1

Voorbij halfweg Een stand van zaken 2014–2016

2

Inhoud

Provincie blijft ‘merk’ Oost-Vlaanderen beschermen en regisseren 3

Leeswijzer 4

Drie merkpijlers 51. Innovatie, creativiteit en duurzaamheid 62. Beleid op maat – interbestuurlijk en gebiedsgericht samenwerken 213. Toekomstgerichte organisatie 40

Met volle goesting Oost-Vlaming zijn 44

3

Provincie blijft ‘merk’ Oost-Vlaanderen beschermen en regisseren

Het woord vooraf bij de inleidende tekst bij de strategische nota van het meerjarenplan 2014–2019 ging uit van de Vlaamse interne staatshervorming en het nieuw bestuurlijk kader met impact op de persoonsgebonden materies. De ambities voor het meerjarenplan werden dan ook opgesteld vanuit die focus. Ondertussen bracht het regeerakkoord van de Vlaamse regering in juli 2014 grote veranderingen en een lange periode van onduidelijkheid voor de vijf Vlaamse provincies met zich mee.

Het is vanuit dat bijgestelde kader dat we een stand van zaken opmaken over het beleid van de laatste drie jaar. Oorspronkelijk was het de bedoeling om in 2016 halftijds te evalueren. Door het uitstel van de afslanking van de provincies tot 1 januari 2018 opteerden we voor 2017. We hebben de laatste jaren heel wat gerealiseerd en we gaan op dat elan verder.

Drie merkpijlers

Tot en met eind 2017 komt de Provincie haar engagementen na, gelinkt aan de drie merkpijlers die richting geven aan ons beleid:· Innovatie, creativiteit en duurzaamheid· Beleid op maat – interbestuurlijk en gebiedsgericht samenwerken· Toekomstgerichte organisatie

Twee speerpunten

De Provincie Oost-Vlaanderen liet zich niet verlammen door de onduidelijkheid. Vanuit regiomarketingperspectief schrijft de Provincie aan een positief verhaal voor Oost-Vlaanderen, geënt op twee speerpunten: ‘Kennis werkt’ en ‘Maak het mee’. Onze provincie is een welvarende regio waar heel wat initiatieven opborrelen in economie, cultuur, kennis, onderwijs, logistiek, toerisme en recreatie. De Provincie is de ‘eigenaar’ van al wat op haar territorium gebeurt en blijft dat verder ondersteunen, stimuleren en claimen. Zeker nu de rol van de provincies verandert, blijft de Provincie de rol opnemen van vormgever, beschermer en regisseur van het merk Oost-Vlaanderen. Deze zin uit het voorwoord van het meerjarenplan 2014–2019 houdt meer dan ooit stand: ‘Als wendbare organisatie richt de Provincie Oost-Vlaanderen haar blik op de toekomst.’

De deputatie stelt u graag ‘Voorbij halfweg’ voor.

Jan Briers, voorzitter-provinciegouverneurAlexander Vercamer, Geert Versnick, Peter Hertog, Jozef Dauwe, Hilde Bruggeman, Eddy Couckuyt, gedeputeerdenAlbert De Smet, provinciegriffier

4

LeeswijzerDeze evaluatie ‘Voorbij halfweg’ zet belangrijke realisaties van de Provincie in de kijker.

De ambities van de Provincie Oost-Vlaanderen staan in de inleiding bij de strategische nota tot het meerjarenplan 2014–2019. Die tekst geeft de richting aan en tekent de krijtlijnen uit voor de bestuursperiode 2014–2019. Bijsturen kan, moet en is periodiek gebeurd, in elk geval bij de jaarlijkse opmaak van het budget. De originele teksten van die inleiding hernemen we hier als kapstok en als uitgangspunt. Voor de duidelijkheid doen we dat in een groter lettertype dan de evaluatieteksten.

Dit document geeft een stand van zaken van wat de Provincie Oost-Vlaanderen de laatste jaren realiseerde in de verschillende beleidssectoren en blikt vooruit op het verdere beleid tot 2019.

5

Drie merkpijlers

Aansluitend bij de missie, visie en waarden steunt het beleid van de Provincie Oost-Vlaanderen op 3 merkpijlers. Via deze pijlers geeft de Provincie weer op welke manier ze invulling wil geven aan haar opdrachten. De beleidsdoelstellingen van de Provincie voor 2014–2019 zijn ondergebracht onder een van de merkpijlers:

· Innovatie, creativiteit en duurzaamheid· Beleid op maat – interbestuurlijk en

gebiedsgericht samenwerken· Toekomstgerichte organisatie

6

De toeristische sector is niet alleen beeldbepalend. Hij levert ook een belangrijke bijdrage tot de economie: toerisme is een van de weinige arbeidsintensieve groeisectoren. Dat geldt voor omzet én voor werkgelegenheid. De concurrentie in de sector is wel groot. Daarom is het belangrijk dat we verder werken aan en promotie voeren voor een goed toeristisch product en een positief toeristisch imago van de Provincie. De Provincie stimuleert en ontwikkelt het duurzaam toeristisch-recreatief kwaliteitsaanbod. We doen dat met aandacht voor verblijfstoerisme en voor dagtoerisme. En we focussen op fiets- en wandeltoerisme. Samenwerken blijft cruciaal.

Het toeristisch beleid van de Provincie concentreerde zich vooral in de activiteiten van de provinciale vzw Toerisme Oost-Vlaanderen.

Dag- en verblijfstoerisme en recreatie

• Voor de toeristische gebiedsgerichte werking van Toerisme Oost-Vlaanderen ondersteunt en stuurt de Provincie de regionale en lokale toeristische organisaties. Belangrijk zijn de regionale strategische meerjarenplannen die we samen opmaken met alle betrokken actoren. De Provincie stimuleert en ondersteunt de regionale productontwikkeling en project-werking (bijvoorbeeld: project B(!)oeiend Oost-Vlaanderen). En we gaven adviezen voor ondersteuning voor provinciale, Vlaamse en Europese subsidieprogramma’s met mogelijkheden voor toerisme en recreatie.

• De Provincie draagt bij aan de duurzame, kwaliteitsvolle en vernieuwende product-ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve

1. Innovatie, creativiteit en duurzaamheid

Zelf innovatief zijn, maar ook: kansen bieden aan anderen om innovatief en creatief te zijn. Denk maar aan de rol van de Provincie bij het aantrekken van kandidaat-investeerders, de uitbouw van de proefcentra, het vakmanschap en de creativiteit in de technische scholen, enz.Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. In alle provinciale acties moet duurzaamheid als een rode draad verweven zitten.

Dag- en verblijfstoerisme en recreatie. Natuurlijk!

De Provincie Oost-Vlaanderen stelt ook de komende jaren de ontwikkeling van een kwaliteitsvol en duurzaam toerisme centraal. ‘Oost-Vlaanderen beleven’ is daarbij het uitgangspunt. Toerisme is per definitie gemeentegrensoverschrijdend. Het provinciale beleid op vlak van toerisme geeft via haar gebiedsgerichte werking invulling aan de bovenlokale werking. Toerisme Oost-Vlaanderen participeert samen met de gemeentebesturen en de private sector in regionale toeristische samen werkings-verbanden. Binnenlandmarketing en het promoten van toerisme als economische sector zijn daarbij de speerpunten. Toerisme Oost-Vlaanderen ondersteunt de toeristische regiowerking als eerste contactpunt voor info over recreatie en verblijf in de regio.

Oost-Vlaanderen zet al jarenlang sterk in op zijn bovenlokale recreatiedomeinen. De Provincie wil dit aanbod in 2014–2019 uitbreiden door samenwerking en/of gefaseerde overname van bovenlokale (gemeentelijke) domeinen, teneinde een meer gebieds-dekkend aanbod te realiseren.

7

sector door mensen die logiezen opstarten te adviseren over bedrijfsvoering, product-ontwikkeling, marketingcommunicatie en specifieke thema’s zoals het logiesdecreet en ruimtelijke knelpunten. Daarnaast stimuleren we netwerking en treden we op als ambassadeur en draaischijf voor toerisme en recreatie in Oost-Vlaanderen. We bouwen, stimuleren en ondersteunen ook samenwerkingsverbanden (waaronder Logeren in Vlaanderen vzw). Elk jaar organiseert de Provincie een infodag voor socio-culturele verenigingen over het aanbod van dagtrips voor groepen. En elk jaar geven we een toeristische informatiemap uit.

• Fiets- en vooral nieuwe wandelroutes bouwden we verder uit en maakten we belevingsrijker, onder andere met fietsrustpunten en fiets-inrijpunten. We verbeterden de kwaliteit van de routes door een nieuw digitaal onder houds-systeem en door intensief samen te werken met vrijwilligers die de routes controleren. Sociale werkplaatsen voerden herstellingen uit. Rond toeristische thema’s ontwikkelden we toeristische producten.

• De Provincie bouwde het Provinciaal Streek-centrum Huysmanhoeve verder uit. Het beheer en de programmatie door de vzw Plattelandscentrum Meetjesland in samen-werking met verschillende provinciale diensten en lokale actoren resulteert in een divers aanbod van activiteiten en in sterk toegenomen bezoekerscijfers. De huisvesting van Toerisme Meetjesland op de hoeve versterkt dat nog.

Communicatie en marketing

• De communicatie- en marketingactiviteiten over toerisme en recreatie in Oost-Vlaanderen focussen op binnenlandmarketing. We werken bestemmings- of themagericht. Thema’s die die we uitspelen, zijn fietsen, wandelen en gastronomie met streekproducten. De recente campagnes rond Plan Bier (offline en online, met toeristische kaarten Plan Bier, filmpjes en wedstrijden op sociale media, en tv-spots) hadden veel succes. De communicatie richtte zich tot de consument (toerist en recreant), pers, toeristische sector en partners. Ze werkte met verschillende communicatiemiddelen:

thema- en doelgroepgerichte beurzen, kranten, tijdschriften, tv, website, e-nieuwsbrieven, publicaties en brochures, mailings, nieuwe digitale media en mobiele toepassingen.

• De Provincie zelf ondersteunde publieksgerichte toeristische evenementen die identiteit en reputatie versterken en toeristische impact hebben die de provinciegrenzen overschrijdt. Daarvoor actualiseerden we de subsidieregeling.

• Onze participatie in de vzw Gent & Oost-Vlaan deren Convention Bureau versterkte het congres- en zakentoerisme in Oost-Vlaanderen. Vanaf 2017 wordt de ontwikkeling en promotie van Gent en Oost-Vlaanderen als bestemming voor meetings, incentives, congressen en evenementen opgesplitst en volledig geïnte-greerd in de reguliere werking van de twee open bare besturen: stad en Toerisme Gent, en Provincie Oost-Vlaanderen (via vzw Toerisme Oost-Vlaanderen).

Onderzoek en innovatie

• De website tov.be voor toeristisch Oost-Vlaanderen en zijn regio’s werd volledig vernieuwd en responsive gemaakt, wat betekent dat toeristische informatie nu beschikbaar is op tablet en smartphone. Er kwam een performante webshop zodat geïnteresseerden dag en nacht vlot brochures van fiets- en wandelroutes kunnen bestellen of downloaden.

• Toerisme Oost-Vlaanderen lanceerde online nieuwe routeplanners waarmee mensen vlot fiets- en wandeltochten kunnen uitstippelen. In de routeplanners zit extra praktische en toeristische informatie (horeca en beziens-waardigheden onderweg, hoogte profielen, verharde en onverharde wegen) om de perfecte dagtrip te plannen. De routeplanners zijn ontworpen voor desktops en tablets, maar zijn ook geschikt gemaakt voor de kleinere schermpjes van smartphones.

• Er kwam een sectorwebsite om de communicatie met en in de toeristische sector te bevorderen. We kunnen de sector nu eenvoudiger op de hoogte brengen van toeristische nieuwtjes, ontwikkelingen en cijfers.

8

Doorlopend levert de Provincie landbouwkundig advies aan interne diensten, onder andere in de beroepsfase van stedenbouwkundige vergunningsaanvragen. Van 1 januari 2014 tot 15 november 2016 waren dat 81 schriftelijke adviezen, met telkens een afweging tussen nieuwe ontwikkelingen toestaan en het agrarisch gebied behoeden voor te veel versnippering.

Het Landbouwloket beantwoordde regelmatig concrete vragen van gemeentebesturen en andere vraagstellers (vb. over landschapsintegratie, verpachten van gronden, schade aan gewassen ...). Gemeentebesturen werden actief op de hoogte gebracht van onze dienstverlening onder meer via een info-avond en een postpakket met de meest recente brochures.

Specifiek voor de glastuinbouw is het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) voor een serrecluster in Melsele definitief vastgesteld in de provincieraad. Als de cluster gerealiseerd wordt, is dat een uniek aanbod in Vlaanderen, nadat het eerste project in Vlaanderen op de grens van Deinze en Kruishoutem goedgekeurd werd in 2008.

Het strategisch project glastuinbouw in de bloemenregio ontstond in overleg met gemeentebesturen, landbouworganisaties en Vlaanderen. Het leidde tot een in de provincieraad unaniem goedgekeurde gebiedsvisie en actieprogramma.

We realiseerden ook concrete acties: • Vrijkomende serres in kaart brengen• E-commerce promoten bij telers• En een toerismeproject opzetten rond branding

van de bloemenregio.

Voor concrete locaties met serres is ontwerpend onderzoek uitgevoerd om actoren, in de eerste plaats gemeentebesturen, te laten nadenken over toekomstige ontwikkelingsmogelijkheden.

De vraag is nu hoe we de dynamiek van het project kunnen verderzetten en integreren in de provinciale werking. Een eerste stap is begeleiding aanbieden bij het vergunningentraject voor nieuwe serres.

Aanvragen voor een stedenbouwkundige vergunning kregen vaak een negatief advies van de brandweer omdat serres afwijken van de klassieke bedrijfsgebouwen en niet voldoen aan dezelfde normen. Na overleg tussen de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken, Boerenbond en de Provincie zijn er typeoplossingen uitgewerkt die tuinders kunnen toepassen om de goedkeuringsprocedure voor brandveiligheid te versnellen.

De provinciale proefcentra leggen een belangrijke link tussen wetenschappelijk onderzoek en praktijk. Ze krijgen elk jaar belangrijke investerings- en werkingstoelagen. Het Proefcentrum voor Sierteelt startte in 2016 met de bouw van 4 770 m² hightechproefserres en een groen kantoorgebouw van 700 m². Dat moet de voortrekkersrol van het proefcentrum in praktijkonderzoek en voorlichting nog versterken. Het gaat om een totale investering van 5,7 miljoen euro met steun van de Vlaamse overheid, de Provincie Oost-Vlaanderen, de Provinciale Landbouwkamer en eigen reserves. Het Proefcentrum voor Groenteteelt investeert in innovatieve teelten zoals aquaponics, kruiden en biomedische planten. Door de vooruitstrevende nieuwe infrastructuur te demonstreren, stimuleert het proefcentrum telers om de innovaties ook in hun eigen praktijk toe te passen. Met de duurzame en rendabele technieken kunnen ze hun competitiviteit versterken en internationaal tot de wereldtop blijven behoren. Het proefcentrum coördineert het waterportaal dat land- en tuinbouwers adviseert rond integraal waterbeheer op hun bedrijven.

Naar een competitief agrocomplex

De Provincie is regisseur van gebiedsgerichte landbouwprojecten. Via ondersteuning van landbouw en sierteelt en onderzoek naar ontwikkelingskansen op grotere schaal draagt ze bij tot een concurrentieel sterk geheel van landbouwactoren.

9

Ruimtelijke Planning: participatie verhogen

De ruimte in Vlaanderen is schaars. De provincies hebben een kerntaak inzake de realisatie van een duurzame ruimtelijke ordening. Het beleidsdomein Ruimtelijke Planning kent een sterke traditie van openbare onderzoeken en informatievergaderingen. Maar een voldoende draagvlak vraagt om participatie in een vroegere fase van planprocessen. De Provincie Oost-Vlaanderen integreert participatie en communicatie bij planprocessen de komende jaren vanaf de voorbereiding, zodat meer invalshoeken in rekening worden genomen. Dit moet leiden tot een groter draagvlak en een meer efficiënte realisatie van de plannen.

Het Interprovinciaal Proefcentrum voor Aardappelteelt coördineert het Landbouwcentrum Aardappelen en de hele Vlaamse aardappelproefveldwerking. De waarschuwingsberichten van het proefcentrum

bieden de teler een belangrijk houvast om aardappelziekte te bestrijden. In 2014–2015 veranderde de wetgeving rond erosie. Daarom ging en gaat bij de voorlichting veel aandacht naar erosiebeperkende maatregelen.

