1

‘Vooreendorpdatwedoorwillengeven’

Verkiezingsprogramma2018-2022CDA-Bunschoten

voor

Bunschoten-Spakenburg,EemdijkenZevenhuizen

2

Inhoud

Samenvatting.................................................................................................................................................3

Gerealiseerdindeafgelopenraadsperiode....................................................................................................5

1.Waardenentraditie...................................................................................................................................7

2.Sterkesamenleving..................................................................................................................................12

3.Familieengezin........................................................................................................................................18

4.Zorgvoorelkaar.......................................................................................................................................21

5.Eerlijkeeconomie.....................................................................................................................................27

6.Gemeentefinanciën..................................................................................................................................34

3

Samenvatting Wonen

HetCDAisdegezinspartij.OokdekomendevierjaarkuntudanookweerophetCDArekenen.HetzijnvangezinspartijbrengtmetzichmeedathetCDAzichzalinzettenopwoningbouwvoorgezinneninonzegemeente.Wijzetteninopbetaalbarekoop-enhuurwoningeninallefasesvanhetleven.

Statushoudersdienennietzondermeervoorrangtekrijgenopeensocialehuurwoning.Ermoetevenwichtzijntussendewoningtoewijzingaanvergunninghouders,urgenteinwonersvanBunschotenengewonewoningzoekenden.Statushoudersinonzegemeentemoetenzosnelmogelijkaanhetwerkgaan.

HetCDAzalzichinzettenvoorpraktischtoepasbareduurzaamheidsmaatregelen.Maatregelendiedeburgergeldbesparen!

Gezin en Samenleving Gezinnenzijngebaatbijstabiliteit,waardenennormenenhetinstandhoudenvantradities.

Veelkinderenkrijgentemakenmetoudersdiescheiden.HetCDAwilaandachtvragenvoordebandtussenkindengrootouders.Ookkinderenvangescheidenoudershebbennamelijkrechtopgrootoudersvanbeidekanten.

Inhetkadervandierenwelzijnenterugdringenvanregelgevingwillenwijvergunningsvrijeschuilstallenvoordiereninweilanden.

HetCDAzalookdekomendevierjaarzichinzettenvoordeondersteuningvanmantelzorgersenzorgbehoevenden.Wijzijnvooreenmaatschappelijkedienstplicht.HetlokaleRodeKruisisvolgenshetCDAeenintegraalonderdeelvandelokalezorg.Demenselijkemaatmoetcentraalstaanindezorg.

Cultuur en Sport Onslokaleerfgoedmoetlevendblijven!Wijzienhierbijeenbelangrijkrolweggelegdinbehoudvanerfgoeddoorhetgebruikhiervan.

HetCDAwilhetbezoekenvansport,cultuur,gemeenschappelijkesamenkomstenenevenementenstimuleren.

Financiën zelfstandigheid en Bestuur HetCDAstaatvooreenfinancieelsolidebeleidengematigdelokalelasten(bijv.OZBenafvalstoffenheffing).Zorgvuldigheidenspaarzaamheid,zoalsudatvanhetCDAmagverwachten.

HetbehoudvanBunschotenalszelfstandigegemeenteiséénvandehoekstenenvanonsverkiezingsprogramma.DaaromishetookvangrootbelangdatdegemeenteBunschotenfinancieelsolideblijft.Dehiervooringezettestrategieblijvenwijdanooktoepassen.

Ookbinnendeverregaandedigitaliseringengemeentelijkesamenwerkingsverbandendientdeburgerdegemeentegoedtekunnenbereiken.

Wijstaanvoorfinanciëleenpolitieketransparantie.

Delokaleoverheidmoetvoldoendeweerbaarenwendbaarzijn.

Ondernemerschap en openbare ruimte Wijzullenonsinzettenvoorkwalitatiefgoedlokaalopenbaarvervoer.

4

HetCDAzallokaalondernemerschapaanmoedigenenondersteunen.

Onzegemeenteverdienteenvitaalenondernemendcentrum.

Degemeentemoetmeerdiversebedrijvigheidvooronzebedrijfsparkenbinnenhalen.

Aandachtvoorenergievernieuwingenhetlokaleonderwijsaanbodgaanhandinhand.

HetCDAwillokalebouwbedrijvenenparticulierenhelpenbijproblemenmetnutsbedrijvenenkabelmaatschappijen.

Veil igheid Verslavingsproblematiekenharddrugsontwrichtengezinnenenveroorzakenveelellendeinonzegemeenschap.Wijwillendeaanpakopditterreinintensiveren.

VeiligheidinbuurteneninverkeerzijnkernpuntenvoorhetCDA.

5

Wat hebben we voor u gedaan de afgelopen raadsperiode?

Deafgelopen4jaarheefthetCDAinsamenwerkingmethaarcoalitiepartneronderanderedevolgendezakenvoorutotstandwetentebrengen.

Financieel DegemeenteBunschotenstaaterfinancieelgoedvoor.

Erisstructureledekkingvoorstructureleuitgaven.Verderisersprakevaneenduurzaambegrotingsevenwicht.Erwordtgeengebruikgemaaktvanreservesvoorhetdekkenvanstructureleuitgaven.

DeOZBwordtper2018verlaagd.

Bestuur en ondernemen DegemeenteBunschotenheefthaarbestuurlijkezelfstandigheidwetentebehouden.

Degemeenteisdebesteplekinderegioomteondernemen.

DeBIZHaarbrugNoordisverlengd.Daarmeeisdefinancieringvandebeveiligingopdatterreinmetmedewerkingvanallebetrokkenondernemersverzekerd.

DeBIZvoorhetwinkelcentrumvanSpakenburgismetsuccesingevoerd.Daarmeekunnendeplannentotverbeteringvanhetcentrumwordenuitgevoerd.Zewordenbetaalddoordegenendieerhetmeestebaatbijhebben.

Ruimte ErkomteeneindeaandeonveiligeverkeerssituatieopdeZevenhuizerstraat.

DebeloofdeinvesteringineenveldvoorVVEemdijkisergekomen.

Gratisparkerenisonverkortinstandgebleven.

DeversoepelingvanwelstandseisenismetsuccesgerealiseerddoormiddelvandenieuweWelstandsnota.

Denieuwebestemmingsplannenbiedenveelruimte.

Deruimtevoorkleinezelfstandigenenkleinebedrijvenmeetedingennaaropdrachteniszoveelmogelijkdoorgevoerdinhetnieuweaanbestedingsbeleid.

Zorg & samenleving ErisdoordeinzetvanhetCDAeenbegraafplaatsgerealiseerdvoortevroeggeborenkinderen.Ookzijhebbennueenplekgekregeninonzegemeenteenoudershebbeneenplaatsvanherinnering.

Goedeverbindingenviaopenbaarvervoer:deverbindingmetAmersfoortisophetbestaandehogeniveaugebleven.EveneenszijndeverbindingenmetNijkerkenBaarninstandgehoudenenerheefteenuitbreidingplaatsgevondenvandeverbindingendooreennieuwebuurtbuslijnviaZevenhuizenmetVathorstenvanBunschotenviaBaarnenSoestmetdeUithof.

Hetruimhartigekwijtscheldingsbeleidisvollediginstandgebleven.

6

7

1. Waarden en tradit ie Hetbehoudenvanwaardenennormenisbelangrijkvooronzegemeenschap.Veeldorpsgenotenervarenhunlevenalsgoed,maarmakenzichzorgenoverdetoenemendeverruwingvandesamenleving–overhoewijomgaanmetelkaarendeinstandhoudingvanonzetradities.Hoffelijkheidopstraat,respectvoorelkaar,hethelpenvananderen,ietsoverhebbenvoordeanderennietaltijdenoveralheteigenbelangvooropstellen:datzijnwaardendiealgeneratieslangwordendoorgegeven.Waardenentraditiehelpenonsomonsthuistevoelenineenonrustigewereld.Christendemocratenkoesterendewaardendievastigheidgevenendetraditiesdieonzesamenlevingbijeenhelpenhouden.HetCDAstreefterdaaromnaarbestuurlijke-enbeleidsmaatregelentoetepassendiepassenbijonzelokaleidentiteit.

Actiepuntenwaardenentraditie1. Degemeenteondersteuntactiviteitenuitdesamenlevingdiezijngerichtopbindingen

ontmoetingtussenmensenonderling;2. Degemeentekanactiviteitenondersteunendiezijngerichtophetoverdragenvande

Nederlandsecultuur,waardenentradities.

1.1 Lokale eigenheid Onzegemeentekenteenrijke,eigencultuur.Ofhetnugaatomonzebotters,dehavenenhelling,Bunschoten-Stad,deklederdracht,deBoeren-enBeestendag,deVisserijdagendeSpakenburgseDagen:zijvormenvooronsgedeeldeherkenningspunten,momentenwaarophetgemeenschappelijkewordtbeleefdenuitdrukkingswijzenvanidentiteit.Delokaleoverheidheefteenrolbijdevormingenbijdebeschermingvancultureelerfgoed,zijhetgeencentralerol.Delokaleoverheidkanweleenrolspelenbijhetbewarenvanwatvoordelokalegemeenschapvanwaardeis:eenondersteunenderol.

1.1.1Kunst-encultuurbeleidCultuurisbelangrijkvoormensensamenleving.Hetdraagtondermeerbijaandepersoonlijkeontplooiingvanmenseneneengevoelvanverbondenheidbinnengemeenschappen.Metcultuurzijnduspersoonlijkeenmaatschappelijkewaardengemoeid.Hetbelangrijksteisdatwemetelkaarproberentebewarenwatvooronzegeschiedenis,traditieencultuurvanwaardeis.Deoverheidheeftdaarinnietnoodzakelijkhetprimaat,maarbewaaktderandvoorwaardenenondersteuntmaatschappelijkepartners,zoalsscholenencultureleinstellingen.Daaromvindenwijhetvanbelangdatlaagdrempeligevoorzieningenvoorhetbeoefenenvanmuziekenvoorhetlezenbeschikbaarblijven,juistookvoorouderenenmensendiemindergebruikmakenvanandereculturelevoorzieningen.VoorhetCDAiscultuureducatiebelangrijk.Viahetonderwijskanwordenkennisgemaaktmetdelokalecultuurengeschiedenis,enwordenvaardighedenaangeleerdindeomgangermee.

Actiepuntenkunst-encultuurbeleid1. DeonderwijskundigedeleninhetMasterplanBotterbehoudmoetenwordendoorgezetenuitgebreid.

Degemeenteenthousiasmeertenstimuleertdaterbinnendeeducatieprogramma’sopscholenmeeraandachtkomtvoorhetagrarischekarakterendehandelsgeestbinnenonzegemeente;

2. Degemeenteondersteuntmuziekscholen,bibliotheek,lokalearchievenenonslokaledialectdoormiddelvaninzetvanuitexpertisevandeambtenaren;

3. Ondersteuningzouookkunnenindevormvandeprojectsubsidie,zoalsdievoorhetmuziekonderwijsalisgerealiseerd.HetCDAzalzichblijvendinzettenvoordergelijkeprojecten;

4. Degemeentestimuleertkunstindeopenbareruimte.Ditgebeurtbijvoorkeurinsamenwerkingmetlokaleinitiatievenofhetbedrijfsleven;

5. HetCDAwilonderzoekenofhetmogelijkisdeBU-pas(‘Bunschotenpas’)intevoeren.Metdezepaskunnenspecifiekedoelgroepenmetkortingnaarcultureleevenementen,instellingenen(sport)wedstrijdenenzowordthetbezoekhiervangestimuleerd.Onderzochtmoetwordenofdepasgekoppeldkanwordenaaneen‘BU-App’omhetgeheelinteractieftemaken.

8

1.1.2OnserfgoedOnserfgoedomvatonsgezamenlijkverleden,oversamenlevenenduurzaamheid.HetCDAhechtinhetbijzonderwaardeaanreligieuserfgoedenvisserij-enagrarischerfgoed,aanhetdialect.Enaanfeestenvangemeenschappelijkheid,zoalsdeVisserijdag,deSpakenburgseDagenenhetStandwerkersconcours.Voorhetbehoudvancultureelerfgoedishetvangrootbelangomkunstwerken,archieven,documentenenboekenvoorkomendegeneratiestoegankelijktemaken.DaarbijkiesthetCDAvoorherkenbaarenlokaalgerichtbeleidalshetgaatomcultureelerfgoed.Hiermeedoelenwijophetlevendhoudenvanonsgemeenschappelijkeerfgoed.HetCDAziethierineenbelangrijkerolweggelegdvoorhetgoedewerkvanvrijwilligers,denkbijvoorbeeldaanhetonderhoudvanonzebottervlooteneigenarenvanerfgoedpanden.Particulierbezitenhetlevendigingebruikhoudenvanerfgoederenzijndebestemethodenomdezeookvoortoekomstigegeneratiestebehouden.Wantwatiseenbotterimmerswaardals‘sterielniet-varendmuseumstuk’?DeaanwijzingvanbotterstotgemeentelijkmonumentisdaaromvolgenshetCDAnietwenselijk.Dergelijkeaanwijzingenzullenhetonderhoudenhetingebruikhoudenvandergelijkerfgoedonmogelijkmaken.Defocusmoetliggenbijdereedsbestaandeaanwijzingenvanmonumenten.HetstimulerenvanhetingebruikhoudentotbehoudvandezeerfgoederenzalvanuithetCDAsteunkrijgen.

Actiepuntenlokaalerfgoed1. HetCDAisvoordeinstandhoudingvandebotterhavenmethaarkarakteristiekebottersenzalditook

stimulerenenuitdragen;2. Degemeentefocustzichophetbehoudvanmonumentenwaarvanzijzelfeigenaariseninvesteert

hierookin.Degemeentefocustzichophetlevendhoudenvanerfgoederen.Defocusligtbijdereedsaangewezenmonumenten;

3. Deportemonneevandegemeenteisnietgrootgenoegvoorhetaantalgemeentelijkemonumentendaternuisenmendaarnaastnogwenstaantewijzen.Deambitieopditvlakdientgetemperdteworden.Erwordengeennieuweaanwijzingengedaanvanparticulierepandenopditvlak;

4. Bijinhetverledengedaneaanwijzingentotgemeentelijkmonumentzalwordengetoetstofdezeisgedaanmetinstemmingvandeeigenaar.Aanwijzingenzonderinstemmingvandeeigenaarkunnenopdiensverzoekwordenteruggedraaidindienmengeensubsidiegeldenheeftontvangenofdezeterugbetaalt;

5. Degemeentestimuleerthetparticuliereenvrijwilligekaraktervanhetlevenderfgoed.

1.1.3ErfgoedinOmgevingsplanElkegemeentemoetindekomenderaadsperiodeeenOmgevingsplanmakenalsgevolgvandenieuwintevoerenOmgevingswet.Daarinmoetdegemeenteookderegelsvoorcultureelerfgoedopnemen.HetOmgevingsplanbiedtkansenomcultureelerfgoedbetertebeschermeneninhetbijzondereigengemeentelijkeaccentenaantebrengen,zoalsbijdebeschermingvanreligieus,vissers,agrarischencultureelerfgoed.HetOmgevingsplanbiedtookdemogelijkheidomwet-enregelgevingoplokaalniveaukritischonderdeloeptenemen.

