Plinius – Epistula 9.6

ZINLOOS VERMAAKCalvisius Rufus is een vriend en zakelijk adviseur van Plinius uit Comum. Plinius schrijft hem over de Ludi Circenses in de Circus Maximus: hij zit dan liever thuis met zijn boeken en schrijftafeltjes.

C. PLINIUS CALVISIO SUO S. Gaius Plinius groet zijn Calvisius.

Omne hoc tempus inter pugillares ac libellos iucundissima quiete transmisi. ‘Quemadmodum’, inquis, ‘in urbe potuisti?’ Circenses erant, quo genere spectaculi ne levissime quidem teneor. Nihil novum, nihil varium, nihil QUOD non semel spectasse sufficiat. QUO MAGIS miror TOT milia virorum tam pueriliter identidem cupere currentes equos, insistentes curribus homines videre.

Ik heb deze hele tijd tussen schrijftafeltjes en boekjes in zeer aangename rust doorgebracht. ‘Hoe,’ zeg jij, ‘heb jij (dat) in de stad gekund?’ Er waren circusspelen, door welk soort van schouwspel ik zelfs niet zeer licht word geboeid. Niets nieuws, niets afwisselends, niets wat niet voldoende is eenmaal gezien te hebben. Des te meer verwonder ik me dat zoveel duizenden van mannen zo kinderlijk telkens weer rennende paarden, mannen staand op wagens verlangen te zien.

sufficiat coniunctivus definitivusnihil … nihil … nihil anafoorquo magis des te meerquo magis miror tot milia alliteratie

SI tamen aut velocitate equorum aut hominum arte traherentur, esset ratio non nulla; nunc favent panno, pannum amant, et SI in ipso cursu medioque certamine hic color illuc, ille huc transferatur, studium favorque transibit, et repente agitatores illos, equos illos, QUOS procul noscitant, QUORUM clamitant nomina, relinquent.

Als zij toch of door de snelheid van de paarde of de kunst van de mannen zouden worden aangetrokken, was er niet geen verstand; nu zijn zij supporter van een shirt, zij beminnen een shirt, en als tijdens het rennen zelf en het midden van de wedstrijd deze kleur daarheen, die kleur hierheen kan worden overgebracht, zal enthousiasme en steun overgaan, en plotseling zullen zij deze wagenmenners, deze paarden, die zij uit de verte herkennen, van wie zij de namen schreeuwen, verlaten.

velocitate t/m arte chiasme(si) traherentur coniunctivus irrealisesset coniunctivus irrealisnon nulla litotesfavent t/m amant chiasme(si) transferatur coniunctivus potentialistransibit indicativus futurum act.relinquent indicativus futurum act.

© Pascal Gunsch Latijn CE2015 Zinloos vermaak ∙ 1

Tanta gratia, tanta auctoritas in una vilissima tunica, mitto apud vulgus, QUOD vilius tunica, SED apud quosdam graves homines; quos ego CUM recordor, in re inani, frigida, adsidua, tam insatiabiliter desidere, capio aliquam voluptatem, QUOD hac voluptate non capior. Ac per hos dies libentissime otium meum in litteris colloco, QUOS alii otiosissimis occupationibus perdunt. Vale.

Zoveel invloed, zoveel aanzien in één zeer goedkope tunica, ik zeg niet bij het volk, dat goedkoper is dan de tunica, maar bij zekere serieuze mannen; en wanneer ik denk aan hen, die in de waardeloze, onbenullige, eindeloos durende zaak, zo onverzadigbaar zijn blijven zitten, schep ik een of ander genoegen, omdat ik niet door dit genoegen word ingenomen. En ook gedurende deze dagen besteed ik mijn vrije tijd zeer graag aan de letteren, die anderen verliezen aan zeer zinloze bezigheden. Gegroet.

quos relatieve aansluiting en tegelijkertijd relativum met ingesloten antecedent

desidere = desideruntcapio aliquam t/m capior chiasmeotiosissimis occupationibus alliteratie

© Pascal Gunsch Latijn CE2015 Zinloos vermaak ∙ 2