De markt voor biologische landbouwproducten
Transcript of De markt voor biologische landbouwproducten
De markt voor biologische
landbouwproducten
Paul Verbeke8 januari 2017
1
Waarom volgt het aanbod de vraag niet?
De markt voor biologische
landbouwproductenWaarom volgt het aanbod de vraag niet?
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
2. Bio in Vlaanderen en Europa, enkele
cijfers
3. De consumptie van bioproducten
4. De biomarkt per sector
5. Conclusie
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
A. Internationale markt
Bro
n: A
gen
ce B
io, A
MI,
…
Totale omzet in EU-28± 32 miljard Euro in 2016
€ 9,48 miljard
€ 5,5 miljard
€ 586 miljoen
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
A. Internationale marktB. Cyclische markt
• 1997 tot einde 2001 => sterke groei van aanbod én vraag• 2002 tot einde 2005 => aanbodsoverschot; vraag bleef wel toenemen!!• 2006 tot 2008 => relatief aanbodstekort + goede prijsvorming• 2009 => beperkt overschot + minder goede prijsvorming, vraag • 2010 – 2014 => vraag én aanbod nemen toe • 2015 => vraag neemt sneller toe dan het aanbod• 2016 => tekort voor de meeste producten + relatief veel omschakeling• 2017 => aanbod neemt toe
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
A. Internationale markt
B. Cyclische marktC. Aanbod reageert vertraagd op de vraag
Bro
n: O
msc
oU
K omschakelperiode bemoeilijkt soepel inspelen op wisselende markt
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
A. Internationale markt
B. Cyclische markt
C. Aanbod reageert vertraagd op de vraagD. Kleine markt
• Kleine wijzigingen in de markt laten zich snel voelen en kunnen verstrekkende gevolgen hebben
• Er is geen buffer zoals bij een grote markt
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
A. Internationale markt
B. Cyclische markt
C. Aanbod reageert vertraagd op de vraag
D. Kleine markt
E. Duurzame markt
Ondanks economisch moeilijke situatie in voorbije jaren houdt de markt stand!!
(VK uitgezonderd tussen 2008 en 2013, hernieuwde groei sedert 2013)
De markt voor biologische
landbouwproductenWaarom volgt het aanbod de vraag niet?
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
2. Bio in Vlaanderen en Europa, enkele
cijfers
3. De consumptie van bioproducten
4. De biomarkt per sector
5. Conclusie
Bron: Samborski V., Van Bellegem L., Platteau J., AMS 2017
Evolutie van het areaal (ha) en het aantal biobedrijven in Vlaanderen
Bro
n: A
gen
ce B
io
% bio-areaal in totale landbouwareaal in 2015
EU = 6,2%België = 5,1%Vlaanderen = 0,9% (5.343 ha)
(6.960 ha in 2016)Wallonië = 8,7% (63.437 ha)
(71.289 ha in 2016)Oostenrijk = 20%
Aandeel areaal biolandbouw in het totale landbouwareaal in 2016 (%)
Vlaanderen Wallonië
Omzet (GfK) 586 milj. Euro consumentenbestedingen in 2016
+ 12% tov 2015
Marktaandeel(GfK)
2% van de totale voedingsmarkt in 2015
(2,7% van de verse voedingsmarkt)
Teeltareaal(AMS & RW)
6.960 ha
(1,1% totaal areaal)
71.289 ha
(9,7% totaal areaal)
GVE (2015)(AMS & eigen schatting obv RW)
5.871 ± 60.000 (schatting)
Aantal bedrijven(AMS & RW)
430 landbouwers (+60 tov 2015)
906 verwerkers en verkooppunten
1.493 landbouwers (+146 tov 2015)
(? verwerkers)
Bio landbouwproductie groeit maar, … beperkt
Wallonië VlaanderenNord Pas-de-
CalaisPicardie
Nederland
Areaal bio 61.500 ha 5.065 ha 20.215 ha 56.000 ha
% bio in totaalareaal
8,6 % 0,9 % 1 % 2,7 %
Groei areaal + 8 % in 2014 momenteel nieuwe
dynamiek
+ 15 % in 2015
Akkerbouw 9.500 ha 1.000 ha 7.200 ha
Groenten 920 ha 500 ha 1.500 ha 5.800 ha
De markt voor biologische
landbouwproductenWaarom volgt het aanbod de vraag niet?