ActiepuntenOmgevingsplan1. UitgangspuntenvoorhetOmgevingsplanwatbetreftcultureelerfgoedzijnvoorhetCDA:maatwerk,

ruimtevoorvariëteitenmaatschappelijkinitiatief;2. BijhetverminderenvanregelsinhetkadervanhetOmgevingsplanmoethetlokaalbestuur

vertrouwenaaninwonersdurvengeven,bereidzijn‘lostelaten’enaansluitingzoekenbijmaatschappelijkeinitiatieven.

1.2 Veil igheid in de buurt Veiligheidiseenbasisbehoefteineensterkesamenlevingwaarinmensenzichthuisengeborgenvoelen.Ditgeldttemeervoorgezinnenmetkinderenenouderen.Eenveiligegemeentevraagtomstevigemaatregelen:geenwoorden,maardaden!Wijrichtenonsinhetbijzonderophettegengaanvancriminaliteitdieeengroteimpactheeftophetslachtoffer,diensdirecteomgevingenhetveiligheidsgevoelindemaatschappij,zoalswoninginbraken.Maarookopthema’salsverkeersoverlast,veiligeschoolomgevingenopenbareruimteenoverlastvanrondhangendejongerenenvandalisme.

9

Mensenzelfvormendebasisvoorveiligheidenleefbaarheid.Eenactievehoudingenbetrokkenheidvaninwonersbijeenveiligeenleefbarebuurtisdaarombelangrijk.Ditgaatnietzondersocialesamenhangenhetelkaarkunnenaansprekenop(kleine)misstanden.Hetinzettenvan(moderne)middelenvoorbuurtpreventieisbelangrijk.Detaakvanbuurtpreventieishetsignalerenenmeldenvanoverlastoververdachtesituaties,zodatdepolitieinactiekankomendaarwaarnodig.Vanwegehetlokalebelangblijftderolvandeburgemeesterbijhetbepalenvandespeerpuntenvandepolitieophetgebiedvanopenbareordeenveiligheidonverminderdbelangrijk.Daarbijmoetendeinwonerseenstemhebben.Hetisbelangrijkdaterlokaaloogisvoorrechtsstatelijkedilemma’stussengrondwettelijkevrijhedenenwaardenalsveiligheidenvrijheid.Veiligheidiseenfundamenteelrechtvaniedermens.Maarbijcameratoezicht,preventieffouillerenenanderemaatregelendiediepingrijpeninderechtenenvrijhedenvaninwonersmoetdeoverheidzichervanbewustzijndatnietelkrisicokanwordenuitgeslotenendatprivacyendebeschermingvandepersoonlijkelevenssfeerevengoedbelangrijkewaardenzijn.

Actiepuntenveiligheid1. Inwoners,politieengemeentemoetenmetelkaaringesprekoverdeveiligheidindebuurt.De

gemeenteinformeertinwonersactiefoverpreventievemaatregelenenlaathenmeedenkenenwerkenaanhetoplossenvanveiligheidsvraagstukkenindebuurt.Bijvoorbeelddoorhetorganiserenvaneenbuurtschouwofinformatiebijeenkomstenoverhetvoorkomenvaninbraken;

2. Degemeentewijstinwonersopdemogelijkheidtothetopzettenvanbuurtwachten,buurtpreventieteamsofdeinzetvansocialemedia(buurt-apps)omhetveiligheidsgevoeltevergroten.Degemeenteisheteersteaanspreekpuntvoorbewonersdievragenhebbenoverhetopzettenvaneenbuurtpreventieteam;

3. Ermoetmeeraandachtkomenvoorderolvandewijkagent.Wijkagentenmoetenalsogenenorenvandebuurtookdaadwerkelijkaanwezigzijnindebuurt;

4. Belangrijkvoordeveiligheidineenbuurtofwijkiseenmeldplichtvoorstelselmatigedaders(opgezettetijdenmeldenbijhetpolitiebureau),‘lik-op-stuk’-beleidbijkleinecriminaliteitensnelenefficiëntingrijpenbijoverlastenvandalisme;

5. Gemeente,jeugdzorg,reclasseringenonderwijsmoetensamenzorgenvooreensluitendeaanpakvoorelkegedetineerdedieterugkeertindesamenleving.Ookmoetdegemeentenauwsamenwerkenmethetgevangeniswezenomeengoedeterugkeervangedetineerdentebevorderen.Hieraankunnenookvrijwilligersengeestelijkverzorgerseenbijdrageleveren.

6. Deterugkeervaneenzedendelinquentineengemeentevanonzegrootteiseenzwaarissue.WanneereenzedendelinquentzichvestigtindegemeenteBunschoten,ishetvolgenshetCDAnoodzakelijkdatdebuurthieroverwordtgeïnformeerd.

1.2.1DrugsaanpakkeninplaatsvangedogenOnzegemeentekentweliswaargeencoffeeshops,maarhelaasweldeellendevantallozegetroebleerdegezinnendietekampenhebbenmetdegevolgenvandrank-endrugsverslaving.Deuitgebreideverslavingsproblematiekvanmetnameharddrugsinonzegemeenteismedetewijtenaandeaanpakhiervandeafgelopentweedecennia,losvanweifelendewaardenennormenopditvlak.DecijfersomtrentverslavingendrugsgebruikvanuitdeGGDondersteunenditbeeld.Deafgelopendecenniaisdeaanpakvooralgerichtgeweestopvoorlichtingenhetvoorkomenvandevestigingvancoffeeshops.Heteffectvanvoorlichtingsprojectenisechterzeermoeilijkmeetbaargeweest.Erisgeenduidelijkinzichtwelkedrugserlokaalwordenverhandeld.Erwordenweinigdrugsvangsteninonzegemeentegedaanenerwordenweinigdrugsdealersopgepakt.HetCDAwileenradicaleveranderingvanhetbeleidopditvlak.

Actiepuntendrugsbestrijding1. Wijwillengeencoffeeshopinonzegemeente;2. Erkomteenevaluatievanhetgelddatisbesteedaandrugsbestrijdingsprojectendeafgelopen

decennia;

10

3. Bestrijdersvandrugshandelkrijgenduidelijkeenconcretedoelstellingenmee.Wijwillendealersachterdetraliesennietopstraat;

4. Teruggekeerdedealersmoetengebieds-encontactverbodenopgelegdkrijgen.Veel(ex)verslaafdenkrijgenveelvuldigtemakenmetdealersdiehenopnieuwrichtingdrugstrekkenen/ofdoormiddelvanopenstaandeschuldenonderdrukzetten;

5. Gemeentelijkehulpaanverslaafdenkannietlangervrijblijvendzijn;6. Illegalehandelindrugs,straatverkoopenillegaleverkooppuntengaanwehardaanpakken;7. Webepleiteneenversterkingvandegemeenschappelijkeaanpakvandegemeente,politie,Justitie,

deBelastingdienstendeSocialeDienst(bestuurlijkeaanpak).Misdaadmagnietlonen.

1.3 Burgerschap Onzecultuur,hetlokaalcultureelerfgoedendesocialecohesieonderstrepenhetbelangvanburgerschapendewaardendiedaarbijhoren.Burgerschapbestaatuithetnemenvanverantwoordelijkheidvoordesamenleving,juistooklokaal.Hetgaaterdanomdatmenseneigenschappentonenzoalszelfbeheersing,hoffelijkheid,verstandigheid,inschikkelijkheid,rechtvaardigheid,voorzichtigheid,tolerantie,oprechtheid,moed,hoopenvertrouwen.Zonderzulkewaardenverdwijntdesamenhanguithetmaatschappelijkleven.Burgerschapheeftdusallestemakenmetmoraliteit,metnormenenwaarden.Delokaledemocratiebiedtmensenvolopdekansomburgerschaptetonen.Wijstaanvoormeerzeggenschap,eigenaarschapenruimtevoorinitiatiefnemersendaarbijvooreenbestuurdatpartneris,ruimtegeeftendevoorwaardenscheptvoorhetinitiatief(doe-democratie).Ditvraagtomeenanderehoudingvanlokalepolitici:meerloslaten,meervertrouwenenmeeraanvullendinplaatsvanregelendhandelen.Zowillenwijdebetrokkenheidbijhetgemeenschappelijkwelenweeindorp,wijkofbuurtlatengroeien.

Actiepuntenburgerschap1. HetCDAwilextrainzetomjongerenactieftebetrekkenbijdesamenlevingviaeennieuwe

maatschappelijkedienstplicht.Lokaalgevenwedaarnualinvullingaanmetdemaatschappelijkestage.HetCDAwildatdegemeenteditondersteuntmetambtelijkekennisenexpertise.Samenmetscholeneninstellingenzoektdegemeentenaareenzinvolleinvullingvandezestage;

2. DeNaturalisatiedagwaarnieuweinwonersvandegemeentedeNederlandsenationaliteitkrijgen,moetwordenuitgebreid.Ookjongerendie18jaarzijngeworden,krijgeneenuitnodigingvoordezegemeentelijke‘Burgerschapsdag’;

3. HetCDAwenstveteranenblijvendtebetrekkenbijherdenkingen.

1.3.1IntegratieInveelgemeentenwonenofvestigenzichmensenmeteenanderecultureleen/ofnationaleachtergrond.DetoestroomvanvluchtelingennaarEuropawordtuiteindelijkeenlokaalvraagstuk,bijvoorbeeldophuisvestingsgebied:vancrisisopvangtotaandehuisvestingvanasielzoekersmeteenverblijfsvergunning(dezogenoemdevergunninghouders).HetCDAisvanmeningdatvergunninghoudersnietautomatischvoorrangdienentekrijgenbijeensocialehuurwoning,maardatgemeentenweldetaakhebbenwoonruimtetebieden.Erdienteenevenwichttezijntussendewoningtoewijzingaanvergunninghouders,urgentebewonersvanBunschotenengewonewoningzoekenden.Daarbijvindenwijdatteveelvergunninghouderslangetijdofzelfspermanentaangewezenzijnopdebijstand.

Actiepuntenintegratie1. EengoedebeheersingvandeNederlandsetaalbehoorttotdebelangrijkstevoorwaardenvooreen

succesvolleinburgeringvannieuwkomers.DegemeenteBunschotencommuniceertuitsluitendinhetNederlands;

2. HetCDAwildatdegemeentevergunninghoudersdirectinaanrakingbrengtmetbetaaldwerk;3. Metbehulpvanvrijwilligers(‘maatjes’)kunnennieuweNederlanderssnelhunplekvindeninde

plaatselijkesamenleving;4. HetCDAwildatdegemeentenadrukkelijkrekeninghoudtmethettoegankelijkblijvenvansociale

huurwoningenvoorstarters,gezinnenenanderegroependiehieropzijnaangewezen.Huisvestingvoorvergunninghoudersinregionaalverband,insamenwerkingmetanderegemeenten,isdaarbijeenoptie.

11

1.4 Democratische legit imiteit en bestuurl i jke nabijheid Nuerweererkenningkomtvoorwatinwonersenhuninstellingenzelfkunnenbijdragenaandesamenleving,vraagthetCDAbijzondereaandachtvoordeveranderenderolvanambtenaren,raadsledenenbestuurders.Eennetwerkendeofzelfsparticiperendeoverheidvraagtomeenandertypebestuur.Bijeenparticiperendeoverheidmoetenbestuurdersvanuitpubliekedoelenaansluitenbijinwonersenbedrijvendiemaatschappelijkewaardeontwikkelen.Degemeentemoetvooralkaderstellendenondersteunendoptreden.Ditvraagtvandeambtenareneenbeheerste,voorzichtigeenverbindendehoudingdieindeeersteplaatsaansluitingzoektbijmaatschappelijkinitiatiefendesamenlevingactiefruimtegeeft.Daarbijvindenwijdatdeoverheidszakencontroleerbaarentransparantmoetenzijn.Hetisbelangrijkdatbuurtenenbewonersinvloedhebbenophetbeleid.DitpastbijdeCDA-visiewaarindesamenlevingheteerstaanzetisendeoverheiddaaraanvanuithaareigentaakenopdrachtdienstbaaris.Burgerinitiatievenenvolksraadplegingenvervangennietdelokalegekozenvolksvertegenwoordiging,maarzijneenwaardevolleaanvullingdaarop.

Actiepuntbestuurlijkenabijheid1. HetCDAomarmtburgerinitiatievenvanuitonsvertrouwenindesamenleving.Wijvindenhet

belangrijkdatinitiatievendiepubliekevoorzieningenaanbiedenen/ofeenberoepdoenopgemeenschapsgeld,representatiefzijnenpasseninhetalgemeenbelang;

2. HetCDAisvoorinitiatievendiedebetrokkenheidvanburgersbijdepolitiekvergroten.AlsCDAzullenwijindekomenderaadsperiodehierinvullingaangeven,zoalsdoorhetuitnodigenvanbijvoorbeeld50burgersofhetaanmoedigenvanhetindienenvaneeninitiatiefvoorstel.

1.4.1GemeentelijkesamenwerkingDegemeenteBunschotenheeftopditmomentenkelesamenwerkingsverbandenmetanderegemeenten.DehuidigesamenwerkingsverbandenhelpenBunschotenomgebruiktemakenvanspecifiekeexpertisesvanbuurgemeenten.Ookblijftdoordekennisuitwisselingdieplaatsvindthetaantrekkelijkvoortalentvolleambtenarenominonzegemeentetewerken.Zijkunneneenextrauitdagingervarenomdatzijvanbetekeniskunnenzijnvooreenheleregio.Ditkomtdekwaliteitvanhetopenbaarbestuurtengoede.

Actiepuntengemeentelijkesamenwerking1. HetCDAisvoorhetuitbouwenvandebestaandesamenwerkingsverbandenenhetbeperkenvan

verdereuitbreiding.Wijwillennamelijkeenlokaleoverheiddiedichtbijdeburgerstaat;2. Wijzijntegengemeentelijkeherindelingenvóóreenblijvendbestuurlijkzelfstandigegemeente

Bunschoten.

1.5 Zondagsrust HetCDAhechtaanwaardenentradities,zoookaandezondagalsdedagvankerkgang,rust,bezinningenontmoeting.

1.5.1KoopzondagenZondagsrustiseenchristelijkuitgangspunt,datalleendaaromaleengrootgoedis,waardomzorgvuldigtehandhaven.Erzijndaarnaastverschillenderedenenwaaromzondagsopenstellingvanwinkelsgeengoedideeis.Sociaal-cultureelbetalenondermeerfamiliesenverenigingendeprijsvande24-uurseconomie:dekoopzondagondermijntdegemeenschappelijkevrijedagwaarophetmaatschappelijkleventotrustkomtenaandachtentijdkanwordengegevenaananderewezenlijkebelangenvanhetsamenleven.Ditheeftdusnietstemakenmetdeinstitutionelescheidingtussenkerkenstaat,maarallesmethoereligieuzetraditiesdesamenlevingpositiefkunneninspirerenbijdevormingvanimmateriëlewaarden.Sociaaleconomischisvanbelangdatverruimingvandeopeningstijdenvoorhetmidden-enkleinbedrijfrelatiefveelduurderisdanvoorgrotewinkelketens.Uitonderzoekenbuitenlandseervaringenblijktverderdatdewerkgelegenheidenomzetniettotnauwelijksgroeienmaarzichvooralspreiden.