Meer participatie in ruimtelijk beleid

De samenleving verandert. Burgers en spelers worden mondiger en laten zich horen. Zeker als het over hun ruimte gaat. De Provincie verwelkomt die evolutie. Zo kunnen we luisteren naar wat voor Oost-Vlamingen belangrijk is, en op basis daarvan betere beslissingen nemen. We betrekken burgers veel vaker bij projecten en dagen ze uit om inhoudelijk mee te denken, mee te ontwerpen en soms om zelf te beslissen.

De Provincie werkte hard om die omslag naar ruimtelijke planning in het kwadraat te maken. We experimenteren met participatie en ervaren knelpunten en bescheiden successen. We luisteren, brengen actoren samen, creëren en voeden dialoog. We zoeken nieuwe verbanden, faciliteren overleg van mens tot mens, stimuleren win-winsituaties en creatieve oplossingen. Daardoor kunnen we een begrijpelijk ruimtelijk beleid aanbieden met draagvlak.

De Provincie zet systematisch participatie- en communicatiecampagnes op bij elk nieuw planningsproces. Zo vroeg mogelijk zetten we participatie in als standaardonderdeel bij ruimtelijke planningsprocessen. We hebben ondertussen ook belangrijke tools: de digitale overzichtskaart van de ruimtelijke

planningsprocessen, een brochure en video die de werking van de dienst toelichten, sociale media en evenementen zoals infomarkten en netwerkevents om onze werking in de kijker te zetten.

Ruimte 2050

De beleidsnota ‘Ruimte voor Oost-Vlaanderen 2050’ gaat over ruimtelijk beleid op lange termijn: het is onze leidraad naar 2050. De Provincie wil de ruimte slim inzetten om in 2050 te komen tot klimaatgezonde leefkwaliteit. Daar is een ommekeer voor nodig in wonen, open ruimte, mobiliteit, energie en economie. De Provincie wil die evolutie samen vormgeven met alle betrokkenen. De beleidsnota is opgebouwd vanuit acht waarden, vier ruimtelijke principes en vijf werkvelden.

De acht waarden die voor iedereen belangrijk zijn en waaraan we ons ruimtelijk beleid toetsen:• Gezondheid en veiligheid• Kwaliteit en comfort• Klimaatgezondheid• Identiteit en authenticiteit• Autonomie en robuustheid • Welvaart• Rechtvaardigheid • Sociale cohesie en inclusie

10

De vier ruimtelijke principes:• Nabijheid en bereikbaarheid• Meervoudig en intensief ruimtegebruik• Sterkere ecosysteemdiensten• Maatschappelijke betaalbaarheid

En de vijf werkvelden: • Ruimtelijke governance• Sensibilisering• Transitiemanagement• Sterkere gebiedsgerichte benadering• Instrumenten en hefbomen

De werkvelden geven aan hoe de Provincie haar ambities kan uitvoeren op het terrein. Daarvoor is een vernieuwde werking nodig die focust op governance, sensibilisering en gebiedsgericht werken.

Innovatieve strategieën voor stads- en wijk vernieuwing

Het aantal Oost-Vlamingen neemt toe. Evoluties zoals vergrijzing en individualisering veranderen de woonwensen grondig. In 2050 vullen we die wensen niet langer zomaar in door meer

woningen te realiseren. Het ruimtelijk beleid speelt ook actief in op de brede maatschappelijke effecten van die evolutie. Dat kan door nieuwe woonvormen op de juiste plaats te bouwen en te koppelen aan integrale stads- en wijkvernieuwing, met een brede waaier bereikbare en toegankelijke voorzieningen, telkens met het oog op sociale cohesie en bereikbaarheid. De nieuwe steden of wijken houden rekening met de eindigheid van functies. Gebouwen en woonweefsel kunnen hergebruikt of aangepast worden. Tijdelijke activiteiten en inrichtingen krijgen hun plaats in restruimtes en leegstaande gebouwen.

Door de kwaliteit van uitvoeringsplannen en met strategische projecten zet de Provincie in op aantrekkelijke en leefbare steden.

Een greep uit de projecten: • Ontwikkelingsvisie voor de site Burchtdam-

Ninove• Masterplan Brielmeersen Deinze• Wooncompensatiegebieden• Afbakening kleinstedelijk gebied Beveren en

woonproject Grote Heide• Afbakening kleinstedelijk gebied Geraards-

bergen

Klimaatneutraal in 2050

Dát is de ambitie van Oost-Vlaanderen. Om de klimaatverandering aan te pakken, ontwikkelt de Provincie een geïntegreerd, beleidsdomeinoverschrijdend klimaatactieplan. De inspanningen van alle maatschappelijke actoren zullen hierin een plaats krijgen, zowel wat betreft de beperking van de uitstoot van broeikasgassen als van de noodzakelijke aanpassingen aan het gewijzigde klimaat. De Provincie speelt hierin een voorbeeldrol en vervult ook een rol inzake ondersteuning van de gemeenten.

In 2015 startte de uitbouw van het provinciaal klimaatbeleid in samenwerking met verschillende diensten (mobiliteit, ruimtelijke planning, leefmilieu, economie, integraal waterbeleid, landbouw, duurzaam wonen en bouwen, energie, patrimonium, ...). Klimaatgezond in 2050, dat is de ambitie van de Provincie Oost-Vlaanderen.

De Provincie werkte hiervoor een klimaatplan uit rond vijf speerpunten:

• Groene energie van eigen bodem• Klimaatgezonde en aangename

woonomgevingen• Klimaatbestendige, blauw-groene landschappen• Minder vervuilende kilometers• Klimaatinnovatieve economie

Op 2 september 2015 keurde de provincieraad het provinciaal klimaatplan goed.

11

Lokaal milieu- en klimaatbeleid verder versterken

58 van de 65 Oost-Vlaamse gemeenten sloten een Milieucontract af en konden zo rekenen op uitgebreide ondersteuning en advies op maat. We focussen de laatste jaren sterk op klimaat en de ondersteuning van de gemeenten bij het Burgemeestersconvenant. Dat sluit perfect aan bij de doelstellingen van het provinciaal klimaatplan. Gemeenten die het convenant ondertekenen, engageren zich om de CO2-uitstoot op hun grondgebied van 2011 tot 2020 te verminderen met 20%. Recente ondertekenaars gaan nog een stap verder: zij willen hun uitstoot met 40% verminderen tegen 2030 en werken maatregelen uit om de negatieve gevolgen van de klimaatverandering zo goed mogelijk op te vangen. Als territoriaal coördinator van het Burgemeestersconvenant stimuleert de Provincie haar steden en gemeenten om het convenant te ondertekenen en ondersteunen we de gemeenten bij de uitvoering ervan. Bijna driekwart van de Oost-Vlaamse gemeenten ondertekende formeel het Burgemeestersconvenant of besliste om dat binnenkort te doen. Al twintig gemeenten maakten of maken onder begeleiding van de Provincie een duurzaam energie- en klimaatactieplan op. In het Waasland ondersteunt de Provincie samen met Interwaas het project ‘Waasland klimaatland’ en kwam er een gezamenlijk klimaatplan. In Zuid-Oost-Vlaanderen startte de Provincie samen met Solva een regionaal klimaatproject op: ‘Klimaatgezond Zuid-Oost-Vlaanderen’. Op 27 januari 2017 ondertekenden daar dertien steden en gemeenten samen het Burgemeestersconvenant. Er komt een gezamenlijk klimaatactieplan. Ook in het Meetjesland start binnenkort een regionaal klimaatproject in samenwerking met Veneco.

En het klimaataanbod van de Provincie voor gemeenten gaat verder dan die begeleiding bij energie- en klimaatplannen. Het Oost-Vlaams

netwerk Burgemeestersconvenant informeert gemeenten en biedt een platform om goede voorbeelden uit te wisselen. Verschillende diensten en directies zetten concrete acties en initiatieven op die gemeenten ondersteunen bij hun klimaatacties.

Enkele voorbeelden:• De groepsaankopen groene stroom en

zonnepanelen• Renovatieadvies aan huis voor elke Oost-

Vlaming: 54 gemeenten betalen daarin mee zodat het advies voor hun inwoners gratis wordt

• Aanleg van fietssnelwegen• Subsidies voor fietspaden, trage wegen en

duurzame mobiliteitsprojecten• De recent herwerkte subsidie voor innovatieve

woonprojecten

Duurzame bedrijventerreinen

• De Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij creëerde meer ruimte om te ondernemen door verouderde terreinen en brownfields te heroriënteren en door nieuwe duurzame terreinen aan te leggen.

• In Zwijnaarde wordt het regionaal bedrijventerrein ‘Eiland Zwijnaarde’ ontwikkeld. Er is aandacht voor duurzaam energie- en ruimtegebruik en er komt veel groen: een natuurlijke oeverstrook, groencorridors en een zicht- en energieheuvel.

• Samenwerkingsverbanden van bedrijven kregen provinciale toelagen voor acties om te komen tot duurzame bedrijventerreinen. Inhoud en doelgroep kregen in 2016 een nieuwe definitie in het reglement.

12

Oost-Vlaanderen Energielandschap

Met het project ‘Oost-Vlaanderen Energielandschap’ streeft de Provincie ernaar om van Oost-Vlaanderen één groot hernieuwbaar energielandschap te maken. De energiescan van het potentieel voor duurzame energie in Oost-Vlaanderen vormt de basis voor de realisatie, ondersteuning of stimulans van concrete projecten. Open en transparante communicatie met ruimte voor participatie zal bijdragen tot een breder draagvlak voor hernieuwbare energie bij burgers, overheden en bedrijven.

Samen met provinciebestuur, lokale besturen, projectontwikkelaars, burger en omgeving werken we aan geconcentreerde en gedragen windlandschappen waar windturbines via rechtstreekse participatie en een omgevingsfonds zorgen voor een positieve sociale en landschappelijke dynamiek. Zo zorgt de windenergie uit de omgeving voor draagvlak en energie in de omgeving. Een tweede belangrijke pijler is de productie van groene warmte. We werken projecten uit die energie uit lokale biomassa (knotwilgen, bermmaaisel en biodiverse houtkanten) halen om bijvoorbeeld een kleine school of instelling te verwarmen. En we werken aan projecten die warmteoverschotten uit de industrie of de bodem benutten voor verwarming, productieprocessen of sierteelt.

De Provincie begeleidt projecten voor windparken, ook om draagvlak te ontwikkelen. In Maldegem zijn alle dossiers ingediend voor de bouw- en milieuvergunning. De projectontwikkelaars

engageren zich alle vijf voor een draagvlakmodel met rechtstreekse participatie. In het kader van ‘Energielandschap 2.0’ startten we in verschillende gemeenten energieneutrale trajecten op. Er kwamen ook initiatieven voor groene warmte. Het Europese project ‘Coben’ geeft het warmtenet van Eeklo mee vorm. Het wordt een van de eerste warmtenetten waarin burgers, bedrijven en lokale overheden participeren.

Een overzicht van de projecten: • Strategisch project Oost-Vlaanderen

Energielandschap • Strategisch project Oost-Vlaanderen

Energielandschap 2.0• Warmtelandschappen in Oost-Vlaanderen • Energieneutrale gemeenten en regio’s• Milde Meetjes• Energiek Meetjesland: naar een

energielandschap met rurale ondernemers• Windlandschappen in Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen engageert zich ook tot het verder naleven van het lokaal Kyoto-protocol. In lijn met de plannen van de Europese Commissie wil de Provincie tegen 2020 de eigen CO2-uitstoot verminderen met minstens 20% en een aandeel van hernieuwbare energie van 20% bereiken in het finale energieverbruik.

We willen ook anders omgaan met onze ruimte. Onze dagelijkse activiteiten spelen zich af in de ruimte. Elke activiteit kiest zijn plek. De keuze van de een heeft gevolgen voor de ruimtelijke organisatie en het functioneren van de ander. De ruimte waarin we wonen, leven, werken is schaars en eindig. Daar staan we niet altijd bij stil. Ons

ruimtelijk beleid werkt vanuit waarden die voor iedereen belangrijk zijn. We willen de ruimte slim inzetten voor klimaatgezonde leefkwaliteit in 2050. De kernnota 2050 is de basis voor het ruimtelijk beleid dat de Provincie tot 2050 wil voeren.

13

Cruciale ecoysteemdiensten: ruimte voor water en groen

De ecologische ruimte blijft nog altijd beetje bij beetje verdwijnen. De ruimte voor water en groen staat onder druk. Het veranderend grondwaterpeil, wateroverlast en droogte maken duidelijk dat we deze evolutie moeten keren. Er is meer ruimte nodig voor blauw-groene netwerken om een veilig, klimaatgezond, robuust en veerkrachtig Oost-Vlaanderen uit te bouwen. De basis voor die netwerken zijn de bestaande ecologische structuren en fragmenten, het waternetwerk en de overstromingsgevoelige gebieden. De verdere uitbouw van blauw-groene netwerken wordt een evenwichtsoefening. Op sommige plekken is het absoluut wenselijk om extra ruimte vrij te maken.

Op andere plaatsen kan dat niet vanwege andere ruimtevragen. Hier ligt een belangrijke opgave voor het ruimtelijk beleid om alle belangen op elkaar af te stemmen. 2016 was een keerpunt voor de ruimtelijke planning in openruimtegebieden. Het Denderland, de omgeving van de Leie en Schelde en de Maarkebeekvallei zetten participatieve trajecten op om te komen tot integrale gebiedsvisies.

Een greep uit de projecten: • Gebiedsvisie Maarkebeek• Recreatiepool Donk Berlare • Aanpak weekendverblijven• Reconversie verblijfsrecreatie Rekegemstraat-

Zwalm

Duurzaam ondernemerschap voor een welvarende regio

De centrale ligging van de provincie in West-Europa is een grote troef. Daardoor heeft de provincie een groot netwerk van snelwegen, spoorwegen, bevaarbare waterwegen en grote pijpleidingen, en twee sterke havens. De uitbouw van die economische bedrijvigheid is een van de belangrijke speerpunten om de welvaartsdoelstellingen in 2050 te halen. Daar is heel wat meer voor nodig dan alleen maar vrijwaren of koesteren wat vandaag al bestaat. Net als alle andere economieën is ook die van Oost-Vlaanderen onderhevig aan globale evoluties. Het wordt cruciaal om nieuwe technologieën een plaats te geven. Bovendien blijven er verregaande duurzaamheidsinspanningen nodig om bijvoorbeeld materiaalkringlopen te sluiten en moderne, slimme multimodale logistiek uit te bouwen.

Een greep uit de projecten: • Fruitveiling van Vrasene-Beveren• Regionaal bedrijventerrein Oudenaarde • Reconversie Ruien Centraal• Project reconversie bedrijfsbestemmingen• Provinciale ruimtelijke uitvoeringsplannen

bijzonder economische knooppunten• Dynamische inventaris bedrijventerreinen• Oude Briel-Dendermonde • Baanwinkels en gemeenten op één lijn N70

Gent-Antwerpen• Van afvalstort naar golfterrein Vlierzele

14

Het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen vormt een hefboom om Oost-Vlaamse bouwers en verbouwers aan te zetten tot duurzame bouwkeuzes. (Ver)bouwen volgens de principes van duurzaam bouwen draagt bij tot een zuiniger energie- en watergebruik, een goede bereikbaarheid, een zuinig ruimtegebruik, aandacht voor toegankelijkheid en aanpasbaarheid in de tijd.

Steunpunt duurzaam wonen en bouwen verder uitgebouwd

Het Steunpunt vormde het bestaande bouwadvies voor particulieren om tot ‘renovatieadvies aan huis’. Voortaan komt de adviseur dus bij de mensen langs om nog beter en op maat duurzaam bouwadvies te geven. Al 54 Oost-Vlaamse steden en gemeenten ondersteunen het renovatieadvies aan huis, waardoor het advies volledig gratis is voor de inwoners. Alle bouwers en verbouwers kunnen jaarlijks kennismaken met duurzaam bouwen op het Bouw- en Immosalon in Gent. Daar heeft ook de Provincie met het steunpunt een prominente plaats.

Lokale overheden kunnen voor begeleiding en advies voor eigen bouwprojecten ook terecht bij het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen. Die dienstverlening helpt gemeenten hun voorbeeldfunctie concreet in te vullen. Het projectadvies aan lokale besturen wordt uitgebouwd naar projectadvies duurzame wijken. Op vraag van de gemeentebesturen breiden we uit van gebouwniveau naar wijkniveau. Voor enkele projecten werken we samen met dienst Ruimte. Ook begeleiden we twee of drie projecten samen met het team van de Vlaamse Bouwmeester. Zij krijgen integraal duurzaam advies van het Steunpunt. In het kader van het project nieuwe woonontwikkelingen Ninove, Beveren en Moerbeke bereidde de dienst Ruimte in 2016 een participatietraject voor, voor de Fabeltasite in Ninove. Het traject stelt het publiek duurzame woonontwikkelingen en experimentele woonvormen voor. Het werd uitgerold in januari en februari 2017.

