ST. COMITEOVERLEGZUID-AFRIKA

SK

W

1

Kerst 2004

Ik ben de Alpha en de Omega, zo klinkt het op in

Gods Woord. De Heere beheerst de geschiedenis.

Hoe? Dat is voor ons vaak een raadsel. Ook na Van

Gogh en de Babylonische spraakverwarring over

wat nu wel of niet gezegd mag worden over

elkaars religie, na de verschrikkelijke gebeurtenis-

sen in Soedan, de wreedheden in moslimlanden,

de vervolging in China, de misstanden in Zuid-Afri-

ka, misbruik van kerkelijke gelden, en ga zo maar

door. Donkere machten zijn er overal, noodlot, los-

geslagen driften….Maar de Almachtige is er ook.

Met Zijn trouw, die met onze redelijke maatstaven

niet gemeten, met onze zedelijke inzichten niet

beoordeeld kan worden. De Levende heeft niette-

min de sleutels van dood en hel. Het regiment van

deze desintegrerende wereld, van ons uit elkaar

vallende land ook, is in Gods machtige hand toch

veilig. De draad van ons bestaan is gespannen tus-

sen Gods beide handen.

In Openbaring 1:17 staat: Weest niet bevreesd, Ik

ben de eerste en de laatste, en de levende…..". In

het kerstoratorium van J. S. Bach klinkt het "O

hoofd vol bloed en wonden, bedekt met smaad en

hoon…" uit de Matthëuspassion door. Kerstfeest

wordt dan verbonden aan Goede Vrijdag. Het ein-

de spreekt mee aan het begin. Dat is Bachs genia-

le vertolking van Jezus’geboorte als ‘laatste feest’.

Hoewel wij anno 2004 met alle verschrikkingen om

ons heen en een oprukkende islam in het vooruit-

zicht voor de toekomst vrezen, moeten we toch

beseffen dat God Zelf Zijn hand gelegd heeft op

deze wereld. In de Opgestane blijft Hij de wereld

vasthouden. Hij is de Eerste en de Laatste. Dat is

een bemoedigende boodschap in een wereld die

steeds vaker dicht bij het laatste stadium lijkt te

zijn aangeland. Maar zelfs als Christus dezer

dagen weerkomt om te oordelen, dan komt aan

Zijn Rijk toch nog geen einde. Ook als lezers van

dit blad wensen wij elkaar, al klinkt het een beetje

van vroeger tijd, veel Heil en Zegen in deze ver-

scheurde wereld. Wij wensen vurig dat er voor dat

het Kind van Bethlehem weerkomt, vrede zal zijn,

dat we in deze boze tijden een stil en gerust leven

mogen lijden.. om God te dienen. Europa wankelt

op zijn christelijke grondvesten, Zuidelijk Afrika

wordt verscheurd door honger en geweld. Aids

decimeert daar de bevolking.

De echte vrede ligt in de zekerheid: hetzij dat we

leven, hetzij dat we sterven, wij zijn des Heeren.

We wensen elkaar met gezang 397:6 een goede

kerst toe:

O, God Die droeg ons voorgeslacht/

in tegenspoed en kruis,/

Wees ons een Gids in storm en nacht/

en eeuwig ons tehuis!

Het bestuur

SK

W

CHENK

LARE

IJNEEN UITGAVE DOOR DE STICHTING‘GEEN KERKGELD VOOR GEWELD’

ST. COMITEOVERLEGZUID-AFRIKA

STICHTING COZA IS OP 28 FEBRUARI 1978 OPGERICHTTEN OVERSTAAN VAN NOTARIS MR. J.J. SISSING TEZWOLLE; K.V.K. REG. NR. S22225

N I E U W S B R I E Fnr. 103, kerst 2004

Secretariaat: Postbus 150,

1300 AD Almere Haven

Redaktie: G. Knibbe,

Vijfhuizen, 023-5581810

Postbanknr. SKW: 309261

Postbanknr. COZA: 3930924

2

Turkije, heet hangijzer

Argumenten om Turkije buiten de Europese

Unie (EU) te houden zijn er volop. Echter, het

gezond verstand werkt niet op volle toeren in

Europa. Integendeel. De toetreding van Turkije

is nagenoeg een fait accompli. Het is wachten

op de gesprekken over toetredingsvoorwaar-

den. O tempora. O mores. Dat de politiek niet

snapt wat er achter de onomkeerbare beslissing

zit, vooruit. Maar dat de kerken zwijgen. Een

zwarte periode in onze geschiedenis.

