrikaanse krokodillen in deze kas. Tijdens momentopnamesliggen ze er vaak stil bij, maar toch valt er genoeg te vertellen overdeze krachtige, intelligente dieren. Krokodillen hebben een heel efficiënte bouw, met enkel hun neus enogen boven water. Geruisloos kunnen ze door het water snellen. Ze hebben, ook in dierentuinen, nog een oerinstinct tot overleven. Lukt het linksom niet om iets te pakken te krijgen, zullen ze het laterrechtsom proberen.

Nijlkrokodil

Tekst: Karin van Leeuwen Foto’s: David Verhagen

Nijlkrokodillen komen in een groot deel

van Afrika voor. Enkel in het uiterste zui-

den en noorden zijn er gebieden waar ze

niet voorkomen. Ze zijn lange tijd bejaagd

voor hun huid. Tegenwoordig is dat - in de

meeste gebieden - niet meer toegestaan.

Er zijn diverse locaties, voornamelijk in

Afrika, waar nijlkrokodillen in zogenaamde

‘krokodillenfarms’ worden gekweekt voor

hun huid en vlees. In dierentuinen kunnen

krokodillen behoorlijk oud worden. Als je

ze eenmaal hebt, gaan ze dus een tijd mee.

Daarnaast zijn het geen dieren die je even

in een verloren hoekje in een verblijf weg-

stopt. Ze hebben de ruimte en een degelijk

verblijf nodig. Hierdoor is er in dierentui-

nen weinig vraag naar (nijl)krokodillen.

Het kweken met deze dieren is dus niet

gewenst, omdat je de jonge dieren niet

meer kwijt raakt. Het jong van vorig jaar

kan in Blijdorp blijven, voor zolang als hij

of zij dat volhoudt. Het jong krijgt in ieder

geval regelmatig krekels te eten en kan

zich tegoed doen aan de visjes die altijd in

het verblijf aanwezig zijn.

PantserkrokodillenDe buren van de nijlkrokodillen in de Kro-

kodillenrivier zijn de pantserkrokodillen

(Mecistops cataphractus). In het Engels

heten ze ‘slender-snouted crocodiles’, wat

letterlijk vertaald dus spitssnuitkrokodillen

betekent. Een verwarrende naam, want in

en rondom Midden-Amerika leeft ook een

krokodillensoort (Crocodylus acutus) die in

het Nederlands spitssnuitkrokodil wordt

genoemd. In Blijdorp maakt de Krokodil-

lenrivier onderdeel uit van Afrika en dus

betreft het de Afrikaanse spitssnuitkroko-

dil, die ook wel pantserkrokodil worden

genoemd. Het ‘cataphractus’ uit de

wetenschappelijke naam betekent vrij ver-

taald uit het Grieks ‘bepantserd’ en duidt

op de hoornplaten op de buik, waar de

meeste krokodilachtigen gladde schubben

hebben. Spitssnuit is overigens wel ook

een hele toepasselijke naam, want zeker

vergeleken met de nijlkrokodillen hebben

ze een hele smalle snuit. Dit duidt erop dat

ze viseters zijn, waar nijlkrokodillen een

meer gevarieerd menu hebben. De smalle

snuit geeft weinig weerstand in het water

als met een zijwaartse beweging een vis

wordt gegrepen. Pantserkrokodillen wor-

den in het wild ernstig bedreigd, door de

jacht in het verleden en door afname van

hun leefgebied. Vermoedelijk wordt deze

soort binnenkort in twee verschillende

soorten verdeeld, waarvan de één in

Centraal- en de ander in West-Afrika

voorkomt.

Zoals u wellicht weet zijn de pantserkroko-

dillen ‘Hakuna’ en ‘Matata’ de afgelopen

jaren overleden. Zij waren de oudste be-

woners van de Diergaarde en hebben de

verhuizing van de oude Rotterdamsche

Diergaarde naar Diergaarde Blijdorp en de

Tweede Wereldoorlog nog meegemaakt.

Er wordt geschat dat ze ruim 85 jaar zijn

geworden.

Nadat de laatste van de twee in februari

vorig jaar overleed, werd gelukkig al snel

duidelijk dat er begin dit jaar twee pant-

serkrokodillen beschikbaar zouden komen.

