VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 —...

52
2009 VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR LANDBOUWPRODUCTEN EUROPESE REKENKAMER Speciaal verslag nr. 10 NL ISSN 1831-0915

Transcript of VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 —...

Page 1: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

20

09

VOORLICHTINGS- EN

AFZETBEVORDERINGSACTIES

VOOR LANDBOUWPRODUCTEN

EUROPESE REKENKAMER

Sp

eci

aa

l ve

rsla

g n

r. 1

0

NL

ISS

N 1

83

1-0

91

5

Page 2: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST
Page 3: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR LANDBOUWPRODUCTEN

Speciaal verslag nr. 10 2009

EUROPESE REKENKAMER

(uitgebracht krachtens artikel 248, lid 4, tweede alinea, EG)

Page 4: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

2

EUROPESE REKENKAMER

12, rue Alcide De Gasperi

1615 Luxemburg

LUXEMBURG

Tel.: +352 4398-45410

Fax: +352 4398-46410

E-mail: [email protected]

Internet: http://www.eca.europa.eu

Speciaal verslag nr. 10 2009

Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op internet

via de Europaserver (http://europa.eu).

Bibliografische gegevens bevinden zich aan het einde van deze publicatie.

Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2009

ISBN 978-92-9207-370-1

doi:10.2865/52359

© Europese Gemeenschappen, 2009

Overneming met bronvermelding toegestaan

Printed in Belgium

Page 5: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

3

INHOUD

Paragraaf

VERKLARENDE WOORDENLIJST

I-XI SAMENVATTING

1-10 INLEIDING

1-4 ALGEMEEN KADER5-7 RECENTE VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES8-10 OVERZICHT VAN HET BEHEERSSYSTEEM

11-15 REIKWIJDTE EN AANPAK VAN DE CONTROLE

16-52 OPMERKINGEN

16-29 DE IMPACT VAN HET BELEID IS MOMENTEEL MOEILIJK MEETBAAR16-18 DOELSTELLINGEN EN PRESTATIE-INDICATOREN

19-23 GRENZEN AAN DE IMPACT DIE VAN HET BELEID TE VERWACHTEN IS

24-29 HET IS MOEILIJK OM DE IMPACT VAN DE VERSCHILLENDE PROGRAMMA’S TE BEOORDELEN

30-40 DE EISEN BIJ DE SELECTIE EN GOEDKEURING VAN DE PROGRAMMAVOORSTELLEN ZIJN STRENGER GEWORDEN, MAAR DEZE VERBETERING MOET NOG WORDEN BESTENDIGD

31-33 VOORSELECTIE VAN DE PROGRAMMAVOORSTELLEN DOOR DE LIDSTATEN

34-40 DE COMMISSIE STELT HOGERE EISEN

41-52 DE BESTAANDE CONTROLES INZAKE DE PROGRAMMA-UITVOERING DIENEN NOG TE WORDEN VERBETERD41-43 SELECTIE VAN DE UITVOERENDE INSTANTIES

44-46 VERSTERKT TOEZICHT VAN DE COMMISSIE OP DE UITGAVEN

47-52 AANHOUDENDE TEKORTKOMINGEN IN DE CONTROLES IN SOMMIGE LIDSTATEN

53-57 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

BIJLAGE I — OVERZICHT VAN DE TIJDENS DE GECONTROLEERDE PERIODE GELDENDE VERORDENINGEN BIJLAGE II — LIJST VAN THEMA’S, PRODUCTEN EN LANDEN WAARVOOR SUBSIDIABELE ACTIES KUNNEN

WORDEN ONDERNOMEN

ANTWOORDEN VAN DE COMMISSIE

Page 6: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

4

Page 7: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

5

VERKLARENDE WOORDENLIJST

Indienende organisatie: Met deze term wordt gedoeld op de „met de uitvoering van de voorlichtings- en afzetbevorderingsacties belaste organisaties”, zoals omschreven in arti-kel 6 van Verordening (EG) nr. 3/2008 van de Raad (PB L 3 van 5.1.2008, blz. 1). Het betreft beroeps- of bedrijfskolomorganisaties die de betrokken sectoren in één of meer lidstaten of op communautair niveau vertegenwoordigen, die programmavoorstellen opstellen.

Landen waarvoor acties kunnen worden ondernomen: Als een actie gericht is op een land buiten de Gemeenschap, moet dat land voorkomen op de lijst van in aanmerking komende derde landen of zones die krachtens artikel 4 van Verordening (EG) nr. 3/2008 door de Com-missie moet worden vastgesteld.

Deze lijst is thans opgenomen in bijlage II van Verordening (EG) nr. 501/2008.

Programma: De verschillende voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouw-producten worden uitgevoerd in het kader van een voorlichtings- en afzetbevorderings-programma (artikel 1 van Verordening (EG) nr. 3/2008).

Richtsnoeren: Voor de afzetbevordering op de binnenmarkt moet de Commissie richtsnoeren voor alle gekozen sectoren of producten vaststellen waarin wordt aangegeven welke stra-tegie in de voorstellen voor programma’s moet worden gevolgd door algemene gegevens te verschaffen over de doelstellingen en doelgroepen, de thema’s, de aard van de acties, de looptijd van de programma’s en een indicatieve verdeling van het bedrag dat als financiële bijdrage van de Gemeenschap beschikbaar is. Deze richtsnoeren zijn thans opgenomen in bijlage I van Verordening (EG) nr. 501/2008 van de Commissie (PB L 147 van 6.6.2008, blz. 3) en de indicatieve begroting in bijlage III van die verordening.

Voor de afzetbevordering in derde landen kan de Commissie richtsnoeren vaststellen voor alle gekozen sectoren of producten.

Thema’s en producten waarvoor acties kunnen worden ondernomen: De thema’s en producten die in aanmerking komen voor een gecofinancierd programma, worden in alge-mene bewoordingen omschreven in artikel 3 van Verordening (EG) nr. 3/2008. De Commissie stelt in dat kader de lijsten van de in aanmerking komende thema’s en producten vast die elke twee jaar worden herzien. Deze lijsten zijn thans opgenomen in de bijlagen I en II van Verordening (EG) nr. 501/2008.

Toezichtgroep: Op de uitvoering van de programma’s wordt toezicht gehouden door een toezichtgroep die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de Commissie, de betrokken lidstaten en de indienende organisaties.

Uitvoerende instantie: De indienende organisatie selecteert via een adequate inschrij-vingsprocedure de instanties die de acties van de programma’s uitvoeren (artikel 11 van Verordening (EG) nr. 3/2008).

Normaal gesproken betreft het communicatie- en reclamebureaus.

Page 8: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

6

SAMENVAT TING

I .Sinds begin jaren tacht ig voert de Europese U n i e a f z e t b e v o r d e r i n g s a c t i e s v o o r l a n d -bouwproducten uit en cof inanciert z i j deze. S inds 1999 z i jn de verschi l lende bestaande regel ingen samengevoegd tot één gemeen-s c h a p p e l i j k e r e g e l i n g v o o r a l l e b e t r o k k e n p r o d u c t e n . D e z e a f z e t b e v o r d e r i n g s a c t i e s bestaan hoofdzakel i jk uit één- tot dr iejar ige programma’s die tot ten hoogste 50 % geco-f i n a n c i e r d w o r d e n d o o r d e E u r o p e s e U n i e , e n z i j n z o w e l g e r i c h t o p d e i n t e r n e m a r k t a ls op derde landen.

I I .D e C o m m i s s i e o n d e r w e r p t d e z e r e g e l i n g m o m e n t e e l a a n e e n d i e p g a a n d e b e s c h o u -wing. Di t zou met name kunnen le iden tot een s igni f icante verhoging van het budget voor voor l icht ing en afzetbevorder ing.

I I I .De controle van de Rekenkamer had betrek-king op de doeltreffendheid van de voorl ich-t ings- en afzetbevorder ingsact ies en op de r e g e l m a t i g h e i d v a n d e v a s t g e l e g d e u i t g a -ven. De controle is verr icht bi j de diensten v a n d e C o m m i s s i e a l s m e d e i n d r i e v a n d e belangr i jkste betrokken l idstaten.

IV.De Rekenkamer heeft geconstateerd dat de Commiss ie enkele jaren geleden begonnen i s h e t b e h e e r s - e n c o n t r o l e s y s t e e m v o o r u i t g a v e n i n v e r b a n d m e t v o o r l i c h t i n g s - e n afzetbevorderingsacties voor landbouwpro-d u c t e n t e v e r b e t e r e n . D i t p r o c e s h e e f t o p b e p a a l d e g e b i e d e n a l g e l e i d t o t p o s i t i e v e resultaten, maar moet nog worden besten-digd en verdiept .

V.D e R e k e n k a m e r h e e f t a l d u s g e c o n s t a t e e r d dat de impact van het bele id , hoewel waar-s c h i j n l i j k p o s i t i e f , t h a n s m o e i l i j k t e m e t e n is . Er bestaan geen concrete , u i t een duide-l i jke strategie voortvloeiende doelstel l ingen waaraan de doeltreffendheid van het beleid k a n w o r d e n a f g e m e t e n . D e o m s c h r i j v i n g v a n e e n s t r a t e g i e e n c o n c r e t e d o e l e n l i j k t dus een bas isvoorwaarde voor de vastste l -l ing van geschikte indicatoren waaraan het m o m e n t e e l o n t b r e e k t . D e v a n d e r e g e l i n g te verwachten impact i s evenwel van meet af aan beperkt door een relat ief bescheiden b u d g e t i n v e r h o u d i n g t o t d e v e e l h e i d v a n in aanmerking komende producten en geo-graf ische zones , en door het ontbreken van een geschikte procedure om te zorgen voor c o m p l e m e n t a r i t e i t m e t d e v e r s c h i l l e n d e nationale of part icul iere afzetbevorderings-act ies . En hoewel de beschikbare informatie een posit ieve impact doet vermoeden, is die informatie zo beperkt , dat het moeil i jk is om d e d o e l t r e f f e n d h e i d v a n e l k v a n d e g e c o -f i n a n c i e r d e p r o g r a m m a ’ s e n a f o r t i o r i d e a l g e m e n e d o e l t r e f f e n d h e i d v a n h e t b e l e i d te meten.

VI.De Rekenkamer beveelt derhalve aan, de doel-stel l ingen van het beleid nader te omschri j -v e n e n t e g e l i j k e r t i j d t e v e r z e k e r e n d a t d e a a n g e g e v e n a m b i t i e s e n d e v a s t g e l e g d e budgetten coherent z i jn . Deze doelste l l in-gen moeten „SMART” worden geformuleerd om het mogel i jk te maken geschikte presta-t ie- indicatoren te omschr i jven en te moni-toren. Er moet op formele wi jze overleg met a l l e b e t r o k k e n e n w o r d e n g e o r g a n i s e e r d , vanaf het opstel len van de strategie tot het toepassen van de procedures om te zorgen v o o r c o m p l e m e n t a r i t e i t m e t d e v e r s c h i l -lende bestaande afzetbevorder ingsact ies .

Page 9: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

7

VII .B i j g e b r e k e v a n e e n d o e l t r e f f e n d e m e t i n g van de impact, berust de te verwachten doel-t ref fendheid grotendeels op een re levante select ie van de programmavoorstel len. Ter-wij l de controle in de l idstaten op dit terrein s o m s n o g t e b e p e r k t b l i j f t , i s d e C o m m i s -s i e v e e l e i s e n d e r e n s e l e c t i e v e r g e w o r d e n . Deze verbeter ing moet echter nog worden bestendigd.

VII I .De Rekenkamer beveelt dus aan, de lopende verbeteringen in de selectieprocedure voort t e z e t t e n , m e t n a m e w a t b e t r e f t d e e i s e n o p h e t g e b i e d v a n i n f o r m a t i e o v e r d e t e v e r w a c h t e n i m p a c t v a n h e t p r o g r a m m a e n de wi jze waarop deze zal worden gemeten; verder moeten de l idstaten nog select iever w o r d e n , o n d e r a n d e r e d o o r i n f o r m a t i e t e v e r i f i ë r e n o m z e k e r h e i d t e v e r k r i j g e n o v e r de re levant ie van de voorstel len.

IX.E r i s n o g t e w e i n i g c o n t r o l e o p d e s e l e c -t i e v a n d e u i t v o e r e n d e i n s t a n t i e s , d i e e e n s l e u t e l r o l s p e l e n i n d e u i t v o e r i n g v a n d e programma’s . Het latere toezicht op de uit -gaven door de Commiss ie is daarentegen a l aanzienl i jk versterkt . Maar in Spanje en I ta-l i ë b l i j v e n a a n z i e n l i j k e t e k o r t k o m i n g e n i n de controle bestaan, hoewel daarop a l een aantal jaren herhaaldel i jk i s gewezen. Hoe-w e l e r i n d e z e t w e e l i d s t a t e n n u e i n d e l i j k maatregelen z i jn genomen om te proberen deze tekortkomingen te herstel len, was het t e n t i j d e v a n d e c o n t r o l e n o g t e v r o e g o m d e d o e l t r e f f e n d h e i d v a n d e z e w i j z i g i n g e n t e b e v e s t i g e n ; d a t z a l d u s i n d e t o e k o m s t moeten gebeuren.

SAMENVAT TING

X.De Rekenkamer beveelt aan, de controle op de select ie van de uitvoerende instant ies te versterken en de in een l idstaat vastgestelde gebreken in de controle fo l low-up te geven waardoor wordt verzekerd dat de onvolko-menheden snel worden verbeterd.

XI.H e t p o t e n t i ë l e e f f e c t v a n d e i n d i t v e r s l a g geformuleerde aanbevel ingen moet worden gezien in relatie tot het budget dat bestemd i s v o o r d e a f z e t b e v o r d e r i n g s r e g e l i n g . D e C o m m i s s i e o n d e r w e r p t d e z e r e g e l i n g m o m e n t e e l a a n e e n d i e p g a a n d e b e s c h o u -wing. Di t zou met name kunnen le iden tot een voorstel voor een signif icante verhoging van het budget voor voor l icht ing en afzet-bevorder ing. Daarom geeft de Rekenkamer i n o v e r w e g i n g , d e v e r b e t e r i n g e n z o s n e l mogel i jk aan te brengen.

Page 10: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

8

INLEIDING

ALGEMEEN KADER

1. Sinds begin jaren tachtig voert de Europese Unie afzetbevorderingsac-t ies voor landbouwproducten ui t en cof inanciert z i j deze. Tot 1999 w e r d e n d e z e a c t i e s s e c t o r g e w i j z e u i t g e v o e r d o p b a s i s v a n d i v e r s e voorschr i f ten die golden voor de verschi l lende gemeenschappel i jke marktordeningen (GMO).

2. In 1999 werden deze voorschriften geharmoniseerd en vervangen door een regel ing, opgenomen in twee verordeningen van de Raad 1, waar-v a n d e e n e d e a f z e t b e v o r d e r i n g i n d e r d e l a n d e n , e n d e a n d e r e d e afzetbevordering op de binnenmarkt regelde. Deze twee verordenin-gen werden begin 2008 samengevoegd tot één enkele verordening, Verordening (EG) nr . 3/2008 van de Raad 2, d ie voortaan het gehele bele id inzake de afzetbevorder ing van landbouwproducten bestr i jkt e n g e e n g r o t e i n h o u d e l i j k e v e r s c h i l l e n t e n o p z i c h t e v a n d e b e i d e vor ige teksten bevat .