Actiepuntenzondagsrust1. HetCDAisvoorbehoudvandezondagsrust;2. HetCDAistegendekoopzondag.Openingsstellingenoptweededagen(TweedePaasdagen

dergelijke)offeestdagenmoetmogelijkzijn.

12

2. Sterke samenleving

HetCDAwilkomendejarenblijvenwerkenaaneensamenlevingwaarallemensenzichveiligenthuisvoelen,omdatzewetendateraltijdiemandisdienaarhenomkijkt.Niemandstaateralleenvoor.Deplaatselijkeoverheidisbovenaldienstbaaraaninwoners,bedrijvenenorganisaties.Eensterkesamenlevinglaatmeerruimtevooreigenkeuzes.Datbetekentminderregelsvanbovenafenmeerzeggenschapvoorinwonerszelf.

2.1 Samenlevingsgericht werken HetCDAgelooftdatdesamenleving-ennietdeoverheid-centraalmoetstaan.Datvraagtvandegemeenteeenactievehoudingomdesamenlevingkrachtigenvitaaltemaken.Degemeenteisallereersteenondersteunervandeeigeninitiatievenenvoorkeurenvanmensen.Ineenbetrokkensamenlevingnemenmensenmetelkaarinitiatievenomproblemenoptepakken.Degemeentelijkeoverheidmoetdaarbijdienstbaarenbetrouwbaarzijnenruimtebiedenaandieinitiatieven.Ookalsdaarvooreigenregelsmoetenwijken.

2.1.1DienstverleningvandegemeenteEeneerstefundamentvooreenkrachtigeenvitalesamenlevingiseenvraag-gestuurdehoudingvandezijdevandegemeente.HetCDAstaatvooreenoverheiddiezodichtmogelijkopdesamenlevingzitendesamenlevingzoveelmogelijkruimtegeeft.Hetoudeprincipedatdegemeenteervoordeinwonersisennietandersom,moetweervolopgelden.Dedienstverleningvandegemeentemoetpersoonlijkzijn,enuitgaanvaneengelijkwaardigerelatiemetdeinwoner.Dedigitalesnelwegbiedtkansenomtekomentotsteedsmeeropmaatgesneden,persoonlijkeonlinedienstverleningdiegoed,gemakkelijkensnelis.Hierinwillenwedekomendejarenflinkestappenzetten.

Actiepuntengemeentelijkedienstverlening1. HetCDAwileenbereikbaargemeenteloketdatookbuitenkantoortijdenopenisenwaarveelzaken

digitaalgeregeldkunnenworden.Tegelijkertijdblijfthetmogelijkpersoonlijkentelefonischcontacttehebbenmetdegemeente;

2. Deprijsvanoverheidsdiensten(i.e.leges)zijninprincipekostendekkend.Maarwijwillendezewelzolaagmogelijkhouden.

2.1.2HuisvandegemeenteWijwillenvanhetgemeentehuiseen‘Huisvandegemeente’maken.

Actiepuntengemeentehuis1. Hetisalmogelijkdatkunstenaarshunwerkexposereninhetgemeentehuis.Daarvoorbestaat

momenteeleenwachtlijst.Wewillendatdezekorterwordtenliefstverdwijnt;2. Wewillenbezienofwehet‘Huisvandegemeente’ookopanderemanierenfunctioneelkunnen

makenvooronzeinwoners.Denkaanhetbeschikbaarstellenvooreenoprichtingsvergaderingofincidentelevergaderingvaneenideëleofalgemeenbelangbehartigendeorganisatie.

2.1.3RechtomuittedagenWijgelovenindekrachtvandesamenlevingenwillendaaromdatinwonersenverenigingenhetrechtkrijgenomdeuitvoeringvaneencollectievevoorzieningvandeoverheidovertenemen.Ditkanomvanallesgaan:hetonderhoudvaneenparkindebuurt,hetbeheervansportveldendoordeclubofdezorgvoorouderen.

Actiepunt‘Rechtomuittedagen’1. Wegeveninwonerseen‘Rechtomuittedagen’(‘righttochallenge’)ombijdegemeenteeen

alternatiefvoorstelintedienenvooreenbepaaldedienst,voorzieningofplanvandegemeente;2. Bijgroteveranderingenbetrekkenwijdeburgersactief,zoalsdeafgelopenperiodeisgebeurdbijde

Zevenhuizerstraatenbijdevraaghoeverdermet‘Bunschoten-Stad.’

13

2.2 Init iatieven van inwoners Wijwillendatdegemeenteinitiatievenvaninwonersruimbaangeeft,somsdoorfinanciëleondersteuningenvaakdooralsgemeentelostedurvenlateninplaatsvaninitiatievenovertenemen.Doorsamenwerkingvanvrijwilligersengemeentewordthetgeheelmeerdandesomderdelen.Degemeentemoetvooralaansluitenbijbestaandeinitiatievenenwaarderenwaarinwonersalenthousiastoverzijn.

Actiepunteninitiatieven1. Bijinitiatievenvanuitdesamenlevingmoetdegemeenteactiefmeedenkenennagaanhoehet

initiatiefgerealiseerdkanworden-zekerwaardegemeentenodigisvooreenvergunning,eenbijdrageindekostenofomdatwijzigingeninhetbeleidofbestemmingsplanningenvandegemeentenodigzijn;

2. Projectsubsidiesenhiervooroptestellenregelgevingmoetengerichtzijnopdetijdelijkestimuleringvanactiviteitenvaninwonersenhunorganisaties.HetCDAwilruimtelatenennietmeteeninspringenmetregelsenverordeningen.

2.2.1BurgerparticipatieVerwachtingsmanagementisessentieelvoorhetslagenvanburgerparticipatie.Degemeentemoettransparant,duidelijkeneerlijkzijnoverde(on)mogelijkheden.Voorelkonderwerpofprojectmoetvoorafduidelijkzijnhoeinwonersbetrokkenworden.Datkandooreengemeentelijkparticipatieplan.

Metbuurtsubsidieskunnenbuurtenzelfmiddeleninzettendiezebelangrijkvinden.DeenebuurtzalkiezenvooreenWhat’sAppaankleding,deandervoorextragroen,eenderdevooreenspeelplaatsjeetcetera.Hetmoetnietzozijndatwievraagtofeengoedelobbyheeft,ietskrijgtwateenanderebuurtvanzelfsprekendvooreigenrekeningneemt.

Actiepuntenburgerparticipatie1. HetCDAwileengemeentelijkparticipatieplan;2. HetCDAwildatersubsidiebeschikbaarisperbuurt,omzoookmiddelenintezettenvoorthema’sof

buurtenwaarandersgeeninitiatievenzoudenontstaan.Ookdatmoetgebeurenindevormvanprojectsubsidiesomzakeninbewegingtekrijgen;

3. Wijvindenhetbelangrijkdatdegemeenteduidelijkcommuniceert.Dangaathetomhetvroegineenprocesinformerenvanallebetrokkenenénhengedurendehetprocesopdehoogtehouden.

2.3 Verenigingen en vri jwil l igers Vrijwilligers–mensendiezichmethartenzielinzettenvooreenander–vormeneenonmisbareschakelindebindingenleefbaarheidvanonzebuurten.Dezeinzetverdientondersteuningdooronnodigeregelsteschrappen.Degemeentekanveeldoenomvrijwilligerswerkmakkelijkerenleukertemaken.

2.3.1Meerruimte,minderknellenderegelsWijwillendeslagkrachtvanverenigingenenorganisatiesvergrotendoorminderbemoeienisvandegemeenteenminderbeperkenderegels.Degemeentemoetderandvoorwaardencreërenwaaronderhetbredevrijwilligerswerkkanfloreren,binnenderuimtevanwet-enregelgeving.Omtevoorkomendatverkeerdepersonenomgaanmetkwetsbarepersoneninverenigingenenorganisaties,makenwijhetdieorganisatieseenvoudigeenVerklaringomtrentGedrag(VoG)tevragenaanvrijwilligers.

Actiepuntenverenigingenenvrijwilligers1. DeVerklaringomtrentGedrag(VoG)voorvrijwilligersdiewerkenmetminderjarigenenandere

kwetsbarepersonenwillenwijgratismaken;2. Wijwillenkritischkijkennaarvergunningverleningvoorverenigingenenorganisatoren:ishetvereisen

vanbepaaldevergunningenwelechtnodig?Wijstrevennaareengoedeverhoudingtussendenoodzakelijkeveiligheidseisenenhetverminderenvandehogeregeldrukvoororganisatorenvanevenementen;

14

3. Daarbijpleitenwijinhetbijzondervoorhetsoepelomgaanmetevenementenvergunningendaarwaarvrijwilligers-enverenigingsactiviteiteninhetverlengdeliggenvanalledaagse(vergunningsvrije)activiteiten,zoalseenconcertineenkerk.

2.3.2BetaalbareenduurzameverenigingsgebouwenVoorveelverenigingenzijndelastenvanhunaccommodatieeenbelangrijkekostenpost.Tegelijkertijdiseengoedgebouwvoorde(sport)verenigingvangrootbelangvoorhetgoedfunctioneren.Wijwillendevrijwilligersmeerverantwoordelijkheidénbeslissingsbevoegdheidgevenenruimtevoorinnovatie.Erzijnveelkansenvoorhetverduurzamenvancomplexen.Datkaneengoedemanierzijnomdeenergiekostentedrukken.Degemeenteheefthiervooralsubsidiebeschikbaargesteld.HetCDAisgrootvoorstandervanuitbreidingvandezeregelingnaarmeerverenigingen,wanneerblijktdatdezeineenbehoeftevoorziet.

Actiepuntenverenigingsgebouwen1. HetCDAwiluitbreidingvandeondersteuningsregelingvoorverduurzamingvanaccommodaties.Wij

denkenbijvoorbeeldaanzonnepanelenopdeaccommodatiesofisolatievandieaccommodaties;2. HetCDAwilvergrotingvanhetingestelderevolverendDuurzaamheidsfondsvoorverenigingen,

waarbijrenteenaflossingstermijninoverlegmetdeverenigingwordtvastgesteldzodatdezeaansluitbijdefinanciëlecapaciteitvandevereniging.

2.4 Bewegen voor leefbaarheid en welzi jn Bewegenisheelbelangrijk,alsontspanningenalsvoorwaardevooreengezondleven.Maarsportheeftookeenanderefunctie:hetbrengtmensensamenenmaaktmensenweerbaar.Sportspeeltookeenbelangrijkerolbijhetoverbrengenvanwaardenenvaardighedendieinhetgewonelevenonmisbaarzijn,zoalsteambelangenrespectvoordeander.

2.4.1GoedesportvoorzieningenHetsportaccommodatiebeleidisdebasisvanhetgemeentelijksportbeleid.Hetisbelangrijkomgoederandvoorwaardentecreërenbinnendegemeenteomsportenenbewegenzooptimaalmogelijktemaken.Wijwillendaarbijrekeninghoudenmetdeverschuivingvanverenigingssportennaarindividuelesportenindeopenbareruimte,zoalswandelen,fietsenenhardlopen.HetCDAvindthetbelangrijkdatinwonersbekendzijnmetdeveelzijdigheidvansportmogelijkheden,wetenhoegezondhetis,enwaarderinghebbenvoordebijdragediesportlevertaansamenwerking,hetwelzijnvanmensenendeleefbaarheidinbuurtenendorpen.

Actiepuntensporten1. Wijwilleninitiatievenstimulerenwaarbijeigenleden,bezoekersendebewonersuitgenodigdworden

omtesportenenombijdesportverenigingenbetrokkenterakenenteblijven.Bijmaatschappelijkeverbondenheidwordenmensenbijelkaargebrachtenkrijgenzijdegelegenheidomietsvoorelkaartedoen;

2. Wijvindenhetbelangrijkdatsportfaciliteitenookletterlijkgoedtoegankelijkzijnvoormensenmeteenbeperking;

3. Wijpleitenvoorhetinstellenvanprojectsubsidies,diejeugdenanderenstimulerendeeltenemenaansportieveactiviteiten;

4. Wijstrevennaarsportvooreigeninwonersvanonzegemeente,tenminstede‘zes-plus-vijf-regeling’voorgesubsidieerdeverenigingen(uitgezonderddeselectie-elftallen),diegebruikmakenvangemeentelijkeofdoordegemeentegesubsidieerdeaccommodaties/terreinen.Datwilzeggendatminimaal50procentvandedeelnemersuiteigengemeentekomt;

5. Wijpleitenvoorhetaanleggenvaneentrimbaan,bijvoorbeeldbijHetKleineZeetje;6. Naastsportenbewegen,isgezondevoedingeenbelangrijkepijlerindepreventievegezondheidszorg.

Degemeentestimuleertgezondesportkantines.

2.4.2Groenebuitenruimtevoorontmoeten,spelenenbewegenGroenebuitenruimteheefteenpositieveinvloedoponzegezondheid.Wijwillendegroeneopenbareruimteaantrekkelijkermakenvoorbewegenenontmoeting.Speelplekkenmoetenfunctionerenalsontmoetingsplek

15

voorjongenouduitdehelebuurtmetvoordeverschillendeleeftijdscategorieënvoorzieningenenvoormensenmetenzonderbeperking.

Actiepuntenspeelruimte1. Degemeentezorgtvoorvoldoendemogelijkhedenvoor‘speleninhetgroen’;2. Deindrukbestaatdatvooronzejeugdtussen14en18jaarweinigspeelvoorzieningenbestaan.Een

initiatief,datzouvoorzieninhetopvullenvanditvacuümmagoponzewarmesteunrekenen;3. Degemeentegeeftkansenaangroenebuurtprojectendoorbewonerszelfgeïnitieerdenontwikkeld,

zoalsbuurttuinenenspeelnatuur;4. Degemeentestemthetgroenindebuurtafopdewensenvandebewoners.Hetisbelangrijkdatde

gemeenteoverhetniveauvangroenonderhoudcommuniceertmetomwonenden;5. Wijzijnervooreendeelvandewestelijkestadsweideintezettenalsspeelterreinvoordejeugd,zoals

metveelsuccesalisgebeurdaandeoostkantvanonzegemeenteophetterreinaandeRengersweg;6. OokdeuitbreidingvanhetspeelveldaandeWestdijkzouvolgensonseengoedeverbeteringzijnvan

devoorzieningenvooronzejeugd;7. Uiteraardkanhetnietzozijndatwevolstaanmetdeaanlegvanvoorzieningen.Daarnaastmoetenze

wordenonderhouden,maarmoetookvantijdtottijddematevangebruikendemanierwaaropzewordengebruiktwordengeëvalueerd.