De tijd dat sommige van onze heetgebakerde

voorouders riepen: "liever Turks dan Paaps",

lijkt een nieuwe actualiteit te krijgen. In Europa

worden beslissingen genomen die alle redelijke

grond missen. Een reactie. Eerst

zetten we een paar argumenten op

een rij. Vervolgens trekken we een

voorzichtige conclusie.

In de eerste plaats is het christen-

dom een ontkende, miskende en

soms vervolgde minderheid. Daar-

om alleen al past Turkije niet in de

EU.

Mensenrechten zijn in Turkije niet

gewaarborgd. Er zijn teveel voor-

beelden om op te noemen van

waar het fout gaat in dat land. Ver-

der is een uitgesproken islamitisch

land ook geen goede EU-partner, temeer daar

de islam decennia lang verplicht is een tolerante

houding aan te nemen. Vrouwen mochten geen

hoofddoekje etc. Wat gebeurt er echter als deze

interne repressie wordt losgelaten?

Verder is het zonneklaar dat Turkije minimaal

deel uit maakt van Europa. Verder blijkt uit de

geschiedenis van de landen in Oost-Europa hoe

moeilijk aanpassing aan democratisch gedachte-

goed is. Er zijn dus veel argumenten die tegen

toetreding pleiten. Het argumenten dat het

ooit beloofd is door staatshoofden uit Europa is

geen valide argument, stelde parlementariër

van der Staay. Terecht stelde deze theocraat dat

in een democratie het parlement het laatste

woord heeft. En niet de regeringsleiders die al

dan niet onder het genot van een hapje en

drankje wazige toezegging deden.

Nu even terug naar een reisverslag. De bekende

dominee Sipke van der Land heeft een boek

geschreven: "Met Paulus en Johannes op reis".

Dat betekent veel informatie over Turkije. Hij

leidt zijn boek, reisverslag eigenlijk, in met de

woorden: "Opgedragen aan Jaap, mijn Amster-

damse metgezel op de eerste lange reis door het

morgenland. En aan Demetrius, de jongen uit

Kalambaka, die me op de volgende reizen ver-

trouwd maakte met de Griekse leefwijze. En aan

Mehmet, de student uit Istanboel die me ver-

schillende keren vergezelde op

zwerftochten door Turkije. En

aan Aydin, mijn vriend uit Kus-

adasi, die de Turkije gastvrijheid

en vriendelijkheid in eigen per-

soon is." De schrijver bezoekt

veel bijbelse plaatsen, want

daar gaat het hem om. Bijvoor-

beeld Golgotha en merkt dan

op: "Op de plaats van de kruisi-

ging staat nu een kerk. Deze

Heilige Grafkerk wordt beheerd

door maar liefst acht verschil-

lende kerkgenootschappen. In

de vorige eeuw verkocht een oosterse kerk haar

deel aan de katholieke kerk, maar later wilden

ze het weer terugkopen. Het antwoord was: je

kunt op het dak gaan zitten. En dat hebben ze

toen maar gedaan; op het dak van de kerk heb-

ben ze nu een eigen kapel, waar ze vroom zit-

ten te zijn. En zo hebben de kerken altijd ruzie

gemaakt over deze kerk, soms zo erg dat er

gewonden vielen. En dat helemaal voor niks.

Want er is hier niks te vinden wat aan Jezus

doet denken. Je kunt met een kaarsje in de

hand afdalen in een schemerige druipsteengrot

onder de kerk, en daar is een leeg graf. Het kan

Atatürk, de vader der Turken

3

best zijn dat Jezus hier ergens in zo’n spelonk

begraven is geweest, maar wat dan nog? Hij is

immers opgestaan! Paulus en Johannes hebben

wat afgelopen en ook gevaren, het is berekend

op 7800 km lopen en 9000 km per boot. Turkije

is 23 maal zo groot als Nederland. Er waren wel

ezeltjes maar die konden ze waarschijnlijk niet

betalen. Ze trokken door het enormeTurkije wat

bovendien niet veilig was. In de het midden van

de dorpen in het binnenland staan altijd tiental-

len stoelen op straat bij elkaar, waar de manne-

lijke bevolking de hele dag zit te redeneren en

koekeloeren en roken. Daar wonen nog altijd

mensen in holen en spelonken.