Begin 2016 dacht het Steunpunt na over duurzame woonoplossingen, samen met architecten, aannemers, ingenieurs en duurzaamheidsambtenaren, en met betrokken actoren uit de sociale sector, de energiesector

en milieuverenigingen. Daardoor kon die renovatiefabriek concrete initiatieven uitwerken om de renovatiegraad in de Oost-Vlaamse steden en gemeenten te verhogen: rond collectieve renovatie, experimenteren met juridisch kader, renovatieadvies en de trajectbegeleiding, en alternatieve financiering van openbare gebouwen.

In 2017 start het Steunpunt enkele collectieve renovatieprojecten op in Oost-Vlaanderen. Op basis van thermografische beelden op straatniveau zet het Steunpunt mensen ertoe aan om werk te maken van de energierenovatie van hun huis. Ze krijgen extra ondersteuning door het renovatieadvies aan huis te koppelen aan een uitgebreide woningscan. Die collectieve projecten zijn een onderdeel van het Europees project See2Do! Een tweede traject startte samen met de gemeenten Zingem, Oudenaarde, Kruishoutem en met de Gezinsbond: daar combineren we het renovatieadvies aan huis met een ontzorgingstraject van aannemers aanschrijven, offertes vergelijken en juridisch advies.

Met excursies naar duurzame wijken (‘Wonen in de 21e eeuw’) inspireert het Steunpunt gemeentebesturen en bouwprofessionals. In 2016 organiseerde het Steunpunt samen met Edutec en VDAB-Hamme een vervolgopleiding ‘Slim bouwen’ voor leerkrachten hout, bouw en technieken in secundair, volwassenen- en deeltijds onderwijs. De vervolgopleiding is bedoeld om leerlingen klaar te stomen in een sterk veranderende bouwwereld. Samen met de Bouwunie organiseert het Steunpunt voor de eerste keer een specifieke opleiding voor bouwprofessionals rond luchtdichtheid van hellende daken. In de opleiding komen ook nieuwe onderwerpen aan bod: platte daken, zadeldaken isoleren met de sarkingmethode en buitengevels isoleren. Ook daarvoor werkt het Steunpunt samen met de Bouwunie en met VDAB-Hamme.

15

Wat na het energieverhaal? Circulaire economie en duurzaam materiaalgebruik in de bouw, demonteerbaarheid, multi-inzetbaarheid worden de kerntopics in veranderingsgericht bouwen.

Word Energieke school

In het schooljaar 2016–2017 was de campagne Word Energieke school al aan haar vierde editie

toe. Elk jaar kunnen vijftig basis- en secundaire scholen meedoen. Ze krijgen een educatief aanbod en een gratis pakket energiebesparende maatregelen ter waarde van 600 euro. De installatie van die energiebesparende maatregelen gebeurt door de Oost-Vlaamse energiesnoeibedrijven. In de laatste editie werd als nieuwigheid een proefproject rond ‘relamping’ in scholen meegenomen.

Groepsaankopen groene stroom en zonnepanelen

De groepsaankopen groene stroom blijven een groot succes. Al meer dan 107 000 gezinnen en bedrijven accepteren zo een goedkoper groen energiecontract en bespaarden gemiddeld 200 euro per jaar op hun energiefactuur. Met meer dan 63 000 inschrijvingen is de zesde groepsaankoop 100% groene stroom en aardgas van de Provincie Oost-Vlaanderen dit jaar opnieuw een groot succes.

Via de eerste groepsaankoop zonnepanelen werden 2 850 zonnepaneelinstallaties gerealiseerd. Dat is ongeveer 20% van alle in Vlaanderen in 2016 nieuw geplaatste zonnepaneleninstallaties. Dat resultaat is goed voor ruim 45 600 zonnepanelen of bijna 12 MW aan geïnstalleerd vermogen en een CO2-reductie van meer dan 2 200 ton per jaar.

Lucht- en geluidskwaliteit

In het streven naar een klimaatgezonde woonomgeving is ook het terugdringen van de ernstige milieu- en gezondheidshinder belangrijk. Het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek pakt die lucht- en geluidshinder preventief of naar aanleiding van klachten aan met metingen, opleidingen, infosessies en sensibiliseringscampagnes zoals de campagne ‘een en al oor’ rond gehoorschadepreventie. De luchtkwaliteit in Oost-Vlaanderen verbeterde, maar inspanningen blijven nodig om de advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie te halen.

16

Ook investeringen in duurzame energie bij het eigen patrimonium, erosiebestrijding, de promotie van duurzame mobiliteit, … vinden een plaats in het klimaatactieplan. Als een goede huisvader draagt Oost-Vlaanderen zorg voor zijn patrimonium. We zetten de komende jaren extra in op het onderhoud daarvan. Veiligheid, duurzaamheid, comfort voor de gebruikers staan daarbij voorop. Dakisolatie, hoogrendementsglas, toegankelijkheidsbevorderende maatregelen, … zullen bijdragen tot een verhoogde kwaliteit en langere levensduur van het eigen gebouwenbestand.

Patrimonium

Deze acties zijn gerealiseerd:• Verkoop en verhuur van gebouwen• Digitale inventaris en archief van de

patrimoniumgegevens• Prioriteitenlijst voor de renovatieprojecten• Acquisitieaudits voor aankoop van gebouwen en

gronden• Aanstiplijst duurzaam bouwen voor

nieuwbouwprojecten en renovaties• Bewaken van welzijn van gebruikers en van

toegankelijkheid

Gebouwen zo energiezuinig mogelijk maken, nieuwe en ecologische energietoepassingen en gebouwen conform welzijn, milieu en duurzaamheid WMD brengen is een continu verhaal dat nooit afgerond raakt. Bij elke renovatie of nieuwbouwproject zetten we wel stappen. Momenteel zijn we bezig met een beperkte screening van de bouwkundige conditie van het provinciaal patrimonium.

Aankoop, transport en verzending

Deze acties zijn gerealiseerd:• Het aantal overheidsopdrachten is verminderd.• Er is bespaard door schaalvoordelen uit te

spelen.• We schaften nieuwe software aan om

overheidsopdrachten te ondersteunen (via 3P)

Deze acties zijn gedeeltelijk gerealiseerd:• We stimuleren medewerkers om voor

dienstreizen en goederentransport gebruik te maken van het openbaar vervoer en dienstwagens (maar dat kan nog beter).

• Voor de diensteigen aankopen ondersteunt de dienst Transport, Aankoop en Verzending andere diensten administratief (ook dat kan nog beter – maar daarvoor is vooral een nieuwe aanwerving op niveau B nodig).

• We hanteren milieu- en sociale aankoopcriteria en stemmen aankopen af op grote hoeveelheden (dat zit op de goede weg maar kan nog beter).

• We kochten bij de firma Planon een facilitair managementinformatiesysteem. Daardoor konden we starten met inventarisbeheer, maar door personeelsgebrek is er nog altijd een achterstand.

Facilitaire ondersteuning

Als we de diensten centraliseren in de Leopoldskazerne, splitsen we tegelijk ook het onthaalpersoneel op. Dan realiseren we ook de beleidsdoelstelling om de zuivere baliefuncties van het onthaal in het kader van goede externe communicatie toe te voegen aan Communicatie en de facilitaire dienst alleen nog te laten instaan voor de zuiver logistieke taken (bediening, ondersteuning voor vergaderingen, andere uitvoerende taken).

17

De overname van de Regionale Landschappen vormt een opportuniteit om verder in te zetten op geïntegreerde natuurontwikkeling. Ook de Bosgroepen zijn een hefboom om dit beleid nog concreter gestalte te geven.

Samenwerken met Regionale Landschappen en Bosgroepen

Sinds 1 januari 2014 is de Provincie bevoegd om Oost-Vlaamse Regionale Landschappen en Bosgroepen te erkennen, te evalueren en te coördineren. Dat biedt kansen om nog meer natuur geïntegreerd te ontwikkelen.

Sinds 2015 zette de Provincie het beschikbare geld voor soortenbescherming in via de Regionale Landschappen en Bosgroepen. Op basis van een wetenschappelijk onderbouwde visie verscheen het rapport ‘Soorten en biotopen in Oost-Vlaanderen: prioriteit en symboolwaarde voor het natuurbeleid’. In de studie staat een lijst van soorten en biotopen die extra aandacht vragen. Er werden al veel projecten gerealiseerd om biotopen en soorten te ondersteunen in speciale beschermingszones en vooral daarbuiten. Specifiek ging het over deze biotopen of soorten: bosranden, poelen, open plekken, vleermuizen, vuursalamanders, kleine landschapselementen, akkervogels.

Natuurverbinding en landschapsontwikkeling realiseren in het project Gestroomlijnd Landschap

Door geïntegreerd en gebiedsgericht samen te werken, realiseert de Provincie natuurverbinding in valleigebieden. Sinds 2014 kwamen vier tot zes projectgebieden in de uitvoeringsfase met aanplantingen van bomenrijen, dreven en houtkanten, herstel van poelen, en oeveraanplantingen. Het gaat om opdrachten in eigen beheer en om subsidies aan de Regionale Landschappen voor realisaties in samenwerking met derden. Een belangrijk luik zijn de werken aan de waterlopen. In 2017 worden nieuwe actieprogramma’s voorbereid voor nog twee andere projectgebieden

Natuur, bos en landschap behouden, beheren, ontwikkelen en herstellen

We streven naar geleidelijke en systematische gebiedsuitbreiding in en om de bestaande provinciale natuurdomeinen (Kloosterbos, Hospicebos, het Leen, overstromingsgebied Moortsele) en in het kader van gebiedsgerichte Vlaamse projecten waarin de Provincie een belangrijke partner is (landinrichtingsproject Gaverse Scheldemeersen en natuurinrichtingsproject Melsenbeek). Ook streven we naar aankopen van kleinere interessante gebiedjes in het kader van de projecten gestroomlijnd landschap om die gebieden ecologisch in te richten als stapsteen van de natuurverbinding (aankopen langs de Maanbeek in Laarne en de Molenbeek in Aalst).

Erosie aanpakken

Door de klimaatverandering komen er meer en intensere zomeronweders. De erosie neemt dan ook verder toe. Als Provincie willen we klimaatbestendig worden en daarin speelt de aanpak van erosie een rol. Sinds 2014 werden 21 erosiegevoelige gemeenten ondersteund door de erosie-experts van het Provinciaal Steunpunt Erosie. Voor één erosiegevoelige gemeente werd het erosiebestrijdingsplan afgewerkt en voor een andere gemeente werd verder gewerkt aan een erosiebestrijdingsplan. Op zowat honderdvijftig locaties in de Vlaamse Ardennen legden we erosiewerende dammen aan in natuurlijke materialen. Dat deden we samen met een dienstverlener uit de sociale economie.

Sinds 1 januari 2016 zijn er voor de landbouwsector verplichte maatregelen om erosie te bestrijden. Het is de eerste keer dat de landbouw verplichtingen opgelegd krijgt, waardoor het interessant is om te zien welke invloed dat zal hebben op de aanpak van erosiebestrijding.

18

Het Steunpunt Erosie is ook volwaardig partner in een Europees project (Interreg 2 Zeeën-programma). Dat loopt vier jaar en startte in juli 2016. Het project focust op intense samenwerking met landbouwers en moet meer mogelijkheden opleveren om de erosie in Oost-Vlaanderen aan te pakken.

Grondwaterpeilen monitoren

Ondanks de intensere zomeronweders verwachten we door de klimaatverandering ook langere periodes van droogte en een algemene verdroging. Daarvoor is het belangrijk de kennis over oppervlaktewater- en grondwaterpeil te verhogen. In 2014–2017 wordt er gemiddeld op 130 plaatsen tegelijk gemonitord. We verwachten dat dat zo blijft tot 2019.

Vergunningenbeleid rationaliseren

In het kader van het klimaatplan gingen we na welke mogelijkheden er zijn om via vergunningen bedrijven aan te zetten tot rationeel energiegebruik en gebruik van hernieuwbare energie. Bij milieuvergunningsaanvragen voor de winning van grondwater wordt nagegaan hoe het staat met de grondwatervoorraden en de stijghoogtes. Als dat nodig is, leggen we een bedrijf extra exploitatievoorwaarden op en bekijken we of de grondwaterwinningen in actiegebieden liggen. Dan beperken we de vergunningstermijn tot zes jaar, om de bedrijven de kans te geven om naar alternatieven te zoeken en de toestand van de grondwatertafel te evalueren. De extra voorwaarden kunnen saneringsstudies zijn die bedrijven verplichten rationeler water te gebruiken. Rond hernieuwbare energie en rationeel energiegebruik worden aandachtspunten in de milieuvergunning opgenomen.

Klimaateducatie uitbouwen

Klimaatgezond Oost-Vlaanderen is voor de educatieve dienst een extra reden om het thema klimaat mee te nemen in de educatie voor verschillende doelgroepen. Het spel ‘Wat doe jij met het regenwoud?’ laat kinderen en jongeren ervaren dat hun keuzes gevolgen hebben voor het hele ecosysteem en het klimaat. In de Kaaihove lokten de expo’s Klimaatcasino en Zonne-energie vorige zomer meer dan 1 300 bezoekers. De MOS-werking voor scholen (‘Milieuzorg Op School’) werkte verder op twee fronten: begeleiding op maat voor klimaatgezonde scholen en grootschalige acties die het enthousiasme voor milieuthema’s bij alle scholen levend houden. Op de jaarlijkse familiehappening op de Dag van de Biodiversiteit kunnen honderden bezoekers op een laagdrempelige en leuke manier kennismaken met natuur. In 2017 wordt klimaat het centrale thema. Er werd een opleiding ‘klimaatgids’ georganiseerd, gekoppeld aan lezingen en studiedagen over klimaatverandering. De opleiding ‘klimaatgids’ krijgt in 2017 een vervolg.

19

Kwaliteitsvol onderwijsDe Provincie blijft inzetten op betaalbaar, behoeftedekkend en kwaliteitsvol provinciaal onderwijs. Het gamma aan opleidingen is afgestemd op de noden van de maat schappij, met extra aandacht voor zorgonderwijs en een focus op techniek. Het volwassenen-onderwijs staat garant voor kwalitatieve opleidingen in eigen regio.

Daarnaast bevordert de Provincie gelijke onderwijskansen in het leerplichtonderwijs via projectondersteuning van scholen en organisaties.

In 2014–2016 bleef de Provincie inzetten op betaalbaar, behoeftedekkend en kwaliteitsvol provinciaal onderwijs. Zo startte er in drie scholen een proefproject voor de invoering van een maximumfactuur in de eerste graad van het secundair onderwijs om dat ten laatste in 2018 uit te breiden naar al onze secundaire scholen. Waar dat nodig was of waar er zich opportuniteiten voordeden, startten we nieuwe opleidingen op.

Bijzondere aandacht ging naar de bekendmaking van het provinciaal onderwijs bij de Oost-Vlaamse burger. Dat deden we met bioscoopspots, werf-doeken en automagneten. Door gerichte over-names en fusieoperaties in het volwassenen-onderwijs hebben we ons sterker geprofileerd in het Oost-Vlaamse onderwijs.

De scholen en centra ontplooien elke dag creatieve en innovatieve activiteiten, zoals de Lego-Studio in het PTI van Zottegem of de containerparken. De centrale administratie blijft deze initiatieven verder opvolgen en sturen, en focust op schooleigen innovatie en creativiteit – los van samenwerkingsverbanden – zoals innovatieve leermethodieken die het leerrendement verhogen. Ook in duurzaamheid probeert de Provincie innovatief te zijn door passiefscholen te bouwen.

Onze scholen en centra hebben veel aandacht voor de vorming van hun medewerkers. De bedoeling is de kennis en competenties van leerkrachten en ondersteunend personeel te verhogen, en ze maximale ontwikkelingskansen te bieden. Om de competenties van leidinggevenden te verhogen, start in de lente van 2017 een algemene opleiding voor aspirant-directeurs, in samenwerking met Provinciaal Onderwijs Vlaanderen.

STEM bevorderen

Daarnaast bevordert de Provincie via het flankerend onderwijsbeleid STEM (Science-

Technology-Engineering- Mathematics). De Provincie ondersteunt techniekacademies in Oost-Vlaanderen: 10 in 2014 en 16 in 2015.Initiatieven die de band verbeteren tussen de arbeidsmarkt en het onderwijs stimuleren we onder andere in de bouwsector met het project Bouwbaan. De Technologicabeurs met eindwerken van laatstejaars uit technische richtingen van Oost-Vlaamse scholen organiseerden we samen met RTC (Regionaal Technologisch Centrum) Oost-Vlaanderen.