3. Krachtens de geldende regelgeving moeten de betrokken maatrege-l e n e e n l o o p t i j d v a n 1 t o t 3 j a a r h e b b e n e n k u n n e n h e t a c t i e s z i j n o p h e t g e b i e d v a n p u b l i c r e l a t i o n s , a f z e t b e v o r d e r i n g e n r e c l a m e , om de aandacht te vest igen op de sterke punten van producten van de Gemeenschap uit een oogpunt van met name kwal i te i t , hygiëne, v o e d s e l v e i l i g h e i d , v o e d i n g s w a a r d e , e t i k e t t e r i n g , d i e r e n w e l z i j n e n mi l ieuzorg. Voorts kan het gaan om deelname aan evenementen en b e u r z e n , d e t e n u i t v o e r l e g g i n g v a n v o o r l i c h t i n g s a c t i e s i n z a k e h e t c o m m u n a u t a i r e s t e l s e l v a n b e s c h e r m d e o o r s p r o n g s b e n a m i n g e n ( B O B ’ s ) , b e s c h e r m d e g e o g r a f i s c h e a a n d u i d i n g e n ( B G A ’ s ) , g e g a r a n -d e e r d e t r a d i t i o n e l e s p e c i a l i t e i t e n ( G T S ’ e n ) , i n b e p a a l d e g e b i e d e n voortgebrachte kwal i te i tswi jn (vqprd) , of het verspreiden van infor-matie over de EU-regel ingen inzake kwal i te i t en et iketter ing en over de biologische product iewi jze . Met betrekking tot derde landen kan het ook gaan om marktonderzoek naar n ieuwe afzetmogel i jkheden.

4. De programma’s worden, uitzonderingen daargelaten, tot ten hoogste 50 % gefinancierd door de Europese Unie; de rest moet worden gedekt door de beroeps- of bedr i j fskolomorganisat ies d ie ze hebben inge-diend (minimaal 20 %) en door de betrokken l idstaten.

1 Verordening (EG) nr. 2702/1999

van de Raad van 14 december 1999

inzake voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten in derde

landen (PB L 327 van 21.12.1999,

blz. 7) en Verordening (EG)

nr. 2826/2000 van de Raad

van 19 december 2000

betreffende voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten op de

binnenmarkt (PB L 328 van

23.12.2000, blz. 2).

2 Verordening (EG) nr. 3/2008 van

de Raad van 17 december 2007

inzake voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten op de

binnenmarkt en in derde landen

(PB L 3 van 5.1.2008, blz. 1).

Zie bijlage I voor het

overzicht van de tijdens de

controleperiode geldende

uitvoeringsverordeningen.

Page 11: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

9

RECENTE VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES

5. De jaarlijkse begrotingstoewijzing voor de voorlichtings- en afzetbevor-der ingsmaatregelen en -act ies voor landbouwproducten z i jn de laat-ste jaren sterk toegenomen, van 17 mil joen euro in 2002 tot 50 mil joen euro s inds 2007 (z ie g r a f i e k 1 ) .

6. Het grootste deel van de uitgaven correspondeert met het aandeel van de EU in de gecofinancierde programma’s. Er l iepen ongeveer 200 pro-gramma’s in de periode 2007-2008, waarbi j 23 verschi l lende l idstaten betrokken waren, soms in het kader van „meer landen”-programma’s die door meerdere l idstaten tegel i jkert i jd worden gef inancierd.

7. Met name naar aanleiding van een verzoek van Europar lementar iërs o n d e r w e r p t d e C o m m i s s i e d e z e r e g e l i n g m o m e n t e e l a a n e e n d i e p -gaande beschouwing, in het bi jzonder met betrekking tot derde lan-den. Dit zou met name kunnen le iden tot een s igni f icante verhoging van het budget voor voor l icht ing en afzetbevorder ing, en voorrang voor programma’s ger icht op derde landen.

J A A R L I J K S E K R E D I E T E N ( B E TA L I N G E N ) M E T B E T R E K K I N G TOT V O O R L I C H T I N G S - E N A F Z E T B E V O R D E R I N G S M A AT R E G E L E N E N - AC T I E S

G R A F I E K 1

0

10

20

30

40

50

60

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

mil

joe

n e

uro

Gecofinancierde programma’s Rechtstreekse betalingen

Bron: Algemene begroting van de Europese Unie 2002-2009.

Page 12: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

10

OVERZICHT VAN HET BEHEERSSYSTEEM

8. In het algemeen worden de programma’s voorgesteld door de „ indie-n e n d e o r g a n i s a t i e s ” . N a d a t d e l i d s t a t e n h e b b e n b e o o r d e e l d o f d e voorgestelde programma’s overeenstemmen met de regels , geschikt z i jn en de pr i js -kwal i te i tverhouding ervan gunst ig is , zenden z i j de Commissie de programmavoorstel len toe die zi j bereid zi jn te cofinan-cieren. De Commissie gaat vervolgens, na een onderzoek en eventuele verzoeken om wijzigingen, over tot de selectie van de gecofinancierde programma’s .

9. Die programma’s worden dan uitgevoerd door „uitvoerende instanties”, d ie „v ia een adequate inschr i jv ingsprocedure” door de indienende organisat ie moeten worden geselecteerd. De l idstaat i s verantwoor-deli jk voor het toezicht op de omstandigheden waaronder die selectie plaatsvindt , en ste l t de Commiss ie daarvan in kennis .

10. In het kader van het gedeeld beheer draagt de l idstaat eveneens de verantwoordel i jkheid voor het toezicht op de goede uitvoer ing van de programma’s, de betal ingen aan de begunstigden en de desbetref-fende controles . Een toezichtgroep, voorgezeten door de betrokken l i d s t a a t e n w a a r a a n i n d e p r a k t i j k e e n v e r t e g e n w o o r d i g e r v a n d e C o m m i s s i e d e e l n e e m t , k o m t r e g e l m a t i g b i j e e n o m d e u i t v o e r i n g s -stand van de onderscheiden programma’s te volgen.

Bron: Association 5 al día.

Page 13: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

11

11. De voornaamste reden voor deze controle is dat, hoewel het budget voor voor l icht ings- en afzetbevorder ingsact ies voor landbouwproducten n o g b e t r e k k e l i j k l a a g i s , h e t d e l a a t s t e j a r e n c o n s t a n t i s g e s t e g e n . B o v e n d i e n z o u h e t i n d e t o e k o m s t n o g k u n n e n g r o e i e n , m e t n a m e omdat afzetbevorder ingsmaatregelen bi j de onderhandel ingen van de WTO in de „groene box” thuishoren. Het Europees Parlement heeft e ind 2007 over igens een verzoek in die z in gedaan 3.

12. De controle van de Rekenkamer had betrekking op de doeltreffendheid van de voor l icht ings- en afzetbevorder ingsact ies en op de regelma-t igheid van de vastgelegde uitgaven. De controlevragen waren:

Ste l t het bestaande beheers- en toez ichtsysteem de Commiss ie a) in staat de doeltref fendheid van de maatregel aan te tonen of te meten?

Maakt het bestaande beheers- en controlesysteem het mogel i jk b) o m r e d e l i j k e z e k e r h e i d t e v e r k r i j g e n d a t d e p r o g r a m m a s e l e c t i e regelmat ig en t ransparant i s , en berust op re levante cr i ter ia en informatie?

Maakt het bestaande beheers- en controlesysteem het mogel i jk c ) om redel i jke zekerheid te verkr i jgen inzake de wett igheid/regel-mat igheid van de uitgaven?

13. De controle is verricht tussen juni en oktober 2008 bij de diensten van de Commiss ie , a lsmede in Spanje , Frankr i jk en I ta l ië . Zoals g r a f i e k 2 laat z ien, behoren deze dr ie landen tot de v i j f belangri jkste l idstaten waarop de regel ing betrekking heeft . Z i j z i jn goed voor b i jna 45 % van de uitgaven en I ta l ië i s de grootste begunst igde.

3 Zie de toelichting van het

„Verslag over het voorstel

voor een verordening van de

Raad inzake voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties

voor landbouwproducten op

de binnenmarkt en in derde

landen (COM(2007) 268 —

C6-0203/2007 —

2007/0095(CNS))”.

REIKWIJDTE EN AANPAK VAN DE CONTROLE

Page 14: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

12

14. De controle had hoofdzakeli jk betrekking op de periode 2006-eind van het eerste ha l f jaar 2008 . Aang ezien de a fzetbevorder ingsprogram-m a ’ s m e e r j a r i g z i j n , l e i d d e d e b e o o r d e l i n g v a n d e i n d i e p e r i o d e geselecteerde programma’s soms toch tot een onderzoek van oudere stukken.

15. De controleaanpak bestond uit het beoordelen van de door de Commissie en de l idstaten vastgestelde procedures voor de tenuitvoer legging van het beleid. Het controlewerk berustte hoofdzakeli jk op de analyse, de documentat ie en de beoordel ing van de procedures en systemen die voor de belangr i jkste fasen z i jn toegepast door :

de Commissie (programmaselectie, toezicht en controle op de uitga- —ven, toezicht op de output en de impact van de programma’s) ,

d e l i d s t a t e n ( u i t n o d i g i n g e n t o t h e t i n d i e n e n v o o r v o o r s t e l l e n , —v o o r s e l e c t i e v a n d e p r o g r a m m a ’ s , c o n t r o l e o p d e s e l e c t i e v a n uitvoerende instant ies , beheer en controle van de uitvoer ing van het programma en de betal ing van de uitgaven) .

Tot de werkzaamheden van de controleurs behoorde ook het bezoeken van ten minste één begunst igde indienende organisat ie en haar u i t -voerende instant ie in e lke l idstaat .

M E E S T B E G U N S T I G D E L I D S TAT E N ( 2007 - 2008 )G R A F I E K 2

Italië

Frankrijk

Spanje

Overige

Duitsland

Griekenland

Bron: Europese Commissie.

Page 15: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

13

DE IMPACT VAN HET BELEID IS MOMENTEEL MOEILIJK MEETBAAR

DOELSTELLINGEN EN PRESTATIE-INDICATOREN

16. De aangegeven doelstelling van de voorlichtings- en afzetbevorderings-act ies voor landbouwproducten is , de Europese landbouwproducten te promoten. Het huidige ste lse l komt echter voort u i t een bunde-l ing van voorafgaande regel ingen ui t de verschi l lende GMO’s , zon-d e r d a t e r e e n a l g e m e n e s t r a t e g i e o f „ S M A R T ” 4- d o e l s t e l l i n g e n z i j n vastgesteld .

17. Door het ontbreken van uit een duidel i jke strategie voortv loeiende S M A R T - d o e l s t e l l i n g e n w a a r a a n d e d o e l t r e f f e n d h e i d v a n h e t b e l e i d kan worden afgemeten, zi jn de indicatoren die de Commissie monitort en verspreidt (zie tekstvak 1 ) s lechts „deelname”-statist ieken die niet de resultaten of de impact van het bele id meten.

18. Dergelijke statistieken zijn als zodanig niet bevredigend, maar het vast-ste l len van geschiktere indicatoren l i jkt moei l i jk zolang de beoogde doelste l l ingen niet beter z i jn omschreven.

4 Artikel 27, lid 3, van Verordening

(EG, Euratom) nr. 1605/2002 van de

Raad van 25 juni 2002 houdende

het Financieel Reglement van

toepassing op de algemene

begroting van de Europese

Gemeenschappen (PB L 248 van

16.9.2002, blz. 1) bepaalt: „Voor

alle door de begroting bestreken

activiteitensectoren worden

specifieke, meetbare, haalbare,

relevante en van een datum

voorziene [„SMART” in het Engels]

doelstellingen vastgesteld.”

S TAT I S T I E K E N D I E D E CO M M I S S I E M O N I TO R T

Aantal betrokken producten.•

Aantal bestreken landen of geografische zones.•

Aantal aan de Commissie voorgelegde programmavoorstellen en percentage daarvan dat aanvaard is.•

T E K S T V A K 1

OPMERKINGEN

Page 16: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

14

GRENZEN AAN DE IMPACT DIE VAN HET BELEID TE VERWACHTEN IS

19. Ondanks een sterke stijging sinds 2002 blijft het communautaire budget dat is bestemd voor voorl ichtings- en afzetbevorderingsacties relatief beperkt in verhouding tot de veelheid aan in aanmerking komende producten, geograf ische zones en thema’s . De r ichtsnoeren van de Commiss ie bestr i jken het merendeel van de landbouwproducten en bevatten een l i j s t van landen die het grootste deel van de wereld-markt u i tmaken (z ie b i j l a g e I I ) . Er komt ook een groot aantal BOB’s , BGA’s en andere kwal i te i tset iketten in aanmerking voor afzetbevor-der ing. Gelet op deze doelste l l ingen, bevest igt een vergel i jk ing met d e u i t g a v e n v o o r a f z e t b e v o r d e r i n g v a n a n d e r e n a t i o n a l e o f p a r t i -c u l i e r e a c t o r e n d a t d e v a s t g e l e g d e b e d r a g e n b e s c h e i d e n z i j n ( z i e t e k s t v a k 2 ) .

20. Gelet op dit beperkte budget kunnen de ondernomen act ies op z ich-z e l f a p r i o r i g e e n s i g n i f i c a n t e i m p a c t h e b b e n t e n a a n z i e n v a n d e doelste l l ingen.

H E T E U - B U D G E T V O O R V O O R L I C H T I N G E N A F Z E T B E V O R D E R I N G I N P E R S P E C T I E F G E P L A AT S T

Het EU-budget voor voorlichting en afzetbevordering

2002: 17 miljoen euro.•

2005: 32 miljoen euro.•

2008: 50 miljoen euro.•

Voorbeelden van andere budgetten voor afzetbevordering

Alleen al in de federale begroting van Zwitserland is 36 miljoen euro aan steun uitgetrokken voor • de bevordering van de verkoop van verschillende Zwitserse landbouwproducten in 2008, terwijl er ook op het niveau van de kantons soortgelijke uitgaven bestaan.

Het budget voor afzetbevordering van de Conseil Interprofessionnel du Vin de Bordeaux (CIVB, het • productschap voor Bordeaux-wijnen) alleen bedraagt meer dan 21 miljoen euro in 2008.

De Italiaanse autoriteiten zijn voornemens in 2013 meer dan 100 miljoen euro te besteden enkel • aan de afzetbevordering van Italiaanse wijn.

T E K S T V A K 2

Page 17: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

15

21. Om die te bereiken zouden zij ten minste, overeenkomstig de considerans van Verordening (EG) nr. 3/2008 (zie tekstvak 3 ) , doeltreffend moeten passen in het bredere kader van nat ionale en part icul iere act ies , met name door de complementar i te i t of het mult ipl icatoref fect ervan.

22. Er bestaat echter geen instrument ter verzekering en meting van enerzijds de samenhang en de complementar i te i t met de verschi l lende nat io-nale en part icul iere afzetbevorderingsbeleidsl i jnen en anderzi jds het „mult ipl icatoref fect ten aanzien van nat ionale en part icul iere in i t ia-t ieven” . De Commiss ie beschikt momenteel t rouwens nog niet over complete en betrouwbare gegevens over de verschi l lende budgetten of vergel i jkbare act ies die in e lke l idstaat worden uitgevoerd.

Bron: Fancy Food Show (New-York, July 2006).

F R AG M E N T E N VA N D E O V E R W E G I N G E N 2 E N 4 B I J V E R O R D E N I N G ( E G ) N R . 3/2008

„[…] dient […] een nieuw, omvattend en samenhangend voorlichtings- en afzetbevorderingsbeleid • te worden ontwikkeld […]”.

„Een dergelijk beleid betekent een nuttige aanvulling en versterking van de door de lidstaten • gevoerde acties […]”.

„Een dergelijke activiteit helpt nieuwe afzetmogelijkheden openen en kan daarbij ook een multipli-• catoreffect sorteren ten aanzien van nationale en particuliere initiatieven.”

T E K S T V A K 3

Page 18: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

16

F R AG M E N T E N U I T D E E VA LUAT I E R A P P O R T E N M E T B E T R E K K I N G TOT D E B E P E R K I N G E N O P H E T G E B I E D VA N D E CO Ö R D I N AT I E E N D E S Y N E R G I E Ë N

De regelgeving geeft geen duidelijke en expliciete stimulans aan synergieën tussen de gecofinan-• cierde programma’s, zij het binnen een land, dan wel tussen meerdere landen. Hetzelfde werd geconstateerd met betrekking tot synergieën tussen de gecofinancierde programma’s en die van de lidstaten of de particuliere sector.