Kappadocië

Kappadocië is een wonderbaarlijke landstreek

op de hoogvlakte van Anatolië. Bezoekers kun-

nen hier heel wat beleven. Hier zijn tientallen

kapellen in de bergwand uitgehouwen. Soms

zijn er halsbrekende toeren nodig om er in te

klauteren. In het plaatsje Kaymakli werd in 1964

een complete onderaardse stad ontdekt. In de

7e eeuw kwam het mohammedanisme opzetten

en wilde het christendom uitroeien. De christe-

nen van Kappadocië gingen de grond in; ze hak-

ten een doolhof van gangen in de zachte

bodem, wel tachtig meter diep, tien verdiepin-

gen met honderden kamers, keukens, opslag-

plaatsen voor graan, bronnen voor water, kel-

ders voor wijn en een uitgebreid

ventilatiesysteem. Ook een begraafplaats. De

ingangen konden met grote rollende stenen

worden afgesloten. Dan zaten ze volkomen

afgesloten van de buitenwereld en konden het

er maanden volhouden met zeker tienduizend

mensen. En als de vijand weg was, kwamen ze

weer tevoorschijn om hun akkers te bebouwen.

Moslims en christenen

In een schooltje in Colosse was een onderwijzer

met zijn klas bezig om de tuin op te knappen. Ik

Een oude ansichtkaart van de Bosporus, waar Oost en West zich scheiden

4

maakte een praatje met de man die wat Duits

kende. Hij zei dat er hier wel eens iemand kwam

om te zoeken naar de overblijfselen van een

christelijke kerk, maar volgens hem was ieder-

een hier altijd al moslim geweest, dus kon het

niet. Hij vond het dwaas dat wij Allah en zijn

profeten niet vereerden. Zoals zoveel Turken wil

hij niks weten van het christelijk verleden van

zijn land. Lange tijd stonden er nergens wegwij-

zers en naamborden bij christelijke plaatsen,

maar nu men de vruchten van het toerisme

begint te plukken is dat hard aan het verande-

ren. Deze onderwijzer was nog niet zover, want

anders had hij niet stiekem

een paar belhamels een

ventiel uit mijn band laten

halen. Gelukkig was een

paar kilometer verderop

een benzinestation en de

pompbediende, die een

jaar in Duitsland had

gewerkt, was hulpvaardig.

Het vervolgde Armeense

christenvolk

Het aantal christenen in het tegenwoordige Tur-

kije is uiterst klein. Er zijn er niet meer dan een

paar duizend in heel Klein-Azië, verenigd in klei-

ne gemeenten in de grote steden. In Istanboel

zijn drie kleine Armeense kerken van vluchtelin-

gen uit andere streken van het land dan waar ze

vervolgd werden. De ontstellende geschiedenis

van de Armeniërs is te weinig bekend. Dat oude

volk ging al vroeg tot het christendom over toen

de apostelen Thomas en Petrus hen het evange-

lie brachten. Ze woonden in het verste oosten

van Turkije, waar de Eufraat en de Tigris stro-

men en waar het misschien eenmaal een para-

dijs was, maar nu slechts een eenzame kale

wereld. De Armeniërs lijken op de Turken en

Koerden, maar zijn toch anders. Ze hebben net

als de Joden door hun werklust en intelligentie

zich overal makkelijk kunnen aanpassen en zich

altijd snel ontwikkeld. Het zijn goeie handelaars

en organisators en kunstenaars, maar ook

bekwame landbouwers.

Tijdens het Osmaanse rijk in vroeger eeuwen

waren ze zeer gewaardeerde en vaak vooraan-

staande burgers. Dat duurde tot ver in de

negentiende eeuw, Door allerlei politieke intri-

ges van de Russen en Britten, kwamen ze rond

1890 steeds meer in diskrediet en werden ze als

een gevaar voor Turkije beschouwd.