Gekwalificeerde uitstroom bevorderen

De beleidsdoelstelling ‘gelijke onderwijskansen in het leerplichtonderwijs bevorderen’ en de beleidsdoelstelling ‘de functionele basis geletterd-heid van de Oost-Vlamingen verhogen’ en onder-liggende actieplannen en acties werden beperkt tot 2015 vanwege het Vlaams regeerakkoord.

• In 2014 subsidieerde de Provincie 47 projecten die werk maakten van gelijke onderwijskansen. In 2015 waren dat er 36.

• Er werden 39 onderwijsinitiatieven gesubsidieerd in 2014 en 22 in 2015.

• In 2014 liepen er 12 geletterdheidsprojecten met steun van de Provincie. In 2015 waren dat er 8.

• In 2016 werd een nieuwe beleidsdoelstelling geformuleerd: ‘gekwalificeerde uitstroom in het leerplichtonderwijs bevorderen’. Ook de onder liggende actieplannen en acties werden aangepast.

In 2016 werd een nieuwe beleidsdoelstelling geformuleerd: ‘gekwalificeerde uitstroom in het leerplichtonderwijs bevorderen’. Ook de onderliggende actieplannen en acties werden aangepast.

20

Onderzoek en innovatie

Oost-Vlaanderen is een provincie ‘waar kennis werkt’, waar met de vele kennisinstellingen als dragende krachten, research en innovatie aan de basis liggen van de creatie van nieuwe ondernemingen en versterking van de bestaande. Het ondersteunen van de ontwikkeling van de bio-economie is hierin een speerpunt.

Innovatie is ook de motor voor de verdere ontwikkeling van land- en tuinbouw in Oost-Vlaanderen. De provinciale proefcentra spelen een belangrijke rol bij het omzetten van theoretische kennis naar telen in de praktijk.

Binnen de toeristische sector zal Toerisme Oost-Vlaanderen innovatieve toepassingen (zoals apps) ontwikkelen om de beleving van toeristische producten te verhogen.

We zetten in op de innovatieve kracht van nieuwe sporten (bijv. bouldering, padel) en vernieuwende ideeën binnen de sport- en beweegparticipatie.

Data en studie

• De provinciale economische studie- en planningsdienst staat in voor regionaal-economisch onderzoek en planning. Regelmatig publiceren ze de resultaten van hun studies in brochures. Elk jaar stellen ze ook de sociaaleconomische situatieschets voor. In 2016 gebeurde dat in het ICC in Gent, tijdens de Floraliën. Natuurlijk kwam de sierteelt dan uitgebreid aan bod.

Slimme specialisatie

• De Provincie Oost-Vlaanderen zet in op slimme specialisaties. Cleantech of schone technologie is daar een mooi voorbeeld van. De Provincie stimuleert de toepassing van cleantech, faciliteert kennisuitwisseling en moedigt samenwerking aan via de Cleantechcluster regio Gent waarin we partner zijn.

• In 2014 richtten de Provincie, de stad Gent en Hogeschool Gent het Designplatform Gent Oost-Vlaanderen op. Daarna werkte de vzw verder aan de doelstelling om ondernemerschap te bevorderen, betere afstemming te krijgen tussen onderwijs en werkveld en om Oost-Vlaanderen op de kaart te zetten als belangrijke regio voor creativiteit en design. Daarvoor werden verschillende link-ups georganiseerd en een roadshow om het platform in heel Oost-Vlaanderen meer bekendheid te geven.

Inzetten op innovatie

• De Provincie betrekt het Innovatiecentrum Oost-Vlaanderen bij strategische initiatieven (zoals de ontwikkeling van een slimme specialisatiestrategie) en specifieke thema’s (zoals zorginnovatie). We werkten samen in het Oost-Vlaamse LED-netwerk (Laagdrempelige Expertise en Dienstverlening) waarin Oost-Vlaamse hogescholen gratis antwoorden op concrete ondernemingsvraagstukken van kmo’s. 1 800 kmo’s, starters en organisaties maakten daar gebruik van.

• Via de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij ondersteunt en betoelaagt de Provincie het kennisplatform Gent Big in Creativity. Via Gent BC wordt online een reallifenetwerk uitgebouwd dat alle actoren in technologisch ondernemen en innoveren met elkaar in contact brengt, van informatie voorziet, doet samenwerken en een kanaal aanbiedt voor evenementen en promotie.

• Ceebio, het kennisplatform voor de biogebaseerde economie, werd op 26 mei 2015 gelanceerd. Het biedt op kennis- en op bedrijfsniveau een overzicht van de expertise in de biogebaseerde economie in Vlaanderen via een toegankelijke website. Vandaag zitten in de databank meer dan 1 100 projecten, meer dan 4 000 wetenschappelijke artikelen, 140 bedrijven en 130 wetenschappers.

• De Provincie ondersteunde de Bio Base Europe Pilot Plant en het Bio Base Training Center.

21

2. Beleid op maat – interbestuurlijk en gebiedsgericht samenwerken

De Provincie is geen eiland in de maatschappij. In de huidige samenleving is een bestuur een ‘partner’, een knooppunt in een genetwerkte samenleving, ten dienste van iedereen. Meer dan ooit zet de Provincie haar deuren open voor overleg met diverse groeperingen en organisaties. Ze legt haar oor te luisteren, gaat op zoek naar maatschappelijke noden en probeert witte vlekken in te vullen via stimulanssubsidies en projecten.

De Provincie is een bevoorrechte partner voor lokale besturen en het middenveld. Ze maakt talrijke initiatieven mee mogelijk. Denk maar aan de (her)aanleg van fietspaden en trage wegen, de organisatie van bovenlokale sportinfrastructuur, de ondersteuning van bibliotheken, enz.

De provincies spelen een sleutelrol in de wisselwerking en afstemming tussen het Vlaamse niveau en de lokale besturen. Ze zijn zowel regisseur als afstemmend intermediair niveau. Een sterk partnerschap in open dialoog tussen Vlaanderen, de provincies en de lokale besturen, draagt bij tot een slagkrachtige overheid en een vereenvoudigd en transparant bestuur. Dit met het oog op een betere dienstverlening voor burgers en bedrijven. De Provincie speelt een cruciale rol als hefboom voor de versterking van het lokale beleidsniveau. Dit zowel wat betreft ondersteuning op vraag van gemeentebesturen als op vlak van gebiedsgerichte samenwerking.

Logistieke topregioDe ligging en de transportinfrastructuur van Oost-Vlaanderen zijn belangrijke troeven. De Provincie benut die maximaal als hefboom om de provincie uit te bouwen tot een multifunctionele kennisregio en logistieke topregio. Dit impliceert onder meer een actieve deelname in de ontwikkelingen in de twee Oost-Vlaamse zeehavengebieden, die een motorfunctie vervullen voor de economische ontwikkeling. Grensoverschrijdende en Europese samenwerking zijn daarbij cruciaal.

De Provincie draagt ook bij aan de economische veerkracht van Oost-Vlaanderen door haar internationaal gericht beleid. Daarbij ligt de focus enerzijds op rekrutering, onthaal en begeleiding van kandidaat-investeerders en anderzijds op de ondersteuning van Oost-Vlaamse bedrijven op buitenlandse markten en de Oost-Vlaamse onderwijs- en kennisinstelllingen bij hun internationale samenwerking.

Via het Innovatiecentrum Oost-Vlaanderen draagt de Provincie bij tot de begeleiding van Oost-Vlaamse kmo’s bij de realisatie van hun innovatieplannen. Innovatief zelfstandig ondernemerschap krijgt zo een duwtje in de rug.

Door de globalisering van de economie is het ook voor Oost-Vlaanderen cruciaal kennis uit te bouwen en te valoriseren. Het is de enige manier om overeind te blijven in de internationale

concurrentie. Oost-Vlaanderen blijft verdere stappen zetten in de kenniseconomie. Kennis is de basis voor nieuw of vernieuwd ondernemen en voor het behoud van de competitiviteit. Innovatie

22

en de kenniseconomie bevorderen we met eigen activiteiten, ondersteunende maatregelen en samenwerking. Ook de ligging op het kruispunt van belangrijke vervoersassen helpt Oost-Vlaanderen verder internationaal op de kaart te zetten als logistieke topregio en kennisregio.

Internationale samenwerking

• Het provinciebestuur werkt internationaal samen om economische kansen te bevorderen voor de Oost-Vlaamse ondernemingen en ze te ondersteunen in hun ambitie om internationaal actief te zijn in focuslanden zoals China en Vietnam. Daarvoor organiseert het provinciebestuur regelmatig handelsmissies (vaak met een wetenschappelijke invalshoek), economische seminaries, individuele zakelijke contacten en netwerkmomenten voor ondernemingen. Van begin 2013 tot november 2016 werkten 232 verschillende Oost-Vlaamse en Vlaamse ondernemingen mee aan die initiatieven.

• Van 29 juni tot 1 juli 2015 toonde Oost-Vlaanderen zich op Expo Milano 2015 van zijn lekkerste kant in de Oost-Vlaamse week: ‘A Taste of East Flanders’. De vier partners, Provincie Oost-Vlaanderen, Stad, Universiteit en Havenbedrijf Gent, lieten de bezoekers letterlijk en figuurlijk proeven van hun troeven en expertise in voeding. Op het programma stonden seminaries over Oost-Vlaamse streekproducten, de voedingsstromen tussen Oost-Vlaanderen en Noord-Italië, bier en chocolade, en sierteelt.

Samenwerking met Nederland

• Met de provincies Antwerpen, Noord-Brabant, Oost-Vlaanderen, Zeeland en Zuid-Holland werkten we aan de duurzame ontwikkeling en versterking van het mondiale concurrentievermogen van de deltaregio. Daarvoor werd in 2011 de organisatie ‘Vlaams Nederlandse Delta’ (VND) opgericht. Kennisuitwisseling en functionele samenwerking tussen relevante partners werd gestimuleerd en gefaciliteerd, met actieve betrokkenheid van

de havens in het deltagebied. In 2012 was er een VND-conferentie in Oost-Vlaanderen over de Seine-Scheldeverbinding. In november 2016 organiseerde de Provincie de Conferentie 2016, ‘De kracht van de innovatieve maakindustrie’. Vanaf maart 2017 is Oost-Vlaanderen voor één jaar voorzitter van de Vlaams-Nederlandse Delta.

• Euregio Scheldemond is een grens-overschrijdend samenwerkingsverband tussen de provincies Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Zeeland. Via verschillende vakgroepen wordt permanent samengewerkt rond onder meer economie, onderwijs, ruimtelijke ordening en landbouw. Het Europees INTERREG-programma is één van de hefbomen om samenwerkingsprojecten in de Euregio te ondersteunen. Daarnaast beschikt de Euregio sinds 2008 over een eigen Scheldemondfonds. De leidraad voor de huidige en toekomstige samenwerking is het ‘Actieplan Euregio Scheldemond 2020’.

Europa in Oost-Vlaanderen

• De Provincie bleef haar rol spelen in Europese gebiedsgerichte programma’s voor grensoverschrijdende, transnationale en interregionale samenwerking. De Provincie staat in voor het dagelijks administratief beheer van programma’s via deelname aan gemeenschappelijke secretariaten en contactpunten, voor de werving van projecten in Oost-Vlaanderen en heeft een stem in de besluitvorming. We promoten de programma’s en begeleiden individuele projectpromotoren. Door cofinanciering ondersteunt de Provincie ook projecten die de Europese Unie financiert.

• ZOOM! Europa werd in Gent georganiseerd. 710 deelnemers maakten kennis met Europese projecten in Gent en Oost-Vlaanderen.

• De Europacel van de dienst Economie, Europese en Internationale Samenwerking werd opgericht. Die helpt de beleidsdiensten projecten op te starten en goedgekeurde projecten uit te voeren.

• Het Infopunt Europa Direct maakt de werking en het belang bekend van de Europese Unie

23

en van Europa in het algemeen bij burgers, organisaties, scholen en besturen. Het werkt daarvoor onder andere met lesmateriaal en brochures. Op publieksevenementen en in wedstrijden (Europese gemeente, Speurneus en tekenwedstrijden, Europees jaaroverzicht) maakten duizenden Oost-Vlamingen kennis met Europa en de Europese Unie.

Sociale economie

• Sociale economie en maatschappelijk verantwoord ondernemen werd bevorderd door te sensibiliseren, door draagvlak te versterken en door regionale ondernemingsoverschrijdende ontwikkeling te ondersteunen. Daarvoor kwam er een subsidiereglement om de brugfunctie tussen sociale en reguliere economie te bevorderen en leermomenten over sociale economie en sociale activering.

Detailhandel, kernversterking en ondersteuning van de middenstand

• De Provincie Oost-Vlaanderen voorziet haar steden en gemeenten van recente cijfers over de detailhandel. Elk jaar updaten we de socio-economische gegevens over het lokale detailhandelsaanbod en vatten we ze samen in de gemeentelijke feitenfiches. Het provinciebestuur heeft een overeenkomst met Locatus, waardoor lokale besturen online toegang krijgen tot de winkeldatabank.

• Het Kennisnetwerk Detailhandel is een onderzoeks- en begeleidingstraject van de vijf Vlaamse Provincies in samenwerking met Agentschap Ondernemen. Het ondersteunt gemeentebesturen om een vernieuwend detailhandelsbeleid te voeren.

• De Provincie ondersteunt en begeleidt het EFRO-dossier ‘Baanwinkels en gemeenten op één lijn’. Twee baanlinten worden bovengemeentelijk en interprovinciaal aangepakt. Een van de te onderzoeken baanconcentraties is de N70, de gewestweg van Gent naar Antwerpen. Het project is een prototype voor de aanpak van steenwegen in Vlaanderen.

• De Provincie ondersteunt lokale besturen en handels- en middenstandsverenigingen via twee subsidieregelingen.

• De Economische Raad voor Oost-Vlaanderen blijft ondernemers begeleiden, het kmo-weefsel versterken en Oost-Vlaamse sectoren promoten.

Participatie Haven Gent

• Het Bestuursakkoord legt het engagement vast om te participeren in het Gentse Havenbedrijf. Het Meerjarenplan 2014–2019 trekt daarvoor 500 000 euro per jaar uit, en 10 miljoen euro extra in 2016, of 13 miljoen euro in totaal. Wellicht wordt dit engagement pas in 2017–2018 geconcretiseerd.

Gebiedsgericht ruimtelijk beleid

In het verleden werd vooral generiek ruimtelijk beleid ontwikkeld, voor het volledige grondgebied van de provincie. De ruimtelijke beleidskaders die daaruit voortkomen zijn vaak thematisch en geven samen een totaalbeeld: wonen, economie, landbouw, natuur. Die aanpak was vruchtbaar, maar er was ook een gebiedsgerichte benadering nodig. De essentie van de gebiedsgerichte benadering is dat lokale en regionale opportu-niteiten benut worden op de plaats waar ze zich voordoen, en waar de Provincie voor de nodige impulsen kan zorgen. Concreet selecteren we gebieden waar we hefbomen zoeken om lokale ‘families van opgaven’ aan te pakken. Dat doen we in cocreatie samen met lokale partners.

In 2014–2016 werd volop ingezet op projectmatige, gebiedsgerichte werking. Heel wat projecten werken effectief als hefboom:• Het strategisch project Groene Sporen• Het strategisch project Denderland• Masterplan Suikerfabrieksite en omgeving

Moerbeke• Herbestemming militair domein Westakkers Sint-

Niklaas-Beveren• Het strategisch project ‘Glastuinbouw als motor

tot duurzame ruimtelijke ontwikkeling’• Project Gentse Kanaalzone• Strategisch Project Moervaartvallei

24

• Project Parkbos• Strategisch Project Landschapspark

Drongengoed• Strategisch Project Landschap van Erembald tot

Kravaalbos• Strategisch Project Schelde Sterk Merk

Ruimtelijke governance

Iedereen heeft ruimte nodig om zich te orga ni-seren. Personen, organisaties en sectoren formu-leren allemaal ruimtelijke wensen en maken aanspraak op plekken, verbindingen of regio’s. Hun ruimtevragen kunnen elkaar versterken maar zijn soms ook tegenstrijdig. De laatste decennia maken duidelijk dat de beschikbare ruimte ontoereikend is om alle wensen te vervullen. Bovendien lost die benadering inhoude lijke tegenstrijdigheden niet op en blijven opportuni-teiten voor integratie onbenut. Vandaag gooien we het over een andere boeg. We trekken volop de kaart van ruimtelijke governance. Dan staat het provinciebeleid niet op zichzelf, maar krijgt het vorm in netwerkverbanden en vanuit burgers en partners op het terrein. Die zetten meer dan ooit in op partnerschappen met andere overheden, burgers, ondernemers, organisaties en samenwerkingsverbanden, privé of publiek. Via die partnerschappen krijgen alle betrokkenen invloed op de beleidsresultaten én op het beleidsproces dat eraan voorafgaat.