2.4.3VeiligeopenbareruimteDeopenbareruimtemoetveiligzijn,doorbijvoorbeeldvoldoendeverlichtingendooronoverzichtelijkesituatiestevoorkomen.Zozorgenwevoorzelfstandigemobiliteitvankinderenenouderen.Maaruitgangspuntisdatdesamenlevingalseersteverantwoordelijkheidneemtvoorelkaar.Welerenonzekinderendatspelenindeomgevingvanwatergevaarlijkkanzijn,datspeelruimtesrisico’smetzichmeekunnenbrengenenaccepterendatdeoverheidnietoveraleenoplossingvoorhoefttebedenken.

2.5 Bereikbaarheid Eensterkesamenlevingwaarinweomziennaarelkaarkannietbestaanzonderdefysiekemogelijkheidmetelkaarincontacttetreden.Bereikbaarheidisdaaromnietalleeneenruimtelijk,maarookeensociaalvraagstuk.

2.5.1Goedopenbaarvervoer,ookinhetbuitengebiedOpenbaarvervoer(OV)draagtbijaanbeterebereikbaarheid.HetCDAsteltzichopenvoornieuweinitiatievenopditgebied.Inwonerskunnenookzelfbijdragenaanduurzaamvervoerdoorbijvoorbeeldgebruiktemakenvanhuurauto’s,autodelenetc.Ookbedrijvenkunnenwerknemersstimulerentotduurzamervervoer.Daarvoorhelpthetalshindernissenwordenweggenomen.Bijvoorbeeldhetmogelijkmakendateengereserveerdeparkeerplaatsindeopenbareruimtekomtvoordergelijkeduurzameinitiatieven.Greenwheelsiseenaansprekendinitiatief.Wijvindendatookmensenmeteenbeperkingzonderhindergebruikmoetenkunnenmakenvanhetopenbaarvervoer.Daaromhebbenwijbijvoorbeelddebushaltesindebebouwdekomopeengoedeinstaphoogtevoormensenmeteenbeperkinggebracht.

Actiepuntenopenbaarvervoer1. WijwilleneenbushaltebijderotondeindeAmersfoortseweg,diehetbedrijventerreinHaarbrug-Zuid

ontsluit;2. Wijwillendevervoerdervrageneen(buurt)busverbindingtussenEemdijkenBaarnteoverwegen;3. Waargoedopenbaarvervoernietlukt,zalhetCDAzichinzettenvooralternatieven.Wijwillenmet

(Collectief)VraagafhankelijkVervoernogbeterinspelenopdevraagvandereiziger.Ooknieuwecombinatiesinhetdoelgroepenvervoerbiedenmogelijkheden;

4. Mensenmeteenbeperkingmoetenzonderhindergebruikkunnenmakenvanhetopenbaarvervoer;5. WestaanpositieftegenoverinitiatievenzoalsGreenWheels;6. Wijzettenonsinvooreengoedeaansluitingopregionaleknooppunten.

16

2.5.2VerkeersveiligheidEengoedebereikbaarheidgaathandinhandmetgoedeverkeersveiligheid.Alsmensenvrijwillenbewegenmoetdatwelveiligkunnen.

Actiepuntenverkeersveiligheid1. Wijzijnvoorstandersvanvrijwilligersalsverkeersoudersbijscholen;2. Instratenindeomgevingvanmaatschappelijkevoorzieningenwordenbijvoorkeur

snelheidsverlagendemaatregelengenomen,isvoldoendeverlichting(socialeveiligheid)enkomengoedeparkeervoorzieningen;

3. Fietsenisnietalleengezond,maarookeengoedeenduurzamemaniervanmobiliteit.Ditvergtwelgoedeengoedonderhoudenfietspaden.ConcreetdenkenwijaanverbeteringvanhetfietspadlangsdeVaartweg,datalsgevolgvaneentebetreurenraadsbesluitslechtsdeelsisverbeterd;

4. DeZevenhuizerstraatwordtindeloopvan2018fietsvriendelijkingerichtmeteenfietspadlangshetnoordelijkdeeleneen‘auto-te-gast’-constructieinhetzuidelijkdeel.GeletopdedruktevanhetverkeeroverdeGroenewegishetnoodzakelijknadeverbeteringvandesituatievandeZevenhuizerstraatookeenfietspadaanteleggenlangsdeGroeneweg,inelkgevalvanafdeNijkerkerwegtotaandeZuidwenk;

5. HetCDAstaatvoordatdegemeenteinoverlegtreedtmetbuurgemeentenoverdeknelpuntenbestaanaangaandehetfietspadopdeOostdijk;

6. DeWestdijkiseenweg,diehetinzichheefttelatengenietenvannatuur,land-enzeezicht.Jammerdaterveelauto-enmotorverkeeroverheengaat.HetCDAbepleitopkortetermijntebezienhoebewerkstelligdkanwordendathiermindergemotoriseerdverkeerovergaat.Tedenkenvaltaaneenbeperkingvangebruikdoorautoenmotoropzondag;

7. Wanneerde‘auto-te-gast’-constructieinZevenhuizeneensuccesblijkt,ishetnuttigtebekijkenofditookeldersindegemeentekan.HierbijkangedachtwordenaandeDorpsstraatenaandeVeenestraat,inelkgevalhetdeelnabijdebasisschoolDeArk.DeKoninginWilhelminastraatzouzichindebelevingvanhetCDAooklenenvooreendergelijkeinrichting;

8. DekruisingZuidwenk-Oostsingel-Schouwisonoverzichtelijk.Hetiswaardtebekijkenofeenveiligeroplossingmogelijkis;

9. OokdekruisingPrinsesIrenestraat-Bikkerswegiswaardtebekijkenopeenmogelijkheiddiedezesubstantieelveiligermaakt.

2.6 Voldoende betaalbare woningen Voormenseniswonenessentieel,zoweldewoningalsdeleefomgeving.Woonwensenvaninwonersmoetencentraalstaanbijhetwoonbeleid.VoorhetCDAmoethetwoonbeleidgerichtzijnopkwaliteit,duurzaamheid,flexibiliteitenmaatwerk.Dangaathetomduurzamewoningen,overwoningendieaansluitenbijwoonwensenenwoningendiebestendigzijnvoorverschillendelevensfasen.Ookdekwaliteitvandebuurtenisvangrootbelang.Hetstedenbouwkundigontwerpmoetgoedinelkaarstekeneneraanbijdragendatmensenineenveilige,goedbereikbareenaantrekkelijkeomgevingwonen.

EriseenhoogeigenwoningbezitinBunschoten.Datdoetnietafaanhetfeitdatveelmensenaangewezenzijnopeensocialehuurwoning.

Wanneer(groot)oudersinbewegingkomenenkleinerehuisvestingvoorzichzelfzoeken,komtruimtevrijvoor(klein)kinderenomzelfstandigtegaanwonen.Hetmessnijdtaantweekanten:ouderenkunnenineenkleinerewoningvermoedelijklangerzelfstandigblijvenwonen,terwijlzijmetdedoorhenverlatenwoningruimtebiedenaaneenjongeregeneratie.

Actiepuntenwonen1. HetCDAblijftaandringenopdebouwvanvoldoendesocialehuurwoningen;2. Wijwillenactiefopzoeknaarinvesteerdersvoorhetbouwenvanhuurwoningeninhet

middensegment;3. HetCDAstaatvoortebekijkenofeenofmeersocialewoningenkunnenwordengereserveerdvoor

schrijnendeenurgentegevallen;

17

4. Degemeentestimuleertdoorstromingvanwoningen;5. Initiatievenvoorhetbouwenvanwoningen,waarintweegeneratiesbijelkaarkunnenwonenenvoor

elkaarkunnenzorgen,dezogenoemde‘kangoeroewoningen’,zalhetCDApositieftegemoettreden.6. Wijzetteninoplevensloopbestendigewijken,waarinkinderenvrolijkkunnenopgroeienenmensen

gezondoudworden;7. Deoverheidkaneengroterolspelenophetgebiedvancollectiefenparticulieropdrachtgeverschap.

Wijverwachtenvandegemeentedatzijopenstaatvoorinitiatieven.Datvraagtookomminderregelswaardatkan.DeruimtediedenieuweOmgevingswethiervoorbiedt,willenwijaangrijpen;

8. Degemeenteisindekerngeenprojectontwikkelaar,maartochkandegemeentedebehoeftehebbenomactiefbijtedragenaaneengoedeoplossingvaneenvaakvastgelopenwoningmarkt.Daarvoorbiedeninspanningenalstijdelijkenmodulairbouwengoedeuitkomsten;

9. Wijmoetenookdenkenaanhuisvestingvooranderen:zostaathetCDApositieftegenoververzoekenvoorhuisvestingtenbehoevevanmensenmeteenbeperkingofvooreenThomashuis.

2.6.1SubsidiesmetmaatschappelijkeffectVanuithetoogpuntvanrentmeesterschapinvesteerthetCDAinduurzamewoningen.Datdoenwebijvoorkeurnietdoorindividuelesubsidies,maardoormaatregelendieeengrotermaatschappelijkeffecthebben.Datbetekentnietdatgeensubsidieswordenverleend,weldatbekekenwordtwelkeffectdesubsidieheeftenwanneerdieeenaanjaageffectkanhebben,waarvaneenpositiefmaatschappelijkeffecthetgevolgiszalhetCDAgraagdergelijkesubsidieverlenen.

Actiepuntenmaatschappelijkesubsidies1. HetCDAisvoorstimuleringssubsidiesdieprojectenhelpenopstartenenstimuleren;2. Subsidiesbehorendeplaatselijkegemeenschaptengoedetekomen,nietorganisatiesofprojecten

eldersinNederlandofindewereld;3. Ontvangersvanstructurelesubsidiedienenuiteraardjaarlijksrekeningenverantwoordingafteleggen

vandebestedingvandegemeenschapsgelden.DaarnaastpleithetCDAvooreenmaalindevierjaareenevaluatievankosten,nutennoodzaakvandegeldendieaaneendergelijkeinstellingzijnverstrekt.

18

3. Famil ie en gezin

FamiliesvormenhetfundamentvanNederland.Veelstellenmogenkinderenontvangen.ChristendemocratengelovendatiederkindnaarGodsbeeldgeschapenis.Veelkinderengroeienopinwarmegezinnen.Metoudersdiedeevenmooiealsverantwoordelijketaakopzichnemenhenoptevoeden.

VoorhetCDAiselkgezin–inwelkesamenstellingdanook–vanwaarde.Diefamiliesvormenhetstartpuntvanonslevenwaarwe,alshetgoedis,ingeborgenheidmogenopgroeien.Doorallerleiomstandighedenzienweooksteedsmeersamengesteldegezinnen.HetCDAvindthetmooidatookopdiemaniervolwassenmensenverantwoordelijkheidnemenvoorelkaarskinderen.Inveelgezinnennemenookanderefamilieledeneenbelangrijkerolin:opa’senoma’sdieoppassen,ofeentantedieinlastigetijdenbijspringt.DezorginNederlandzouondenkbaarzijnzonderdeinzet,liefdeenaandachtvandezemantelzorgers.Wijhebbendaargrotewaarderingvoorenvoelenhetalseenplichtomhunzorgteondersteunenentevergemakkelijken.

3.1 Gezinnen Inaldiegezinnenenfamilieswordenwaardenennormenovergedragenenlerenwesamenleven.Weontvangenengevenerliefde,toewijdingeninzet.Intijdenvantegenslagisfamilievaakdeplekwaarwebeschermingenondersteuningvinden.Wevierenerdemooistemomentenvanhetlevenendeleneronsleed.Familiesengezinnenzijnvanonschatbarewaardeenverdienenerkenningenwaarderingvoorderoldiezespelen.Methetgrootstedeelvanalonzejongerengaathethartstikkegoed:zezijngezond,doennaarvermogenmeeopschool,hebbeneenrijksociaallevenenvoelenzichgoed.

3.1.1(V)EchtscheidingHelaaskunnennietalleoudersbijelkaarblijven.Naastdatditvoordetweeouderszelfingrijpendis,kunnendegevolgenvoordekinderenditookzijn.Zekervoordevelekinderendieeenvechtscheidingmeemaken.Zijdoenhetmindergoedopschool,zijnvakeragressiefengevoeligervoordepressiviteit.Eengrootdeelvanallejeugdhulpvragenisgerelateerdaanechtscheidingen.

HetCDAconstateertdatgrootouderseenbelangrijkerolkunnenspelenbijdeopvoedingvankindereninmoeilijkesituaties,waaronder(v)echtscheidingen.

Actiepuntenopvoeding1. Opvoedondersteuningmoetmakkelijktoegankelijkzijn;2. Opvoedondersteunersdienenzichaantemeldenbijgezinnenwaarvanzewetendateen

echtscheidingaanstaandeis;3. Alsbijeenechtscheidingjongekinderenbetrokkenzijn,moeterinoverlegmetdeouders,doorde

opvoedondersteunercontactgezochtwordenmetdeschoolvandekinderen.

3.2 Kindvriendeli jke buurten Debuurtwaarinkinderenopgroeienisergbelangrijk.Iederkindverdienteenveiligeenuitdagendeleefomgevingwaarinhetkanspelenenveiligopgroeien.HetCDAvindthetvanbelangdatkinderenveelbuitenkunnenspelen:zelerendaardoorspelenderwijssamenteleven.Ookisbuitenluchtgezondendraagtbewegingbovendienbijaanhetvoorkomenvanovergewicht.Eengoedeinrichtingvandeopenbareruimtediebuitenspelenmogelijkenaantrekkelijkmaaktisdaaromessentieel.Schoolpleinen,sportveldjesenspeelplaatsenkunnendaareengoederolbijspelen.

Eenanderevoorwaardeisnatuurlijkdatdebuurtenwaarinkinderenopgroeienveiligzijn.DaaromwilhetCDAvooralinkinderrijkebuurteneengerichteaanpakvancriminaliteitenverkeersonveiligesituaties.

Actiepuntenkindvriendelijkebuurt1. Schoolpleinenmoetendevoorgeschrevenafmetingenhebbenenmoetennaschooltijdtoegankelijk

blijvenvoorkinderenindebasisschoolleeftijd;2. Erwordtgerichtgezochtnaareenlocatievoornatuurlijkspelen;

19

3. Klachtenoververvuilingvankinderspeelplaatsenwordenmetvoorrangbehandeld.Erwordteenvervolgaangegevenindevormvanschoonmakenenteproberendevervuilertelatenbetalen.

3.3 Onderwijs Hetisonzetaakomkinderenthuisenopschoolgoedvoortebereidenophunrolenplekindesamenlevingendewerelddaarbuiten.Goedonderwijsbiedtallekinderenenjongerendekansomhuntalententeontwikkelenenuittegroeientotvolwaardigeenbetrokkeninwoners.Hoeweldeinvloedvandegemeentenopdeinhoudvanhetonderwijsbeperktis,moeterookoplokaalniveauveelaandachtzijnvooronderwijs.