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
2. Bio in Vlaanderen en Europa, enkele
cijfers
3. De consumptie van bioproducten
4. De biomarkt per sector
5. Conclusie
Totale bestedingen aan biologische producten door Belgische gezinnen (miljoen Euro)
Bro
n: S
amb
ors
kiV.
, GfK
Pan
else
rvic
es B
enel
ux,
AM
S 2
01
6
Tussen haakjes: jaarlijkse groei van de totale voedingsbestedingenZonder haakjes: jaarlijkse groei van de bestedingen voor biologische voedingBestedingen voor biologische voeding in absolute cijfers
435419387352345288254 514
586 mio€ in 2016
Marktaandeel bioproducten in enkele Europese landen (%)
Product-groep
Oostenrijk België Finland Frankrijk Duitsland Denemarken Zwitserland
Brood en bakkerijprod.
9,6 3,9 5,8
Kaas 6,9 1,0 1,0 3,9 5,8
Consumptie-eieren
17,9 8,7 9,0 20 13,2 28,9 19,2
Fruit 9,7 3,5 6,5 8,0
Vlees en vleesprod.
3,8 1,1 1,3 2,0 3,9
Melk en zuivelprod.
1,8 2,0 12 5,5 29,3 10,1
Groenten 10,2 5,4 4,0 8,2 wortel 29 12,2
Totaal 7 2,7 2,5 8,4 7,1
De markt voor biologische
landbouwproductenWaarom volgt het aanbod de vraag niet?
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
2. Bio in Vlaanderen en Europa, enkele
cijfers
3. De consumptie van bioproducten
4. De biomarkt per sector
5. Conclusie
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
A. Groenten
Huidig aanbod Potentiële vraag
Potentieel voor industriegroenten (Pinguin + Ardo)VruchtgroentenBladgewassen
Bio biedt kansen !
witloof
aardbeien, vruchtgewassen bloemkool
• verkoop via bemiddeling• geen klok• continuïteit• volume• constante kwaliteit• gekalibreerd / uniform• voorverpakt
Bio biedt kansen !
pastinaak, rode kool, spruiten, boerenkool
broccoli, spruiten, bloemkool,
aardperen, witloof
courgettes, prei, bloemkool, broccoli
witloof
pompoen (20 ha)
Bio biedt kansen !
peterselie,bieslook,dille, basilicum, tijm …
prei, bloemkool, knolselder, uien, bonen, erwten, wortelen,
aardappelen, enz…
• kleine markt, maar wel sterk groeiend• grote volumes op korte tijdspanne• grote maten• prijzen < versmarkt• veel aanlevering uit Nederland en Duitsland• veel export
37
Nederland
• Productie vrij goed gestructureerd– Relatief grote bedrijven
– Goede verkaveling
– Geografische concentratie
– Jonge polderbodems met lage onkruiddruk en zeewind
• Afzet veel minder goed gestructureerd– OTC (Organic Trade Company)
– Eosta
– Green Organics (leverancier aan Belgische groentenindustrie)
– Naturelle (The Greenery)
Top 10 verkoop biogroenten
Best verkopende biogroenten in Belgische supermarkten
• Aardappelen• Wortelen• Courgetten• Komkommer• Paprika• Gele ajuin• Serresla• Tomaten• Rode biet• Prei
39
Telersverenigingen
• Bel’Orta (fusie Brava, Greenpartners en Mechelse Veiling)– ± 25 biotelers (groenten én fruit)– Kwaliteitskeuring– Nederlandse biotelers– Weinig warm glas
• BioVibe / REO Veiling• Belgische Fruitveiling: vnl. fruit• GPFL / Interbio: Wallonië• Ecodal• Ecoveg• Yerne: enkel wortelen• Losse telers: ± 66 telers • Bio Brugs Ommeland
40
Telersverenigingen
• Bio => 45% lid van TV
• Algemeen => 85% lid van TV
• Sector zéér gefragmenteerd, regionaal verspreid• Belangrijke taak voor TV’s: product bundelen,
continuïteit, uniformiteit en kwaliteit garanderen
Prijsvorming
geen klok
verkoop door bemiddeling
minder transparant
historische prijsreeksen beschikbaar
44
Telersverenigingen
• Verkoop door bemiddeling• Productie en verkoop op elkaar afstemmen door
doorgedreven planning en communicatie, zowel op langere termijn als op korte termijn
• Transparantie verhogen• Leverplicht• GMO-programma’s• Volume en continuïteit• Marktmacht• Samenaankoop• Teeltplanning• Voordelen van sterke gangbare structuren
Voorbeeld concrete vraag
Herbafrost: diepvrieszoekt telers (volle grond) voor
• peterselie
• basilicum ± 5ha - 12 à 15 Ton/ha
• dille
• tuinkers ± 20 Ton - ± 15ton/ha
• rucola ± 20 Ton - 12 à 14 Ton/ha
• salie (om de 2 jaar)
• zuring
ook voor beschutte teelt – ±1ha - insectvrij!?