In 2016 is een bijzonder pilootproject opgezet: het open netwerk G28+. Dat netwerk is een initiatief van de Provincie, de stad Gent, de intercommunale Veneco en het grens over schrij-dend samenwerkingsverband BGTS Kanaal zone. Het brengt lokale besturen, kennis instellingen en bedrijven samen om de regio sterker te maken. Vertrekpunt voor de geïntegreerde visie is de versnelde demografische groei van de regio met zo’n 100.000 inwoners tegen 2050. Die groei zorgt voor maatschappelijke, ecologische, economische en ruimtelijke uitdagingen. De G28+ lanceert programma’s en projecten voor de regio.

Een nieuw partnerschapsmodel tussen gemeenten en provincie voor ruimtelijke planning

Op 25 april 2014 traden er aanpassingen in werking aan de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening. De belangrijkste wijzigingen met een invloed op gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) zijn:

• De deputatie keurt niet langer gemeente lijke RUP’s goed. Ze krijgt wel een schorsings-bevoegdheid, net als de Vlaamse regering.

• Er is een uitgebreide decretale mogelijkheid om planningsbevoegdheden te delegeren naar andere planningsniveaus.

Dat verandert de positie van de Provincie tegenover gemeenten en gewest. De filosofie achter de decreetwijzigingen is dat de gemeente-lijke autonomie groter wordt. Daar bovenop komt nog de omvorming van het provincie bestuur naar een zuiver grondgebonden organisatie. De taken van de Provincie moeten daarom opnieuw geprofileerd en scherpgesteld worden.

Van 2014 tot 2016 werkten we aan een nieuw raamwerk om te komen tot nieuwe relaties met gemeenten en gewest. Relaties die gebaseerd zijn op vertrouwen, meer dan op controle. Dat houdt in dat de Provincie meer en meer planningstaken uitvoert in een partnerschapsmodel met gemeenten en gewest. Zo komen alle drie de planningsniveaus samen tot de beoogde resultaten.

Vanaf nu leggen we meer het accent op partner-schap in gemeenschappelijke projecten en processen. Die partnerschappen kunnen we afsluiten met de gemeentebesturen, (provinciale) ontwikkelingsmaatschappijen, een of meer gewestelijke administraties, en met midden-veldorganisaties of privéactoren. Voor beelden die momenteel lopen, zijn de partner schappen in het kader van de projecten Oude Briel, Ruien Centraal, Westakkers en Ninove Zuid.

25

Trage mobiliteit aan snel tempo

De Provincie blijft de gemeentebesturen ondersteunen in hun fietsbeleid en trage wegen-beleid. Oost-Vlaanderen gaat ook verder met de aanleg van langeafstands fietspaden. Deze routes langs kanalen en spoor- en trambeddingen voldoen aan hoge comforteisen en zijn voorzien van een uniforme bewegwijzering. De realisatie van een gebiedsdekkend en veilig geïntegreerd fietsnetwerk moet de Oost-Vlamingen aanzetten tot een verhoogd fietsgebruik bij woonschool- en woonwerkverplaatsingen. De ondersteuning en advisering van gemeenten bij de aanleg van trage wegen moet leiden tot een gebiedsdekkend netwerk van trage wegen, dat aan de voetganger een alternatief biedt voor de auto-verplaatsingen.

Fietssnelwegen

Op het Vlaams Fietscongres van 2014 in Brugge lanceerde minister Hilde Crevits de term fiets-snelweg. Tot dan werd voor fiets route netwerken gesproken over non-stop hoofd routes of lange-afstandsfietspaden, weinig wervende termen.

De vijf provincies gingen aan de slag om het net-werk fietssnelwegen vorm te geven, met als basis het Bovenlokaal Functioneel Fiets route netwerk (BFF) van 2001. De Provincie Oost-Vlaan deren startte met een consultatieronde in oktober 2014. Verschillende betrokkenen kregen vragen over de ligging van het netwerk en hun medewerking aan het project. Nagenoeg alle gemeenten uit de provincie kwamen naar verschillende collegawerkgroepen. Andere sleutel partners in het project zijn het Vlaams Gewest (Agentschap Wegen en Verkeer, beleids domein Mobiliteit en Openbare Werken, Water wegen en Zeekanaal, Agentschap voor Natuur en Bos, Onroerend Erfgoed, De Lijn), Infrabel, NMBS en belangengroepen.

Begin september 2015 nam de provincieraad kennis van het Oost-Vlaams Fietssnelwegenplan. Op 3 september stelde de Provincie het Fiets-snelwegenplan voor en ondertekenden we het gemeenschappelijk engagement met alle partners om het fietssnelwegennet verder te realiseren.

In 2015 startten we samen met de andere provincies een studie op om de fietssnelwegen een eigen identiteit te geven. Ze kregen een huisstijl en aparte wegwijzers. In 2016 werden de eerste projecten uitgetest in Leuven en Kalmthout en de bevindingen werden opgenomen in de studie. Vanaf 2017 worden in Oost-Vlaanderen de eerste fietswegen uitgerust met de nieuwe huisstijl.

Opbouw van een logisch functioneel fietsroutenetwerk

Voor functionele fietsers worden aaneengesloten fietsnetwerken gerealiseerd. De basis is het Boven lokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFF). Dat is een gemeenteoverschrijdend fiets-routenetwerk voor doelgerichte verplaatsingen van meer dan 5 km. Het focust op fiets verkeer naar woonkernen, scholen, stations, winkelcentra en bedrijventerreinen. Het netwerk is opgemaakt in 2001 door de provincies en het Vlaams gewest in samenspraak met de gemeenten. Het wordt nu geactualiseerd en de fietssnelwegen worden erin geïntegreerd. Veel veranderingen aan het netwerk werden behandeld in 2014–2016.

Om optimaal aan te sluiten bij de gemeentelijke noden werd het Provinciaal Fietsroutenetwerk omgevormd tot Lokaal Functioneel Fietsroute-netwerk. De lokale functionele fietsroutes ver-volledigen het bovenlokaal netwerk op gemeen-telijk niveau. Het LFF richt zich op doelgerichte verplaatsingen van minder dan 5 km naar het werk, de school, bus- en tramhaltes, winkels, het sportcentrum en vrije tijd in het algemeen. Het LFF wordt afgebakend door de gemeenteraad in samenspraak met de gemeentelijke begeleidings-commissie. De deputatie kwalificeert het LFF. Bij de herziening van het mobiliteitsplan wordt het fietsnetwerk opgenomen in het beleidsplan.De fietssnelwegen, het BFF en het LFF vormen samen een hiërarchisch aaneengesloten kwaliteitsnetwerk.

26

Fietsinfrastructuur

De realisatie van de fietsroutenetwerken loopt via verschillende investeringen en subsidie-reglementen:• Realisatie Fietssnelwegen door investering van

de Provincie aan 100%• Subsidie BFF door Provincie en Vlaams Gewest

aan 80%• Subsidie LFF door Provincie aan 40%• Subsidie bruggen en tunnels voor fietsers aan

40% gemeentelijk aandeel tot 300 000 euro

In 2015 en 2016 werd de doelstelling van 20 km nieuwe fietsroutes gehaald (10 km BFF en 10 km fietssnelwegen). Voor deze fietsroutes werd 5,9 miljoen euro vastgelegd in 2015 en 4,9 miljoen in 2016.

Trage wegen

Sinds 2009 maakt de Provincie werk van een provinciaal tragewegenbeleid.

Een eerste stap is een gebiedsdekkende inventaris van de trage wegen. Daarvoor werkten we samen met de gemeenten, vzw Trage Wegen en de Regionale Landschappen. Er komt een inventaris per deelgemeente of deelgebied. Vzw Trage Wegen en de Regionale Landschappen brengen vrijwilligers samen die inventariseren en na verschillende overlegmomenten een adviesnota opmaken. Eind 2016 waren 187 deelgemeenten van onze provincie (79%) in kaart gebracht of liep de procedure. Opzet is om tegen 2020 de volledige provincie in kaart te brengen.

Om de kwaliteit van de trage wegen te bewaken, startte in 2015–2016 het proefproject Wegspotters. In Wetteren, Laarne, Lebbeke en Merelbeke werd het project uitgetest. Vrijwilligers brengen geregeld hun deel van het tragewegennet in kaart en de opmerkingen worden centraal bijgehouden. De gemeenten krijgen een duidelijk overzicht van de staat van hun trage wegen en kunnen vlot ingrepen plannen.

De testprojecten werden positief geëvalueerd. Vanaf 2017 wordt het testproject uitgebreid naar andere gemeenten in de provincie.

Projectenfonds

Het Projectenfonds werd opgericht in 2014 als een subsidieregeling voor duurzame mobiliteits-projecten. Het stimuleert vernieuwing in mobiliteit. Het is de bedoeling om vooruit strevende projecten te detecteren, te onder steunen en in te passen in het provinciale mobiliteitsbeleid.

In 2014 werden zeven projecten goedgekeurd, in 2015 waren het elf projecten en in 2016 zelfs dertien. Elk project kan maximaal voor 20 000 euro ondersteund worden. In 2014 ging het in totaal om 75 000 euro en in 2015 en 2016 om 120 000 euro.

De ondersteunde projecten hebben heel verschillende invalshoeken om duurzame mobiliteit te ondersteunen: schoolprojecten, via de sportclub, via toneelvoorstellingen, project gericht op vluchtelingen, fietshersteldienst via de school, en veel andere.

Schoolroutekaarten

Schoolroutekaarten hebben veel succes. Die kaarten worden opgemaakt voor alle scholen in een gemeente, en vaak werken verschillende buurgemeenten samen. De schoolroutekaart is een leerinstrument en werkt informerend en sensibiliserend. De kaarten worden digitaal en analoog aangemaakt.

Kwamen al aan bod: • In 2013 Merelbeke en Berlare• In 2014 Melle en Zingem• In 2015 Lovendegem, Destelbergen, Gavere,

Lochristi en Nazareth• In 2016 Geraardsbergen

27

Integraal waterbeleid

Waterbeheer is een kerntaak van de Provincie. Een goed waterbeleid is van groot maatschappelijk belang. De neerslagpieken van de laatste jaren en het wijzigende klimaat houden deze stelling actueel. Het provinciaal waterbeleid is gericht op een duurzame oplossing van waterkwantiteitsproblemen en een ecologische en landschappelijke herwaardering van het watersysteem. De Provincie draagt ook bij tot een vereenvoudigd bestuurlijk landschap op vlak van waterlopenbeheer. Oost-Vlaanderen neemt vanaf midden 2014 het beheer over van een groot deel van de gemeentelijke waterlopen, gelegen buiten polders en wateringen.

Het provinciaal waterbeleid is gericht op een duurzame oplossing van waterkwantiteits-problemen en een ecologische en land schappe-lijke herwaardering van het watersysteem. In de praktijk realiseren we dat door goed onderhoud van de onbevaarbare waterlopen en door gepaste investeringsprojecten.

De onderhoudswerken aan waterlopen in eigen beheer worden uitgevoerd volgens de regels van de kunst. Sinds juli 2014 werden zo’n 1 650 km waterlopen onder handen genomen. Er waren wintermaaibeurten in ons hele waterlopenstelsel en waar nodig zomermaaibeurten en beperkte slibruimingen. Bij verzakte oevers werden natuur-vriendelijke oeverversterkingen aan gebracht. Tegen sommige uitheemse water planten die sterk woekeren, zetten we bestrijdings acties op. De onderhoudswerken worden uitgevoerd door externe aannemers. Ook onze water beheersings-infrastructuur (stuwen en pompen) werd onder-houden door een externe dienstverlener. Vanaf 2017 wordt de dienst Integraal Waterbeleid bijgestaan door experten van Farys.

We hebben ook veel investeringswerken aan-besteed of gerealiseerd, waaronder het nieuwe pompgemaal op de Gondebeek in Melle en op de Rosdambeek in Afsnee (Gent). Verontreinigde waterbodems werden verwijderd, zoals in De Rijt in Geraardsbergen en Ninove, of in de Trekgracht van de Dender tussen Okegem (Ninove) en Dender leeuw. In het kader van het project ‘Gestroomlijnd Landschap’ werd onder andere waterberging en natuurontwikkeling gerealiseerd in het natuurreservaat Maldegemveld.

Voor 2017–2019 plannen we nog een gemaal op de Vuntebeek in Melle, op de Bosbeek

in Wichelen, een overstromingsgebied op de Molenbeek in Erpe-Mere en een derde overstromingsgebied op de Molenbeek en de Terkleppebeek in Brakel.

In 2014–2016 voerden we topografische metingen uit die nuttig zijn om de digitale atlas van de onbevaarbare waterlopen te vervolledigen en om de bestaande gegevens van de analoge atlas verder digitaal te ontsluiten. Voor de omvorming van de analoge naar de digitale atlas als juridisch instrument is er nog wetgeving nodig, maar ook daaraan werd al gewerkt.

Ons bestuur ondersteunt ook gemeenten, polders en wateringen om de principes van integraal waterbeleid toe te passen. We deden dat door de kosten terug te betalen van de onderhoudswerken in de waterlopen van tweede categorie en de bijbehorende waterbeheerinfrastructuur, en investeringswerken te subsidiëren, uitgevoerd door gemeenten, polders en wateringen, voor waterlopen van tweede en derde categorie. Door het grote succes van deze subsidies, trekken we ze op van 400 000 naar 600 000 euro per jaar.

Verder gaven we elk jaar meer dan 1 200 water-adviezen aan gemeenten en andere vergunning-verlenende overheden, naast adviezen op ruimtelijke uitvoeringsplannen en riolerings-projecten. Dat doen we op basis van het door de deputatie in 2014 goedgekeurde ‘Beleidskader voor wateradviezen’. De komst van de omgevings-vergunning en de digitale verwerking via het om-gevingsloket in 2017 betekenen een belang rijke administratieve evolutie in de advies verlening.

Ons provinciebestuur draagt ook bij tot een vereenvoudigd waterlopenbeheer. Sinds 1 juli

28

2014 is de Provincie volwaardig beheerder van de overgedragen gemeentelijke waterlopen. Er werden zoveel mogelijk waterlopen buiten de polders en wateringen heringeschaald van derde naar tweede categorie. In 2014–2016 werd de organisatie van ons verdubbeld water lopen-patrimonium op punt gesteld. Met de gemeenten werd afgesproken dat er elk jaar overleg komt over het waterbeheer op hun grond gebied. In 2015 werd de overlegstructuur opgezet. Er werd met de gemeenten en polders en wateringen samengewerkt om de atlas van de onbevaarbare waterlopen verder te actualiseren. Begin december 2016 is dat proces in 44 van de 65 gemeenten afgerond.

Ook communicatie is belangrijk voor goed integraal waterbeleid. In 2014-2016 waren er infomomenten voor het publiek en voor de lokale besturen. Daarnaast betaalden we subsidies aan vzw De Waterkant voor de organisatie van studiedagen, de uitgave van een digitale nieuwsbrief en andere initiatieven.

Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek (PCM)

Het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek werd verder uitgebouwd tot een kwalitatief en onafhankelijk kenniscentrum. De uitrusting van het laboratorium werd uitgebreid, gemoderniseerd en geoptimaliseerd maar investeringen blijven nodig om ervoor te zorgen dat het laboratorium zijn goede reputatie kan behouden en nog versterkt. Daarom worden ook de erkenningen en accreditaties van het labo verlengd, aangepast of uitgebreid.

Ook de dienstverlening naar gemeenten werd afhankelijk van hun behoeften en vragen nog verder uitgebreid: die gaat over lucht, geur, fijnstof, bodemsaneringsdeskundigen, bijstand bij handhaving, water en ecologie. Er werd nieuwe meetapparatuur aangekocht om de expertise van het PCM nog te vergroten. Het PCM blijft inzetten op nieuwe vormen van dienstverlening. Ten slotte werd de synergie tussen het laboratorium en de sectorale deskundigen van de cel studie en onderzoek bestendigd en versterkt.

De efficiëntie en kwaliteit van het laboratorium werd verhoogd door een nog verdergaande samenwerking met het Provinciaal Instituut voor Hygiëne van de Provincie Antwerpen. Jammer genoeg werd de samenwerking met de Vlaamse Milieumaatschappij in 2015 door de VMM eenzijdig opgezegd. Daarom worden er nieuwe publieke klanten aangetrokken zoals andere provincies, gemeenten in andere provincies en diensten van de Vlaamse Overheid. Daarvoor ondertekenden alle provincies begin 2016 een samenwerkingsovereenkomst voor het interprovinciaal kenniscentrum. Die overeenkomst maakt het mogelijk om de dienstverlening van het PCM ook aan te bieden aan andere provincies en aan gemeenten in andere provincies.