De regelgeving en de programmadocumenten vermelden niet hoe synergieën verwezenlijkt kunnen • worden en uit niets blijkt dat ook maar één van de campagnes daadwerkelijk samenwerking op het niveau van de Unie heeft gestimuleerd. […] Er viel geen synergie of speciaal coördinatie-instrument tussen de gecofinancierde programma’s aan te wijzen […].

Alleen de nationale autoriteiten en de indienende organisaties kunnen zorg dragen voor de com-• plementariteit tussen de Europese, nationale en particuliere initiatieven tot afzetbevordering. Al zijn overbodige zaken en tegenstrijdigheden voorkomen, er konden weinig synergieën worden vastgesteld […]. De grote verscheidenheid van de ondersteunde programma’s is niet bevorderlijk voor de complementariteit tussen Europese programma’s.

T E K S T V A K 4

23. In de beschikbare evaluatierapporten 5 wordt weliswaar erkend dat de communautaire cof inancier ing posit ieve effecten kan hebben gehad, maar wordt ook gewezen op het ontbreken van een coördinatie-instru-ment en op het feit dat er weinig synergie of complementariteit waar-genomen werd (z ie t e k s t v a k 4 ) .

HET IS MOEILIJK OM DE IMPACT VAN DE VERSCHILLENDE PROGRAMMA’S TE BEOORDELEN

24. De controleurs van de Rekenkamer hebben een steekproef van 30 in de p e r i o d e 2 0 0 6 - 2 0 0 7 a f g e r o n d e p r o g r a m m a ’ s o n d e r z o c h t o m v a s t t e stel len in hoeverre de beschikbare activiteitenverslagen die zi jn voor-geschreven in de verordeningen 6, de Commiss ie in staat ste l len om de impact van e lk van de programma’s aan te tonen of te meten.

25. Uit dit onderzoek blijkt dat de Commissie geen formeel vastgestelde pro-cedure kent om deze verslagen te analyseren. De onderzochte dossiers bevatten niet a l t i jd sporen van een dergel i jke analyse en sommige bevatten niet a l le vers lagen of andere voorgeschreven elementen.

5 De Commissie heeft in de

periode 2006-2007 zeven externe

evaluaties laten uitvoeren

betreffende verschillende thema’s

of geografische zones. Deze

evaluaties waren onder andere

gebaseerd op steekproeven van

programma’s die sinds 2002 of

2003 werden uitgevoerd.

6 Artikelen 13 en 14 van

Verordening (EG) nr. 1071/2005

van de Commissie (PB L 179 van

11.7.2005, blz. 1) en artikelen 14

en 15 van Verordening (EG)

nr. 1346/2005 van de Commissie

(PB L 212 van 17.8.2005, blz. 16)

bepalen dat de begunstigden

verslagen moeten opstellen met

onder andere „een overzicht

van de verwezenlijkingen

en een beoordeling van de

resultaten […]”.

Page 19: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

17

26. De informatie is in de meeste geval len 7 voldoende gedetai l leerd met betrekking tot het „overzicht van de verwezenli jk ingen” om te begri j -pen hoe het geld besteed is en welke act ies u i tgevoerd z i jn en om z ich ervan te vergewissen of z i j in overeenstemming waren met het beoogde afzetbevorder ingsdoel . Daarentegen is de kwal i te i t van de beschikbare informat ie met betrekk ing tot de „beoordel ing van de resultaten” nog steeds weinig bevredigend, hoewel er enige verbe-ter ing merkbaar was (z ie t e k s t v a k 5 ) .

B i j n a a l l e v e r s l a g e n b e v a t t e n e e n k w a l i t a t i e f o o r d e e l o v e r d e a) impact, maar in de meeste gevallen werd dit niet onderbouwd met bewi jsstukken of zel fs maar argumenten, en is het n iet mogel i jk om de impact van de act ies concreet te beoordelen.

7 In de onderzochte steekproef

werden niettemin zes gevallen

geconstateerd waarbij de

controleurs van oordeel waren dat

dit niet zo was.

V O O R B E E L D VA N E E N N I E T M E T B E W I J S S T U K K E N O N D E R B O U W D E K WA L I TAT I E V E B E O O R D E L I N G I N E E N O N D E R ZO C H T AC T I V I T E I T E N V E R S L AG

In de afdeling „Beoordeling van de impact van het project” van een onderzocht verslag werd gesteld: „Ook al beschikken we niet over heel precieze indicatoren, we kunnen met een gerust geweten bevestigen dat de driejarige campagne die bedrijf XX heeft gevoerd uitstekende resultaten heeft behaald, die over-eenkomen met of zelfs beter zijn dan hetgeen voorzien was in het goedgekeurde programma […]”.

VOORBEELD VAN EEN INDICATOR DIE NIET DIRECT AANSLUIT OP DE IN HET PROGRAMMA AANGEGEVEN DOELSTELLINGEN

Een programma had tot doel, de consumenten te informeren over de specifieke kwaliteiten van melk-producten met een BOB. Hoewel het uitvoeringsverslag het aantal in het kader van de verschillende acties gelegde contacten vermeldt, bevat het geen analyse van de impact van die contacten op het voorlichtingsniveau bij de consument.

Een dergelijke analyse maakte daarentegen wél deel uit van het uitvoeringsverslag van een onderzocht „vlees van pluimvee”-programma.

VOORBEELDEN VAN INDICATOREN DIE IN DE PROGRAMMA’S AANGEKONDIGD, MAAR NIET GEMONITORD ZIJN

Een programma „groenten en fruit” gaf duidelijke cijfermatige doelstellingen aan („een gemiddelde consumptie van 6,2 stuks groente en fruit per dag per persoon bereiken”; „een gemiddelde consumptie van 4 appels per week per persoon bereiken”; „kiwi: een penetratiegraad van 60 % bereiken”) en bepaalde zelfs: „De ontwikkeling ten opzichte van deze doelstellingen zal jaarlijks gemonitord worden”.

Maar de onderzochte verslagen bevatten geen enkele indicator die verband hield met de aangekon-digde follow-up.

Een „wijn”-programma voorzag 10 miljoen contacten, maar de desbetreffende verslagen bevatten geen follow-up van deze indicator.

T E K S T V A K 5

Page 20: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

18

H e t m e r e n d e e l b e v a t k w a n t i t a t i e v e i n d i c a t o r e n , m a a r d i e z i j n b) meestal van het type „aantal gegenereerde contacten”. Hoewel dit soort indicatoren kan bi jdragen tot de beoordel ing van de impact van de act ies , i s het vaak onvoldoende ten opzichte van de echte programmadoelstel l ingen, die z i jn ger icht op een st i jg ing van de verkoop of op de verbeter ing van de kennis van de consument .

S o m m i g e v e r s l a g e nc) 8 b e v a t t e n g e e n i m p a c t i n d i c a t o r e n t e r -w i j l d i e t o c h w a r e n a a n g e k o n d i g d b i j d e g o e d k e u r i n g v a n h e t programma.

27. De bevinding van de Rekenkamer met betrekking tot de moeil i jkheden bi j het beoordelen van de impact van de verschi l lende programma’s op basis van de beschikbare informatie wordt ten dele bevestigd door de diverse reeds genoemde evaluat ies .

28. Hoewel in de meeste evaluat ies immers wordt geconcludeerd dat er p o s i t i e v e e f f e c t e n z i j n ( z i e p a r a g r a a f 2 9 ) , w o r d t b e n a d r u k t d a t d e doeltref fendheid over het a lgemeen niet wordt gemeten of last ig te m e t e n i s e n d a t h e t b i j v o o r b e e l d m o e i l i j k i s e e n d i r e c t v e r b a n d t e leggen tussen de programma’s en de eventueel geconstateerde ont-wikkel ingen bi j de verkoop of de vraag. Ook het fe i t dat het moei l i jk i s om de doelmat igheid van de programma’s te meten (verhouding kosten- impact) wordt onderstreept (z ie t e k s t v a k 6 ) .

8 Drie gevallen in de onderzochte

steekproef.

F R AG M E N T E N U I T D E E VA LUAT I E R A P P O R T E N D I E D E B E P E R K I N G E N B I J H E T M E T E N VA N D E D O E LT R E F F E N D H E I D I L LU S T R E R E N

„Het is momenteel niet mogelijk om conclusies te trekken over de verhouding kosten-impact van • de maatregelen of acties van de meeste programma’s […]. Omdat veel externe factoren invloed hebben op de vraag, kan geen causaal verband worden vastgesteld tussen de voorlichtings- en afzetbevorderingsprogramma’s en de ontwikkeling in de vraag naar groenten en fruit op de com-munautaire markt en is het moeilijk om een link te leggen met de vraag naar groenten en fruit in het algemeen.”

„De methoden die worden gebruikt om de verhouding kosten-resultaten te beoordelen, zijn vaak • subjectief (niet erg betrouwbaar en waarschijnlijk bevooroordeeld) en niet nauwkeurig genoeg […]; door het ontbreken van precieze kwantitatieve gegevens gedurende de uitvoering [van de pro-gramma’s] kan geen deugdelijk oordeel worden gegeven over de doelmatigheid van specifieke acties of de verhouding tussen kosten en impact van de programma’s […]. Er is geen enkele gron-dige evaluatie verricht van de resultaten of de impact van het programma die informatie verschaft over de doelgroepen.”

„In het algemeen wordt de doeltreffendheid van de acties niet gemeten ten aanzien van de verbe-• tering van het imago van communautaire producten en thema’s, en van de vraag naar biologische producten. Bovendien is er geen norm beschikbaar waaraan de ontwikkelingen op deze terreinen kunnen worden afgemeten.”

T E K S T V A K 6

Page 21: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

19

29. Ondanks deze moeilijkheden wordt in de evaluaties toch geconcludeerd dat de verschi l lende act ies posit ieve ef fecten hebben, met name in termen van imago en ontwikkel ing van profess ionele contacten voor derde landen. De verhouding kosten-resultaten van de diverse act ies wordt in het a lgemeen zel fs posit ief beoordeeld in vergel i jk ing met de standaarden van de sector , vooral wat betreft de interne markt .

DE EISEN BIJ DE SELECTIE EN GOEDKEURING VAN DEPROGRAMMAVOORSTELLEN ZIJN STRENGER GEWORDEN, MAAR DEZE VERBETERING MOET NOG WORDEN BESTENDIGD

30. Bij gebreke van doelstellingen en indicatoren op basis waarvan de impact van het bele id vastgesteld en gemeten kan worden, berust de doel-t ref fendheid van de regel ing grotendeels op een re levante select ie van de gecof inancierde programma’s .

VOORSELECTIE VAN DE PROGRAMMAVOORSTELLEN DOOR DE LIDSTATEN

31. Krachtens de verordening moet de lidstaat beoordelen of de voorgestelde p r o g r a m m a ’ s o v e r e e n s t e m m e n m e t d e r e g e l s , g e s c h i k t z i j n e n d e pr i js -kwal i te i tverhouding ervan gunst ig is , en dan de Commiss ie de programmavoorstel len toezenden die hi j bereid is te cof inancieren.

G E D E E LT E VA N D E D O O R D E L I D S TAT E N G E VA L I D E E R D E V O O R S T E L L E N D AT D O O R D E CO M M I S S I E N I E T - S U B S I D I A B E L W E R D G E AC H T

In de bij de Commissie onderzochte steekproef van 30 in 2007 door de lidstaten doorgezonden voorstel-len, zijn er 10 door de Commissie afgewezen omdat zij niet-subsidiabel waren.

T E K S T V A K 7

Page 22: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

20

32. Tot voor kort zonden veel l idstaten echter het grootste deel van de ontvangen voorstel len door na een beperkte voorselect ie . Dit kwam aan het l icht door het lage aantal voorstel len dat n iet naar de Com-miss ie gezonden werd en ook door het grote aantal door de l idsta-t e n d o o r g e z o n d e n v o o r s t e l l e n d a t u i t e i n d e l i j k d o o r d e C o m m i s s i e werd afgewezen omdat z i j n iet -subs id iabel waren (z ie t e k s t v a k 7 ) . Bovendien berust het vooronderzoek van de l idstaat soms op door de indienende organisatie verschafte gegevens die onvoldoende worden gecontroleerd.

33. Om de l idstaten aan te sporen select iever te z i jn heeft de Commiss ie geleidel i jk aan cr i ter ia uitgewerkt die bi j de beoordel ing van de pro-grammavoorstel len in acht moeten worden genomen. Zi j verduidel i j -ken hoe uitvoerig de voorstel len moeten zi jn en welk soort verif icaties uitgevoerd moet worden, en z i j geven een aantal succesfactoren aan d i e m e t n a m e z i j n a f g e l e i d u i t d e c o n c l u s i e s v a n d e v e r s c h i l l e n d e hiervoor genoemde evaluat ies . Dit proces loopt evenwel nog en de doeltref fendheid ervan moet in de toekomst bl i jken.

G O E D G E K E U R D E P R O G R A M M A’S D I E N I E T U I TG E V O E R D KO N D E N W O R D E N

Van de 81 in de periode 2006-2007 afgesloten programma’s (goedgekeurd tussen 2003 en 2006) hadden er 17 een uitvoeringsgraad van minder dan 70 % van het oorspronkelijk voorziene budget, waaronder 11 van minder dan 40 %.

In Italië werd een programma na een jaar stopgezet terwijl nog geen 20 % van het budget was uitge-geven, omdat de geplande acties vanaf het begin stuitten op juridische problemen in de derde landen waarop de acties waren gericht.

In Spanje kende het grootste ooit goedgekeurde programma een uitvoeringsgraad van slechts 34 % van de oorspronkelijke begroting vanwege een financieringsprobleem bij de vereniging die niet over de benodigde middelen beschikte.

T E K S T V A K 8

Page 23: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

21

DE COMMISSIE STELT HOGERE EISEN

34. Een beoordeling achteraf van de controleurs laat zien dat een aanzien-l i j k a a n t a l d o o r d e C o m m i s s i e g o e d g e k e u r d e p r o g r a m m a ’ s o v e r d e per io de 2003-2005 niet tot een goed einde is gebracht , hetgeen de vraag oproept of zi j wel geselecteerd hadden moeten worden. De con-trole in de l idstaten heeft meerdere geval len aan het l icht gebracht waarbi j de redenen voor het mis lukken wel l icht vanaf het begin had-den kunnen worden voorz ien a ls de l idstaten of de Commiss ie een grondiger onderzoek hadden verr icht (z ie t e k s t v a k 8 ) .

35. De Rekenkamer constateert evenwel dat de Commissie veel selectiever is geworden bi j de goedkeuring van de voorstel len dan in het begin van de tenuitvoer legging van de regel ing: het goedkeur ingspercentage is , tegen de achtergrond van een toename van het aantal ontvangen voorstel len, afgenomen van 100 % in 2001-2002 tot minder dan 50 % over de per iode 2006-2008 (z ie g r a f i e k 3 ) .

A A N TA L D O O R D E CO M M I S S I E G O E D G E K E U R D E / A F G E W E Z E N P R O G R A M M A’SG R A F I E K 3

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 20080

25

50

75

100

125

150

Goedgekeurd Afgewezen

Bron: Europese Commissie.

Page 24: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

22

36. In aanvulling op deze analyse selecteerden de controleurs van de Reken-kamer een steekproef van 30 goedgekeurde (15) of a fgewezen (15) voorstel len over de per iode 2006-2007 om de beschikbare documen-tat ie met betrekking tot de gemaakte keuzen te onderzoeken.

37. Een onderzoek van deze steekproef wees in de eerste plaats uit dat het s e l e c t i e p r o c e s s i n d s 2 0 0 6 p l a a t s v i n d t v i a e e n b e h o o r l i j k e , f o r m e l e procedure die over het algemeen goed gedocumenteerd is . Er kunnen echter nog bepaalde verbeter ingen worden aangebracht .