• vlakke peterselie
• dille
• basilicum
• koriander
45
Voorbeeld concrete vraag
Herbafrost: diepvries
– liefst in de buurt van Vladslo of Hulshout (vers product, oogstmachines)
– contractteelt
– liefst samenwerking op langere termijn
– prijs < versmarkt
– specifieke rassen, zaaien ifv oogsttijdstip
– onkruidvrij!!
– gespecialiseerde (oogst-)machines
– analyses per perceel en per lot (zware metalen, pesticides, …)
Frosta = Duitse concurrent
46
47
Directe verkoop
• Groentenabo’s: 6.000/week - 15 bedrijven
– Vast klienteel
– Opstap naar bio
– Buitenmaten, omschakelingsproduct ...
• Thuis- en marktverkoop
– Meer dan 120 biobedrijven in Vlaanderen doen aan thuisverkoop
– 40 biobedrijven in Vlaanderen verkopen op markten
48
Directe verkoop
• Voordelen– vertrouwensrelatie
– informatiedoorstroming
– kwaliteit
– prijsgunstig
• Nadelen– arbeidsintensief
– keuzevrijheid
– gelimiteerde volumes
– logistiek
49
Indirecte verkoop (lange keten)
• Voordelen– grote volumes
– efficiënt
– Keuzevrijheid
– Grote rotatie
• Nadelen– kwaliteit
– Prijs
– Beperkt assortiment
50
Grootdistributie
• 48% marktaandeel (Organic Monitor, GfK)• Delhaize met een divers assortiment• Colruyt met een basisassortiment met goede
rotatie
• Carrefour: onduidelijke politiek
• Cora, Match, Makro: beperkt
• Toenemende belangstelling van Spar, Aldi, Lidl...
52
Groothandel
• BioFresh: vnl. natuurvoedingswinkels en thuisverkopers• Cleyland: vnl. natuurvoedingswinkels en thuisverkopers• BioLogistic: vnl. natuurvoedingswinkels en thuisverkopers• BioGroup: vnl. natuurvoedingswinkels• Sinature: divers• Ecodal: groothandel en grootdistributie• Univeg: grootdistributie• Cool (wortelen): grootdistributie• Eosta: internationale sourcing; groothandel en grootdistributie• OTC: internationale sourcing; groothandel en grootdistributie• ProNatura: internationale sourcing; groothandel en grootdistributie
Bio biedt kansen !
Exporteurs
Kansen voor export mits• Kwaliteit• Volume• Continuiteit
Bv. Scandinavië, Duitsland, U.K. …
55
Import - export
• Import– Industriegroenten (Nederland, Duitsland)– Buiten seizoensgroenten (Zuid Europa, Israël, Cyprus,
Egypte)
• Export– Beperkt– Serregroenten (Nederland, Duitsland, Verenigd
Koninkrijk, Scandinavië)– Verwerkte industriegroenten
Omschakelen?
• Producten in het eerste jaar van de omschakeling moeten gangbaar verkocht worden
• Producten uit het 2e omschakeljaar kunnen verkocht worden als “in omschakeling”– Moeilijke markt
– Babyvoeding (residuvrij)
– Groentepakketten, BioPlanet ... (beperkt)
– Vooraf goed plannen en afspraken maken
– Voederteelt
57
Conclusie
• Kansen mits continu, kwalitatief en uniform aanbod door bundeling, planning en communicatie
• Samenwerking en doorgedreven communicatie van alle schakels in de keten zijn primordiaal om succesvol te zijn
58
Akkerbouw
Vlaanderen (ha) Wallonië (ha)
Granen 423 2491
Aardappelen 68 203
Voedergewassen 860 533
Braak 58 174
Hop 14 -
Andere - 1160
Totaal 1423 4561
In Vlaanderen nauwelijks typische akkerbouwbedrijven
Bio landbouwproductie groeit maar, … beperkt
Wallonië VlaanderenNord Pas-de-
CalaisPicardie
Nederland
Areaal bio 61.500 ha 5.065 ha 20.215 ha 56.000 ha
% bio in totaalareaal
8,6 % 0,8 % 1 % 2,7 %
Groei areaal + 8 % in 2014 momenteel nieuwe
dynamiek
+ 15 % in 2015
Akkerbouw 9.500 ha 1.000 ha 7.200 ha
Groenten 920 ha 500 ha 1.500 ha 5.800 ha
62
Akkerbouw
• Suikerbieten:
– geen afzet; vroeger wel ism SuikerUnie
– verschil in schaalgrootte tussen productie en verwerking
• Granen:
- voornamelijk voor diervoeder
- Vraag naar graan voor diervoeders en voor menselijke consumptie
o.a. residu-vrij voor babyvoeding
- Agribio = Waalse graancoöperatie (meel, muësli, pasta ...)