29

Sport en natuur, hand in handDe Provincie legt de focus op natuurgebonden sporten. Vanuit de decretale opdracht rond coördinatie van sport en recreatie met natuur, milieu en ruimtelijke ordening staat een verdere ontwikkeling van routes en netwerken (loopomlopen, mountainbikeroutes, ruiterpaden, …) op het programma. Oost-Vlaanderen zal een coördinerende en onder-steunende rol opnemen bij de uitbouw van bovenlokale natuurgebonden sport infra-structuur en -projecten.

Het softwareprogramma Osyris implementeren voor permanente routes en netwerken zoals mountainbike-, ruiter- en looproutes

Door het Vlaams regeerakkoord blijft sport vanaf 2018 geen taak meer van de provincies. Daarom ziet de Provincie ervan af om nog een duur softwareprogramma aan te kopen of te ontwikkelen om de permanente routes op te volgen. De nazorg en kwaliteitsbewaking wordt dit jaar verder opgevolgd door een geijkt Worddocument dat via mail verstuurd wordt.

Nieuwe permanente netwerken en routes ontwikkelen en bewegwijzeren

Sinds 2013 werden deze routes gerealiseerd:• 3 mountainbikeroutes• 2 mountainbikenetwerken• 17 looproutes• 3 ruiterroutes

Samen met de ruitersector werd een handleiding opgesteld met richtlijnen voor ruiter- en men-routes: ‘Oost-Vlaanderen in galop’. Voor 2017 worden deze realisaties gepland:• 1 mountainbikeroute• 6 looproutes• 4 ruiterroutes

De aanvraagprocedure voor eenmalige recreatieve tochten coördineren

De aanvraagprocedure (inclusief software) voor eenmalige recreatieve veldtoertochten werd verder verfijnd en uitgebreid. De dienst Sport van de Provincie coördineert de procedure. Na evaluatie en goedkeuring door de Provincie en het

Agentschap voor Natuur en Bos worden de MTB-tochten gemachtigd.

Zo’n 170 gemachtigde MTB-tochten per jaar worden gebundeld en uitgegeven in een zomer-editie en een wintereditie van de Oost-Vlaamse MTB-kalender. Een sensibiliserings campagne ‘Ik MTB wijs’ ter promotie van respectvol mountain-biken werd gelanceerd en krijgt in 2017 nog een extra dimensie.

Een studie over ondersteuning bij bouw en exploitatie van een terrein voor geluids producerende sporten

Omdat de Vlaamse overheid nog geen geschikte locatie vond voor een motorcrossterrein in Oost-Vlaanderen, was het overbodig te investeren in studie of onderzoek.

De dienst Sport coördineert de provinciale commissie Sport, Natuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening

Deze commissie komt minstens drie keer per jaar samen en bespreekt en evalueert dossiers en problemen met raakvlakken met de beleidssectoren Natuur, Milieu, Ruimtelijke Ordening en Sport.

30

G-sportDe Vlaamse beleidsprioriteit ‘Sport voor Allen’ wil zoveel mogelijk mensen aanzetten tot sportbeoefening, waarbij de Provincie als taak krijgt de sportparticipatie voor mensen met een handicap te verhogen. Oost-Vlaanderen realiseert dit via een geïntegreerd sportbeleid waarbij alle diensten zullen betrokken worden die actief zijn op dit terrein (Sport, Welzijn, Toerisme, Uitleendienst, Onderwijs, …). Dit vanuit het oogpunt van een kwalitatieve dienstverlening en doelgerichte communicatie over het provinciale aanbod.

In dit beleidsdomein is de doelstelling: de sportparticipatie door personen met een handicap of beperking verhogen.

Dat gebeurt op drie manieren:

• Door de G-sport naar de potentiële sporter met een handicap te brengen via stimuleringsinitiatieven met het oog op duurzaam sporten. Daarover realiseerden we onder andere deze projecten:

· De provincie uitbouwen tot een G-fiets-provincie door de organisatie van fiets-specials. Op die fietsbeurzen kunnen de deel nemers aangepaste fietsen uitproberen, er een begeleide fietstocht mee maken en krijgen ze informatie over toegankelijke fiets routes in de provincie. Ook kochten we aangepaste fietsen die mensen in het provinciaal domein Puyenbroeck kunnen lenen.

· In wedstrijden voor beroepsrenners met een groot bereik (Omloop Het Nieuwsblad, natourcriteria, Zesdaagse) werd een G-wieler-wedstrijd geïntegreerd voor meer bekendheid van G-fietsen en G-sport bij het grote publiek.

· Elk jaar werd een bepaalde G-sporttak in de kijker gezet, met een promotiedag om deelnemers met een beperking de sporttak te laten uitproberen. Dat stimuleert de clubs om een aanbod uit te bouwen. Deze sporten kwamen al aan bod: golf, watersport (zeilen, windsurfen, kajak, diepzeeduiken, suppen) en paardrijden.

• Door een drempelverlagend ondersteunings-beleid te creëren voor G-sport. Daarvoor krijgen aanbieders van G-sport elk jaar subsidies: startsubsidies, integratiesubsidies, werkings-subsidies en toegankelijkheidsubsidies. Elk jaar worden tussen 55 en 65 aanvragen ingediend.

Door het Vlaams regeerakkoord is sport vanaf 2018 geen taak meer van de provincies. Daarom ziet de Provincie ervan af om nog een nieuw subsidiereglement voor G-sport op te maken. Het oude subsidiereglement voor G-sport blijft in 2017 van toepassing.

• Door te fungeren als aanspreek-, coördinatie- en ondersteuningspunt voor alle G-sportactoren. Bovendien wordt in 2017 voor de tweede keer een G-sportgids uitgegeven met een overzicht van alle mogelijkheden voor sportbeoefening door mensen met een beperking.

Sportcentrum Puyenbroeck

Het Sportcentrum Puyenbroeck kiest sinds 2014 resoluut voor twee speerpunten in de uitbating: een sportief kwaliteitsaanbod met correcte tarieven én klantgerichte medewerkers.

Dat leidde elk jaar tot meer tevreden bezoekers en sporters voor sportverblijf, zwembad en sporthal:• In 2013: 315 000 bezoekers• In 2014: 358 000 bezoekers• In 2015: 386 000 bezoekers• In 2016: 403 000 bezoekers

Eind 2017 starten de werken voor de aaneenschakeling van zwembad en sporthal. Daardoor creëren we ruimte voor een betere bezoekerscirculatie en efficiëntere personeelsinzet.

Golf Puyenbroeck

Golf Puyenbroeck heeft zijn rol als laagdrempelig en budgetvriendelijk publiek golfcentrum verder uitgebouwd. De bouw van de drie oefenholes in 2013–2016

31

heeft sterk bijgedragen tot een sterker aanbod waarmee Puyenbroeck de referentieplaats werd in Vlaanderen, waar iedereen die wil leren golfen een toegankelijk aanbod op maat vindt. Golf Puyenbroeck blijft zich profileren als publiek golfcentrum en blijft de gedane investeringen volledig inzetten voor de golfopleiding van elke kandidaat-golfer. Tegelijk wordt onder leiding van de dienst Patrimonium een masterplan uitgewerkt om op lange termijn de baan uit te breiden tot 18 holes.

Domein Puyenbroeck

Gerealiseerd:• Neerhof in Levend Erfgoedpark• Opslagplaats fietsen (uitbreiding fietsenverhuur)• Padelterreinen• Aangepast touwenparcours• Nieuwe speeltuin voor 7 –12 jaar• Nieuwe speeltuin met kleine waterspeeltuin,

voor kinderen tot 3 jaar

Te realiseren:• Landschapspark (start vanaf 2017, zodra de

landschapsarchitect van dienst Patrimonium ingeschakeld wordt)

• Waterspeeltuin (in plaats van de afgeschreven waterspeeltuin, dossier momenteel in behandeling, 2017)

• Levenderfgoedgebouw met winterstal (2017, uitvoering wachtte op beslissing voor archeologisch onderzoek)

• Renovatie loods logistiek (wordt momenteel heraanbesteed)

• Bouw loods op reserveparking (2017)• Opening speelbos (2018)• BMX-parcours

Domein Het Leen

In 2014–2016 werd het domein verder uitgebreid met 12 hectare landbouwgronden. Die worden in het voorjaar van 2018 grotendeels bebost. Het domein haalde in 2013 het FSC-certificaat, een internationaal keurmerk voor duurzaam bosbeheer. De International Camellia Society gaf in 2014 het arboretum van het domein de prestigieuze onderscheiding Garden of Excellence. De principes voor de renovatie van het bosinfocentrum (met ingebruikname van het Heemmuseum) en de bouw van een nieuwe loods werden goedgekeurd in 2016. De twee projecten worden in 2017 en 2018 gerealiseerd.

De laatste jaren kreeg het domein meer bezoekers. In 2016 telden we zelfs de meeste bezoekers sinds de opening van het domein in 1973.

Domein De Ster en domein De Brielmeersen

Na een grondige voorbereiding in 2013 en 2014 werden op 1 januari 2015 twee nieuwe domeinen overgenomen. De eerste jaren werd de werking van de domeinen afgestemd op die van onze andere domeinen. In 2017 en 2018 wordt het aanbod aan recreatiemogelijkheden en de infrastructuur stelselmatig uitgebreid, verbeterd of vernieuwd. Voor de vernieuwing van de infrastructuur van De Ster ontwikkelen we een masterplan.

32

Cultuur: voor ieder van onsOost-Vlaanderen is een plek waar cultuur goed gedijt. Veel toonaangevende en talent-volle kunstenaars en kunstenorganisaties zijn er actief. Dit talent willen we koesteren en kansen bieden door het uitschrijven van cultuurprijzen, het bieden van podiumkansen, de organisatie van wedstrijden en het subsidiëren van bovenlokale projecten. Nieuwe provinciale subsidiereglementen focussen op blinde vlekken die buiten de scope van het gemeentelijke en Vlaamse niveau vallen.

Ieder van ons moet kansen krijgen om van die cultuur te genieten. Met een maximale geografische, thematische en sociale spreiding van het cultuuraanbod brengt de Provincie kwaliteitsvolle cultuurbeleving tot bij de Oost-Vlamingen in hun buurt. Daarbij gaat extra aandacht naar een verhoogde sociale cohesie en gemeenschapsvorming in de samenleving.

De provinciale culturele instellingen en musea geven het goede voorbeeld: toegankelijke maar kwalitatieve cultuur, met lage drempels. Op cultuurbeleving staat geen leeftijd. Daarom bouwt de Provincie een cultuureducatieve poot uit die zowel jong en oud aanzet om op een actieve manier cultuur te beleven. De provinciale uitleendienst is hierbij behulpzaam met makkelijk te reserveren en vernieuwd materiaal.

De Provincie drijft de komende jaren de inspanningen op om het erfgoed in Oost-Vlaanderen op een kwaliteitsvolle manier te bewaren en toegankelijk te maken voor het publiek. De provinciale consulenten staan de erfgoedbeheerders met raad en daad bij en de monumentenwachters waken preventief over historisch waardevol erfgoed met regelmatige inspecties en gespecialiseerd advies. Waar nodig stelt de Provincie regionale erfgoeddepots ter beschikking om collecties al dan niet tijdelijk te bewaren. De Oost-Vlaamse erfgoedcollecties zijn digitaal beschikbaar via erfgoedinzicht.be en religieuserfgoed.be.

Aansluitend op het meerjarenplan van de Provin-cie Oost-Vlaanderen 2014 –2019 voerden we de beleidsdoelstellingen van 2014 uit. Vanaf 2018 verandert het bestuurlijk kader. De persoons-gebon den materies verdwijnen en de focus komt op on roerend erfgoed te liggen. Maar dus eerst een terugblik.

Creativiteit en onderzoek stimuleren door wedstrijden, opdrachten en subsidies

Door de tornooien voor koor, voor harmonie, fanfare en brassband, en voor de amateurkunsten bevorderde de Provincie Oost-Vlaanderen de kwaliteit ervan. Wij doen dat in 2017 een laatste keer voordat deze opdracht overgaat naar Vlaan-deren. Ook de provinciale cultuurprijzen schreven we uit en dat leverde elke keer een staalkaart op van artistiek en erfgoedtalent in onze provincie.

Het cultuuraanbod diversifiëren en spreiden en de kwaliteit en de toegankelijkheid bewaken en verhogen

De diensten en instellingen investeerden elk vanuit hun eigen specialiteit in een educa tief aanbod voor kinderen en jongeren. We planden sectorgericht een aanbod van studie dagen en vormingsactiviteiten waarop de erfgoed beheer-ders konden intekenen. Vrijwilligers werden op-geleid in behouds-, beheers- en publiekstaken.

Het provinciaal bibliotheeksysteem werd verder uitgebouwd en uitgebreid. De overgang naar een Vlaams eengemaakt bibliotheeksysteem wordt opgevolgd. We ondersteunden de publiekswerking van de bibliotheken met extra aandacht voor de ontmoetingsfunctie (regiovertelsessies, reizende tentoonstellingen). De samenwerkingsverbanden van openbare

33

bibliotheken werden structureel ondersteund en inhoudelijk begeleid door onze bibliotheek-consulenten in de richting van regiobibs.

We ondersteunden structureel de werking van verenigingen, personen en initiatieven met een artistieke werking en culturele werking van bovenlokaal belang, muziekfestivals en -verenigingen van bovenlokaal belang, organi -sa ties met een bovenlokale werking die cultuur-spreiding bevorderen, en circus organi saties. Vanaf 2014 konden gemeenten en inter gemeente-lijke verbanden projecten indienen met een cultuurspreidende en cultuureducatieve werking.

De beelden van de wedstrijd Thuis voor een beeld – de Lauwerrouwkrans van Lut Vandebos en Niko Van Stichel, de Stoel der erfgoed van Renato Nicolodi en House on basement van John van Oers – vonden hun thuis in Merelbeke, Melle en Herzele.

We ondersteunden de Oost-Vlaamse collectie­beherende instellingen met een kwaliteitslabel en een regionale indeling voor hun werking en initieerden samen met Toerisme Oost-Vlaanderen het cultuurtoeristisch traject in de Oost-Vlaamse Leiestreek. We ondersteunden ook erfgoedorganisaties met een publieksgerichte werking structureel.

Het materiaal van de uitleendienst werd ver-nieuwd en uitgebreid. In de uitleendienst werd in 2015 een klantvriendelijker pakket ingevoerd om materiaal te reserveren. Er kwam ook een systeem voor klantenevaluatie zodat de uitleendienst de klant nog beter kan bedienen.

Cultureel Oost-Vlaanderen op de kaart zetten

In het provinciaal Cultuurcentrum Caermers­klooster brachten we tentoonstellingen, onder andere over Vlaamse Sociale Strijd, Call of the Rockies, Kamagurka, de provinciale prijs beeldende kunst en de spraakmakende expo Voor God en Geld. Bovendien realiseerden we in 2013–2015 tentoonstellingen in het kader van het filmfestival over Scorsese, Fellini en filmtheaters. Daarnaast presenteren we in de

restauratiecampagne van het Lam Gods de tentoonstelling het Lam Gods Ont(k)leed en specifieke deeltentoonstellingen die inzoomen op een bepaald aspect van de restauratie.

In 2014 namen we het Roger Raveelmuseum over als provinciaal museum. De confrontatie van het werk van Roger Raveel met tijdgenoten en hedendaagse kunstenaars leverde boeiende tentoonstellingen op. Ook de tweejaarlijkse biënnale van de schilderkunst die het Raveel-museum samen organiseert met Museum Dhondt-Daenens en het museum van Deinze en de Leiestreek, is elk keer een publiekstrekker.

In het Provinciaal Erfgoedcentrum bracht de depottentoonstellingsreeks #Collectievissen de depots uit Oost-Vlaanderen onder de aandacht. We visten al in monumenten, kunstenaarsateliers, in oorlogserfgoed en nu vist het jonge geweld in depots tijdens #collectievissen met jonge erfgoedhelden.

We namen internationaal het voortouw bij het project rond technieken in de scheepsbouw, The Maritime Skills, en legden de laatste hand aan het project Forten en Linies dat de restanten van de verdedigingsgordels ontsluit.

We werkten projectmatig samen met organisaties die door de Vlaamse overheid gesubsidieerd werden en betoelaagden organisaties die buiten-landse kunstenaars een podium bieden in Oost-Vlaanderen en die Oost-Vlaamse kunstenaars en onderzoekers brengen in het buitenland.