De bestaande procedure maakt het niet mogel i jk om al le ontvan-a) g e n v o o r s t e l l e n m e t e l k a a r t e v e r g e l i j k e n a a n d e h a n d v a n e e n h o m o g e e n p a t r o o n v a n o b j e c t i e v e c r i t e r i a . D e C o m m i s s i e p a s t dus zel f een beginsel n iet toe waarvan z i j de inachtneming door de l idstaten bi j hun voorselect ie e ist .

H e t o n d e r z o e k h e e f t o o k a a n g e t o o n d d a t d e f o l l o w - u p v a n d e b) geconstateerde problemen en van de eventueel ontvangen ant-w o o r d e n t i j d e n s h e t v o o r o n d e r z o e k v a n h e t d o s s i e r n i e t a l t i j d voldoende geformaliseerd verloopt. Sommige voorstel len kunnen a l d u s w o r d e n a f g e w e z e n z o n d e r d a t v o l d o e n d e i s g e d o c u m e n -teerd dat de ontvangen antwoorden onvoldoende waren en andere voorste l len goedgekeurd zonder dat de ontvangen antwoorden zi jn gedocumenteerd 9, hetgeen een r is ico inhoudt voor de def ini-t ieve keuze. Er z i jn echter t i jdens de controle nieuwe instruct ies verspreid die di rect op dit punt betrekking hebben.

9 Een van deze twee punten werd

aangetroffen in drie gevallen uit

de onderzochte steekproef.

F R AG M E N T E N U I T O N D E R ZO C H T E P R O G R A M M A D O E L S T E L L I N G E N

Een programma „biologische landbouw” kende de volgende algemene doelstellingen:

„[…] het brede publiek, en vooral de incidentele consument, informeren en interesseren. De voornaamste doelen zijn: het kennisniveau betreffende de specifieke kenmerken en voordelen verhogen; bijdragen tot de verhoging van de consumptie van bioproducten; de bekendheid van de logo’s vergroten.”

Een „melkproducten”-programma kende doelstellingen als „de voedingsgewoonten veranderen” of „meer melkproducten in de voeding van jongeren laten opnemen”.

In geen van beide gevallen werd er een gekwantificeerde doelstelling aangegeven of een inventaris van de uitgangssituatie opgemaakt.

T E K S T V A K 9

Page 25: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

23

38. De Commissie heeft tegelijkertijd de eisen met betrekking tot de details d ie verstrekt moeten worden in de programmavoorstel len sterk aan-gescherpt . Niettemin bl i jven er zwakke punten bestaan wat betreft de vere iste informat ie inzake de te verwachten impact van de pro-gramma’s en de wi jze waarop deze gemeten zal worden. De meeste van de onderzochte goedgekeurde programma’s voorzagen n iet in toere ikende doelste l l ingen en/of indicatoren om de impact van de p r o g r a m m a ’ s t e m e t e n ( z i e t e k s t v a k 9 ) . D e z e c o n s t a t e r i n g o p h e t niveau van de programma’s sluit aan bij de constatering die al gedaan is op het n iveau van het bele id (z ie de paragrafen 16-18) dat er geen concrete doelste l l ingen of geschikte indicatoren bestonden.

39. Welnu, evenals op het niveau van het beleid in zi jn geheel , is de doel-t r e f f e n d h e i d v a n e l k v a n d e p r o g r a m m a ’ s m o e i l i j k m e e t b a a r a l s e r vooraf geen precieze doelste l l ingen en indicatoren z i jn vastgesteld ten opzichte van een duidel i jk vastgestelde uitgangss i tuat ie .

40. Sommige van de hiervoor genoemde evaluatierapporten wezen overigens a l op de tekortkomingen die verband houden met het ontbreken van een strategie en van concrete en meetbare doelen voor de verschi l -lende programma’s (z ie t e k s t v a k 1 0 ) .

F R AG M E N T E N U I T E VA LUAT I E R A P P O R T E N M E T B E T R E K K I N G TOT D E T E KO R T KO M I N G E N VA N D E P R O G R A M M A’S Q UA VA S T S T E L L I N G VA N E E N S T R AT E G I E E N VA N CO N C R E T E , M E E T B A R E D O E L S T E L L I N G E N

„De programma’s uit de steekproef zijn in overeenstemming met de regelgeving […]. Toch kent • de opzet ervan tekortkomingen in de zin dat de doelstellingen zelden gekwantificeerd zijn en niet hiërarchisch zijn opgebouwd. Bovendien zijn de onderliggende strategieën slecht omschreven.”

„[…] het opstellen van programmadoelstellingen door de indienende organisaties lijkt vaak eerder • een verplicht nummer dan een echte poging om een adequate strategie uit te werken.”

T E K S T V A K 1 0

Page 26: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

24

DE BESTAANDE CONTROLES INZAKE DEPROGRAMMA-UITVOERING DIENEN NOG TE WORDEN VERBETERD

SELECTIE VAN DE UITVOERENDE INSTANTIES

41. De uitvoerende instantie speelt een sleutelrol bij de uitvoering van het programma en daarom zal e lke tekortkoming in de controle van het s e l e c t i e p r o c e s v a n i n v l o e d z i j n o p z o w e l d e r e g e l m a t i g h e i d a l s d e doeltref fendheid en de zuinigheid. Dit r i s ico is extra groot wanneer het door de indienende organisat ies te cof inancieren minimumdeel l a a g i s , z o d a t d e d i r e c t e f i n a n c i ë l e b e l a n g e n v a n d e b e g u n s t i g d e n die de dienstver lener k iezen, beperkt z i jn .

42. Hoe de indienende organisatie de uitvoerende instantie selecteert, dient hoofdzakel i jk door de l idstaat te worden gecontro leerd . In de dr ie bezochte l idstaten, en in het bi jzonder in Spanje en I ta l ië , vond deze controle echter n iet plaats krachtens voldoende geformal iseerde en systematische procedures om z ich ervan te kunnen vergewissen dat de keuze voortvloeide uit een „adequate inschri jv ingsprocedure” . De Rekenkamer constateerde ook bi j een vierde l idstaat een geval waarin de beschikbare gegevens aantoonden dat de indienende organisat ie z ich niet had gehouden aan de select ievoorschr i f ten waartoe z i j z ich verpl icht had, en vragen deden r i jzen met betrekking tot de transpa-rantie van de def init ieve keuze. Geen van deze elementen was echter ontdekt t i jdens het vooronderzoek van het doss ier .

V O O R B E E L D VA N O M S TA N D I G H E D E N WA A R O N D E R S O M M I G E U I T V O E R E N D E I N S TA N T I E S Z I J N G E KO Z E N

In Italië beliep de door de controleurs geconstateerde gemiddelde termijn tussen het verzenden van de oproep tot het indienen van voorstellen aan potentiële dienstverleners en de definitieve keuze van de uitvoerende instantie minder dan 10 werkdagen.

De Spaanse wetgeving bepaalt dat de termijn voor de ontvangst van offertes van dienstverleners in het kader van een inschrijvingsprocedure 15 dagen bedraagt.

Bij meerdere onderzochte programma’s in verscheidene lidstaten was de uitvoerende instantie gekozen op basis van de beoordeling van een enkele offerte voor dienstverlening.

T E K S T V A K 1 1

Page 27: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

25

43. Wat betreft de wijze waarop de dienstverlener wordt gekozen werden s o m s z e e r k o r t e t e r m i j n e n v o o r d e u i t n o d i g i n g e n t o t i n s c h r i j v i n g w a a r g e n o m e n , d i e d e i n d i e n i n g v a n o f f e r t e s o n d e r g o e d e o m s t a n -digheden zouden kunnen belemmeren. In bepaalde geval len kan de d i e n s t v e r l e n e r z e l f s w o r d e n g e k o z e n o p b a s i s v a n e e n e n k e l e o n t -vangen offerte (z ie t e k s t v a k 1 1 ) .

VERSTERKT TOEZICHT VAN DE COMMISSIE OP DE UITGAVEN

44. De Commissie heeft de afgelopen twee jaar haar procedures en instru-menten voor het dageli jkse toezicht op de programma’s en betal ings-aanvragen van de l idstaten ingevoerd of versterkt . Dit ste lde haar in staat een aantal voorheen bestaande administrat ieve onregelmatig-heden op te sporen en een begin te maken met de correct ie ervan: het meer systematisch verkri jgen van de door de verordeningen voor-geschreven stukken, het administrat ief afs luiten van de programma’s die a l meerdere jaren z i jn afgerond, het ontdekken van fouten die de l idstaten ertoe hebben gebracht om bij bepaalde programma’s hogere betal ingsaanvragen op te voeren dan de goedgekeurde bedragen.

45. Ondanks deze feitel i jke vooruitgang wordt aan de verbetering van de bestaande inst rumenten nog gewerkt en daarom worden bepaalde restproblemen zoals d ie beschreven in de voorgaande paragraaf t i j -dens de controle nog geconstateerd. Verder bl i j f t het beginsel dat de jaar l i jkse begrot ingen worden goedgekeurd op basis van de jaardag van e lk programma 10 een belemmering voor een doeltref fende con-trole per (begrot ings) jaar van de geboekte uitgaven.

V O O R B E E L D E N VA N S U B J E C T I E V E E L E M E N T E N WA A R M E E R E K E N I N G M O E T W O R D E N G E H O U D E N I N D E A A R D VA N D E B O O D S C H A P P E N

Een programma „pluimveevlees” gebruikte promotiemateriaal dat de door de verordeningen voorziene informatie verstrekte, maar het grootste deel van de uitgaven was besteed aan radio- en televisiespotjes die geen verband hielden met „de intrinsieke eigenschappen of kenmerken van het betrokken product „ en ook niet met de doelstellingen en de hoofdboodschap van het richtsnoer „pluimveevlees”.

Twee opeenvolgende „wijn”-programma’s werkten met slogans en beelden met een zeer commer-ciële connotatie, zonder verband met „de intrinsieke eigenschappen of kenmerken van het betrokken product”.

T E K S T V A K 1 2

10 Voor een programma van twee

jaar dat op 17 april van het jaar N

van start gaat, zullen bijvoorbeeld

de uitgaven worden goedgekeurd

voor de twee perioden die lopen

van 17 april N tot 16 april N+1

(jaar 1) en van 17 april N+1

tot 16 april N+2 (jaar 2); deze

perioden vallen niet samen

met de begrotingsjaren van het

ELGF, noch met die van andere

programma’s.

Page 28: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

26

46. Ten aanzien van de inhoud zelf van de programma’s zijn de subsidiabili-te i tsvoorwaarden uit de verordeningen soms voor meerder le i u i t leg vatbaar . Zo bepalen de verordeningen 11 dat „e lke boodschap inzake v o o r l i c h t i n g o f a f z e t b e v o r d e r i n g ( … ) g e b a s e e r d [ m o e t ] z i j n o p d e intr insieke eigenschappen of kenmerken van het betrokken product” en di t cr i ter ium laat veel ru imte voor interpretat ie . Een acceptabel evenwicht tussen de boodschappen die precies aan de cr iter ia van de verordening voldoen en commerciëlere afzetbevorderingstechnieken is soms dus moei l i jk vast te ste l len (z ie t e k s t v a k 1 2 ) .

AANHOUDENDE TEKORTKOMINGEN IN DE CONTROLES IN SOMMIGE LIDSTATEN

47. Door de in Spanje en I ta l ië verr ichte contro les kon de Rekenkamer beheers- en controleproblemen volgen die de Commissie al een aantal jaren vastste l t en d ie a l hebben gele id tot f inancië le correct ies a ls gevolg van in 2005 begonnen procedures . Gebleken is dat de admi-nistrat ieve prakt i jken in de beide l idstaten nog steeds ontoereikend w a r e n o m e r v o o r t e z o r g e n d a t h e t b e h e e r e n d e c o n t r o l e s v a n d e programma’s overeenstemmen met de voorschr i f ten van de regelge-ving. Er werden met name dezel fde soort onregelmatigheden aange-troffen als die de Commissie in 2005 had geconstateerd (aanzienl i jke tekortkomingen bi j de controles , n iet-naleving van termi jnen uit de r e g e l g e v i n g , g e v a l l e n w a a r i n d e c o m m u n a u t a i r e b i j d r a g e u i t g i n g boven het maximum van 50 %) .

48. In Spanje werden de administrat ieve ver i f icat iewerkzaamheden niet voldoende gedocumenteerd om bewi jskracht te hebben, en de ter-mi jnen werden vaak overschreden. De Spaanse autor i te i ten hebben zel f meermaals geconstateerd dat het tot op heden bestaande con-t r o l e s y s t e e m n i e t k o n v e r z e k e r e n d a t d e u i t g a v e n o v e r e e n k o m s t i g de regelgeving worden gedaan.

49. In Italië werden de door de communautaire verordeningen voorgeschre-v e n c o n t r o l e s v a a k n i e t v e r r i c h t d o o r d e a u t o r i t e i t e n e n d e a d m i -n i s t r a t i e v e p r a k t i j k e n k o n d e n n i e t g a r a n d e r e n d a t a a n v a a r d b a r e b e t a l i n g s t e r m i j n e n i n a c h t w e r d e n g e n o m e n . E r w e r d e n t e k o r t k o -mingen in de interne controle geconstateerd bi j de indienende orga-nisat ies en uitvoerende instanties wat betreft hun capaciteit om zorg te dragen voor de t raceerbaarheid van u i tgaven en een voldoende informatieniveau.

11 Artikel 4 van de Verordeningen

(EG) nrs. 1071/2005 en 1346/2005.

Page 29: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

27

50. In die twee landen werd tevens geconstateerd dat de doeltreffendheid van de controles ook nog kon worden beperkt wanneer er veelvuldig gebruik werd gemaakt van onderaannemers of intermediai rs . In een a a n t a l v a n d i e g e v a l l e n k r e g e n d e c o n t r o l e u r s v a n d e R e k e n k a m e r geen toegang tot a l le gevraagde bewi jsstukken.

51. Zowel in Spanje als in I ta l ië z i jn echter zojuist maatregelen genomen om het hoofd te bieden aan de problemen die a l meer dan v ier jaar worden geconstateerd. Niettemin was het ten t i jde van de controle nog te vroeg om de doeltreffendheid van deze wijzigingen na te gaan; d ie za l dus in de toekomst moeten bl i jken.

52. Bij de in Frankrijk uitgevoerde controle werden praktijken waargenomen die , a l moeten ze op enkele punten nog worden verbeterd of gesys-tematiseerd, veel meer in overeenstemming waren met de verwachte prakt i jk .

Bron: Centre d'Information des Viandes (CIV).

Page 30: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

28

53. De Commissie is enkele jaren geleden begonnen het beheers- en con-trolesysteem voor uitgaven in verband van voorl ichtings- en afzetbe-vorder ingsact ies voor landbouwproducten te verbeteren. Dit proces heeft op bepaalde gebieden a l gele id tot posit ieve resultaten, maar moet nog worden bestendigd en verdiept , in het bi jzonder met het oog op een verhoging van het budget voor de regel ing.

54. De Rekenkamer heeft geconstateerd dat het bestaande systeem het niet mogeli jk maakt om de doeltreffendheid van de maatregel te meten. De impact van het beleid, hoewel waarschijnl i jk posit ief , is thans moeil i jk te meten, met name als gevolg van het ontbreken van concrete , u i t een duidel i jke strategie voortv loeiende doelste l l ingen aan de hand waarvan de doeltref fendheid van het bele id kan worden beoordeeld e n g e s c h i k t e i n d i c a t o r e n k u n n e n w o r d e n g e m o n i t o r d ( z i e d e p a r a -grafen 16-18) . De van de regel ing te verwachten impact i s evenwel b e p e r k t d o o r e e n r e l a t i e f b e s c h e i d e n b u d g e t i n v e r h o u d i n g t o t d e v e e l h e i d v a n i n a a n m e r k i n g k o m e n d e p r o d u c t e n e n g e o g r a f i s c h e zones, alsmede door het ontbreken van een geschikte procedure om te zorgen voor complementariteit met de verschil lende nationale of par-t icul iere afzetbevorderingsacties (zie de paragrafen 19-23). De Reken-kamer doet op deze punten derhalve de volgende aanbevelingen .