Actiepuntenonderwijs1. Waarmogelijkmoetenkinderenmeteenbeperkingonderwijskrijgenineigendorp.Degemeente

steuntdescholeninhetrealiserenvandezedoelstelling;2. Bijnieuwbouwstrevenwenaarintegratievanvoorschoolenbasisonderwijsinééngebouw;3. Zwemonderwijsmoetonderdeelblijvenvanhetbasisonderwijszodatzoveelmogelijkkinderen

zwemvaardigzijn;4. WijstimulereneenbrederaanbodvanvoortgezetonderwijsinBunschoten(o.a.éénvandevier

profielenHAVO-bovenbouwpluseenVmbogerichtoptechniek).

3.3.1 HulpviaschoolDeschoolisvaakeenvandeeersteplekkenwaareenkindaankloptvoorhulp.Hetisbelangrijkdatscholendewegwetennaardelokaletoegangtotjeugdhulp.HetCDAvindthetbelangrijkdatscholenenjeugdhulpinstellingenzichingelijkemateverantwoordelijkvoelenvoorhetwelbevindenvanhetkind.Kinderenmoetendekanskrijgenzichvolledigteontplooienenvolopmeetedoenaandemaatschappij.

Actiepuntenschoolenhulp1. DeinteractietussenDeLingtendescholendientgeïntensiveerdteworden;2. Uithetkindpakketkanbijvoorbeeldbijlesvoorkinderenbekostigdworden,zodatkindereneen

optimalekanstotontplooiingkrijgen.

3.4 Samen met maatschappeli jke organisaties HetCDAisdépartijvandesamenleving,hetisalsgeenanderinstaatdebalanstevindentussenindividueleverantwoordelijkheidensolidariteit.Inwoners,vrijwilligers,lokaleondernemers,verenigingenengeloofsgemeenschappenhebbenvaakwaardevolleideeënoverdezorgvoorelkaar.Daaromiseenvastcontactmetdezeorganisatiesvanbelang.

Actiepuntsamenwerkingmaatschappelijkeorganisaties1. Webetrekkennaastkerkenookanderegeloofsgemeenschappenbijhetsociaalbeleid.Wezoeken

naarsleutelfigurendiezichnietvertegenwoordigdwetendoordekerkenenvindenhetwaardtebekijkenofsamenwerkentussenInterkerkelijkOverlegBunschoten(IKOB)enBunschotenUnitedkanwordenversterkt.

3.4.1VerenigingenVerenigingenmetalhunvrijwilligerszijnhetcementvandesamenleving.Daarlerenjongerendatsportleukis:samenwerken,omgaanmetteleurstellingen,dehandenuitdemouwensteken,respecthebbenvoorgezag(trainer,scheidsrechter)enwellichtzelfsmedeverantwoordelijkheiddragenvoorhetbeheerenonderhoudvaneenterrein.

Doorjongerentelatenbewegen,leverenverenigingeneenbelangrijkebijdrageaanhettegengaanvanovergewicht.Daaromvindenwijhetbelangrijkdatiederkindkansportenofzichkanontwikkelenviamuziek,toneelofandereculturelevorming.Ookismeerbewegenvaakonderdeelvanhetbehandelplanvaneenjongeremetpsychischeproblemen.HetCDAvindthetbelangrijkdatjongerendieextrauitdagingeninhetlevenervaren,juistbijverenigingensucceservaringenopkunnendoen.Daaromishetbelangrijkdatgeïnvesteerdwordtinvrijwilligers,zodatzijgoedomkunnengaanmetjongerendiespecifiekeaandachtvragen.Ookishetbelangrijkdatzijdewegwetentevindenalszijhetgevoelhebbendatdesituatievaneenvanhunjeugdleden‘nietpluis’is.

20

Actiepuntensportverenigingen

1. Degemeentestimuleertdesportverenigingenomjaarlijksaanhetbeginvanhetwinterseizoeneengemeenschappelijkeopendagteorganiserenwaarjongerengerichtwordenuitgenodigd;

2. Tijdensdehuldigingderkampioenenwordtookde‘KampioenVrijwilliger’geëerd.DitkanbijvoorbeeldviaeenPluim.

3.5 Toegang jongeren tot zorg Alsjongereninmeerofminderemateeensteuntjeinderugnodighebbenishetbelangrijkdatditinonzegemeentegoedgebeurt.DeLingtfunctioneertalgoedenvangtveelvragenopoverzorg,welzijn,opvoedingenjeugdhulpdienietdoordurespecialistischehulphoefttewordenbehandeld.Essentieelisdatdedrempelomhulptezoekenvoorouderszolaagmogelijkwordt.

3.5.1GeendrempelBelangrijkisdatdetoegangtotzorgzoisgeorganiseerddatjongerennaardemeestadequatezorgophetjuistemomentwordengeleid:dus‘licht’waarhetkanen‘zwaar’waarhetmoet.Wijvindendathetnietuitmoetmakenonderwelkewethetvalt.

Actiepuntenjeugdzorg1. HetCDAbepleitdemaximaleontschottingvanWmoenjeugdzorg;2. DeLingthoudtbijtoerbeurtspreekuurindebasisscholenenophetOostwende.Daarbijmoetvooral

geïnvesteerdwordeninhetcontactmetdeleerkrachten.

3.5.2ZorginstellingenZorginstellingenzijnvoorhetCDAbelangrijkepartnersomonzejongerendejuistehulpenondersteuningophetjuistemomenttegeven.Wijvertrouwendezorgprofessionalenvindenhetonwenselijkdatdegemeenteopzijnstoelgaatzitten.Hetisdaarbijbelangrijkdatgemeenteeenfinancieringsvormhanteertdieditpartnerschapondersteunt.Veeljongerendreigen‘tussendewalenhetschip’tevallenalsze18worden.Vaakgaanzedan‘over’vandeJeugdwetnaarbijvoorbeelddeZorgverzekeringswet.HetCDAvindthetbelangrijkdatgemeenteoogheeftvoordezesituatieenhiereengerichteaanpakopontwikkelt.Erisnogeenwereldtewinnendoorsnellermaatwerkteleverenvoordejuistehulpvoorhetkindenonnodigebureaucratieterugtedringen.Wachtlijstenindejeugdzorgzijnvooronsonaanvaardbaar.

Actiepuntenlerenenwerken1. Dezorgvanleerplichteindigtnietalseenleerlingzonderstartkwalificatie18jaarwordt;2. Een18-plusserdiedreigtuittevallenwordtbegeleidnaarwerk.Degemeenteheeftdaarbijeen

regiefunctie.

21

4. Zorg voor elkaar

HetCDAstreeftnaareensamenlevingwaarmensenzoveelalsmogelijkmeekunnendoenongeachtgeslacht,leeftijd,inkomeneneventuelebeperkingen.HetCDAzetinopeensamenlevingdieeengoedesocialeverbondenheidkentmetgebundeldeinzetvanvrijwilligers,mantelzorgersenprofessionalsineenhechtnetwerkdatwerktvolgenshetprincipeééngezin,éénplan,éénhulpverlener,kortomhetmaatschappelijkmiddenveld.Mensendiehetnodighebben,wordenondersteundopeenwijzediebijhenpast,ditterwijlparticiperenwordtgestimuleerdwaarmogelijk.Wijwillenervoorwakendatweindegemeenteallerleinieuweregelsgaanvastleggendiemaatschappelijkeproblemennietéchtgaanoplossen.

4.1 Preventie HetwelbevindenvanmensenstaatvoorhetCDAcentraal.Mensenzijndaarvooropdeeersteplaatszelfverantwoordelijk.Voorkomenisechtbeterdangenezen.Vaststaatdatdekostenvaninvesteringeninwelzijn,cultuurensportminderhoogzijndanzorgkosten.Deopgavevoordegemeenteisom,samenmetmaatschappelijkeorganisatiesensportclubs,tezorgenvooreengezondeomgevingvoorkinderenenjongeren.

HetCDAiservoorstandervandatkinderenwordeningeënttegenziekten.

Vanuithetonderwijsgevenwaarnemersaandateentoenemendaantalkinderendedagbegintdoorzonderontbijtnaarschooltewordengestuurd

Actiepuntenpreventie1. Aandegelijkerechtenvan(wettelijkensociaal)vankinderen,vrouwen,mannen,andersdenkenden/

minderhedenmagingeengevalwordengetornd;2. Gemeenteeninstantieswerkengezamenlijkaaneenrookvrijeomgeving,zoalsdeschoolpleinen.De

gemeentestimuleertrookvrijesportparkenenkantines;3. Degemeentestimuleerteenpakketvoorlokalescholenwaarinaandachtwordtbesteedaangezonde

voeding.Verderstimuleertzijhetnuttigenvanhetontbijtvoorbasisschoolkinderenwaarditmogelijkis,bijvoorbeeldmiddelseenvoorlichtingscampagneovergezondbeleid.

4.2 Ondersteuning van persoonli jke kracht met waardigheid HetCDAgaatuitvandepersoonlijkekrachtenwaardigheidvanmensen.Natuurlijkhoudenwerekeningmetwatmensennietkunnen,maaronsvertrekpuntiswatmensenwelkunnen.Datvergtgeenalgemeneregels,maarmaatwerkenmenselijkemaat-ookbijthuiszorg.

Actiepuntenondersteuning1. Demogelijkheidtotwoningaanpassingenisonderdeelvandemaatschappelijkeondersteuning;2. Degemeentestreeftafsprakennametzorgorganisatiesovermaatwerkbijdethuiszorg,wanneereen

algemenevoorzieningniettoereikendis;3. Wewillenookindezorgdemogelijkheidinstellendatinwonersmeteen‘rechtomuittedagen’

voorstellendoenomzelfdezorginhunomgevingteorganiserenalsalternatiefvoorzorgdiewordtaangebodendoordegemeente.

4.2.1AanpaklaaggeletterdheidInNederlandzijnruim2,5miljoenmensendiemoeitehebbenmetlezenenschrijvenendaardoormoeilijkermeekunnendoenindesamenleving.Datiseenongekendhoogaantalenhetisvoordezemenseneenserieuzehandicapineenwereldvaninternet,e-mailensocialemedia.Wijwillendatdezemensendekanskrijgenomaandevaardighedentewerkendiezijnodighebbenommeetekunnendoen.

Actiepuntenlaaggeletterdheid1. Erisinmiddelseenbredeaanpakvanlaaggeletterdheidbinnenonzegemeentewaaringoedwordt

samengewerktmetverschillendepartijen.WathetCDAbetreftmoetditbeleidconsequentwordenuitgevoerdendoorgezet;

22

2. VoornieuwkomersinNederlandgeldthetbeheersenvandetaalalseenabsolutemust.NieuwkomersdiedeNederlandsetaalonvoldoendebeheersen(VMBO-niveau),wordtdetoegangtotlokaleregelingenontzegd.

4.2.2PassendevoorzieningenPassendevoorzieningenbetekendookpassendewoonruimte.HetCDAwilhetmogelijkmakendatmensenzolangmogelijkthuiskunnenblijvenwonen,maarwelopeenveiligemanier.Metdewoningcorporatiesmaaktdegemeentegerichteprestatieafsprakenoverdehoeveelheidendekwaliteitvanhetwoningaanbod.

InhetVN-verdragvoorderechtenvanmensenmeteenbeperkingheeftdegemeenteereenaantaltakenbijgekregen.Nietalleenophetgebiedvandezorg,maarookophetgebiedvantoegankelijkheidvandeopenbareruimte.

Actiepuntenvoorzieningenvoormensenmeteenbeperking1. WonenenzorgvooreengehandicaptkindoffamilieindedirectewoonomgevingvindthetCDA

gewenst.Hiervoormoetdegemeentehetbeleidvoorvergunningenvoorflexibelebouwconceptenmeteenbepaaldeduur,waarnadeopstal,alsdezorgtaakisbeëindigd,wordtverwijderd,voortzetten;

2. Degemeentestimuleertparticulierebouwvoorpassendehuurwoonruimte,zodatereenmeeronafhankelijkmarktsegmentontstaatlosvanwoningbouwstichtingen;

3. Degemeenteblijfthetvoortouwnemeninhetgesprekovermobiliteit,verkentdaarbijmogelijkesamenhangvanleerlingenvervoer,doelgroepenvervoer,WsW-vervoerenvrijwilligersinitiatievenzoalsmetbuurtbussen;

4. Degemeentestimuleertpassendefaciliteitenvoormensenmeteenbeperkingbijorganisatiesbinnendegemeente;

5. HetCDAwilhetverlengenvandegehandicaptenparkeerkaartgratismaken;6. Degemeentemoetsamenmetervaringsdeskundigeneenmaalperjaarnaardrukbezochteplekkenin

degemeentegaanomhindernissenvoortoegankelijkheidtesignalerenenteverhelpen.Ditkanbijvoorbeeldindevormvaneennieuwegemeentelijkecommissie,decommissie“WEGMetdieBarrières”;

7. Degemeentemoetopdehoogtezijnenteblijvenophetgebiedvandenieuwstevoorzieningenvoorblinden-enslechtziendenenmensenmeteenbeperking.

4.3 Omzien naar elkaar Zorghebjenodigalsjeziekbentofleeftmeteenhandicapofbeperking.Demeestemensendiezorgnodighebben,willenditzogoedenlangmogelijkinhuneigenomgevingorganiseren.Wijwillendezezorgdichtbijhuisversterkenenbeterorganiseren,zodatdeprofessionelezorgenondersteuningbeteraansluitenbijdekeuzesvanmensen.Zodatzijzolangalsmogelijkisregieoverhuneigenlevenkunnenhouden.Innovatieennieuwemedischeinzichtenkunnendaarbijhelpenenhetpersoonsgebondenbudgetkaneenbelangrijkinstrumentzijnomdiezorgnaareigenwensinterichten.

Actiepuntzorgindeomgeving1. Wijondersteunenlokaleenregionaleinitiatieven,waarbijbuurten,verenigingen,bedrijven,kerken,et

ceterametelkaaralledaagsezorgvoorouderenenziekeninhuneigenomgevingorganiseren.

4.3.1MantelzorgMantelzorgerszijndezachtekrachtindezorgvoorouderen,gehandicaptenenchronischzieken.Mantelzorgersvindenhetnormaalomtezorgenvooreenhulpbehoevend(e)familielidofkennis.Ookdebuurtverpleegkundigemoetbijhetoordeeloverdevraaghoeveelzorgiemandnodigheeft,goedkijkennaardedraagkrachtvandemantelzorgerenditafstemmenmetdegemeente.

Daarnaastmoetdedagopvangenderespijtzorgindegemeenteopordezijnzodatmantelzorgersvantijdtottijdevenopademkunnenkomen.Degemeentestaatnaastdemantelzorgersenfaciliteertze,bijvoorbeelddoorindividuelecoachingentraining.Ookalshetgaatomhuisvesting.Specifiekeaandachtiservoordejongemantelzorger.Hetbiedenvanlaagdrempeligetrefpuntenengoedevoorlichtingzijndaarbijbasisvoorwaarde.