Behoud, onderhoud, ontsluiting, herbestemming, maatschappelijke integratie en innovatief hertalen van het erfgoed verbeteren

De Provincie ondersteunt een hele reeks publicaties. Daarnaast waren we zelf uitgever van publicaties die inzoomen op een stukje Oost-Vlaams erfgoed. Zo realiseerden we het Biografisch lexicon van Gentse edelsmeden uit de 15e en 16e eeuw, Vlaamse wandtapijten, de kaarten van de abdij van Ninove (1616–1781) en de restauratie van de buitenluiken van het Lam Gods. We lanceerden erfgoedsprokkels, een

34

nieuwe reeks publicaties als bloemlezing van Oost-Vlaams erfgoed voor het brede publiek.

In het proefproject archeologiedepot ontwikkel-den en testten we methodieken om archeologisch erfgoed duurzaam te bewaren. We rondden in 2016 het vijfjarig proefproject succesvol af.

We bouwden het depot in het Provinciaal Erfgoed centrum uit tot een nood- en transitdepot en tot een depot voor archeologisch erfgoed. Het depot werd erkend als onroerenderfgoeddepot en gaat onverminderd door na 2017 met focus op onroerend erfgoed. Mola bouwt ondertussen een transitdepot uit voor molenonderdelen.

De investeringen op de site Baasrode worden onderzocht om de site uit te bouwen tot een site voor het erfgoed van de binnenvaart.

Door een consulentschap aan te bieden voor musea, depots en erfgoed stonden we de sector bij met advies en begeleiding. We onder-steunden de erfgoedbeheerders met een jaarlijkse groepsaankoop voor geschikt verpakkings-materiaal waarop zij konden intekenen.

Erfgoedinzicht werd uitgebouwd tot een registratie systeem op maat van zowel grotere als kleinere erfgoedinstellingen. Onder andere met een volledig vernieuwde website en publieks campagne. De inventaris van kerkelijk patrimo nium werd verder gezet en specifiek in de regio Zwalm bouwen we met het project Kerken Zwalm expertise op in herbestemming van kerkgebouwen om die later ter beschikking te stellen van de sector waar de nood het grootst is. Het publieksportaal voor initiatieven rond Wereldoorlog I in Oost-Vlaanderen wordt nog geactualiseerd tot minstens 2018.

Met de internationale tentoonstelling De erfenis van Karel de Grote eerden de provinciale archeologische musea van Ename en Velzeke de grondlegger van de Europese gedachte als orgelpunt van het project Francia Media. Voor het project Dostrade werden de tuinen van de archeologische site in Ename gedeeltelijk gereconstrueerd met een historische boomgaard en werd de aanleg van volkstuintjes voorbereid. Er is al druk gewerkt om pam Velzeke duurzaam uit te breiden om het gebrek aan ruimte op

te lossen voor de publieksvoorzieningen, de depot collecties, de behandelingsruimtes en de educatieve projecten. Het nieuwe gebouwen-complex opende in oktober 2016 onder massale belangstelling. Het nieuwe complex biedt ook onderdak aan het nieuwe archeodepot, dat als een van de eerste onroerenderfgoeddepots erkend werd. Velzeke zal via de combinatie van het archeologisch park op dezelfde site kunnen focussen op de weg van de sleuf naar het depot.

Mola-molencentrum stond naast de werking voor het molencentrum in voor het maalvaardig maken en houden van de vijf provinciale molens. Extra aandacht ging naar het Denderland met het project Kwieke Molens en het Streekpunt voor de Zwalmstreek, met het Leaderproject labo Palmyre, dat in 2017 verdergaat. De Oost-Vlaamse molens behouden en ontsluiten we onder andere met een molendraaipremie, steun aan de molen-verenigingen en deelname aan de molen dagen.

De Monumentenwacht kantelde in 2014 in tot een provinciale dienst. De provincie Oost-Vlaan-deren herbergt een schat aan historisch waarde-volle gebouwen. De monumentenwachters wa ken erover dat ze in topconditie blijven. Als ge bou wen dokters onderzoeken ze het erfgoed en geven ze de eigenaars tips om hun gebouw in goede gezondheid te houden. De interprovinciale coördina tie van de Monumentenwacht wordt onder steund om basisdienstverlening, ICT, veilig-heid en externe communicatie te coördine ren. Dat gaat onverminderd door.

De volgende jaren focussen we op onroerend erfgoed. We maken de Oost-Vlaming bewust van het waardevolle erfgoed in de provincie met een sterke publiekswerking en studie- en contactdagen. Het Provinciaal Erfgoedcentrum en het Provinciaal Molencentrum ontwikkelen we tot praktijkgerichte kenniscentra. De onroerende depotvoorzieningen in het erfgoedcentrum zijn het hart van de onroerenderfgoeddepotwerking. De vijf provinciale molensites en de erfgoedsites in Ename, Velzeke en Baasrode worden fysieke belevingsantennes van dat provinciaal on roerend -erfgoedbeleid. Onze levende antennes, consu-lenten, onderzoekers, bemiddelaars en monu-menten wachters, zorgen ervoor dat het erfgoed in onze provincie naar waarde geschat en bewaard blijft.

35

Het welzijn van de inwoners, onze zorg!

Voor de beleidssector Welzijn is het nieuwe bestuurlijk kader omschreven in het decreet van 31 mei 2013, waarin de provinciale bevoegdheden worden omschreven inzake sociale planning / sociale kaart, netwerking en impulsbeleid. Voor het impulsbeleid is daarnaast een bijzondere bestuursovereenkomst afgesloten. Voor het jeugdbeleid worden de contouren uitgetekend in het decreet van 6 juli 2012. Voor gelijke kansen, inclusief toegankelijkheid is een regeling nog in voorbereiding. Voor het veld van integratie/inburgering geldt het decreet van 7 juni 2013, dat in de praktijk pas in werking treedt vanaf 2015. De initiatieven binnen de sectoren welzijn, gezondheid, jeugd, wonen en ontwikkelings-samenwerking zijn te situeren binnen het ruime referentiekader van duurzame ontwikke-ling. Zij zijn gericht op het vrijwaren van de maatschappelijke grondrechten voor alle individuen in Oost-Vlaanderen en in het bijzonder voor kwetsbare en achter gestelde groepen. Dat vertaalt zich in acties om de toegang te verhogen tot het recht op sociale dienstverlening, behoorlijk wonen, aangepast werken en culturele en maatschappelijke ontplooiing. Achterliggende basiswaarden zijn levenskwaliteit, participatie, gelijk-waardig heid, diversiteit, emancipatie, keuzevrijheid, responsabilisering, solidariteit en wereldburgerschap.De focus in de realisatie van de doelstellingen ligt op enerzijds het ondersteunen van de sociale beleidscyclus op maat en het uitbouwen van de sociale kaart tot referentie-databank voor professionelen en burgers, en anderzijds het verhogen van de kwaliteit en de toegankelijkheid van het aanbod welzijn en zorg.

Het bestuurlijk kader is sinds 2014 grondig veranderd: Vlaanderen schaft de sectorale decreten af en persoonsgebonden materie is vanaf 2018 niet langer de bevoegdheid van de provinciebesturen.

Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst

In het jeugdbeleid lag de klemtoon op jeugd in achterstelling. Daarvoor realiseerden we de actie Jeugdwerk voor allen, waardoor bijvoorbeeld meer dan de helft van de Oost-Vlaamse speelpleinen nu inclusief zijn. Daarnaast ondersteunden we het bovenlokaal jeugdwerk met subsidies, vorming en informatie. Vanuit onze expertise rond gelijke kansen ontwikkelden we een actieplan waarin we alle provinciale diensten ondersteunen om zelf aan de slag te gaan rond gelijke kansen voor iedereen.

We hebben extra ingezet op experimentele woonprojecten en de groei van sociale verhuurkantoren. Meer eigenaars deden een beroep op onze aanvullende leningen en huurders kregen nieuwe versies van de ‘Huurmap’ en de ‘Ziezo’-brochure.

Voor mensen die niet terechtkunnen in het reguliere arbeidscircuit, werkten we aan doorstroom van onbetaalde naar betaalde arbeid. Verder groeide het aantal ‘rap op stap’-kantoren van 3 tot 16, waarmee we net als met de brochure ‘Uit voor een prikje’ vrijetijdsinitiatieven toegankelijk maken.

36

Om te anticiperen op de vergrijzing van de samenleving voerden we promotie voor zorgberoepen door zorgberoepenrally’s en het zorgambassadeursnetwerk. We registreerden zorgvragen van personen met een handicap, namen een loketfunctie op rond cliëntoverleg en bemiddeling rond integrale jeugdhulp, maakten werk van preventieve gezinsondersteuning en voerden beleid rond geweld, zorg en middelenmisbruik.

Door ons mondiaal beleid verdubbelde het aantal Oost-Vlaamse gemeenten die meestappen in de fairtradecampagne of andere acties, zoals wereldburgerschapseducatie in het onderwijs, een project van Kleur Bekennen. Ook de eigen Provincie haalde de titel ‘Fair Trade Provincie’.

Via het regiobeleid in Ecuador, de Filipijnen en Rwanda droeg de Provincie effectief bij aan de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Ook kregen een tachtigtal Oost-Vlaamse vierdepijlerorganisaties elk jaar subsidies voor initiatieven in het buitenland.

We lanceerden een nieuwe sociale kaart om nog vlotter de weg te wijzen naar de gepaste sociale voorziening of dienst. Het Steunpunt Sociale Planning ontwikkelde een online-instrument, ‘Oost-Vlaanderen in cijfers’, waar geïnteresseerden snel cijfermateriaal vinden. We behielden onze regionale voelsprieten via de samenwerking met het Regionaal Welzijnsoverleg, waarvan we de werking onderbrachten in een Provinciaal Extern Verzelfstandigd Agentschap.

Door de afslanking van de provincies verdwijnt vanaf 2018 ons beleid rond doelgroepen (jeugd, ouderen, personen met een handicap), preventie, hulpverlening, zorg, sociale kaart en vrijwilligerswerk. We zetten sterker in op ons woonbeleid en mondiaal beleid.

37

Een leefbaar platteland, aantrekkelijke steden

In samenwerking met alle Oost-Vlaamse gemeentebesturen, publieke en private organisaties en ondernemers bouwt de Provincie verder aan een leef- en beleefbaar platteland. Begeleiding, financiële ondersteuning en sensibilisatie van belangrijke spelers op het terrein vormen daarbij de pijlers. De Provincie blijft een actieve rol spelen in Leader, een Europees programma voor plattelandsontwikkeling, waarbij iedereen met een hart voor het platteland projecten kan indienen. Daarnaast geeft ze mee uitvoering aan het Vlaams Programmadocument voor Plattelandsontwikkeling (PDPO). Een platteland waar het aangenaam is om te wonen en te werken. Waar landbouweducatie en hoeve- en streekproducten bijdragen tot een sterkere plattelandsidentiteit.

Het Oost-Vlaamse uitvoeringsplan voor het platte-land is in volle uitvoering. Het plattelands loket organiseert netwerkmomenten met spelers in het buitengebied en begeleidt de uitwerking van project ideeën.

Ondertussen lopen er 79 plattelandsprojecten. Het Provinciaal Managementcomité keurde 48 projecten goed. De Plaatselijke Groepen van de drie LEADER-gebieden, Meetjesland, Vlaamse Ardennen en Grensregio Waasland, keurden 31 projecten goed. We volgen al deze projecten nauw op met halfjaarlijkse rapporten. Sinds de start van PDPO III in 2014 zijn deze budgetten vastgelegd (zie tabel).

Daarnaast ging er 60 000 euro naar lokale ont-wikkelingsstrategieën en 174 519 euro naar de werking van de plaatselijke groepen.

De provinciale kwaliteitskamer adviseerde in 2016 over 19 dossiers en organiseert sinds 2016 lezingen om het draagvlak en de visie rond ruimte lijke kwaliteit extra te versterken.

De plattelandsdichters Johan De Boose en recent Paul Demets legden de link tussen landbouw en cultuur en brengen een poëtische kijk op het platteland.

In 2015 is het subsidiereglement ‘landbouw- en plattelandseducatie’ voor scholen vernieuwd.

Dat aanbod is ondertussen goed gekend. De budgetten werden aangevuld en opnieuw volledig benut. In totaal organiseerden 1 367 klassen met dit aanbod een bezoek aan een boerderij (2014–2016). Het pilootproject BOERDERIJonderWIJS! ondersteunt leerkrachten én land- en tuinbouwers in een leertraject van zes halve dagen op een boerderij of bij een serre in de buurt.

De acties van de campagne Verbijsterende bijen, gericht naar verschillende doelgroepen, waren heel succesvol.

Met het actieplan rond lokaal voedsel stimuleert de Provincie duurzame voedselsystemen en -strategieën. De eerste krijtlijnen zijn opgelijst, met het oog op toename en betere onderlinge afstemming van lokale productie en consumptie van voedsel en op kortere ketens.

We zetten in op landschapsintegratie van land-bouw bedrijven, door het tekenen van plan nen op maat en door het stimuleren van aanplant via groepsaankopen en sinds eind 2016 ook via subsidies voor plantgoed. In de periode 2014–2016 tekenden we 227 land schaps bedrijfs plannen, namen 170 landbouwers deel aan de groeps aankopen en kregen 10 landbouwers subsidie voor plantgoed. Daarnaast kregen 48 landbouwbedrijven advies over inplanting, vorm geving en materialengebruik van nieuwe bedrijfs gebouwen.

bedragen in euro Goedgekeurd Europees budget

Goedgekeurd Vlaams budget

Goedgekeurd provinciaal budget

Totaal goedgekeurde subsidie

Omgevingskwaliteit 1 036 092,28 518 046,14 518 046,14 2 072 184,55 Platteland Plus 0,00 828 663,56 828 663,56 1 657 327,12LEADER Vlaamse Ardennen 348 375,11 174 187,55 174 187,55 696 750,21LEADER Meetjesland 424 428,75 212 214,37 212 214,37 848 857,50LEADER Grensregio Waasland 208 163,99 104 082,00 104 082,00 416 327,98

38

Bevoorrechte partner van gemeentebesturen

De Provincie blijft in belangrijke mate de Oost-Vlaamse gemeentebesturen onder-steunen op diverse terreinen.Zo bestaat het Oost-Vlaams Informaticanetwerk van Openbare Bibliotheken (Ovinob) intussen 16 jaar. Het netwerk vormt een bij decreet toegewezen provinciale opdracht. Eind 2013 zijn 62 van de 64 bibliotheken aangesloten. In samenspraak met de gemeenten bouwt de Provincie de komende jaren verder aan digitale bibliotheken, aangepast aan de noden van de toekomst. Extra aandacht gaat onder meer uit naar het uitbouwen van zo klantvriendelijk mogelijke toegangsportalen.

Het project MovE (Musea Oost-Vlaanderen in Evolutie) werd ingevolge de samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen getransformeerd tot ‘Erfgoedinzicht’. De doelgroep werd meteen uitgebreid van musea tot alle erfgoedcollectiebeheerders. Deze opdracht kadert binnen de provinciale regierol bij het ontwikkelen van een regionaal depotbeleid. Het project draagt in belangrijke mate bij tot digitale collectieregistratie en een brede ontsluiting. Liefst 40 musea zijn aangesloten en meer dan 350 000 objecten geregistreerd.

Het Intern Verzelfstandigd Agentschap eGov biedt verder ICT-ondersteuning aan lokale overheden. Dit door aan momenteel 19 kleinere gemeenten kostendelend informatica personeel- en ondersteuning te bieden. Daarnaast ondersteunt eGov de gemeenten o.m. door op te treden als opdrachtencentrale voor raamcontracten van ICT-benodigdheden. De komende jaren zal eGov voornamelijk inzetten op vraaggerichte en specifieke ondersteuning van de lokale overheden op vlak van ICT-behoeften, ICT-beleidsplanning en GIS-ondersteuning. Intussen is er het engagement van voldoende gemeenten om vanaf 2014 kostendelend een veiligheidsconsulent en een GIS-coördinator aan te stellen en zo te voldoen aan de decretale verplichtingen op dat vlak.

De Provincie blijft de Oost-Vlaamse gemeentebesturen ondersteunen op verschillende terreinen. Zo bestaat al bijna twintig jaar het Oost-Vlaams Informaticanetwerk van Openbare Bibliotheken (Ovinob) dat ondertussen opereert onder de koepel van het Provinciaal Intern Verzelfstandigd Agentschap eGov. Het netwerk was een decretale opdracht van de Provincie. Door het afslankingsdecreet gaat het over naar Vlaanderen. Eind 2016 waren 62 van de 64 bibliotheken aangesloten. Samen met de gemeenten bouwde de Provincie verder aan digitale bibliotheken, aangepast aan de behoeften van de toekomst. Extra aandacht ging naar zo klantvriendelijk mogelijke toegangsportalen.