Eind januari arriveerde er een nieuw kop-

pel van zo’n 35-40 jaar oud vanuit de die-

rentuin van Emmen. Dit paar is een

bewezen fokpaar en heeft zich in Emmen

meermalen voortgeplant. Pantserkrokodil-

len worden minder in gevangenschap ge-

houden dan nijlkrokodillen. In Europa

leven ze in ongeveer vijftien dierentuinen

en in een aantal daarvan wonen nakome-

lingen van het paar dat nu in Blijdorp

leeft! Zelfs in India zijn nakomelingen te

vinden van het nieuwe Blijdorpse koppel.

Bij de laatste jongen duurde het zes jaar

voor ze uit Emmen konden vertrekken. In

Blijdorp zullen ze zich alleen mogen voort-

planten als daar vraag naar is.

VerzorgingEnerzijds kosten de krokodillen niet veel

tijd om te verzorgen, er hoeft namelijk niet

veel te gebeuren. Aan de andere kant

moet je altijd scherp blijven bij de verzor-

ging van deze gevaarlijke dieren.

De verzorgers betreden het verblijf zo

min mogelijk, maar soms moeten ze wel.

Bijvoorbeeld om een lamp te vervangen of

om eieren te rapen. Het verblijf van de nijl-

krokodillen is in tweeën te verdelen en ze

gaan altijd het verblijf in aan de kant met

de minste krokodillen. Eén verzorger richt

zich op de krokodillen en houdt ze met een

bezem op afstand. De ander doet wat er in

het verblijf gebeuren moet. De krokodillen

hebben het altijd direct in de gaten als de

aandacht verslapt!

De dieren doen hun behoefte voornamelijk

in het water, dat automatisch gezuiverd

wordt. De filterwatten van het filter dat

het water zuivert, moeten twee keer per

week vervangen worden. De ramen van

het verblijf moeten in de winter één keer

per week en zomers tweemaal per week

worden schoongemaakt. Dit gebeurt,

zowel boven- als onderwater, vanaf de

buitenkant van het verblijf. Het wordt


Pantserkrokodil

vooral voor de bezoekers gedaan, zodat de

dieren nog wel te zien zijn en we niet door

een ruit vol algen hoeven te kijken.

In Blijdorp worden de krokodillen één keer

in de twee weken gevoerd. Ze krijgen dan

meestal ieder een brasem, of eventueel

een stuk rood vlees. Dit voeren kan bij de

nijlkrokodillen vanaf twee verschillende

locaties gedaan worden. De onderkant

van de deur blijft gesloten en aan de bo-

venkant gaat er een luik open. Ook al hoe-

ven de verzorgers dus niet bij de dieren in

het verblijf, wordt het voeren voor de vei-

ligheid toch altijd door twee personen ge-

daan. De dieren krijgen ieder een vis of

stuk vlees toegeworpen. Zodra de buit

binnen is, zwemt een krokodil er meestal

een eindje mee weg. De dieren die nog

niets hebben gaan er niet achteraan, maar

blijven de verzorgers in de gaten houden.

Ze weten dat ze daar op een makkelijkere

manier meer kunnen krijgen dan bij hun

soortgenoot.

De krokodillen delen hun verblijf met ver-

schillende soorten vissen en af en toe ver-

dwijnt er daar wel eens eentje van… Dat is

bijvoorbeeld goed te merken aan de tila-

pia’s. In het verblijf met de klipdassen

worden deze vissen het grootst en bij de

pantserkrokodillen blijven ze het kleinst.

Al liggen de krokodillen er vaak rustig bij,

u zult merken dat als u op verschillende

momenten van de dag terugkomt, ze toch

verplaatst zijn. In de wintermaanden zijn

ze het rustigst. De krokodillen zijn het

actiefst in het voorjaar, als er voortplan-

tingsgedrag te zien is. Vrouwtjes verdedi-

gen hun nest met eieren actief. Ook als de

rangorde wordt bepaald en tijdens en na

het voeren zijn de dieren erg actief.

Hopelijk is na het lezen van dit artikel ook

uw interesse gewekt om deze bijzondere

dieren (weer) eens wat langer te bekijken!