63
Akkerbouw
• Aardappelen
– Zéér gefragmenteerd aanbod– 68 ha geteeld door ±46 telers in Vlaanderen (2009)– 203 ha geteeld door ±41 telers in Wallonië (2009)– Vroege soorten als tuinbouwproduct in Vlaanderen
– Verpakkers: Aardappelhoeve, Warnez, De Rop
– Arpobel
– Diepvriesverwerking: Lutosa
Bio biedt kansen !
biologisch stro leveranciers verse groenten
VERLIVANcichoreiwortelshennep (zaad/stro) - 350 ha
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
B. Koemelk
Huidig aanbod Geschat tekort
Europa: 3,65 miljard kgvnl. in Duitsland, Denemarken en Frankrijkgroei van 3%/jaar
België: 35 miljoen kgPrijs in 2016: 48 euro/100kg (42vet en 34eiwit) zonder correcties
Arla zoekt 250 miljoen kg melk in DE, NL en BE
Er is marktpotentieel om de Belgische biomelkplas te verdubbelen
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
A. Koemelk
• www.biomilchpreise.de
• www.goudenmelkfactuur.be
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
A. Koemelk
• www.biomilchpreise.de
• www.goudenmelkfactuur.be
74
0,3%
0,5%
0,9%
1,1%
1,3%
1,3%
1,9%
1,9%
3,3%
4,6%
5,2%
6,6%
9,6%
13,1%
0,0% 2,0% 4,0% 6,0% 8,0% 10,0% 12,0% 14,0%
PL
CZ
RO
FR
NL
BE
DE
NO
UK
LV
CH
SE
DK
AT
Bio-aandeel ten opzichte van de totale melkproductie in verschillende Europese landen
75
4. Belgische markt voor biomelk
• Nationale productie => 35 miljoen kg• Vlaanderen => 6 miljoen kg; nauwelijks groei tot
heden; nu wel sterke interesse in omschakeling• Wallonië => 29 miljoen kg• Sedert begin 2006: vraag > aanbod• Vraag vooral aangetrokken in Frankrijk (voorheen D en
UK)• 1,3% van totale melkproductie• ±20% verhandeld door BMV
(www.biomelkvlaanderen.be)• 2/3 door Waalse melkerijen (Laiterie des Ardennes;
Arla; Socabel – Groupe Lactalis, Laiterie des Ardennes)
77
• Pur Natur
• Hinkelspel
• Damse Kaasmakerij
• Fromagerie des Ardennes
• Dischhof
• Fromagerie de Vielsalm
• => veel export!