Het project MovE (Musea Oost-Vlaanderen in Evolutie) werd door de samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen omgevormd tot ‘Erfgoedinzicht’. De doelgroep werd meteen uitgebreid van musea tot alle

erfgoedcollectiebeheerders. De opdracht kadert in de provinciale regierol in regionaal depotbeleid. Het project draagt bij tot digitale collectieregistratie en brede ontsluiting. Liefst 40 musea zijn aangesloten en meer dan 350.000 objecten werden geregistreerd. Ook deze taak gaat per 1 januari 2018 over naar Vlaanderen.

Het Intern Verzelfstandigd Agentschap eGov biedt verder ICT-ondersteuning aan lokale overheden. Momenteel biedt het een twintigtal kleinere gemeenten kostendelend informaticapersoneel en ondersteuning. Daarnaast ondersteunt eGov de gemeenten door op te treden als opdrachtencentrale voor raamcontracten van ICT-benodigdheden. In 2014-2016 zette eGov vooral in op vraaggerichte en specifieke ondersteuning van lokale overheden voor ICT-behoeften, ICT-beleidsplanning en GIS-ondersteuning. Sinds 2014 worden op vraag van lokale besturen kostendelend veiligheidsconsulenten en een

39

GIS-coördinator ter beschikking gesteld om de lokale besturen toe te laten te voldoen aan hun decretale verplichtingen. Dertig gemeenten doen regelmatig of ad hoc een beroep op een GIS-coördinator. Veertig gemeenten en OCMW’s maken gebruik van de diensten van een informatieveiligheidsconsulent van eGov.

De provinciale ondersteuning voor gemeentelijke administratieve sancties (GAS)­‘Niet Verkeer’ wordt aangeboden aan alle gemeenten van Oost-Vlaanderen. 51 gemeenten maken gebruik van deze dienstverlening. Sinds eind 2015 wordt de ondersteuning verruimd tot de gemeentelijke administratieve sancties ‘Verkeer’. Ondertussen doen 14 gemeenten een beroep op die bijkomende dienstverlening.

OBAC, de Oost-Vlaamse Bestuursacademie, ten slotte richt zich als provinciale vormingsinstelling exclusief naar regionale en lokale overheden en ondersteunt zo de competentieontwikkeling van de lokale medewerkers. OBAC ontwikkelt hiertoe kwalitatieve, passende en betaalbare opleiding en vorming met een hoog leerrendement en voor alle groepen personeelsleden. Bij OBAC kan men terecht voor zowel open opleidingen als voor de organisatie van opleidingen op maat in de besturen zelf.

We willen onze dienstverlening naar de gemeenten uitbreiden en bundelen in een eenloketsysteem om de efficiëntie en de bereikbaarheid te verhogen.

De Bestuursopleiding – de vroegere Oost-Vlaamse Bestuursacademie – richt zich als provinciale vormingsinstelling exclusief tot regionale en lokale overheden en ondersteunt zo de competentieontwikkeling van lokale medewerkers. De Bestuursopleiding ontwikkelt kwalitatieve, passende en betaalbare opleiding en vorming met een hoog leerrendement. Bij de Bestuursopleiding kunnen alle groepen personeelsleden terecht voor open opleidingen en voor de organisatie van opleidingen op maat in de besturen zelf. Zo organiseerde de Bestuursopleiding in 2014 en 2015 vorming over

de nieuwe Beleids- en BeheersCyclus (BBC) en ondersteunde ze de lokale overheden bij het invoeren van de BBC. De bestuursopleiding is sinds juli 2015 geïntegreerd in de nieuwe provinciale koepel PAULO. De Politieopleiding, Brandweeropleiding en Opleiding Dringende Geneeskundige Hulpverlening maken sinds 1 juli 2015 deel uit van de Provincie. Ze vormen samen met de Bestuursopleiding PAULO: Provinciale Academie voor Urgentiediensten en Lokale Overheden.

40

3. Toekomstgerichte organisatieDe Provincie wil vanuit de principes van Het Nieuwe Werken verder evolueren naar een resultaatgerichte organisatie waar de vraag van de klant centraal staat en waar personeelsleden efficiënt en aangenaam kunnen samenwerken voor een goede dienstverlening.Als kennisorganisatie stimuleert de Provincie talentmanagement, kennisdeling en integrale samenwerking over de grenzen van de diensten heen. Een positief, modern personeels- en organisatiebeleid laat toe dat zowel de organisatie als haar personeelsleden optimaal functioneren. Gemotiveerd, klantvriendelijk en bekwaam personeel draagt bij tot de realisatie van de doelstellingen van het bestuur. De Provincie staat zo voor een flexibele en wendbare organisatie, waarop elke Oost-Vlaming kan rekenen. Nu en in de toekomst.

Digitaal informatiebeheerDe samenleving wil een transparante overheid, die betrouwbare informatie plaatsonafhankelijk en snel ter beschikking stelt. Informatie bevindt zich overal en kent diverse vormen en formaten. De Provincie werkt een geïntegreerd digitaal informatiebeheer uit. Dit moet toelaten de informatie maximaal digitaal te ontvangen, te verwerken en te ontsluiten op een zo klantvriendelijk mogelijke manier.

Bij deze oefening zal consequent gewaakt worden over de mogelijkheden van de diverse doelgroepen om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken. Het Oost-Vlaams plan geletterdheid maakt werk van een ruimer draagvlak voor de problematiek van laaggeletterdheid en voorziet concrete acties om functionele geletterdheid te bevorderen.Een flexibele organisatieDe interne en maatschappelijke evoluties zorgen ervoor dat een overheidsorganisatie meer en meer moet evolueren naar een wendbare organisatie. De Provincie zet dan ook in op een doorgedreven klantgerichte organisatie.

Een basiselement van goed bestuur is een organisatie die zichzelf in vraag kan stellen. Het uitspelen van onze sterke punten en aanpakken van knelpunten is daarbij de doelstelling. Hiertoe ontwikkelt de Provincie een integrale aanpak met als doel een eenvoudige organisatiestructuur. Klantgerichte processen, een grotere verantwoordelijkheid voor teams en individuen, acties om resultaatgericht werken te organiseren, … maken deel uit van deze aanpak.

Steminstallatie en livestreaming provincieraad

De Griffie ondersteunt de provincieraad, de deputatie, de beleidscommissies en het uit-gebreid bureau. In de provincieraadzaal werd de hele steminstallatie vernieuwd, in samen-werking met de dienst ICT. De raadzaal werd uitgerust met het allernieuwste multimedia-conferentie systeem van de firma Televic. Dat systeem combineert kwaliteitsgeluid, video-camera, projectiemogelijkheid van presentaties,

een interactieve unit per deelnemer aan de vergadering, en de mogelijkheid voor slecht-horenden om de vergaderingen te volgen. De interactieve unit zelf is uitgerust met een touchscreen, een geïntegreerde luidspreker, een kaartlezer en een microfoon.

De vergaderingen van de provincieraad worden sinds 22 juni 2016 live gestreamd via www.oost­vlaanderen.be. Sinds de provincieraad van 22 februari 2017 werd het projectiescherm in de raadzaal vervangen door een videowall.

41

Informatiebeheer

De Provincie blijft instaan voor de recht- en informatiezoekende Oost-Vlaming met een goed, geordend en toegankelijk archief. De dossiers met historisch of wetenschappelijk belang ouder dan dertig jaar worden overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief. Om die overdracht voor te bereiden, werd het provinciaal archief grondig geselecteerd. In 2015 –2016 werden al meer dan 1 100 meter zuurvrije archiefdozen overgebracht naar het rijksarchief in Gent. De selectie wordt verdergezet.

De dossiers met administratief en juridisch nut worden bewaard in het Provinciaal Archief Oost-Vlaanderen, waar alle documenten raadpleegbaar zijn voor iedereen, rekening houdend met de openbaarheidswetgeving.

In het kader van de afslanking van de provincies worden archiefdocumenten bezorgd aan de nieuwe overheden. In 2015 werd 500 meter dossiers overgedragen aan het Agentschap Binnenlands Bestuur van de Vlaamse Overheid. Eind 2017 krijgen de archiefbestanden van de directies Cultuur, Welzijn en Sport een nieuwe bestemming.

Aansluitend op het digitaal informatiebeheer onderzoeken we hoe we bepaalde reeksen papieren dossiers kunnen vervangen door digitaal archief.

Naar een resultaatgerichte organisatie

In de evolutie naar een resultaatgerichte organisa-tie werd in 2015 een nieuw resultaat gericht evaluatiesysteem uitgewerkt waarin individuele doelstellingen een belangrijk onderdeel zijn. Alle evaluatieperiodes die gestart zijn vanaf 1 januari 2016, lopen volgens de nieuwe tweejaarlijkse evaluatieprocedure met minstens drie formele gesprekken: planningsgesprek, opvolggesprek en evaluatiegesprek.

In 2016 kregen de medewerkers een nieuwe functiebeschrijving en een persoonlijke functiekaart opgemaakt door de evaluator.

Die functiekaart is de basis voor het verdere verloop van de procedure, en bevat dus ook specifiek geformuleerde resultaatgebieden of doelstellingen.

Onder de noemer ‘stimuleren van talent-management’ focusten concrete acties op talent-gerichte ontwikkeling en talentgericht werken:• De werkgroep in het departement personeel

werd ontbonden en vervangen door een organisatie brede werkgroep.

• Aan het traject leiderschap werd een opleidings-module toegevoegd rond talentgericht werken. Die blijft deel uitmaken van het opleidings pakket voor leidinggevenden.

• Er is een intranetpagina rond talenten en manieren om ermee aan de slag te gaan in het provinciebestuur.

• Op het kaderforum in het najaar 2016 kregen de evaluatoren een uiteenzetting rond talentgericht werken en de waarderende benadering.

• In Pro Info verscheen een artikel met de basis-principes van talentgericht werken.

• Er is een databank van talenten ontwikkeld, die ingezet kan worden om medewerkers actief te laten reflecteren over hun talenten.

• Vormingsaanvragen worden niet louter meer gebaseerd op signalen rond competentie-ontwikkeling, maar ook op ruimere persoonlijke ontwikkeling en talenten.

In de beweging naar meer flexibiliteit en wend-baarheid vermelden we telewerken, piloot-projecten rond flexibele arbeidstijden en bredere functiebeschrijvingen.

Digitalisering

Het departement personeel gebruikt in het project eHRM een geïntegreerd hrm-softwarepakket. In 2016 werd als eerste stap het vernieuwde tijdregistratiesysteem gerealiseerd. Het systeem biedt voor de eindgebruiker en voor de beheer-ders gebruiksvriendelijke en kwaliteitsvolle dienst-verlening via een decentraal en meer uitgewerkt klantgericht systeem.

In mei 2016 werd het nieuwe softwarepakket voor de loonmotor, personeelsadministratie en talentmanagement gegund aan de firma Dileoz.

42

In de zomer werd de opstart voorbereid en in september 2016 startte het project met de kick-off en de start van fase 1 ‘Personeelsbeheer’.

Een belangrijke stap in de evolutie naar een eenvoudige organisatiestructuur was het vastleggen van zeven basisprincipes (via een traject in samenwerking met MAT-leden en diensthoofden) als toetsingskader voor de verdere uitwerking van een nieuwe organisatiestructuur. Die oefening loopt nog in een breder geheel onder de noemer ‘transitie Provincie 2.0’.

Toegankelijke communicatie

De Provincie voert een directie-overstijgend actieplan ‘toegankelijke communicatie’ uit. Hiermee dragen we zorg voor heldere overheids-communicatie, zowel intern als extern. Het actieplan omvat onder meer oefensessies en ondersteuning in toegankelijke communicatie voor de personeelsleden.

43

Gezond financieel beleid

De leidraad voor het provinciaal financieel beleid werd kernachtig samengevat in deze beleidsdoelstelling: ‘Een gezond financieel beleid verzekeren op basis van lage fiscale druk, effectieve uitgavenbeheersing en correct debiteurenbeheer’.

Halfweg het meerjarenplan, en gestaafd door de gunstige rekeningresultaten 2014–2015 en het eind 2016 vastgelegde budget 2017, is het duidelijk dat we deze doelstelling effectief gaan halen.

Gezond financieel beleid

De uitvoering van een ambitieus meerjarenplan 2014–2019 belette niet om het nodige budget te reserveren voor de realisatie van een nieuw provinciehuis. Ook het verlies van belangrijke inkomstenbronnen (het wegvallen van het Provinciefonds en de compensatie van de vrijstelling onroerende voorheffing materieel en outillering) konden we opvangen zonder negatieve impact op het provinciebeleid. De schuld van de Provincie werd versneld afgebouwd (geen nieuwe leningen). Het streefcijfer (schuld is eind 2018 niet hoger dan eind 2012) zal gemakkelijk verbeterd worden. Op basis van het geactualiseerde meerjarenplan zal de schuld dalen van 162 miljoen euro begin 2013 naar 114 miljoen euro eind 2019. De schuld per inwoner daalt van 111 naar 76 euro.

Lage fiscale druk

Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant blijven de provincies met de laagste fiscaliteit. De opcentiemen onroerende voorheffing (295) zijn al sinds 2001 dezelfde. De tarieven in de algemene provinciebelasting veranderen alleen door de inflatie. In 2017 betaalt een gezin 33,60 euro (32,30 euro in 2013) en is het basistarief voor bedrijven 127,40 euro (122,40 euro in 2013). Via het Omniostatuut krijgt 16% van de belastingplichtigen een vrijstelling voor de provinciale gezinsbelasting. Helpers van zelfstandigen hoeven geen Algemene Provinciebelasting Bedrijven meer te betalen vanaf aanslagjaar 2017. Ook de volgende jaren blijft de fiscale druk laag.

Effectieve uitgavenbeheersing

Met de invoering van de beleids- en beheerscyclus in 2013 verschuift de focus van jaarlijkse budgetten naar de meerjarenplanning 2014–2019 en het financieel evenwicht voor de volledige planperiode. De strikte beheersing van

de lopende uitgaven creëerde in het strikte kader van het meerjarenplan de nodige ruimte om nieuwe initiatieven te nemen en extra budget in te zetten. De gunstige rekeningresultaten 2014–2015 (2016 is nog niet beschikbaar) bevestigen dat in de eerste helft van de planperiode de geplande uitgavenbeheersing gerealiseerd werd.

Correct debiteurenbeheer

De cijfers uit het laatst beschikbare rapport van de financieel beheerder (2015) spreken boekdelen: van alle vorderingen die in 2015 geboekt werden, werd 96,4% ook effectief geïnd in 2015. Voor de fiscale vorderingen zijn de cijfers nog beter: voor de twee grootste kohieren APB-gezinnen en APB-bedrijven bedraagt de inningsgraad zelfs 96,9% en 98,2%. Een goed gedocumenteerde ontvangstencyclus en een strikte invorderingsprocedure verklaren die uitstekende cijfers.

44

Met volle goesting Oost-Vlaming zijn

De Provincie is en blijft een knooppunt in een genetwerkte samenleving. Daar veranderen de plannen van de Vlaamse regering om de provincies af te slanken niets aan. Hier ontmoeten burgers, verenigingen, bedrijven en overheden elkaar. We zetten daarom altijd de kwaliteit van onze dienstverlening centraal.

De lokale besturen zijn een bevoorrechte partner van de Provincie Oost-Vlaanderen. We voeren een beleid op maat, met aandacht voor de eigenheid van de kleinere en grotere gemeenten en de steden. Daarnaast focussen we sterk op verdere samenwerking met het middenveld, met partners uit verschillende sectoren: organisaties, verenigingen en bedrijven. Samen werken we aan een sterke provincie. Als democratisch verkozen niveau willen we vlot blijven inspelen op maatschappelijke evoluties en tendensen.

De Provincie Oost-Vlaanderen grijpt de afslanking van de provincies aan als een kans voor een positief verhaal: een verscherpt profiel, herkenbaar beleid en het verder uitdragen van het merk Oost-Vlaanderen. We stimuleren zoveel mogelijk mensen in Oost-Vlaanderen om het beste uit zichzelf te halen en met volle goesting Oost-Vlaming te zijn.

Colofon

Deze brochure is een uitgave van de Provincie Oost-VlaanderenBevoegde beleidsverantwoordelijke: gedeputeerde Alexander VercamerDatum van uitgave: april 2017

v.u.: A. Vercamer, gedeputeerde p/a Gouvernementstraat 1, 9000 Gent