De doelstel l ingen van het beleid moeten nader worden omschre-a) ven en er moet tegel i jkert i jd op worden toegezien dat de aange-geven ambit ies en de vastgelegde budgetten coherent z i jn .

Deze doelstell ingen moeten „SMART” worden geformuleerd om het b) mogeli jk te maken geschikte prestatie- indicatoren te omschri jven en te monitoren.

Er moet op formele wi jze over leg met a l le betrokkenen worden c) georganiseerd, vanaf het opstel len van de strategie tot het toe-passen van de procedures om te zorgen voor complementar i te i t m e t d e v e r s c h i l l e n d e b e s t a a n d e a f z e t b e v o r d e r i n g s a c t i e s . I n d i t l i c h t m o e t d e C o m m i s s i e d e l i d s t a t e n m e t n a m e s t i m u l e r e n o m haar systematisch in kennis te stel len van de verschi l lende steun-maatregelen en afzetbevorder ingsact ies die op nat ionaal n iveau bestaan.

55. Met betrekking tot de select ie van de gecof inancierde programma’s was de Commiss ie de laatste jaren veel se lect iever (z ie de paragra-fen 34-38). Deze verbeteringen moeten echter wel worden voortgezet, zowel op het n iveau van de Commiss ie (z ie de paragrafen 37-40) a ls o p d a t v a n d e l i d s t a t e n ( z i e d e p a r a g r a f e n 3 1 - 3 3 ) . D e R e k e n k a m e r doet bi jgevolg de volgende aanbevelingen .

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

Page 31: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

29

De lopende verbeteringen in de selectieprocedure van de Commis-a) s ie moeten worden voortgezet , met name wat betreft de eisen op het gebied van informatie over de te verwachten impact van het programma en de wi jze waarop deze zal worden gemeten.

De l idstaten moeten nog select iever worden, onder andere door b) informatie te verif iëren om zekerheid te hebben over de relevantie van de voorstel len.

56. Wat betreft de uitvoering van de programma’s en de wettigheid/regel-mat igheid van de uitgaven, i s er nog te weinig controle op de selec-t ie van de u i tvoerende instant ies , d ie een s leute l ro l spelen (z ie de paragrafen 41-43) . Het latere toezicht op de uitgaven door de Com-miss ie i s wel versterkt (z ie de paragrafen 44-46) , maar in bepaalde l idstaten bl i jven aanzienl i jke tekortkomingen in de controle bestaan ( z i e d e p a r a g r a f e n 4 7 - 5 2 ) . D e R e k e n k a m e r d o e t d u s d e v o l g e n d e aanbevelingen .

De controle op de selectie van uitvoerende instantie moet worden a) versterkt .

De in een l idstaat vastgestelde gebreken in de controle moeten b) fo l low-up kr i jgen waardoor wordt verzekerd dat de onvolkomen-heden snel worden verbeterd.

57. De te verwachten impact van de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen van de Rekenkamer moet worden gezien in relat ie tot het budget dat bestemd is voor de afzetbevorder ingsregel ing. De Commissie onder-werpt deze regeling momenteel aan een diepgaande beschouwing. Dit zou met name kunnen le iden tot een voorstel voor een s igni f icante v e r h o g i n g v a n h e t b u d g e t v o o r v o o r l i c h t i n g e n a f z e t b e v o r d e r i n g . D a a r o m g e e f t d e R e k e n k a m e r i n o v e r w e g i n g , d e v e r b e t e r i n g e n z o snel mogel i jk aan te brengen.

Dit verslag werd door de Rekenkamer te Luxemburg vastgesteld op haar vergader ing van 11 juni 2009.

V o o r d e R e k e n k a m e r

Vítor Manuel da S i lva CaldeiraP r e s i d e n t

Page 32: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

30

B I J L A G E IOVERZICHT VAN DE TIJDENS DE GECONTROLEERDE PERIODE GELDENDE VERORDENINGEN

Soort actie Raad Commissie

2008

Binnen-

markt

Verordening (EG) nr. 3/2008 van de Raad van 17 december 2007

inzake voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten op de

binnenmarkt en in derde landen (PB L 3 van 5.1.2008, blz. 1).

NB: samenvoeging van twee

voorafgaande verordeningen zonder

inhoudelijke veranderingen.

Verordening (EG) nr. 501/2008 van de Commissie van 5 juni 2008

houdende uitvoeringsbepalingen

van Verordening (EG) nr. 3/2008

van de Raad inzake voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties

voor landbouwproducten op de

binnenmarkt en in derde landen (PB L 147 van 6.6.2008, blz. 3).

Derde landen

Vóór 2008

Binnenmarkt

Verordening (EG) nr. 2826/2000 van de Raad van 19 december 2000

betreff ende voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten op de

binnenmarkt (PB L 328 van

23.12.2000, blz. 2).

(Gewijzigd bij Verordening (EG)

nr. 2060/2004 van de Raad (PB L 357

van 2.12.2004, blz. 3) en bij

Verordening (EG) nr. 1182/2007 van de

Raad (PB L 273 van 17.10.2007, blz. 1))

Verordening (EG) nr. 1071/2005 van de Commissie van 1 juli 2005

houdende uitvoeringsbepalingen van

Verordening (EG) nr. 2826/2000 van

de Raad betreff ende voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties

voor landbouwproducten op de

binnenmarkt (PB L 179 van 11.7.2005,

blz. 1).

Verordening (EG) nr. 94/2002 van de Commissie van 18 januari 2002

houdende uitvoeringsbepalingen van

Verordening (EG) nr. 2826/2000 van

de Raad betreff ende voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties

voor landbouwproducten op de

binnenmarkt (PB L 17 van 19.1.2002,

blz. 20).

Derde landen

Verordening (EG) nr. 2702/1999 van de Raad van 14 december 1999

betreff ende voorlichtings- en

afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten in derde landen (PB L 327 van 21.12.1999, blz. 7).

(Gewijzigd bij Verordening (EG)

nr. 2060/2004 van de Raad)

Verordening (EG) nr. 1346/2005 van de Commissie van 16 augustus 2005

houdende uitvoeringsbepalingen van

Verordening (EG) nr. 2702/1999 van

de Raad betreff ende voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten in derde landen (PB L 212 van 17.8.2005, blz. 16).

Verordening (EG) nr. 2879/2000 van de Commissie van 28 december 2000

houdende uitvoeringsbepalingen van

Verordening (EG) nr. 2702/1999 van

de Raad betreff ende voorlichtings-

en afzetbevorderingsacties voor

landbouwproducten in derde landen (PB L 333 van 29.12.2000, blz. 63).

Page 33: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

31

L I J S T VA N T H E M A’S , P R O D U C T E N E N L A N D E N WA A R V O O R S U B S I D I A B E L E AC T I E S K U N N E N W O R D E N O N D E R N O M E N

L I J S T VA N B E T R O K K E N T H E M A’S E N P R O D U C T E N O P D E I N T E R N E M A R K T(Bron: bijlage I van Verordening (EG) nr. 1071/2005)

Verse groenten en fruit• Verwerkte groenten en fruit• Vezelvlas• Levende planten en producten van de bloementeelt• Olijfolie en tafelolijven• Zaadolie• Melk en zuivelproducten• Vers, gekoeld of bevroren vlees dat is geproduceerd overeenkomstig een communautaire of een • nationale kwaliteitsregelingEtikettering van consumptie-eieren• Honing en producten van de bijenteelt• In bepaalde gebieden voortgebrachte kwaliteitswijn (vqprd), tafelwijn met een geografische • aanduidingHet in de landbouwregelgeving vastgestelde logo van de ultraperifere regio’s• Beschermde oorsprongsbenamingen (BOB’s), beschermde geografische aanduidingen (BGA’s) en • gegarandeerde traditionele specialiteiten (GTS’en)Biologische landbouw• Pluimveevlees•

L I J S T VA N D E M A R K T E N I N D E R D E L A N D E N WA A R V O O R A F Z E T B E V O R D E R I N G S AC T I E S K U N N E N W O R D E N U I TG E V O E R D(Bron: bijlage bij Verordening (EG) nr. 1346/2005)

A. LANDEN

Zuid-Afrika• Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië• Australië• Bosnië en Herzegovina• Bulgarije• China• Zuid-Korea• Kroatië• India• Japan• Noorwegen• Nieuw-Zeeland• Roemenië• Rusland• Servië en Montenegro, Kosovo inbegrepen• Zwitserland• Turkije• Oekraïne•

B I J L A G E I I

Page 34: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

32

B. GEOGRAFISCHE GEBIEDEN

Noord-Afrika• Noord-Amerika• Latijns-Amerika• Zuidoost-Azië• Het Nabije Oosten en het Midden-Oosten•

L I J S T VA N D E P R O D U C T E N WA A R V O O R A F Z E T B E V O R D E R I N G S AC T I E S K U N N E N W O R D E N U I TG E V O E R D I N D E R D E L A N D E N(Bron: bijlage bij Verordening (EG) nr. 1346/2005)

Vers, gekoeld of bevroren rund- en varkensvlees; levensmiddelenbereidingen op basis van deze • productenKwaliteitsvlees van pluimvee• Zuivelproducten• Olijfolie en tafelolijven• Tafelwijn met een geografische aanduiding. In bepaalde gebieden voortgebrachte kwaliteitswijn • (vqprd)Gedistil leerde dranken met een geografische aanduiding of een gereserveerde traditionele • aanduidingVerse en verwerkte groenten en fruit• Verwerkte producten op basis van granen en rijst• Vezelvlas• Levende planten en producten van de bloementeelt• Producten met een beschermde oorsprongsbenaming (BOP), een beschermde geografische aandui-• ding (BGA) of een gegarandeerde traditionele specialiteit (GTS)Producten van de biologische landbouw•

B I J L A G E I I

Page 35: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

33

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

SAMENVATTING

I.S i n d s 1 9 9 9 w e r k t d e E u r o p e s e U n i e a a n e e n o m v a t t e n d e n s a m e n h a n g e n d b e l e i d o p h e t g e b i e d v a n v o o r l i c h t i n g e n a f z e t -bevorder ing met betrekking tot landbouw-producten en de wi jze waarop deze worden g e p r o d u c e e r d , e n v o e d i n g s m i d d e l e n o p b a s i s v a n l a n d b o u w p r o d u c t e n . D e d o o r d e E U m e d e g e f i n a n c i e r d e v o o r l i c h t i n g s - e n afzetbevorderingsacties kunnen zowel op de binnenmarkt van de EU a ls in derde landen worden uitgevoerd.

V.M e t h e t o o g o p e e n g o e d b e h e e r e n e e n b e t e r e t e n u i t v o e r l e g g i n g v a n d i t b e l e i d heeft de Commissie in de periode 2006-2008 in totaal acht externe evaluatiestudies laten uitvoeren waaruit conclusies en aanbevel in-gen met betrekking tot de werking van het bele id z i jn getrokken.

In deze acht eva luat ies van de afzetbevor-d e r i n g s p r o g r a m m a ’ s v o o r d e b i n n e n m a r k t e n v o o r d e r d e l a n d e n e n u i t d e t w e e d e s -b e t r e f f e n d e s a m e n v a t t e n d e n o t i t i e s w o r d t onder meer het belang van de bepalingen en de goede afstemming van de afzetbevorde-r ingsprogramma’s op de hieronder beschre-ven doelste l l ingen (z ie punt 28) naar voren gehaald.

In Verordening (EG) nr . 3/2008 van de Raad is een omvattend en samenhangend beleids-k a d e r o p h e t g e b i e d v a n v o o r l i c h t i n g e n afzetbevorder ing met betrekk ing tot land-bouwproducten uitgetekend. Op grond van de vierde overweging van deze verordening moeten met de acties de volgende vier doel-ste l l ingen worden nagestreefd:

zi j moeten fungeren als een nuttige aan- —v u l l i n g e n v e r s t e r k i n g v a n d e d o o r d e l idstaten gevoerde act ies ;

z i j m o e t e n b i j d e c o n s u m e n t e n i n d e —Gemeenschap het imago van deze pro-ducten, vooral uit het oogpunt van kwa-l i t e i t , v o e d i n g s a s p e c t e n e n v e i l i g h e i d v a n d e v o e d i n g s m i d d e l e n e n p r o d u c -t iewi jzen, verbeteren;

Page 36: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

34

zi j moeten helpen nieuwe afzetmogeli jk- —heden in derde landen te openen;

z i j m o e t e n e e n m u l t i p l i c a t o r e f f e c t s o r - —teren ten aanzien van nat ionale en par-t icul iere in i t iat ieven.

In Verordening (EG) nr . 501/208 van de Com-m i s s i e z i j n i n b i j l a g e I o p d e v e r s c h i l l e n d e p r o d u c t e n t o e g e s n e d e n d o e l s t e l l i n g e n opgenomen.

W a t d e b e g r o t i n g s b e p e r k i n g e n b e t r e f t , z i j erop gewezen dat de begroting in het kader van het subsidiar i te i tsbeginsel a l leen maar m a g w o r d e n g e b r u i k t o m d e d o o r d e l i d -s t a t e n g e v o e r d e a c t i e s a a n t e v u l l e n e n t e versterken.

VI.De v ier doelste l l ingen in Verordening (EG) n r . 3 / 2 0 0 8 v a n d e R a a d e n d e d o e l s t e l l i n -g e n i n V e r o r d e n i n g ( E G ) n r . 5 0 1 / 2 0 0 8 v a n d e C o m m i s s i e z i j n d o o r d e C o m m i s s i e a l s „SMART” aangemerkt en moeten in a l le pro-gramma’s in aanmerking worden genomen.

B o v e n d i e n b a s e e r t d e C o m m i s s i e z i c h o p de acht lopende externe evaluat ies van het afzetbevorderingsbeleid. Op 2 oktober 2007 is document AGRI/63454/2007 aan de l idsta-ten rondgedeeld met het oog op een evalua-tie van de resultaten die in de toekomst door a l le programma’s moeten worden gehaald.

D e C o m m i s s i e o n d e r h o u d t v i a d e R a a d -g e v e n d e G r o e p „ A f z e t b e v o r d e r i n g v a n l a n d b o u w p r o d u c t e n ” r e e d s r e g e l m a t i g e c o n t a c t e n m e t a l l e b i j h e t a f z e t b e v o r d e -r i n g s b e l e i d b e t r o k k e n p a r t i j e n . B o v e n d i e n r e a g e e r t z i j o p d e v e r z o e k e n v a n d e w e r k -groepen, conferent ies en seminars die door de voornaamste betrokkenen worden geor-g a n i s e e r d . D a a r n a a s t n e e m t d e C o m m i s s i e a c t i e f d e e l a a n d e w e r k z a a m h e d e n v a n d e v e r s c h i l l e n d e t o e z i c h t g r o e p e n 1. H e t l i j d t

1 Overeenkomstig artikel 12, lid 1, van Verordening (EG) nr.

3/2008.

g e e n t w i j f e l d a t h e t d e n k p r o c e s o v e r d e a f z e t b e v o r d e r i n g v a n l a n d b o u w p r o d u c t e n dat in de Commiss ie gaande is , za l u i tmon-den in een bi jdrage in dit verband.

VII .U i t d e a c h t e v a l u a t i e s t u d i e s d i e d o o r d e C o m m i s s i e z i j n u i t b e s t e e d , b l i j k t d a t d e E u r o p e s e l a n d b o u w p r o d u c t e n w e l d e g e l i j k h e b b e n g e p r o f i t e e r d v a n d e afzetbevorder ingsprogramma’s .