23

Actiepuntenmantelzorg1. Demantelzorgerofouderenadviseurheeftdesgewensteenvastepositiebijhetkeukentafelgesprek;2. Degemeentebetrektmantelzorgers,alservaringsdeskundigen,bijhetopstellenendeuitvoeringvan

hetbeleid;3. Degemeenteorganiseertprofessioneleondersteuningvanmantelzorgersvoorinformatie,adviesof

praktischeondersteuning;4. Degemeentezethetbeleidvoortdatblijkenvanwaarderingaanmantelzorgersgeeft.

4.3.2AanpakeenzaamheidVooronsiseenzaamheidsbestrijdingeenspeerpuntinhetzorg-enwelzijnsbeleid.Eenzaamheidisnamelijkeengrootprobleeminonzesamenleving.Hetkomtinalleleeftijdscategorieënvoor,maarvooralonzeouderenzijneenkwetsbaregroep.Dezorgenaandachtvooroudereniseenverantwoordelijkheidvanonsallemaal–vanfamilie,buren,kennissenenverenigingen.Omeenzaamheidtegentegaan,willenwijinzettenophetversterkenvanbestaandemaatschappelijkeensocialeverbandenenouderenstimulerenomzelfopzoektegaannaarsocialecontacten.

Actiepuntentegeneenzaamheid1. Wijwilleneengemeentelijkeaanpakvaneenzaamheid,waarbijouderendieinisolementdreigente

rakenregelmatigwordenbezocht;2. Wijstellenvoorhetonderwerpeenzaamheidtijdenshet‘keukentafelgesprek’aandeordetelaten

komen;3. Belangrijkisdatvrijwilligersenprofessionalstijdig(leren)signalerenwanneereenzaamheid

zorgwekkendevormengaataannemen.Opdezemanierkanertijdiginformeleondersteuningofzonodigprofessioneleinterventiesingangwordengezet;

4. Denieuwelichtinggepensioneerdenheeftveelinhuis.Omdatwehengraagactiefbijdesamenlevingbetrokkenhouden,zijnwevanplanallemensendiedeAOW-gerechtigdeleeftijdbereikeneeninformatiepakketaantebiedenwaarinzijwordenopgeroepenhuntalentenkennisintezettenvoordegemeenschap.

4.3.3OuderenDevergrijzingvandebevolkingheeftgevolgenvoorhetgemeentelijkezorgbeleid.Omgoedvoorbereidtezijnopdetoekomstmoetdegemeentenuinoverleggaanmetouderenorganisatiesomtehorenwatbelangrijkisindebetreffendegemeentevoordezorgvanlater.Eenspeerpuntdaarbijisomgangmetdementie.

Actiepuntenouderen1. Degemeentemoetmogelijkhedenbiedenvoorouderenominhuneigenwoonplaatsoudtekunnen

wordenenteblijvenwonen;2. Demaatschappelijkestagekangekoppeldwordenaanhetouderenbeleid.Wellichtkunnenjongeren

diedemaatschappelijkestagedoenoudereinwonersondersteunen.

4.3.4VerwardepersonenDeproblematiekrondomverwardepersonenwordtsteedsgroter.Degemeentewordthiervoorverantwoordelijk.Gemeentenmoetenhierzorgvoordragen.

Actiepuntverwardepersonen1. Ermoetmetbetrokkenpartijeneen‘Actieplanverwardepersonen’opgesteldworden–ookophet

gebiedvanpreventie.

4.4 Samenwerken met professionals Professioneleondersteuningophetgebiedvanwelzijnenzorgblijftnoodzakelijk.Omdaterveelverschillendeorganisatieswerkzaamzijnophetterreinvanwelzijnenzorg,isintegraalwerkenbelangrijk.Eenzorgprobleemkanimmersverschillendeoorzakenhebben:doorgebrekaanwerk,financiëleproblemenofeenzaamheid.Mensenmoetennietgehinderdwordendoordeuiteenlopendezorgsystemenwaarverschillendepartijenverantwoordelijkzijn.

24

Actiepuntprofessioneleondersteuningwelzijn&zorg1. HetlokaleRodeKruisisvolgenshetCDAeenintegraalonderdeelvandelokalezorg.Deze,metname

doorvrijwilligersgerundeorganisatie,dienteenpassendeplektekrijgenbinnendezorgketen.

4.5 Financiën Degemeenteheeftdeafgelopenjarenextratakenerbijgekregenophetterreinvande(jeugd)zorgenwerk,metforsebezuinigingen.Deopgavevoordegemeenteisomzorgteleverenvoorhetgelddatzedaarvoorkrijgt.Vooronsishetuitgangspunt:Rijksgeldvoordezorggaatnaardezorg.

Ommensenmeteenlaaginkomentegemoettekomen,heeftdegemeenteeencollectieveZorgverzekeringafgeslotenmeteenbepaaldezorgverzekeraar.MinimakunnendantegeneengereduceerdtariefeenZorgverzekeringafsluitenviadegemeente.Ditdientvoorgezetteworden.Dezetegemoetkomingmoetwelineeneerlijkeverhoudingstaantotdekostenvoormensendienetbuitenderegelingvallen.

4.5.1EigenbijdragenUitgangspuntvoorhetCDAisdatdevoorzieningenvooriedereentoegankelijkblijven.Hetvragenvaneeneigenbijdragekandienenals‘remgeld’omdezorgkostenindehandtehouden.Hierdoorkanerlangerzorgwordengebodenvaneenbeperktbudget.Daarbijdreigtzorgmijdingalsdeeigenbijdragenvanmensentehoogworden.HetCDAstaatvoorzorgvooriedereendiedatnodigheeft.Waarmogelijkorganiseertdegemeenteeenvangnetvoormensenmeteensmallebeurs,envoertzewaarmogelijkgerichtbeleidomdeeigenbijdragennaardraagkrachtteheffen.Hierbijhebbenwijinhetbijzonderoogvoordemiddeninkomensdievaaknetbuitenalleregelingenvallen.

Actiepunteneigenbijdragezorgvoorzieningen1. Wijbepleiteneenvangnetregelingindebijzonderebijstandvooreigenbijdragen;2. Wijkiezeneenmaximumbedragdateengezinaaneigenbijdragenmoetbetalen;3. Eeninkomensstaffelvooreigenbijdragenvindenwijnodig,zodatmensendienetbovende

minimumgrenszittennietonevenredighogeeigenbijdragenhoeventebetalen.Hetcollegedienthiervoormeteenplanvanactietekomen.

4.5.2DemenselijkemaatcentraalWiegrotendeelsafhankelijkisvanzorgheeftdemogelijkheiddatzelfteregelenennaareigeninzichtvormtegeven.Bovendienverlooptfinancieringvanzorgdannietviazorginstellingen,maarvindtplaatsvanuitdevraagvanmensendiezorgnodighebben.HetCDAisomdezeredenengrootvoorstandervanpersoonsvolgendebekostiging.Zorgfinancieringdiedemenscentraalsteltdus,zoalshetPersoonsgebondenBudget(PGB)ofeenvouchersysteemwaarmeezorgkanwordeningekochtwanneereenpersoondaarvoorkiest.Zobeschermenwedemenselijkemaatindezorg.

Actiepuntenmaatwerkindezorg1. HetPersoonsgebondenBudget(PGB)iseengeschiktmiddelommensenzelfhunzorgintelaten

richten.Welishetvanbelangomdekwaliteitteblijvengaranderen.Degemeenteiseindverantwoordelijkdathetbudgetwordtbesteedbijdeskundigezorgverleners;

2. MisbruikvanhetPGBkomthelaasvoor.Degemeentemoetditactieftegengegaan.Achterafmoetenmensennatuurlijkverantwoordingafleggenomfraudetegentegaan.DefinanciëlemiddelenvanhetPGBmogenevenmin‘verdwijnen’infinancieringsconstructiesvoorzorgvastgoed.

4.6 Organisatie van de zorg Zorggaatovermensen;wijkiezendaaromvooreenzorgstelselwaarindepatiëntcentraalstaat,waarinprofessionelezorgenzorgdoorfamilieofbekendengoedaansluitenenlangdurigeenintensievezorginallefasenvanhetlevenbeschikbaarisalsdatnodigis.

25

4.6.1RegeldrukindezorgDoordeveelvoudvan(gemeentelijke)formulierenenprocedureszienmensenvaakdoordebomenhet‘socialebos’nietmeer.Ookdetoegankelijkheidvangemeentelijkeinformatieopdewebsiteenfoldersbehoeftextraaandacht.

Actiepuntentegengaanregeldrukindezorg1. Degemeentezorgtvoorbeperkteproceduresensubsidiesomfamiliesenbuurtentehelpen.Datgeldt

ookvoordeverantwoordingdoorzorgorganisaties;2. Degemeentebrengtzorgverlenersenzorgvragersbijelkaaromaantewijzenwelkeregelsoverbodig

zijn.Zijsteltdaarvooreenconcreetdereguleringsplanop;3. Degemeentelooftprijzenuitvoordebesteideeënomtekomentotverminderingvanregelsen/of

verantwoordingsdocumenten.MetdeParticipatiewetzijngemeentenmeerverantwoordelijkgemaaktvoordetoeleidingnaarwerk.Dewetgevingkentevenwelnogeenaantalbelemmeringendieeenintegraleenflexibeleaanpakmogelijkmaken,onderanderebijhetgevenvanbonussenbijwerkmetinzetvanuitkeringen.HetCDAwilzichinzettenvoorbetaaldwerkvoordiegenendiedatkunnenenwillen.Werkisbelangrijkvoorinkomen,zelfontplooiingensocialecontacten.

4.7.1WerkDegemeentenstaandoordeParticipatiewetvooreengroteopgavemetwerkgevers,UWV,onderwijs,WSW-bedrijfenparticuliereorganisatiesalsuitzendbureaus.Ookvoormensenvoorwiebetaaldwerkeenbrugteveris,isparticipatievanbelang.Vooronsisdetegenprestatiedaneenmiddelommensenteactiverendienuweleenuitkeringontvangen,maarverdernietparticiperen.Datzijactieverwordenisbetervoorhenzelf,hunomgevingenookvoordesamenleving.Uiteindelijkkanookdetegenprestatieeeneerstestapzijninderichtingvaneenbetaaldebaan.

Wijwillenvoorkomendatjongerentussendewalenhetschipbelanden.DaaromisextraaandachtnodigvoorbeschutwerkenvoordeaansluitingvanjongerennaardearbeidsmarktdievanhetPRO/VSO-onderwijskomen.

Actiepuntenwerkeninkomen1. Wijstaanvooréénwerkgeversbenadering.Daarbijwordenwerkgeversmetconcretemogelijkheden

voorplaatsingbenaderddoorééninstantie(dieoptreedtvoorgemeente,WSW-bedrijfenwaarmogelijkookhetUWV);

2. DepraktijkleertdatdeaanpakvanhetUWVinderegiovooreenaantalgroepenfaaltendatergeenmaatwerkwordtgeleverd.Degemeentedientvoordezegroependesamenwerkingmetcommerciëlearbeidsbemiddelaarstezoekenomhentelatenparticiperen;

3. Vandegemeentemagverwachtwordendatzeeenvoorbeeldfunctievervult.Hetgaathierbijomwerkstagesofwerkervaringsplekken,werkplekaanpassingen,mobiliteitsbonussenenno-riskpolissenvoorwerknemersmeteenbeperking,indienstnemingsubsidieenproefplaatsingenmetbehoudvanuitkering,loonkostensubsidieofloondispensatie,participatieplaatsenenjobcoaching;

4. Bijgemeentelijkeexternecontactenwordthetaannemenvanwerklozengestimuleerd.

4.7.2ArmoedeArmoedeisnietalleeneenfinancieelprobleem,maarvooralookeenzaakvannietkunnenmeedoenindesamenleving.DaaromwilhetCDAeenactiefarmoedebeleidvandegemeente.Ookhiergeldtdatdeinwonereerstzelfverantwoordelijkis.Eenintegraleaanpakmetzorgenwelzijnisgebodenis.Envoorkomenbeterisdangenezen.GoedtoegankelijkeenbegrijpelijkeinformatieoverminimaregelingenzowelvandegemeentealshetRijkiseenbasisvoorwaarde.Mensendieafhankelijkzijnvaneenuitkering,hebbendaaroverhetalgemeennietvoorgekozen.Zezittenineensituatiedieniemandwenst.Zemoetenmetrespectbejegendworden.

26

VoedselbankenGenadebankblijkenhelaasnoodzakelijk,maarmoetenweleentijdelijkeoplossingblijven.BezoekersvandeVoedselbankenGenadebankhebbenvaakmeerdereproblementegelijk,zoalswerkloosheidenschulden.Voordieproblemenkanhulpgebodenworden.

Actiepuntenarmoede1. Wijzettenprojectenmetvrijwilligersinvoormensendiemoeitehebbenhunadministratieopte

zetten.Eenvoorbeeldis‘schuldhulpmaatjes’;2. Wezorgenervoordatgemeentelijkeschuldhulpverleningsnelkanhelpen.Ermogengeenwachtlijsten

ontstaan;3. Westeunenmaatschappelijkeinitiatievenvoorarmoedebestrijding(vanbijvoorbeeldkerkenof

scholen).Ditkunnenwedoendoorsubsidietegeven,maarookdoortezorgenvoorhuisvestingofpraktischehulptebieden;

4. DegemeentegaatbezoekersvandeVoedselbankenGenadebankactiefbenaderenomdeeltenemenaanbijvoorbeeldeenschuldhulpverleningstrajecten/ofhetzoekenvanwerk.ZokunnendeVoedselbankenGenadebankookvoorheneentijdelijkevoorzieningblijven.

27

5. Eerl i jke economie

HetCDAstreeftnaareeneerlijkeeconomie.Eeneerlijkeeconomieiseeneconomiewaarondernemerschaploontengroeienbedrijvigheiddetoekomstvanonzekinderenversterktinplaatsvanbelast.Wijwillenkortomgoedzorgenvoorwatvanwaardeis,delokaleeconomiestimulereneneendewerkgelegenheidlatengroeien.

VeelinwonersvanBunschotenzijnwerkzaaminhetmidden-enkleinbedrijf(MKB),datgoeddeelsafhankelijkisvanlokaleenregionalekeuzesenontwikkelingen.CDAisdepartijvoorhetMKB.Lokaleondernemersmakenzelfdebelangrijkstekeuzes.Maardegemeentekanwelallerleirandvoorwaardenscheppenvooreenflorerendelokaleeconomieenbedrijvenondersteunendoorbijvoorbeeldderegeldrukteverminderenofeengunstigvergunningenbeleidtevoeren.

5.1 Bedri jvigheid BedrijvigheidenondernemerschapdragenbijaandevitaliteitendeleefbaarheidvanonzegemeenteBunschoten.Mensenwerkenalswerknemerofstarteneeneigenbedrijf.HetCDAkiestvanuitzijnuitgangspuntvanrentmeesterschapnadrukkelijkvoorhetstimulerenvansociaalondernemerschap,waarbijdewinstvanhetbedrijfbijdraagtaanhetgevenvankansenaanmensenenaanduurzaamproduceren.VoorhetCDAzijnfamiliebedrijvenenMKB-bedrijvendemotorenwaardesamenlevingopdraait.