De Osmanen besloten het volk totaal uit te roei-

en. De massaslachtingen vonden plaats in 1893,

1895, 1896 en 1897. In een half jaar werden er

honderdduizend vermoord,

en men schat dat er in die

jaren minstens een miljoen

zijn omgebracht, verdron-

ken en moedwillig uitge-

hongerd. In Cilicië, de

landstreek waar Paulus zelf

vandaan kwam, en van-

ouds een protestants cen-

trum, werden er in 1909

weer duizenden gedood. In

de omgeving van Tarsen werden 33 van de 37

kerken weggevaagd. Tijdens de eerste wereld-

oorlog werden er drieëneenhalf miljoen christe-

nen omgebracht, niet alleen Armeniërs, maar

ook ander christelijke minderheidsgroepen. De

vijandschap en vervolging bleven doorgaan. In

1922 verlieten alle buitenlandse zendelingen het

land en in 1928 verklaarde de Bitse zendeling

Chambers: "Na 45 jaar is er niet één van de der-

tig Christen- gemeenten meer over waar ik

onder gewerkt heb.

Geen keer ten goede

Ook in onze tijd is het niet afgelopen. In 1955

gingen er tientallen kerken in vlammen op toen

verdwaasde volksmassa’s zich tegen de christe-

nen richtten. De overheid bood geen bescher-

ming en er volgde nooit enige schadevergoe-

ding, Er leven nu misschien nog dertigduizend

Turkije: een westers land?

talistische terugslag. Immers, sinds Ataturk het

land modelleerde op een autoritaire manier is er

nog niet zo veel veranderd in het denkpatroon

van de Turk. Een overdreven vaderlandsliefde is

geen hecht bindmiddel anno 2005. Dat slaat snel

om in religieus of etnisch fanatisme.

door de halfzachte opvattingen van veel van

onze politici en kerkleiders. Het argument dat

christenen eigenlijk geen ruimte krijgen is groot.

We laten de positie van de Grieks-orthodoxe en

de Joden even buiten beschouwing.

Democratie vindt vooralsnog gene voedingsbo-

dem in het land. Des te vreemder dat in Europa

met zoveel enthousiasme naar toetreding wordt

uitgezien.

In ons land zijn het helaas allen de LPF, de Chris-

tenUnie, de SGP en de Groep Wilders die oog

hebben voor de argumenten tegen. Zelfs het

CDA, met een C en een D. in haar naam zou ze

beter moeten weten, zijn overstag.

Triest, intens triest is het te constateren dat de

Raad van Kerken geen bezwaar maakt tot toe-

treding van Turkije bij de EU. Op hun website

valt dat te constateren. Nu hebben we nooit een

hoge pet opgehad van het profetisch gehalte

van deze Raad. Maar dat de in deze Raad ver-

enigde kerken helemaal niets van de geschiede-

nis leren, is triest.

Wee het land , wee het werelddeel dat haar

eigen wortels niet kent. Dat geeft op termijn

grote verdeeldheid en is de kiem tot innerlijke

strijd. Want als de ogen open gaan voor het

ware karakter van de islam, zal men gaan reage-

ren. Maar dan is het te laat en zal geweld een

alledaags verschijnsel worden. Omdat slechte

medicijnmeesters/politici stinkende wonden

maken. Met zorg zien we uit naar de toekomst.

Knibbe/Simonsen

5

christenen onder moeilijke omstandigheden.

Maar volgens de grondwet is de islam toch niet

meer de staatsgodsdienst? En Turkije is toch lid

van de Navo en zit toch in de Raad voor Europa,

en heeft toch de verklaring van de Rechten van

de mens ondertekend? Op papier lijkt alles

inderdaad in orde, maar in de praktijk is een

christen tot op de dag van vandaag zijn leven

niet zeker in het oosten van Turkije. In de rest is

sprake van gedogen. Meer niet.

Turkije bij de EEG?

Om een land te regeren is het wenselijk om

ervaring te hebben met religie. Een religieuze

overtuiging zit veel dieper dan een politieke;

om het geloof werden gelovigen gemarteld en

verbrand. Politici die niet kunnen handelen vol-

gens een religieuze overtuiging missen het

inzicht om een beslissing te nemen mede

namens het religieuze deel van een bevolking.

Daarom moeten we de keuze of Turkije in de

EEG kan worden toegelaten zeer ernstig nemen.

De verhoudingen op veel levensterreinen wor-

den door die keuze voor de volgende generaties

bepaald. Zijn de inschattingen onzorgvuldig

gekozen dan kan dat een ramp voor onze naza-

ten betekenen. In Turkije zijn door de apostelen

veel christelijke gemeenschappen gesticht, de

overblijfselen zijn heden ten dage nog te

bezichtigen. Maar er is weinig van die gemeen-

schappen overgebleven door het islamgeweld

tegen christenen. Uitgeroeid en verdreven. De

vraag of wij moeten instemmen met Turkije als

lid van de EEG moeten wij -helaas- om een groot

aantal redenen ontkennend beantwoorden. Eer-

stens op historische gronden ondanks ontwikke-

lingen in de goede richting van goed opgeleide

Turken en het strategische belang van het land.