biologische zuivel
Biomelk Vlaanderen – Biolait Wallonie
• 2014: basisprijs 45 cent + toeslagen
• 2015: standaardprijs 44,59 cent + toeslagen
• 2016: standaardprijs 48,00 cent + toeslagen
Arla – Coopérative Eupenoise
• sept. 2015: standaardprijs 47,48 cent
Eko Holland melk op maat (Nederland)
• 2015: reële prijs 51,50 cent (= volle gehaltes + toeslagen)
• 2016: 54 cent (idem)
Melkprijs per liter
79
Conclusie
• Goed gestructureerd• Hoge ophaalkost door geografische spreiding van een klein volume• Vraag neemt nog steeds toe, zij het minder sterk dan in de voorgaande
jaren• Omschakeling in België is niet significant in Europese context• Prijs gangbare en biologische melk zijn losgekoppeld• Groot tekort in België en in Europa
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
C. Geitenmelk
Huidig aanbod Geschat tekort
- Vlaanderen ± 4 miljoen kg- Vermarkting via Organic Goat MilkCoöperatie- Prijs = 85 eurocent/kg (7% vet + eiwit)
± 4 miljoen kg5 à 10 bedrijven
81
Geit
• Relatief veel biogeiten (orde van grootte 10% van alle geiten in Vlaanderen - andere diersoorten orde van grootte 1% )
• 7 producenten, waarvan 5 met eigen verwerking
• 4 belangrijke verwerkers: Capra, Le Larry, Hinkelspel, Damse Kaasmakerij
• Nederlands-Belgisch-Duitse coöperatie Organic Goat Milk
• Vraag >> aanbod
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
D. Varkensvlees
Huidig aanbod Geschat tekort
Europa: 700.000 vleesvarkens/jaar0,7% van de totale productievnl. Duitsland, Denemarken en Frankrijk
België: 10.000 vleesvarkens/jaar
Lovenfosse/Westvlees: 2.500 à 3.500 varkens/jaar
Porc Qualité Ardennes: zoekt bijkomende varkens zonder exact aantal op te geven
Stemo: zoekt bijkomende varkens zonder exact aantal op te geven
Noordvlees Van Gool: 1.500 varkens/jaar
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
E. Gevogelte
Productie biologische vleeskippen in Wallonië
Huidig aanbod Geschat tekort
- 1.710.000 bio vleeskippenBelki, For Farmers Hendrix
- 7 bijkomende stallen van elk 4.800 kippen- Kalkoen- Kwartels, eenden …
89
Vlees: cijfers
Vlaanderen Wallonië
Runderen 2.554 51.522
waarvan melkkoeien 1.132 9.538
waarvan zoogkoeien 17.171
Varkens 2.098 8.250
Pluimvee 233.804 998.744
waarvan legkippen 133.885 33.427
schapen en geiten 4.780 7.490
Paarden en herten 231
Andere 24 1.638
GVE 4.923 47.000*
90
Varkens
• Vnl. in Wallonië• Sterk gestructureerd/geïntegreerd
– Porcs Qualité Ardennes– Detry – Mossoux - Stemo– Noordvlees - Van Gool
• Sterke concurrentie uit Duitsland en Nederland• Betere kwaliteit van Belgisch varkensvlees• Vraag > aanbod
• Aanlevering intacte beren
91
Varkens
Varkensprijzen in Duitsland: vleesvarkens klasse E (blauw) en gemiddeld (rood)
In België: 3 à 3,6 Euro/kg bio t.o.v. 1,1 à 1,25 Euro/kg gangbaar
92
Vleeskippen
• Sterk gestructureerd/geïntegreerd– 2 structuren: For Farmers Hendrickx – Belki
• Er is ruimte voor zo’n 7 bijkomende vleeskippenstallen van zo’n 4.800 dieren (Belki - Biovo)
• Bioprijs: ±2 Euro/kg levend (gangbaar ± 0,85 Euro/kg levend)
93
Vleesrunderen
- Productie voornamelijk in Wallonië- Franse rassen: Blonde d’Aquitaine en Limousin- GVBOB en AMB zijn belangrijke spelers
- Vraag naar reforme koeien vanuit BEA en Delemeat
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
F. Legkippen
Huidig aanbod Geschat tekort
België: 284.000 bio leghennen
Supermarkten verkopen exclusief Belgische bio-eieren
Discounters zijn ook op de kar gesprongen
Er is ongetwijfeld vraag naar bijkomende productie; exacte cijfers zijn niet gekend
99
Eieren
• Pakstations: Bolderhof, EKE, Peetermans, Pâque, Lodewijckx, Hof Ter Lint (geen pakstations in W-Vl)
• Industriële verwerking: Pond’Or, Lodewijckx, Limburgse Eicentrale
• Relatief stabiele markt met gemiddelde groei van 79% per jaar!