5.1.1OndernemerschapHetCDAwaardeertondernemerschapenwildatwaarmogelijkindeverschillendebedrijfsfasenstimuleren,vooralrondomdehuisvesting.Daarnaastiskennisdelenhetadagiumvandezetijd.Startendejongeondernemerswisselengraagkennisuitendelenvoorzieningen.Ditomkostentedrukken,contactenteonderhoudenenaanvullendedienstentekunnenverlenen.Wijwillenhenondersteunenenondernemersstimulerenomtegroeien.

WijhebbeninmiddelstweevoorbeeldenvanBedrijvenInvesteringszones(BIZ)inonzegemeente,tewetenHaarbrug-NoordenSpakenburg-Centrum.HetverhoogdeOZB-tariefisinleginhetondernemersfondsendraagtbijaanalgemeneinvesteringenomdegeheleondernemersomgevingaantrekkelijkertemakenvoorondernemer,publiekenklanten

Actiepuntbedrijvigheid1. Daarwaarsamenwerkingnietvanzelfvandegrondkomt,moetdegemeentehelpenmettestreven

naarhetinstellenvaneenBedrijvenInvesteringszone(BIZ).

5.1.2WerkgelegenheidDeoverheidhelptbedrijvendoorruimtetevindenvoorom-enbijscholingvan(aankomend)personeel,zodichtmogelijkbijdebedrijven,ofviaeengoedevervoersverbinding.

Omjongemensenzondereigenvervoer,enmensenmeteenhandicapaanhetwerktehelpenzijnverbindingencruciaal.

Actiepuntenwerkgelegenheid1. Komendeperiodemoetenwebekijkenofarbeidsvervoertoegevoegdkanwordenaanhet

doelgroepenvervoer;2. Werkgelegenheidmoetvastopdeagendavanderaadkomen.Metnameinhoeverreonsaanbodvan

menskrachtaansluitbijdebehoeftenvanbedrijvenenalsdatonvoldoendeisofwebeterematchingkunnenbevorderen;

28

3. Werklozendiezelfstandigondernemerwillenenkunnenzijn,wordengestimuleerd.Particuliereprogramma’skunnendaarbijhelpen.Kostendiehiervoorgemaaktwordenkunnenopgebrachtwordenuithetre-integratiebudget,of–achteraf–uitbespaardeuitkeringen.

5.1.3IedereenaanhetwerkIedereendoetmeeenmagzijnofhaartalentinzettenendaarvoorerkenningkrijgen.Wiegeenbetaaldwerkverricht,kanopanderemaniereneenmaatschappelijkebijdrageleveren.Wijjuichenhettoewanneermensenineenuitkeringssituatieeentegenprestatieleveren.Alleswordtingezetommensenwerkofeenbijdragetelatenleveren,zonodiggelijktijdigmethetoplossenvanandere(zorg)problemen.

Hetaantalbijstandsgerechtigdenmoetactiefwordenverlaagd.Hetnieuwecollegedienthiervoorzospoedigmogelijkeenactieplantepresenterenaanderaad.IndatplanwordengoedevoorbeeldenuitanderegemeenteninNederlandopgenomen,waaruitderaadkankiezen.Jaarlijksevalueertderaaddeontwikkelingenvanhetaantalbijstandsgerechtigdenenstelthijzonodighetplanbij.

Hetishelaasnietreëelomteveronderstellendatalleouderewerklozenopkortetermijneenvastebaankunnenvinden.Vaakzijndezemensenwelopeenanderemanierindesamenlevingactief,bijvoorbeeldalsvrijwilligerofmantelzorger.Dieinzetverdientwaarderingvandesamenlevingendaaromwillenwijeenvrijstellingvandesollicitatieplichtvoorwerkzoekendenbovende60jaardievrijwilligerswerkdoenofmantelzorgbieden(gekoppeldaandepensioengerechtigdeleeftijd).

Actiepuntenuitkeringenwerk1. Ermoeteenactieplankomenvoorhetverlagenvanhetaantalbijstandsgerechtigdenaandehandvan

goedevoorbeeldenuitanderegemeenten.Jaarlijksevalueertderaadhetplanenstelhetzonodigbij;2. Wijzetteninopduurzaamwerk.Tijdelijkearbeidsplaatsenmoetenaltijdperspectiefbiedenopeen

vervolg;3. Wijwillencreatievevormenommensenaanhetwerktehelpenondersteunen.Bijvoorbeeldwanneer

iemandeenparttimebaanvindt,dankandegemeenteditinkomenaanvullentotbijstandsniveau.Uiteindelijkmoetditwelleidentoteenvolwaardigebaan,duszo’nregelingzalquaduuraltijdbeperktzijn;

4. Binnenderegelswillenwijzoekennaarmeerflexibiliteit.Iemanddieeentijdelijkewerkervaringsplekhad,moetnunogdaarnaweeropnieuwbijstandaanvragen.Vandierompslompmoetenweaf-ditstimuleertwerkenniet;

5. Deregelingenwaaropwerkgeverseenberoepkunnendoenwanneerzijmensenmeteenarbeidsbeperkingindienstnemen-loonkostensubsidieofloondispensatie-willenwijversterkenenvereenvoudigen.Hierinmoetdegemeentehetgoedevoorbeeldgeven;

6. Wijwillenvrijstellingvandesollicitatieplichtvoorwerkzoekendenbovende60jaardiestructureelengedurendemeerderedagenperweekvrijwilligerswerkdoenofmantelzorgbieden.

5.1.3KortemettenmetfraudeJaarlijksvindenerinNederlandtienduizendengevallenvanuitkeringsfraudeplaats.Datisonverteerbaarvoorallemensendiezichwelaanderegelshoudenenzijdiemetdepremiesdeuitkeringenbijelkaarsparen.Fraudeisdiefstalvandegemeenschap.

Actiepuntuitkeringsfraude1. Ermoetmeercapaciteitwordtvrijgemaaktvoorhetopsporenenvervolgenvanprofiteursen

fraudeursvaneenuitkering.Datkanbovendienhelpenomhetonderscheidtussenfraudeenadministratievefoutenbijuitkeringsgerechtigdentekunnenvaststellen.Bijwerkelijkefraudedientwatonsbetreftookvakerstrafrechtelijkevervolgingplaatstevinden.

5.1.4ArbeidsomstandighedenWoonomstandighedenvanarbeidsmigrantenzijneenzaakvandegemeente.Voorverschillendebedrijveninonzegemeentezijnarbeidsmigrantenonmisbaar.Hetisbelangrijkomonderscheidtemakentussenarbeidersdiehiertijdelijk(kortenlang)verblijven,enarbeidersdiezichhierwillenvestigen.Laatstgenoemdecategoriekomtinaanmerkingvoorregulierewoonruimtebinnenonzegemeente.

29

Erisookeencategorie,waarvandatminderuitgesprokenis.Ookdiemoetergensverblijvenenonzezorgmoetzijndatdehuisvestingverantwoordis,zoweltenopzichtevandearbeidsmigrantenalstenopzichtevandeomgeving.Eenoplossingalseenbudget-hotelofrecreatieparkmettoezichtenmogelijkhedenvoorrecreatielijktvoordiecategoriedebesteoplossing.

Voorkortblijvendearbeidskrachtenzijnpensionsenhotelsgeschikt,mitsregistratie,beheerentoegangtottaallessenendergelijkegegarandeerdzijn.Inallegevallenverlangtdegemeenteweleenkeurmerkvandebrancheorganisatie,zodatzekerisdataandeminimaleeisenvoorbehoorlijkehuisvestingwordtvoldaan.

5.2 Stad en land Eenvolledigdekkendmobielnetwerkendigitaleinfrastructuurensnelinternetvormeneenbasisvoorzieningvooreeninnovatieveeconomie.Tevensisdezedigitaleenmobielebereikbaarheideenbasisvoorzieningvoordeleefbaarheidenveiligheid.Ineendeelvanhetbuitengebiedisdedigitaleinfrastructuurenmobielebereikbaarheidnietvoldoendeaanwezig.

Actiepuntenlandelijkgebied1. HetCDAgaatkomendeperiodevooreenvolledigedigitaledekkingvanhetgrondgebiedvande

gemeenteBunschoten;2. AlseerstemoetbezienwordenoftegelijkmetdeverkeersaanpakvandeZevenhuizerstraatdaareen

verbeteringvandedigitalebereikbaarheiddooreencombinatiemetglasvezelkanwordenbewerkstelligd;

3. BezienwordtofdeaanlegvanWi-Fiinstraatmeubilair,bijvoorbeeldlantaarnpalen,kanwordengerealiseerdinhetcentrum,zodatWi-Fiinhetgehelecentrumgratisbeschikbaaris.

5.2.1VitaalcentrumDedetailhandelverandertmomenteelsterk.Inhetomgevingsplanwordtgeregeldwaardetailhandelmagplaatsvinden.HetCDAzetinopeenconcreetcentrumgebiedinSpakenburg.Eencentrumwaarinondernemersvolopmogenexperimenterenomconsumentbelevingenen-ervaringenaantekunnenbieden.Eencentrumwaarmensenelkaarontmoetenensamenietskunnenbeleven.

Actiepuntencentrum1. HetcentrumgebiedvanSpakenburgmoetquacommerciëleoppervlaktenietuitbreiden.Binnendit

gebiedmoetslimenruimhartigruimtevoorwinkels,horecaendienstverlenerswordenbestemd.Hierbijmoetwelgestreefdwordennaarevenwichttussendieonderdelen.Daarbijmoetruimtezijnvoordemarkt,evenementenennieuweinitiatieven;

2. Parkerenmoetaantrekkelijkblijvenendusgratis;3. Devestigingvandetailhandelbuitenhetcentrummoetkritischwordenbekeken.

5.2.2RecreatieToeristenenrecreantenzoekennaarervaringenenbelevingvaneengebiedofeenstad.Ookvoordeeigeninwonerswordthetsteedsbelangrijkerdatbelevingengebodenworden.Voorwinkeliersenhorecabedrijvenwordendeoverlevingskansengroteralsmeertoeristenenrecreantendegemeentebezoeken–onderanderevandewatersportindejachthavensenvanafdeoverzijdevanhetRandmeer.HetCDAconstateertdatinhetgeheleRandmeerfonteinkruidenormeoverlastvoordepleziervaartgeeft.DepleziervaartzalhierdoordeRandmerengaanmijden.HetCDAwilzoveelmogelijkinspelenophetbijzonderekaraktervanonzegemeente.Vanuitdehistorie,omgevingenbevolkingkanhetspecifiekekaraktervanonzegemeentewordenontdekt.

Actiepuntenrecreatie1. Waarzichdemogelijkheidvoordoetprobeertdegemeentefietspadenaanteleggen.Tedenkenvalt

aaneenfietspadlangshetrandmeervanafJachthavenNieuwboernaardeEemendanaansluitendophetdaaralaangelegdeJaagpad.OokzoudenwemoetenprobereneenverbindingZevenhuizen–

30

AmersfoortsewegvoorfietserstecreëreneneenfietspadlangsdeHaarseWeteringnaardeZonseweg;

2. HetCDAisvoorstandervanhetaanpakkenvandeproblemendiehetfonteinkruidinhetRandmeerveroorzaakt.AlsvoorbeeldkanhierbijgedachtwordenaandeverkoopvanvaantjesdoordeCoöperatieGastvrijeRandmeren.DeopbrengstzouinhetgeheleRandmeeringezetkunnenwordenvoorextramaaiwerk;

3. HetCDAstaatvoortebekijkenofeentrimbaankanwordengerealiseerdindegemeente;4. Eerderisgesprokenovertrekpontjesbijdeingangvanonzevishavens.HetCDAstaatvooropnieuwte

bezienofditeenhaalbarekaartis,waarmeeeenfraairondjehavenskanwordenbewerkstelligd;5. InitiatievendieleidentotnieuwerecreatieveontwikkelingenzalhetCDApositiefbenaderen.

5.3 Ruimte geven Economischevitaliteitvanhandelenproductiekanwordenbereiktdoorpartijenbijelkaartebrengen,samenoptetrekkenenruimtetegevenaaninitiatievenvanmensen.Daarnaastishetessentieeldatderegelgevingmeebeweegtmetdeeconomischevitaliteit.

5.3.1KansenbenuttenMetdenieuweomgevingswetkandegemeenteraadzichnadrukkelijkrichtenopeentoekomstvisievoordegemeente,gebaseerdopdeoptimaleeconomischekansenvanjedorp,stadofregio.

Betrokkenheidvaninwonersenondernemersbijhetopstellenvaneenomgevingsvisieisvanzelfsprekend.BelangrijkisdathetCDAzichonderscheidtdoorspecifiektevragennaarbelemmeringendiewordenervarenbijondernemerschap.HetCDAkoppeltditterugaanhetbeleid,datvervolgensaangepastkanworden.

Omondernemerschapoptimalekansentegevenishetbelangrijkomexperimententoetestaan.Regelgevingvanuitderuimtelijkeordeningkandansomsindewegzitten.Inhetkadervanhettoekomstbestendigmakenvandeeconomieisflexibiliteitbelangrijk.Deondernemermoetmeerruimtekrijgenomteondernemen.Datkandoorhetschrappen,aanpassenofflexibiliserenvanregelsinbijvoorbeeldwatnuhetbestemmingsplanenindetoekomsthetomgevingsplanheet.Ookdeburgermoetdieruimtekrijgen.

Actiepuntenruimtelijkeordening1. HetCDAisvoorstandervanhetcreatieftoepassenvanregelsophetmomentdatflexibel

ondernemerschapdatvraagtinheteconomischbelangvandegemeente;2. Hettijdelijkgebruikvanbestaandebouwpastbinneneengunstigondernemersklimaat;3. Omonzeeigenbedrijvenruimtevoorgroeitebiedenenomdewerkgelegenheidveiligtestellenmoet

komendeperiodeactiefgewerktwordenaanhetrealiserenvanhetnieuwebedrijventerrein‘Kronkels-Zuid’;

4. Ookmoetwordenbezienofderuimteopdebestaandebedrijventerreinenefficiënterkanwordengebruikt.

5.3.2LandbouwLandbouwerszijnookdegroenbeheerdersvanonsland.Hetgroene,weidselandschapdraagtopallerleimanierenbijaanhetwelzijnenhetgelukvanmensen,endaarmeeaandeomgevingskwaliteitwaarNederlandgeliefdvooris.Ingrijpeninditlandschapisvaakonomkeerbaarenmoetduszorgvuldigwordenoverwogen.

Actiepuntenlandbouwgrondengroenlandschap1. Verloederingvanhetlandschapwordttegengegaan;2. Schuilstallenvoorveemoetenvergunningsvrijkunnenwordengerealiseerd;3. Concreetmoetwordenbekekenhoedestadsweideneenfunctiekunnenkrijgenwaardoorhet

onderhoudendaarmeehetfraaiebeeldkanwordengegarandeerd.

5.3.3OmgevingskwaliteitkoesterenHetCDAzetinopversterkingvandelandbouwstructuurendekwaliteitvandegroeneruimte.Verliesenversnipperingvanlandbouwgrondmoetwordenvoorkomen,aannatuurdoelenmoetzoveelmogelijksamen

31

metagrarischeondernemerswordengewerktbijrealisatieenonderhoud.Medewerkingvoorruilofverkoopvanbetrokkeneigenarenisnodig.