Hoewel de gebrekkige select iv i te i t en con-t r o l e b i j d e p r e s e l e c t i e d o o r d e l i d s t a t e n t o t g e v o l g h e b b e n d a t p r o g r a m m a ’ s d i e onvoldoende doeltref fend z i jn , b i j de Com-miss ie worden ingediend, zorgt de zorgvul-d i g e t o e p a s s i n g v a n d e v e r o r d e n i n g 2 d o o r d e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e e r v o o r d a t het r is ico dat dergel i jke programma’s door d e C o m m i s s i e w o r d e n g e s e l e c t e e r d , w o r d t beperkt .

De Commissie stimuleert de l idstaten om zich veeleisender op te stel len bij de evaluatie en select ie van de programmavoorstel len.

VII I .O m m e t n a m e d e v e r e i s t e n i n z a k e d e v a n het programma te verwachten impact en de met ing van die impact te verbeteren, heb-ben de d iensten van de Commiss ie de vol -gende dr ie documenten opgesteld :

r i c h t s n o e r e n v o o r d e e v a l u a t i e e n h e t —beheer van medef inancier ingsprogram-ma’s inzake afzetbevorder ing van com-m u n a u t a i r e l a n d b o u w p r o d u c t e n ( d o c . AGRI/60787/2007) ;

e e n d o c u m e n t i n z a k e e v a l u a t i e ( d o c . —AGRI/63454/2007) ;

een homogeen evaluat ierooster dat de —C o m m i s s i e i n s t a a t s t e l t d e e v a l u a t i e van de programma’s te object iveren en te kwanti f iceren.

2 Artikel 11, lid 2, van Verordening (EG) nr. 501/2008.

Page 37: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

35

IX.W a t d e h e r h a a l d e l i j k e t e k o r t k o m i n g e n i n Spanje en I ta l ië betreft , heeft de Commissie in 2007 en 2008 naar aanleiding van de door h a a r i n 2 0 0 4 e n 2 0 0 5 g e v o e r d e o n d e r z o e -ken die tot aanzienl i jke f inanciële correcties hebben geleid, fol low-uponderzoeken inge-leid. In 2009 is in I tal ië een derde onderzoek ter plaatse gepland.

De Commissie heeft voor beide l idstaten een audit georganiseerd waarin al le begrotings-j a r e n s i n d s 2 0 0 3 w a a r i n d e m a a t r e g e l v a n k r a c h t w a s , a l s m e d e h e t g e c e n t r a l i s e e r d e nat ionale beheer tot nu onder de loep wor-d e n g e n o m e n . I n h e t k a d e r v a n d e a u d i t s met betrekking tot de goedkeuring van reke-n i n g e n w o r d t t e v e n s e e n a n a l y s e g e m a a k t v a n d e c o r r i g e r e n d e m a a t r e g e l e n d i e d e z e l idstaten hebben vastgesteld .

B i j de goedkeur ing van de rekeningen zul -len de opmerkingen van de Rekenkamer in aanmerking worden genomen.

X.D e s e l e c t i e v a n d e u i t v o e r i n g s o r g a n e n i s m e t n a m e v e r s t e r k t v o o r d e o r g a n e n d i e z i j n g o e d g e k e u r d n a d a t d e C o m m i s s i e h e t b e s l u i t o v e r d e a a n v a a r d e p r o g r a m m a ’ s heeft vastgesteld .

In het handboek inzake de procedures voor de fo l low-up van de programma’s wordt in de punten 1 .4 en 2 bepaald dat de controle van de documentat ie d ie de l idstaten over d e n a t i o n a l e s e l e c t i e p r o c e d u r e s m o e t e n over leggen, d ient te worden versterkt .

XI.Na het interne denkproces over de strategie d i e b i j h e t d o o r d e E U m e d e g e f i n a n c i e r d e a f z e t b e v o r d e r i n g s b e l e i d m o e t w o r d e n gevolgd, zul len de diensten van de Commis-s ie de daaruit voortv loeiende r ichtsnoeren ten uitvoer leggen.

OPMERKINGEN

16.In Verordening (EG) nr . 3/2008 van de Raad is een omvattend en samenhangend beleids-k a d e r o p h e t g e b i e d v a n v o o r l i c h t i n g e n afzetbevorder ing met betrekk ing tot land-b o u w p r o d u c t e n u i t g e t e k e n d . O p g r o n d v a n d e v i e r d e o v e r w e g i n g v a n d e z e v e r o r -d e n i n g m o e t e n m e t d e a c t i e s d e v o l g e n d e v i e r d o e l s t e l l i n g e n w o r d e n n a g e s t r e e f d , d ie door de Commiss ie a ls „SMART” worden aangemerkt :

z i j moeten fungeren als een nuttige aan- —v u l l i n g e n v e r s t e r k i n g v a n d e d o o r d e l idstaten gevoerde act ies ;

z i j m o e t e n b i j d e c o n s u m e n t e n i n d e —Gemeenschap het imago van deze pro-ducten, vooral uit het oogpunt van kwa-l i t e i t , v o e d i n g s a s p e c t e n e n v e i l i g h e i d v a n d e v o e d i n g s m i d d e l e n e n p r o d u c -t iewi jzen, verbeteren;

zi j moeten helpen nieuwe afzetmogeli jk- —heden in derde landen te openen;

z i j m o e t e n e e n m u l t i p l i c a t o r e f f e c t s o r - —teren ten aanzien van nat ionale en par-t icul iere in i t iat ieven.

In Verordening (EG) nr . 501/208 van de Com-m i s s i e z i j n i n b i j l a g e I o p d e v e r s c h i l l e n d e producten toegesneden doelstel l ingen voor de binnenmarkt opgenomen.

17.B o v e n d i e n b a s e e r t d e C o m m i s s i e z i c h o p de acht lopende externe evaluat ies van het afzetbevorderingsbeleid. Op 2 oktober 2007 i s d o c . A G R I / 6 3 4 5 4 / 2 0 0 7 a a n d e l i d s t a t e n rondgedeeld met het oog op een evaluat ie v a n d e r e s u l t a t e n d i e i n d e t o e k o m s t d o o r a l le programma’s moeten worden gehaald.

Page 38: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

36

18.I n h e t d o c u m e n t A G R I / 6 3 4 5 4 / 2 0 0 7 d a t d e C o m m i s s i e a a n d e h a n d v a n d e r e s u l t a t e n van de externe evaluatiestudies heeft opge-s t e l d , w o r d e n v i j f h o o f d t h e m a ’ s 3 b e h a n -d e l d . D a n k z i j d e s y s t e m a t i s c h e t o e p a s s i n g v a n i n d i c a t o r e n i n a l l e d o o r d e C o m m i s s i e g o e d g e k e u r d e p r o g r a m m a ’ s z a l h e t a f z e t -b e v o r d e r i n g s b e l e i d b e t e r k u n n e n w o r d e n g e h a r m o n i s e e r d e n d e m e e t b a a r h e i d v a n de doelste l l ingen verbeterd.

19.D e c o m m u n a u t a i r e b e g r o t i n g s m i d d e l e n v o o r a f z e t b e v o r d e r i n g s - e n v o o r l i c h t i n g s -act ies z i jn re lat ief beperkt gebleven omdat deze uitsluitend bedoeld zi jn als een nuttige a a n v u l l i n g e n v e r s t e r k i n g v a n d e d o o r d e l idstaten gevoerde act ies .

D e a f z e t b e v o r d e r i n g s - e n v o o r l i c h t i n g s -a c t i e s w o r d e n m e d e g e f i n a n c i e r d d o o r d e organisat ies die de voorstel len indienen, de l idstaten en de Europese Unie . Di t medef i -nancieringssysteem dwingt de verschil lende betrokken part i jen ertoe effectief de verant-woordel i jkheid voor de act ies op te nemen en maakt bovendien de eff iciënte toepassing van het subsidiar iteitsbeginsel op dit beleid mogel i jk .

Antwoord op het vol ledige kader 2.Bij de voorgestelde vergeli jking moet in aan-merking worden genomen dat de doelste l -l ingen en mechanismen van de aangehaalde afzetbevorderingsprogramma’s niet kunnen worden vergeleken met die van het commu-nautaire afzetbevorder ingsbeleid .

3 Samenhang tussen de uitgevoerde maatregelen en

de doelstellingen van de verordening; gebruikte acties

en informatiekanalen en de rendabiliteit daarvan;

toepassingsgebied en inhoud van de programma’s; impact

en doeltreffendheid van de acties; complementariteit

tussen de programma’s van de lidstaten en de door de

beroepsorganisaties ingediende programma’s.

20.S i n d s d e i n v o e r i n g v a n d i t a f z e t b e v o r d e -rings- en voorl ichtingsbeleid in 1999 hebben talr i jke beroepsorganisat ies die representa-t ief z i jn voor bepaalde producten en secto-ren, melding gemaakt van een onbetwistbaar e f f e c t v a n h u n a c t i e s t e n o p z i c h t e v a n d e doelstel l ingen. Dit kan worden gever i f ieerd in de acht evaluatiestudies die de Commissie heeft laten uitvoeren.

22.-23.D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e z i j n z i c h bewust van de tekortkomingen die de Reken-kamer heeft aangehaald en die in de evalua-t iestudies worden behandeld. De Commissie buigt z ich intern over de vraag hoe de def i -n i t ie en de uitvoer ing van de programma’s kunnen worden verbeterd op het gebied van synergieën en complementar i te i t tussen de afzetbevorderingsacties, en hoe andere pro-blemen die door de externe evaluatoren zi jn aangest ipt , kunnen worden opgelost .

De afzetbevorderings- en voorlichtingsacties worden medegefinancierd door de organisa-ties die de voorstel len indienen, de l idstaten en de Europese Unie. Krachtens art ikel 9 van V e r o r d e n i n g ( E G ) n r . 5 0 1 / 2 0 0 8 m o e t e n d e l idstaten, in het kader van hun verantwoor-del i jkheid voor de goede uitvoer ing van de geselecteerde programma’s , zorgen voor de nodige samenhang met andere programma’s en in i t iat ieven.

Antwoord op kader 4.Eerste en tweede streepje: krachtens art ikel 8 van Verordening (EG) nr . 3 / 2 0 0 8 v a n d e R a a d k r i j g e n p r o g r a m m a ’ s die worden voorgesteld door meer dan één l i d s t a a t v o o r r a n g . D e C o m m i s s i e z a l i n d i t verband de representat ieve beroepsorgani-saties bl i jven aanzetten tot het indienen van op meerdere landen ger ichte programma’s die synergieën tot stand brengen.

Page 39: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

37

Derde streepje: precies met het oog op meer synergie tussen de programma’s heeft de Raadgevende Groep „Afzetbevorder ing” z ich op 12 janua r i 2009 gebogen over de opr icht ing van een werk-groep. In deze werkgroep kunnen organisa-t ies d ie op Europees n iveau representat ief z i j n , z i t t i n g h e b b e n , s a m e n m e t v e r t e g e n -woordigers van de l idstaten.

25.H e t l e e u w e n d e e l v a n d e p r o g r a m m a ’ s d i e door de Rekenkamer a ls voorbeeld worden a a n g e h a a l d , z i j n p r o g r a m m a ’ s d i e d e l i d -staten vóór 2005 hebben geselecteerd. Di t betekent dat de verbeteringen die inmiddels op grond van de toepassingsbepalingen zi jn i n g e v o e r d 4, n o g n i e t o p d i e p r o g r a m m a ’ s van toepass ing waren.

N o g v o o r d a t d e a u d i t v a n d e R e k e n k a m e r w e r d a a n g e k o n d i g d , h e e f t d e C o m m i s s i e de l idstaten gewezen op a l le documenten, inc lus ief de vers lagen, d ie moeten worden geanalyseerd.

Naar aanleiding van een interne doorl ichting b i j d e C o m m i s s i e i s d e p r o c e d u r e h a n d l e i -ding voor de beheerders die de ontvangen programma’s analyseren, conform de opmer-kingen van de Rekenkamer, en zelfs nog ver-der , versterkt .

I n d e n i e u w e b e p a l i n g e n v a n d e z e p r o -c e d u r e h a n d l e i d i n g w o r d t m e e r a a n d a c h t besteed aan de analyse van de antwoorden v a n d e l i d s t a t e n i n z a k e h e t a f z e t b e v o r d e -r i n g s m a t e r i a a l , d e k w a r t a a l - e n j a a r v e r -s l a g e n , d e j a a r l i j k s e e n s l o t e v a l u a t i e s , d e c o n t r a c t e n , d e „ t e m p l a t e a c t i o n s ” , d e t u s -senti jdse betal ingen, de saldobetal ingen en de webpagina’s .

4 Naar aanleiding van het opstellen van de documenten

AGRI/60787/2007 en AGRI/63454/2007.

26.Deze problemen z i jn aan het l icht gekomen b i j d e a n a l y s e v a n d e e e r s t e e x t e r n e e v a -luat iestudies d ie de Commiss ie heeft laten uitvoeren.

Met het oog op de oploss ing ervan heeft de Commissie op 2 oktober 2007 aan al le l idsta-ten een reeks indicatoren verst rekt aan de h a n d w a a r v a n a l l e p r o g r a m m a ’ s i n d e t o e -komst moeten worden geëvalueerd 5.

a)D e a n a l y s e v a n d e i m p a c t v a n d e a c t i e s kan worden uitgevoerd op de programma’s d i e m e t i n g a n g v a n d e c e m b e r 2 0 0 8 z i j n goedgekeurd.

D e m e e s t e p r o g r a m m a ’ s d i e d e R e k e n k a -mer in dit punt a ls voorbeeld aanhaalt , z i jn vóór 2005 geselecteerd. Dit betekent dat de v e r b e t e r i n g e n d i e i n m i d d e l s o p g r o n d v a n de toepass ingsbepal ingen z i jn ingevoerd 6, n o g n i e t o p d i e p r o g r a m m a ’ s v a n t o e p a s -s ing waren.

b)Zie antwoord op punt 26.

c)D e o p m e r k i n g e n v a n d e R e k e n k a m e r z i j n d o o r d e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e o p 2 oktober 2007 reeds in aanmerking geno-m e n . D e n i e u w e b e p a l i n g e n v a n d e p r o -c e d u r e h a n d l e i d i n g s l u i t e n h i e r o p a a n e n bovendien zal in de toekomst meer aandacht worden besteed aan de analyse van de door de l idstaten verstrekte gegevens.

5 Document AGRI/63454/2007.

6 Documenten AGRI/60787/2007 en AGRI/63454/2007.

Page 40: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

38

Antwoord op het vol ledige kader 5.D e m e e s t e p r o g r a m m a ’ s d i e d e R e k e n k a -mer in dit punt a ls voorbeeld aanhaalt , z i jn vóór 2005 geselecteerd. Dit betekent dat de v e r b e t e r i n g e n d i e i n m i d d e l s o p g r o n d v a n de toepass ingsbepal ingen z i jn ingevoerd 7, n o g n i e t o p d i e p r o g r a m m a ’ s v a n t o e p a s -s ing waren.

B i j d e a n a l y s e v a n d e d o o r d e l i d s t a t e n opgestuurde vers lagen heeft de Commiss ie deze problemen opgemerkt en heeft z i j met h e t o o g o p d e o p l o s s i n g e r v a n o n m i d d e l -l i j k g e r e a g e e r d m e t i n a c h t n e m i n g v a n h e t subsidiariteitsbeginsel , dat op dit beleid van toepass ing is 8.

In de nieuwe bepal ingen van de procedure-h a n d l e i d i n g z a l b o v e n d i e n m e e r a a n d a c h t worden besteed aan de analyse van de door de l idstaten verstrekte gegevens.

V o o r b e e l d v a n e e n i n d i c a t o r d i e n i e t

r e c h t s t r e e k s o v e r e e n s t e m t m e t d e

i n h e t p r o g r a m m a v o o r o p g e s t e l d e

d o e l s t e l l i n g e n .

In de nieuwe bepal ingen van de procedure-handleiding van de Commissie zal meer aan-dacht worden besteed aan de analyse van de door de l idstaten verstrekte gegevens.