Pantserkrokodil

Een


‘Het huis met de leeuwen’ vertelt het levensverhaal

van de vrouw van Dr. Kuiper, de directeur van de

Diergaarde van 1924 tot en met 1946. De Rotter-

damsche Diergaarde speelde een belangrijke rol in

hun leven en dus ook in het boek. Daarnaast gaat

het boek over het gezinsleven en de worstelingen

die mevrouw Kuiper-De Jong had in die tijd. Ze was

haar tijd vooruit en was zeer geëmancipeerd.

De schrijfster, Tania Heimans, heeft vele bronnen

geraadpleegd voor dit boek, maar de belangrijkste

waren de twee jongste dochters van mevrouw Kui-

per-de Jong. Het boek lijkt soms meer een geschie-

denisverhaal dan een roman. Woord voor woord

word je in het verhaal meegenomen en geloof je wat er beschre-

ven wordt. Mevrouw Kuiper-de Jong schreef voor NRC een co-

lumn over haar leven en wilde graag meer bereiken als schrijfster.

Ze raakte ook in contact met andere schrijvers van die tijd. In die

context beschrijft Heimans in het boek de vraag of je als schrijver

een mensenleven op boeiende wijze kunt reconstrueren zonder je

verbeelding te gebruiken. Voor Heimans geldt waarschijnlijk niet

anders, dat ze soms zelf ook de eindjes aan elkaar zal hebben ge-

knoopt, maar desondanks lees je het van begint tot eind als een

waargebeurd verhaal.

De titel is heel toepasselijk en verwijst zowel naar

momenten uit de jeugd van mevrouw De Jong als

naar een latere periode. Als kind had mevrouw al

de eer om rond te mogen dwalen in de Diergaarde.

Het is interessant om je te realiseren dat er honderd

jaar geleden nog geen vrije toegang was tot de

Diergaarde. Alleen leden, vooraanstaande burgers,

mochten de dierentuin bezoeken. De verhuizing van

de Diergaarde van het centrum van Rotterdam naar

de huidige locatie komt natuurlijk ook voorbij in het

boek. Na het lezen van het boek bleef ik me afvra-

gen hoe Diergaarde Blijdorp eruit zou hebben

gezien als er destijds meer tijd en geld was geweest

en vooral als Dr. Kuiper het nieuwe park had kunnen

laten bouwen op zijn manier. Een spannende periode brak aan

tijdens de Tweede Wereldoorlog. Boeiend om te lezen hoe

Dr. Kuiper en zijn vrouw zich in die periode probeerden te weren.

Voor de dierentuinliefhebber is het geen must om in de kast te

hebben staan, maar voor eenieder die geïnteresseerd is in deze

tijdsperiode van de vorige eeuw en hoe het vrouwen én de

Rotterdamsche Diergaarde destijds verging, is het een zeer

meeslepend verhaal geworden.

Z O O ’ N B O E K

Het huis met de leeuwenTANIA HEIMANS

Met dank aan: Peter de Jong (Diergaarde Blijdorp)

Tekst: Karin van Leeuwen

www.vriendenvanblijdorp.nlFotografie: Greet en Peter van Norde - Vormgeving/druk: Argus werk(t) in beeld

Vrienden makenhet verschil

WORD LID,KRIJG EEN VLINDER!


HELP ONS GROEIEN!Vrienden maken het verschil! Dat is al jaren ons motto. En niet voorniks, want dankzij de steun van onze leden maken wij Blijdorp al 53jaar nóg mooier. Om dat te kunnen blijven doen en substantiële ge-schenken te kunnen geven aan de Diergaarde hebben wij veel ledennodig. Helaas loopt ons ledenaantal de laatste jaren terug. U bent altrouw lid, maar wij kunnen meer leden gebruiken. Wellicht heeft u inuw omgeving mensen die u kunt enthousiasmeren om bij onze mooieVereniging te komen. Want we mogen best trots zijn op de Vriendentoch?Als elk bestaand nieuw lid één nieuw lid werft, is ons ledenaantal ver-dubbeld en kunnen we met 10.000 Vrienden een belangrijke bijdrageaan de Rotterdamse dierentuin blijven geven.

Om mensen extra enthousiast te maken om lid te worden hebben wijtot en met 25 september een speciale ledenwerfactie onder de noe-mer: Word lid, krijg een vlinder!