Actiepuntenlandbouw1. Voordelevensvatbaarheidvandelandbouwishetbelangrijkruimtetebiedenaannevenactiviteiten

vanboeren,zodatzijhetlandschapkunnenblijvenbeherenenvoedselkunnenproduceren;2. Wegaansamenmetdeeigenaaractiefaandeslagmetvrijkomendebebouwing,zoalsleegkomende

stallen,omruimtetebiedenaaneennieuwebestemming.Depraktijkwijstuitdatmeerderebestemmingenmogelijkzijn.Wijdenkenheelconcreetaanhetvoorbeeldvandezorg,zoalszichdatinZevenhuizenalmanifesteert;

3. Wewillenmeewerkenaannieuwebouwvormenbijagrarischebedrijven;4. Zonne-energieishardnodigomdetransitietemakennaarduurzameenergie.HetCDAvindthetnodig

datdakenvanschurenbenutwordenvoorzonnepanelen.Zonodigmoetdegemeentezichinzettenvoorverzwaringvandenetcapaciteitinhetbuitengebiedomaldieenergietekunnenbenutten.

5.4 Duurzaamheid Ineeneerlijkeeconomiegaathetookomgroeneenergie,afvalrecyclingenenergiebewustzijn.IsolatievangebouwenhelptomdeuitstootvanCO2terugtedringen.

Degemeenteisverantwoordelijkvoorhetinzamelenvanhuishoudelijkafval.Uitgangspuntiszoveelmogelijkinzamelenvangrondstoffenenhergebruikenzominmogelijkteverbrandenrestafval.

5.4.1DuurzameinitiatievenvanonderopEenduurzametoekomstvraagtomeenforseinvesteringindeeconomieeninfrastructuurvanonsland.Daarnaastwillenwijvooralaansluitenbijinitiatievenvanbewoners,instellingenenondernemersenhenderuimtebieden.

Actiepuntenduurzaamheid1. Wekiezenvoorhetbouwenvanbedrijfspandendieopeengoedmomentweeromgevormdkunnen

wordennaarnieuwetoepassingenofduurzaamafgebrokenkunnenworden;2. Wegevenalsgemeentehetgoedevoorbeeldwatbetreftduurzaamheidensocialreturninons

inkoop-enaanbestedingsbeleid;3. Degemeenteblijftgroeneenergieinkopenenplaatstzonnepanelenopalhaargebouwen;4. HetCDAzetzichervoorindatweallewoningen,bedrijvenengebouwenvoorhetjaar2035

duurzaamisoleren;5. Wijwillenbinnenvijfjaarhetmaatschappelijkvastgoed,zoalsdegemeentelijkekantoren,zwembad,

scholenensporthallen,verduurzamen,waardoorzevoldoenaandebepalingenvandewetmilieubeheer;

6. Voorlichtingiseenwezenlijkonderdeelvanduurzaamheid.Wijwillenmensendieeenomgevingsvergunningaanvragenactiefinformerenovermogelijkhedenvoorverduurzaming;

7. Verenigingenvaneigenarenmoetenwatbetreftverduurzamingontzorgdwordendoordegemeente;8. Afgelopenperiodeiseenbegingemaaktmetomgekeerdinzamelenvanafvalenzoveelmogelijklaten

betalendoordevervuiler[diftar].Deeersteuitkomstenwijzenuitdatdittoteenforseverhogingvandeingezameldegrondstoffenenverminderingvanrestafvalheeftgeleid.Wijmoetenzorgvuldigmonitorenhoehetsysteemwerktenofmaatwerknodigisterverbeteringvanhetbestaandebeleid.

5.4.2EnergietransitieEnergietransitieisdeomslagnaareenlagerenergiegebruik,opgewektmethernieuwbareenergie.NederlandlooptverachteropdedoelstellingenvoorduurzameenergieenbehoorttotdehekkensluitersindeEU.Fossielebrandstoffenzoalsaardolie,aardgasenkolenzorgennunogvoorongeveer95procentvanonsenergieverbruik.Maar5procentvanhetenergieverbruikwordtopgewektmethernieuwbare,duurzameenergie.Eenprobleemdatoplokaalniveauopgelostmoetworden.

‘Dewereldmooierachterlatendandatwehaaraantreffen’,ofwelgoed‘rentmeesterschap’vormtdekernvandeCDA-visieopenergietransitie.HetCDAisvanoudsherdepartijvanhetmaatschappelijkinitiatiefenhetzo

32

laagmogelijkindesamenlevingneerleggenvanverantwoordelijkheden.Ookophetgebiedvanenergietransitieislokaalmaatwerkdesleutel.

HetbedrijfA.vandeGroep&Zonenbiedtonzegemeenteeenuniekemogelijkheideengroteroltespelenophetgebiedvanhernieuwbare,duurzameenergie.Daarbijkomthetfeitdatditbedrijfopdehuidigelocatieeigenlijknietgehandhaafdkanworden.Aangezienhetdaarlegaalaanwezigis,moetenwemethetuitgangspuntvanvrijwilligheidstrevennaarverplaatsing,gepaardgaandemetverbeteringvandebedrijfsvoeringenvergrotingvandeproductievangroengas,naardeGroeneweg.

Demonopoliepositievannutsbedrijvenmagineenverantwoordelijkesamenlevingnietleidentotmachtsmisbruikjegensdaaropaangewezenburgersenbedrijven.

Actiepuntenenergie1. WijwilleneenEnergiekansenkaartopstellenominzichttekrijgenindekansendieerzijnophet

gebiedvanhernieuwbareenduurzameenergiebronnen;2. Bijnieuwbouwprojectenwillenwijaandringenopduurzaambouwen,zoalshetmogelijkmakenvan

duurzameenergieprojecteninbestemmingsplannen,deNul-op-de-Meter-woningenengeenbouwlegesvragenbijduurzameinvesteringen;

3. InitiatievenvooralternatieveenergievormentreedthetCDApositieftegemoet;4. ErwordtingezetopzospoedigmogelijkeverplaatsingvanhetbedrijfA.vandeGroep&Zonenvanaf

bedrijventerreinZuidwenknaardeGroeneweg;5. HetCDAbepleitdeinstellingvaneenmeldpuntvoorklachtenoverdebejegeningvaninwonersen

bedrijvendoorStedinenanderemonopoliebezittendenutsbedrijven(bijvoorbeeldVitens).

5.5 Vakonderwijs Werkiseenwezenlijkonderdeelvanhetsociaalenmaatschappelijkleven.Eengoedvaklerenisdaaromergbelangrijk.Minstenszobelangrijkdaarbijisdekansomwerkervaringoptedoen.

Actiepuntwerkervaring1. Degemeentemoetstimulerendatervoldoendewerkervaringsplaatsenkomenviaaanbestedingseisen

(SocialReturnOnInvestment)enviadeeigenorganisatie.

5.6 Mobil iteit Vanoudsherrichtenbedrijvenzichopplekkendiegoedbereikbaarzijn.Voordetoekomstishetvanbelangdatdeinternetverbindingenopordezijn,ietswatvooralgeldtvoorhetbuitengebied.Ontwikkelingenalselektrischfietsen,regulierearbeidvanmensenmeteenbeperkingenflexibelewerktijdenbrengenweeranderebereikbaarheidseisenmetzichmee.Denkaanpassendopenbaarvervoerdatook’smorgensvroegen’savondslaatrijdt.

DeliggingvanonzegemeenteBunschoten-nietaaneenspoorlijn-kunnenwijnietveranderen.Desondanksishetzaakmetnieuwetechnologiezorgtedragenvooreenzogoedmogelijkebereikbaarheid.Dandenkenwijaanslimmemobiliteit.Indenabijetoekomstmoethetmogelijkwordenomvijfminutenvoorvertrektebepalenhoewenaaronzeplaatsvanbestemmingreizen.Wekiezeneencombinatievanvervoersvormendiedaarbijhetbestepast.Slimreizenisdusflexibel,effectiefenduurzaam.Daarommoeteninnovatiesennieuwetechnologieënvoormobiliteitvolopbenutworden.

AllangstaatbijhetCDAeenrondwegomdebedrijventerreinenHaarbrugophetverlanglijstje.Debehoefteaandierondwegwordtsteedsgroter.HetsluipverkeervanuitNijkerkblijfttoenemenenmensenvanuithetnoordenvanonzegemeentemoetensomsonevenrediglangwachtenvoordatzijderotondebijdeNijkerkerwegopkunnenomnaarhunwerktegaan.Metkrachtwerkthetnieuwtevormencollegeaanuitzichtoprealiseringvandezerondweg.

DegemeenteAmersfoortmaaktplannenvoordeontsluitingvanhaarwijkVathorst.DegemeenteBunschotenmoetpalstaanvoorhaarinwonersinZevenhuizen.AfgelopenperiodezijnhardekadersgesteldvoordatdegemeenteBunschotenzalmeewerkenaaneenontsluitingvanVathorstovergrondgebiedvanBunschoten.

33

Amersfoortzalonbetwistmoetenaantonendateenontsluitingnodigisendatdienietmogelijkisoverhaareigengrondgebied.ZozijdataantoontzaleenoplossinghetleefklimaatinZevenhuizennietmogenverminderen,evenminalsdeverkeersveiligheid.Wanneereendergelijkeoplossinggevondenwordtzaldeconsequentiemoetenzijndatdiewegineigendom,beheerenonderhoudkomtbijdegemeenteAmersfoortendatdegemeenteBunschotenhiervooringrondgebiedwordtgecompenseerd.HetgemeentebestuurmoetdathelderonderdeaandachtvanhetbestuurvanAmersfoortbrengen.Deconsequentievaneendergelijkeruil,zijndeminderbouwgrondinVathorst-West,zalhetbestuurmetgrotereintensiteitdoenzoekenofeenvandeanderekadersgeenbetereoplossingis.

Actiepuntenmobiliteit1. Wijmoetenstrevennaaropenbareenoverdektefietsenstallingen,uiteraardgratis;2. WijwerkenaaneenrondwegomdebedrijventerreinenHaarbrug;3. DegemeentewerktnietzondermeermeeaanhetaanleggenvaneenontsluitingvanVathorstover

grondgebiedvanBunschoten.DegemeenteAmersfoortmoetonbetwistaantonendateenontsluitingnodigisennietmogelijkisoverhaareigengrondgebied.OokmagleefklimaatenverkeersveiligheidinZevenhuizennietverminderendooreenontsluitingenmoetgrondverlieswordengecompenseerdmetgrond.

34

6. Gemeentefinanciën Eensterkeenzelfstandigegemeentevereistsolideoverheidsfinanciën,lagelasteneneeneerlijkenoverzichtelijkbelastingstelsel.

6.1 Lasten en heff ingen Eensolidetoekomstiseenverantwoordelijkheidvanonsallemaal.Hetgrootstedeelvandegemeentebegrotingbestaatuitgeld,datvandeRijksoverheidkomt.Slechtseenbeperktaandeelkomtuitlokaleheffingenenbelastingen.Inbeidegevallenisersprakevanbelastinggeld,opgebrachtdoordeinwonersvandegemeente.Wehebbendeovertuigingdatweduurzaammoetenomgaanmetdefinanciëlemiddelendievoorhandenzijn.Andermansgelduitgevenisgemakkelijk.UitgangspuntenvoorhetfinancieelbeleidvanhetCDAzijndaarom:zorgvuldigheid,spaarzaamheid,transparantieengematigdelokalelasten.Datuitgangspunthebbenwedeafgelopenjarensteedstoegepast.Zozijndegemeentefinanciënopordegekomenenkondenwedeonroerendzaakbelastingverlagen.

Actiepuntengemeentelijkelasten1. Deonroerendzaakbelastingwordtkomendeperiodemethooguithetinflatiepercentageverhoogd;2. HetCDAstreeftnaarverdereverlagingvangemeentelijkebelastingen;3. Ookanderelastenvoordeburgerwordennietmeerverhoogddannoodzakelijkvoordeexploitatieen

omverminderingdoorinflatietevoorkomen.HetstrevenvandegemeentemoetzijngerichtweertegaanbehorentotdetiengemeenteninNederlandmetdelaagstewoonlasten.

6.2 Verstandig omgaan met geld Dehoogtevandegemeentelijkeuitgaveneninvesteringenvormtgeendoelopzich.Zedragenbijaaneenmaatschappelijkdoel.Welevennietindewaanvandedag.Wezorgendusookvoorvoldoendeweerstandsvermogen.Welkehoogtevoldoendeiswordtbepaaldopgrondvanreëlerisicoanalyses.Verdersparenwevoorgewensteinvesteringen.

6.2.1TransparantieErisniksgeheimaandeuitgavenvandegemeente.Dejaarrekeningisopenbaar.Hetlijktonsgoedopdesitevandegemeentenavaststellingeenbeknopteweergavedaarvantegeven,zodateeniederkanwetenwatermethetgemeenschapsgeldisgebeurd.Opdesiteisookeenduidelijkoverzichttevindenvaninstellingendievandegemeentesubsidieontvangenendetakendiemenuitvoert.

6.3 Grondexploitatie Degemeentemoeterzijnvoorhaarinwonersendebelangenvanhaarinwonersvooropstellen.Hetbouwenvanwoningenofhetverkopenvangrondmagnietbedoeldzijnomdebegrotingsluitendtekrijgen.Delokaleoverheidmoeteenordelijkfinancieelbeleidvoerenenreserverenvoortevoorzienelastenvanonderhoudvandeopenbareruimteenherstructurering.

6.4 Nieuw belastingstelsel Oprijksniveauwordtgedachtovereenherzieningvanhetbelastingstelsel,waarbijdegemeenteneengroterbelastinggebiedverkrijgenonderverkleiningvandeinkomsten,diezijvanhetRijkkrijgen.HierbijstreefthetRijkbudgetneutraliteitna,duswatgemeentenmeerheffen,zalhetRijkminderheffen.Eendergelijkeherzieningvergrootdeverantwoordelijkheidvanhetgemeentebestuurvoorzowelheffingenalsuitgaven.HetCDAisvanuitzijnuitgangspuntvangespreideverantwoordelijkheideensterkvoorstandervandezeherzieningvanhetstelsel.Derealiteitgebiedttezeggendatzo’noperatienietvooriedereburgerbudgettairneutraalzalkunnenplaatsvinden.Welkunnenwijstrevennaarneutraliteitvoordegemeente,dusdatzijnietmeeraaninkomstenzalheffennaherzieningdanzijverliestaanrijksinkomsten.

Actiepuntnieuwbelastingstelsel1. Wanneersprakeisvanherzieningvanhetgemeentelijkbelastingstelselmaaktdegemeentedaarvan

geengebruikhaarinkomstenteverhogen,maargaatzijvoordebudgetneutraliteit,diehetRijknastreeft.

35

Verkiezingsprogramma2018-2022CDA-Bunschoten–vastgestelddoordeledenop6november2017