Dan is het er argument van de mensenrechten,

daarnaast dat van een totaal andere religieuze

achtergrond met als grote zorg een fundamen-

Steun de uitgave van dit blad. maak uw gift over op giro 309261

6

Wee het land...

Van een kritische Zuid-Afrikaan die de krant bij

houdt en politieberichten napluist, kregen we

het volgende berichtje door. We nemen aan dat

hij de feiten goed gecontroleerd heeft. Zelf

waren we daartoe niet in staat. Maar we heb-

ben goede reden aan te nemen dat de hoofdlijn

correct is. Cijfers en statistieken liegen niet. Het

gaat om een denkbeeldige vraag. Zou u bij een

grote maatschappij willen werken met ruim 500

werknemers waarop de volgende statistische

gegevens van toepassing zijn? Hier gaat het om:

29 zijn beschuldigd van mishandeling binnen

het huwelijk, 7 zijn gearresteerd vanwege het

plegen van fraude, 19 van hen zijn in staat van

beschuldiging gesteld vanwege het uitschrijven

valse of niet-gedekte cheques, 117 van hen heb-

ben een bedrijf gehad en zijn minstens twee-

maal failliet gegaan, 3 van hen hebben vastge-

zeten voor geweldpleging, 71 van die werk-

nemers kunnen geen creditcard meer krijgen

omdat ze niet meer kredietwaardig zijn, 14 van

hen zijn gearresteerd geweest voor misdrijven

die verband hielden met drugsgebruik, 8 van de

werknemers hebben vastgezeten voor winkel-

diefstallen, 21 van hen staan op de een of ande-

re manier terecht in rechtszaken, 84 van hen zijn

het afgelopen jaar kort vastgezet vanwege het

rijden in een auto onder invloed.

Wie rekenen kan komt op meer dan 373 van de

in werkelijkheid 535 op de loonlijst voorkomen-

de werknemers. Dat is ‘slechts’ 70 procent van

alle medewerkers. Het enige goede antwoord

luidt: Het gaat om de 535 beëdigde leden van

het ZUID-AFRIKAANSE PARLEMENT

Om misverstanden te voorkomen: Dat is de club

die jaarlijks honderden nieuwe wetsvoorstellen

bedenkt om de rest van alle Zuid-Afrikanen in

de toom te houden. Met een zekere regelmaat

meldden wij u dat de situatie in Zuid-Afrika er

niet echt hard op vooruit gaat. Dat is een under-

statement van de bovenste plank. In De Bijbel

staat: Wee het land welks koning een kind is.

Met een kleine variant hierop kunnen we zeg-

gen: Wee het land welks parlement of regering

niet zozeer een kind is maar erger nog, bewust

misdadig of nog erger. Het zou helemaal te

mooi voor woorden zijn als we een volgende

keer kunnen melden dat in de projectenlijst van

terminatie en flink bedrag zou worden opgeno-

men om cursussen te geven aan parlementariërs.

We denken aan ethiek of gewoon inpassing in

het programma dat als naam heeft: "Creatief

project voor kinderen in de gevangenis". Dat

kan mooi aangevuld worden met een program-

ma voor gedetineerde parlementariërs. Dan

slaan ‘onze’ Nederlandse kerken twee vliegen in

een klap. Maar dan moet natuurlijk in zo’n cre-

atief programma niet geleerd worden om cre-

atief te boekhouden, want het komt ons voor

dat daar ook best wel veel interesse voor is

onder degenen die we statistisch doorgelicht

hebben. Ondertussen wensen we alle leden van

het parlement van het post-apartheidsland goe-

de kerstdagen toe. Thuis, op het politiebureau

of in de gevangenis. Het komt ons ook voor dat

apartheid verlegd is. Zou het parlement van het

land van Thabo Mbeki zichzelf soms wijsmaken

dat zij boven de massa verheven is? En dat veel

verboden is maar dat sommige misdadige activi-

teiten ‘slegs’ aan hen zijn toegestaan.

We wachten de ontwikkelingen af.

Simon Cornelissen

Het gebouw

van het Zuid-

Afrikaanse

parlement.