Ieder nieuw lid van de Vrienden krijgt symbolisch een eigen ‘pop’ inAmazonica. Deze hangen in de speciale poppenkasten. In de poppen-kasten kunnen de poppen uitgroeien tot vlinders en daarna vrolijkrondfladderen in hun tropische onderkomen. Zo vliegen er straks dusallemaal vlinders geschonken door leden rond. Aan het eind van deactie maken wij een bedrag over van 5 euro per pop (en dus nieuw lid)om bij te dragen aan de vlinderkweek.

Helpt u mee ons ledenaantal uit te breiden? Veel dank voor uw steun!

PS. Als u deze Vriendennieuws uit heeft kunt u deze ook doorgevenaan vrienden of kennissen of hem neerleggen bij de kapper, fysiothe-rapeut, etc. om mensen extra op onze vereniging te wijzen. Dank u!

Wie wonen er nu?Op dit moment heeft Blijdorp vier okapi’s:

De oude vertrouwde Kamina (geboren in

de Diergaarde in 1998) met haar dochter

M’Buti. Kamina was tot 2012 in Blijdorp en

is naar de dierentuin van Beauval verhuisd

toen het oude okapi-verblijf gesloten

werd. In Beauval is Kamina in 2013 beval-

len van haar dochter M’Buti. Beide dames

zijn in 2015 teruggekeerd naar Rotterdam

om het nieuwe verblijf te gaan bewonen.

Ze zijn eigenwijs en bepalen zelf wanneer

ze dingen doen. Hoewel de okapi’s voorna-

melijk blad eten, is Kamina gek op meloen

en andijvie!

De mannetjes Rab (2009, geboren in Lon-

den) en Ngwani (2012, geboren in Antwer-

pen). Rab is de grootste okapi in Blijdorp,

maar kan schrikachtig zijn en daarom

moeilijk te peilen. Ngwani is rustiger, maar

wel nieuwsgierig van aard. Hij is te her-

kennen aan een litteken op zijn linkerbil.

Okapi’s zijn solitaire dieren dus moeten ze

ieder hun eigen verblijf hebben. En geluk-

kig is daar nu genoeg ruimte voor. In de

twee binnenverblijven lopen okapi’s rond,

die zichtbaar zijn voor het publiek. De an-

dere dieren staan die dag meer naar achte-

ren in de zogenoemde stalboxen. Er zijn in

totaal acht boxen. Wie waar staat, wordt

elke dag (en nacht) gewisseld.

Op dit moment staat Kamina overdag nog

vaak samen met haar dochter. En als

Kamina tochtig is, mag Ngwani uiteraard

bij haar staan om zijn best te doen om

haar zwanger te maken. Dochterlief

M’Buti moet dan even alleen staan….

Goed klimaatIn hun oude verblijf stonden de dieren het

grootste deel van het jaar op stal en had-

den dan weinig beweging. In het nieuwe

verblijf hebben de dieren, ook als ze bin-

nen staan, veel ruimte en dat is goed voor

ze. Ook het binnenklimaat is een stuk aan-

genamer. Het klimaatsysteem in de kas

functioneert redelijk goed en de tempera-

tuur blijft keurig tussen de 18 en 25 gra-

den. Mocht het warmer worden, dan gaan

de ramen van de kas open! Door de hogere

luchtvochtigheid en de betere tempera-

tuurregeling zitten de okapi’s veel beter in

hun vacht. Met name bij Kamina is dat

goed te zien. Toen ze uit Beauval kwam,

was haar vacht plukkerig en bruin, nu is

ze weer glanzend zwart.

De keuze voor verschillende soorten on-

dergrond bevalt goed. In de grote binnen-

verblijven wordt lavagrit gebruikt en in de

boxen kokosschil (4 boxen) en beton (4

boxen). Door de afwisseling van harde en

zachte ondergrond slijten de hoeven vol-

doende af en zijn er geen hoefproblemen.

De gezondheid van de okapi’s is niet alleen

aan de vacht te zien, maar uiteraard ook

aan de ontlasting en aan hun gewicht.

In het ontwerp was een ‘vaste’ weegschaal

voorzien, waar de okapi’s standaard over-

heen zouden moeten lopen. Maar die

weegschaal is er niet gekomen en nu heb-

ben de verzorgers een portable weeg-

schaal die ze in het verblijf moeten zetten.