• Supermarktketens kiezen bewust voor Belgische herkomst
2. Huidig aanbod en potentiële vraag
F. Pitfruit
Huidig aanbod Geschat tekort
Europa: 151.000 ton appeloogst in 201615.000 ton perenoogst in 2016vnl. in Zuid-Tirol
België: 2.700 ton appeloogst in 20161.200 ton perenoogst in 2016
Industriefruit (sap, compote, …): 300 ton à 40 – 60 cent/kg
Consumptiefruit: 7% per jaar groei mogelijk zonder verstoring van de markt
1 bedrijf per jaar
Prijs bio consumptiefruit: 1,00 – 1,25 euro/kgPrijs gangbaar consumptiefruit: 0,30 – 0,40 euro/kg
103
4. Marktkansen
1 bedrijf actief in productie van sap en diksap wensen in de toekomst in te zetten op de regionale herkomst van fruit
=> rassenkeuze ifv bio, smaak
=> mechanisatie
=> bedrijven van 15 à 25 ha
=> garantie van afzet en prijs
104
Omschakelingsproduct
Omschakeling is een moeilijke periode=> wel de kosten, niet de baten
- Vraag naar residu-vrij product (babyvoeding)- Vraag naar residu-arm product (supermarkten buitenland)- Overleggen en afspraken maken met Vakgroep Fruit,afzetorganisaties en potentiële klanten (supermarkten, abonnementsformules)
De markt voor biologische
landbouwproductenWaarom volgt het aanbod de vraag niet?
1. Algemene kenmerken van de biomarkt
2. Bio in Vlaanderen en Europa, enkele
cijfers
3. De biomarkt per sector
4. De consumptie van bioproducten
5. Conclusie
Vlaanderen: probleemstelling
• Kleine markt => geen buffer
• Weinig spelers
• Weinig transparant
• Productie eerder kleine schaal
<=> schaalgrootte afnemers
<=> schaalgrootte buitenland
• Geografisch sterk verspreid => hoge logistieke kost (bv. melk)
• Aanbodvolume beperkt, versnipperd en discontinu tov vraag grote afnemers (bv. bij groenten en akkerbouw)
106
Vlaanderen: oplossing
• Kritische massa (Bio zoekt Boer)
– Stabiliteit van de markt
– Logistieke kost
– Invullen vraag grote afnemers
– Maatschappelijke verankering en gelijkmatige groei
• Samenwerking
– Bundeling product (vraag grote afnemers, continuïteit, logistieke kost)
– Ketenafspraken (bv. productie- en afnameplanning)
– Kwaliteitsafspraken
• Eigen kracht
– Focus op producten waar we goed in zijn (groenten, fruit, melk, eieren, …)
• Export
• Consument overtuigen
107
108
Conclusies
• Snel evoluerende internationale markt• Lange omschakelperiode bemoeilijkt soepel inspelen op marktwijzigingen• Kleine sector zonder buffer• Vraag neemt permanent toe• Vraag >>> aanbod• Schaalnadelen• Goed gestructureerd/beste marktkansen: melk, eieren, fruit, vleeskippen,
varkens• Kan beter gestructureerd: groenten• Weinig gestructureerd/minste marktkansen: vleesrunderen, aardappelen,
granen• Weinig transparant• Aanbod moet continu, kwalitatief, uniform en in aangepaste
hoeveelheden beschikbaar zijn• Omschakelproduct is moeilijk te vermarkten
109
Conclusie
• Veel kansen
• Kansen in lange keten mits continu, kwalitatief en uniform aanbod door bundeling, planning en communicatie
• Spreek met elkaar en spreek af !!
• Samenwerking en doorgedreven communicatie van alle schakels in de keten zijn primordiaal om succesvol te zijn
Bio zoekt Boer
Samenwerking BB, ABS en BioForumDraagvlakverbredingEerstelijns informatieDoorverwijzen naar expertsErfgangers overtuigen (bv. banken, veeartsen, voederhandelaars …)vb. Varkenssector, Bio@Work
4. Een mogelijke oplossing
Bio zoekt Keten
4. Een mogelijke oplossing
initiatieven om de afzetketen te stroomlijnen- nieuw concept “geborstelde aardappelen”- boomgaardoverleg tussen pitfruittelers, handel en retail- werking rond graanteelt (mout/bakgraan/veevoeder)- productendatabank voor grootverbruikers- marktstudies http://www.bioforumvlaanderen.be/biosector/marktinformatieenz ....
112
Bio zoekt Keten
• initiatieven om de afzetketen te stroomlijnen– bv. werking rond varkenshouderij in 2011– productendatabank voor grootverbruikers– marktstudies
http://www.bioforumvlaanderen.be/biosector/marktinformatie
– enz ....
• www.biozoektketen.be• www.bioforum.be• www.biobedrijvengids.be
Sander Van Haver0470/26 66 60
Bio zoekt Boer zit ook op
Paul Verbeke0497/42 93 68
Contactpersonen