V o o r b e e l d v a n i n d e p r o g r a m m a ’ s

a a n g e k o n d i g d e i n d i c a t o r e n d i e n i e t z i j n

o p g e v o l g d .

In de nieuwe bepal ingen van de procedure-handleiding van de Commissie zal meer aan-dacht worden besteed aan de analyse van de door de l idstaten verstrekte gegevens.

7 Documenten AGRI/60787/2007 en AGRI/63454/2007.

8 Daarom is tijdens de vergadering van het Comité van

beheer „Afzetbevordering van landbouwproducten” van

2 oktober 2007 doc. AGRI/63454/2007 aan alle lidstaten

rondgedeeld om deze te helpen de door hen beheerde,

geselecteerde en medegefinancierde programma’s beter

te selecteren en op efficiëntie te beoordelen. Zie in dit

verband punt 17 van dit document.

28.-29.H e t b e l a n g e n d e p o s i t i e v e i m p a c t v a n d i t bele id kunnen gemakkel i jk worden geï l lus-treerd aan de hand van andere passages uit d e z e l f d e h o o f d s t u k k e n v a n d e h i e r b o v e n genoemde evaluat ies , zoals :

„ D a n k z i j d e c o m m u n a u t a i r e m e d e f i n a n c i e -r ing kunnen de organisaties die de voorstel-len indienen, ambit ieuze, grootschal ige en op een omvangri jke doelgroep gerichte pro-gramma’s uitvoeren en tegel i jkert i jd zorgen v o o r e e n g r o t e i m p a c t v a n d e z e p r o g r a m -ma’s (…). Zonder de communautaire mede-f i n a n c i e r i n g z o u d e n b e p a a l d e c a m p a g n e s niet z i jn uitgevoerd” en „De communautaire medef inancier ing bevordert de tenuitvoer-legging van andere campagnes en ( . . ) , a l s -mede de samenwerking tussen de l idstaten op Europees niveau, en zorgt daardoor voor mult ipl icatoref fecten” 9.

A n d e r e p a s s a g e s l u i d e n a l s v o l g t : „ D a n k -z i j d e z e c a m p a g n e s i s h e t i m a g o ( v a n d e gepromote producten) bi j de opiniemakers verbeterd en heeft het publ iek een bredere w a a i e r p r o d u c t e n l e r e n k e n n e n ” e n „ D e communautaire medef inancier ing fungeert o n m i s k e n b a a r a l s s t i m u l a n s v o o r d e g r o e -per ing van spelers u i t de sector en voor de integrat ie van de hele sector (…). Vooral de k le ine producenten kr i jgen op deze manier een pr ikkel om buiten hun product iegebied e i g e n a f z e t b e v o r d e r i n g s c a m p a g n e s o p t e zetten” 10.

Bovendien „zouden naar hun mening de pro-g r a m m a ’ s n i e t o f s l e c h t s i n b e p e r k t e m a t e z i j n u i t g e v o e r d a l s g e e n m e d e f i n a n c i e r i n g ter beschikking zou z i jn gesteld” 11.

9 Sector groenten en fruit, november 2007.

10 Wijnsector, april 2007.

11 Sector biologische producten, november 2006.

Page 41: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

39

Bovendien zi j erop gewezen dat nog voordat de audit van de Rekenkamer van start g ing ( 4 a p r i l 2 0 0 8 ) e n d e e x t e r n e e v a l u a t i e s t u -d i e s d i e d e C o m m i s s i e h e e f t l a t e n u i t v o e -ren, werden opgeleverd (december 2008), de diensten van de Commiss ie met betrekking tot evaluatiekwesties doc. AGRI/63454/2007 hebben opgeste ld op bas is van de conclu-s ies en aanbevel ingen die in de beschikbare evaluat iestudies z i jn opgenomen.

Antwoord op kader 6.Met betrekking tot groenten en fruit blijkt —uit de uitvoerigheid van de r ichtsnoeren in Verordening (EG) nr. 501/2008 12 dat de d o e l s t e l l i n g e n v a n h e t c o m m u n a u t a i r e voor l icht ings- en afzetbevorder ingsbe-l e i d v e e l b r e d e r e n c o m p l e x e r z i j n , e n al leszins verder gaan dan de eenvoudige kwanti f icer ing van de consumptie .

Een sprekend voorbeeld van deze meer-l a g i g e e n c o m p l e x e d i m e n s i e v a n d e medegef inancierde programma’s i s het „ F o o d D u d e s ” - p r o g r a m m a , d a t i n 2 0 0 6 door de Wereldgezondheidsorganisat ie w e r d b e k r o o n d v o o r z i j n i n s p a n n i n g e n in de str i jd tegen obesitas bi j k inderen.

12 Krachtens de richtsnoeren van Verordening (EG) nr.

501/2008 moeten de medegefinancierde programma’s in

de sector verse groenten en fruit vooral tot doel hebben

„het beeld van groenten en fruit als „verse” en „natuurlijke”

producten beter uit de verf te laten komen, de consument

te stimuleren op regelmatige basis groenten en fruit te

eten en de gemiddelde leeftijd van het groenten en fruit

verbruikende publiek te verlagen Deze laatste doelstelling

kan worden bereikt door jongeren, en dan vooral kinderen

en adolescenten in scholen, aan te moedigen meer

groenten en fruit te eten”.

Met betrekking tot verwerkte groenten en fruit moeten

krachtens de richtsnoeren van Verordening (EG) nr.

501/2008 de medegefinancierde voorlichtingsprogramma’s

vooral tot doel hebben „het product een moderner

en jonger imago te geven en de nodige informatie te

verstrekken om de consumptie ervan aan te moedigen”.

D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e h e b b e n —n a a r m a t e d e v e r s l a g e n v a n d e e x t e r n e evaluatiebureaus binnenkwamen, oplos-singen voorgesteld voor de daarin geuite kr i t iek .

D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e h e b b e n daarbi j b i jzonder aandacht besteed aan d e m e t h o d e n v o o r h e t b e o o r d e l e n v a n de kostenbatenverhouding op basis van de evaluatie van de programma’s voor de binnenmarkt 13.

H e t f o l l o w - u p s y s t e e m i s f o r s v e r s t e r k t e n b i j o n t v a n g s t v a n d e j a a r v e r s l a g e n o v e r e l k p r o g r a m m a l e t d e C o m m i s s i e met name op de evaluat ie van de uitge-voerde maatregelen door de l idstaten.

D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e h e b b e n —n a a r m a t e d e v e r s l a g e n v a n d e e x t e r n e evaluatiebureaus binnenkwamen, oplos-singen voorgesteld voor de daarin geuite kr i t iek .

30.De impact van de acties kan worden gemeten op basis van de programma’s die met ingang van december 2008 z i jn goedgekeurd.

Zie antwoord op punt 26 a) .

32.A l s g e v o l g v a n g e b r e k k i g e s e l e c t i v i t e i t e n controle bi j de preselect ie door de l idstaten worden programma’s met een beperkte doel-t r e f f e n d h e i d b i j d e C o m m i s s i e i n g e d i e n d . Door de str ikte toepass ing van de verorde-n i n g 1 4 d o o r d e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e bl i j f t het gevaar dat di t soort programma’s d o o r d e C o m m i s s i e w o r d e n g e s e l e c t e e r d , echter zeer beperkt .

13 van 15.2.2009.

14 Artikel 11, lid 2, van Verordening (EG) nr. 501/2008.

Page 42: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

40

De Commiss ie dr ingt er b i j de l idstaten op aan veeleisender te z i jn bi j het evalueren en selecteren van de programmavoorstel len.

33.D e R e k e n k a m e r v e r w i j s t n a a r doc . AGRI/63454/2007 van 2 oktober 2007. S i n d s d i e d a t u m w o r d e n d e p r o g r a m m a ’ s g e ë v a l u e e r d o p b a s i s v a n , o n d e r m e e r , d e in dat document opgevoerde cr i ter ia .

Z o a l s i s a a n g e g e v e n i n p u n t 1 8 , h e e f t d o c . A G R I / 6 3 4 5 4 / 2 0 0 7 , d a t d o o r d e C o m -m i s s i e o p b a s i s v a n d e r e s u l t a t e n v a n d e e x t e r n e e v a l u a t i e s t u d i e s i s o p g e s t e l d , betrekking op de samenhang tussen de uit -gevoerde maatregelen en de doelstel l ingen van de verordening, de gebruikte voor l ich-t ingsact ies en -kanalen en de rendabi l i te i t daarvan, de werkingssfeer en de inhoud van de programma’s , de impact en de ef f ic iën-t i e v a n d e a c t i e s e n d e c o m p l e m e n t a r i t e i t tussen de programma’s van de l idstaten en de door de beroepsorganisat ies ingediende programma’s .

Di t proces i s in werk ing getreden voor het j a a r 2 0 0 9 e n i s g e b a s e e r d o p d e p r o g r a m -ma’s voor de binnenmarkt die door de Com-m i s s i e z i j n g e s e l e c t e e r d u i t d e u i t e r l i j k o p 1 5 f e b r u a r i 2 0 0 9 d o o r d e l i d s t a t e n b i j d e C o m m i s s i e i n g e d i e n d e g e p r e s e l e c t e e r d e programma’s .

34.D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e h e b b e n o p 5 september 2009 een gedetai l leerde door-l i c h t i n g v a n a l l e o p d i e d a t u m l o p e n d e p r o g r a m m a ’ s u i t g e v o e r d . D a a r b i j h e b b e n z i j g e c o n s t a t e e r d d a t e e n a a n z i e n l i j k a a n -ta l programma’s n iet was afgerond. Daarop heeft de Commiss ie de l idstaten onmiddel-l i j k b e n a d e r d e n d e n o d i g e c o r r i g e r e n d e maatregelen vastgesteld .

Antwoord op het vol ledige kader 8.Bepaalde niet-afgeronde programma’s vol -d e d e n p e r f e c t a a n d e s e l e c t i e c r i t e r i a d i e d e l i d s t a t e n b i j i n d i e n i n g a a n d e C o m m i s -s ie hadden meegedeeld. De door de l idsta-ten ingediende documentat ie — met name het ident i f icat ie formul ier — volstond naar mening van de Commiss ie , mede gezien de g e l d e n d e r e g e l g e v i n g , n i e t a l s g r o n d v o o r afwi jz ing van deze programma’s .

Bepaalde door de Rekenkamer aangehaalde problemen z i jn terug te voeren op onvoor-z iene problemen die b i j de se lect ie van de programma’s door de l idstaten of de goed-keur ing ervan door de Commiss ie niet kon-den worden voorspeld.

Niettemin dient te worden onderstreept dat de meeste opmerkingen van de Rekenkamer betrekking hebben op reeds afgesloten pro-gramma’s . Momenteel bedraagt het gemid-d e l d e p e r c e n t a g e v a n u i t v o e r i n g v a n d e p r o g r a m m a ’ s 8 5 % s i n d s d e m a a t r e g e l v a n start i s gegaan.

Deze st i jging van het uitvoeringspercentage is vooral terug te voeren op de nieuwe bepa-l i n g e n e n i n s t r u m e n t e n v o o r d e f o l l o w - u p van de programma’s die de Commiss ie met ingang van juni 2006 heeft ingevoerd, met n a m e h e t i n f o r m a t i c a p r o g r a m m a v o o r d e fol low-up van het beheer van afzetbevorde-r ingsprogramma’s (Management Promotion Programme) en de aan de l idstaten verstrekte modellen voor de geregelde mededeling van u i t t e v o e r e n a c t i e s e n d e d e s b e t r e f f e n d e betal ingen.

37.a)Sinds 7 november 2008 hebben de diensten v a n d e C o m m i s s i e e e n h o m o g e n e e v a l u a -t i e t a b e l 1 5 u i t g e w e r k t a l s o n d e r d e e l v a n d e p r o c e d u r e h a n d l e i d i n g . D a n k z i j d e z e t a b e l kan de Commissie al le programma’s op basis van object ieve gegevens evalueren.

15 Doc. AGRI/64046/2008.

Page 43: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

41

b)De Rekenkamer erkent dat n ieuwe instruc-ties inzake de follow-up van geïdentif iceerde p r o b l e m e n e n e v e n t u e e l v a n d e l i d s t a t e n ontvangen antwoorden in een formeel kader z i j n g e g o t e n n a a r a a n l e i d i n g v a n d e a u d i t van 2 oktober 2008.

38.Zowel de def in i t ie a ls de uitvoer ing van de afzetbevorder ingsprogramma’s kan worden verbeterd 16.

Z ie antwoord op punt 17.

39.De voor l icht ings- en afzetbevorder ingspro-g r a m m a ’ s w o r d e n s i n d s 1 5 f e b r u a r i 2 0 0 9 getoetst aan de doeltreffendheid die op haar beurt wordt geverif ieerd aan de hand van de nieuwe evaluat ietabel .

40.D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e z i j n z i c h b e w u s t v a n d e t e k o r t k o m i n g e n d i e i n d e e v a l u a t i e s t u d i e s w o r d e n b e h a n d e l d . D e Commiss ie buigt z ich intern over de vraag hoe de definit ie en de uitvoering van de pro-gramma’s kunnen worden verbeterd op het g e b i e d v a n s y n e r g i e ë n e n c o m p l e m e n t a r i -t e i t t u s s e n d e a f z e t b e v o r d e r i n g s a c t i e s , e n hoe andere problemen die door de externe evaluatoren zi jn aangestipt , kunnen worden opgelost .

41.Z o w e l d e g o e d k e u r i n g a l s d e c o n t r o l e v a n d e s e l e c t i e v a n h e t u i t v o e r i n g s o r g a a n v a l t onder de bevoegdheid van de l idstaat 17.

16 Doc. AGRI/63454/2007 is in werking getreden.

17 Overweging 8 en artikel 12 van Verordening (EG)

nr. 501/2008.

Volgens de Commissie zorgt de str ikte selec-t ie van de programma’s door de Commissie-diensten voor een beperking van het r is ico d a t e v e n t u e l e l a c u n e s b i j d e c o n t r o l e v a n de se lect ie van de u i tvoer ingsorganen een wisse l t rekken op de regelmat igheid en/of de ef f ic iënt ie en de opzet van de medegef i -nancierde programma’s .

42.Wat het specif ieke geval van de uitvoerings-organen die na vastste l l ing van het besluit v a n d e C o m m i s s i e z i j n g e k o z e n b e t r e f t , v o o r z i e t d e p r o c e d u r e h a n d l e i d i n g d i e n u van toepass ing is , in de punten 1 .4 en 2 in een verscherpte controle van de selectie van de uitvoer ingsorganen, en wel in de z in dat d e l i d s t a t e n a l l e d o c u m e n t a t i e a a n g a a n d e de se lect ieprocedure voor de gekozen u i t -voer ingsorganen bi j de Commiss ie moeten indienen.

43.-44.De inschr i jv ingsprocedure voor de se lect ie van de u i tvoer ingsorganen wordt gever i f i -eerd bij de selectie van de programma’s door de diensten van de Commiss ie . Dit staat a ls apart punt vermeld in de controle l i j s t voor d e f u n c t i o n a r i s s e n d i e b e l a s t z i j n m e t h e t o n d e r z o e k v a n d e s u b s i d i a b i l i t e i t v a n d e ingestuurde voorstel len.

De Commiss ie heeft t i jdens haar onderzoek o n r e g e l m a t i g h e d e n b i j d e i n s c h r i j v i n g s -p r o c e d u r e v o o r d e u i t v o e r i n g s o r g a n e n geconstateerd. Krachtens het subsidiariteits-beginsel moeten de l idstaten erop toez ien dat de bepal ingen inzake de inschr i jv ings-p r o c e d u r e d i e i n d e v e r o r d e n i n g z i j n v a s t -g e s t e l d , w o r d e n n a g e l e e f d . D e C o m m i s s i e heeft een f inanciële correct ie opgelegd aan d e l i d s t a t e n w a a r t e k o r t k o m i n g e n o p h e t gebied van de naleving van deze bepalingen z i jn geconstateerd.