Gelukkig zijn de okapi’s redelijk benader-

OKAPIVERBLIJF ÉÉN JAAR JONG!

Vorig jaar hebben de Vrienden op de Vriendendag het prachtige Okapi-verblijf geopend. Uniek in Europa omdat de dieren ‘s winters niet opstal hoeven, maar lekker rond kunnen lopen! Hoe gaat het met de okapi’s en voldoet het verblijf aan de verwachtingen? De hoogste tijdom verzorgster Kim aan de tand te voelen.

Tekst: Alex Schouten en Angeline Peters


baar en is het geen probleem om ze op

commando op de weegschaal te laten

staan en even ‘halt te houden’. Kamina

doet dat heel braaf, maar haar dochter is

wat recalcitrant en vertikt het soms om op

de weegschaal te stappen. Rab vindt de

weegschaal eng vanwege de hoge open

afstap en stopt dan gewoon met bewe-

gen…

Binnen-buitenDe okapi’s zijn van nature nogal schrikach-

tige dieren, maar in hun nieuwe onderko-

men voelen ze zich op hun gemak, terwijl

ze wél in een druk deel van de dierentuin

zitten. Ze trekken zich niets aan van langs-

rijdende treinen en ook van gillende

schoolkinderen in de kas kijken ze niet

echt op!

Omdat de bomen in de buitenperken nog

niet groot genoeg zijn en dus onvoldoende

schaduw geven hoeven de okapi’s niet ver-

plicht naar buiten. Want als er dan toch

een negatief puntje genoemd moet wor-

den, dan is het de zichtbaarheid van de

dieren. Door de weelderige plantengroei

moet je soms wel wat moeite doen om

een okapi te zien in de binnenverblijven.

Het buitenperk is veel opener, maar daar

zijn de dieren niet zo vaak te vinden. De

dieren lopen vaak maar een kort rondje

buiten en gaan dan weer lekker naar bin-

nen. Alleen M’buti is relatief veel buiten en

zoekt dan soms ook het publiek op. Geluk-

kig is ze nog niet gevoerd door de bezoe-

kers en ook als dat zou gebeuren dan

schatten de verzorgers in dat ze het aan-

geboden voedsel niet op zou eten. Overi-

gens kunnen de okapi’s gewoon aan de

bomen knabbelen als ze dat willen en met

name de grote Kamina doet dat geregeld.

Moeten de bomen gewoon maar wat snel-

ler groeien….

Voorplanting?Wordt het niet eens tijd voor een nieuwe

geboorte? Daar wordt wel op gehoopt,

maar laat nog even op zich wachten. Ten

eerste is de draagtijd van okapi’s 15 tot 16

maanden (!) en ten tweede wist Rab he-

laas niet hoe ‘het’ moest en probeerde hij

Kamina van voren te dekken. Zij draaide

zich dan om, zodat voor hem duidelijk zou

moeten zijn dat ‘ie aan de verkeerde kant

zat, maar Rab draaide dan net zo vrolijk

mee. Kamina heeft een ‘vaste tochtigheid’

en de verzorgers hopen dat zij ondanks

haar leeftijd van 18 jaar nog één keer

zwanger kan raken.

Daarom is besloten dat alleen Ngwani nog

met Kamina mag paren. Het is zonde om

een tochtige periode van Kamina niet

goed te benutten als Rab haar aan de ver-

keerde kant wil dekken. De verzorgers heb-

ben nog wel gekeken of er vooruitgang zat

bij de paringspogingen van Rab, maar dat

was helaas niet het geval…. Kamina is in-

middels een paar keer niet tochtig ge-

weest, dus… is er een kans dat ze

inderdaad zwanger is van de relatief

jonge Ngwani!

De jonge M’Buti is de gedoodverfde

nieuwe fokvrouw. Zij heeft nog geen zicht-

bare cyclus, maar zal over een paar maan-

den voor het eerst het verblijf gaan delen

met …. Ngwani. Ze mag niet met Rab van-

wege de bloedlijnen…. Kortom, Rab staat

voorlopig ‘droog’.

U zult het met ons eens zijn, het okapiver-

blijf functioneert uitstekend en is een aan-

winst voor de tuin. Van heinde en verre

komen mensen het verblijf bekijken. Als de

bomen in het buitenperk nog wat meer

groeien en de okapi’s wat vaker naar bui-

ten gaan, dan is het plaatje perfect én

compleet!

Okapiverblijf - foto: Rob Doolaard


Met dank aan: Kim Luijt (Diergaarde Blijdorp)

Okapis - foto: Peter van Norde Okapi - foto: Diergaarde Blijdorp

Op 9 april was weer de aftrap vanhet nieuwe reisseizoen van deVrienden. Twee bussen met in totaal 111 Vrienden gingen dezedag op reis. Ditmaal was de bestemming de Allwetterzoo inMünster.

De dierentuin in Münster is op de huidige

locatie geopend in 1974. De naam Allwet-

terzoo heeft te maken met het feit dat er

twee routes zijn in de dierentuin. De zoge-

naamde binnenring is een route door en

langs alle gebouwen in de tuin, zodat ge-

heel overdekt deze route gevolgd kan

worden (in alle jaargetijden en weersom-

standigheden). De buitenring is geheel in

de openlucht, vaak om de verblijven en

vlaktes van dieren heen.

Ikzelf heb een route gevolgd waarbij af-

wisselend de binnen- en de buitenring

werd gebruikt. Al bij de ingang kom je

ogen te kort, omdat je twee richtingen op

kan en bij de ingang het Biocity te vinden

is. Dit is een fokstation voor zeldzame Azi-

atische schildpadden. Voor een ‘koud

bloed’ liefhebber niet te versmaden, maar

helaas zijn weinig dieren voor het publiek

te zien. Alleen enkele goudkopschilpad-

den waren goed zichtbaar. Verder veel in-

formatie over de bedreigingen van deze

schildpadden.

Doorlopend langs neusberen, Syrische

bruine beren, Maleise beren en bongo’s

kwam je bij een paardenmuseum en een

kinderboerderij, waar achter een aardig

wolvenverblijf en een verblijf voor

Przewalskipaarden. Een leuke start

van een dagje dierentuin.

Daarna doorgelopen langs een grote hoge

gierenvolière met verschillende roofvogels

als rode wouw, monniksgier, Rüppelsgier

en niet te vergeten secretarisvogels. Het

geheel is in jaren zeventig stijl opgetrok-

ken uit beton met stalen pijlers met dikke

tralies, maar gelukkig veel inkijkmogelijk-

heden via glas of gaas.

Hier vlakbij op de binnenroute bevindt

zich het tropenhuis, bestaand uit een

doorloopvolière met ara’s, zonparkieten

en witkopeenden, waarna je in een hal

komt met vrij vliegende vogels en vleer-

muizen. In een apart deel nog witkop-

saki’s, Schneiders dwergkrokodil en

mata-mata’s.

Doorlopend langs bonte marters kom je

dan bij het oude dolfinarium (tot circa

2012 ingebruik). Hier zwemmen nu Cali-

fornische zeeleeuwen. Je kijkt naar een te

klein rechthoekig zwembad. Dit verblijf is

alleen geschikt voor kleine waterdieren,

zodat het beter gesloopt kan worden.

Achter een speeltuin en restaurant zitten

herten (o.a. Prins Alfred herten) en door-

lopend kom je bij de Afrikavlakte met ze-

bra’s (Bohm) struisvogels, elandantilopen,

waterbokken en kroeskoppelikanen.

Op dat moment ben ik naar de binnen-

route gegaan, kijkend naar Siberische

tijgers en Noordperzische panters, waarbij

vooral de laatste in klassieke verblijven te

zien waren.

Hiernaast was de laatste grote aanwinst

van de zoo, het uitgebreide olifantenver-

blijf met vier perken en veel water. Hier

was ook de bul Alexander (voor Blijdor-

pers wel bekend) te zien. Je kan om het

olifantenverblijf heen lopen.. Dit was nog

een hele klus gezien de omvang van het

geheel. Al met al een prachtig verblijf,

met voor mij als minpuntje dat de dieren

op veel plaatsen niet heel goed zichtbaar

zijn.