Page 44: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

42

45.D e C o m m i s s i e d e n k t n a o v e r o p l o s s i n g e n om elke programmafase te laten samenval-len met een ELGF-begrotingsjaar zonder dat het systeem daardoor te r ig ide wordt of de m o g e l i j k h e d e n v o o r d e u i t v o e r i n g v a n d e programma’s excess ief worden ingedi jkt .

46. plus de kadertjes.Z o n d e r d a a r b i j a f b r e u k t e d o e n a a n d e c o r r e c t e t o e p a s s i n g v a n h e t s u b s i d i a r i -t e i t s b e g i n s e l , h e c h t e n d e d i e n s t e n v a n d e Commiss ie er b i jzonder veel belang aan dat de boodschappen worden gekozen met het oog op een ju ist evenwicht tussen de infor-matieve en de commerciële dimensie van de afzetbevorder ingscampagnes.

De door de diensten van de Commiss ie toe-gepaste select ieprocedure 18 staat borg voor een homogene en onpart i jdige behandel ing van a l le programma’s .

De Commissie heeft naar aanleiding van haar o n d e r z o e k t e k o r t k o m i n g e n v a s t g e s t e l d b i j d e n a l e v i n g v a n d e b e p a l i n g e n o v e r a f z e t -bevorder ing en voor l icht ing in samenhang m e t d e i n t r i n s i e k e e i g e n s c h a p p e n o f k e n -m e r k e n v a n h e t b e t r o k k e n p r o d u c t . K r a c h -tens het subsidiar i te i tsbeginsel moeten de l i d s t a t e n e r o p t o e z i e n d a t d e b e p a l i n g e n inzake de conformiteit van de door de Com-missie goedgekeurde promotieboodschap in acht worden genomen. De Commiss ie heeft e e n f i n a n c i ë l e c o r r e c t i e o p g e l e g d a a n l i d -staten waar tekortkomingen op het gebied v a n d e n a l e v i n g v a n d e z e b e p a l i n g e n z i j n geconstateerd.

18 Elk programma krijgt een eerste en een tweede

lector; alle programma’s worden onderzocht door een

evaluatiecomité; bij de selectieprocedure worden niet tot

de Commissie behorende experts betrokken.

47.-52.I n 2 0 0 7 e n 2 0 0 8 h e e f t d e C o m m i s s i e f o l -l o w - u p o n d e r z o e k e n i n g e s t e l d n a a r a a n -l e i d i n g v a n d e a a n z i e n l i j k e c o r r e c t i e s d i e Spanje en I ta l ië na de onderzoeken in 2005 o p g e l e g d k r e g e n . I t a l i ë v o r m t w e e r v o o r -werp van een r is icoanalyse van de Commis-s ie en in 2009 19 i s een derde onderzoek ( ter plaatse) gepland voor de uitgaven van 2008, 2009 en, zo nodig, latere jaren.

De audit van de Commiss ie voor deze twee l i d s t a t e n h e e f t b e t r e k k i n g o p a l l e b e g r o -t ings jaren van de maatregel s inds 2003 en o p h e t g e d e c e n t r a l i s e e r d e b e h e e r i n d i e twee landen.

In het kader van de lopende fol low-upaudits met betrekking tot I ta l ië 20 en Spanje 21 heeft de Commiss ie beide l idstaten verzocht om, o n d e r m e e r , d e v a s t g e s t e l d e c o r r i g e r e n d e maatregelen, de opzet van de controles en de instruct ies aan de betrokken controleor-ganen aan haar mee te delen.

O f d e d o o r d e l i d s t a t e n a a n g e k o n d i g d e v e r a n d e r i n g e n w e r k e l i j k z i j n i n g e v o e r d e n w e l k e e f f e c t e n d e z e h e b b e n , w o r d t m o m e n t e e l g e a n a l y s e e r d i n h e t k a d e r v a n d e f o l l o w - u p o n d e r z o e k e n m e t h e t o o g o p de goedkeur ing van de rekeningen.

D e C o m m i s s i e h e e f t n i e t a l l e e n c o r r e c t i e s opgelegd, maar ook aanbevelingen aan deze l idstaten gedaan die hun controles moeten versterken en de tekortkomingen in de uit -besteding moeten verminderen.

De Commissie is wel iswaar net als de Reken-k a m e r v a n m e n i n g d a t F r a n k r i j k o v e r v e e l conformere procedures beschikt , maar heeft d i t land niettemin een reeks aanbevel ingen t e r v e r b e t e r i n g v a n d e z e p r o c e d u r e s d o e n toekomen.

De opmerkingen van de Rekenkamer worden in het kader van de goedkeuring van de reke-ningen in aanmerking genomen.

19 LA/2009/006/IT.

20 LA/2007/020/IT.

21 LA/2008/007/ES.

Page 45: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

43

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

54.S i n d s 1 9 9 9 w e r k t d e E u r o p e s e U n i e a a n e e n o m v a t t e n d e n s a m e n h a n g e n d v o o r -l icht ings- en afzetbevorder ingsbele id voor l a n d b o u w p r o d u c t e n e n d e w i j z e w a a r o p d e z e w o r d e n g e p r o d u c e e r d , a l s m e d e v o o r op basis van landbouwproducten geprodu-c e e r d e v o e d i n g s m i d d e l e n . D e d o o r d e E U medegef inancierde voor l icht ings- en afzet-b e v o r d e r i n g s c a m p a g n e s k u n n e n z o w e l o p de binnenmarkt a ls op de markt van derde landen worden gevoerd.

M e t h e t o o g o p e e n g o e d b e h e e r e n e e n b e t e r e u i t v o e r i n g v a n d i t b e l e i d h e e f t d e C o m m i s s i e i n d e p e r i o d e 2 0 0 6 - 2 0 0 8 a c h t e x t e r n e e v a l u a t i e s t u d i e s l a t e n v e r r i c h t e n , waarin het belang van deze wetgeving en de positieve effecten ervan worden aangetoond (zie punt 28). Er zi jn reeds conclusies en aan-b e v e l i n g e n m e t b e t r e k k i n g t o t d e w e r k i n g van de regel ing geformuleerd.

Uit deze acht evaluatiestudies inzake de voor-l ichtings- en afzetbevorderingsprogramma’s e n u i t d e t w e e b e t r o k k e n s a m e n v a t t e n d e notit ies die op vraag van de Commissie wer-den opgesteld, b l i jkt tevens dat de afzetbe-v o r d e r i n g s p r o g r a m m a ’ s g o e d s c o r e n v o o r de vier concrete strategische doelstel l ingen die in de regelgeving z i jn vastgesteld . Wat d e b e p e r k t e b e g r o t i n g s m i d d e l e n b e t r e f t , m a g n i e t u i t h e t o o g w o r d e n v e r l o r e n d a t d e z e u i t s l u i t e n d b e d o e l d z i j n a l s e e n n u t -t ige aanvul l ing en versterk ing van de door de l idstaten gevoerde act ies .

a)De vier in punt V opgenomen doelstel l ingen van het a fzetbevorder ingsbele id laten aan duidel i jkheid niets te wensen over .

Hetzel fde geldt voor de speci f ieke doelstel -l i n g e n d i e i n b i j l a g e I v a n d e v e r o r d e n i n g van de Commissie 22 z i jn vastgesteld voor elk product. Deze doelstel l ingen gaan vergezeld v a n e e n a l g e m e n e a n a l y s e v a n d e s i t u a t i e t e r m o t i v e r i n g v a n a f z e t b e v o r d e r i n g s - e n v o o r l i c h t i n g s a c t i e s v o o r h e t b e t r o k k e n p r o d u c t , d e d o e l g r o e p e n , d e b e l a n g r i j k s t e b o o d s c h a p p e n , d e b e l a n g r i j k s t e h u l p m i d -d e l e n e n d e l o o p t i j d e n w e r k i n g s s f e e r v a n de programma’s. Hieraan kunnen later wijz i-gingen worden aangebracht naar aanleiding van de resultaten van het denkproces binnen de Commiss ie .

b)De v ier doelste l l ingen in Verordening (EG) n r . 3 / 2 0 0 8 v a n d e R a a d e n d i e i n V e r o r d e -ning (EG) nr. 501/2008 van de Commissie zi jn door de Commissie a ls „SMART” aangemerkt en moeten in a l le programma’s in aanmer-k ing worden genomen.

In doc. AGRI/63454/2007, dat de Commiss ie o p b a s i s v a n d e r e s u l t a t e n v a n d e e x t e r n e evaluatiestudies heeft opgesteld, komen vi j f hoofdthema’s aan bod. Dankzij de systemati-sche toepassing van indicatoren in al le door d e C o m m i s s i e g o e d g e k e u r d e p r o g r a m m a ’ s za l het afzetbevorder ingsbele id beter kun-n e n w o r d e n g e h a r m o n i s e e r d e n d e m e e t -baarheid van de doelste l l ingen verbeterd.

22 Verordening (EG) nr. 501/2008 van de Commissie

houdende uitvoeringsbepalingen van Verordening (EG)

nr. 3/2008 van de Raad.

Page 46: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

44

c)D e C o m m i s s i e o n d e r h o u d t v i a d e R a a d -g e v e n d e G r o e p „ A f z e t b e v o r d e r i n g v a n l a n d b o u w p r o d u c t e n ” r e e d s r e g e l m a t i g e c o n t a c t e n m e t a l l e b i j h e t a f z e t b e v o r d e -r i n g s b e l e i d b e t r o k k e n p a r t i j e n . B o v e n d i e n r e a g e e r t z i j o p d e v e r z o e k e n v a n d e w e r k -groepen, conferent ies en seminars die door de voornaamste betrokkenen worden geor-ganiseerd. Voorts neemt de Commissie actief deel aan de werkzaamheden van de verschil-lende toezichtgroepen 23.

O p d i t g e b i e d k u n n e n l a t e r w i j z i g i n g e n w o r d e n i n g e v o e r d n a a r a a n l e i d i n g v a n d e r e s u l t a t e n v a n h e t d e n k p r o c e s b i n n e n d e Commiss ie .

55.a)D e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e b l i j v e n w e r k e n a a n e e n b e t e r e s e l e c t i e p r o c e d u r e e n l e g g e n i n d i t v e r b a n d d e n a d r u k o p h e t v o o r h a n d e n z i j n v a n e e n g o e d e e v a -l u a t i e m e t h o d e i n e l k p r o g r a m m a c o n f o r m doc. AGRI/63454/2007.

b)De diensten van de Commiss ie z i jn het eens met deze aanbevel ingen.

56.De Commiss ie hecht er veel belang aan dat de procedures voor de se lect ie van de u i t -v o e r i n g s o r g a n e n i n a c h t w o r d e n g e n o m e n en dat in d i t verband art ike l 11 van Veror-dening (EG) nr . 3/2008 van de Raad inzake d e i n s c h r i j v i n g s p r o c e d u r e s c o r r e c t w o r d t toegepast .

Volgens de Commissie zorgt de str ikte selec-t ie van de programma’s door de Commissie-diensten voor een beperking van het r is ico d a t e v e n t u e l e l a c u n e s b i j d e c o n t r o l e v a n de se lect ie van de u i tvoer ingsorganen een wisse l t rekken op de regelmat igheid en/of de ef f ic iënt ie en de opzet van de medegef i -nancierde programma’s .

23 Zie artikel 12, lid 1, van Verordening (EG) nr. 3/2008.

Indien het uitvoer ingsorgaan reeds is geko-zen, wordt de controle verr icht bi j de selec-t ie van de programma’s . Dezel fde controle w o r d t v e r r i c h t i n e e n l a t e r e f a s e v a n d e select ie van het uitvoeringsorgaan en in het kader van de toezichtgroepen.

a)M e t b e t r e k k i n g t o t d e u i t v o e r i n g s o r g a n e n d i e n a v a s t s t e l l i n g v a n h e t b e s l u i t v a n d e Commiss ie z i jn gekozen, voorz iet de proce-durehandleiding die nu van toepassing is , in de punten 1 .4 en 2 in een verscherpte con-trole van de se lect ie van de u i tvoer ingsor-ganen, en wel in de z in dat de l idstaten a l le documentat ie aangaande de select ieproce-d u r e v o o r d e g e k o z e n u i t v o e r i n g s o r g a n e n bi j de Commiss ie moeten indienen.

b)Met betrekking tot de l idstaten waar tekort-k o m i n g e n b i j d e c o n t r o l e z i j n v a s t g e s t e l d d i e t o t v a s t s t e l l i n g v a n a a n z i e n l i j k e f i n a n -c ië le correct ies door de Commiss ie hebben geleid , zorgt de met de goedkeuring van de rekeningen belaste dienst voor een perma-nente fol low-up.

57.Zodra het interne denkproces over de stra-tegie van het door de EU medegefinancierde a f z e t b e v o r d e r i n g s b e l e i d w o r d t a f g e r o n d , z u l l e n d e d i e n s t e n v a n d e C o m m i s s i e d e d a a r u i t v o o r t v l o e i e n d e o p e r a t i o n e l e r i c h t -snoeren ten uitvoer leggen.

Page 47: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

45

Page 48: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST
Page 49: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

ANT WOORDEN VAN DE COMMISSIE

Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

47

Europese Rekenkamer

Speciaal verslag nr. 10/2009

Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten

Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie

2009 — 44 blz. — 21 x 29,7 cm

ISBN 978-92-9207-370-1

doi:10.2865/52359

Page 50: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST
Page 51: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Waar kunt u EU-publicaties krijgen?Betaalde publicaties:

• bij de EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu);

• bij uw boekhandel onder vermelding van titel, uitgever en/of ISBN-nummer;

• rechtstreeks bij een van onze verkoopagenten. U vindt de contactgegevens op http://bookshop.europa.eu of u kunt ze per fax aanvragen op +352 2929-42758.

Gratis publicaties:

• bij de EU Bookshop (http://bookshop.europa.eu);

• bij de vertegenwoordigingen en delegaties van de Europese Commissie. U vindt de contactgegevens op http://ec.europa.eu of u kunt ze per fax aanvragen op +352 2929-42758.

Page 52: VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES VOOR ... · Speciaal verslag nr. 10/2009 — Voorlichtings- en afzetbevorderingsacties voor landbouwproducten 5 VERKLARENDE WOORDENLIJST

IN DIT VERSLAG ANALYSEER T DE REKENK AMER HE T BEHEER VAN

D E V O O R L I C H T I N G S - E N A F Z E T B E V O R D E R I N G S A C T I E S V O O R

LANDBOUWPRODUCTEN OM DE DOELTREFFENDHEID VAN DIT BELEID EN

DE REGELMATIGHEID VAN DE VASTGELEGDE UITGAVEN NA TE GAAN.

IN HET VERSLAG WORDT GECONSTATEERD DAT ER VOORUITGANG ZIT IN

HET BEHEER VAN DE REGELING, MAAR WORDT OOK GEWEZEN OP PUNTEN

DIE VERBETERD MOETEN WORDEN. DE OPMERKINGEN IN KWESTIE

HEBBEN MET NAME BETREKKING OP DE MOEILIJKHEID DE IMPACT VAN

DE REGELING TE METEN EN OP DE TEKORTKOMINGEN IN DE CONTROLES

DIE IN SOMMIGE LIDSTATEN ZIJN WAARGENOMEN.

HET VERSLAG DOET IN DIT KADER EEN REEKS AANBEVELINGEN WAARVAN

HET EFFECT TE MEER VOELBAAR ZOU KUNNEN ZIJN NU HET BUDGET

BESTEMD VOOR DE VOORLICHTINGS- EN AFZETBEVORDERINGSACTIES

VOOR LANDBOUWPRODUCTEN WEL EENS VERHOOGD ZOU KUNNEN

WORDEN, INDIEN DE HUIDIGE BESCHOUWING VAN DE REGELING DOOR DE

COMMISSIE HAAR ERTOE BRENGT, EEN VOORSTEL IN DIE ZIN TE DOEN.

EUROPESE REKENKAMER

QJ-A

B-0

9-0

09

-NL

-C