VRIENDENREIS NAAR ALLWETTERZOO MÜNSTERV E R S L A G


Kroonbasilisk (Midden-Amerika) - foto: Aart Pijl

Munster - foto: Gerhard Tijssen

Tekst: Gerhard Tijssen

In een hoek van de tuin waren het qua

opzet op Blijdorp lijkende gorillaverblijf

(gecombineerd met roodkopmangabeys)

en een verblijf voor Borneo orang oetans

(met kleinklauwotters).

Vervolgens kom je bij de wadvolière (wat

me deed bedenken dat in Blijdorp een

doorloopvolière met Nederlandse vogels

terug moet komen!), de grijze zeehonden

en tenslotte het aquarium. De laatste be-

stond uit twee etages met een redelijke

collectie zeevissen, en enkele reptielen en

amfibieën. Voor de liefhebber niet een

grote trekpleister. Hiernaast nog een leuk

openluchtterrarium met dobbelsteen-

slangen en San Francisco lintslangen.

Samenvattend. Een klassieke dierentuin

met de grote dieren als olifant, tijger,

neushoorn, gorilla’s en orangs zonder the-

matiek of geografische indeling. Het ge-

heel is een prachtig park met

waterpartijen, velden en bomen. In het

park stonden overal informatieborden

over wilde vogels in het park en kunstwer-

ken gerelateerd aan dierentuinen. En, last

but not least, Peter had weer gezorgd voor

mooi dierentuinweer. Kortom Münster

heeft een tuin die zeker aantrekkelijk is

om een dagje door te brengen en een oli-

fantenverblijf dat Blijdorp weer zou kun-

nen inspireren tot enige aanpassing aan

hun verblijf!

14 jan/0.0.1 kuifmakaak, 15 jan/1.0.0

Mhorr gazelle, 18 jan/0.0.1 colobusaap, 25

jan/0.1.0 vissende kat, 10 feb/1.0.0 Mhorr

gazelle, 15 feb/0.1.0 Mhorr gazelle, 1

mrt/0.0.1 steppeslurfhondje, 3 en 17

mrt/0.2.0 giraf, 27 mrt/0.0.1 koeneusrog.

Gestorven

6 jan/1.0.0 Mhorrgazelle (plm 12 jaar), 28

jan/0.1.0 Galapagos schildpad (plm 20

jaar), 14 mrt/0.1.0 Europese wolf (plm 10

jaar).

Gearriveerd

21 jan/0.1.0 serval (uit Zoo de Servion,

Frankrijk), 29 jan/1.1.0 pantserkrokodil (uit

Noorderdierenpark Emmen), 2 feb/0.2.0

Indische nimmerzat (uit Zoo Zlin, Lesna,

Tsjechië), 29 mrt/1.0.0 vicuna (uit ZooParc

Overloon).

31 jan/1.0.0 vissende kat (naar Sidney Zoo,

Australië), 19 feb/2.2.0 tortelduif (naar

Zoo Warschau, Polen), 19 feb/1.0.0 violette

toerako (naar Zoo Warschau, Polen), 16

mrt/0.1.0 Balabacdwerghert (naar Zoo

Plzen, Tjeschië), 17 mrt/4.4.0 bergeend

(naar Gaiapark Kerkrade), 17 mrt/0.2.0

klipdas (naar Zoo Dvur Kralove, Tsjechië).Gestorven

Gearriveerd

EERSTE KWARTAAL 2016

M U T A T I E S

In deze rubriek vindt u een selectie uit de mutatielijst van de Diergaarde. Er kan tussentijds het een en ander zijn veranderd. Ook kunnen dieren zich (niet zichtbaar voor publiek) achter de schermen bevinden. Waar bekend wordt aangegeven of het een mannetje (het eerste cijfer) of een vrouwtje (het tweede cijfer) betreft,of dat het geslacht nog niet bekend is (het derde cijfer). Voorbeeld: 1.1.0Leeuw = Twee leeuwen, één mannetje en één vrouwtje.

Verzonden

Serval - foto: Peter van Norde

Franjeaap - foto: Peter van Norde

Geboren


Orang-oetanvrouwtje - foto: Aart Pijl

c o l o f o n

Diergaarde Blijdorp, Blijdorplaan 8, Rotterdam Bezoekersinformatie: 010 - 443 14 95 Postadres: Postbus 532, 3000 AM RotterdamOpeningstijden: Het gehele jaar, iedere dag geopend! Wintertijd: 09.00 tot 17.00 uur. Zomertijd: 09.00 tot 18.00 uur

38e jaargang, nummer 2, oplage: 6500

Vereniging Vrienden van Blijdorpp/a David Verhagen, secretarisPopulierendreef 287, 2272 RG Voorburg

Vriendennieuws is een uitgave van de Vereniging Vrienden van Blijdorp en verschijnt vier maal per jaar.

De Vereniging Vrienden van Blijdorp stelt zich ten doel: “Het in zo breed mogelijke zin ondersteunen van DiergaardeBlijdorp”. De jaarlijkse minimale contributie bedraagt € 44,-,waarvoor de leden 4 keer per jaar het verenigingsorgaanVriendennieuws ontvangen, alsmede 2 gratis toegangsbe-wijzen voor Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Bovendienworden de leden in staat gesteld deel te nemen aan diverseactiviteiten, die speciaal voor hen georganiseerd worden,zoals excursies en lezingen.

Secretariaat:p/a David Verhagen, Populierendreef 2872272 RG Voorburg - Telefoon 06-55012705Email: [email protected]/SEPA: NL39INGB 0001 3578 03BIC: INGBNL2AFiscaal nummer: 0071.88.869

Reizen:Peter Biesta, Dreeslaan 201, 2672 DK NaaldwijkTelefoon: 06-48808538Email: [email protected]

Promotieteam:Email: [email protected]

Redactie-adres Vriendennieuws:Marcel Kreuger, hoofdredacteur Goudsesingel 235d, 3031 EL Rotterdam Email: [email protected]

Redactie-medewerkers: Karin van Leeuwen, Angeline Peters, Alex Schouten, Gerda Nijssen, Trix Vermeulen, Daniël Seesink

Vriendennieuws ontvangt regelmatig foto’s van Rob Doolaard, Joost Hubeek, Koos Net, Aart Pijl, Greet en Peter van Norde en Fred van Tiel

Vormgeving en druk: Argus werkt in Beeld

Vrienden van Blijdorp op Internet:Website: http://www.vriendenvanblijdorp.nl

Samenstelling Verenigingsbestuur:Voorzitter Marcel KreugerSecretaris David VerhagenTweede secretaris Inge MatheijPenningmeester / Vice-voorzitter Arie BosLeden Peter Biesta - Reizen Bart Noordegraaf - Ext. comm. / PR Martin van Brenen - Promotieteam

ISSN: 1568-3400Artikelen geschreven door derden vertegenwoordigen de

mening van de auteur en niet noodzakelijkerwijs die van de

redactie. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen

in te korten of te weigeren.

Toegezonden foto’s kunnen met vermelding van de naam van de

fotograaf rechtenvrij gebruikt worden ten behoeve van activitei-

ten zonder winstoogmerk van de Vereniging Vrienden van

Blijdorp. Tenzij schriftelijk anders wordt aangegeven worden toe-

gezonden foto’s opgenomen in het fotoarchief van de Vereniging

Vrienden van Blijdorp en aldus niet geretourneerd.

a g e n d a

TWITTER@BLIJDORPVRIEND

a d r e s B l i j d o r p

www.facebook.com/vriendenvanblijdorp BEZOEK EN LIKE OOK DE FACEBOOKPAGINA

Denkt u na over een (periodieke) schenking aan onze vereniging?Kijk dan op www.vriendenvanblijdorp.nl en klik op ‘giften en schenkingen’.Onze huisnotaris kan u helpen!

Zaterdag 23 juli:Zomerexcursie naar Zoom Gelsenkirchen, Duitsland

Zaterdag 27 en zondag 28 augustus 2016Weekendexcursie Zoo d’ Amnéville, Frankrijk

Zaterdag 1 oktober 2016: Najaarsexcursie Wildlands Adventure Zoo Emmen

Voor de meest actuele informatie kunt u terecht op www.vriendenvanblijdorp.nl

Zoo d'Amneville - foto: Peter van Norde

Vrienden nieuws · 2018-09-30 · In dit nummer treft u weer veel informatie over de activiteiten...

Documents

Transcript of Vrienden nieuws · 2018-09-30 · In dit nummer treft u weer veel informatie over de activiteiten...